تقديم به محضر مقدس :
شير زن كربلا دختر امير المومنين (عليه السلام ) حضرت زينب كبرى
سلام الله عليها كه حتى نماز شب را در هنگام اسيرى به جا آورد.
رها كن اين تن خاكى رها كن |
|
دلت را با حقيقت آشنا كن |
وضويى گير و بر سجاده عشق |
|
خدا را با دلى روشن صداكن |
محمد كريم جوهرى
من مولانا اميرالمومنين على (عليه
السلام ) فى المناجات :
الهى كفى بى عزا ان اكون لك عبدا و كفى بى فخرا ان تكون لى ربا
انت كما احب فاجعلنى كما تحب
خداوندا مرا اين عزت بس كه بنده تو باشم . و اين افتخار بس كه
پروردگارم تو باشى . الهى تو آن چنانى كه من دوست دارم پس مرا
آنچنان قرار ده كه تو دوست دارى .
|
نماز شب در كلام مقام معظم رهبرى
نماز شب بخوانيد و آن هم نماز شب
با توجه ؛ نماز شبى كه مى فهميد چه مى كنيد، نه نمازى كه در آن
توجه نباشد. نماز شب بايد با توجه و عنايت باشد اثر نماز شب در
شما كه جوان هستيد، بسيار زيادتر از نماز شبى است كه من مى
خوانم .
اين اثرات را حفظ كنيد و چيزهايى كه براى هدف و تكاملتان لازم
است ، فرا بگيريد و ايام را از دست ندهيد كه اين ايام و اين
فرصت ها، قابل بازگشت نيست .(1)
|
مقدمه حضرت آية الله جعفر سبحانى دام عزه
بسم الله الرحمن الرحيم
نيايش در دل شب
روح روان انسان در قلمرو زندگى گرفتار هوا و هوس ها مى گردد، غوغاى
زندگى در روز، مجال توجه عميق به سرچشمه هستى را نمى دهد، ولى در دل شب
، آنگاه كه همه ديدگان در خواب شيرين فرو مى روند و سكوت مرموزى محيط
زندگى را فرا مى گيرد، فرصت آن مى رسد كه انسان بستر گرم را ترك كرده ،
و پيوند معنوى خود را با مبدا وجود محكمتر و استوارتر سازد و زنگار
روزانه زندگى را از روح روان با اشك ديده پاك نمايد و هوا و هوسها را
با ژرف نگرى در زندگى كوتاه به اميدهايى در سراى ديگر تبديل نمايند.
روح انسان بسان بركه اى است كه در برابر آفتاب سوزان به تدريج تبخير
شده و به سرزمين خشك مبدل مى گردد، و يا بر اثر واماندگى از آب تازه
دچار آلودگى مى شود ولى اگر اين بركه با رودهاى در حال جريان ، و يا
درياچه و دريايى در ارتباط باشد نه هستى او پايان مى پذيرد و نه دچار
آلودگى مى گردد.
انسان هر چه لبريز از قداست و معنويت باشد، سر انجام از نظر سرمايه
محدود است . فشار روزگار و خواسته هاى نفس ، مايه كاهش سرمايه ها مى
گردد ولى اگر با داشتن چنين سرمايه اى ، پيوسته با مبدا فيض آن هم در
دل شب در ارتباط باشد، سرمايه معنوى كاهش نيافته بلكه افزايش مى
يابد.
