3- چگونه
انسان در مقابل شيطان از خود دفاع نمايد؟
آدمي براي دفاع ازخود در مقابل تهاجمات ابليس ويارانش ، بايد
بهدستورات راهنمايان دين توجه كافي نمايد. در احاديث زير تعدادي ازراهاي
دفاع ذكر شده است:
دونوع شيطان
رسول خدا صلّي الله عليه وآله :شيطان دونوع است كه شيطان جنيبا
لاحول ولاقوة الاّ بالله دور ميشود وشيطان اِنسي كه با صلواتبرمن دور
ميگردد.
اعراف!
كسيكه سورة اعراف را بخواند، خدا بين او وابليس مانعي قرار دادهواز او
محافظت ميكند.
عابد بني اسرائيل
در بني اسرائيل عابدي بود كه هميشه مي گفت:الحمد للّه ربّالعالمين
والعاقبةُ للمتقين.
ابليس كه از اين حرف او در ناراحتي بود شيطاني را فرستاد كه اوراوادار
كند بگويد:العاقبة للاغنياء!يعني عاقبت با پولدارهاست!شيطانمذكور با عابد
ديدار كرده واين پيشنهاد را به او كرد ولي عابد قبول نكردوقرار گذاشتند كه
راجع به اين سخن از يكنفري كه مي بينندبپرسند. وهركه محكوم شد دست اورا
قطع نمايند. به يكنفر برخوردندواز او پرسيدند او گفت :العاقبة للاغنياء!
لذا دست راست عابد قطع شد ولي باز او مي گفت:الحمد للّه ربّالعالمين
والعاقبة للمتقين. باز از شخص ديگري پرسيدند واو همحرف شيطان را تأييد كرد
پس دست ديگرش را قطع كردند اما او مرتبمي گفتالحمد للّه ربّ العالمين
والعاقبة للمتقين. وقرار گذاشتندكه اين بار هركدام محكوم شد گردنش قطع
شود. خداوند ملكي رافرستاد. آندو از او سؤال كردند واو گفت:الحمد للّه ربّ
العالمينوالعاقبة للمتقين. وگردن شيطان را قطع كرد ودست عابد را هم شفاداد.
همه مرتد ميشدند!
امام هادي(ع):اگر بعد از غيبت قائم(ع)، علماء نباشند كه از دين
الهيدفاع كرده و بندگان خدا را از دست ابليس نجات بخشند، همه مرتدميشدند.
عابد ديگر ونجات زن بدكار!
امام صادق(ع):در بني اسرائيل عابدي بود كه هيچ ميلي به دنيانداشت
لذا ابليس ناله اي كرد تا شياطين بدورش جمع شدند. ابليسگفت براي فريب اين
ابد چه روشي را پيشنهاد مي كنيد؟يكي گفت از راهزنان!ابليس گفت ميلي به
زن ندارد!ديگري گفت از راه شراب!ابليسگفت ميلي به شراب ندارد. سومي گفت
از راه اعمال خوب!ابليس گفتتو برو واز اين راه گمراهش كن!
شيطانك به كنار محل زندگي عابد رفت ودر آنجا مشغول عبادتشد. عابد متوجه
اين عابد جديد شده واورا زير نظر گرفت. بعد از چندروز عابد، سراغ شيطان عابدنما
رفت وگفت چقدر تو خوب عبادت ميكني؟از كجا به اين مقام رسيده اي؟گفت من
يك گناهي كرده ام . هر وقتبياد آن گناه مي افتم به عبادت راغب تر مي
شوم. تو هم اگر ميخواهيكه مثل من بشوي بايد بروي گناه كني!عابد گفت چه
گناهي؟گفت برو زناكن!عابد گفت من كه اين كار رابلد نيستم. شيطان گفت من
بتو يادميدهم. داخل شهر ميشوي ودر فلان كوچه وفلان خانه، زن
فاسدياست، سراغ او ميروي!عابد هم به سخن شيطان گوش كرد وبه در خانهزن
مذكور رفت. زن مذكور اورا به خانه برد ولي از سر و وضع و چهرهعابد فهميد كه
او اهل گناه نيست. لذا علت تصميم بر گناه را از اوپرسيد. عابد داستان
عابدنمارا براي او تعريف كرد. زن دلش بحال عابدسوخت وگفت او عابد نيست بلكه
شيطاني است كه براي اغواي توآمده است وعابد را منصرف نمود. عابد از خانه
زن بيرون رفت وزنهمان شب بيمار شده ومرد. خدا به پيامبر آن زمان وحي كرد
وبخاطراينكه اين زن ، بنده مارا از گناه كردن نجات داد برو واورا غسل وكفن
نماونماز بخوان ودفن كن كه او آمرزيده شد.
يك فقيه در مقابل هزارعابد!
امام كاظم(ع):يكنفر فقيه كه يتيمان شيعه مارا كه از ما دورند به
آنچهنيازمندندآموزشدهد براي ابليس از هزار عابد سختتر است زيرا عابدفقط خود
را نجات ميدهد ولي فقيه ديگران را هم نجات ميدهد
عالم دشمن شيطان
رسول خدا(ص):قسم به خدايي كه جان محمد در دستاوست!وجود يكنفر عالم
از هزار عابد براي شيطان سخت تراست. زيراعابد خودش را نجات ميدهد ولي عالم
ديگران راهم نجات ميدهد.
تلاش بي نتيجه ابليس
اميرالمؤمنين(ع):اگر كسي قبل از طلوع خورشيد سوره توحيد وقدررا بخواند
، در ان روز گناه نخواهد كرد اگرچه ابليس تلاش زيادي بكندكهاورا به گناه
بياندازد.
