9. ام هانى (اءرجح المطالب / ص 337؛ ينابيع المودة / ص 40 و...).
10. ابوذر غفارى (ينابيع المودة / ص 27 و 39؛ العدل الشاهد / ص 123؛ ارجح المطالب / ص 337 و...).
(5) چه فاصله زيادى است ميان سخن شيخ ابو زهرة - كه ماءخذ اين حديث شريف را تنها كتاب ((الكافى)) دانسته است - و ميان كلام محققانه قاضى بهلول بهجت افندى قندوزى زنگه زورى در كتاب عالمانه و منصفانه ((محاكمه و تشريح در تاريخ آل محمد)) كه صحت اين حديث شريف را مورد اجماع و اتفاق همه فرق اسلامى مى داند. (ر.ك: ص ‍ 198 / چاپ تهران)
به راستى! ابو زهرة كه نه مآخذ معرفى شده توسط مولف محترم و نه كتابهاى ذيل را مورد مراجعه قرار داده است، چگونه به خود اجازه داده كه كتاب شريف ((الكافى)) را به عنوان تنها ماءخذ اين حديث به خوانندگان خود معرفى كند؟
حديث شريف من مات ولم يعرف امام زمانه مات ميتة الجاهلية در كتب ذيل نيز وارد شده است:
1. نفحات اللاهوت / ص 13 / چاپ نجف.
2. ينابيع المودة / ص 117 / چاپ استامبول.
3. شرح الطريقة / ص 216 / چاپ قاهره.
(6) مولف محترم مآخذ حديث را از كتب اهل سنت به طور مشروح بيان كرده، شايسته است مآخذ آن را از كتب اماميه نيز (كما بيش مبسوط) ذكر كنيم. اين مآخذ به ترتيب حروف الفبا عبارت است از:
1. اثبات الهداة / ج 1 / ص 100، 123، 124، 133، 136، 137.
2. اكمال الدين / ج 1 / ص 202، 203، 204، 207، 211، 221، 222، 223، 224، 228، 231، 233، ج 2 / ص 349، 384، 409، 413، 444، 445، 657، 669.
3. الاحتجاج / ج 2 / ص 48.
4. بصائر الدرجات / ص 114، 115، 116، 117، 326، 327، 485، 486، 487، 488 و 489.
5. تفسير العياشى / ج 1 / ص 212 و ج 2 / ص 303.
6. دلائل الامامة / ص 221.
7. الصحيفة السجادية / فى دعائه (عليه السلام) يوم عرفة.
8. عقاب الاءعمال / ص 245.
9. غيبة الطوسى / ص 143.
10. غيبة النعمانى / ص 23، 39، 69، 70.
11. الكافى / ج 1 / ص 136، 137، 138، 224 و 274.
12. كنزالفوائد كراجكى به نقل از اثبات الهداة / ج 1 / ص 141.
13. مجمع البيان / ذيل آيه شريفه هفتاد و يكم سوره مباركه بنى اسرائيل.
14. المحاسن / ص 234 و 235.
15. مناقب ابن شهر آشوب / ج 1 / ص 245.
(7) ساير مآخذ احاديث ((خلفاء اثنا عشر)) در مجامع روايى اهل سنت عبارت است از:
1. التاريخ الكبير / البخارى / ج 1 / ص 446 و ج 2 / ص 158.
2. صحيح البخارى / ج 9 / ص 81.
3. صحيح مسلم / ج 6 / ص 3.
4. سنن اءبى داود سجستانى / ج 4 / ص 150.
5. صحيح ترمذى / ج 9 / ص 66.
6. مسند اءبو عوانة / ج 4 / ص 396، 397 و 399.
7. حلية الاولياء / ابو نعيم اصفهانى / ج 4 / ص 333.
8. المعجم الكبير / الطبرانى / ج 2 / ص 238 / ح 1996.
9. تحفة الاشراف / المزى / ج 2 / ص 159.
