(8) احكام كيفرى‏

حدود

حدود جمع حد است و حد كيفرى است كه از سوى خداوند براى برخى از جرايم مقرر شده است كه توسط حاكم شرع اجرا مى‏شود و اين مربوط به افراد بالغ و عاقل است و هيچ حدى بر كودك جارى نمى‏شود ⁽³⁶³⁾.

حد قذف (ناسزاگويى)

1. اگر پدرى فرزندش را قذف كند؛ يعنى نسبت زنا يا لواط به او بدهد حد بر او جارى نمى‏شود؛ ولى حاكم شرع او را تعزيرش مى‏كند اين مربوط به افراد بالغ و عاقل است و هيچ حدى بر كودك جارى نمى‏شود ⁽³⁶⁴⁾.

2. جد به منزله پدر است بنابراين اگر پدر بزرگى نوه‏اش را قذف كند حدى بر او جارى نمى‏شود، بلكه تعزير مى‏شود ⁽³⁶⁵⁾.

3. اگر مادرى فرزند خود را قذف كند، حد قذف بر او جارى مى‏شود ⁽³⁶⁶⁾.

4. چنانچه، كودك به كسى زنا يا لواط بدهد، حد بر او جارى نمى‏شود ⁽³⁶⁷⁾.

5. اگر تاديب در كودك مميزى كه ديگرى را قذف كرده اثر كرده، حاكم شرع هر اندازه كه صلاح بداند او را تاديب مى‏كند ⁽³⁶⁸⁾.

6. اگر كسى دختر يا پسر نابالغى را قذف كند، تعزير مى‏شود ⁽³⁶⁹⁾.

سرقت‏

1. اگر كودكى دزدى كند حد سرقت بر او جارى نمى‏شود ⁽³⁷⁰⁾.

2. اعتراف كودك به دزدى موجب حد نيست و دستش بريده نمى‏شود، هر چند قائل باشيم كه دزدى كودك نيز موجب قطع دست اوست‏ ⁽³⁷¹⁾.

3. اگر كودكى دزدى كند، حاكم شرع هر قدر مصلحت بداند او را تاديب مى‏كند هر چند تا پنج بار يا بيشتر دزدى را تكرار كرده باشد ⁽³⁷²⁾.

4. اگر پدرى از مال فرزند بدزد دستش قطع نمى‏شود ⁽³⁷³⁾.

5. مادرى كه، از مال فرزند بدزد، در صورت وجود ساير شرايط حد سرقت بر او جارى مى‏شود ⁽³⁷⁴⁾.

زنا و لواط

1. اگر پسر نابالغى با زن بالغى زنا كند مجازات پسر كمتر از صد ضربه شلاق است‏ ⁽³⁷⁵⁾ و مجازات زن، سنگسار نيست، ولى بايد صد ضربه شلاق بخورد ⁽³⁷⁶⁾.

بوسيدن پسر و دختر نابالغ‏

اگر كسى دختر بچه يا پسر بچه‏اى را از روى شهوت ببوسد، بايد به مقدارى كه حاكم مى‏داند تعزير شود، ولى احتياط آن است كه در تعزيرش 99 ضربه شلاق به او بزنند ⁽³⁷⁷⁾.

قصاص نفس‏

1. شخص عاقل و بالغ اگر كودكى را عمدا بكشد:

* مجازاتش قصاص است، هر چند احتياط اين است كه ولى كودك قصاص را انتخاب نكند، بلكه با گرفتن ديه با او مصالحه نمايد ⁽³⁷⁸⁾.

* ولى كودك مى‏تواند قاتل را ببخشد و يا قصاص كند ⁽³⁷⁹⁾.

2. اگر مردى دختر بچه‏اى را بكشد ولى دختر اگر بخواهد قاتل را قصاص كند بايد نصف ديه قاتل را به وليش پرداخته و سپس قصاص كند ⁽³⁸⁰⁾.

3. اگر پدرى فرزند خود را بكشد:

قصاص نمى‏شود، بلكه بايد ديه فرزندش را به وارث او بپردازد و خودش از ديه ارث نمى‏برد ⁽³⁸¹⁾.

علاوه بر ديه، حاكم شرع هر اندازه صلاح بداند بايد پدر را بزند ⁽³⁸²⁾.

