الحكم الزاهرة

على رضا صابرى يزدى
مترجم : محمد رضا انصارى محلاتى

- ۱۴ -


70 المحافظة على اوقات الصلاة - مواظبت بر اوقات نماز

732- ... عن عبد اللَّه بن سنان عن الصادق عن آبائه عليهم السّلام قال: قال النّبيّ صلّى اللَّه عليه و آله: ما من صلاة يحضر وقتها إلّا نادى ملك بين يدي النّاس أيّها النّاس قوموا إلى نيرانكم أوقدتموها على ظهوركم فأطفؤها بصلاتكم .

ثواب الاعمال/ 57 روضة المتقين 2/ 36 امالي الصدوق/ 401

از عبد اللَّه بن سنان از امام صادق (ع) از پدرانش نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: وقت هر نمازى كه فرا مى‏رسد فرشته‏اى در برابر مردم ندا مى‏دهد: اى مردم! برخيزيد و آتش‏هائى را كه بر پشت خويش روشن ساخته‏ايد به وسيله نماز خاموش كنيد.

733- عن ابي بصير قال: سمعت ابا جعفر عليه السّلام يقول: كلّ سهو في الصّلاة يطرح منها غير أنّ اللَّه يتمّ بالنّوافل إنّ أوّل ما يحاسب به العبد الصّلاة فإن قبلت قبل ما سواها، إنّ الصّلاة إذا ارتفعت في أوّل وقتها رجعت إلى صاحبها و هي بيضاء مشرقة تقول: حفظتني حفظك اللَّه و إذا ارتفعت في غير وقتها بغير حدودها رجعت إلى صاحبها و هي سوداء مظلمة تقول: ضيّعتني ضيّعك اللَّه.

الوسائل 3/ 78 جامع احاديث الشيعة 4/ 57

ابو بصير مى‏گويد: از امام باقر (ع) شنيدم كه مى‏فرمود: سهوهائى كه در نماز رخ مى‏دهد از نماز محسوب نمى‏شود، ولى خداوند آن را با نافله‏ها كامل‏

مى‏كند. نخستين چيزى كه بنده را در رابطه با آن مورد محاسبه قرار مى‏دهند نماز است، اگر پذيرفته شود اعمال ديگر نيز پذيرفته مى‏گردد. هر گاه نماز در اوّل وقت بالا برود، سفيد و درخشان به سوى صاحبش باز مى‏گردد و به او خطاب مى‏كند: از من مواظبت نمودى خدا تو را حفظ كند، و هر گاه در غير وقت خود و بدون شرايط بالا برود، سياه و تاريك به سوى صاحبش باز مى‏گردد و به او مى‏گويد: مرا تباه ساختى خدا تو را نابود كند.

734- قال الصادق عليه السّلام: لكلّ صلاة وقتان (و) أوّل الوقت أفضلهما .

جامع احاديث الشيعة 4/ 120 الاستبصار 1/ 245 الكافى 3/ 274

امام صادق (ع) فرمود: هر نمازى داراى دو وقت است كه اوّل وقت بهترين آنهاست.

735- فقه الرّضا: قال عليه السّلام: اعلم أنّ لكلّ صلاة وقتين أوّل و آخر فأوّل الوقت رضوان اللَّه و آخره عفو اللَّه.

البحار 82/ 349

در فقه الرّضا از آن حضرت نقل شده كه فرمود: بدان كه هر نمازى دو وقت دارد: اوّل وقت و آخر وقت. اوّل وقت، خشنودى پروردگار و آخر آن بخشش خداوند است.

736- .. عن أبي عبد اللَّه عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا ينال شفاعتي من أخّر الصّلاة المفروضة بعد وقتها.

امالي الصدوق/ 326

از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: پيامبر خدا (ص) فرموده است: فردا (ى قيامت) شفاعت من به كسى كه نماز واجب را تا پس از وقت آن به تأخير اندازد، نخواهد رسيد.

71 احوال الأئمة في أوقات الصلاة - حالات امامان به هنگام نماز

737- و ذكر مصنف كتاب اللؤلؤيات في باب الخشوع قال: كان عليّ بن أبى طالب إذا حضر وقت الصّلاة يتزلزل و يتلوّن فيقال له: مالك يا أمير المؤمنين فيقول: جاء وقت أمانة اللَّه الّتي عرضها على السّموات و الأرض فَأَبَيْنَ أَنْ يَحْمِلْنَها وَ أَشْفَقْنَ مِنْها وَ حَمَلَهَا الْإِنْسانُ فلا أدري أحسن أداء ما حملت أم لا.

مستدرك الوسائل 1/ 263 البحار 84/ 248

نويسنده كتاب لؤلؤيات در باب خشوع نوشته است: على بن ابى طالب (ع) هر گاه وقت نماز مى‏رسيد بر خود مى‏لرزيد و رنگ به رنگ مى‏شد. از آن حضرت پرسيدند: اى امير المؤمنين! شما را چه مى‏شود؟ مى‏فرمود: وقت (اداى) امانت خدا فرا رسيده است- همان امانتى كه خداوند به آسمانها و زمين عرضه كرد و آنها از برداشتن آن امتناع كرده و ترسيدند ولى انسان آن را برداشت- و من نمى‏دانم آيا امانتى را كه به عهده دارم نيكو ادا خواهم كرد يا نه؟

738- قال مولانا الصادق عليه السّلام: كان عليّ بن الحسين إذا حضرت الصّلاة اقشعرّ جلده و اصفرّ لونه و ارتعد كالسّعفة.

فلاح السائل/ 96 البحار 84/ 247

امام صادق (ع) فرمود: على بن الحسين (ع) هر گاه وقت نماز مى‏رسيد پوست بدنش مى‏لرزيد و رنگش زرد مى‏شد و مانند بيد به لرزه در مى‏آمد.

739- عن ابي ايوب قال: كان أبو جعفر و أبو عبد اللَّه عليهما السّلام إذا قاما إلى الصّلاة تغيّرت ألوانهما مرّة حمرة و مرّة صفرة و كأنّما يناجيان شيئا يريانه.

فلاح السائل/ 149 دعائم الاسلام 1/ 195

از ابو ايّوب نقل شده كه امام باقر (ع) و امام صادق (ع) هر گاه به نماز بر مى‏خاستند رنگشان تغيير مى‏كرد، گاهى سرخ و گاهى زرد مى‏شدند، گوئى با كسى مناجات مى‏كنند كه او را مى‏بينند.

72 الاستخفاف بالصلاة - سبك شمردن نماز

740- عن زرارة قال: سمعت ابا جعفر عليه السّلام يقول: دخل رجل مسجدا فيه رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله فخفّف سجوده دون ما ينبغي و دون ما يكون من السّجود، فقال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: نقر كنقر الغراب لو مات على هذا مات على غير دين محمّد.

البحار 84/ 234 امالي الصدوق/ 391

زراره مى‏گويد: از امام باقر (ع) شنيدم كه مى‏فرمود: مردى وارد مسجد پيامبر (ص) شد و سجده خود را آن گونه كه شايسته است انجام نداد، سجده‏اى سبك بجاى آورد. پيامبر (ص) فرمود: اين، مانند نوك به زمين زدن كلاغ است، اگر با اين حالت بميرد به دين محمّد از دنيا نرفته است.

741- عن هشام بن سالم عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: إذا قام العبد في الصّلاة فخفّف صلاته قال اللَّه تبارك و تعالى لملائكته: أما ترون إلى عبدي، كأنّه يرى أنّ قضاء حوائجه بيد غيري، أما يعلم أنّ قضاء حوائجه بيدي.

الوسائل 3/ 24 الكافي 3/ 269 فلاح السائل/ 147 المحجة البيضاء 1/ 341

از هشام بن سالم از امام صادق (ع) نقل شده است: هر گاه بنده به نماز برخيزد و نماز خود را سبك بجاى آورد خداوند به فرشتگانش مى‏گويد: آيا بنده مرا

نمى‏بينيد؟ گويا فكر مى‏كند تأمين نيازمنديهايش به دست غير من است! مگر نمى‏داند كه روا ساختن حاجاتش در اختيار من است؟!

742- ... قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا تضيّعوا صلاتكم فإنّ من ضيّع صلاته حشر مع قارون و هامان، و كان حقّا على اللَّه أن يدخله النّار مع المنافقين فالويل لمن لم يحافظ على صلاته و أداء سنّة نبيّه.

