حضرت مهدى (ع) فروغ تابان ولايت

محمد محمدى اشتهاردى

- ۷ -


آيا امام مهدى (عج ) برقراركننده اسلام است ؟ 
مى پرسند:  
طبق بعضى از روايات مانند: روايت امام صادق عليه السلام كه فرمود:
(( اذا خرج القائم ياءتى بامر جديد و كتاب جديد و سنة جديدة و قضاء جديد؛))
((هنگامى كه قائم (عج ) نهضت مى كند، فرمان نو و كتاب نو و روش نو و دادگاه نو مى آورد.)) (234)
آيا با توجه به اين روايت ، آئين و دينى كه امام قائم (عج ) برقرار مى كند دين ديگر (جديد) غير از اسلام نيست ؟!
پاسخ :  
تعبير به نو و جديد، اشاره به اين است كه انقلاب مهدى (عج ) يك دگرگونى اساسى است نه روبنائى ، از اين رو جامعه خيال مى كند چيز جديدى غير از اسلام است .
به عبارت ديگر: پيرايه هائى كه در طول تاريخ اسلام توسط زمامداران نالايق و ديگران به اسلام بسته اند، اسلام را طورى كرده ، كه اگر امام عليه السلام آنها را از اسلام دور كند و حقيقت اسلام را آشكار سازد مردم عوام خواهند گفت : اين يك چيز جديدى است نه اسلام ، در صورتى كه اسلام واقعى همين است .
آرى در طول تاريخ اسلام نفوذ انديشه هاى بيگانه در اسلام و تجددگرائى افراطى مسلمين و رخنه فرصت طلبان و داخل كردن طرحهاى مبهم به عنوان طرح اسلامى در ميان اسلام و تحريفات گوناگون و... اسلام را مسخ خواهد كرد در اين صورت اگر امام قائم (عج ) حقيقت اسلام را آشكار مى سازد، مردم خيال مى كنند مكتب جديد و روش جديد و دادگاه جديدى غير از اسلام به ميان آمده است .
در اينجا براى تكميل اين موضوع به روايت زير توجه فرمائيد:
يكى از ياران امام صادق عليه السلام گويد: از آن حضرت پرسيدم روش ‍ حضرت مهدى (عج ) چگونه است ؟
(( يصنع ما صنع رسول اللّه ، يهدم ما كان قبله كما هدم رسول اللّه امر الجاهلية و يستاءنف الاسلام جديدا؛))
((همان روش پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم را انجام مى دهد، روشهاى باطل قبل را ويران مى كند چنانكه پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم چنين كرد و اسلام را نوسازى و تكميل مى نمايد.)) (235)
بنابراين ، انقلاب حضرت مهدى (عج ) همان انقلاب اسلامى است ، منتهى در سطح وسيعتر و عميقتر.
ابوبصير رحمه اللّه يكى از ياران امام صادق عليه السلام گويد: از آن حضرت پرسيدم مرا از سخن اميرمؤ منان عليه السلام خبر بده كه فرمود:
(( ان الاسلام بدء غريبا وسيعود كما بدء فطوبى للغرباء؛))
((اسلام در آغاز غريب بود و بزودى همچون آغاز غريب خواهد شد، خوشا به سعادت غريبان .))
امام صادق عليه السلام در پاسخ فرمود:
((وقتى كه امام قائم (عج ) قيام كند دعوت به اسلام را از نو شروع مى كند، چنانكه پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم دعوت را شروع كرد.)) (236)
مطلب ديگر اينكه : حضرت قائم (عج ) خودش نور و منطق گويا براى جهانيان است .
امام صادق عليه السلام فرمود:
((وقتى كه قائم ما قيام كند، سراسر زمين به نور پروردگارش روشن مى گردد:))
(( واستتغنى العباد عن ضوء الشمس و القمر؛))
((و مردم از نور خورشيد و ماه بى نياز مى شوند و تاريكى بطور كلى از بين مى رود.)) (237)
مرحوم ملا محسن فيض رحمه اللّه در حاشيه تفسير خود گويد: گويا منظور از بى نيازى سراسر زمين به نور خورشيد و ماه ، بى نياز شدن از برهان و دليل ساطع است چرا كه خود وجود امام كافى است و دلها و مغزهاى همه را نورانى و قبضه مى كند با توجه به اينكه تمام علوم در زمان غيبت در محور برهان و دليل است .
و مطابق روايات : امام قائم (عج ) با معتقدان به اديان مختلف مناظره و احتجاج مى كند و با توراتيان به تورات ، با انجيليان به انجيل و با صحفيان به صحف و با قرآنيان به قرآن و ... همه آنها به حقانيت امام عليه السلام پى مى برند و سوگند مى خورند كه تورات و انجيل و صحف و قرآن حقيقى همانست كه امام عليه السلام به آنان نشان مى دهد سرانجام آنها به اسلام حقيقى مى گروند. (238)
در عين حال ، با كمال قاطعيت به كتاب خدا قرآن ، عمل مى كند و هر گونه منكرات را نابود مى سازد. (239)
و براى برقرارى حكومت جهانى قيام به شمشير (نهضت نظامى ) مى كند، در حدى كه بفرموده امام صادق عليه السلام .