4. مادر و مادر بزرگ هر چه بالا روند، همچنين پدر بزرگ‏هاى مادرى و مادران آنها اگر فرزنده و نوه و نتيجه و نبيره خود را بكشد، قصاص مى‏شوند ⁽³⁸³⁾.

5. اگر ولى كودك - پدر، جد و قيم - ونيز معلم و امثال اينها به قصد تاديب او را بزنند به طورى كه منجر به مرگ كودك مى‏شود، قصاص نمى‏شود، بلكه بايد ديه را به وارثان كودك بپردازد ⁽³⁸⁴⁾.

جنايات كودك‏

1. اگر كودكى مرتكب قتل شود، قصاص نمى‏گردد، خواه كودكى را بكشد يا بالغى را، بلكه عاقله او بايد ديه مقتول را بپردازند ⁽³⁸⁵⁾.

02 اگر شخص بالغى با همدستى كودكى، فردى را بكشد، كودك قصاص نمى‏شود، بلكه اگر اولياى مقتول بخواهند، شخص بالغ را قصاص كنند؛ بايد نيمى از ديه قاتل را از عاقله كودك گرفته و به اولياى بالغ بدهند و سپس او را قصاص كنند؛ و اگر بخواهند از قاتل ديه بگيرند، عاقله كودك بايد نصف ديه مقتول را بپردازند ⁽³⁸⁶⁾.

3. همچنان كه كودك به خاطر قتل كسى قصاص نمى‏گردد، اگر جنايتى بر اعضاى شخصى وارد كند قصاص نمى‏شود ⁽³⁸⁷⁾.

جناياتى كه كودك بر كسى وارد مى‏كند، يا بر خودش وارد مى‏شود، اگر تشخيص داده شود كه وليش يا شخص ديگرى سبب آن است، سبب جنايت، ضامن است‏ ⁽³⁸⁸⁾.

05 اگركسى توسط كودك، مورد جنايت قرار بگيرد، و مدعى شود كه ولى طفل از جنايت با خبر بوده است، و ولى كودك انكار كند، آن شخص مى‏تواند ولى طفل را بر بى‏اطلاعى او از جنايت قسم دهد ⁽³⁸⁹⁾.

قصاص عضو

01 همانگونه كه كودك به خاطر كشتن كسى قصاص نمى‏شود، با بريدن عضو بدن كسى نيز قصاص نمى‏گردد ⁽³⁹⁰⁾.

02 همانگونه كه پدر به خاطر كشتن فرزندش قصاص نمى‏شود، اگر جنايتى بر اعضاى فرزندش وارد كند نيز قصاص نمى‏شود ⁽³⁹¹⁾.

ديات‏

ديه كودك با افراد بالغ تفاوتى ندارد، چه در ديه قتل چه در ديه اعضاء يا جراحات و در اينجا به برخى احكام مورد نياز بسنده مى‏كنيم.

مو

01 اگر كسى، كارى كند كه تمام موى سر پسرى بريزد و ديگر نرويد، چه كم پشت باشد و چه پر پشت، بايد ديه كامل بپردازد؛ و اگر موى سر او دوباره برويد، بايد ارش آن را بپردازد ⁽³⁹²⁾.

02 اگر كسى كارى كند كه موى سر دختر بچه‏اى بريزد و ديگر نرويد، بايد ديه كامل او را بپردازد؛ و اگر دوباره برويد بايد مهريه‏اى مانند مهريه زنان همتراز او را بدهد ⁽³⁹³⁾.

دندان‏

01 اگركسى دندان كودكى را بكند و يا بشكند، بايد تا مدتى كه معمولا دوباره دندان مى‏رويد، صبر كنند، اگر روييد بابت هر دندان، يك شتر ديه بپردازد و اگر دندان نروييد بايد قصاص شود ⁽³⁹⁴⁾.

آسيب و زخم‏

01 كسى كه با جنايتى مانند زدن سيلى، صورت دختر بچه يا پسر بچه‏اى را سياه كند، بى‏آنكه شكستگى يا جراحتى در آن پديد آورد، بايد شش دينار به او بپردازد؛ و اگر كبود شود ولى سياه نگردد، سه دينار؛ و اگر سرخ شود بايد يك و نيم دينار بپردازد ⁽³⁹⁵⁾.

02 همين ضربات را اگر به جاهاى ديگر بدن كودك وارد كند، نصف آنچه را كه گفته شد بايد بپردازد ⁽³⁹⁶⁾.