عيون اخبار الرضا 2/ 31 جامع الاخبار/ 87 جامع احاديث الشيعة 4/ 67 الوسائل 3/ 19

مستدرك الوسائل 1/ 172 پيامبر خدا (ص) فرمود: نماز خود را تباه مكنيد، زيرا كسى كه نمازش را تباه سازد با قارون و هامان محشور مى‏گردد و بر خدا ثابت است كه او را با منافقان وارد دوزخ كند. واى بر كسى كه بر نماز و اداى سنّت پيامبر خود مواظبت نكند.

743- عن السّكوني عن الصادق عليه السلام عن آبائه عليهم السلام قال:

قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا يزال الشّيطان هائبا لابن آدم ذعرا منه ما صلّى الصّلوات الخمس لوقتهنّ فإذا ضيّعهنّ اجترأ عليه فادخله في العظائم.

امالى الصدوق 1/ 39 عقاب الاعمال/ 274 البحار 83/ 11

از سكونى از امام صادق (ع) از پدرانش نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: پيوسته شيطان از پسر آدم تا هنگامى كه نمازهاى پنجگانه را در وقت خود انجام دهد ترس و وحشت دارد، ولى آنگاه كه نمازها را تباه ساخت بر او جرأت پيدا مى‏كند و او را در گناهان بزرگ وارد مى‏سازد.

744- عن أبي عبد اللَّه عليه السلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: ليس منّي من استخفّ بالصّلاة لا يرد عليّ الحوض لا و اللَّه.

فلاح السائل/ 119 جامع احاديث الشيعة 4/ 69 الوسائل 3/ 16 البحار 82/ 224 الشهاب/ 40

از امام صادق (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: كسى كه نماز خود را سبك بشمارد از من نيست و به خدا سوگند در كنار حوض بر من وارد نخواهد شد.

745- قال عليّ عليه السّلام : تكاسل المرء في الصّلاة من ضعف الإيمان.

الاثنا عشرية/ 20 انوار الهداية/ 199

على (ع) فرمود: تنبلى آدمى در نماز نشانه سستى ايمان است.

746- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا إيمان لمن لا أمانة له و لا دين لمن لا عهد له و لا صلاة لمن لا يتمّ ركوعها و سجودها.

جامع الاخبار/ 87 انوار الهداية/ 199

پيامبر خدا (ص) فرمود: كسى كه رعايت امانت نكند ايمان ندارد، و كسى كه در بند پيمان نباشد دين ندارد، و كسى كه ركوع و سجده نمازش را كامل انجام ندهد نماز نخوانده است.

747- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: يا عليّ إنّ أخبث النّاس سرقة من يسرق من صلواته ... الخبر.

جامع الاخبار/ 87 انوار الهداية/ 197

پيامبر خدا (ص) فرمود: اى على! پليدترين دزدان كسى است كه از نمازهاى خود بدزدد ....

748- في حديث عن ابي عبد اللَّه عليه السلام قال: قال عليّ عليه السّلام إنّ أسرق النّاس من سرق صلواته.

جامع احاديث الشيعة 4/ 47 المحاسن 1/ 82 الوسائل 3/ 24 البحار 84/ 242

در حديثى از امام صادق (ع) نقل شده كه على (ع) فرمود: دزدترين دزدان كسى است كه از نمازهاى خود بدزدد.

749- عن سيدة النساء فاطمة ابنة سيد الأنبياء صلوات اللَّه عليها و على ابيها و على بعلها و على أبنائها الأوصياء أنّها سألت أباها محمّدا صلّى اللَّه عليه و آله فقالت: يا أبتاه ما لمن تهاون بصلاته من الرّجال و النّساء؟ قال صلّى اللَّه عليه و آله: يا فاطمة من تهاون بصلاته من الرّجال و النّساء ابتلاه اللَّه بخمس عشرة خصلة، ستّ منها في دار الدّنيا و ثلاث عند موته و ثلاث في قبره و ثلاث في يوم القيامة إذا خرج من قبره.