(( اذا قام بالسيف فقتل من كل الف تسعماءة و تسعة و تسعين ؛))
((وقتى كه امام زمان عليه السلام قيام به شمشير مى كند (از منحرفان و طاغوتيان و توطئه گران ) از هر هزار نفر، 999 نفر آنها را به هلاكت مى رساند.)) (240)
امام عليه السلام در برابر قدرتهاى تخريب 
مى پرسند:  
بر همگان روشن است كه روز بروز بر كيفيت و كميت سلاحهاى مدرن از موشكهاى قاره پيما گرفته تا بمبهاى اتمى و هيدروژنى افزوده مى شود، و اين وسائل در دست استكبار جهانى است ، آيا امام زمان عليه السلام مى تواند در برابر اين قدرتها ايستادگى كند و جهان را تحت حكومت خود آورد؟
پاسخ :  
اولا: اگر از راه اعجاز، نه امور عادى مساءله را بررسى كنيم ، كه پاسخ سؤ ال آسان است ، چرا كه امدادهاى غيبى و قدرت مطلق خدا پشتيبان حضرت است و همه چيز را براى او يك شبه حل خواهد كرد، به اين معنا كه اسباب كار را از هر سو فراهم خواهد نمود.
و اگر مسئله را از راه عادى و طبيعى بررسى كنيم ، كه پاسخ پشتيبان حضرت است و همه چيز را براى او يك شبه حل خواهد كرد، به اين معنا كه اسباب كار را از هر سو فراهم خواهد نمود.
و اگر مسئله را از راه عادى و طبيعى بررسى كنيم ، پاسخ فوق اين است كه مردم دنيا كه از ظلم و و جور و فساد به ستوه آمده و تشنه مصلح حقيقى هستند، وقتى كه نداى چنين مصلحى به گوششان رسيد، خودبخود به سوى او جذب مى شوند و همه امكانات خود را در اختيار اين مصلح قرار مى دهند، البته در اين صورت هم امدادهاى غيبى به كمكشان خواهد شتافت .
با توجه به امكانات عظيم دنياى اسلام از نظر اقتصادى ، نيروى انسانى ، جغرافيائى و استراتژيكى كه در مراحل اول به امام (عج ) مى پيوندند و منافع اوليه دنياى استكبار را در اختيار امام عليه السلام قرار مى دهند، مساءله به راحتى حل خواهد شد.
مثال كوچكش پيروزى انقلاب اسلامى ايران در 22 بهمن سال 1357 در سرزمين خود ما بود كه مردم با رهبرى صحيح با مشتهاى خالى همه اسلحه هاى مدرن و پيچيده را در اختيار خود در آوردند، و غول شاهنشاهى را سرنگون نمودند و مشابه اين مسئله در دنيا كم نيست مانند: فروپاشى غول كمونيسم در شوروى سابق و نقاط ديگر.
قسط و عدل چيست ؟ 
مى پرسند:  
در روايات مربوط به حضرت مهدى (عج ) به طور تواتر (بسيار) آمده كه خداوند، پس از ظهور آن حضرت دنيا را پر از قسط و عدل مى كند آنچنانكه پر از ظلم و جور شده است . (241)
منظور از ((قسط))و ((عدل ))و فرق بين اين دو چيست ؟
پاسخ :  
واژه ((قسط)) بيشتر در امور اقتصادى و توزيع اموال براساس عدالت اجتماعى بين افراد به كار مى رود كه در اين جهت هيچگونه تبعيضى نباشد (242) كه در مقابل جور قرار گرفته است ، ولى عدل يك معنى عامى دارد كه شامل عدالت در تمامى ابعاد از عقائد و فرهنگ و سياست و... خواهد شد، كه در مقابل ظلم است .
توسعه عدل و داد در حدى است كه طبق بعضى از روايات نخستين گامى كه امام قائم (عج ) پس از خروج برمى دارد اين است كه سخنگوى آن حضرت به جهانيان اعلام مى كند:
كسانى كه مى خواهند حج مستحب بجاى آورند، حجرالاسود و محل طواف را به كسانى كه حج واجب دارند، واگذار نمايند (243) ضمنا اين روايت حاكى از هجوم زياد مسلمين براى برگزارى حج است براستى چقدر دامنه عدالت گسترش مى يابد؟
((قسط)) و ((عدل )) هر دو بسيار مهم هستند، ولى رعايت ((قسط)) بخصوص در حكومت اسلامى جاى خاصى دارد، مثلا در اسلام بايد بيت المال بطور تساوى در بين مستعقين ، توزيع گردد، شيوه امام على عليه السلام چنانكه در گفتارش در نهج البلاغه پيداست ، همين بوده است ، داستان آهن گداخته در رابطه با برادرش عقيل كه در خطبه 224 نهج البلاغه آمده ، شاهد گويائى بر اين مطلب است اين همان قسط است .