10. البداية و النهاية / ابن كثير / ج 6 / ص 248.
11. كنوز الحقايق / المناوى / ص 208.
12. اءخبار القضاة / ابن حيان / ص 17.
13. تاريخ الخلفاء / سيوطى / ص 7 و 61.
14. اءرجح المطالب / الاءمرتسرى / ص 447.
15. فتح البارى / عسقلانى / ج 13 / ص 179.
16. جامع الاءصول / ابن اءثير / ج 4 / ص 440.
17. قصص الاءنبياء / ابن كثير / ج 1 / ص 301.
18. تاريخ بغداد / خطيب بغدادى / ج 14 / ص 353.
19. شرح مشارق الاءنوار / ابن الملك / ج 1 / ص 193.
20. الصواعق المحرقة / ابن حجر هيتمى / ص 187.
21. شرح الديون / الميبدى / ص 209.
22. الاءضواء / ابورية / ص 210.
23. شرح الثلاثيات / النابلسى / ج 2 / ص 539.
24. شرح البخارى / العينى / ج 24 / ص 281.
25. القرب فى محبة العرب / العراقى / ص 328.
26. ارشاد السارى / قسطلانى / ج 10 / ص 328.
27. فرائد السمطين / حموينى / ج 1 / ص 354.
28. شواهد التنزيل / حسكانى / ج 1 / ص 455.
29. مشكاة المصابيح / التبريزى / ج 3 / ص 327.
30. كنزالعمال / متقى هندى / ج 12 / ص 32.
31. السلسلة الصحيحة / الاءلبانى / ح 376.
(8) برخى ديگر از منابع اهل سنت كه تنصيص رسول اكرم (صلى الله عليه و آله و سلم) بر اسامى خلفاى اثنا عشر را روايت كرده اند، از اين قرار است:
1. فرائد السمطين / ج 1 / ص 54 و 309، ج 2 / ص 66، 136، 139، 152، 155، 243، 312، 313، 319، 329.
2. مناهج الفالين / ص 239.
3. مقتل الحسين / ص 59، 94، 107 و 145.
4. دُرّ بحر المناقب / ص 106 (نسخه مخطوط.)
5. المناقب زمخشرى / ص 213 (نسخه مخطوط.)
6. الاءربعين اءبى الفوارس / ص 38.
(9) شيخ حر عاملى (قدس سره) در باب ولادت و حيات و غيبت و فرج حضرت ولى عصر (عجل الله تعالى فرجه الشريف) ارجوزه زير را سروده است:
 

لقبه المهدى و المنتظر		و القائم المكرم المطهر
تواتر النص باءنه ولد		من الفريقين و اءنه وجد
و كم رآه رجل ففازا		اذ شاهد الرشاد و الاعجاز
لذاك قد تواتر الاءخبار		بذاك و الانباء و الاثار
و غب غيبتين صغرى امتدت		و كانت الشدة فيها اشتدت
و غيبة اءحزى الى ذا الان		و اءنه لصاحب الزمان
لكنه لابد من اءن يخرجا		و بعد شدة، تلافى الفرجا
و النص ناهيك به تواترا		فانظر الى كل كتاب كى ترى
و هى اءلوف رويت فى الكتب		و شهدت له بكل عجب
عليك بتتبع النصوص		على العموم و على الخصوص
ان شئت فاصرف نحوها الاعنه		و انظر مولفات أهل السنة
تجد كثيرا من رواياتهم		جاء بها من ليس بالمتهم
و معجزاته كثيرة اءتت		منقولد مما استفاض و ثبت
كم اءخبر القوم بما كان اختفى		بالذكر الشكوك فازوا بالشفا
و نطقه فى ساعة الولادة		بالذكر و الدعاء و الشهادة
و بعدها فى صغر السن عجب		و اءى علم عنهم قد احتجب