از اين جهت پيامبر گرامى اسلام (صلى الله عليه و آله ) يكتا شاگرد مكتب
خود اميرالمومنان (عليه السلام ) را به نماز شب سفارش مى كند و مى
فرمايد: ((عليك بصلاة الليل
(2) )) بر تو باد به نماز شب و
در حديث ديگر مى فرمايد:
كرامت و عزت مومن در دو چيز است نيايش در دل شب و خوددارى از عرض و
ناموس مردم
(3)
پيشوايان معصوم عليه السلام ياد آور مى شوند كه نماز شب پاك كننده
آلودگيهاى روز است .(4)
كتاب حاضر كه به خوانندگان شوريده دلى كه به پرورش روح و روان در سايه
تهجد در دليل و نيايش در شب ، علاقمندند، تقديم مى شود شما را با
برنامه هاى نيمه شب مردان خدا و آثار سازنده آن آشنا مى سازد و با
خواندن اين دفتر به نام ((سجاده عشق
)) روشن مى شود كه چرا نيايش ؛ در دل شب سنت
پيامبران و داءب صالحان بوده است .(5)
اين اثر دينى و اخلاقى را به مولف گرامى آن ، آقاى محمد مهدى عليقلى
تبريك گفته و علاقه مندان به تهذيب نفس و پرورش روح را به مطالعه اين
كتاب سفارش مى كنيم و گفتار خود را با آيه مباركه :
ان ناشئه الليل هى اشد وطاء و اقوم قيلا(6)
به پايان مى رسانيم .
والسلام
قم - موسسه تحقيقاتى و تعليماتى امام صادق (عليه السلام )
جعفر سبحانى
21/12/74
برابر با بيستم شوال 1416
با تشكر از استاد بزرگوار آيت الله جعفر سبحانى كه مقدمه اى بر اين
كتاب مرقوم فرموده اند.
مولف
مقدمه
عبادت و راز و نياز با معبود، آن هم در دل شب ، براى
((اهل دل )) لذتى فوق
العاده و غير قابل وصف دارد!
آنان كه توفيق شب زنده دارى نصيبشان گشته و قطره اى از محبت پروردگار
بر مشام جانشان رسيده است تمام دنيا و آنچه در آن است ، در نظرشان حقير
است .
سيدالساجدين امام زين العابدين در مناجات با حضرت حق ، عرضه مى دارد:
((اى معبود من ! كيست كه شيرينى محبتت را چشيده
باشد و آنگاه از تو رويگردان گشته و ديگرى را به جاى تو مقصد و محبوب
خود قرار دهد؟
و كيست كه با قرب تو مانوس گشته باشد و آنگاه آرزوى دل به ديگرى بستن و
به غير تو پيوستن را به سر ضمير خويشتن راه دهد))(7)
آرى هنگام ((شب )) براى
خلوت با ((محبوب )) و راز
دل گفتن با ((معبود)) و
قرار دادن جان در رهگذر نفحات الهى است و تقرب يافتن به پروردگار و عرض
نياز عاشقانه به درگاه خدا بهترين فرصت است .
رمز موفقيت همه انبيا و اوليا و صلحا و علما مناجات در دل شب بوده است
، اكثر عنايات ربانى بر انبيا عظام در سحرگاهان روى داده است .
پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) در دل شب مبعوث گرديد و در دل شب به
معراج رفت . حضرت موسى (عليه السلام ) در چهل شب ، در وادى طور به لقا
پروردگار نايل شد.
آرى عاشقان حضرت حق ، پيوسته انتظار مى كشند كه وقت شب فرا رسد و پرده
ظلمت شب بين آنان و ديگران حائل گردد تا خلوتخانه انس با حضرت معبود
تشكيل دهند.
اينك كه به فضل الهى و به بركت انقلاب اسلامى ايران ، نسل جوان در
جامعه اسلامى ما به خودسازى و ارتقا در مسير ((تقرب
به خدا)) روى آورده و تشنگان معارف
((قرآن )) و
((عترت )) بسيار ديده مى
شوند. لذا كتاب حاضر كه مجموعه اى از ((آيات
)) و ((روايات
)) در فضيلت احكام و آداب نماز شب به همراه چهل
داستان از سيره معصومين (عليه السلام ) و علما و بزرگان دين (ره ) است
به منظور تذكر و تشويق بيشتر ((نسل جوان خداجو))
تهيه و تدوين شده است بدان اميد كه به لطف پروردگار و دعاى امام زمان
(عج ) اثرى در دلها بگذارد و مقبول درگاه خداوند بزرگ و اوليا كرامش
واقع شود.