و در خطبه 126 مى فرمايد:
(( ... و لو كان امال لى لسويت بينهم فكيف و انما المال مال اللّه ؛))
((اگر مال از شخص من بود، آنرا بطور مساوى تقسيم مى كردم ، تا چه رسد به اينكه مال ، از آن خدا است .))
از ديدگاه فقه اسلامى نيز مسئله چنين است ، عالم بزرگ شيخ طوسى (ره ) در كتاب ((خلاف )) (باب العين و قسمة الغنيمة ) در مساءله 44 گويد:
در بيت المال ، بين مردم بخاطر شرافت و يا سابقه بيشتر در اسلام يا دانش و زهد، فرقى نبايد گذاشت و شيوه امام على عليه السلام همين بود... سپس ‍ مى گويد: اسم بيت المال ، مطلق است و شامل همه مردم مى شود.
محقق عاليقدر صاحب جواهر رحمه اللّه در جلد 16 نيز همين نظر را بيان مى كند.
آرى در پاره اى از موارد بخاطر امور استثنائى ، به بعضى بيشتر داده مى شود، مثلا در غنائم جنگى كه يكى از منابع درآمد بيت المال است به جنگجويان پياده يك سهم و به جنگ جويان سواره دو سهم و به جنگ جويانى كه از يك اسب بيشتر دارند، سه سهم داده مى شود، ولى اين فرق به خاطر مخارج خوراك آن اسبها است ، و حاكى از تبعيض اين فرق به خاطر مخارج آن اسبها است ، و حاكى از تبعيض در تقسيم بيت المال نيست .
ناگفته نماند كه منابع بيت المال متعدد است :
1- زكاة
2- خمس
3- انفال (غنائم جزء انفال است ).
4- جزيه (كه از اهل كتاب گرفته مى شود).
5- خراج ؛ مقدار مالى كه طبق قرارداد حكومت اسلامى و كاركنان زمين از محصول زمين يا قيمت آن گرفته مى شود آنهم بايد از اراضى خراجيه يعنى از زمينهايى كه مسلمين به اذن امام معصوم عليه السلام با قهر و غلبه يا از روى مصالحه از كفار گرفته اند باشد.
6- فيئى (به معنى بازگرداندن است ) و منظور اموالى است كه بدون زحمت از كفار بازگردانده شده و در اختيار مسلمين قرار مى گيرد، كه طبق آيه 6 و 7 سوره حشر اين اموال مال خدا و رسول و بستگان پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم و يتيمان و مستمندان و درماندگان راه خدا است ، بنابراين فرق بين فيئى و غنائم جنگى .
(بايد توجه داشت كه درآمد فيئى ، داخل در بيت المال نيست و اختيارش در دست رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم و بعد از آن حضرت در اختيار بستگان آن حضرت است و در زمان غيبت با ولى فقيه است تا به مصرف تعيين شده برساند.)
به هر حال قسط اسلامى كه تقسيم و توزيع عادلانه بيت المال است بدون هيچ گونه تبعيضى ، در عصر حكومت درخشان امام عصر(عج ) در اختيار مستحقين قرار مى گيرد (244) و به اين ترتيب امر توزيع كه از مهمترين و پيچيده ترين شاخه هاى اقتصادى است به نحو عادلانه و احسن صورت مى گيرد و از شكاف عميق طبقاتى جلوگيرى مى نمايد.
امروز امر توزيع ثروت در دنيا بقدرى مفتضحانه است كه مثلا در بعضى از كشورهاى آفريقائى ، مردم دسته دسته از گرسنگى مى ميرند ولى در آمريكا و اكثر كشورهاى غربى هزاران دلار خرج ماهيانه سگ خانه شان مى نمايند، با توجه به اينكه اين دلارها و منابع آنها را از همين كشورهاى ضعيف ، مثل زالو مكيده و برده اند.
مسلمانان منتظر امام قائم (عج ) بايد هم اكنون در جهان ، اين زمينه را به وجود آورند، يعنى دست استعمارگران و غارتگران جهانى را كوتاه كنند و ثروتهاى كلان خود را براى خود نگهدارند تا قسط و عدل اسلامى كه از اهداف مهم امام عصر(عج ) است كم كم جامه عمل بپوشد و مستضعفان در فكر و عمل و در اقتصاد و توزيع و بر سر كار آيند و به حقشان برسند.
حكومت قائم عليه السلام و پيشرفت علم ؟ 
مى پرسند:  
صنعت در ابعاد گوناگون روز بروز در حال ترقى و پيشرفت است ، آيا در حكومت مهدى (عج ) اين پيشرفت صنعتى متوقف مى شود و يا ادامه مى يابد؟
پاسخ :  
حكومت امام مهدى (عج ) از متن اسلام راستين سرچشمه مى گيرد و اسلام نه تنها با پيشرفت صنعت و هر علم ديگرى كه مانع كمال و رشد انسانها نمى گردد مخالف نيست ، بلكه مؤ يد آن است .