03 در حكم بالا تفاوتى نيست كه محدوده تغيير رنگ، زياد باشد يا كم، اثرش تا مدتى بماند يا اين كه زود برطرف شود ⁽³⁹⁷⁾.

04 اگر ختنه كننده كودك، بيش از حد معمول بريده باشد، ضامن است‏ ⁽³⁹⁸⁾.

05 اگر بيشتر از حد معمول نبريده باشد، احتياط واجب آن است كه مصالحه كنند ⁽³⁹⁹⁾.

ملكيت كودك نسبت به ديه‏

01 در قتل خطايى، والدين حق ندارند ديه‏اى را كه به كودك مى‏رسد ببخشند، و در قتل عمدى بايد از قاتل كفيل مطمئن بگيرند و صبر كنند تا كودك بالغ شده و هرگونه بخواهد تصميم بگيرد ⁽⁴⁰⁰⁾.

02 چنانچه قاتل نتواند در مدتى كه براى پرداخت ديه تعيين شده، سهم كودك را بپردازد بايد مدت آن را به نحوى تمديد كنند كه سهم كودك ضايع نشده و قاتل هم در تنگنا قرار نگيرد ⁽⁴⁰¹⁾.

03 براى قيم جايز نيسست ديه‏اى را كه سهم كودك است ببخشد ⁽⁴⁰²⁾.

04 در جايز نبودن بخشش ديه، فرقى نيست كه كودك فقيه باشد يا غنى‏ ⁽⁴⁰³⁾.

(9) بلوغ و اعمال عبادى‏

نشانه‏هاى بلوغ‏

1. بلوغ پسران و دختران با يكى از علامتهاى زير معلوم مى‏شود:

* روييدن موى زبر بر عانه - زير شكم، بالاى عورت -.

* بيرون آمدن منى.

* تمام شدن پانزده سال قمرى در پسران و نه سال قمرى در دختران‏ ⁽⁴⁰⁴⁾.

2. به جز سن، ساير علايم كه در بلوغ گفته شد در پسر و دختر يكسان است‏ ⁽⁴⁰⁵⁾.

3. روييدن موى درشت در صورت و پشت لب و روى سينه و زير بغل و نيز درشت شدن صدا و امثال اينها نشانه بلوغ نيست، ولى اگر انسان از اين علايم، به بلوغ يقين كند، به بلوغ ثابت مى‏شود ⁽⁴⁰⁶⁾.

4. در خارج شدن منى، فرقى نيست كه شخص در خواب باشد يا بيدارى با جماع باشد يا احتلام يا غير آن‏ ⁽⁴⁰⁷⁾.

5. چنانچه پسر پيش از رسيدن به پانزده سال محتلم شود، يا موى زبر بر عانه‏اش برويد بالغ مى‏شود ⁽⁴⁰⁸⁾.

عادت ماهانه دختران‏

1. يكى از علائم بلوغ دختران، ديدن خون حيض است‏ ⁽⁴⁰⁹⁾.

2. دخترى كه يقين داريم نه سالش تمام نشده، اگر خونى ببيند كه خصوصيات حيض را دارا باشد، حكم به حيض بودنش نمى‏شود ⁽⁴¹⁰⁾.

3. خونى كه دختر پيش از نه سالگى مى‏بيند:

* اگر خون زخم يا چيز ديگرى نباشد، بعيد نيست كه محكوم به استحاضه باشد ⁽⁴¹¹⁾.

* چنانچه خون زخم و امثال آن نباشد، استحاضه باشد ولى اين كه هميشه محكوم به استحاضه باشد محل اشكال است‏ ⁽⁴¹²⁾.

* چنانچه معلوم نباشد كه خون زخم و دمل و امثال آن است، و دختر نيز داراى دمل و زخمى نباشد، بنابر احتياط خون استحاضه است‏ ⁽⁴¹³⁾.

4. دخترى كه نمى‏داند نه سالش تمام شده يا نه، اگر خونى از او خارج شود كه خصوصيات حيض را داشته باشد، آن خون، حيض است و به عنوان علامت بلوغش محسوب مى‏شود ⁽⁴¹⁴⁾.

ادعاى نوجوانان بر بلوغ‏

1. اگر نوجوانى ادعاى احتلام كند، هر چند در حدى باشد كه احتلامش ممكن باشد، بنابر احتياط واجب، حتى با سوگند دادن او ادعايش ثابت نمى‏شود ⁽⁴¹⁵⁾.

2. اگر ولى كودك احتمال بده كودك، پيش از بلوغ به رشد عقلى رسيده، بايد او را آزمايش كند، تا پس از اطمينان از رشدش به محض بلوغ، اموال وى را در اختيارش قرار دهد ⁽⁴¹⁶⁾.

3. اگر غير از ولى كودك، شخص ديگرى پيش از بلوغ كودك، ادعاى رشيد شدن او را بكند در صورتى كه وليش نيز اين احتمال را بدهد، بايد او را آزمايش كند ⁽⁴¹⁷⁾.

تقليد

1. در تقليد تبعيت نيست، يعنى افراد خانوانده، واجب نيست در تقليد از مجتهد، تابع سرپرست خانواده باشند ⁽⁴¹⁸⁾.

2. تقليد كردن كودك مميز صحيح است‏ ⁽⁴¹⁹⁾.

3. مجتهدى كه كودكى از او تقليد مى‏كند اگر پيش از بلوغ كودك بميرد، كودك مى‏تواند بر تقليد خودش باقى بماند ⁽⁴²⁰⁾.

طهارت‏

1. زنى كه كودكى را نگهدارى مى‏كند، مى‏تواند با شرايط زير در لباس نجس نماز بخواند:

* فقط يك دست لباس داشته باشد، يا اگر لباس ديگرى دارد، ناچار باشد كه همه را بپوشد ⁽⁴²¹⁾.

* شستن پى در پى لباس و نماز خواندن در لباس پاك، او را در تنگنا و مشقت قرار دهد ⁽⁴²²⁾.

* در هر شبانه روز يك بار لباس را آب بكشد ⁽⁴²³⁾.

2. اگر لباسش را روزى يك مرتبه آب نكشد، نمازهايى كه در حال نجاست آن لباس خوانده باطل است‏ ⁽⁴²⁴⁾.

3. اين حكم مخصوص نجاست لباس است و در نجاست بدن جارى نيست بنابر اين چنانچه بدنش نجس باشد بايد تطهير كند ⁽⁴²⁵⁾.

4. زنى كه از كودك نگهدارى مى‏كند چون مى‏خواهد روزى يكبار لباسش را آب بكشد بهتر است نماز ظهر و عصر را به تاخير اندازد تا لباس خود را شسته و نماز ظهر و عصر و مغرب و عشاء را با لباس پاك و يا با نجاست كمترى بجا آورد ⁽⁴²⁶⁾.

5. چيزى كه با بول كودك شير خوارى نجس شده باشد، با شرايطى كه خواهد آمد با يك بار آب ريختن روى آن پاك مى‏شود، و نيازى به فشردن ندارد؛ ولى احتياط مستحب آن است كه دوباره آب بريزند؛

شرائط ديگر:

*كودك پسر باشد، نه دختر ⁽⁴²⁷⁾.

*غذا خور نشده باشد ⁽⁴²⁸⁾.

*بيش از دو سال نداشته باشد ⁽⁴²⁹⁾.

*شير زن مسلمان را خورده باشد نه شير خوك و يا زن كافر ر ⁽⁴³⁰⁾.

6. تفاوتى نيست كه كودك شير خوار شير مادر بخورد يا شير خشك يا شير گاو ⁽⁴³¹⁾.

7. اگر بين دو سالى كه بايد شير بخورد غذا خور باشد احكام بالا شاملش نمى‏شود ⁽⁴³²⁾.

8. كودكى كه در آستانه بلوغ است، اگر به پاك كردن يا نجس بودن چيزى كه در دست اوست خبر دهد، در صورتى كه مورد اطمينان باشد، حرفش پذيرفته مى‏شود ⁽⁴³³⁾.

غسل‏

1. كودك مميزى كه بر اثر آميزش جنب شده، اگر غسل جنابت كند، جنابت از او بر طرف شده و پاك مى‏گردد ⁽⁴³⁴⁾.

2. كسى كه در كودكى آميزش كرده پس از بلوغ واجب است غسل كند ⁽⁴³⁵⁾.

