زبدة الاحاديث در چهل حديث و اضافات ديگر

ثقه الاسلام حاج شيخ عباس ايمانى

- ۳ -


دوازدهم :

در فرمايش حضرت امير المومنين (ع ) كه هر كه داراى شش خصلت باشد اهل بهشت است نه اهل جهنم .
حضرت اميرالمومنين (ع ) فرمود هر كه جمع نمايد شش خصلت را وانگذارد از براى بهشت مطلبى را و نه از براى جهنم قرارگاهى را. هر كه بشناسد خدا را پس اطاعت نمايد او را. و بشناسد شيطانرا پس نافرمانى نمايد او را. و بشناسد حق را پس پيروى كند او را. و بشناسد باطل را پس ‍ بپرهيزد و رها نمايد او را. و بشناسد دنيا را پس واگذارد او را و بشناسد آخرت را پس طلب نمايد او را.

سيزدهم :

در چهار چيزيكه هر كه منكر باشد از شيعيان نيست ؟
حضرت صادق (ع ) فرمود از شيعه ما نيست هر كس چهار چيز را منكر باشد.
معراج و سوال و جواب در قبر و مخلوق بودن بهشت و جهنم و شفاعت .
توضيح :
مراد از معراج عروج حضرت رسول اكرم (ص ) است بملاء اعلا در يكشب و ديدن آيات پروردگار عالميان و تكلم نمودن خداوند تعالى با آنحضرت . و مراد از شفاعت ، شفاعت و وساطت حضرت خاتم الانبياء (ص ) و ساير پيغمبران و ائمه معصومين (ع ) و مومنين است باذن پروردگار عالميان در روز قيامت از اهل كبائر و معاصى از اهل توحيد. و راجع باين چهار چيز كه در حديث شريف مذكور شد اخبار بسيارى وارد شده است كه اين مختصر گنجايش نقل آنها را ندارد طالبين بكتب مفصله مراجعه نمايند.

چهاردهم :

در موعظه حضرت لقمان بفرزندش بچهار چيز:
حضرت لقمان فرمود بفرزندش اى فرزند عزيز من بدانكه من چهار صد پيغمبر را خدمت نمودم و از كلام آنها چهار جمله فرا گرفتم و آن چهار كلمه اين است .
هر وقت در نماز باشى پس حفظ كن دل خود را. و هر وقت در خانه غير باشى پس حفظ كن چشم خود را. و هرگاه در ميان مردم باشى پس حفظ كن زبان خود را.
مولف گويد كه كلمات حكمت آميز لقمان بسيار و ضرب المثل است . و خداوند متعال يك سوره تمام در قرآن بنام سوره لقمان بر حبيبش حضرت رسول اكرم (ص ) نازل فرموده و در آن سوره شش آيه راجع بكلمات حكمت آميز آن بزرگوار بيان شده است . و در اخبار كلمات حكمت آميز آنحضرت مختلف نقل شده .
بنا بر نقلى هفت هزار كلمه و بنا بر نقل ديگر چنانچه در نفخات الرحمن است ده هزار كلمه كه هر كلمه از آن مساوى است با آنچه در اين عالم است . و ما براى تكثير فايده بنقل چند كلمه از كلمات حكمت آميز آن حضرت تبرك ميجوئيم
در قصص الانبياء مرحوم سيد نعمت الله جزائرى است كه فرمود حضرت لقمان بفرزندش .
اى فرزند عزيزم ياد گرفتم هفت هزار كلمه از حكمت را پس حفظ كن چهار چيز از آنها را و سير كردن با من بسوى بهشت .
اول محكم كن كشتى خود را زيرا دريا عميق است . دوم سبك كن بار خود را زيرا گردنه ها و منازل بسيار دشوار و هولناك است . سوم زياد كن زاد و توشه خود را بدرستيكه سفر دور است .
چهارم خالص كن عمل خود را زيرا فاقد و بازرس عمل بينا است .
در تفسير نفخات الرحمن است كه حكايت شده كه حضرت لقمان فرمود خدمت چهار هزار پيغمبر رسيدم و اختيار نمودم از كلمات ايشان هشت كلمه را.
اگر در نماز باشى حفظ كن دل خود را. و اگر در طعام و سر سفره باشى حفظ كن حلق خود را و اگر در خانه غير باشى حفظ كن دو چشم خود را. و اگر در ميان مردم باشى حفظ كن زبان خود را. و متذكر باش دو چيز را و فراموش ‍ كن دو چيز را. و اما آندو كه بايد متذكر باشى آنها را پس آن ياد خداوند و مردن است .
و اما آندو كه بايد فراموش كنى آنها را پس آن احسان تو در حق غير و ديگرى بدى غير در حق تو است .
گفته شد بلقمان كه بچه چيز رسيدى باين پايه از حكمت .
گفت براستگوئى و اداء امانت كردن و ترك نمودن گفتار و كردار بى فايده
گفته شد كه اول چيزيكه از حكمت لقمان ظاهر شد اين بود كه مولاى او گفت اى لقمان گوسفندى را ذبح كن و پاكيزه ترين چيز او را بياور. حضرت لقمان زبان و دل را آورد. گفت گوسفند ديگرى ذبح كن و بدترين چيز او را بياور. لقمان زبان و دل را آورد. پس مولاى او تعجب كرد و گفت اين چگونه مى شود؟ لقمان فرمود كه هيچ چيز پاكيزه تر از اين دو نيست اگر پاك باشند.
و بدتر از اين دو نيست اگر خبيث و بد باشند. پس تحسين كرد كلام او را و آزادش نمود بعضى گفتند لقمان بسفرى رفت چون برگشت غلام خود راه ديد. از پدر خود جويا شد گفت مرد گفت اختيارم با خودم شد. از مادر خود پرسيد گفت مرد همى كه داشتم بر طرف شد. گفت خواهرم چه شد گفت مرد گفت عورتم پوشيده شد. گفت زنم چه شد گفت مرد گفت بسترم تازه شد. گفت برادرم چه شد گفت مرد گفت كمرم دوتا شد و پروبالم شكسته شد. گفت پسرم چه شد گفت مرد گفت دلم پاره شد.
مولف گويد كه از فرمايش حضرت لقمان معلوم شد كه هيچ مصيبت و داغى در بزرگى بداغ فرزند و برادر نمى رسد
در روز عاشورا بالين سر فرزندش حضرت على اكبر فرمود.
بعد از تو خاك بر سر دنيا و زندگانى دنيا.
و چون برادر خود ابى الفضل العباس (ع ) را با بدن پاره پاره و مجروح و فرق شكافته و دستهاى مقطوع ديد بگريست و فرمود:
اكنون كمرم شكست و تدبير و چاره ام گسسته شد و اميدم منقطع گرديد. و چه خوب گفته است در اين مقام :
از من دو دست بر كمر و از تو بر زمين
دست دگر كجاست كه خاكى بسر كنم
از من شكسته قامت و از تو بروى خاك
كوقامت دگر كه خواهر زارت خبر كنم
چشم تو غرقه خون شده از من ز خوندل
كو ديده دگر كه برويت نظر كنم
عباس خوس بخواب شدى راحت از جهان
اما بگو چه چاره من خونجگر كنم