فأمّا اللّواتي تصيبه في دار الدّنيا فالأولى يرفع اللَّه البركة من عمره و يرفع اللَّه البركة من رزقه و يمحو اللَّه (عزّ و جلّ) سيماء الصّالحين من وجهه، و كلّ عمل يعمله لا يوجر عليه و لا يرفع دعاؤه الى السّماء، و السّادسة ليس له حظّ في دعاء الصّالحين، و امّا اللّواتي تصيبه عند موته فأوّلهنّ أنّه يموت ذليلا و الثّانية يموت جائعا و الثّالثة يموت عطشانا فلو سقي من انهار الدّنيا لم يرو عطشه. و امّا اللّواتي تصيبه في قبره فأوّلهنّ يوكّل اللَّه به ملكا يزعجه في قبره و الثّانية يضيّق عليه قبره، و الثّالثة تكون الظّلمة في قبره، و أمّا اللّواتي تصيبه يوم القيامة إذا خرج من قبره فأوّلهنّ أن يوكّل اللَّه به ملكا يسحبه على وجهه و الخلائق ينظرون إليه و الثّانية يحاسب حسابا شديدا و الثّالثة لا ينظر اللَّه إليه و لا يزكّيه و له عذاب أليم.

فلاح السائل/ 99 البحار 83/ 21

حضرت فاطمه (ع)، سرور زنان، دختر پيامبر- كه درود خدا بر او و پدر و شوهر و فرزندانش باد- از پدرش محمّد (ص) پرسيد: پدرم! سزاى مردان و

زنانى كه نماز خود را سبك بشمارند چيست؟ فرمود: فاطمه! هر مرد و زنى نماز خود را سبك بشمارد خداوند او را به پانزده خصلت دچار مى‏كند: شش خصلت در دنيا و سه خصلت هنگام مرگ و سه خصلت در قبر و سه خصلت در قيامت هنگامى كه از قبر خارج مى‏شود.

امّا خصلت‏هائى كه در دنيا به او مى‏رسد، نخست اينكه خداوند عمرش را بى‏بركت مى‏كند، و بركت از روزيش بر مى‏دارد، و سيماى شايستگان را از چهره‏اش محو مى‏كند، و در برابر كارهايش پاداشى به او نمى‏دهد، و دعايش را به آسمان بالا نمى‏برد، و ششم اينكه از دعاى شايستگان بهره‏اى ندارد.

امّا خصلتهائى كه هنگام مرگ به او مى‏رسد: نخست اينكه با خوارى مى‏ميرد، ديگر آنكه گرسنه جان مى‏سپارد، و سوّم آنكه با حال تشنگى از دنيا مى‏رود بگونه‏اى كه اگر تمام نهرهاى دنيا را به او بخورانند سيراب نمى‏شود.

امّا خصلتهائى كه در قبر به او مى‏رسد: اوّل آنكه خداوند فرشته‏اى بر او مى‏گمارد كه پيوسته او را در قبر حركت مى‏دهد، ديگر آنكه قبر را بر او تنگ مى‏گرداند، و سوّم آنكه قبرش تاريك مى‏گردد.

امّا خصلتهائى كه روز قيامت هنگام بيرون آمدن از قبر به او مى‏رسد: نخست آنكه خداوند فرشته‏اى بر او مى‏گمارد كه او را در برابر چشم مردم به صورت روى زمين مى‏كشد. دوّم آنكه حساب او را سخت مى‏گيرند، و سوّم آنكه خداوند به او نظر نمى‏كند و او را پاك نمى‏سازد و عذابى دردناك خواهد داشت.

73 ترك الصلاة - ترك نماز

فِي جَنَّاتٍ يَتَساءَلُونَ عَنِ الْمُجْرِمِينَ ما سَلَكَكُمْ فِي سَقَرَ قالُوا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّينَ.

س 74/ آية 40- 43 (بهشتيان) در باغهاى بهشت از گناهكاران مى‏پرسند: چه‏چيز شما را به دوزخ در آورد؟ مى‏گويند: ما از نمازگزاران نبوديم.

750- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: الصّلاة عماد الدّين فمن ترك صلاته متعمّدا فقد هدم دينه و من ترك أوقاتها يدخل الويل، و الويل واد في جهنّم كما قال اللَّه تعالى: فَوَيْلٌ لِلْمُصَلِّينَ الَّذِينَ هُمْ عَنْ صَلاتِهِمْ ساهُونَ. جامع الاخبار/ 86 مستدرك الوسائل 1/ 184 جامع احاديث الشيعة 2/ 6 البحار 82/ 202

رسول خدا (ص) فرمود: نماز ستون دين است، هر كس از روى عمد نماز خود را ترك كند دينش را ويران نموده است و هر كس اوقات آن را ترك نمايد داخل «ويل» خواهد شد، و «ويل» وادى اى است در دوزخ چنان كه خداوند فرموده است: «نمازگزارانى كه از نماز خويش غافلند ويل براى آنان خواهد بود».

751- في حديث عن احمد بن محمد بن خالد عن عبد العظيم بن عبد اللَّه الحسنى قال: حدثني ابو جعفر صلوات اللَّه عليه قال: سمعت ابي يقول: سمعت ابي موسى بن جعفر عليهم السّلام (في عدّ الكبائر إلى ان قال) و ترك الصّلاة متعمّدا أو شيئا ممّا فرض اللَّه لأنّ رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله قال: من ترك الصّلاة متعمّدا فقد برى‏ء من ذمّة اللَّه و ذمّة رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله ... الخبر.

الكافي 2/ 285 تفسير نور الثقلين 5/ 161

در حديثى از احمد بن محمد بن خالد از عبد العظيم بن عبد اللَّه حسنى نقل شده كه گفت: امام جواد (ع) به من فرمود: از پدرم شنيدم كه مى‏فرمود: از پدرم موسى بن جعفر (ع) در باره تعداد گناهان كبيره شنيدم كه فرمود: ترك نماز از روى عمد يا ترك چيزهائى كه خداوند آنها را واجب شمرده از كبائر است، زيرا پيامبر خدا (ص) فرمود: هر كه از روى عمد نماز را ترك كند از پيمان خدا و پيمان رسول او بيزارى جسته است ...

752- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: تارك الصّلاة ملعون في التّوراة ملعون في الإنجيل ملعون في الزّبور ملعون في القرآن ملعون في لسان جبرئيل ملعون في لسان ميكائيل ملعون في لسان اسرافيل ملعون في لسان محمّد (ص).

انوار الهداية/ 197

رسول خدا (ص) فرمود: ترك‏كننده نماز، در تورات و انجيل و زبور و قرآن مورد لعنت قرار گرفته و به زبان جبرئيل و ميكائيل و اسرافيل و محمّد (ص) ملعون است.

753- عن النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله قال: من ترك الصّلاة لا يرجو ثوابها و لا يخاف عقابها فلا ابالي أن يموت يهوديّا أو نصرانيّا أو مجوسيّا.

جامع احاديث الشيعة 4/ 75 جامع الاخبار/ 87 البحار 82/ 202

از پيامبر (ص) نقل شده است: هر كه نماز را ترك كند و اميدى به پاداش آن نداشته باشد و از كيفر آن نترسد، باكى ندارم كه يهودى يا نصرانى يا مجوسى بميرد.

754- ... عن أبي جعفر عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: ما بين المسلم و بين أن يكفر إلّا ترك الصّلاة فريضة متعمّدا أو يتهاون بها فلا يصلّيها.

المحاسن 1/ 80 البحار 82/ 216

از امام باقر (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: ميان مسلمان و كفر او چيزى جز ترك نماز واجب از روى عمد يا از روى سهل انگارى فاصله نيست.

755- عن رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: بين العبد و بين الكفر ترك الصّلاة.

تفسير ابي الفتوح 1/ 103 الشهاب/ 18 الاثنا عشرية/ 9 جامع الاخبار/ 87 البحار 82/ 202 جامع احاديث الشيعة 4/ 75

از پيامبر خدا (ص) نقل شده است: ميان بنده و كفر وى ترك نماز فاصله است.

756- عن رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: ليس بين العبد و الشّرك إلّا ترك الصّلاة فإذا تركها فقد أشرك.

نهج الفصاحة 2/ 506

از رسول خدا (ص) نقل شده است: ميان بنده و شرك، چيزى جز ترك نماز فاصله نيست. هر گاه نماز را ترك كرد مشرك شده است.

74 فضل يوم الجمعة و غسله - فضيلت روز جمعه و غسل آن‏

757- عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: أفّ لرجل لا يفرّغ نفسه في كلّ جمعة لأمر دينه فيتعاهده و يسأل عن دينه (و في رواية اخرى لكلّ مسلم).

الكافي 1/ 40 جامع احاديث الشيعة 1/ 95

از امام صادق (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: افّ بر مردى كه در هر جمعه خود را براى كار دينش فارغ نمى‏سازد تا با آن تجديد عهد كند و در باره آن سؤال نمايد (در روايت ديگر آمده است: افّ بر هر مرد مسلمانى كه ...

758- عن جابر عن ابي جعفر عليه السّلام قال: الخير و الشّرّ يضاعف يوم الجمعة.

مستدرك الوسائل 1/ 417

جابر از امام باقر (ع) نقل كرده كه فرمود: روز جمعه نيكى و بدى دو برابر مى‏شود.

759- قال الصادق عليه السّلام: غسل يوم الجمعة سنّة واجبة على الرّجال و النّساء في السّفر و الحضر.

مستدرك الوسائل 1/ 152

امام صادق (ع) فرمود: غسل روز جمعه بر مردان و زنان در سفر و حضر، سنّتى واجب است.

75 صلاة الجمعة - نماز جمعه‏

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذا نُودِيَ لِلصَّلاةِ مِنْ يَوْمِ الْجُمُعَةِ فَاسْعَوْا إِلى‏ ذِكْرِ اللَّهِ وَ ذَرُوا الْبَيْعَ ذلِكُمْ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ تَعْلَمُونَ.

س 62/ آية 9 اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد! هر گاه به نماز روز جمعه ندا داده شد، به سوى ذكر خدا بشتابيد و داد و ستد را رها كنيد. اين- اگر بدانيد- براى شما بهتر است.

760- عن ابي بصير و محمد بن مسلم قالا: سمعنا أبا جعفر محمد بن عليّ الباقر عليه السّلام يقول: من ترك الجمعة ثلاثا متوالية بغير علّة طبع اللَّه على قلبه.

المحاسن 1/ 85 عقاب الاعمال/ 276

از ابو بصير و محمد بن مسلم نقل شده كه گفتند: از امام باقر (ع) شنيديم كه مى‏فرمود: هر كس نماز جمعه را سه هفته متوالى بدون علّت ترك كند خداوند بر دلش مهر مى‏نهد.

761- عن علي بن جعفر عن اخيه موسى عن آبائه عليهم السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من فارق جماعة المسلمين فقد خلع ربقة الإسلام من عنقه قيل: يا رسول اللَّه و ما جماعة المسلمين؟ قال جماعة أهل الحقّ و إن قلوّا.

البحار 27/ 67

از على بن جعفر از برادرش موسى بن جعفر (ع) از پدرانش نقل شده كه پيامبر خدا (ص) فرمود: هر كه از جماعت مسلمانان جدا شود ريسمان اسلام را از گردن خود برداشته است. پرسيدند: اى پيامبر خدا! جماعت مسلمانان كيانند؟ فرمود:

اهل حقيقت، هر چند تعدادشان كم باشد.

762- عن النبيّ صلّى اللَّه عليه و آله انه قال: من تكلّم يوم الجمعة و الإمام يخطب فهو كالحمار يحمل أسفارا.

مستدرك الوسائل 1/ 409

از پيامبر (ص) نقل شده است كه فرمود: كسى كه روز جمعه در حال خطبه خواندن امام سخن مى‏گويد مانند الاغى است كه كتاب بر پشت خود مى‏برد.

763- عن جعفر بن محمد عليهما السّلام انه قال: إذا قام الإمام يخطب فقد وجب على النّاس الصّمت.

دعائم الاسلام 1/ 182 مستدرك الوسائل 1/ 409

از امام صادق (ع) نقل شده است كه فرمود: هر گاه امام براى خواندن خطبه برخاست سكوت بر مردم واجب است.

76 صلاة الجماعة - نماز جماعت‏

764- عن أبي سعيد الخدري قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه‏

و آله: صلاة الجماعة أفضل من صلاة الفرد بخمس و عشرين درجة.

الخصال 2/ 521 الوسائل 5/ 374 البحار 88/ 110

از ابو سعيد خدرى نقل شده كه پيامبر خدا (ص) فرمود: نماز جماعت بيست و پنج درجه از نماز فرادى برتر است.

765- قال الصادق عليه السّلام: من صلّى خمس صلوات في اليوم و اللّيلة في جماعة فظنّوا به خيرا و أجيزوا شهادته.

امالي الصدوق/ 278 البحار 70/ 2

امام صادق (ع) فرمود: هر كس در يك شبانه روز نمازهاى پنجگانه خود را به جماعت بگزارد گمان نيكو به او ببريد و گواهيش را بپذيريد.

766- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: أنّ اللَّه عزّ و جلّ يستحيي من عبده إذا صلّى في جماعة ثمّ سأله حاجة أن ينصرف حتّى يقضيها.

مجموعة ورام 1/ 4 الوسائل 5/ 374 البحار 88/ 4

رسول خدا (ص) فرمود: خداوند شرم دارد از اينكه بنده‏اش نماز جماعت بخواند و از او حاجتى بخواهد سپس بدون روا شدن حاجتش باز گردد.

767- و في الصحيح عن الصادق عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا صلاة لمن لا يصلّي في المسجد مع المسلمين إلّا من علّة.

و قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: لا غيبة إلّا لمن صلّى في بيته و رغب عن جماعتنا و من رغب عن جماعة المسلمين وجب على المسلمين غيبته و سقطت بينهم عدالته ... الخبر.

المحجة البيضاء 1/ 342

در روايت صحيح از امام صادق (ع) نقل شده كه پيامبر خدا (ص) فرمود: هر كه با مسلمانان در مسجد نماز نگزارد نمازش كامل نيست مگر آنكه عذرى داشته باشد. و فرمود: غيبت هيچ كس جز كسى كه در خانه‏اش نماز گزارده و از جماعت ما دورى گزيده است روا نيست. هر كه از جماعت مسلمانان روى بگرداند غيبتش بر مسلمانان واجب است و در ميان آنان از عدالت ساقط مى‏شود ...

77 صلاة الليل - نماز شب‏

وَ مِنَ اللَّيْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ نافِلَةً لَكَ عَسى‏ أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقاماً مَحْمُوداً.

س 17/ آية 79 و پاسى از شب را به نماز خواندن بيدار باش كه براى تو فزونى است تا پروردگارت تو را در مقامى شايسته بگمارد.

768- عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: ألا بشّر المشّائين في الظّلمات إلى المساجد بالنّور السّاطع يوم القيامة.

البحار 7/ 303

از امام صادق (ع) نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: هان! آنان را كه در تاريكيها به سوى مسجد مى‏روند، به نور درخشان روز قيامت نويد ده.

769- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من كثر صلاته باللّيل حسن وجهه بالنّهار.

الفقيه 1/ 300 روضة المتقين 2/ 679 علل الشرائع 2/ 363

پيامبر خدا (ص) فرموده است: هر كه شب هنگام نمازش فراوان باشد چهره‏اش در روز، نيكو خواهد بود.

770- عن عليّ عليه السّلام: نور المؤمن من قيام اللّيل.

الاثنا عشرية/ 22

از على (ع) نقل شده است: نور مؤمن در اثر قيام شبانه است.

771- عن عليّ عليه السّلام: نوّر قلبك بالصّلاة في الظّلم.

الاثنا عشرية/ 22

از على (ع) نقل شده است: دلت را با نماز خواندن در تاريكيها نورانى كن.

772- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله لعليّ: يا عليّ عليك بصلاة اللّيل عليك بصلاة اللّيل عليك بصلاة اللّيل ... الخبر.

الفقيه 1/ 307 تفسير ابي الفتوح 3/ 378 روضة المتّقين 2/ 704

پيامبر خدا (ص) به على (ع) فرمود: اى على! بر تو باد به نماز شب، بر تو باد به نماز شب، بر تو باد به نماز شب ...

عن عليّ عليه السّلام: صلاة اللّيل بهاء في النّهار.

الاثنا عشرية/ 21

از على (ع) نقل شده است: نماز شب باعث زيبايى در روز است.

774- (وَ بِالْأَسْحارِ هُمْ يَسْتَغْفِرُونَ» قال أبو عبد اللَّه عليه السّلام: كانوا يستغفرون في الوتر سبعين مرّة في السّحر.

تفسير نور الثقلين 5/ 122

امام صادق (ع) در باره آيه: «در سحرگاهها طلب آمرزش مى‏كنند» فرمود: سحرگاهان هفتاد بار در نماز وتر استغفار مى‏كنند.

78 فضل المسجد - فضيلت مسجد

وَ أَنَّ الْمَساجِدَ لِلَّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَداً.

س 72/ آية 18 مساجد اختصاص به خدا دارد، پس هيچ كس را با خدا مخوانيد.

إِنَّما يَعْمُرُ مَساجِدَ اللَّهِ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الآْخِرِ وَ أَقامَ الصَّلاةَ وَ آتَى الزَّكاةَ وَ لَمْ يَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسى‏ أُولئِكَ أَنْ يَكُونُوا مِنَ الْمُهْتَدِينَ.