غيبته تواترت اءخبارها		و اشتهرت من قبلها آثارها
و طول عمره كذا مروى		ينقله العدو و الولى
خروجه فى آخر الزمان		قد صح بالنص و البرهان

(10) شايسته است به ذكر مشاهدات دخت گرامى امام جواد (عليه السلام) جناب حكيمه خاتون (عجل الله تعالى فرجه الشريف) هنگام ولادت فرخنده مولانا حجت بن الحسن المهدى (عليه السلام) بپردازيم. بدين منظور، متن حديث بلند دوم از باب چهل و دوم اكمال الدين صفحه 426 را نقل مى كنيم:
محمد بن عبدالله المطهرى عن حكيمة رضى الله عنها قال: قلت لها يا سيدتى! حدثينى بولادة مولاى و غيبته (عليه السلام). قالت: نعم، كانت لى جارية يقال لها نرجس فزارنى اءخى (عليه السلام)، فاءقبل يحدق النظر اليها، فقلت له: يا سيدى! لعلك هويتها فاءرسلها اليك؟ فقال: يا لا عمة ولكنى اءتعجب منها. فقلت: و ما اءعجبك منها؟ فقال (عليه السلام): سيخرج منها ولد كريم على الله عزوجل الذى يملاء الله (به) الاءرض عدلا و قسطا كما ملئت ظلما و جورا قلت: فاءرسلنا اليك يا سيدى؟ فقال: استاذنى فى ذلك اءبى (عليه السلام). قالت، فلبست ثيابى و اءتيت منزل اءبى الحسن (عليه السلام)، فسلمت عليه و جلست فبد اءنى (عليه السلام) و قال: يا حكيمة! ابعثى نرجس الى ابنى اءبى محمد قالت: فقلت يا سيدى! على هذا قصدتك اءن استاءذنك فى ذلك، فقال لى: يا مباركة! ان الله تبارك و تعالى احب اءن يشركك فى الاجر و يجعل لك فى الخير نصيبا.
قالت حكيمة: فلم اءلبث اءن رجعت الى منزل و زينتها و وهبتها لاءبى محد (عليه السلام) و جمعت بينه و بينها فى منزل فاءقام عندى اءياما ثم مضى الى والده و وجهت بها معه فمضى ابوالحسن (عليه السلام) و جلس اءبو محمد (عليه السلام) مكان والده و كنت اءزوره كما كنت اءزور والده، فجاء تنى نرجس يوما تخلع خفى و قالت: يا مولاتى ناولينى خفك. فقلت: بل انت سيدتى و مولاتى، والله لا دفعت اليك خفى لتخلعيه و لا لتخدمينى بل اءنا اخدمك على بصرى، فسمع ابو محمد (عليه السلام)، فقال: جزاك الله خيرا يا عمة، فجلست عنده الى وقت غروب الشمس، فصحت بالجارية و قلت، ناولينى ثيابى لاءنصرف.
فقال (عليه السلام): يا عمتاه بيتى الليلة عندنا فانه سيولد الليلد المولود الكريم على الله عزوجل، الذى يحيى الله عزوجل به الاءرض بعد موتها، قلت، ممن يا سيدى و لست اءرى بنرجس شيئا من اءثر الحبل؟ فقال: من نرجس لا من غيرها، قالت: فوثبت اليها فقبلتها ظهرا لبطن، فلم اءربها اءثر الحبل، فعدت اليه فاءخبرت بما فعلت، فتبسم ثم قال لى: اذا كان وقت الفجر يظهر لك بها الحبل، لاءن مثلها مثل ام موسى لم يظهر بها الحبل و لم يعلم بها اءحد الى وقت ولادتها، لاءن فرعون كان يشق بطون الحبالى فى طلب موسى (عليه السلام) و هذا نظير موسى (عليه السلام).