پانزدهم :

در اخبار حضرت رسول خدا (ص ) از احوال مردمان آخر الزمان و گرفتارى آنها.
حضرت رسول اكرم (ص ) فرمود كه بيايد بر مردم زمانيكه اكرام نميكنند علما را مگر بجامه نيكو. و نمى شنوند قرآن را مگر بصوت خوب و خدا را عبادت نمى كنند مگر در ماه رمضان . براى زنهاى آنها حيائى نيست . و براى فقرا آنها صبر و شكيبائى نيست . و براى ثروتمندان آنها سخاوتى نيست . بچيز كم قانع نمى شوند و بچيز زياد سير نمى شوند. همت آنها شكمهايشان است . و دين آنها درهم و پول است . و زنانشان قبله آنهاست و خانه آنها مسجدهاى آنها است .
فرار مى كنند از علما مثل فرار كردن گوسفند از گرگ .
پس هرگاه اينطور شدند و اين صفات در آنها پيدا شد خداوند مبتلا كند آنها را به خصلت و بلا.
اول بركت را از اموال آنها بردارد. دوم خداوند مسلط گرداند بر آنها سلطان ظالمى را. سوم بيرون ميروند از دنيا بدون ايمان . مولف گويد كه اخبار بسيارى از حضرت رسول اكرم (ص ) و حضرت اميرالمومنين و ائمه طاهرين راجع به احوال و اوضاع مردمان آخر الزمان و علائم ظهور حضرت بقيه الله فى الارضين صاحب العصر و الزمان (ع ) و حوادث ديگر تا روز قيامت رسيده است كه آنها را اخبار غيبيه گويند. و علامه مجلسى رحمه الله تعالى در بحار الانوار در جلد 6 و 7 و 9 و 13 و ساير مجلدات آن نقل فرموده است و حقير هم مقدارى از آنها در فوائد القميه نقل نموده ام . و چون اين مختصر گنجايش ذكر آنها را ندارد به روايت اكتفا نموده كتاب خود را به آنها زينت مى دهيم .
ام هانى كه خواهر حضرت اميرالمومنين (ع ) است از پيغمبر خدا (ص )روايت كرده كه آنحضرت فرمود مى آيد بر مردم زمانى كه هرگاه بشنوى اسم مردى را بهتر از آن است كه ملاقات كنى او را.
و هرگاه ملاقات كنى او را بهتر است از آنكه تجربه و امتحان نمائى او را.
و اگر تجربه كنى او را اظهار كند براى تو حالاتى را. دين آنها درهم و پول است . و همت آنها شكمهاى ايشان است و قبله آنها زنها است . براى پاره نانى ركوع و تواضع مى كنند و براى درهم و پول سجده مى كنند. حيران و سرگردان و مستند نه مسلمانند آنها و نه فصارى . شيخ بزرگوار جناب احمد بن فهد حلى (ره ) در كتاب تحصين از عبدالله بن مسعود روايت كرده است كه فرمود حضرت رسول خدا (ص ) كه مى آيد البته بر مردم زمانيكه سالم نمى ماند براى صاحب دينى دينش مگر كسيكه فرار كند از جاى بلندى ديگر و از سوراخى بسوراخ ديگر مانند روباه به آشيانه و لانه خود. اصحاب عرض كردند يا رسول الله (ص ) آن زمان چه وقت خواهد بود.
فرمود زمانيكه نرسد او بمعيشت و زندگانى مگر بمعصيت كردن خداوند تعالى .
پس در آنوقت حلال شود عروبت و زن نگرفتن . اصحاب عرض كردند يا رسول الله (ص ) امر فرمودى ما را به ازدواج و زن گرفتن . فرمود آرى ولكن هرگاه برسد آن زمان پس هلاك مرد بر دست والدين او خواهد بود.
پس اگر پدر و مادر ندارد بر دست زن و فرزندش خواهد بود پس اگر براى او زن و فرزندى نيست بر دست خويشان و همسايگان او خواهد بود اصحاب عرض كردند اين چگونه خواهد بود يا رسول الله (ص ).
فرمود سرزنش مى كنند او را براى تنگى معيشت و تكليف مى كنند او را بچيزيكه طاقت ندارد تا اينكه وارد مى كنند او را در موارد هلاكت .
دركتاب جنه العاليه فرموده است كه در يكى از مجامع معتبر است كه از حضرت امير المومنين (ع ) روايت است كه روزى جناب رسول خدا (ص ‍ )در ميان اصحاب خود نشسته بودند و ميگريستند.
اصحاب از سبب گريه آن بزرگوار سوال نمودند آنجناب فرمود در اين ساعت جابر بن عبدالله انصارى وارد شود و هفت خواب ديده باشد و از من تعبير آنها را سوال نمايد.
