17
فراموشكارى اهرم قوى شيطان
هنگامى كه اين آيه (135 سوره آل عمران ) نازل شد:
والّذين اذا فعلوا فاحشة و ظلموا انفسهم ذكروا اللّه
فاستغفروا لذنوبهم .
پرهيزكاران كسانى هستند كه هرگاه مرتكب گناه زشتى
شدند، يا به خود ستم كردند، به ياد خدا مى افتند و براى گناهان خود طلب آمرزش مى
كنند.
يعنى توبه مى كنند و توبه آنها پذيرفته درگاه خدا مى شود.
ابليس نگران شد و به فراز كوه ثور (كه از كوههاى بلند مكّه است )
رفت و با بلندترين صداى خود فرياد زد: و اعوان و فرزندان خود را نزد خود طلبيد،
آنها به دور او اجتماع كردند، و علّت اين دعوت را پرسيدند، گفت : چنين آيه اى نازل
شده (آيه توبه ، كه بوسيله توبه تمام زحمات ما به هدر مى رود) كيست كه در برابر آن
، چاره انديشى كند؟
يكى گفت : من با دعوت انسانها به اين گناه و آن گناه ، اثر آيه را خنثى مى كنم ،
ابليس پيشنهاد او را رد كرد.
ديگرى نيز شبيه آن پيشنهاد را رد كرد، آن نيز رد شد.
سوّمى و چهارمى ... پيشنهاداتى كردند، همه رد شد.
تا اينكه شيطان كهنه كارى بنام وسواس خنّاس به پيش آمد و گفت : من اين مشكل را حل مى كنم .
ابليس گفت : چگونه ؟
خنّاس گفت :
اعدهم و امنّيهم حتّى يواقعوا الخطيئة ، فاذا واقعوا
الخطيئة ، انسيتهم الاستغفار
انسانها را با وعده ها و آرزوها، آلوده به گناه مى
كنم ، سپس استغفار و بازگشت به سوى خدا را از ياد مى بردم .
يعنى با ايجاد فراموش كارى ، آنها را از فكر توبه بيرون مى برم .
ابليس اين پيشنهاد را پذيرفت و به او گفت : انت لها: تو
را ماءمور اين كار كردم كه كار بجائى است .
و اين ماءموريت را تا پايان دنيا به عهده وسواس خنّاس گذاشت .
بايد توجه داشت كه كلمه وسواس
به معنى وسوسه گر است ، و خنّاس
به معنى گريز و پنهانى است ، چرا كه شيطان از نام خدا مى گريزد و پنهان مى گردد.
18
نتيجه ترحم
يكى از صالحان روزگار رفيقى داشت از دنيا رفت ، پس از مدتى او را در خواب ديد،
پرسيد: خداوند با تو چه كرد؟
رفيق گفت : مرا در محضر الهى نگه داشتند و بشارت آمرزش به من دادند، به من از جانب
خدا خطاب رسيد: آيا دانستى كه براى جه تو را آمرزيدم ؟
گفتم : به خاطر اعمال نيكم ، خطاب رسيد نه .
گفتم : به خاطر اخلاصم در بندگى ؛ خطاب رسيد نه .
گفتم : به خاطر فلان عمل و فلان عمل ، خطاب رسيد: نه ، به هيچيك از اينها تو را
نيامرزيدم .
گفتم : پس به چه سبب مرا آمرزيديد، خطاب رسيد آيا به خاطر دارى در كوچه هاى بغداد
مى گذشتى گربه كوچكى را ديدى كه سرما او را عاجز كرده بود و او به سايه ديوار پناه
مى برد، پس او را گرفتى و در ميان پوستين خود كه در تن داشتنى جاى دادى و او را از
سرما نگه دارى نمودى ؟
گفتم : آرى ، فرمود: چون به آن گربه ترحم نمودى ما هم بر تو ترحم كرديم .
19
شهادت قهرمانانه نامه رسان امام حسين (ع )
كاروان امام حسين (ع ) از مكه به سوى عراق حركت كردند، هنگامى كه به سرزمين
حاجز
رسيدند، نامه حضرت مسلم (ع ) به امام حسين (ع ) رسيد كه در آن نوشته شده بود، مردم
استقبال خوب از ما كردند و همه منتظر قدوّم شما هستند...
امام حسين (ع ) نامه اى براى جمعى از شيعيان كوفه نوشت ، و آن نامه را به
قيس بن مسهّر صيداوى داد، تا آن را به
كوفه برده و به سران شيعه برساند، در آن نامه چنين آمده بود:
بسم اللّه الرّحمن الرّحيم : از جانب حسين (ع ) به
برادران با ايما، سلام بر شما، خداوند يكتا را سپاس مى گويم ، اما بعد: نامه مسلم
بن عقيل به من رسيد كه بيانگر نيكى راءى شما و اجتماع و انسجام شما براى يارى ما و
مطالبه حق ما بود، از درگاه خداوند مى خواهم كه كار ما را به نيك سامان بخشد و
بزرگترين پاداش را به شما عنايت فرمايد، من روز سه شنبه هشتم ذيحجه از مكه بيرون
آمدم ، هنگامى كه نامه رسان من (قيس ) نزد شما آمد، منسجم گرديد و آماده شويد، كه
به خواست خدا در همين ايّام به سوى شما خواهم آمد، سلام و رحمت و بركات خدا بر شما
باد.
قيس به سوى كوفه حركت كرد تا به قادسيه رسيد، در آنجا توسط ماءمورين تحت فرماندهى
حصين بن نمير، دستگير شد، او را نزد ابن زياد آوردند، او در مسير راه نامه امام
حسين (ع ) را درآورد و پاره پاره كرد، هنگامى كه او را در برابر ابن زياد آوردند،
بين او و بين ابن زياد چنين گفتگو شد:
ابن زياد: تو كيستى ؟
قيس : مردى از شيعيان اميرمؤمنان على (ع ) هستم .
ابن زياد: چرا آن نامه را پاره پاره كردى ؟
قيس : تا به آنچه در آن نوشته شده بود، آگاه نگردى .
ابن زياد: نامه از طرف چه كسى و براى چه كسى بود؟
قيس : نامه از طرف امام حسين (ع ) به جمعى از مردم كوبه بود.
ابن زياد: نام آن جمع چيست ؟
قيس : نام آنها را نمى دانم .
ابن زياد خشمگين شد و به قيس گفت : بالاى اين بلندى برو، و به كذّاب پسر كذّاب حسين
بن على (ع ) ناسزا بگو.