تماس با خط قرآن كريم‏

1. كودك، داراى حدث اصغر است، ولى آنچه كه بر بالغ حرام است بر او حرام نيست، اما آنچه كه بر بالغ شرط است مثل داشتن طهارت براى نماز، براى او نيز شرط است و مانعى ندارد كه امكان مس كردن خط قرآن براى او فراهم آيد، مگر در صورتى كه مس كتاب قرآن بى‏احترامى به قرآن محسوب شود ⁽⁴³⁶⁾.

2. كودك تكليف ندارد و در صورتى كه ميتى را مس كند مى‏تواند پيش از غسل خط قرآن و اسم خدا را مس نمايد ⁽⁴³⁷⁾.

3. احتياط آن است كه افراد مكلف سبب مس كلمات قرآن توسط كودك نشوند، مثلا دست كودك را گرفته و بر خط قرآن بگذراند ⁽⁴³⁸⁾.

4. امر كردن كودك بى‏وضو به مس كلمات قرآن بنابر احتياط جايز نيست.

5. گذاشتن دست كودك بى‏وضو بر خط قرآن بنابر احتياط واجب جايز نيست‏ ⁽⁴³⁹⁾.

6. دادن قرآن به كودك براى آموزش يا غير آن جايز مى‏باشد حتى اگر بدانيم كه دست بى‏وضو بر آن مى‏گذارد ⁽⁴⁴⁰⁾.

7. كودك مميز مى‏تواند با داشتن وضو خط قرآن را مس كند ⁽⁴⁴¹⁾.

8. جلوگيرى كودك بى‏وضو از مس كلمات قرآن واجب نيست، مگر آنكه بى‏احترامى به قرآن محسوب شود ⁽⁴⁴²⁾.

تخلى‏ ⁽⁴⁴³⁾

1. احتياط واجب آن است كه كودك را هنگام تخلى رو به قبله يا پشت به قبله ننشاند ⁽⁴⁴⁴⁾.

2. اگر كودك خودش هنگام تخلى رو به قبله يا پشت به قبله بنشيند جلوگيرى از او واجب نيست‏ ⁽⁴⁴⁵⁾.

3. كودكانى كه هنگام تخلى رو به قبله مى‏نشيند، اولياء آنها براى تمرين، آنان را از اين كار باز دارند ⁽⁴⁴⁶⁾.

نماز

واداشتن به نماز

1. عبادتهاى كودك مميز - در صورتى كه درست انجام شود - مورد قبول شرع بوده و صحيح است‏ ⁽⁴⁴⁷⁾.

2. تمرين دادن كودك مميز بر تمام عبادتها مستحب است‏ ⁽⁴⁴⁸⁾.

3. تمرين دادن كودك مميز به قضاى عبادتهاى فوت شده، مستحب است‏ ⁽⁴⁴⁹⁾.

4. براى تمرين دادن كودك به عبادات مستحب است از هفت سالگى بر او سخت بگيرند صحيح است‏ ⁽⁴⁵⁰⁾.

5.در تمرين دادن و سخت‏گيرى در عبادات فرقى ميان دختر و پسر نيست‏ ⁽⁴⁵¹⁾.

6. پسنديده است كه انسان فرزند خود را پيش از تكليف يا پس از آن براى نماز از خواب بيدار كند، مگر آنكه به خاطر بيمارى يا عذر ديگرى باعث آزار يا زيان فرزند شود ⁽⁴⁵²⁾.

7. اگر بيدار نكردن افراد از خانواده براى نماز باعث سهل انگارى و سبك شمردن نماز باشد، بايد آنها را بيدار كنند ⁽⁴⁵³⁾.

8. نماز پسر بچه مثل مرد و نماز دختر بچه مثل نماز زن است مثلا همانگونه كه مردان بايد حمد و سوره نمازهاى صبح و مغرب و عشا را بلند بخواند پسر بچه نيز بايد بلند بخواند ⁽⁴⁵⁴⁾.

مكان نماز گزار

1. براى زن مكروه است كه هنگام نماز بدون وجود حائل يا ده ذراع‏ ⁽⁴⁵⁵⁾ فاصله جلوتر از مرد باشد، خواه هر دو نابالغ باشند با يكى بالغ و ديگرى نابالغ‏ ⁽⁴⁵⁶⁾.

لباس نماز گزار

1. اگر پسر بچه در حال نماز لباس حرير بر تن داشته باشد، نمازش باطل است‏ ⁽⁴⁵⁷⁾.