سفرة غذا
«رسولخدا(ص):چون سفره انداخته ميشود، فرشتگان بر دور آنحلقه ميزنند. اگر
بنده بسم اللّه گفت، فرشتگان ميگويند: خدا بركت برشما وغذايتان بفرستد وبه
شيطان ميگويند:اي فاسق!بيرون برو كه تو براينها تسلطي نداري!
وهنگاميكه بعد از غذا، الحمدلِلّه گفت، ملائكه گويند:اينان مردميهستند كه خدا
به آنان نعمت داده وآنها هم شكر پروردگارشان را اداكردند.
ولي اگر در اول غذا نام خدارا برزبان جاري نكرد، فرشتگان به شيطانگويند:اي
فاسق!بيا وبا ايشان هم غذا شو!واگر بعد از غذا حمد الهينگفت، گويند كه اينها
مردمي هستند كه خدا به آنها نعمت داد ولي شكراورا فراموش نمودند!»
كشف عورت!
رسول خدا صلي الله عليه وآله :هرگاه يكي از شما عورتش را برايبول يا
كار ديگري آشكار كرد، بايد بسم الله بگويد كه در اين صورتشيطان چشمش را
ميبندد.
نماز!
امام صادق(ع):ملك الموت از كسيكه برنمازهايش مواظبتميكرده، شيطان را
دور ميكند وبه مؤمن لااله الاّ الله محمّد رسولالله تلقين ميكند.
شكستن كمر شيطان
توبه كمر شيطان را ميشكند و او را نااميد ميكند.
پناهگاهي در مقابل شيطان
«پيامبر(ص): اگر دوست داريد كه مثل افراد سعادتمندزندگي كردهومانند
شهيدان بميريد و در روز قيامت نجات يابيد ودر حرارت قيامتدر سايه باشيد ودر
روز گمراهي كافران، هدايت يافته باشيد پس با قرآن اُنس بگيريد كه كلام
خداوند رحمن است و پناهگاهي در مقابل شيطان و باعث سنگيني ميزان است.»
شيطان بيرون ميرود!
رسول خدا صلي الله عليه وآله :خانهاي كه در آن قرآن
خواندهميشود، بركتش زياد شده و ملائكه به آن وارد شده وشياطين از
آنميروند!وبراي اهل آسمان نوراني ميشود مانند ستارگان براي اهلزمين. ولي
در خانهاي كه قرآن تلاوت نميشود، و در آن يادخدا و ذكر خدا نيست، بركتش كم شده
وملائكه از آن ميروند و شياطين در آنجا حاضر ميشوند!
مضاجعت!
اميرالمؤمنين(ع):اگر در هنگام مضاجعت بگوييد:بسم الله اللّهمّجنِّبني
الشيطان و جَنِّب الشيطان ما رزَقتَني «خدايا!شيطان را ازمن وآنچه به من
روزي ميدهي دوركن!»كه اگر خدا به او فرزندي روزيكند، شيطان نميتواند به
او آسيبي برساند.
هنگام آميزش!
امام صادق(ع )فرمود كه در هنگام آميزش با همسرتان نام خدا راببريد
والاّ شيطان در آميزش شريك ميشود و شيطان در تولد آن فرزندشريك ميگردد لذا
اين مسئله را ميتوانيد با اين آزمايش كنيد كه اينكودك دوست ماست-پس نام
خدا برده شده- يا دشمن ماست!-كه نامخدا برده نشده
پنج دسته ايمن
امام صادق(ع):ابليس گفت كه پنج دسته رانميتوانم بفريبم وبقيهمردم
در قبضة من هستند:
1-كسيكه با نيت صادق به خدا پناه برده وبر او در همة امور توكل كند.
2-كسيكه شبانه روز به تسبيح خدا مشغول باشد
3-كسيكه آنچه براي خود ميخواهد براي برادر مؤمنش بخواهد
4-كسيكه در مصيبت بي تابي ننمايد
5-شخصي كه به روزي الهي راضي باشد.
ايمن از شياطين در سفر وحضر
امام كاظم(ع):اگر هنگام خروج از خانه چه در سفر وچه در حضربگويي:بسم
الله آمنتُ بالله توكلتُ علي الله ماشاء الله لاحولولاقوةَ الاّ بالله شياطين
را اگر ملاقات كند، فرشتگان بر شياطين زدهومي گويند شما نميتوانيد به او
ضرري بزنيد!
دعاي امام سجاد(ع)
امام سجاد(ع)در دعاي ماه رمضان ميفرمايد:اللّهم صلّ عليمحمّد وآل
محمّد واَعِذني فيه من الشيطان الرجيم وهمزهولمزه ونفثه و نفخه و وسوسته
وتثبيطه وكيده ومكره و حبائلهو خُدعه وامانيّه وغروره وفتنه و شركه
واحزابه واتباعه واشياعه واوليائه وشركائه وجميع مكائده.
خدايا برمحمد وآل او رحمت فرست وپناه بده مرا از شيطان راندهشده واز
اشاراتش وتوگوشيش ودرگوشيش ودميدنش ووسوسهاشوبازداشتنش ومكرش ونيرنگش
ودامهايش وفريبهايش وآرزوهايشوحيله هايش وفتنه هايش ودامگذاريش وحزبهايش
ويارانشوطرفدارانش وپيروانش وشريكانش وهمه نقشه هايش پناه بده.
سه دسته ايمن از شيطان
از سخنان رسولخدا(ص) است كه فرمود:
«سه دسته از شيطان ايمن هستند:كسيكه شبانه روزبيادخداست. كسيكه در
نيمه هاي شب طلب آمرزش ميكند. كسيكه از ترسخدا به گريد.»
نام محمد وعلي
امام باقر(ع)از كسي پرسيد كه نامت چيست؟گفت محمد. فرمود كنيه ات؟گفت
اباعلي!فرمود از شيطان نجات يافتي زيرا وقتي شيطانميشنود كه اسم كسي را
به محمد وعلي صدا ميزنند، آب ميشود وليهرگاه ميشنود كه اسم كسي را به
نام دشمنان ما صدا ميكنند، خوشحالميشود.
تولد ولّي خدا
امام صادق(ع)::وقتي يكي از اولياء خدا متولد ميشود، ابليسنعرهاي
ميزند كه همه شياطين دورش جمع ميشوند. آنها ميگويند چراناله كردي؟ميگويد
كودكي از اولياء متولد شد!ميگويند:چه اشكاليدارد؟ميگويد اگر زنده بماند جمع
زيادي بدستش هدايتميشوند. ميگويند پس بگذار اورا بكُشيم!ميگويد
نه!ميپرسندچرا؟ميگويد زيرا زندگي ما بسته به زندگي اوست واگر ولّي خدا
درزمين نباشد قيامت برپا ميشود ومارا به جهنم ميبرند. لذا نبايد برايرفتن
به جهنم عجله كنيم!
اذان واقامه
رسول خدا صلي الله عليه وآله :هركه در گوش راست كودكش اذانودر گوش
چپش اقامه گويد، اورا از شيطان حفظ كرده است.
دعاي زياد
اميرالمؤمنين(ع):دعا زياد كن تا از كيد شيطان سالم بماني.
رياكار وشيطان
«مردي از كنار رسول خدا(ص)عبور ميكرد. اصحاب اورا شخصي بانشاط و فعّال
يافتند، به حضرت عرض كردند:چه خوب بود اين فرد، نيروونشاطش را در راه خدا
مصرف ميكرد.
حضرت رسول(ص)فرمودند:اگر سعي و عمل او براي كودكان صغيرشباشد، كار او در
راه خداست. واگر تلاش او براي پدر ومادر پيرشباشد، كار او در راه خداست. اگر
تلاش او براي زندگي شرافتمندانةخودش باشد، كارش در راه خداست. امّا اگر كار
وتلاشش براي رياكاري وفخر فروشي به ديگران باشد، كارش در راه شيطان است.»
تسلط بر بدن
ازامام صادق(ع):دربارة آية «انّه ليس له سلطانٌ مع
الذينآمنواوعلي' ربهم يتوكلون»سؤال شد. فرمود:بخدا قسم!شيطان بربدن مؤمن
قدرت دارد ولي بر دينش تسلطي ندارد. كه خدا شيطان را بربدن ايوب نبي مسلط
نمود ولي بر دينش مسلط نكرد.
عجله از شيطان
رسول خدا(ص):«آرامش وتأنّي از خداست و عجله وشتابازشيطان است.»
ناله شيطان
رسول خدا(ص):«هرگاه جواني در ابتداي جوانيش ازدواج كند، شيطانناله
ميكند: اي واي! دينش را از من حفظ نمود.
دورشدن از شيطان
«آيا خبر ندهم شما را از كارهايي كه اگر انجام بدهيد، شما را از شيطاندور
ميكند مانند دور شدن مشرق از مغرب؟
گفتند:آري!
فرمود:روزه روي شيطان را سياه ميكند و دادن صدقه پشت او راميشكند و دوستي
در راه خدا و مواظبت بر عمل صالح ، ريشة او را قطعمينمايد واستغفار رگ حيات
او را ميبُرد!»
نصيحت شيطان
شيطان نزد حضرت يحيي(ع)رفت. گفت اي يحيي!من يك خصلتشمارا دوست
دارم . اينكه شما شب غذا زياد ميخوري لذا برايعبادت خدا دير بيدار
ميشوي!حضرت عهد كرد كه تا آخر عمر شبهاكم غذا بخورد. شيطان هم عهد كرد كه
ديگر نقطه ضعف كسي رانگويد.
وسوسه شيطان
وقتي شب هشتم ذي حجه شد، در خواب به ابراهيم (ع) امر شد كهبايد
اسماعيل را ذبح نمائي. تا سه شب اين امر به او شد. روز دهم بههاجر گفت كه
لباس خوبي براي اسماعيل بياور . كه ميخواهم اورا بهمهماني دوست ببرم. سپس
كارد وريسمان هم برداشت وباتفاقاسماعيل به طرف مِني' روانه شد. شيطان به
شكل پيرمردي نزد هاجررفت وگفت ابراهيم (ع) پسرت را كجابُرد؟گفت به مهماني
دوست. گفتنه بلكه چون ساره فرزندي ندارد ابراهيم (ع) را وادار كرده تا
فرزندشمارا بكشد. هاجر فهميد كه اين شيطان است، چند تا سنگ بطرفشپرتاب
نمود. شيطان نزد اسماعيل رفت وگفت پدرت تورا كجاميبرد؟گفت به مهماني
دوست. گفت اشتباه ميكني بلكه تورا برايقرباني كردن ميبرد. اسماعيل فهميد
كه او شيطان است اورا با چندسنگ دور نمود. شيطان سر راه ابراهيم (ع) گرفت
وگفت اي ابراهيم!اينپسر توست نكند اورا از دست بدهي؟ابراهيم (ع) متوجه شد
كه شيطاناست چندتا سنگ بطرف او پرتاب نمود. كه اين سه محل بعنوان
رميجمرات محل سنگ انداختن حاجيان است. و هيچ چيزي نتوانست مانعكار
ابراهيم (ع) شود.
همه شياطين خارج ميشوند!
مردي از جن به شخصي از انسانها برخورد وباهم گفتگويي داشتند ازجمله جن
به او گفت كه اگر فردي در هنگام ورود به خانه واتاقش آيةالكرسي را تلاوت
كند، همة شياطين خارج ميشوند.
نالة شيطان!
رسول خدا(ص):هرگاه جواني در ابتداي جوانيش ازدواج كند، شيطان
نالهميكند: اي واي! دينش را از من حفظ نمود.
هنگام سوار شدن
رسول خدا صلّي الله عليه وآله فرمود هنگام سوار شدن اگر نام خدارا
برد، فرشتهاي تا زمان فرود از او مواظبت مينمايد واگر نام خدا را نبردشيطان
پشت سر او مينشيند و...
شديدترين دفاع
شديدترين عمل در مقابل ابليس سجدة طولاني است.
رمضان
رسول خدا صلّي الله عليه وآله :در ماه رمضان خداوند براي هرشيطاني
هفت فرشته ميفرستد كه شياطين را تا آخر ماه مبارك رمضانبازداشت ميكنند.
فقيه
يك نفرفقيه براي ابليس از هزار عابد سختتر است!
دانه انار
امام هفتم(ع):انار بخوريد كه هردانة آن كه وارد معده شود نور
ايجادكرده و وسوسه شيطان را خاموش مي كند.
امانت داري
امام جعفر صادق(ع):امانت دارباشيد كه هرگاه به كسي امانتي
دادهميشود، ابليس صد شيطان را نزد او ميفرستد تا اورا به خيانت
وسوسهكنند!پس مگر خدا اورا حفظ نمايد.
ابليس به اهلبيت متوسل ميشود!
يكي از اجنّه به رسول خدا صلّي الله عليه وآله گفت كه ديدم
ابليسدستهايش را به آسمان بلند كرده ومي گويد خدايا!اگر حكم كردي كه
مرابه جهنم ببرند در آنجا تورا قسم ميدهم به محمد وعلي وفاطمه وحسنوحسين
كه مرا ببخشي واز آتش درآوري!من به ابليس گفتم اين اسمهاكيستند كه خدا را
به آنها قسم ميدهي؟گفت من اين نامها را هفتهزارسال قبل از خلقت
آدم(ع)بر ساق عرش ديدم وفهميدم كه اينهابهترين خلق خدا هستند.
رسول خدا صلّي الله عليه وآله فرمودبخدا قسم!اگر همه اهل زمين خدارا به
اين نامها قسم دهند خدا همه را ميبخشد.
سياهي صورت شيطان
در روايات است كه صدقه ونماز صورت شيطان را سياه ميكند.
ديدار مؤمنين
امام كاظم(ع):ديدار مؤمنين با يكديگر بر ابليس سخت استمخصوصا اگر اسمي
از فضائل ما اهل بيت برده شود كه ابليس آنقدرناراحت ميشود كه نالهاش
بلند شده وبه گوش ملائكه عرش ميرسدوآنها هم اورا لعن مينمايند.
بهترين عمل نزد خدا
اميرالمؤمنين(ع):بهترين اعمال نزد خدا، نماز است كه اگر شخصيغسل كند
ويا وضوي خوبي بگيرد ودرمحل خلوتي مشغول نماز شودودر ركوع وسجود باشد، وقتي
در سجده است، ابليس فرياد ميكشد كه:اي واي برمن!او اطاعت كرد ومن عصيان
ورزيدم!او سجده كرد ومنامتناع نمودم.
ونزديكترين حالت به خدا در حال سجده است.
عزرائيل باريحان وزعفران
رسول خدا(ص)فرمود:هرگاه خداوند، از بنده اي راضي باشد، مي فرمايد:اي
عزرائيل!سراغ فلان بنده ام برو وروحش را بياور!عمل او بس است ومن اورا
همانطور كه دوست داشتم، يافتم!
عزرائيل باپانصد فرشته، درحاليكه همراه هريك، ريحان وزعفراناست، نازل
مي شوندوهر كدام به او بشارتي جداگانه مي دهند ودر هنگامخروج
روحش، دوصفازملائكه تشكيل مي شود. ابليس وقتياين صحنه را مي بيند، دستش را
بر سر گذاشته وناله مي كند!شياطين به او مي گويند:اي سرور ما!چه شده
است؟مي گويد:آيا نمي بينيد خداوند به اين بنده، چقدر عزت داده است؟شما
كجابوديد؟آنها مي گويند:ماتلاش كرديم اورا گمراه سازيم، ولي نتوانستيم!
ثابت قدم در هنگام مرگ!
امام صادق(ع)فرمود:هنگام مرگ يكنفر شيعه، شيطان از راستوچپ او مي
آيد، تااورا منحرف كند!ولي خداوندمانع مي شود!همانطوركه در آية3سورةابراهيم
فرمود:خداوند، اهل ايمان را در دنيا وآخرت، ثابت قدم وثابت اعتقاد، نگه مي
دارد!
پنج دستورالعمل اخلاقي واجتماعي مرحوم آيت الله العظميميرزا محمد علي
شاه آبادي (ره)
بسم الله الرحمن الرحيم
الاسلام يعلوو لا يُعلي عليه......يدالله فوق ايديهم
قال الله تعالي قل انما اعظكم بواحده ان تقوموا مثني و فرادي
و اعتصموا بحبل الله جميعا و لا تفرقوا
وَ ضُربت عليهم الذلة اينما ثقفوا الاّ بِحبلٍ مِن الله و حبل من الناس
مراد از قيام لِلّه، مجاهده با نفس ميباشدو آن محتاج است به پنج چيز.
اول اعتصام بحبل الله كه حاصل نشود مگر باعتصام بحبل من الناسو آن
معاهده با نائب امام عليه السلام است برترك معصيت وبمنزله زرهولباس
مجاهدين في سبيل الله است.
دوم سپر دوام وضو كه الوضوء جنته
سوم چون شيطان نفس حيله كند او را رجم نمايد بخواندن اعوذباللّه من
الشيطان الرجيم.
و هرگاه سگ نفس هجوم آورد او را به حربة خواندن
و كلبهم باسط ذراعيه بالوصيد خاكسارش كند.
چهارم آنكه لااقل يكنفر را هدايت كند براي معاهده مذكور.
پنجم آنكه لااقل هفتهاي يكروز براي جماعت حاضر شود
والسلام علي من اتبع الهدي
الا حقر العباد محمد علي بن محمد جواد اصفهاني
استعاذه
فاذا قرأت القرآن فاستعذ بالله من الشيطان الرجيم«نحل 98»
4- برخورد پيامبران وامامان واولياء
خدابا ابليس
پيامبران وامامان(ع)با ابليس برخوردهايي داشتهاند مخصوصا اينكهدر بعضي
از اين برخوردها ابليس مقداري از نقشه ها وتوطئههاي خودعليه انسان را بازگو
نموده است كه توجه شما را به اين برخوردها كه دركتب حديث ذكر شده جلب
مينمايم:
برخورد با نوح(ع)
ابليس به نوح(ع)گفت دوتا خصلت بتو ميآموزم!نوح(ع)گفت مننيازي به
علم تو ندارم. ابليس گفت از حرص بپرهيز كه باعث شدآدم(ع)از بهشت رانده
شود. واز حسد دوري كن كه مرا بهشت بيروننمود.
خدا به نوح(ع)وحي كرد كه اين دورا بپذير اگرچه ابليس ، ملعوناست!»
همچنين آمده است كه ابليس به نوح نبي گفت سه جا بياد منباش!هرگاه
عصباني ميشوي. هرگاه حكمي صادر مينمائي وهر وقت بازني نامحرم تنها
ميشوي!
روزي ابليس به نوح(ع)گفت برايم در نزد خدا طلب آمرزشكن!نوح(ع)قبول كرد
وپيغام ابليس را رساند. خدا فرمود به او بگو اگربرود وبر قبر آدم(ع)سجده كند
من توبة اورا قبول ميكنم. نوح(ع)وحيالهي را به ابليس ابلاغ نمود. ابليس
گفت من بر خود آدم(ع)سجدهنكردم!چگونه بر قبرش سجده كنم؟!
ربودن انگشتر سليمان نبي
ابليس به شكل سليمان سراغ خادم سليمان(ع)رفت واورا گول زدوانگشتر
پيامبر را از او گرفت ودر دست كرد ناگاه همة شياطين وجنانس وپرندگان و
وحوش در مقابل او تسليم شدند.
سر راه موسي(ع)
ابليس به موسي(ع)گفت هيچگاه با زن نامحرمي تنها نشو كه سوميشما من
هستم وخودم عهده دار اين كار ميشوم!
سه گناه مهم
موسي(ع)از ابليس پرسيد چه گناهاني باعث تسلط تو بر آدميميشود؟گفت
زياد شمردن اعمال خوب وكم شمردن گناه وعُجبوخودبيني!
صدقه
ابليس به موسي(ع)گفت هرگاه خواستي صدقه بدهي زود بده كه
اگربندهاي خواست صدقه بدهد خودم عهده دار ميشوم كه مانع اينكارش
بگردم!
سر راه يحيي(ع)
يحيي(ع) از ابليس پرسيد كه چه چيزي نور چشم توست؟گفت زناندامهاي
من هستند!كه هرگاه دعا ولعن آدم صالحي را ميشنوم به زنهاپناه
ميبرم!وآنجا آرام ميگيرم.
روزي يحيي(ع)از ابليس خواست تا فردابا صورت اصلي خود ظاهرشود. ابليس
قبول كرد وروز بعد ناگاه يحيي(ع)ديد كه موجودي بسياركريه وزشت ومنكوس و
چشمان شكاف زده وبدون چانه وريش وموهاي كم كه بطرف آسمان بالا رفته و
چهاردست و در هر دستي ششانگشت وانگشتاني كه تا پايش دراز بود وبيني مانند
پرنده ودر دستشدامهايي برنگهاي سفيد وسياه وسرخ و سبز وزرد و زنگ بزرگي
دردستش و...ظاهر شد. ابليس گفت من اول زيباترين موجود دربينفرشتگان بودم
ولي بخاطر معصيت خدا زشتترين صورت را دارم.
سر راه عيسي(ع)
ابليس به حضرت عيسي(ع)گفت نو كه مرده را زنده ميكني ومريضرا شفا
ميدهي، خودت را از كوه به پايين پرت كن -وآسيبي نميبيني ـعيسي(ع)گفت
من همه اين كارها را با اذن خدا ميكنم ولي اين كار راخدا اذن نداده است!
روزي حضرت عيسي(ع)ديد كه ابليس بارهايي بر پشت دارد . از اوسؤال كرد اينها
چيستند؟گفت پنج تا بار است كه براي مشتريهايشانميبرم. بار اول ستمگري است
كه براي سلاطين وپادشاهان ميبرم!باردوم كبر است كه براي دهقانها
وروستائيان ميبرم. بار سوم حسادتاست كه براي دانشمندان ميبرم. بار چهارم
خيانت است كه برايتاجرها وبازاريها وكارگرانشان ميبرم. بار پنجم مكر وحيله
گري استكه براي زنها ميبرم!
روزي ابليس به عيسي(ع)گفت آيا خدا ميتواند زمين را در تخممرغي قرار
دهد؟حضرت فرمود:واي برتو!خدا به عجز وصف نشود!
شيطان سر راه پيامبر
وقتي رسول خدا صلّي الله عليه وآله در كودكي با عمويش ابوطالببه شام
ميرفت، در دل شب شيطاني سر راه پيامبر ظاهر شد ودهنه شترحضرت را گرفت
وبطرف ديگري برد. امّا ناگاه جبرئيل نازل شده وبافوتي كه كرد شيطان را به
حبشه پرتاپ كرد وزمام شتر پيامبر را گرفتودر مسير راه قرار داد.
گويند روزي رسول خدا صلّي الله عليه وآله نشسته بود وبه ماري
نگاهميكرد. اميرالمؤمنين (ع)خواست با عصا مار را دور كند، رسول خداصلّي الله
عليه وآله فرمود اين ابليس است كه من با او شرطهائي كردهاماز جمله اي
علي!هركه دشمن تو باشد، ابليس در رحم مادرش شريكگردد كه خدا فرمود:وشاركهم
في الاموال والاولاد.
شيطان تسليم رسول خدا صلّي الله عليه وآله
حضرت فرمود كه با هر انساني يك شيطان است!پرسيدند حتيشما؟فرمود آري ولكن
شيطان من به حول وقوة الهي مسلمان شدهاست.
تبسم پيامبر
روزي ديدند كه پيامبر براي مطلبي تبسم نمودند. علت را از
حضرتپرسيدند. فرمود وقتي خدا دعاي مرا درباره امّتم (در مورد قبولتوبه)اجابت
كرد، ديدم كه ابليس ناراحت شد كه واويلا ميگفت و خاكبر سرش ميريخت!
اميرالمؤمنين (ع)بر روي سينة ابليس!
روزي ابليس بصورت پيرمردي نزد رسول خدا صلّي الله عليه وآلهآمد وگفت
برايم از خدا طلب آمرزش كن!حضرت فرمود تلاشت بيهودهو عملت باطل
است. ابليس رفت ورسول خدا صلّي الله عليه وآله بهعلي(ع)فرمود كه اين
ابليس بود. اميرالمؤمنين (ع)بدنبالش رفت واوراگرفت وبر زمين زد وروي
سينهاش نشست . ابليس گفت ايابالحسن!خدا به من تا قيامت مهلت داده
است. حضرت هم اورا رها كرد.
بدتر از ابليس!
اميرالمؤمنين (ع)فرمود روزي ابليس را ديدم واو در ضمنصحبتهايي گفت
وقتي بخاطر سرپيچي از دستور خدا به آسمان چهارمافتادم، به درگاه خدا ناليدم
كه خدايا!خيال نكنم مخلوقي بدبختتروشقيتر از من آفريده باشي!جواب آمد كه
چرا از تو بدتر هم آفريدهامپس پيش مالك جهنم برو تا بتو نشان دهد!من نزد
مالك جهنم رفتم واواز طبقات مختلف جهنم مرا پايين برد تا در طبقة هفتم
ديدم كه دونفرهستند كه زنجيرهايي از آتش برگردن آنهاست وبر سر آنها با
پتكميكوبند!گفتم اينها كيستند؟مالك گفت آيا برساق عرش نظر كردهاي
كهنوشته است:لااله الاّ الله محمد رسول الله ايّدتُه ونصرتُهبعلّي!؟گفتم
آري. گفت اينها دشمن محمد وعلي هستند!
شيطان در فكر توطئه براي جدّ پيامبر
وقتي سلمي' نور پيامبري رسول خدا را در جدش هاشم ديد، شيفتةهاشم شد وبا
ازدواج هاشم با خود موافقت نمود. شيطاني بصورت يكياز ياران هاشم، سه بار نزد
سلمي' رفت واز بخل ودشمني هاشم با زنانوترسو بودن او به دروغ صحبت كرد
بطوريكه سلمي' از ازدواج با هاشممنصرف شد ولي پدر سلمي' او را از اين
اشتباه در آورد وگفت چگونههاشم ، بخيل است درحالي كه از بس به مردم غذا
داده به هاشم معروفشده است!وچگونه ترسو است در حالي كه ازاو در حال حاضر
شجاعتركسي نيست و...ودوباره سلمي' به هاشم متمايل شد وبا ازدواج
آنهاعبدالمطلب بدنيا آمد.
شيطان در مقابل عمار
روزي رسول خدا صلّي الله عليه وآله، عمار را بدنبال آب فرستادوشيطان
سه بار در مقابل عمار قرار گرفت تا مانع او شود ولي هرسه بارعمار اورا مغلوب
نمود. لذا رسول خدا صلّي الله عليه وآله فرمود شيطانبين عمار وآب بصورت
دودي سياه مانع شدولي خدا عمار را بر شيطانپيروز كرد.
انت زين العابدين
روزي امام سجاد(ع)مشغول نماز بود كه شيطان براي بهم زدن نمازحضرت
بصورت ماري ظاهر شد وانگشت پاي امام را نيش زد!ولي اماماعتنايي به درد
نكرد ونمازش را دامه داد وبعد از نماز فهميد كه اين مار، شيطان است فرمود اي
ملعون از من دور شود!ودوباره مشغول نمازشد. لذا خطاب شدانت زين العابدين!
عرش ابليس
روزي رسول خدا صلي الله عليه وآله به ابن صائد فرمود
چهميبيني؟گفت:عرشي بر روي دريا كه اطرافش را ماهيان
احاطهكردهاند!فرمود:اين عرش ابليس است.
5- اطلاعاتي دربارة ابليس
«مراد از شياطين در بعضي از آيات قرآن، سردستههاي كفر ونفاقميباشند.»
مراتب جن!
«عرب براي جن مراتبي در نظر گرفته است:جني كه با مردم زندگيميكند
عامر است. جني كه متعرض كودكان ميشود ارواح نامدارد!اگرخبيث باشد شيطان
نام مينهنداگر شرورترباشد مارد ميگويندواگر قدرتش زياد باشد عفريت گويند.»
ياران ابليس!
«يكي از مفسرين گفته است كه :لاقيس از اولاد ابليس است كهسراغ
نمازخوانهامي رود. هفهاف در بيابانهازندگي ميكند. زلنبور دربازارها به فعاليت
مشغول است. بثر براي صاحبان مصيبتها وسوسهمينمايد. الابيض پيامبران را وسوسه
مي كند. اعور مردم را به زناتشويق مينمايد. داسم در خلوت انسان وسوسه
ميكند. مطرش عليهمؤمنين شايعه پراكني ميكند.»
«اميرالمؤمنين (ع):قزح اسم شيطان است.»
«اميرالمؤمنين (ع)در جنگ جمل فرياد زد شتر-شترعايشه را- رابكشيد كه او
شيطان است!محمدبن ابي بكر وعمار سراغ شتر رفتندواورا كشتند.»
اسم شيطان
«فيروز آبادي گفته است كه اسم شيطان ورئيس جن الزوبعهاست.»
مرگ ابليس!
«امام صادق(ع):ابليس بين نفخة اول ودوم ميميرد.»
نام شياطين
«اميرالمؤمنين (ع):نام ابليس در آسمان، حارث بوده است.»
امام صادق(ع):شيطاني بنام مذهب است كه به هر صورتي غير ازصورت پيامبر
وامام در ميآيد. وفرمود شيطاني بنام هزع است كه درخواب مردم ميآيد.
كشتن وزغ
رسول خدا صلي الله عليه وآله :كسيكه وزغي را بكشد ، شيطاني راكشته
است!زيرا وقتي ابراهيم(ع)در آتش افتاد، همه حيوانات برايخاموش كردن آتش
تلاش كردند، ولي وزغ در آتش ميدميد كه بيشترشعله بكشد!
فرزند خوب ابليس!
«گويند همه فرزندان ابليس كافرند بجز چندنفر از جمله جني بنام هام بنهيم
بن لاقيس بن ابليس كه بدست نوح (ع)ايمان آورد وخدمت رسولخدا صلّي الله
عليه وآله رسيد ودر جنگ صفين در ركاب اميرالمؤمنين(ع)بود.
«روايت شده كه در راه رفتن رسول خدا صلّي الله عليه وآله به جنگحنين
ناگاهمار بزرگي راه را بر سپاه بست. اصحاب جريان را به پيامبرگزارش
كردند. رسولخدا خود آمد ونزد مار ايستاد ناگاه مارصدازد:السلام عليك يا رسول
الله!من هيثم بن طاح بن ابليس هستمكه بتو ايمان آوردهام وآمدهام كه
در جنگ به شما كمك كنم. حضرتفرمود از ما جدا شو وبنزد خانواده ات برو...
«از امام جعفر صادق(ع)سؤال شد كه كفر مقدمتر است ياشرك؟فرمود كفر كه
اولين كافر ابليس بود وبعدا مشرك هم شد.
قم!
روايت است كه رسول خدا صلّي الله عليه وآله در معراج ديد كهابليس در
محلي نشسته است. حضرت به او فرمود قم!يعني بلند شو! لذااسم اين محل ، قم
قرار گرفت.
شيطان مردم
«در روايت است كه ابليس شيطاني را بنام متكون به ميان مردمميفرستد
كه به هرصورتي بجز صورت امام (ع)ظاهر مي شود.
چرا ابليس؟
«از امام باقر(ع)سؤال شد چرا به ابليس، ابليس گويند؟فرمود زيرا ازرحمت
الهي مأيوس و رانده شد.»
نداي ابليس!
«امام جعفر صادق(ع):وقتي امام زمان(عج)ظهور ميكند ابتداجبرئيل از
آسمان ندا ميكند كه قائم(ع)ظهور كرده است. سپس ابليس اززمين ندا
ميكند. پس از نداي اول تبعيت كنيد واز نداي دومبپرهيزيد.»
زده شدن گردن ابليس
«در روايت است كه امام زمان(عج)گردن ابليس را ميزند.»
چه كسي شيطان را گول زد؟
«شخصي از عالمي سؤال كرد كه هركه گول ميخورد ، گويند شيطاناورا گول
زده است. چه كسي شيطان را گول زد؟جواب دادند كه شيطاناز جن است وجن
وانس داراي دونيرو بنام عقل وهواي نفس هستند كهعقل به خوبي فرمان ميدهد
وهواي نفس به گناه!وابليس از هواينفسش تبعيت نمود.»
«در روايت است كه ارواث«آب بيني ومدفوع) واستخوانهاغذايجنيان است
كه آن را ميبويند نه اينكه آن را بخورند.
«خداوند بخاطر نافرماني عزازيل، اورا ابليس ناميد يعني نااميد ازرحمت خدا.»
«اسامي ديگر ابليس:رأسالكفر، جم، خابل، خيتمور،
سفيف، سرفح، غرور، ابوقرة، شر، اجدع، بلاز، شيخ نجدي، ابولبيني،
ابوخلاف، خناس، حارث، ديو، باطل، ابومره، ابوالميزار، اجدع،
ابوالجن، ابوفزه، ابوكروس، ابوليلي، ابومخلد والابيض
6- ابليس از ديدگاه آيات قرآن
نام ابليس 9بار وشيطان با مشتقاتش 88بار در قرآن كريم آمدهاست. كه
تعدادي از آيات بشرح زير ميباشند:
«از قدمهاي شيطان پيروي نكنيد كه او دشمن آشكار شماست. او امر بهكارهاي بد
وفحشاء ميكند واينكه برخدا دروغ ببنديد»
« دوستان شيطان را بكُشيد كه حقيقتاً مكر شيطان ضعيف است.»
«اگر فضل ورحمت الهي برشما نبود غير از عده كمي همگي از شيطانتبعيت
ميكرديد.»
«حقيقتاً شيطان ميخواهد بوسيله شراب وقمار بين شما دشمني ايجادكرده واز ياد
خدا ونماز دورتان كند پس آيا دست از اين كارها برنميداريد؟»
«شيطان گفت خدايا!حال كه مرا اخراج كردي در راه مستقيم به كمينميايستم
و جلو وعقب وراست وچپ سراغ انسانها ميروم وكاريميكنم كه اكثرشان شكرگزار
نباشند. خدا فرمود از بهشت با ذلتنكوهيده ومطرودبيرون برو كه جهنم را از
كساني كه از تو پيروي كنند، پرميكنم!»
«اي بشر!مبادا شيطان تورا گول بزند همانطور كه جدتان را از بهشتبيرون نمود
ولباسشان را بيرون كرد بطوريكه عوراتشان پيدا شد. شيطانوگروهش شما را از جائي
كه شما آنهارا نميبينيد، ميبينند.»
«هرگاه وسوسهاي از شيطان به شما رسيد به خدا پناه ببريد كه او
شنواوداناست. متقين هرگاه به طايفهاي از شياطين بر ميخورند بياد خداافتاده
وهوشيار ميشوند.»
«شيطان (در جهنم)بعد از پايان كار به جهنميان گويد كه خدا به شماوعده حق
داد وبه وعدهاش وفا كمرد ومن به شما وعده دروغ دادم ومنبر شما تسلطي
نداشتم جز اينكه شما را فراخواندم وشما هم اجابتكرديد!پس مرا سرزنش نكنيد
وخود را ملامت كنيد. نه من فرياد رسشما هستم ونه شما فرياد رس من!»
«شيطان تسلطي بر مؤمنين وكسانيكه برخدا توكل مينمايند ندارد. بلكهبركساني
كه دوستدار شيطان هستند وبراي خدا شريك قائلميشوند، مسلط است»
«ابراهيم(ع)گفت اي پدر!شيطان را نپرست كه او معصيت خداوندرحمان را
ميكند. ومي ميترسم عذاب الهي برتو فرود بيايد وشريكشيطان شوي!»
«آيا بشما بگويم كه شياطين كجا فرود ميآيند؟آنان نزد دروغزنهاي گنهكار
ميروند. گوش فرا ميدهد ولي اكثرشان دروغگو هستند.»
«نجوي از شيطان است تا مؤمنين را ناراحت كند ولي تا خدا اجازه ندهدنميتواند
ضرري برساند.»
«هرگاه متقين با دستههاي شياطين روبرو شوند، بياد خدا افتاده وهوشيارميشوند.»
«اگر شيطان تورا از خدا غافل كرد پس از اينكه هوشيار شدي، ديگر باستمكاران
رفت وآمد ننما!»
و...
رمضان 82
منابع :
1. بحارالانوار - علامه مجلسي
2. حلية المتقين - علامه مجلسي
3. مكارم الاخلاق - حسن بن فضل طبرسي
4. وسائل الشيعة - شيخ حرّ عاملي
5. ميزان الحكمة - محمدي ري شهري
6. آثار الصادقين(ع) - صادق احسان بخش
7. مفاتيح الجنان - شيخ عباس قمي
8. برنامة سلوك - علي شيرواني
9. هزارويك نكته دربارة نماز - ديلمي
10. مجمع المعارف ومخزن العوارف - محمدشفيع بن محمدصالح
11. عصر امام خميني(قدس سره) - ميراحمدرضا حاجتي
12. روزنامههاي :اطلاعات، كيهان، جمهوري اسلامي ، رسالت، كيهان هوائي
13. تفسير دررالمنثور
14. ثواب الاعمال - شيخ صدوق
15. جامع احاديث الشيعة - آية الله بروجردي
16. اصول كافي - مرحوم كليني
17. مستدرك الوسائل - ميرزاحسين نوري طبرسي
18. تفاسير منهج الصادقين، مواهب عليه، دررالمنثور، كنز
الدقائق، مجمعالبيان، نورالثقلين، عياشي