خوابهاى جابر مرا بگريه در آورده است در اين سخن بودند كه جابر وارد شد. حضرت فرمودند يا جابر خوابهائى را كه ديده اى خودت آنها را ميگوئى يا من آنها را با تعبير بيان كنم .
جابر عرض كرد جان من فداى تو باد يا رسول الله (ص ) شما بيان فرمائيد.
حضرت فرمود يا جابر: اول در خواب ديدى كه بتان زرين بر تخمهاى سيمين نشسته اند.
عرض كرد چنين است يا رسول الله (ص ) فرمود تعبيرش آنستكه در آخر الزمان كافران بر مسلمانان غلبه خواهند نمود.
دويم در خواب ديدى كه گاوان فربه علف مى خورند ولكن روث و سرگين دفع نمى نمايند. عرض كرد چنين است يا رسول الله (ص ) فرمود تعبيرش ‍ آنستكه زمانى بيايد بر امت من كه سلطان بظلم اموال آنها را بخورد و براه خير نفقه نمايد. سيم آنكه در خواب ديدى كه اسبان فربه علف مى خورند و سرگين نمى اندازند. عرض كرد چنين است يا رسول الله (ص ).
حضرت فرمود تعبيرش آنستكه زمانى بر امت خواهد آمد كه توانگران مال خدا را بخورند و از درويشان منع نمايند.
چهارم در خواب ديدى كه حوض بزرگى است ولكن آبى در آن نيست معذلك در اطراف آن سبزه بسيارى روئيده بود.
عرض كرد چنين است يا رسول الله (ص ).
حضرت فرمود تعبيرش اين است كه در ميان امت عالمان بسيار پيدا شوند كه بركرسيهاى بلند نشسته و نيكو گويند و نيكو دانند اما خود بدان كار نكنند. پنجم در خواب ديدى كه بيماران بر سر تندرستان جمع شدند. عرض كرد چنين است يا رسول الله (ص ) حضرت فرمود تعبيرش آنستكه درويشان آنزمان كه بيمارانند بدر سراى تندرستان كه توانگرانند جمع شوند براى سوال نمودن از حقوق خود. ششم در خواب ديدى كه از آسمان پارچه سفيدى آويزان شده و هر كس پاره اى از آن را در دست دارد و ميگويد آنچه را كه من در دست دارم از اين پارچه از آن ديگران بهتر است و هر كسى از آنها اين سخن را ميگويد. عرض كرد چنين است يا رسول الله (ص ) حضرت فرمود تعبيرش اين است كه امتان من بعد از من هفتاد و سه فرقه شوند يك مذهب و يك فرقه كه اهل بيت من بر آنست بر حق باشد و ديگران از آن مذاهب بر باطل و خاسرو هالك باشند. و مع ذلك هر يك از آن مذاهب گويد مذهب من از ديگر مذاهب بهتر است و من بر حق و ديگران برباطلند. هفتم در خواب ديدى كه در آشيانه اى كبوتران بسيارى هستند ناگاه كبوتر سفيدى بيامد و ديگر كبوترها را از آشيانه بيرون نمود. عرض كرد چنين است يا رسول الله (ص ). حضرت فرمود تعبيرش آنست كه آن كبوتران سفيد اشاره بامام آخر الزمان باشد كه ظهور كند و نام او چون نام من و كنيه او چون كنيه من باشد. مردم تماما بدست آن جناب بر دين حق داخل شوند و مذاهب باطله را براندازد و دين حق را رواج دهد.
دوم در فضيلت شب و روز عيد فطر و ثواب روزه داران و عبادت كنندگان ماه مبارك رمضان در آن روز بزرگ و موعظه روز عيد فطر و آن در ضمن امورى بيان مى شود.
اول فضيلت شب و روز عيد فطر و اعمال آن بطور اختصار. بدانكه اعياد اسلامى چهار عيد است :
عيد فطر و عيد قربان و روز جمعه و عيد غدير و آن افضل همه عيدها است و مثل آن در ميان عيدها مثل ماه شب چهارده در ميان ستارگان است . و آن روزى است كه حضرت رسول اكرم (ص ) بامر خداوند عالميان در غدير خم حضرت اميرالمومنين (ع ) را به امامت و خلافت و وصايت تعيين فرمود و از مردم بيعت گرفتند و همه پيغمبران وصى خود را در آنروز تعيين مى كردند. و نيز افضل شبها بعد از شب قدر چهار شب است شب عيد فطر و عيد قربان و شب اول ماه رجب و نيمه شعبان . چنانچه از حضرت صادق از آباء گرامش از حضرت امير المومنين (ع ) مروى است كه آن حضرت را خوش مى آيد و دوست مى داشت كه فارغ سازد خود را در چهار شب در تمام سال يعنى احيا بدارد آن شبها را بعبادت . و آن چهار شب : شب اول رجب و شب نيمه شعبان و شب عيد فطر و شب عيد قربان بود. پس ‍ بنابراين روز عيد فطر يكى از آن چهار عيد بزرگ اسلامى است . و شب آن يكى از آن چهار شبى است كه احيا آن مستحب و امتياز مخصوصى براى عبادت دارد كه در فضيلت و ثواب عبادت آن احاديث بسيار وارد شده . وروايت شده آن شب كمتر از شب قدر نيست و اما اعمال و ادعيه وارده در شب و روز عيد فطر پس آن بسيار است كه در كتب مفصله بيان شده و در اينجا اكتفا مى شود به چند چيز:
اول غسل در شب و روز آن . دوم احيا آن شب به نماز و دعا و استغفار و سوال از حقتعالى حوائج دنيا و آخرت را و بيتوته در مسجد نمودن سوم در عقب نماز مغرب و عشا و نماز صبح و بعد از نماز عيد بخواند اين تكبيرات را:
چهارم بخواند زيارت حضرت سيدالشهدا (ع ) را در شب و روز آن كه فضيلت بسيار دارد
پنجم ده مرتبه بخواند ذكر يا دائم الفضل را كه در شب جمعه و عيد قربان هم وارد شده است .
ششم بخواند نمازهاى وارده در اين شب را كه ثواب بسيارى دارد
هفتم بخواند نماز روز عيد فطر را و آن دو ركعت است در ركعت اول بعد از حمد و سوره و قبل از ركوع پنج قنوت و در ركعت دوم بعد از حمد و سوره و قبل از ركوع چهار قنوت بخواند.
هر دعائى كه در قنوت بخواند كافى است . هشتم قبل از رفتن بمصلى افطار كند و لباسهاى نيكو و پاكيزه بپوشد و بوى خوش استعمال كند
نهم دعاهاى وارده در اين روز را بخواند مخصوصا دعاى ندبه و دعاى 46 صحيفه سجاديه را
دهم اخراج كردن زكوه فطره است از خود و هر كه نان خور او است هر سرى يك من تبريز از گندم و جو و خرما و كشمش يا قيمت يكى از آنها بتفصيلى كه در رساله هاى علميه مذكور است .
و بدانكه زكوه فطره واجب موكد است و شرط قبول روزه ماه رمضان و سبب حفظ تا سال ديگر است و خداوند تعالى آنرا مقدم بر نماز ذكر فرموده در اين آيه شريفه
دوم در فضيلت روزه داران و اجر وثواب آنها در عيد فطر و بشارت خداوند عالميان به آنها. و در اين باب روايات بسيار وارد شده است ولى بنقل دو روايت تبرك مى جوئيم .
مرحوم صدوق عليه الرحمه بسند خود از حضرت صادق از آباء گرامش ‍ نقل فرموده كه حضرت اميرالمومنين (ع ) در روز عيد فطرى براى مردم خطبه اى خواند. پس فرمود ايها الناس بدرستيكه روز شما روزى است كه نيكوكاران ثواب داده مى شوند و بدكاران زيان مى برند در آن . و امروز شبيه ترين روزى است به روز قيامت شما. پس ياد كنيد بخروج خود از منزلهاى خودتان بسوى مصلى وقت خروج خود را از قبرها بجانب پروردگار خود و ياد كنيد ايستادن خود را در مصلى وقت ايستادن خودتان را در مقابل پروردگار خود.
و ياد كنيد برجوع خود در منزلهايتان وقت رجوع خود را بمنزلهاى خود در بهشت يا جهنم .
و بدانيد اى بندگان خدا كمتر چيزيكه براى مردان روزه دار و زنان روزه دار است اين است كه ندا مى كند ملكى آنها را در آخر روز ماه رمضان بشارت باد شما را اى بندگان خدا.
پس بتحقيق كه آمرزيد خداوند گناهان گذشته شما را پس ملاحظه كنيد چگونه خواهيد بود در آينده .
دوم علامه مجلسى عليه الرحمه در زاد المعاد ص 185 نقل فرموده است .
و چون شب عيد فطر مى شود و آن را شب جوائز مى گويند خدا مزد مى دهد عمل كنندگان ماه رمضان را بى حساب .
و چون بامداد روز عيد مى شود حقتعالى ملائكه بسيار در جميع شهرها مى فرستد كه بر زمين مى آيند و بر سر كوچه ها و بازارها و راهها مى ايستند. و مى گويند اى امت محمد (ص ) بيرون رويد بسوى درگاه پروردگار كريمى كه عطاهاى بزرگ مى بخشد و گناهان عظيم را مى آمرزد
پس چون بمصلى بروند براى نماز عيد حقتعالى بملائكه مى گويد اى ملائكه من چيست جز اى مزدور هر گاه عمل خود را بكند. ملائكه مى گويند اى خداوند ما جزاى او آنست كه مزدش تمام داده شود. حقتعالى مى گويد اى ملائكه من شما را گواه مى گيرم كه ثواب ايشانرا از روزه روزهاى ماه رمضان و عبادت شبهاى آن عطا كردم كه از ايشان راضى شدم و گناهان ايشان را آمرزيدم .
پس ندا مى فرمايد مومنانيرا كه در آن مجمع حاضر شده اند كه اى بندگان من هر چه خواهيد از من سوال كنيد. بعزت و جلال خود سوگند ياد مى كنم كه در اين مجمع شما هر حاجت كه براى آخرت و دنياى خود سوال كنيد البته عطا مى كنم
و عيبهاى شما را مى پوشانم تا از من روگردان نشويد و مزدهاى شما را مضاعف مى دهم
و شما را در ميان گناهكاران رسوا نمى گردانم برگرديد از مصلى آمرزيده .
بدرسيتكه خوشنود گردانيديد مرا و خوشنود شدم از شما.
پس ملائكه مسرور و شاد مى شوند و يكديگر را مباركباد مى گويند به آنچه حقتعالى به امت محمد (ص ) عطا كرد
سوم در موعظه روز عيد فطر بعد از نماز عيد. بدانكه مستحب است بعد از نماز دو خطبه خوانده شود و بعد از خطبه امام جماعت احكام عيد فطر را بيان كند و مردم را موعظه نمايد و احاديث مناسب براى موعظه بسيار است .
ولى شايد مناسب تر از همه همان قسمت آخر خطبه اول باشد كه از حضرت امير المومنين (ع ) نقل شده است و آنحضرت آنرا بعد از نماز عيد خوانده است .
و ما براى تكثير فايده بنقل قسمت آخر خطبه شريفه تبرك مى جوئيم تا از خواندن و شنيدن آن همه مومنين بهرمند گردند
آگاه باشيد بدرستيكه امروز روزى است كه خداوند قرار داده آنرا براى شما عيد و قرار داده شما را براى آنروز اهل و شايسته .
پس ياد كنيد خدا را تا ياد كند شما را. و بخوانيد خدا را تا مستجاب كند براى شما و ادا كنيد فطره خود را زيرا كه آن سنت پيغمبر شما و فريضه واجب و لازم از پروردگار شما است .
پس بايد ادا كند هر مردى از شما از خود و عيال و نان خور خود همه آنها از مرد و زن و صغير و كبير و آزاد و بنده آنها از هر انسانى و فردى از آنها يك صاع از گندم يا يك صاع از خرما يا يك صاع از جو.
(يك صاع 4 مد است كه يك من تبريز و 3 كيلو مى شود تقريبا) (بعد از بيان زكوه فطره آنحضرت هفت چيز از واجبات را شمردند با تاكيد در عمل نمودن به آنها و هفت چيز از محرمات را بيان كردند با تاكيد در ترك كردن آنها) و فرمود اطاعت كنيد خدا را در آنچه واجب فرموده بر شما و امر كرده شما را به آن
از اقامه نماز و دادن زكوه و حج خانه خدا و روزه گرفتن ماه رمضان .
وامر به معروف و نهى از منكر و احسان نمودن بزبان خود و آنچه مملوك شما است . و اطاعت نمائيد خدا را آنچه نهى كرده شما را از آن از قذف و اتهام زن عفيفه .
و بجا آوردن فاحشه و آشاميدن خمر و مسكرات و كم دادن در كيل و نقصان در ترازو و ميزان و شهادت دروغ و فرار از جنگ . خداوند ما و شما را حفظ نمايد و نگهدارد بوسيله تقوى و قرار دهد آخرت را بهتر از براى ما و شما از دنيا همانا نيكوترين حديث و بليغ ‌ترين موعظه متقين و پرهيزكاران كتاب خداوند عزيز و حكيم است . پناه ميبرم بخدا از شرشيطان رجيم . بنام خداونديكه مهربان است در دنيا بر مومن و كافر و مهربان است در آخرت بر مومن و بس
بگو يا محمد خدا يكى است خدا بى نياز است و همه محتاج او هستند خدا فرزند ندارد و فرزند كسى نيست و نباشد احدى براى او همتا و كفوى
سيم در فضيلت و اهميت نماز و اينكه نماز ستون دين و معراج مومن و اول از فروع دين است . بدانكه نماز بهترين اعمال است نزد خداوند تعالى . و نماز آخر چيزيست كه پيغمبران در باب آن وصيت مى كردند و آن عمود دين است هرگاه او قبول شود ما سواى آن قبول مى شود و اگر نماز قبول نشود ساير اعمال نيز قبول نشود.
و نماز اولين چيزيست كه در ميان اعمال بنى آدم به آن نظر مى كنند پس اگر صحيح شد نظر بساير اعمال او كنند و اگر صحيح نباشد ديگر نظر در بقيه اعمال او ننمايند. و چون روز قيامت شود بنده را بخوانند و اول چيزيكه از او سوال كنند نماز است
پس اگر نماز را در دنيا كامل و تمام بجا آورده باشد آسوده و الا او را در آتش ‍ افكنند
و در حديث صحيح است كه حضرت صادق (ع ) فرمود كه من بعد از معرفت چيزى را افضل از نماز نمى دانم و استشهاد فرمود بكلام حضرت عيسى (ع ) كه گفت :
و شيخ طوسى (ره ) از آنحضرت نقل كرده كه فرمود نماز فريضه مقابل است نزد خداوند باهزار حج و هزار عمره كه مبرور و مقبول باشد. و روايات بسيار وارد شده در تاكيد كردن بنماز و محافظت بر آن و بجا آوردن آن در اول وقت و آنكه هر كه استخفاف كند در حكم تارك نماز است . و از رسولخدا (ص ) مرويست كه فرمود از من نيست كسى كه استخفاف كند به نماز خود و آنرا سبك شمرد
و نيز فرمود شفاعت من نمى رسد بكسيكه استخفاف به نماز كند
و فرمود نماز خود را ضايع مى كند پس بدرستيكه هر كه ضايع كند نماز خود را محشور شود با قارون و هامان و حق است بر خدا كه او را با منافقين داخل در آتش كند و حضرت امير المومنين (ع ) در آخر وصيت خود فرمود:
از خدا بترسيد از خدا بترسيد درباره نماز زيرا كه نماز بهترين عمل و ستون دين شما است . و وارد شد كه وقتى رسول خدا (ص ) در مسجد نشسته بود كه مردى داخل مسجد شد و به نماز ايستاد و نماز خود را بجا آورد در حالتيكه ركوع و سجود آنرا تمام نكرد
حضرت فرمود نقر كنقر الغراب حاصل معنى آنكه اين مرد سرى بر زمين زد مثل كلاغ كه منقار بر زمين زند پس فرمود اگر بميرد اين مرد و نمازش بهمين نحو باشد هر آينه بر غير دين من خواهد مرد و بالجمله آنچه در باب نماز و فضيلت خواند آن و مذمت تارك و ضايع كننده آن وارد شده زياده از آنست كه احصاء شود و يا تحرير گردد
وليكن در اينجا بنقل يك حديث كه آخر وصيت امام صادق (ع ) رئيس ‍ مذهب است تبرك مى جوئيم
ابوبصير گويد حدمت ام حميده (والده ماجده حضرت موسى بن جعفر (ع ) رسيدم كه تعزيت بگويم او را به شهادت حضرت صادق (ع ). پس آن مخدره گريست و من هم از گريه او گريستم پس فرمود يا ابا محمد اگر ميديدى حضرت صادق را در وقت شهادت هر آينه امر عجيبى را مشاهده ميكردى
چشمان خود را گشود پس فرمود جمع كنيد هر كسيكه بين من و او قرابت و خويشى است . فرمود پس ما هيچيك از آنها را وانگذاشتيم مگر اينكه جمع كرديم
پس آنحضرت نظرى افكنده بسوى ايشان و فرمود.
همانا شفاعت ما نخواهد رسيد بكسيكه استخفاف كند بنماز. يعنى نماز را خوار و سبك شمرد و اعتنا و اهتمام به آن نداشته باشد
مولف گويد بس است در اهميت و فضيلت نماز كه حضرت رسول خدا (ص ) در خطبه ماه رمضان فرمودند كه خداوند قسم ياد كرده به عزت و جلال خود كه عذاب نكند نماز گزاران و سجده كنندگان را.
تذييل و تزيين
مولف گويد مناسب ديدم براى تكثير فايده نقل نمايم بعض ادعيه و اذكار موجزه و خواص بعض سوره قرآنيه و ختومات مجربه كه خواندن آنها هميشه او قات مناسب و مشتمل بر آثار و فوائد بسيار است
و تبرك مى جوئيم به چهارده چيز بعدد 14 معصوم صلوات الله عليهم اجمعين و كتاب خود را به آنها زينت مى دهيم

اول :

از حضرت امير المومنين (ع ) منقول است كه مردى را ديد كه مى خواند از روى دفترى دعاى طولانى
حضرت فرمود اى مرد آنخدائيكه مى شنود كثير را جواب ميدهد از قليل
آن شخص عرض كرد اى مولاى من ميفرمائى چكنم فرمود بگو:
الحمد لله على كل نعمه .
واسئل الله من كل خير.
و اعوذ بالله من كل شر و استغفرالله من كل ذنب .
مفاتيح ص 572

دوم :

دعاى حضرت ابى ذر (ره ) كه در ميان اهل آسمانها معروف است
چنانچه جبرئيل (ع ) حضور رسول خدا (ص ) عرض كرد بدرستيكه او را دعائى هست كه در ميان اهل آسمانها معروف است .
و آن دعا اين است .

سيم :

در ثواب خواندن سوره توحيد و آثار آن
منتهى الامال ص 85
بدانكه خواندن سوره توحيد بعد از نمازها و وقت مسافرت و خوابيدن و در جميع حالات ثواب بسيار و فوائد و آثار فراوانى دارد
و بجهت هر حاجت از مقاتل مرويست كه مدت هفت روز بعد از نماز صبح هر روز يك صد مرتبه سوره توحيد بخواند بدون تكلم باخضوع و خشوع هنوز تمام نشده باشد كه حاجتش بر آورده شود.

چهارم :

در ثواب خواندن سوره انا انزلنا و آثار و فوائد آن
از حضرت صادق (ع ) مروى است هر كه مداومت كند به اين سوره روزى او را از جائى رسد كه گمان نداشته باشد و به جهت وسعت رزق هر روزى ده مرتبه بعد از نماز صبح بخواند و قدرت حق را مشاهده نمايد
و حضرت صادق (ع ) فرمود هر كه سوره انا انزلنا را در نماز فريضه بخواند منادى از جانب پروردگار او را ندا كند كه خدا گناهان گذشته تو را آمرزيد عمل از سر گير

پنجم :

در فوائد و آثار خواندن سوره مباركه حشر
از حضرت صادق (ع ) منقول است كه هر سوره حشر را از براى قضا حوائج و بر آمدن امور عظيم چهل روز هر روز يك مرتبه بخواند حاجتش برآيد و كارش رواج گيرد.
و اگر يك روز فوت شود ختم را از سر گيرد و بسيارى از اكابر علما از مجريات شمرده اند
قرآن كشف الايات ص 61