قيس بالاى بلندى (در دارالاماره ) رفت و پس از حمد و ثنا گفت : اى
مردم ! اين حسين بن على (ع ) پسر فاطمه (س ) بهترين خلق خدا است ، و من فرستاده او
به سوى شما هستم ، در منزلگاه حاجز از او جدا شده ام ، دعوت امام را اجابت كنيد،
سپس ابن زياد و پدرش را لعنت كرد و براى على (ع ) طلب آمرزش نمود.
ابن زياد دستور داد، قيس را بالاى قصر دارالاماره بردند و از همانجا به زمين
افكندند و به اين ترتيب به شهادت رسيد.
20
وصىّ ابوذر
عصر خلافت عمر بود ابوذر غفارى بيمار شد به طورى كه در بستر شديد بيمارى قرار گرفت
و نشانه هاى مرگ را احساس كرد، در مورد زندگى خود وصيّت كرد، و وصى خود را
اميرمؤمنان على (ع ) قرار داد، شخصى به او گفت : اگر اميرمؤمنان عمر را وصىّ خود
قرار مى داد بهتر از على (ع ) بود.
ابوذر در پاسخ گفت : و اللّه قد اوصيت الى اميرالمؤ منين حقّا: سوگند
به خدا به كسى كه حقّا اميرمؤمنان است ، وصيت نمودم .
21
حضرت عباس (ع ) و مقام باب الحوائج بودن
مرد صالحى در كربلا سكونت داشت ، پسرش كه او نيز فرد پاكى بود بيمار سخت شد، پدر او
را شب به كنار حرم حضرت ابوالفضل (ع ) آورد و متوسّل به آنحضرت گرديد و مخلصانه از
او خواست شفاى فرزندش را از درگاه خدا بخواهد.
هنگامى كه صبح شد، يكى از دوستان آن مرد صالح ، نزد او آمد و گفت : من امشب خواب
عجيبى ديده ام كه مى خواهم بازگو كنم و آن اينكه :
در خواب ديدم حضرت عباس (ع ) شفاى پسرت را از درگاه خدا، مسئلت مى كند، در اين
هنگام ، فرشته اى از جانب رسول خدا (ص ) نزد عباس (ع ) آمد و گفت : رسول خدا (ص )
فرمود: اى ابوالفضل ، در مورد شفاى اين جوان ، شفاعت نكن زيرا اجل حتمى او فرا
رسيده است ، و عمر تقدير شده او به پايان رسيده و ايام زندگيش به سر آمده است .
حضرت عباس به آن فرشته فرمود: سلام مرا به رسول خدا (ص ) برسان و بگو به واسطه وجود
تو به درگاه خدا دست نياز آورده ام و شفاعت كن و از خدا شفاى اين جوان را بخواه .
فرشته بازگشت و سلام عباس (ع ) را به رسول خدا (ص ) رسانيد و پيام او را به آنحضرت
ابلاغ كرد.
رسول اكرم (ص ) فرمود: برو به عبّاس بگو، اجل آن پسر به پايان رسيده است ، او پيام
پيامبر (ص ) را به عباس رسانيد، عباس (ع ) باز همان پاسخ اول را داد، و اين موضوع
سه بار تكرار شد.
سرانجام عباس (ع ) در حالى كه رنگش تغيير كرده بود برخاست و به محضر رسول خدا (ص )
آمد: و عرض كرد: اى رسول خدا!
اوليس انّ اللّه بباب الحوائج ؟ والنّاس علموا ذلك
...
آيا خداوند مرا باب
الحوائج (وسيله برآوردن حوائج ) نام ننهاده است ؟ و
مردم مرا با اين نام مى شناسند و مرا شفيع قرار داده و به من متوسل مى گردند، اگر
چنين نيست ، اين لقب مرا از من بگيريد.
پيامبر (ص ) لبخندى زد و به عباس (ع ) فرمود: باز گرد
خداوند چشمت را روشن خواهد كرد، تو باب الحوائج هستى ، و از هر كه بخواهى شفاعت كن
و خداوند به بركت وجود تو، اين جوان بيمار را شفا داد،
آنگاه از خواب بيدار شدم .
22
محبت سرشار پيامبر (ص ) به
شاعراهل بيت (ع )
دعبل خزاعى از شاعران آزاده بود كه با اشعار خود از حريم امامان (ع ) دفاع مى كرد و
ياد آنها را در خاطره ها زنده مى نمود.
پسرش علىّ بن دعبل مى گويد: لحظات آخر عمر پدرم دعبل فرا رسيد ديدم در حال جان دادن
است ، در آن حال رنگش تغيير كرد و صورتش سياه شد و زبانش گرفت و با اين حال مرد، من
درباره حقانيت مذهب او (مذهب تشيّع ) در شك افتادم كه آيا حق است يا نه ، اگر حق
است پس چرا پدرم در حال جان دادن اين گونه بد حال گرديد؟ (كه نشانه عاقبت بد است )،
همچنان اين شك و ترديد در من بود و حيران بودم تا اينكه پس از سه روز پدرم را در
عالم خواب ديدم كه لباس سفيد در تن داشت و كلاه سفيد بر سرش بود، گفتم : اى پدر،
خدا با تو چه كرد؟
گفت : پسرم ! آنچه را هنگام جان كندن از من ديدى كه صورتم سياه شد و زبانم گرفت به
خاطر آن بود كه من در دنيا شراب خورده بودم ، و همچنان در آن حال بودم تا اينكه
رسول خدا (ص ) ملاقات نمودم كه لباس سفيد در تن داشت و كلاه سفيد بر سرش بود، به من
فرمود: تو دعبل هستى ؟
گفتم : آرى اى رسول خدا.
فرمود: از اشعارى را كه در شاءن فرزندان من سروده اى بخوان ، من اين دو شعر را
خواندم :
لا اضحك اللّه سنّ الدّهر ان ضحكت
|
و آل احمد مظلومون قد قهروا
|
مشرّ دون نقوا عن عقر دارهم
|
كانّهم قد جنوب ماليس يغتفر
|
اى دندان روزگار، خداوند تو را نخنداند، اگر روزى
خنديد، با اينكه آل محمّد (ص ) مظلوم واقع شده و توسط دشمنان مورد خشم قرار گرفتند.
آنها طرد شده و از خانه هاى خود تبعيد گرديدند به گونه اى كه گويا گناه نابخشودنى
نموده اند.
پيامبر (ص ) فرمود: احسنت ، سپس از من شفاعت كرد و لباس و كلاه خود را به من داد،
همين لباس و كلاهى كه مى بينى ، اهدائى آنحضرت است .
23
چهار همسر رضاخان
رضاخان در 24 اسفند سال 1256 شمسى در آلاشت سواد كوه مازندران به دنيا آمد و در
تاريخ 4 مرداد 1323 در سن 67 سالگى بر اثر سكته در ژوهانسبورگ (واقع در آفريقاى
جنوبى ) از دنيا رفت ، جنازه اش را به مصر بردند و پس از حدود شش سال ، آن را به
ايران آوردند.
