سنن النبی

علامه سید محمدحسین طباطبائی

- ۱۶ -


20 آداب و سنن آن حضرت در قرائت قرآن‏

.345 امیر المؤمنین علیه السّلام فرمود: چیزى جز حالت جنابت، مانع رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله‏از تلاوت کردن قرآن نمى‏شد.

.346 امّ سلمه گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در قرائت قرآن هر آیه را از آیه دیگرجدا مى‏نمود.

.347 رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله نمى‏خوابید تا«مسبّحات»را قرائت کند، و مى‏فرمود : در این سوره‏ها آیه‏اى است که از هزار آیه برتر است. گفتند: «مسبّحات»کدام‏سوره‏هاست؟فرمود : سوره حدید، حشر، صف، جمعه و تغابن.

.348 جابر گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله نمى‏خوابید تا سوره«تبارک»و«الم، تنزیل»را قرائت کند.

.349 على علیه السّلام فرمود: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله این سوره«سبّح اسم ربّک الاعلى»رادوست مى‏داشت. و اول کسى که گفت: «سبحان ربّى الاعلى»میکائیل علیه السّلام بود.

.350 ابن عباس گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله وقتى سوره«سبّح اسم ربّک الأعلى»

را قرائت مى‏کرد، مى‏گفت: «سبحان ربّى الأعلى».

این معنى از على علیه السّلام نیز روایت شده است.

.351 ابى امامه گوید: بعد از حجّة الوداع با رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله نماز مى‏خواندم وآن حضرت زیاد سوره«لا اقسم بیوم القیامة»را قرائت مى‏فرمود، و چون آیه: الیس ذلک بقادر على أن یحیى الموتى (آیا آن خدا قادر نیست مردگان را زنده‏کند؟) را مى‏خواند، شنیدم مى‏فرمود: بلى و انا على ذلک من الشّاهدین. «چرا قادراست؛من نیز به آن گواهى مى‏دهم» .

مؤلّف: در این معنى روایات دیگرى نیز وجود دارد با مختصر اختلافى درآنچه آن حضرت مى‏گفت .

.352 ابو هریره گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله چون آیه: و ما نفس و ما سوّاها، فألهمهافجورها و تقویهارا تلاوت مى‏فرمود، اندکى مکث مى‏کرد، بعد مى‏گفت: اللّهمّ ات‏نفسى تقویها، و زکّها أنت خیر من زکّیها، أنت ولیّها و مولیها. «خدایا، به من‏پرهیزکارى ده، و جانم را پاکیزه کن، که تو بهترین پاکیزه کننده آن، و تو سرپرست ومولاى آنى». این را مى‏فرمود در حالى که مشغول نماز بود.

ملحقات‏

358) ابو سعید خدرى گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله پیش از خواندن قرآن مى‏گفت : اعوذ باللّه من الشّیطان الرّجیم«پناه مى‏برم به خدا از شیطان رانده شده».

359) امام باقر علیه السّلام ضمن حدیثى فرمود: صداى رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله در خواندن‏قرآن از همه مردم دلرباتر بود.

360) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله فرمود: جبرئیل به من دستور داد ایستاده قرآن‏بخوانم . . .

361) انس بن مالک گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله موقع قرآن خواندن، صدایش رامى‏کشید .

362) امام صادق علیه السّلام ضمن حدیثى فرمود: ما اهل بیت، قرآن را موافق‏قرائت«ابىّ»مى‏خوانیم .

مؤلّف: در بعضى روایات اهل بیت علیهم السّلام از جمله در کتاب خصال، سایرقرائت‏هاى هفتگانه نیز تجویز شده است.

363) قتاده گوید: رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله وقتى سوره«تین»را تمام مى‏کرد (آن جا که‏فرموده: «آیا خداوند احکم الحاکمین نیست؟») مى‏گفت: بلى و انا على ذلک من‏الشّاهدین . «چرا، هست؛و من نیز به آن گواهى مى‏دهم».

364) (تکرار .351 است) 365) در ذیل تفسیر آیه 61 سوره یونس: «تو ـ اى رسول ما ـ در هیچ کارى‏نباشى و هیچ آیه‏اى از قرآن نخوانى و شما هیچ عملى را انجام ندهید مگر آنکه ماشاهد و گواه بر شماییم آن‏گاه که سرگرم آنید، و به قدر ذره کوچکى از آنچه درزمین و آسمان است از پروردگارت پنهان نیست. و چیزى کوچک‏تر و یا بزرگ‏تر ازآن نیست جز آنکه در کتاب آشکار حق ثبت است»روایت شده که رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله‏چون این آیه شریفه را قرائت مى‏کرد، گریه شدیدى به آن حضرت دست مى‏داد.

366) رسول خدا صلّى اللّه علیه و آله وقتى سوره«قل هو اللّه أحد»را مى‏خواند، بعد از هرآیه وقف مى‏کرد (آن را به یک نفس نمى‏خواند) .