بارالها، به حق محمد و آل محمد (عليهم السلام ) خاصه حضرت بقية الله
الاعظم امام زمان (عج ) توفيق مناجات و خلوت با خودت را نصيب ما بگردان
. آمين يا رب العالمين
محمد مهدى عليقلى
بخش اول : در فضيلت ، احكام و آداب نماز شب
فصل اول : نماز شب از ديدگاه قرآن
1- و من الليل فتهجد به نافلة لك عسى ان
يبعثك ربك مقاما محمودا(8)
در هنگام شب برخيز و نماز بخوان و قرآن قرائت كن باشد كه پروردگارت به
تو مقام محمود و ستودگى عطا فرمايد.
مفسرين در تفسير مقام محمود مى گويند: اين مقام شفاعت است و عده اى
ديگر گفته اند اين مقام مقامى است كه در بهشت به تو داده خواهد شد.
2- امن هو قانت اناء الليل ساجدا و قائما
يحذرالاخره و يرجوا رحمة ربه
(9)
آيا انسان ناسپاس بهتر است يا كسانى كه در دل شب سجده مى كند و خداى را
سپس مى گويد، و قنوت خوان است و او از وحشت عذاب آخرت به اميد رحمت
خداوند بر پا مى ايستد و نماز مى خواند.
3- كانو قليلا من الليل ما يهجعون و بالاسحارهم
يستغفرون
(10)
آن پرهيزگارانى كه بى گمان در بهشت مكان داده شده اند آنهايى هستند كه
شبها كم مى خوابند و سحرگاهان به استغفار و طلب آمرزش مى پردازند. اين
عابدان شب زنده دار شب را كم مى خوابند و به عبادت مشغول مى شوند، اما
به عبادت خود مغرور نيستند و در هنگام سحر از خداوند طلب آمرزش مى
كنند.
4- تتجافى جنوبهم عن المضاجع يدعون ربهم خوفا و
طمعا و مما رزقناهم ينفقون
(11)
آنها پهلوهاى خود را از بستر گرم بر مى گيرند، و از خوابگاه خوش دورى
مى گزينند و خالق و رب خويش را مى خوانند و از ترس گناهان خويش به رحمت
او چشم مى دوزند و از آن چيزى كه خدا قسمت كرده و روزيشان نموده است
انفاق مى كنند.
5- ان ناشئة الليل هى اشد وطا و اقوم قيلا(12)
خواندن آيات و نماز و راز و نياز كردن با خداوند و هم صحبت شدن با او
در دل شب استوارتر و بهتر است .
6- و من الليل فاسجد له و سبحه ليلا طويلا(13)
و در پاسى از شب او را سجده و او را شب هاى دراز به پاكى ستايش نما.
7- و اذكر اسم ربك بكرة و اصيلا(14)
نام خدا و رب و پروردگارت را هر بامدادان و هر شامگاهان ياد كن .
8- الصابرين و الصادقين و القانتين و المنفقين و
المستغفرين بالاسحار(15)
اين بندگان ، صابر و شكيبا در بلايا و سختى ها، راست گفتار و فرمانبر
در هر حال و انفاق كنندگان از اموال و آمرزش خواهان در سحرگاهان .
پس بندگان واقعى خداوند هم صابرند و هم صادق هم فرمانبر از امر خدايند
و هم انفاق كننده و هم استغفار كننده در سحرگاهان و ما مى دانيم در
نماز شب و در نماز وتر مستحب است هفتاد بار استغفار شود.
9- ليسوا سواء من اهل الكتاب امة قائمة يتلون
ايات الله اناء الليل و هم يسجدون
(16)
اهل كتاب همه يكسان نيستند، بلكه عده اى از آنها هستند كه قيام به حق و
ايمان مى كنند و پيوسته در اوقات شب آيات خداوند را تلاوت مى نمايند در
حالى كه سجده مى نمايند.