رضاخان در سوم اسفند 1299 در تهران كودتا كرد و به عنوان سردار
سپه بر ارتش مسلط شد و در 21 آذر 1304، از طرف مجلس
فرمايشى مؤ سسان به سلطنت رسيد، و همه دوران سلطنت او شانزده سال بود و در سال 1320
بر اثر ورود متفقين (انگليس ، شوروى و آمريكا) در جنگ جهانى دوّم ، از ترس اسارت
بدست قواى روس ، از ايران گريخت ، و نخست او را به جزيره موريس انگلستان بردند و
سپس از آنجا به جزيره ژوهانسبورگ و در آنجا مرد.
رضاخان ، قبل از كودتا نخست با زنى بنام صفيّه ازدواج كرد و از او صاحب يك دختر
بنام
همدم السّلطنه شد (كه
داستانش در جلد پنجم اين كتاب داستان ششم آمده است ).
دوّم ين همسر او تاج الملوك
مادر محمّدرضا بود، اين زن دختر يك مير پنج بود و اصلا از اهالى آذربايجان شوروى
بود كه پس از انقلاب بلشويكى به ايران آمده بود.
رضاخان از اين زن داراى چهار فرزند به اين ترتيب شد: شمس ، محمّدرضا، اشرف (دوقلو)
و عليرضا.
سومين زن همسر رضاخان زنى بنام توران از طايفه قاجار بود كه در سال 1306 با وى ازدواج كرد، و پس از يكسال
او را طلاق داد، و از او يك فرزند بنام غلامرضا به وجود آمد، در همين يكسال هم ،
هميشه بين مادر محمّدرضا و او، به علت حسادت ، دعوا و جنجال بود.
يكى دو سال بعد، رضاخان با دختر مجلل الدّوله ، بنام عصمت الملوك دولتشاهى (كه او
نيز از طايفه قاجار بود و پدرش نواده فتحعلى شاه بود) ازدواج كرد، و فرزندان رضاخان
از عصمت عبارتند از: عبدالرضا، احمدرضا، محمودرضا، فاطمه و حميدرضا.
با خروج رضاخان از ايران ، جدال ميان مادر محمّدرضا و عصمت خاتمه يافت ، به اين
ترتيب كه مادر محمّدرضا، عصمت را از كاخ گلستان بيرون كرد.
24 دو
جلسه مذاكره در نصف شب عاشورا
از حضرت زينب (ع ) نقل شده فرمود: نيمه شب عاشورا به خيمه برادرم حضرت عباس (ع )
رفتم ، ديدم جوانان قمر بنى هاشم كنار او حلقه زده اند و آنحضرت مثل شير ضرغام
نشسته و با آنها مذاكره مى كند و به آنها مى فرمايد: اى
برادرانم و اى پسر عموهايم ! فردا هنگامى كه جنگ با دشمن شروع شد، شما بايد پيشقدم
شويد و به عنوان نخستين افراد به ميدان برويد، تا مبادا مردم بگويند بنى هاشم ما را
به يارى دعوت كردند ولى زندگى خود را بر مرگ ما ترجيح دادند.
جوانان بنى هاشم با كمال اشتياق گفتند: ما مطيع فرمان
تو هستيم .
زينب (س ) مى گويد: از آنجا كه به خيمه حبيب بن مظاهر رفتم ديدم اصحاب (غير بنى
هاشم ) را به دور خود جمع كرده و با آنها سخن مى گويد: از جمله مى فرمايد:
اى ياران ، فردا كه جنگ شروع شد، شما بايد نخستين افرادى باشيد كه به
ميدان رزم برويد، مباد بگذاريد بنى هاشم زودتر از شما به ميدان بروند، زيرا بنى
هاشم ، سادات و بزرگان ما هستند، ما بايد خود را فداى آنها كنيم .
اصحاب گفتند: القول قولك : سخن تو درست است و به آن وفا كردند و زودتر از قمر بنى هاشم به ميدان رفته و پس از
رزم ، به شهادت رسيدند.
25
جانبازى بُرَيْر در شب تاسوعا
بريربن خضير از پارسايان روزگار و قاريان و معلّمين قرآن و از شيعيان خالص امام على
(ع ) از قبيله همدان در كوفه بود، او در ماجراى كربلا، به سپاه امام حسين (ع )
پيوست و از ياران مخلص آنحضرت بود تا اينكه در روز عاشورا پس از فداكارى بى نظير
شربت شهادت نوشيد.
او در كربلا به امام حسين (ع ) عرض كرد: اى پسر رسول
خدا، خداوند بر ما منّت نهاد كه در ركاب تو بجنگيم ، و بدنهاى ما قطعه قطعه گردد،
ما براى وصول به شفاعت جدّت در قيامت ، در راه تو كشته خواهيم شد.
حضرت سكينه (ع ) مى گويد: شب نهم محرم ، آب در خيام امام حسين (ع ) تمام شد و ظرفها
و مشكها خشكيد، بقدرى تشنگى بر ما غالب شد كه لبهاى ما خشك شد، تمنّاى يك جرعه آب
مى كرديم ولى نمى يافتيم ، من نزد عمّه ام زينب (س ) رفتم بلكه نزد او آبى بيابم ،
وقتى به خيمه اش رفتم ديدم برادر كوچك عبداللّه شيرخوار در آغوش او است و از شدّت
عطش زبان خود را گاز مى گيرد، و عمّه ام گاه مى ايستد و گاه مى نشيند، گريه گلويم
را گرفت ، ولى براى اينكه عمّه ام آزرده نشود، آرامش خود را حفظ كردم ، در اين
هنگام عمّه ام به من رو كرد و فرمود: چرا گريه مى كنى ؟
گفتم : براى برادر شير خوارم مى گريم ، فرمود: برخيز تا به خيمه هاى عموها و پسر
عموها برويم تا شايد آبى را ذخيره كرده باشند.
گفتم : گمان ندارم در نزد آنها آب باشد، در عين حال به خيمه هاى آنها رفتيم ، حدود
بيست دختر و پسر كودك به دنبال ما آمدند، و همه آنها از ما آب خواستند و فرياد مى
زدند: العطش ، العطش ، در اين هنگام برير بن خضير كه همراه سه نفر از اصحابش بود،
گريه كودكان را شنيد، پرسيد: اين گريه براى چيست ؟
شخصى به او گفت : اين گريه از كودكان حسين (ع ) است كه از شدّت تشنگى مى گريند.