قالت حكيمة: فعدت اليها فاءخبرتها بما قال و ساءلتها عن حالها؟ فقالت: يا مولاتى ما اءرى بى شيئا من هذا، قالت حكيمة: فلم اءزل اءرقبها الى وقت طلوع الفجر و هى نائمة بين يدى لا تقلب جنبا الى جنب حتى اذا كان آخر الليل وقت طلوع الفجر و ثبت فزعة فضممتها الى صدرى و سميت عليها (اى قلت: اسم الله عليك) فصاح الى ابو محمد (عليه السلام) و قال اقرى عليها ((انا اءنزلنا فى ليلد القدر)) فاءقبلت اءقرا عليها كما اءمرنى فاءجا بنى الجنين من بطنها يقراء مثل ما اقراء فسلم على: ففزعت لما سمعت، فصاح بى ابو محمد: لا تعجبى من اءمر الله ان الله تبارك و تعالى ينطقنا صغارا بالحكمة و يجعلنا حجة فى ارضه كبارا، فلم يستتم الكلام حتى غيبت عنى نرجس، فلم اءرها، كاءنه ضرب بينى و بينها حجاب، فعدت نحو اءبى محمد (عليه السلام) و اءنا صارخة، فقال لى: ارجعى يا عمة ستجدينها فى مكانها.
قالت: فرجعت فلم اءلبث اءن كشف الغطاء الذى كان بينى و بينها و اذا اءنابها و عليها من اءثر النور ما غشى بصرى، و اذا اءنا بالصبى (عليه السلام) ساجدا لوجهه جاثيا على ركبتيه، رافعا بسبابتيه نحو السماء و هو يقول ((اءشهد اءن لا اله الا الله (وحده لا شريك له) و اءن جدى (محمدا) رسول الله و ان اءبى اميرالمومنين (عليه السلام)، ثم عد اماما الى اءن يلغ الى نفسه. ثم قال (عليه السلام): ((اللهم اءنجزلى وعدى و اءتمم لى اءمرى و ثبت و طاءتى و املاء الارض بى عدلا و قسطا)) و...^{(429 )}
(11) احمد الكاتب در كتاب خود (تطور الفكر السياسى الشيعى من الشورى الى ولاية الفقيه) مدعى شده است كه هيچ سند تاريخى در خور اعتمادى مبنى بر ولادت مهدى موعود (عجل الله تعالى فرجه الشريف) در دست نيست و شيعيان افراطى با تحريف تاريخ، اعتقاد به ولادت ايشان را تبليغ كرده و مى كنند! متاءسفانه ((المجمع الفقهى فى رابطة العالم الاسلامى)) نيز به تاريخ 31/5/1976 فتوايى مبنى بر عدم ولادت حضرت و نيز حسنى بودن ايشان صادر كرد، (ر.ك: مؤ امرة المتاءجرين بالدين / ص 29). بنابراين، شايسته است تواتر قول به ولادت امام مهدى (عليه السلام) در نزد علماى اهل سنت را به شكل مستند اثبات كنيم.
بدين منظور، در اين قسمت به ذكر نام يكصد و سى و پنج تن از علماى حديث، تاريخ، فقه، انساب، حكمت و عرفان اهل سنت كه معتقد به ولادت منجى آخر الزمان بوده اند، مى پردازيم:
الف - در عصر غيبت صغرى
1. محمد بن هارون اءبوبكر الرويانى (م 307 ه) در كتاب خود ((المسند)) (نسخه مخطوط).
2. احمد بن ابراهيم على الكندى (م 310) شاگرد محمد بن جرير طبرى و استاد حافظ ابو نعيم اصفهانى.
3. محمد بن احمد بن اءبى الثلج البغدادى معروف به ابن اءبى بلخ (م 332 ه)، مولف كتاب تاريخ الاءئمة كه با عنوان مواليد الاءئمة، در ضمن ملحقات الفصول العشرة فى الغيبة ء شيخ مفيد و نيز به همراه كتاب نوادر رواندى (چاپ نجف - 1370 ه) به چاپ رسيده است.