10- والذين يبيتون لربهم سجدا و قياما(17)
و آنان كه براى رضاى پروردگار خويش شب ها يا در حال سجده هستند و يا
اينكه ايستاده اند آنها شب را تا به صبح بيدارند و خدايشان را عبادت مى
كنند.
11- قم الليل الا قليلا نصفه اوانقص منه قليلا(18)
بر خيز شب (براى عبادت و نماز) مگر اندكى (كه در اين اندك فقط بخواب )
نيمى از آن را يا كم كن از آن اندكى .
12- ((والشفع و الوتر(19)
))
سوگند به شفع و سوگند به وتر.
كلمات شفع و وتر را معانى مختلفى كرده اند كه از جمله معانى ، شفع
اشاره به نماز دو ركعتى و وتر نماز يك ركعتى در اين فريضه الهى است .
فصل دوم : نماز شب در
احاديث معصومين (عليه السلام )
الف : اهميت نماز شب
1- محبوبترين چيزها در نظر پيامبر (صلى الله
عليه و آله )
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : الركعتان
فى جوف الليل اءحب الى من الدنيا و ما فيها(20)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود: دو ركعت نماز در شب پيش من
از دنيا و آنچه در آن است محبوتر است .
2- سفارش جبرئيل (عليه السلام ):
عن النبى (صلى الله عليه وآله ) قال : ما زال
جبرئيل يوصينى بقيام الليل حتى ظنت اءن خيار امتى لن يناموا من الليل
الا قليلا. و قال : اشراف امتى حمله القرآن و اصحاب الليل
(21)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود هميشه جبرئيل مرا به خواندن
((نماز شب )) سفارش مى
كرد. تا آنجا كه گمان كردم خوبان امتم شب را مگر اندكى نمى خوابند.
و نيز فرمود: شريفترين امت من اهل قرآن و شب زنده دارند.
3- زينت آخرت :
عن الامام الصادق (عليه السلام ) قال : ان الله
عزوجل قال : المال و البنون الحياة و ان الثمانى ركعات يصليها العبد
آخر الليل زينة الاخرة
(22)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: خداوند متعال فرمود: ثروت و فرزندان
زينت دنيا است ولى هشت ركعت نمازى كه آدمى در آخر شب مى خواند زينت
آخرت است .
4- شرف مومن
عن الامام الصادق (عليه السلام ) قال : شرف
المومن صلوته بالليل و عزه كف الاذى عن الناس .(23)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: شرف مومن ، نماز شب اوست و عزت او
خودارى از آزار مردم .
5- چراغ قبر
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : صلوة
الليل سراج لصاحبها فى ظلمة القبر(24)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود: نماز شب براى صاحبش چراغى
مى شود در تاريكى قبر.
6- لقا پروردگار
عن الامام حسن عسكرى (عليه السلام ) قال : ان
الوصول الى الله عزوجل سفر لا يدرك الا بامتطا الليل .(25)
امام حسن عسكرى (عليه السلام ) فرمود: رسيدن به قرب و لقا پروردگار
عزوجل سفرى است كه جز با مركب ((تهجد شب
)) پيمودن راه به مقصد ممكن نيست .
7- نور مومن در قيامت
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : سبب
النور فى القيامه ، الصلوة فى جوف الليل .(26)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود: نور مومن در روز قيامت ،
نماز در دل شب مى باشد.
8- مباهات فرشتگان
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : اذا قام
العبد من لذيذ مضجعه و النعاس فى عينيه ليرضى ربه - جل و عز - بصلوة
ليله باهى الله به ملائكته ، فقال : اما ترون عبدى هذا، قدم قام من
لذيذ مضجعه الى صلاه لم افرضها عليه ، اشهدوا انى قد غفرت له
(27)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود: هنگامى كه بنده از خوابگاه
لذت بخش خود براى اقامه نماز شب به خاطر جلب خشنودى خدايش برخيزد در
حالى كه بقاياى خواب در چشمانش مى باشد، خداوند بر فرشتگان مباهت ميكند
و درباره او مى فرمايد: آيا نمى نگريد اين بنده ام را كه از خواب شيرين
خود دست برداشته و به نمازى كه بر او واجب نكرده ام برخاسته است ؟!