آرى اگر صنايع به صورت عوامل تخريبى و ويرانگر در آيند، اسلام و حكومت امام مهدى (عج ) شديدا با آن مخالفت مى كند.
حكومت مهدى (عج ) مؤ يد پيشرفتهاى همه جانبه صنعتى است كه در خدمت بشر و عدالت و امنيت و آسايش و آزادى به كار رود.
براى اينكه اوج پيشرفت زمان حكومت حضرت مهدى (عج ) را دريابيم به دو روايت ذيل توجه فرمائيد:
1- امام صادق عليه السلام فرمود:
(( ان قائمنا اذا مداللّه لشيعنتا فى اسماعهم و ابصارهم حتى لا يكون بينهم و بين القائم بريد؛))
((وقتى كه قائم ما قيام كند، خداوند شنوائى گوشها و بينائى چشمهاى شيعيان ما را به گونه اى زياد مى كند كه ديگر بين آنها و امام قائم (عج )، پيك پست نخواهد بود. يعنى آنها مستقيما در هر كجا باشند با امام عليه السلام تماس مى گيرند.)) (245)
شايد بتوان گفت : اين روايت از تلويزيونهاى دو طرفه و داراى تلفن ، سخن مى گويد، و احتمال دارد كه منظور، وسعت ديد و انديشه شيعيان در آن عصر باشد.
مطلب اول را روايت ديگرى كه از امام صادق عليه السلام نقل شده تاييد مى كند:
(( ان المؤ منين فى زمان القائم و هو بالمشرق يرى اخاه بالمغرب و كذا الذى فى المغرب يرى اخاه بالمشرق ؛))
((در عصر حكومت قائم (عج ) مؤ منى كه در شرق جهان است برادرش را كه غرب جهان است مى بيند و به عكس مؤ منى كه در غرب جهان است برادرش را كه در شرق جهان است مى بيند.)) (246)
روشن است كه : ديدن اين چنين ، حكايت از وجود صنايع پيشرفته مى كند.
2- و در روايت امام باقر عليه السلام فرمود:
((ذوالقرنين (كه شرحش در قرآن در اوائل سوره كهف آمده ) در ميان نوع ابر مخير گرديد او ابر آرام را برگزيد و ابر ديگر كه خشن و سركش است براى صاحب شما (امام قائم (عج )) ذخيره شده است .
روايت كننده پرسيد ابر خشن و سركش چيست ؟
فرمود: ابرى است كه همراه رعد و صاعقه يا برق است صاحب شما (امام قائم ((عج )) ) بر آن سوار مى شود و در پله هاى آسمانهاى هفتگانه و زمينهاى هفتگانه بالا مى رود.)) (247) به اين ترتيب مى بينيم در اين روايت اشاراتى به فضاپيماهاى بسيار سريع و تندر و كه قدرت وصول به آسمانها هفتگانه را دارند شده است ، اينها و رواياتى از اين قبيل ما را به پيشرفت عجيب صنعت در عصر حكومت حضرت مهدى (عج ) رهنمون مى سازد، البته صنعت مثبت نه منفى .
حكومت مهدى (عج ) و تشريفات ؟ 
مى پرسند:  
تشريفات و اسرافكارى در دنياى روز انسانها را خسته كرده و به زحمت انداخته است ، بخصوص در دنياى غرب ، مد و مدپرست ، همه زندگى آنها را گرفته و ديگر فكر و ذهن اكثر آنها جز به اين امور، كشش ديگر ندارد، آيا در زمان حكومت امام مهدى (عج ) اين گونه تشريفات برچيده مى شود؟
پاسخ :  
صد در صد مثبت است ، در آن عصر، هر گونه اسراف و اتراف و تشريفات حرام است و در همه چيز سادگى و زهد و پارسائى كه اساس پرواز در فضاى معنويت است ديده مى شود، چنانكه اسلام از اول اين روش را آورده است .
در اين مورد مفضل رحمه اللّه يكى از شاگردان امام صادق عليه السلام گوديد: ((در سفر حج ، در مراسم طواف خانه كعبه در حضور امام صادق عليه السلام ، مرا ديد و فرمود: ترا غمگين و رنگ پريده مى بينم ؟
عرض كردم : فكرم در اين باره مغشوش است كه حكومت و سلطنت در دست زمامداران ستمگر عباسى است و همه امكانات و زرق و برق در اختيار آنهاست ، اگر حكومت در دست شما بود ما هم به طفيل شما از آن بهره مند مى شديم . امام صادق عليه السلام فرمود:
(( امام لو كان ذلك لم يكن الا سياسة الليل و سياحة النهار و اكل الجشب و لبس الخشن شبه اميرالمؤ منين عليه السلام و الا فالنار فنزوى ذلك عنا فصرنا ناءكل و نشرب و هل راءيت ظلامة جعلها اللّه نعمة ؛))
((اگر حكومت در دست ما بود، شبها به عبادت و نگهبانى و رسيدگى به پرونده هاى امور مردم و روزها به جهاد و تاءمين نيازهاى مردم مى پرداختيم ، به خوردن غذاى ساده و پوشيدن لباس خشن اكتفا مى كرديم ، همانند زندگى اميرمؤ منان على عليه السلام در غير اين صورت سرانجام ما آتش ‍ دوزخ بود، اكنون كه حكومت در دست ما نيست ، ما به طور متعارف (نه ساده ) مى خوريم و مى نوشيم ، آيا مظلوميتى را ديده اى كه خداوند آن را نعمت قرار داده باشد؟)) (يعنى : اكنون كه حكومت ما غصب شده ، در لباس و خوراك و زندگى ، راحت تر هستيم ). (248)
نظير اين روايت در گفتگوى امام صادق عليه السلام با معلى بن خنيس ‍ رحمه اللّه در روايات آمده است . (249)
حكومت درخشان امام مهدى 
مقدمه 
ما نمى توانيم درخشندگى حكومت جهانى حضرت قائم (عج ) را آنطور كه هست نشان دهيم ، ولى شايد با ذكر چند ويژگى از ويژگيهاى اين حكومت در همه زمينه هاى ، دورنمايى از اين نظام بهشتى و سراسر عدل آن را توصيف نموده و در معرض ديد خوانندگان قرار دهيم .
به طور كلى همانگونه كه ائمه عليه السلام و امام صادق عليه السلام فرمودند:
(( ان اللّه يحيى الارض بعد موتها؛))
((خداوند زمين را پس از مرگش زنده مى كند.)) (250)
و اين آيه را با ظهور امام قائم (عج ) تطبيق نمودند و فرمودند:
((خداوند زمين را به عدالت قائم (عج ) پس از مرگ رهبران ستمگرا زنده مى گرداند.)) (251)
با مقايسته زمين خشك و مرده با زمين پر از گل و گياه و ميوه و سبزه و آب و مقايسه آن با حكومت مهدى (عج ) به دست مى آوريم كه حكومت جهانى آن حضرت تا چه اندازه اى از عدل و صفا و امنيت و شادمانى در همه زمينه ها برخوردار است . (252)
1- توحيد سراسرى در همه زمينه ها 
اكنون براى آشنايى بيشتر با اين دوران سراسر درخشان كه خداوند به آن سوگند ياد كرده (253) به ويژگيهاى زير كه نمايانگر دورنمايى از آن است توجه كنيم ، تا زمينه ساز اين ويژگيها باشيم :
امام صادق عليه السلام فرمود:
((وقتى كه قائم (عج ) قيام كند هيچ كافر و مشرك پيدا نمى شود مگر اينكه قيام او را انكار كرده و ناپسند مى شمرد ولى كار به جايى مى رسد كه اگر كافر و مشركى در شكم سنگى سخت ، پنهان شده باشند، آن سنگ مى گويد: اى مؤ من در شكم من كافر است مرا بشكن و او را بكش .)) (254)
و در عبارت ديگر فرمود:
((قائم (عج ) همه دين را در همه عالم آشكار مى سازد.)) (255)
امام باقر عليه السلام فرمود: امام قائم (عج ) هر منافق شكاكى را به قتل مى رساند. (256)
نيز امام باقر عليه السلام فرمود:
((حكومتهاى باطل نابود گردد، حكومتش شرق و غرب را فرا گيرد، دين خدا به وسيله قائم (عج ) زنده گردد و بدعتها و باطلها نابود شود.)) (257)
امام صادق عليه السلام در ضمن روايتى به مفضل رحمة اللّه فرمود:
((به خدا سوگند! اختلاف از ميان اديان برداشته مى شود و همه دينها به صورت يك دين درمى آيند چنانكه خداوند در قرآن مى فرمايد: تنها دين در نزد خدا اسلام است .)) (258)
به اين ترتيب وحدت جهانى معنوى پديد مى آيد.
و به اين ترتيب مى بينيم توحيد در حكومت و سياست و دين و قانون و در يك كلمه توحيد در تمام زمينه ها كه شالوده اساسى يك حكومت درخشان است ، در حكومت حضرت مهدى (عج ) تحت رهنمودهاى آن بزرگمرد الهى پديدار مى شود، به عبارت ديگر، نفوس مردم ، تكامل و رشد مى يابد كه در اين صورت پايه نخستين حكومت عدل جهانى برقرار شده است ، آن هم در سطح كل جهان ، چنانكه در ذيل روايتى از امام كاظم عليه السلام آمده است : در تمام نقاط مشرق و مغرب كسى باقى نمى ماند جز اينكه معتقد به يكتايى خدا است . (259)
و چنانكه امام باقر عليه السلام فرمود:
(( اذا قام قائمنا وضع اللّه يده على رؤ وس العباد فجمع بها عقولهم و كملت به احلامهم ؛))
((وقتى كه قائم (عج ) ما قيام كرد، خداوند دست رحمتش را بر سر بندگانش ‍ مى گذارد و به وسيله آن عقلها و انديشه هايشان را به كمك هم گرفته و كامل مى سازد.)) (260)
در اينجا اضافه مى كنيم كه آن حضرت اسلام را مو به مو و با كمال قاطعيت اجراء مى كند، زناكار همسردار را سنگسار مى نمايد، و مانع زكات را گردن مى زند. (261)
2- پيشرفت عجيب علوم 
شكى نيست كه علم و دانش و رشد فكرى و فرهنگى نقش به سزايى در تكامل انسان دارد و بسيارى از مشكلات سر راه تكامل را رفع مى كند، در عصر انقلاب جهانى مهدى (عج ) يكى از امور، پيشرفت عجيب علوم در تمام زمينه ها است .
امام صادق عليه السلام فرمود:
((اصول علم و دانش داراى بيست و هفت حرف (رشته ) است ، تمام پيامبران آنچه براى مردم تا حال آورده اند دو حرف بوده ، وقتى كه قائم (عج ) ما قيام كند بيست پنج حرف ديگر عموم را نيز آشكار مى سازد و در ميان مردم رواج مى دهد و ضميمه آن دو حرف مى كند تا بيست و هفت حرف تكميل گردد.)) (262)
اين پيشرفت نه تنها در علوم انسانى ، بلكه در علوم صنعتى و اقتصادى و غيره نيز پديد خواهد آمد.
امام صادق عليه السلام فرمود:
(( ان المؤ من فى زمان القائم و هو بالمغرب يرى اخاه بالمشرق ؛))
((مؤ من در عصر حكومت مهدى (عج ) در حاليكه در مغرب سكونت دارد، برادرش را كه در مشرق است مى بيند.)) (263)
خود امام قائم (عج ) نيز همچون حضرت على عليه السلام اعلام مى كند:
(( سلونى قبل ان تفقدونى فان بين جوانحى علما جما؛))
((قبل از آنكه از ميان شما بروم هر گونه سؤ ال داريد از من بپرسيد چرا كه سراسر وجودم سرشار از علم و دانش است .)) (264)
شخصى از امام صادق عليه السلام پرسد؛ مردم چگونه به قيام آن حضرت آگاه مى شوند؟ امام صادق عليه السلام فرمود: ((هر يك از شما وقتى از بستر برخاست ، در كنار بسترش دعوتنامه اى مى بيند كه در آن آيه 53 نور نوشته شده و سپس در آن آمد؛ اطاعت خالصانه نشان دهيد.)) (265)
مفهوم اين روايت به تكنيك ((فاكس )) كه از وسايل مهم مخابراتى امروز است بسيار نزديك مى باشد.
اينها نمونه هايى از روايات است كه حكايت از پيشرفت و رشد همه جانبه علوم مختلف در حكومت جهانى حضرت مهدى (عج ) مى كند.
3- پيشرفت و رشد كشاورزى و امكانات  
در تعبيرى از ائمه معصومين عليه السلام رسيده است :
((و لا يبقى فى الارض خراب الا يعمره ؛
در همه زمين جاى خرابى نماند بلكه همه را آباد خواهد ساخت .)) (266)
و در عبارتى آمده پيامبر صلى اللّه عليه و آله و سلم فرمود:
((در آن زمان زمين كبد و اشياء گرانقيمت خود را بيرون مى فرستد و ثروت فراوان در ميان مردم پخش مى شود.)) (267)
و دامدارى نيز در اين عصر به طور چشمگير پيشرفت مى كند (268)
4- برادرى و صفا و صميمت  
در آن زمان نه تنها مردم در جهت ظاهر مادى پيشرفت عجيبى مى كنند بلكه از لحاظ معنوى نيز كه بسيار مهم و هدف اصلى است رشد شايانى دارند.
امام باقر عليه السلام فرمود:
(( اذا قام القائم جائت المزلملة و اتى الرجل الى كيس اءخيه فياءخذ حاجته لا يمنعه ؛))
((وقتى كه قائم (عج ) قيام كرد، رفاقت و برادرى برقرار شود، به طورى كه هر كس دست به جيب برادرش كرده و به قدر نياز بدون ممانعت از آن برمى دارد.)) (269)
كوتاه سخن اينكه يك اقتصاد سالم ضد طبقاتى براساس عدل و مساوات اسلامى برقرار مى گردد. (270)
5- امنيت و بركت و وفور نعمت و عدالت  
در جهان مفاهيم ، واژه هايى بهتر از عدالت ، بركت ، امنيت و وفور نعمت نداريم .
در حكومت درخشان حضرت مهدى (عج ) تمام اين مفاهيم به نحو احسن محقق مى گردد.
امام باقر عليه السلام فرمود:
((در آن زمان اگر پير زنى از مشرق به مغرب برود كسى به او كار ندارد.)) امام صادق عليه السلام فرمود:
(271)
((وقتى كه قائم (عج ) قيام كرد، داورى به عدالت مى كند و ظلم و جور از ميان مى رود، و راهها امن مى شود، زمين بركتهاى خود را آشكار مى سازد، و هر حقى به صاحبش برمى گردد، و همه مردم معتقد به اسلام مى شوند. پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم در ضمن گفتارى فرمود:
(272)
(( تنعم فيه امتى نعمة لم ينعموا مثلها قط تؤ تى الارض اكلها (كنوزها) و لا تدخر منهم شيئا و المال يومئذ كدوس يقوم الرجل فيقول يا مهدى اعطنى فيقول خذ؛))
((آنچنان در ميان امت من وفور نعمت مى شود كه مثل آن هرگز نبوده است ، زمين گنجها و ميوه هاى خود را آشكار مى سازد و از آنها چيزى كم نكند، و مال و ثروت همچون چيزى است كه زير دست و پا افتاده باشد، شخصى مى آيد و مى گويد: اى مهدى (عج ) از اموال به من بده امام به او مى فرمايد: بگير)) (273)
و در عبارت ديگر فرمود:
((خداوند باران را از آسمان همواره بر آنها بفرستد و از زمين چيزى از گياه نماند مگر اين كه سبز گردد.)) (274)
حضرت رضا عليه السلام در ضمن روايتى فرمود:
((قائم (عج ) وقتى كه ظهور كرد نورش جهان را روشن مى كند، ترازوى عدالت بين مردم قرار مى دهد، هيچكس به كسى ظلم نمى كند، زمين براى او در نور ديده مى شود (يعنى به هر جاى زمين برود فورى و آسان است ) و او سايه ندارد و...))
باز نقل شده كه در سال قيام آن حضرت بيست و چهار بار باران ببارد كه آثار و بركات آن ديده شود. (275)
جالب اينكه : وفور نعمت و به عبارت ديگر اقتصاد خوب و خودكفايى در حدى است كه مردم بى نياز مى شوند و كسى براى صدقه و انفاق خود، شخص نيازمندى را پيدا نمى كند، چرا كه همه مردم خودكفا و بى نيازند. (276)
علاوه بر اين پيشرفتها، پيشرفتهاى ديگرى نيز در شهرسازى و راهسازى و نوسازى و توسعه نهضت سوادآموزى و پيشرفت قضايى و در يك كلمه پيشرفت در همه زمينه ها بوجود مى آيد. (277)
كوتاه سخن آنكه : يك نهضت به تمام معنى پر از صفا و صميميت در دنيا به وجود خواهد آمد.
امام صادق عليه السلام فرمود:
((وقتى كه قائم (عج ) ما قيام كند سراسر زمين به نور پروردگارش روشن مى شود، يعنى عدل و داد در سراسر زمين تا آنجا كه طبيعت زمين پذيرا باشد اجرا خواهد شد.)) (278)
6- توجه كامل به اماكن مقدسه و توسعه شهرها و بهداشت  
از آنجا كه اماكن مقدسه مانند مسجد و... پايگاه مركزى براى عبادت و تعليم و تعلم در جهت تكامل نفوس است ، امام قائم (عج ) در اين جهت نيز توجه خاص دارد، به طورى كه امام صادق عليه السلام فرمود:
((وقتى قائم (عج ) ما ظهور كند در پشت كوفه ، مسجدى مى سازد كه هزار در دارد، و خانه هاى كوفه به دو نهر كربلا متصل مى گردد.)) (279)
ايجاد مسجد بزرگى در پشت كوفه (صحراى نجف ) در روايتى از امام باقر عليه السلام نقل شده كه مضمونش چنين است :
پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم فرمود:
((گويا حسنى (280) را (در كوفه ) با حسينى (ظاهرا منظور امام قائم (عج ) است ) مى بينم كه حسنى با يارانش با حسينى بيعت مى كنند و در اطراف آن حضرت هستند، تا در جمعه دوم مردم گويند نماز پشت سر امام قائم (عج ) مساوى بانماز پشت سر رسول خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم است اما بر اثر كثرت جمعيت در مسجد كوفه جا پيدا نمى شود، امام (عج ) به پشت كوفه رفته و خط مسجد بزرگى را مى كشد كه آن مسجد هزار در دارد، تا مصلاى بزرگ و فراگير براى همه جمعيت باشد.)) (281)
در نوسازى و شهرسازى ، خانه هاى كوفه به خانه هاى كربلا متصل مى شوند. (282)
كوتاه سخن اينكه : آن چنان شرايط زندگى سالم در تمام ابعادش در زمان حكومت امام عصر(عج ) فراهم خواهد شده كه به فرموده امام صادق عليه السلام : ((يك مرد در اين عصر چنان عمر طولانى مى كند كه داراى هزار فرزند مى شود.)) (283)
امام باقر عليه السلام فرمود:
((وقتى كه قائم قيام كرد به كوفه مى رود و چهار مسجد را در آنجا ويران مى نمايد. هر مسجدى كه در زمين مشرف (بر خانه هاى مردم ) باشد، (284) ويران مى كند، راهها را وسيع مى نمايد.))
به اين ترتيب مى بينيم حتى اگر مسجد هدف غير اسلامى داشت ويران مى شود. آرى هر مانعى را كه در راهها است از ميان برمى دارد و عوامل ناپاكى و نادرستى و حتى ناودانهايى را كه موجب اين كثافتها مى شوند از بين مى برد، هر بدعتى را نابود و هر سنت نيكى را احياء مى سازد، قسطنطنيه (واقع در تركيه ) و كوههاى گيلان و چين را فتح مى كند... (285)
جالب اينكه : در اين عصر درخشان ، امكانات يك فرد صالح و مؤ من ، پرنده را از هوا فرود مى آورد و او آن را ذبح كرده و مى پزد و از گوشتش بهره مند مى شود. (286)
در ميان اين امور، آنچه كه بسيار مهم است و امور ديگر مقدمه و وسيله آن است ، تكميل نفوس و بالا بردن سطح معلومات و معنويات است ، كه هدف تمام پيامبران و اولياء خدا همين بوده است . (البته در پرتو تكميل نفوس ، ساير مواهب مادى نيز به دست مى آيد.)
ما وقتى كه آيه 5، سوره قصص (( و نريد ان نمن على الذين استضعفوا فى الارض ...)) را كه در مورد حكومت حضرت ولى عصر(عج ) مى باشد تحت مطالعه قرار مى دهيم ، واژه مستضعف را در روايات امامان عليه السلام مى نگريم مى بينيم بيشتر روايات ، مستضعف را به معنى كم عقل ، كم سواد، هدايت نشده ، بى خبر از قرآن و ناتوانى در فكر و شناخت گرفته اند. (287)
امام باقر عليه السلام در معنى مستضعف فرمود:
(( الذين لا يجدون حيلة و لا يهتدون سبيلا، لا يستطيعون حيلة الكفر و لم يهتدوا فيدخلوا فى الايمان فليس هم من الكفر و الايمان ؛))
آنانكه چاره اى ندارند و به راه هدف ، هدايت نمى يابند، توانايى تشخيص ‍ تزوير كفر را ندارند، و راهى به هدايت نبرده اند تا ايمان آورند، آنها نه كافر و نه مؤ من هستند. (288)
نتيجه مى گيريم كه اهم هدف امام قائم (عج ) تكيل نفوس و آگاه كردن مردم و خط دادن به آنها و هدايت كامل معنوى و علمى آنها و نجات دادن آنها از استضعاف در جهت معنى و فكر و انديشه است ، در اينجا سخن را كوتاه كرده و آن را با اشعار ذيل و چند سخن از بزرگان پايان مى بريم .
 
سراسر صحن آن آرامگه جنات موعودى
 
بعينه چون بهشت كردگار آن ساحت غبرا
 
نه دردى هست و نه رنجى نه آلامى نه اسقامى
 
نه سودايى تنى افزون شود نه كاهش صفرا
 
هزاران گل شكفته گردد از آسيب گل چينان
 
به صد شادى كنار گل كشد صد عندليب آوا
 
چريدى و چميدى در امان ز آسيب صيادان
 
غزال كوهى و آهوى دشتى ، شادر در صحرا
 
و بالاخره به فرموده امام صادق عليه السلام :
(( فياطوبى لمن ادركه و كان من انصاره و الويل كل الويل لمن ناواه و خالفه و خالف امره و كان من اعدائه ؛))
((اى خوشا به سعادت آنكس كه امام مهدى (عج ) را درك كند و از ياورانش ‍ شود، و اى ، واى از هر جهت واى بر كسى كه با او مبارزه و مخالفت كند، و از فرمانش سرپيچى نمايد و در صف دشمنانش قرار گيرد. (289)
و به قول ابن عباس رحمة اللّه صحابى معروف پيامبر خدا صلى اللّه عليه و آله و سلم و مفسر بزرگ :
(( فطوبى لمن ادرك زمانه ؛)) ((خوشا به سعادت كسى كه زمان ظهور قائم (عج ) را درك كند. (290)
و به فرموده امام على عليه السلام : آيه
(( و نريد اءن نمن على الذيتن آستضعفوا فى الاءرض و نجعلهم اءئمة و نجعلهم الوارثين ؛))
((مى خواهيم بر آنانكه در زمين مستضعف شمرده شدند منت نهيم و آنها را امامان و وارثان زمين قرار دهيم .
در مورد آل محمد عليه السلام است كه مهدى عليه السلام آنها پس از رنج و سختى آنها، نهضت كند و به آنها عزت بخشد و دشمنان آنان را خوار نمايد.