2. اگر پسر بچه در حال نماز طلا بر تن داشته باشد بنابر احتياط واجب نمازش باطل است‏ ⁽⁴⁵⁸⁾.

3. پوشش دختر بچه در حال نماز مانند پوشش زنان بالغ است؛ پوشاندن سر و گردن بر او لازم نيست‏ ⁽⁴⁵⁹⁾.

4. مستحب است كه موهاى دختر بچه را در حال نماز بپوشانند ⁽⁴⁶⁰⁾.

اذان و اقامه‏

1. هر چند گفتن اذان و اقامه براى كودك نيز مستحب است؛ ولى براى نماز جماعت افراد بالغ كفايت مى‏كند ⁽⁴⁶¹⁾.

نماز جماعت و جمعه‏

1. بر پاى نماز جماعت توسط كودكان براى تمرين آنان مانعى ندارد ⁽⁴⁶²⁾.

2. امامت جماعت كودك براى افراد بالغ صحيح نيست‏ ⁽⁴⁶³⁾.

3. با اقتداى كودك مميز به مرد بالغى كه واجد شرايط امامت جماعت است جماعت بر قرار شده و صحيح است‏ ⁽⁴⁶⁴⁾.

4. نماز جمعه كودك شرعا پذيرفته است‏ ⁽⁴⁶⁵⁾.

5. كودك نابالغ مى‏تواند امام جمعه باشد ⁽⁴⁶⁶⁾.

6. ايستادن كودك مميز در صف جماعت اگر طورى باشد كه اتصال افراد فقط با او باشد، تا زمانى كه باطل بودن نمازش معلوم نيست، جماعت اشكالى ندارد ⁽⁴⁶⁷⁾.

7. قرار دادن كودك در صف اول نماز جماعت مكروه است هر چند كودك مميز باشد ⁽⁴⁶⁸⁾.

8. فاصله‏اى كه از ايستادن يك طفل در صف جماعت ايجاد مى‏شود به حدى نيست كه اتصال ديگران را به هم بزند ⁽⁴⁶⁹⁾.

نماز مسافر

1. كودك نابالغ اگر بخواهد در سفرى قصد ماندن ده روز را نكرده نماز بخواند بايد نمازش را شكسته بخواند ⁽⁴⁷⁰⁾.

2. وطن فرزند همان پدر و مادر اوست؛ مگر آنكه پس از بلوغ از وطن پدر و مادرش اعراض كرده و وطن ديگرى را براى خود برگزيند.

در اين حكم تفاوتى نيست كه آن وطن، وطن اصلى والدين و محل تولد فرزند باشد، يا اينكه پدر و مادر، پيش از بلوغ فرزند، وطن جديدى را برگزيده و سپس فرزند بالغ شود ⁽⁴⁷¹⁾.

3. پس از بلوغ فرزند، اگر پدر و مادرش از وطن اصلى خود اعراض كرده و وطن جديدى را بر گزينند، فرزند تابع آنان نيست مگر اين كه خودش قصد كند كه آنجا را وطن قرار دهد ⁽⁴⁷²⁾.

4. كسى كه در زندگى قدرت تصميم‏گيرى ندارد، در قرار دادن وطن تابع كسى است كه در زندگى او تصميم مى‏گيرد، و در اين جهت، ميان كودك و بزرگ سالان فرقى نيست، چه بسا كودكى كه تابع نيست و بسا بالغى كه تابع است‏ ⁽⁴⁷³⁾.

5. ملاك تبعيت فرزند پدر و مادر در وطن جديد، اين است كه فرزند، از خود استقلالى در انتخاب محل زندگى نداشته و عرفا تابع پدر و مادر حساب شود خواه بالغ باشد يا نباشد ⁽⁴⁷⁴⁾.

6. اگر كودك در شهرى متولد شده و بزرگ شده آنجا باشد، آن شهر وطن او حساب مى‏شود ⁽⁴⁷⁵⁾.

7. اگر به جهت انتقال پدر از شهرى به شهرى كودك نيز از محل تولد به شهر ديگرى برود، هيچ يك از اين شهرها وطن او نيست تا خودش پس از بلوغ جايى را به عنوان وطن انتخاب نمايد ⁽⁴⁷⁶⁾.