گواه باشيد كه من او را آمرزيدم .
9- بيدار كردن ديگران
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : رحم الله
رجلا قام من الليل فصلى و اءيقظ امراءته فصلت فان اءبت نضح فى وجهها
الماء. رحم الله . امراءة قامت من الليل فصلت و اءيقظت زوجها فان ابى
نضحت فى وجهه الما.(28)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود: خدا رحمت كند مردى را كه شب
از خواب برخيزد و نماز شب بخواند و همسرش را نيز بر اين عمل تشويق
نمايد و اگر بيدار نشد (با اجازه قبلى او) به صورت وى آب بپاشد و او را
بيدار كند و خدا بيامرزد زنى را كه در شب برخيزد و نماز شب بخواند و
شوهرش را نيز بدين عمل وادار كند و اگر از جاى برنخواست (بااذن قبلى
او) آب به صورتش بپاشد تا او را بيدار كند.
10- خوابيدن به نيت نماز شب
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : ما من
عبد يحدث نفسه بقيام ساعة من الليل فينام عنها الا كان نومه صدقة تصدق
الله بها عليه و كتب له اءجر ما نوى
(29) پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود:
كسى كه به نيت بيدار شدن براى نماز شب بخوابد خواب او نوعى صدقه بشمار
مى آيد و خداوند متعال براى او پاداش نماز شب را مقرر مى دارد.
11- غرفه هاى بهشتى
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : ان فى
الجنة غرفا يرى ظاهرها من باطنها من ظاهرها يسكنها من امتى من اءطاب
الكلام و اءطعام و اءفشى السلام و اءدام الصيام و صلى بالليل و الناس
نيام
(30)
پيامبراكرم (صلى الله عليه و آله ) فرمود: در بهشت غرفه هايى است كه
داخل آن از بيرون پيدا است و نيز بيرون آن از درون نمايان است و در آن
افرادى از امت من اسكان مى يابند كه سخن شايسته بر زبان مى آورند، و به
اطعام طعام مى پردازند، و بر ديگران آشكارا اسلام مى كنند، هميشه روزه
دارند و در شب هنگام ، آنگاه كه همگان بخوابند به نماز شب برمى خيزند.
12- پاداشى كه در قرآن به چشم نمى خورد:
عن الامام صادق (عليه السلام ) قال : ما من عمل
حسن يعمله العبد الا و له ثواب فى القران الا صلاة الليل ، فان الله لم
يبين ثوابها لعظم خطرها عنده فقال : تتجافى جنوبهم عن المضاجع ...فلا
تعلم نفس ما اخفى لهم من قره اءعين جزاء بما كانوا يعملون .(31)
(32)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: پاداش همه اعمال نيك در قرآن آمده است
. جز نماز شب و ثواب نماز شب را خدا به جهت عظمت آن بيان نكرده ، و
تنها در مدح اهل نماز شب فرمود: ((آنان در نيمه
هاى شب از خوابگاه خود بر مى خيزند...)) پس هيچ
كس نمى داند چه نوع پاداش ارزشمندى براى او بجهت اين كردارهاى نيكى
كه انجام داده ، در نظر گرفته شده است .(33)
ب : آثار و فوايد نماز شب
1- زيبايى سيما: سئل على بن حسين (عليه السلام
): ما بال المتهجدين بالليل من اءحسن الناس وجها؟
قال : لانهم خلوا بالله فكساهم الله من نوره
(34)
از امام سجاد (عليه السلام ) پرسيدند: چرا صورت اهل نماز شب از طراوت و
زيبايى ويژه اى برخوردار است ؟
امام (عليه السلام ) پاسخ داد: زيرا آنها با خداى خود خلوت كرده اند و
خدا هم آنان را با نور خود مزين ساخته است .