4. حسين بن حمدان ابو عبدالله الخصيبى (م 324)، در كتاب خود الهداية الكبرى باب چهاردهم با عنوان باب الامام المهدى المنتظر از ولادت مهدى موعود (عليه السلام) سخن رانده است، ر.ك: الهداية الكبرى / ص 353 - 437.
5. ابو نصر، سهل بن عبدالله بخارى زيدى (م بعد از 341 ه)، اين تبارشناس ‍ مشهور در كتاب خود سرّ السلسلة العلوية ذيل نام مبارك ((امام حسن عسكرى)) به ولادت مهدى موعود (عليه السلام) اعتراف كرده است.
6. مورخ شهير، على بن حسين مسعودى (م 346 ه)، ر.ك: مروج الذهب / ج 8 / ص 40 / چاپ ليدن به ضميمه ترجمه فرانسوى.
ب - در عصر غيبت كبرى
7. محمد بن أحمد بن يوسف كاتب معروف به الخوارزمى (م 387 ه) / مفاتيح العلوم / ص 32 و 33 چاپ ليدن - 1895 م.
8. محمد بن أحمد بن اءبى الفوارس، ابو الفتح بغدادى (م 413 ه) الاءربعين / ح 4 / به نقل از: كشف الاءستار / محدث نورى / ص 29 / چاپ اول.
9. ابو نعيم الاصفهانى (م 430 ه) الاءربعين حديثا فى المهدى.
10. احمد بن الحسين البيهقى خسروجردى الشافعى (م 458 ه) / شعب الايمان / چاپ دارالمعارف / هند.
11. مولف كتاب مجمل التواريخ و القصص / مولف مجهول (م بعد از 520 ه)، مجمل التواريخ و القصص / تصحيح: ملك الشعراى بهار / ص 458 / چاپ تهران.
12. محمد بن عبدالله بن حمد بن محمد اءبو محمد معروف به ابن الخشاب (م 536 ه) / به نقل از: تاريخ مواليد الائمة، ينابيع المودة / ص 494 / چاپ استامبول - 1302 ه.
13. ابن المويد الموفق بن احمد بن محمد البكرى المكى الحنفى / معروف به الخوارزمى / مقتل الامام الحسين / به نقل از: امام مهدى در نهج البلاغه / فقيه ايمانى.
14. يحيى بن سلامة الخصفكى الشافعى (م 568 ه) / به نقل از: تذكرة الخواص / سبط ابن الجوزى / ص 360.
15. عبدالله بن محمد المفارقى / معروف به ابن الاءزرق (م 590 ه) / تاريخ ميافارقين به نقل از: وفيات الاءعيان / ابن خلكان / ج 4 / ص 176.
16. الناصر لدين الله عباسى احمد بن مستضى بنورالله (خليفه عباسى) (م 622 ه) / كتيبه حك شده بر روى در سرداب مقدس در سامرا، كه به دستور او تهيه و در آن محل نصب شده است.
17. شهاب الدين، ياقوت بن عبدالله حموى رومى بغدادى (م 626 ه) / معجم البدان / ج 3 / ص 173، 176 و 178.
18. محمد بن ابراهيم نيشابورى همدانى معروف به شيخ فريدالدين عطار (م 627) / در ديوان خود مظهر الصفات / به نقل از: ينابيع المودة / ج 3 / باب 87 / چاپ صيدا.
19. شيخ محى الدين محمد بن على طايى اندلسى / معروف به ابن عربى (شيخ اكبر) (م 638 ه) / الفتوحات المكية / باب 366 از مبحث 65 / به نقل از: اليواقيت و الجواهر / شعرانى / ج 2 / ص 143 / چاپ مصر - 1378 ه‍ / نيز حمزاوى در مشارق الاءنوار و شيخ صبان در اسعاف الراغبين آن را ذكر كرده اند.
محقق توانا جناب استاد سيد جلال الدين آشتيانى نيز مى گويد:
حقير، چند نسخه از فتوحات خطى قديمى ديده ام كه يكى از آن ها حدود چهارصد سال قبل و ديگرى پانصد سال قبل در مصر و سوريه و نسخه اى در تركيه نوشته شده است، نسب حضرت مهدى (عجل الله تعالى فرجه الشريف) در آن ها، اين گونه نوشته شده است:
و هو من عترة رسول الله من ولد فاطمة، رضى الله عنها وجده الحسين بن على و والده الحسن العسكرى...
ر.ك: شرح مقدمه قيصرى / سيد جلال الدين آشتيانى / ص 914 / پى نوشت شماره 3.
20. اين الاثير الجزرى، عزالدين (م 630 ه) / الكامل فى التاريخ / ج 7 ص ‍ 274 / در پايان حوادث سنه 260 هجرى.
21. محب الدين ابو عبدالله محمد بن محمود بن حسن البخار البغدادى (م 643 ه) / به نقل از دفاع عن الكافى / ج 1 / ص 573.
22. شيخ سعد الدين، محمد بن مؤ يد حمويه معروف به حموى (م 650 ه) / رسالة المهدى المنتظر / به نقل از: جامى، عبدالرحمن در مرآة الاسرار.
23. شيخ كمال الدين محمد بن طلحه شافعى نصيبى مولف عقد الغرية (م 652 ه) / مطالب السؤ ول / ج 2 / باب 12 / ص 79.
24. علامه سبط بن الجوزى الحنبلى (م 654 ه) / تذكرة الخواص / ص 363 به نام مبارك پدر و اجداد طاهرين مهدى موعود (عليه السلام) تا على ابن ابى طالب تصريح و برخى از القاب آن حضرت را ذكر مى كند:
25. محمد بن يوسف اءبو عبدالله الكنجى الشافعى (م 658 ه) / كفاية الطالب / صفحه پايانى در احوال امام عسكرى به نقل از كتاب ديگر مولف: البيان / باب 25 / ص 521.
26. جلال الدين محمد بلخى رومى معروف به مولوى (م 672 ه) / در كتاب شهير مثنوى معنوى، چكامه:

اى سرور مردان على

مستان سلامت مى كنند

27. ابوالعباس احمد بن خلكان (م 681 ه) / وى به نسب و تاريخ دقيق ولادت امام، تصريح كرده است. ر.ك: وفيات الاءعيان / ج 4 / ص 176.
28. صدر الدين قونوى (شيخ كبير) (م 673 ه) / در قصيده اى رائيه خود به نقل از: كشف الاءستار / محدث نورى / ش 31.
29. عزالدين، عبدالعزيزبن محمد نسفى صوفى (م 686 ه) / به نقل از: ينابيع المودة / ج 3 / باب 87 / ص 143. (وى را نبايد با مولف ((عقائد النسفية)) (ف / 538) يكى دانست.)
30. عامرين بصرى (م 696 ه) / در قصيده تاءئيه خود به نقل از: معجم المؤ لفين / عمر رضا كحالة / ج 5 / ص 54.
31. كمال الدين عبدالرزاق بن احمد كاشانى ⁽⁴³⁰⁾ (م 730 يا 735 ه) / تحفة الاخوان فى خصائص الفتيان / ص 51 / تصحيح: سيد محمد دامادى / انتشارات علمى و فرهنگى / تهران - 1369 ش.
32. شيخ الاسلام ابراهيم بن محمد بن محمد بن مؤ يد جوينى شافعى (م 732) / به نقل از: فرائد السمطين / حموينى / ج 2 / ص 337 چاپ بيروت.
33. عماد الدين اسماعيل بن على، مورخ شهير و معروف به ((ابوالفداء)) (م 732 ه) / المختصر فى اءخبار البشر / ج 2 / ص 45 / چاپ قاهره.
34. احمد بن محمد الشافعى معروف به علاء الدين سمنانى (م 736 ه) / به نقل از: خواجه پارسا در فصل الخطاب درباره ابدال و اقطاب.
35. شمس الدين محمد بن يوسف الزرندى حنفى انصارى (م بعد از 747 ه) / معراج الوصول الى معرفة فضل آل الرسول (مخطوط).
36. شمس الدين محمد ذهبى از اءكابر مورخان اسلامى (م 748 ه) / العبر فى خبر من غبر / ج 2 / ص 31، نيز كتاب ديگرش: تاريخ دول الاسلام / ص ‍ 145.
37. حمدالله بن اءبى بكر المستوفى (م 750 ه) / تاريخ گزيده / ص 206 - 207 / چاپ تهران - 1339 ه‍ ش.
38. زين الدين عمربن مظفربن اءبى الفوارس ابن وردى (م 749 ه) / تتمة المختصر معروف به تاريخ ابن الوردى / ج 1 / ص 318 / چاپ مصر در حوادث سنه 254.
39. خليل بن ابيك، صلاح الدين صفدى (م 764 ه) / الوافى بالوفيات / ج 2 / 366؛ همچنين ينابيع المودة / باب 86 از دو كتاب ديگر وى ((شرح الدائرة)) و ((شرح لاقية العجم)) نقل كرده است.
40. عبدالله بن محمد الطبرى الشافعى (م 765 ه) / الرياض الزاهرة فى فضل آل بيت النبى و عتره الطاهرة. بنقل از: كشف الاءستار / ص 93.
41. عبدالله بن على شافعى يافعى (م 768 ه) / مرآة الجنان / ج 2 / ص ‍ 172 / در بخش حوادث مربوط به سنه 260 هجرى.
42. على بن شهاب بن محمد الهمدانى (م 786 ه) / در دو كتاب خود ((مودة القربى)) و ((أهل العباء)) كه نسخه اى از آن در كتابخانه ناصريه هند نگهدارى مى شود. قندوزى حنفى در باب 56 ينابيع آن را نقل كرده است.
43. محب الدين اءبى الوليد محمد بن شحنة الحنفى (م 815 ه) / روضة المناظر فى اءخبار الاءوائل و الاءواخر / ج 1 / ص 294 كه در حاشيه مروج الذهب سال 1303 هجرى به چاپ رسيده است.
44. محمد بن محمد بن محمود البخارى معروف به خواجه پارسا حنفى نقشبندى (م 822 ه) / فصل الخطاب / نسخه خطى موجود در كتابخانه مجلس شوراى اسلامى.
45. شهاب الدين احمد بن شمس الدين بن عمر الزاولى الدولت آبادى الهندى الحنفى (م 848 ه) / وى كه صاحب كتاب تفسيرى ((البحر المواج و السراج الوهاج)) است، در كتاب ديگرى خود ((هداية السعداء فى مناقب السادات)) به ولادت امام عصر (عليه السلام) تصريح كرده است. به نقل از: البرهان / سيد محسن امين و كشف الاءستار و الزام الناصب / حائرى يزدى / ج 1 / ص 321.
46. خواجه اءفضل الدين بن صدر الدين تركه خجندى اصفهانى (م 850 ه) / تنقيح الاءدلة و العلل / ص 18، 183 و 187.
47. نورالدين، عبدالرحمن بن احمد بن قوام الدين الدشتى الجامى الحنفى (م 898 ه) / شواهد النبوة / ص 44 / چاپ لكنهو - هند.
48. نورالدين على بن محمد بن الصباغ المالكى (م 855 ه) / الفصول المهمة فى معرفة الاءئمة / ص 287 - 300 وى در اين كتاب به تاريخ ولادت، چگونگى غيبت، القاب، قيام، مدت حكومت و نسب شريف حضرت حجت (عجل الله تعالى فرجه الشريف) اءشارات مفصلى دارد.
49. عبدالرحمن بسطامى (م 855 ه) / درة المعارف / به نقل از: ينابيع المودة / باب 84.
50. سراج الدين محمد بن سيد عبدالله بن محمد خزام الواسطى الرفاعى البغدادى (م 855 ه) / صحاح الاءخبار فى نسب السادة الفاطمية الاءخيار / ص 143 / مصر / 1306 هجرى.
51. محمد بن داود النسيمى المنزلاوى (م 901 ه) / به نقل از: ينابيع المودة / قندوزى / باب 86 / ص 566 - چاپ نجف.
52. مير خواند، محمد بن خاوند شاه مورخ معروف (م 903 ه) / روضة الصفاء / ج 3 / ص 59 و 60.
53. جلال الدين محمد بن اءسعد الدوانى الشافعى، حكيم معروف (م بعد از 907) / نورالهداية فى اثبات الولاية (كه به همراه خصائص ابن بطريق به سال 1211 هجرى و مستقلا به سال 1275 شمسى در تهران چاپ شده است.)
54. قاضى فضل بن روزبهان شيرازى (م بعد از 909 ه) / ابطال الباطل / مسئله پنجم از بخش سوم (سخن وى عينا در مقدمه كتاب الامام المهدى عند أهل السنة آمده است.)
55. حسين بن على / الكاشفى البيهقى (م 910 ه) / روضة الشهداء / فصل هشتم / چاپ دهلى.
56. حسين بن معين الدين القاضى الميبدى (م 911 ه) / در شرح خود بر ديوان منسوب به امام على بن ابى طالب / ص 123 و 371 / چاپ تهران.
57. جلال الدين السيوطى (م 911 ه) / رساله ((احياء الميت بفضائل اهل البيت)) / به نقل از: دفاع عن الكافى / ج 1 / ص 580.
58. على بن محمد ابوالحسن الشاذلى (م 939 ه) / به نقل از: اليواقيت و الجواهر / الشعرانى / باب پنجاه و ششم.
59. شمس الدين محمد بن طولون الحنفى (م 953 ه) مولف كتاب الشذورات الذهبية فى تراجم الائمة الاثنى عشر عندالامامية / الائمة الاثناعشر / ص 117 و 118.
60. شيخ حسن العراقى مدفون در ناحيه كوم الريش مصر (م بعد از 958 ه) / به نقل از: اليواقيت و الجواهر / مبحث شصتم و لواقع الانوار / ج 2 / ص ‍ 139 / مصر - 1374 هجرى.
61. شيخ على خواص - از اساتيد الشعرانى - (م بعد از 958) / به نقل از: اليواقيت و الجواهر / مبحث شصت و پنجم نيز لواقع الاءنوار / ج 2 / ص ‍ 150.
62. حسين بن محمد الديار بكرى (م 966 ه) / تاريخ الخميس / ج 2 / ص ‍ 343 / در ضمن حوادث سال 260 ه / چاپ وهبيه - مصر.
63. شيخ عبدالوهاب بن احمد الشعرانى الشافعى (م 973 ه) / اليواقيت و الجواهر / ج 2 / ص 143 / چاپ البابى الحلبى مصر - 1378 هجرى.
64. خواند مير، سبط مير خواند (م 962 ه) / حبيب السير / ج 2 / ص 100 و 113.
طبعا براى بازشناسى نسب و تبار وى، جز به منابع در خور اعتمادى كه خود دين پيش بينى كرده است، نمى توان مراجعه كرد.
از اين رو، به سراغ خاندان عصمت و طهارت (عليهم السلام) كه سخنگويان رسمى و مطمئن صاحب شريعت هستند، رفته و نظر آن حضرات را در باب تبارشناسى مهدى موعود (عجل الله تعالى فرجه الشريف) جويا مى شويم. بدين منظور اين دفتر را به انوار احاديث آن مشعل هاى تابناك هدايت، مزين مى سازيم:
1. رسول اكرم حضرت محمد مصطفى (صلى الله عليه و آله و سلم):
يادسپارى: جهت رعايت اختصار از ترجمه احاديث اجتناب شده است.