ششم :

حضرت امير المومنين (ع ) فرمود هر كه بخواند صد آيه از قرآن را از هر سوره كه باشد پس بگويد هفت مرتبه يا الله
پس اگر بخواند بر سنگى خدا بشكافد آنرا انشاء الله تعالى

هفتم :

در اعماليكه بجا آوردن آنها سبب توفيق زيارت بيت الله الحرام است
اول گفتن بعد از هر نماز واجب اللهم صل على محمد و آل محمد
دوم گفتن ماشاء الله هزار مرتبه در يك مجلس
سوم خواندن سوره حج هر سه روز يك مرتبه تا يك سال چنانچه از حضرت صادق (ع ) روايت است كه فرمود هر كه بخواند سوره حچ را در هر روز بسر نميرود سالش تا اينكه بيرون رود به بيت الله الحرام .
چهارم خواندن سوره عم را تا يكسال چنانچه از حضرت صادق (ع ) منقول است كه هر كه مداومت نمايد هر روز بر خواندن آن سال تمام نشده باشد كه زيارت نمايد بيت الله الحرام را انشاءالله تعالى

هشتم :

در روايت است كه هر كه بعد از نماز ظهر و نماز صبح در روز جمعه و غير جمعه بگويد اللهم صل على محمد و آل محمد و عجل فرجهم نميرد تا حضرت قائم را دريابد. و اگر صد مرتبه اين صلوات را بخواند حقتعالى شصت حاجت او را بر آورد سى از حاجات دنيا و سى از حاجات آخرت .

نهم :

روايت شده از ائمه (ع ) كه هر كه در روز جمعه دو ركعت نماز كند بعد از نماز ظهر بخواند در هر ركعت بعد از حمد هفت مرتبه قل هوالله احد و بعد از نماز بگويد:
تا جمعه ديگر بلا و فتنه اى باو نرسد و حقتعالى جمع كند ميان او و محمد (ص ) و ابراهيم (ع )
و نظير اين نماز است نماز شب قدر يعنى 19 و 21 و 23 ماه رمضان در تمام آن سه شب دو ركعت نماز بخواند هر ركعتى حمد و هفت قل هو الله احد و بعد از نماز هفتاد مرتبه استغفار نمايد كه ثواب بسيارى براى آن وارد شده است .

دهم :

بسند معتبر روايت شده از حضرت رسول (ص ) كه فرمود هر كه روز صد مرتبه بگويد لااله الا الله الملك الحق المبين امان يابد از فقر و وحشت قبر و توانگرى باو روى آورد درهاى بهشت بر روى او گشوده شود. و از حضرت امير المومنين (ع ) مروى است كه هركه روزى سى مرتبه بگويد سبحان الله خداوند او را هفتاد نوع بلا حفظ نمايد كه آسانتر آنها فقر و پريشانى است

يازدهم :

خواندن نماز حضرت امير المومنين (ع ) و مام زمان (ع ) و جعفر طيار و نماز شب و مداومت بزيارت عاشورا و جامعه و دعا توسل و سوره يس و واقعه مواظبت بهر كدام براى توسعه در زندگانى و بر طرف شدن گرفتاريها و رسيدن بمقاصد عاليه و بر آمدن حوائج دنيا و آخرت بسيار مفيد و مجرب است .

دوازدهم :

در امالى صدوق است كه حضرت صادق (ع ) فرمود هر كه سه مرتبه در سجده بگويد يا الله يا رباه يا سيداه از جانب خطاب رسد لبيك سوال كن حاجت خود را بر آورده است .

سيزدهم :

مرويست كه هركس در سجده چهارده بار بگويد يا وهاب حقتعالى او را غنى گرداند
و از حضرت صادق (ع ) منقول است كه هر كه كارى را پيش آيد پنج بار بگويد ربنا حقتعالى مهم او را كفايت نمايد.

چهاردهم :

چون مطلبى بخواهى بسجده رو و هفت بار بگو يا ارحم الراحمين فى الحال مطلب بر آيد.
نوع ديگر وضو ساخته سر به آسمان نمايد و سه بار بگويد بسم الله الرحمن الرحيم البته آن مطلب برآيد
تمام شد آنچه مقدر بود ثبت آن در اين اوراق الحمدلله اولا و آخرا و ظاهرا و باطنا.
عباس بن على اكبر ايمانى قمى المعروف به جهرودى غفرالله ذنوبهما وذنوب جميع المومنين و المومنات بحق سيدنا محمد و آله الطاهرين (ص ).