2- نشاط روحى :
عن النبى (صلى الله عليه و آله ): قال يا على
ثلاث فرحات للمومن : لقاء الاخوان ، الافطار من الصيام ، والتهجد من
آخر الليل
(35)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه و آله ) به اميرالمومنين (عليه السلام )
فرمود: سه چيز مايه انبساط خاطر و باعث شادى مومن است : 1- ديدار
دوستان ، 2- افطار كردن روزه ، 3- عبادت و شب زنده دارى در پايان شب .
3- سرگرمى سالم :
قال الباقر (عليه السلام ): لهو المومن فى ثلاثه
اءشيا: التمتع بالنساء و مفاكهة الاخوان و الصلاة بالليل .(36)
امام باقر (عليه السلام ) فرمود: بازى و سرگرمى مومن در سه چيز است :
1- كامجويى از همسر، 2- شيرين كارى در جلسه دوستان ، 3- خواندن نماز شب
.
4- آمرزش :
عن الصادق (عليه السلام ) قال : صلاة المومن
بالليل تذهب بما عمل من ذنب بالنهار.(37)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: نماز شب گناهان انسان را از بين مى
برد.
5- سلامتى و عافيت بدن :
و فى الحديث : الصوم والسفر و صلاة الليل و
امرار اليد فى موضع السجود و المسح بها الوجه و ما نالته من البدن و
البدئة بخنصر اليد اليسرى فى تقليم الاظفار والختم بخنصر اليمنى .(38)
در حديث آمده است : روزه و مسافرت ، و نماز شب ، و دست كشيدن بر پيشانى
و مسح صورت ، و كوتاه كردن ناخن از انگشت كوچك دست چپ و ختم آن به
انگشت كوچك دست راست از عوامل تندرستى به حساب مى آيند.
6- افزايش رزق و روزى :
لا تدع قيام الليل ، فان المغبون من حرم قيام
الليل . ان الرجل ليكذب الكذبة فيحرم بها صلاة الليل ، فاذا حرم صلاة
الليل حرم بها الرزق .
ليس منا من لم يصل صلاة الليل
(39)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: از نماز شب دست برمدار زيرا كسى كه از
نماز شب باز ماند زيانكار است ، و بسا انسان در زندگى مبتلا به دروغ
گفتن مى شود و از خواندن نماز شب محروم مى ماند و از رزق و روزى حلال
او كاسته مى شود.
و نيز امام (عليه السلام ): از ما نيست آنكه اهل نماز شب نباشد.
7- خشنودى خدا:
عن النبى (صلى الله عليه و آله ) قال : ثلاثة
يضحك الله اليهم : الرجل اذا قام بالليل يصلى ، والقوم اذا صفوا فى
الصلاة و القوم اذا صفوا فى قتال العدو(40)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه وآله ) فرمود: سه گروهند كه خداوند از آنان
خوشنود است :
1- كسى كه نماز شب مى خواند 2- جمعى كه نماز جماعت تشكيل مى دهند، 3-
دسته اى كه در برابر دشمن ، در راه خدا صف آرايى كرده اند.
8- رفع كسالت ها:
عن الصادق (عليه السلام ) قال : عليكم بصلاة
الليل ، فانها سنة نبيكم و داءب الصالحين قبلكم و مطردة الداء عن
اجسادكم
(41)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: بر شما باد به خواندن
((نماز شب )) زيرا اين عمل ، سنت پيامبر
شما و سيره صالحان و راستان است و بدن شما را از كسالت دور مى سازد.
9- پرداخت قرض ها:
عن الصادق (عليه السلام ) قال : صلاة الليل تحسن
الوجه و تحسن الخلق و تطيب الريح و تدر الرزق ، وتقضى الدين ، و تذهب
بالهم ، و تجلو البصر(42)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: نماز شب باعث زيبايى سيما، و نيكويى
اخلاق و خوشبويى بدن و فراوانى رزق و مايه اداى ((قرضها))
و موجب از بين رفتن غم و باعث تقويت نور چشم است .