برير به اصحاب خود رو كرد و گفت : آيا رواست كه در دست ما شمشير باشد و كودكان رسول
خدا از تشنگى جان بدهند، در اين صورت مادرانمان به عزايمان بنشينند، سوگند به خدا
چنين وضعى را تحمل نمى كنيم .
مردى از اصحاب گفت : به نظر من هر يك از ما يكى از اين كودكان را برداريم و كنار آب
فرات ببريم سيراب كرده و بازگردانيم ، برير گفت : اين نظريه درست نيست ، زيرا ممكن
است درگيرى به وجود آيد و خداى ناكرده نيزه يا تيرى به اين كودكان اصابت كند، و
باعث آن ما شده باشيم ، بلكه به نظر من ، صحيح آن است كه مشكى برداريم و ببريم كنار
فرات و آن را پر از آب كنيم ، اگر توانستيم آن را به خيام مى آوريم ، و اگر دشمنان
با ما جنگيدند ما نيز با آنها مى جنگيم و خود را فداى حسين (ع ) و دختران رسول خدا
(ص ) مى كنيم .
اصحاب ، نظريه برير را پذيرفتند، و مشكى برداشته همراه برير روانه آب فرات شدند و
خود را در تاريك به آب رسانيدند، يكى از دشمنان فرياد زد: شما كيستيد؟
برير گفت : من برير هستم و همراهان من ، اصحاب من هستند آمده ايم آب بياشاميم .
او گفت : از آب بياشاميد، ولى حق نداريد قطره اى از آب براى حسين (ع ) ببريد.
برير گفت : واى برشما، ما آب بنوشيم ، ولى حسين (ع ) و دختران رسول خدا از تشنگى
بميرند؟ هرگز چنين نخواهد شد، سپس به اصحاب خود رو كرد و گفت : هيچكدام
از شما آب ننوشيد و بياد تشنگان خيام باشيد.
يكى از اصحاب گفت : سوگند به خدا، آب ننوشم تا جگرهاى كودكان دختران رسول خدا (ص )
از آب ، خنك شود.
آنگاه برير، مشك را پر آب كرد و از شريعه فرات بيرون آمد، در همين هنگام سپاه دشمن
، سر راه برير و اصحابش را گرفته و آنها را محاصره شديد قرار دادند و درگيرى شروع
شد، برير به اصحاب خود فرمود: نظر من اين است كه كى از ما مشك آب را از اين ميان
بيرون برده و به خيام برساند و ما با دشمن مى جنگيم ، يكى از اصحاب اين ماءموريت را
پذيرفت ، مشك را به دوش گرفت تا به خيام برساند، در اين هنگام تيرى به بند مشك خورد
و در گلوى او فرو رفت و بند مشك را به گلوى او دوخت ، خود از ناحيه گلوى او سرازير
شد، او با دستش تير را از گردنش بيرون آورد، در حالى كه مى گفت :
حمد و سپاس خداوند را كه گردنم را فداى مشك و فداى
كودكان حسين (ع ) كرد.
برير همچنان مى جنگيد، و دشمن را موعظه مى كرد، امام حسين (ع ) صداى برير را شنيد و
فرمود: گويا صداى برير را مى شنوم كه دشمن را موعظه مى كند، و آل همدان را به كمك
مى طلبد.
در اين هنگام دوازده نفر از ياران حسين (ع ) به كمك برير شتافتند و او را از دست
دشمنان نجات دادند، و برير و اصحابش با مشك آب به سوى خيام بازگشتند، برير خوشحال
بود كه مقدارى آب به خيام آورده ، ولى وقتى كه مشك را به زمين گذاردند، لب تشنگان
آنچنان به سوى مشك هجوم آوردند كه سر مشك باز شد و آب آن به زمين ريخت ، برير به سر
و صورتش مى زد و با ناله و آه مى گفت : واى به من در
مورد جگرهاى سوخته دختران رسول خدا (ص )....
26
شهر بى عيب
امام باقر (ع ) فرمود: يكى از شاهان بنى اسرائيل اعلام كرد: شهرى
مى سازم كه هيچگونه عيبى نداشته باشد و هيچكس نتواند در آن عيبى بيابد
(فرمان داد معمارها و بنّاها و كارگرها مشغول شدند و آن شهر با آخرين سيستم و با
تمام امكانات ساخته شد) پس از آنكه ساختن شهر به پايان رسيد، مردم از آن شهر ديدن
كردند و همه آنها به اتفاق نظر گفتند شهرى بى نظير و بى عيب است .
در اين ميان مردى نزد شاه آمد و گفت : اگر به من امان
بدهى ، و تاءمين جانى داشته باشم ، عيب اين شهر را به تو مى گويم .
شاه گفت : به تو امان دادم .
آن مرد گفت :
لها عيبان : احدهما انّك تهلك عنها، والثّانى و انّها
تخرب من بعدك .
اين شهر دو عيب دارد: 1. صاحبش مى ميرد 2. اين شهر
سرانجام بعد از تو خراب مى شود.
شاه فكرى كرد و گفت : چه عيبى بالاتر از اين دو عيب ، سپس به آن مرد گفت : به نظر
تو چه كنم ؟
آن مرد گفت : شهرى بساز كه باقى بماند و ويران نشود، و تو نيز در آن هميشه جوان
باشى ، و پيرى به سراغت نيايد (و آن شهر بهشت است ).
شاه جريان را به همسرش گفت ، همسرش فكرى كرد و گفت : در ميان همه افراد كشور، تنها
همين مرد، راست گفته است .
27 شرط
استجابت دعا
امام صادق (ع ) فرمود:
مردى در بنى اسرائيل سه سال دعا كرد كه خدا به او پسرى عنايت كند، ولى دعايش مستجاب
نشد.
وقتى كه دريافت خداوند دعايش را مستجاب نمى كند، گفت : خدايا
آيا من از تو دورم كه صدايم را نمى شنوى و يا تو نزديك هستى ولى جواب مرا نمى دهى ؟
شخصى در عالم خواب نزدش آمد و به او گفت :
انّك تدعواللّه عزّ و جلّ بلسان بذىّ و قلب عات غير
تقىّ، ونيّة غير صادق ...
تو سه سال است خداى متعال را مى خوانى ولى با زبان
هرزه و دلى سركش و ناپاك و نيّتى نادرست ، بنابراين هرزه گوئى را ترك كن و دل و
نيّت خود را پاك گردان تا دعايت مستجاب گردد، او چنين كرد و سپس دعا نمود، خداوند
دعايش را مستجاب كرد و پسرى به او داد.
28
بهاء دادن امام خمينى به مردم
مهندس ميرحسين موسوى نخست وزير سابق جمهورى اسلامى ايران نقل مى كرد: ما هيئت دولت
هر وقت خدمت امام خمينى (قدّس سرّه ) مى رسيديم ، تاءكيد مى فرمود كه كارى نكنيد كه
نتوانيد براى مردم توضيح دهيد.
روزى به محضر امام رفتيم ، در رابطه با فداكارى مردم ، سخن به ميان آمد، امام
فرمودند: اين مردم خيلى از ما جلو هستند.
يكى از برادران اظهار داشت : اگر ما بگوئيم دنباله رو
مردم هستيم ، درست است ، لكن رد مورد شما كه چنين نيست .
امام با شنيدن اين مطلب ، قدرى ناراحت شده و فرمود: خير،
اين مردم از همه ما جلوتر هستند.
امام در سخنى در تاريخ 24/3/58 در مورد مستضعفان از مردم خطاب به شخصيّتها فرمودند:
اگر شما كسانى را كه زير دستتان هستند، ضعيف شمرديد و به آنها خداى
ناخواسته تعدّى كرديد، شما هم مستكبر مى شويد و زيردستها مستضعف .
29
قضاوتى عجيب در ميان بنى اسرائيل
امام باقر (ع ) فرمود: در ميان بنى اسرائيل ثروتمندى عاقل زندگى مى كرد، او دو همسر
داشت ، يكى از آنها پاكدامن بود، و از او داراى يك پسر شد و اين پسر شباهت به پدر
داشت .
ولى همسر ديگرش ، پاكدامن نبود و دو پسر داشت ، هنگامى كه پدر در بستر مرگ قرار
گرفت به پسرانش چنين وصيت كرد: ثروت من مال يكى از
شما است .
وقتى كه او از دنيا رفت ، سه پسر او در تصاحب مال پدر، اختلاف كردند، پسر بزرگ گفت
: آن يك نفر، من هستم .
پسر ميانه گفت : او من هستم .
پسر كوچك گفت : او من هستم .
اين سه نفر نزاع خود را نزد قاضى بردند، قاضى گفت : من درباره شما نمى توانم قضاوت
كنم ، شما را راهنمائى مى كنم برويد نزد سه برادر از دودمان بنى غنام ، از آنها
بخواهيد تا نزاع شما را حل كنند.
آنها نخست نزد يكى از آن سه برادر (از بنى غنام ) رفتند ديدند پير فرتوت است و سؤ
ال خود را مطرح كردند، او گفت : نزد برادرم كه از نظر سنّ از من بزرگتر است برويد،
آنها نزد او رفتند ديدند كه او پيرمرد است ولى فرتوت و افتاده نيست ، و سؤ ال خود
را بازگو كردند، او گفت : برويد نزد فلان برادرم كه سنّ او از من بيشتر است ، آنها
نزد برادر سوم آمدند ولى چهره او را جوانتر از دو برادر اول يافتند.
نخست از برادر سوّم در مورد حال خود آن سه برادر بنى غنام پرسيدند كه چرا تو كه
سنّت از همه بيشتر است ، جوانتر از دو برادر ديگر به نظر مى رسى ، ولى آنكه سنّش از
همه كوچكتر است ، پيرتر به نظر مى رسد.
او در پاسخ گفت : آنر برادرم را كه نخست ديديد، از ما كوچكتر است ولى زن بداخلاقى
دارد، و او با زن سازش مى كند و صبر و تحمل مى نمايد از ترس آنكه به بلاى ديگرى كه
قابل تحمل نيست گرفتار نگردد، از اين رو پير و شكسته شده است .
اما برادر دوّم كه نزدش رفتيد از من كوچكتر است ولى همسرى دارد كه گاهى او را شاد
مى كند و گاهى او را ناراحت مى كند، از اين رو در اين ميان مانده است و به نظر شما
برادر وسطى جلوه مى كند، ولى من داراى همسر نيكى هستم كه هميشه مرا شاد مى كند از
اين رو جوانتر از برادرانم به نظر مى رسم .
اما راه حل در مورد وصيت پدرتان اين است كه : كنار قبر او برويد و قبرش را بشكافيد
و استخوانهايش را بيرون آوريد و بسوزانيد و سپس نزد قاضى برويد تا قضاوت كند.
آن سه برادر از نزد او بيرون آمدند، دو نفر از آنها (كه مادرشان پاكدامن نبود) بيل
و كلنگ برداشتند و به طرف قبر پدر حركت كردند تا قبر را بشكافند...
ولى پسر سوّم (كه مادرش پاكدامن بود) شمشير پدر را برداشت و كنار قبر آمد و به
برادرانش گفت : من سهم خودم از اموال پدرم را به شما بخشيدم ، قبر پدرم را نشكافيد.
در اين وقت آن سه برادر نزد قاضى رفته و جريان را گفتند.
قاضى گفت : همين مقدار سعى شما براى قضاوت من كافى است ، اموال را به من بدهيد تا
به صاحبش برسانم .
سپس به برادر كوچك (كه راضى به نبش قبر پدر نشد) گفت :
اموال را برگير كه صاحبش تو هستى ، اگر آن دو برادرت
پسر پدرت بودند دلشان مانند تو، براى پدر مى سوخت و راضى به شكافتن قبر نمى شدند.
30
كيفر رئيس مغرور
يكى از سركرده هاى دشمن كه در كربلا براى كشتن امام حسين (ع ) و يارانش حاضر بود،
اخنس بن زيد نام داشت ،
او شخصى مغرور و درنده خو و بى رحم بود، از درنده خوئى او اين بس كه رئيس آن ده
نفرى بود كه سوار بر اسبها شده و بر جنازه مقدّس امام حسين (ع ) تاختند، و استخوان
سينه و پشت آنحضرت را درهم شكستند.
اين نامرد روزگار، از دست انتقام مختار و... در امان ماند تا سنّش به 90 سال رسيد.
تا اينكه شبى به عنوان ناشناس مهمان يكى از مسلمين و ارادتمندان اهل بيت نبوت بنام
سدىّ شد، اينك داستان او را از زبان
سدىّ بشنويد:
شبى مردى بر من وارد شد، مقدمش را گرامى داشتم ، دوست داشتم شب را با دوستى انسى
بگيرم و به پايان رسانم ، او اخنس بن زيد
بود ولى من او را نمى شناختم ، با او از هر درى سخن گفتيم تا اينكه قصه جانگداز
كربلا به ميان آمد، آهى دردناك از دل بركشيدم ، او گفت : چه شد، چرا ناراحت شدى ؟
گفتم : به ياد مصائبى افتادم كه هر مصيبتى نزد آن آسان است .
گفت : آيا در كربلا بودى ؟
گفتم : خدا را شكر كه حاضر نبودم .
گفت : اين شكر و سپاس تو براى چيست ؟
گفتم : به خاطر اينكه در خون حسين (ع ) شركت ننمودم ، مگر نشنيده اى كه پيامبر (ص )
فرمود: هركس در خون حسين (ع ) شركت كند او را به
عنوان ريختن خون حسين (ع ) بازخواست كنند و در قيامت ترازوى اعمالش سيك است و مگر نشنيده اى كه پيامبر (ص ) فرمود: كسى
كه پسرم حسين (ع ) را بكشد، در جهنّم او را در ميان صندوق پر از آتش جاى مى دهند؟
و مگر نشنيده اى ...
اخنس گفت : اين حرفها را تصديق نكن ، دروغ است .
گفتم : چگونه تصديق نكنم با اينكه پيامبر (ص ) فرمود: لا كذبت و لا كذبت :
نه دروغ گفته ام و نه به من دروغ گفته شده .
اخنس گفت : مى گويند: پيامبر (ص ) فرموده : قاتل حسين (ع )، عمر طولانى نمى كند،
ولى قسم به جان تو من بيش از نود سال دارم ، مگر مرا نمى شناسى ؟
گفتم : نه ، گفت : من اخنس بن زيد هستم ، كه به فرمان عمر سعد اسب بر بدن حسين (ع )
راندم و استخوانهاى او را درهم شكستم ...
سدىّ مى گويد: بسيار ناراحت شدم و قلبم از شدت اندوه ، آتش گرفت ، با خود مى گفتم
بايد او را به هلاكت برسانم ، در اين انديشه بودم كه فتيله چراغ ، ناموزون شد
برخاستم آن را اصلاح كنم ، اخنس گفت : بنشين من اصلاح مى كنم ، او به طول عمر و
سلامتى وجود خود بسيار مغرور بود، برخاست تا فتيله را اصلاح كند آتش فتيله به دست
او رسيد و دستش را سوزانيد، هر چه دستش را به خاك ماليد، شعله اش خاموش نشد، و كم
كم بازويش را فرا گرفت .
عاجزانه به من گفت : مرا درياب ، سوختم ، گرچه با او دشمن بودم ، آب آوردم و بر دست
او ريختم ولى مفيد واقع نشد و همچنان بر شعله آن مى افزود، برخاست و خود را به نهر
آب افكند، ولى آنچنان شعله ور در آتش بود كه وقتى درون آب مى رفت ، شعله آتش از
بالاى سر او زبانه مى كشيد، سوگند به خدا آن آتش فرو ننشست تا اخنس را مانند زغال
سوزانيد، من به منظره بيچارگى و دريوزگى او نگاه مى كردم :
فواللّه الّذى لا اله الاّ هو لكم تطفا حتّى صارفحما
و سار على وجه الماء
سوگند به خدواند يكتا، شعله آتش خاموش نشد، تا اينكه
به صورت ذغال در آمد و روى آب قرار گرفت .
31
تاءكيد امام بر تعيين مزد كارگر
سليمان بن جعفر مى گويد همراه امام هشتم حضرت رضا (ع ) براى انجام كارى عبور كرديم
، تا اينكه من خواستم به خانه ام باز گردم ، حضرت به من فرمود: با
من بيا و امشب در خانه ما باش .
دعوت حضرت را پذيرفتم و به خانه آنحضرت رفتم ، آنحضرت به غلامان خود نگاه كرد ديد
آنها مشغول آماده كردن گل و ساختن ديوار اصطبل هستند، در اين ميان ديد يك نفر غلام
سياهى كه غريب بود در آنجا كار مى كند، به غلامان خود فرمود: اين غلام سياه در
اينجا چه مى كند؟
آنها عرض كردند: او را به عنوان كارگر اجير كرده ايم تا ما را كمك كند و چيزى در
مقابل كارش به او بدهيم .
امام رضا (ع ) فرمود: قاطعتموه على اجرته : آيا مزد
او را با او قرار داد و تعيين نموده ايد؟
غلامان عرض كردند: نه ، بلكه او آمده براى ما كار كند در برابر آنچه ما راضى شديم
مزدى به او بدهيم .
امام از اين شيوه ناراحت شد و بر آن غلامان غضب كرد و حتّى با تازيانه آنها را زد
كه چرا مزد كارگر را تعيين نكرده اند!!
سليمان بن جعفر مى گويد: من به امام هشتم (ع ) عرض كردم : چرا شما اين گونه خشمگين
شده ايد؟
امام رضا (ع ) فرمود: من مكرّر اين غلامان را از تعيين نكردن مزد كارگر نهى كرده ام
، و سفارش اكيد نموده ام كه هر كارگرى را كه براى كار مى آوريد، در مورد مزد او با
او قرار داد كنيد، اى سليمان ! اين را بدان كه اگر مزد كارگرى را تعيين نكنى و در
آخر كار، سه برابر مزد معمول به او بدهى باز گمان مى كند كه از مزد او كم نموده اى
، و هنگامى كه مزد او را تعيين نمودى و در آخر كار اگر همان مزد او را بدهى از تو
تشكر مى كند.
فان زدته حبّة عرف ذلك لك و راءى انّك قد زدته .
و اگر به اندازه يك حبّه بر مزد مقرر را بيفزائى ، از
تو قدرشناسى مى كند و اعتقاد مى يابد كه تو بر مزدش افزوده اى .
32
پاسخ عميق سليمان به عابد
روزى حضرت سليمان (ع ) با اسكورت و شكوه پادشاهى عبور مى كرد در حالى كه پرندگان بر
سرش سايه افكنده بودند و جن و انس در اطرافش با كمال ادب و احترام عبور مى نمودند،
در مسير راه ديد عابدى در گوشه اى مشغول عبادت خدا است .
آن عابد هنگامى موكب پر شكوه سليمان را ديد، به پيش آمد و گفت : اى
پسر داود! براستى خداوند سلطنت و امكانات عظيمى در اختيارت نهاده است !
حضرت سليمان كه هرگز به جاه و مقام ، دل نبسته بود و مقامات ظاهرى ، او را مغرور
ننموده بود به عابد چنين فرمود:
لتسبيحة فى صحيفة مؤ من خير ممّا اعطى ابن داود، فانّ
ما اعطى ابن داود يذهب و التّسبيح تبقى .
ثواب يك تسبيح خالص در نامه عمل مؤ من ، از همه آنچه
خداوند به سليمان داده بيشتر است ، زيرا ثواب آن ذكر، در نامه عمل ، باقى مى ماند
ولى سلطنت سليمان از بين رفتنى است .
33
نبرد حضرت عباس (ع ) با ماردبن صديف
زهير بن قين يكى از ياران دلاور امام حسين (ع ) در كربلا بود، روز عاشورا حضرت عباس
(ع ) عازم ميدان بود، زهير نزد آنحضرت آمد و عرض كرد: اى
پسر اميرمؤمنان ! مى خواهم حديثى را به ياد تو بياورم .
عباس (ع ) فرمود: حديث خود را بگو كه وقت تنگ است .
زهير گفت : اى ابوالفضل ! هنگامى كه پدرت خواست با
مادرت امّالبنين ازدواج كند، به برادرش عقيل كه نسب شناس بود فرمود: از براى من از
بانوئى كه از دودمان شجاع باشد خواستگارى كن ، تا خداوند فرزند شجاعى از او به من
بدهد تا بازو و ياور فداكار فرزندم حسين (ع ) گردد، اى عباس ، پدرت تو را براى
امروز خواست ، بنابراين در حفظ حرم امام حسين (ع ) كوتاهى نكن .
عباس (ع ) با شنيدن اين گفتار، آنچنان پر احساس شد كه با شدّت پا در ركاب اسب نهاد
به طورى كه تاسمه ركاب قطع گرديد و فرمود: اى زهير!
در چنين روزى مى خواهى مرا تشجيع كنى و نيرو ببخشى ، سوگند به خدا جانبازى خود را
آنچنان به تو بنمايانم كه هرگز نظير آن را نديده باشى .
عباس (ع ) پس از اين سخن به سوى ميدان دشمن تاخت ، آنچنان به دشمن حمله كرد كه گوئى
شمشيرش آتشى است كه در نيزار افتاده است تا اينكه صد نفر از قهرمانان دشمن را كشت .
در اين هنگام يكى از سرشناسان دشمن كه به شجاعت معروف بود به نام
مارد بن صديف تغلبى كه كلاه خود محكم
بر سر داشت و دو زره اى كه حلقه هايش تنگ بود پوشيده بود، سوار بر اسب به ميدان
عباس (ع ) آمد، در حالى كه نيزه بلندى در دست داشت ، و نعره او بر سراسر ميدان
پيچيده بود، خود را به نزديك عباس رسانيد و گفت :
يا غلام ارحم نفسك ، واغمد حسامك ، واظهر للنّاس
استسلامك ، فالسّلامة اولى لك من النّدامة .
اى جوان ! به خودت رحم كن ، و شمشيرت را در غلاف كن و
آشكار تسليم شو، چرا كه سلامتى براى تو بهتر از پشيمانى است .
حضرت عباس (ع ) پاسخى به اين مضمون به مارد
داد:
اى دشمن خدا و رسول ، من آماده نبرد و بلا هستم و با
توكّل به خداى بزرگ ، صبر مى كنم چرا كه من پيوند به رسول خدا (ص ) دارم و و برگى
از درخت نبوت هستم ، كسى كه در چنين دودمانى باشد هرگز تسليم طاغوت نمى شود و زير
پرچم حاكم ستمگر در نمى آيد، و از ضربات شمشير نمى هراسد، من پسر على (ع ) هستم از
نبرد با همآوردان ، عاجز نيستم ...
سپس رجز خواند و آمادگى خود را در برابر مارد
آشكار نمود.
يكى از اشعار و رجز او اين بود:
اى مارد، استوار باش و بدانكه هر چيزى فانى است ،
هرگز مثل من ، بى تابى نخواهد كرد.
در اين هنگام مارد نيزه
بلند خود را به سوى حضرت عباس حواله كرد، عباس (ع ) نيزه او را گرفت و آنچنان كشيد
كه نزديك بود مارد از پشت اسب به زمين در غلطد، او ناگزير نيزه خود را رها كرد و
دست به شمشير برد.
حضرت عباس (ع ) نيزه مارد را تكان داد و فرياد زد: اى
دشمن خدا از درگاه خداوند اميدوارم كه تو را با نيزه خودت ، به درك جهنم واصل كنم .
آنگاه عباس (ع ) آن نيزه را در كمر اسب مارد فرود آورد، اسب مضطرب شد و مارد خود را
به زمين انداخت و از اين حادثه ، خجالت زده شد، و در لشگر دشمن اضطراب و ولوله
افتاد، شمر بر سر لشگر خود فرياد زد: ويلكم ادركوا صاحبكم قبل ان يقتل :
واى بر شما، صاحب خود را قبل از آنكه كشته شود دريابيد.
يكى از جوانان بى باك دشمن سوار بر اسب موسوم به طاوية شد و خود را به مارد رسانيد، مارد فرياد زد: اى
جوان درآوردن اسب طاويه قبل از فرود در هاويه جهنّم ، شتاب كن .
آن جوان همين كه نزديك شد، حضرت عباس (ع ) نيزه را بر سينه او كوفت و او را كشت و
خود بر اسب طاويه سوار گرديد، در اين هنگام پانصد نفر براى نجات مارد از دست عباس
(ع ) به ميدان روانه شدند، از آمدن آنها ذره اى ترس بر دل عباس نيفتاد، هماندم نيزه
را بر گلوى مارد فرود آورد كه مارد بر زمين افتاد و گوش تا گوش او بريده شد و به
هلاكت رسيد، سپس آنحضرت بر دشمن حمله كرد، هشتاد نفر از آنها را كشت و بقيه آنها
فرار كردند.
امام صادق (ع ) در وصف شجاعت عباس (ع ) مى گويد:
اشهد انّك لم تهن ولم تنكل واعطيت عاية المجهود.
گواهى مى دهم كه تو سستى و ناتوانى نكردى و نهايت
تلاش را در برابر دشمن مبذول نمودى .
34
شفاعت از آن كيست ؟
يكى از علماء نقل مى كرد: شاعرى به نام حاجب در مساءله شفاعت گرفتار اشتباهات عوام شده و اين شعر را در مورد
شفاعت سرود:
حاجب اگر معامله حشر با على است
|
من ضامنم كه هر چه بخواهى گناه كن
|
شب در عالم خواب ، اميرمؤمنان على (ع ) را ديد كه خشمگين بود و به او فرمود:
شعر خوب نگفتى .
حاجب گفت : چگونه شعر بگويم .
امام على (ع ) فرمود: شعر خود را اين گونه تصحيح كن :
حاجب اگر معامله حشر با على است
|
شرم از رخ على كن و كمتر گناه كن
|
آرى بايد شيوه كار شفاعت شونده و شفاعت كننده ، تناسب داشته باشد و بين شفيع و
مشفوع پيوند معنوى برقرار گردد، تا مشمول شفاعت شود زيرا شفاعت ، پارتى بازى نيست
بلكه يكنوع ارفاق به آنها است كه صلاحيّت ارفاق را دارند.
35 خطر
مسؤليّت قضاوت
در بنى اسرائيل يك نفر قاضى بود كه بين مردم به حق قضاوت مى كرد، او وقتى كه در
بستر مرگ قرار گرفت به همسرش گفت : هنگامى كه مردم ، مرا غسل بده و كفن كن و چهره
ام را بپوشان و مرا بر روى تخت (يا تخته و تابوت ) بگذار، كه بخواست خدا چيز بد و
ناگوارى نخواهى ديد.
وقتى كه او مرد، همسرش طبق وصيّت او رفتار كرد، و پس از چند دقيقه ، روپوش را از
روى صورتش كنار زد، ناگاه كرمى را ديد كه بينى او را قطعه قطعه مى كند، از اين
منظره وحشت زده شد (و روپوش را به صورتش افكند، و آمدند و جنازه او را بردند و دفن
كردند).
همان شب در عالم خواب شوهرش را ديد، شوهرش گفت : آيا از آنچه در مورد آن كرم ديدى
وحشت كردى ؟
زن گفت : آرى .
قاضى گفت : سوگند به خدا آن منظره وحشتناك به خاطر تمايل من به برادرت بود، روزى
برادرت با يك نفر نزاع داشت و نزد من آمد، وقتى كه آنها نزد من نشستند تا بين آنها
قضاوت كنم ، من پيش خود گفتم : خدايا حق را با برادر زنم قرار بده ، وقتى كه به
نزاع آنها بررسى گرديد اتقاقا حق با برادر تو، بود، خوشحال شدم ، آنچه از كرم ديدى
مكافات عمل من بود كه چرا چنين مايل بودم كه حق با برادر زنم باشد و بى طرفى را در
هواى نفس خودم حفظ نكردم .
36
سيماى شيعيان
شبى مهتابى بود، امام على (ع ) از مسجد كوبه بيرون آمد و به عزم صحرا حركت كرد،
گروهى از مسلمين به دنبال آنحضرت حركت كردند، امام ايستاد و به آنها رو كرد و
فرمود:
من انتم : شما كيستيد؟
آنها عرض كردند: نحن شيعتك يا اميرالمؤ منين : ما از
شيعيان تو هستيم اى اميرمؤمنان .
حضرت با دقّت به چهره آنها نگريست و سپس فرمود: چگونه است كه سيماى شيعه را در چهره
شما نمى نگرم ؟
آنها پرسيدند: سيماى شيعه چگونه است ؟ فرمود:
صفر الوجوه من السّهر، عمش العيون من البكاء، حدب
الظّهور من القيام ، خمص البطون من الصّيام ، ذبل الشّفا من الدّعاء، عليهم غيرة
الخاشعين .
آنها: 1. زرد چهرگان بر اثر بيدارى شب 2. خراب چشمان
بر اثر گريه 3. خميده پشت بر اثر قيام 4. تهى دل بر اثر روزه 5. خشكيده لب تر بر
اثر دعا هشتند، و گرد فروتنان بر آنها نشسته است .
37
احترام به حقوق ديگران
حضرت آيت اللّه العظمى بروجردى (قدس سره ) گاهى هنگام تدريس و بحث با شاگردان ،
عصبانى مى شد (البته نه آن عصبانيتى كه او را خلاف رضاى خدا وارد كند) ولى پس از
درس ، سخت از آن عصبانيت پشيمان مى شدند، و به دنبال طرف مى فرستادند و از او
عذرخواهى مى كردند، و گاهى براى جلب محبّت او، كمكهاى مالى نيز مى نمودند، از اين ر
و در ميان دوستان ، اين مزاح معروف شده بود كه
عصبانيت آية اللّه بروجردى ، مايه بركت است .
گاه به اين هم قناعت نمى كردند، روز بعد، هنگامى كه بر منبر تدريس مى نشستند، در
حضور جمع شاگردان ، از آن فرد عذر خواهى مى كردند، به اين ترتيب مى بينيم آن
بزرگمرد تا اين اندازه به حقوق ديگران احترام مى گذاشت ، و به حفظ آبروى آنها توجه
عميق داشت ، او از امام صادق (ع ) آموخته بود كه :
المؤ من اعظم حرمة من الكعبة .
احترام مؤ من ، از احترام كعبه ، بالاتر است .
در اين باره به داستان زير توجه كنيد:
آيت اللّه بروجردى در مسجد عشقعلى درس اصول مى فرمودند، روزى يكى از فضلا بنام شيخ
على چاپلقى اشكال كردند، آقا جواب او را دادند، آقاى شيخ على چاپلقى جواب آقا را رد
كرد، آقا عصبانى شد به گونه اى كه آقا شيخ على متاءثر و منقلب شد كه مى خواست گريه
كند، آن درس تمام شد.
يكى از اصحاب آيت اللّه بروجردى مى گويد: نماز مغرب را خوانده بودم ناگاه خادم آقاى
بروجردى نزد من آمد و گفت : آقا ببين در كتابخانه و اندرون ايستاده و متاءثر است و
فرمود: برويد به خوانسارى بگوييد بيايد، اينجانب با عجله نماز عشاء را خواندم و به
محضر آقا رسيدم تا مرا ديد به من فرمود: اين چه حالتى
بود كه از من صادر شد؟ يك نفر عالم ربانى را رنجاندم ، الان بايد بروم و دست ايشان
را ببوسم و حلاليّت بطلبم تا از من بگذرد و بعد بيايم و نماز مغرب و عشا را بخوانم .
عرض كردم : ايشان در مسجد شاه زيد
امام جماعت است و بعد از نماز مساءله مى گويد: لذا تا دو سه ساعت از شب گذشته به
منزل خود نمى آيد، من به ايشان اطلاع مى دهم كه آقا فردا صبح به منزل شما خواهند
آمد.
صبح شد من رفتم و برگشتم ، ديدم آقا سوار بر درشكه در كنار منزل ما منتظر من هستند،
در خدمتشان رفتيم منزل آقا شيخ على چاپلقى ، وقتى كه آقاى بروجردى ، آقا شيخ على را
ديد، مى خواست دست او را ببوسد كه او نگذاشت ، آقا مى فرمودند: از
من بگذريد، از حالت طبيعى خارج شدم و به شما پرخاش كرد و...
آقا شيخ على عرض كرد: شما سرور مسلمين هستيد، برخورد
شما باعث افتخار من بود و...
آقا تكرار كردند: از من بگذريد، مرا عفو كنيد
همين موضوع باعث شد كه آقا شيخ على ، تا آخر عمر، مورد مراحم و عطوفت خاص آيت اللّه
بروجردى بودند.