س 9/ آية 18 مساجد خدا را تنها كسانى آباد مى‏كنند كه به خدا و روز قيامت ايمان دارند و نماز بر پا مى‏كنند و زكات مى‏دهند و جز از خدا نترسيده‏اند. اميد است آنان از هدايت يافتگان باشند.

775- عن الصادق عليه السّلام: من مشى إلى المسجد لم يضع رجله على رطب و لا يابس إلّا سبّحت له الأرض إلى الأرضين السّابعة.

التهذيب 3/ 255 ثواب الاعمال/ 46 البحار 84/ 13

از امام صادق (ع) نقل شده است: هر كس به سوى مسجد گام بردارد قدمش را روى هيچ خشك و ترى نمى‏گذارد مگر آنكه زمين تا طبقه هفتم براى او تسبيح مى‏گويد.

776- عن ابي عبد اللَّه عليه السّلام قال: مكتوب في التّوراة أنّ بيوتي في الأرض المساجد، فطوبى لمن طهر في بيته ثمّ زارني في بيتي و حقّ على المزور أن يكرم الزّائر.

البحار 84/ 6

از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود: در تورات نوشته شده است كه خانه‏هاى من بر روى زمين، مسجدها هستند. خوشا به حال كسى كه در خانه خود وضو بگيرد سپس مرا در خانه‏ام زيارت كند. احترام زيارت‏كننده بر عهده كسى است كه زيارت گرديده است.

777- عن عبد اللَّه بن جعفر عن ابيه قال: قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله قال اللَّه تبارك و تعالى: ألا إنّ بيوتي في الأرض المساجد، تضي‏ء لأهل السّماء كما تضي‏ء النّجوم لأهل الأرض ألا طوبى لمن كانت المساجد بيوته، ألا طوبى لعبد توضّأ في بيته ثمّ زارني في بيتي ألا إنّ على المزور كرامة الزّائر، ألا بشّر المشّائين في الظّلمات إلى المساجد بالنّور السّاطع يوم القيامة.

البحار 84/ 14

از عبد اللَّه بن جعفر از پدرش نقل شده كه رسول خدا (ص) فرمود: خداوند فرموده است: بدانيد كه خانه‏هاى من بر روى زمين، مسجدها هستند. مسجدها براى اهل آسمان نور مى‏دهند همان گونه كه ستارگان براى اهل زمين. هان! خوشا به حال كسى كه خانه‏اش مسجد باشد. هان! خوشا به حال بنده‏اى كه در خانه‏اش وضو بگيرد سپس مرا در خانه‏ام زيارت كند، بدانيد كه احترام زيارت‏كننده بر عهده كسى كه زيارت گرديده ثابت است. هان! كسانى را كه در تاريكيها به سوى مسجدها مى‏روند به نور درخشان روز قيامت نويد ده.

778- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: المساجد سوق من أسواق الآخرة، قراها المغفرة و تحفتها الجنّة.

البحار 84/ 4

پيامبر خدا (ص) فرمود: مسجدها از بازارهاى آخرت بشمار مى‏روند، وسيله پذيرائى آنها آمرزش و هديه‏اشان بهشت است.

779- عن أبي عبيدة الحذّاء قال: سمعت ابا عبد اللَّه عليه السّلام يقول: من بنى مسجدا بنى اللَّه له بيتا في الجنّة.

الكافي 3/ 368

ابو عبيده حذّاء مى‏گويد: از امام صادق (ع) شنيدم كه مى‏فرمود: هر كس مسجدى بنا كند خداوند خانه‏اى در بهشت براى او بنا مى‏كند.

780- قال رسول اللَّه صلّى اللَّه عليه و آله: من بنى مسجدا و لو مفحص قطاة بنى اللَّه له بيتا في الجنّة.

البحار 84/ 4 مستدرك الوسائل 1/ 227

رسول خدا (ص) فرمود: هر كس مسجدى هر چند به اندازه سينه مرغ سنگ خواره‏اى بسازد خداوند خانه‏اى در بهشت براى او بنا مى‏كند.

781- عن الحسن بن عليّ عليهما السّلام: أهل المسجد زوّار اللَّه و حقّ على المزور التّحفة لزائره.

كلمة الامام الحسن/ 41

از حسن بن على (ع) نقل شده است: اهل مسجد زائران خدا هستند و هديه زائر بر عهده كسى است كه زيارت گرديده است.