10- نورانيت منزل :
عن الصادق (عليه السلام ) قال : ان البيوت التى
يصلى فيها بالليل بتلاوة القرآن تضى لاهل السما كما تضى نجوم السماء
لاهل الارض
(43)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: خانه اى كه در آن نماز شب خوانده مى
شود و تلاوت قرآن مى گردد در نظر اهل آسمان نورانى است . چنانكه اهل
زمين ، نورانيت ستارگان را مى بينند.
11- نورانيت دل :
عن النبى (صلى الله عليه وآله ) قال : يا على
خمسة تنور القلب : كثرة قرائة قل هو الله اءحد، و قلة الكلام ، و
مجالسة العلما، و الصلاه فى الليل : و المشى الى المساجد(44)
پيامبر اكرم (صلى الله عليه آله ) فرمود: يا على پنج چيز دل را نورانى
مى كند: 1- كثرت تلاوت سوره قل هو الله احد، 2- كم گويى ، 3- مجالست با
علما، 4- نماز شب ، 5- گام نهادن در راه مسجد.
12- خشنودى در قيامت :
عن الصادق (عليه السلام ) قال : كل عين باكية
يوم القيامة الا ثلاثه : عين غضت عن محارم الله و عين سهرت فى طاعة
الله و عين بكت فى جوف الليل من خشية الله
(45)
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: در قيامت همه چشمها گريان است مگر سه
چشم :
1- چشمى كه از (ديدن و نظر به ) آنچه خداوند حرام كرده بر هم نهاده شده
. 2- چشمى كه در راه طاعت خداوند بيدارى كشيده ، 3- چشمى كه در دل شب
از ترس خدا گريسته است .
ج : فوايد ديگر نماز شب
دوستى خدا
يابن عمران ، كذب من زعم انه يحبنى فاذا جنه
الليل نام عنى ؛ اليس كل محب يحب خلوة حبيه ؟ ها اناذا يا ابن عمران
مطلع على احبائى اذا جنهم الليل حولت ابصارهم فى قلوبهم و مثلت عقوبتى
بين اعينهم يخاطبونى عن المشاهدة و يكمونى عن الحضور
يابن عمران هب لى من قبلك الخشوع و من بدنك الخضوع و من عينيك الدموع
فى ظلم الليل وادعنى فانك تجدنى قريبا مجيبا(46)
اى پسر عمران ، دروغ مى گويد آن كسى كه گمان مى كند مرا دوست دارد در
حالى كه چون شب فرا مى رسد از من چشم مى پوشد و به خواب مى رود! آيا نه
مگر چنين است كه هر عاشقى خلوت با معشوقش را دوست مى دارد؟
هان اى پسر عمران ، اين منم كه بر دوستانم مطلعم ؛ چون شب آنان را فرا
گيرد و چشم دلشان را دگرگون مى سازم (كه جز من چيزى نمى بينند) و
عقوبتم را در مقابل ديدگانشان مجسم مى كنم (بدان گونه كه ) از راه شهود
و رويارويى با من به مخاطبه مى پردازند و حضورا با من به گفتگو مى
نشينند.
اى پسر عمران ، در دل شبهاى تار از دلت خشوع و از تنت خضوع و از چشمانت
قطرات اشك نثار من بنما و مرا بخوان كه مرا به خود نزديك و اجابت كننده
دعوتت خواهى يافت .
سحر نزديكترين ساعات انسان به خدا
عن ابن ابى يعفور، عن ابى عبدالله (عليه السلام
) قال : قلت له : اخبرنى ، جعلت فداك اى ساعة يكون العبد اقرب الى الله
و الله منه قريب ؟ قال : اذاقام فى آخر الليل و العيون هادئه فيمشى الى
وضوئه حتى يتوضاء باسبغ وضوء ثم يجيى ء حتى يقوم فى مسجده فيوجه وجهه
الى الله و يصف قدميه و يرفع صوته و يكبر و افتتح الصلوه فقراء اجزا و
صلى ركعتين و قام ليعيد صلوته ناداه مناد من عنان السماء عن يمين العرش
: