حقوق برادران ديني در اسلام
(مصادقة الاخوان)

محمد بن علي ابن بابويه

- ۶ -


باب كسوة الاخوان

پوشانيدن برادران

1-عن ابى عبد الله عليه السلام،قال:من كسى اخاه كسوه اوصيفه كان حقا على الله ان يكسوه من ثياب الجنه،و ان يهون عليه من سكرات الموت،و ان يوسع عليه فى قبره و ان يلقى الملائكه اذا خرج من قبره بالبشرى و هو قول الله تع فى كتابه تلقاهم الملائكه الا تخافوا و لا تحزنوا،و ابشروا بالجنه التى كنتم توعدون،و من اكرم اخاه يريد بذلك الاخلاق الحسنه،كتب الله له من كسوه الجنه عدد ما فى الدنيا من اولها الى آخرها،و لم يشبه من اهل الرياء و اشبه من اهل الكرم.قال رسول الله صلى الله عليه و آله من اشار على اخيه المسلم لعنته الملائكه حتى يشمه عنه،يعنى يكمده.

1-حضرت امام جعفر صادق عليه السلام فرمود:كسيكه به برادر خود پوشاك زمستانى يا تابستانى در پوشد بر خداوند است كه از جامه هاى بهشتى بر او بپوشاند و سختى هاى مرگ را بر او آسان كند و گور وى را گشاده سازد و فرشتگان را وا دارد هنگام بيرون آمدن از گور بوى رسند و مژده دهند چنانكه خداوند فرمود فرشتگان به آنان در مى رسند و مى گويند مترسيد و اندوهگين نباشيد و به همان بهشتى كه به شما نويد داده اند بهره مند شويد.هر كه از روى خوشخوئى برادر خويش را گرامى دارد خداوند آنچه كه در آغاز تا انجام در اين جهان است از پوششهاى بهشتى براى وى خواهد نوشت و به رياكاران شبيه نبوده بلكه به كريمان ماند.

رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرمود:هر كه به برادر مسلمان خويش به بدى اشاره كند فرشتگان بر او لعنت مى كنند تا اينكه غمگينش سازند.

باب الاجتناب ...

كسانى كه از برادرى با آنها بايد پرهيز كرد

1-عن ابى عبد الله عليه السلام،قال:قال على بن ابى طالب عليه السلام:ينبغى للمسلم ان يجتنب مؤاخاه الكذاب،انه يكذب حتى يجى بالصدق فما يصدق.

1-امام على عليه السلام فرمودند:سزاوار است كه مسلمان از برادرى با دروغگو بپرهيزد چه وى دروغ مى گويد و اگر هم است بگويد باورش نمى دارند.

2-عن الفضل بن ابى قره عن جعفر عن ابيه عليهما السلام،قال:كان امير المؤمنين عليه السلام يقول على منبر الكوفه:يا معشر المسلمين ليؤاخى المسلم المسلم،و لا يواخين الفاجر و الا الاحمق و لا الكذاب فان الفاجر يزين لك فعله،و يحثك انك تاتى مثله،و لا يعينك على امر دينك و لا دنياك فمدخله عليك و مخرجه من عندك شين عليك.و اما الاحمق انه لا يطيع مرشدا و لا يستطيع صرف السوء عنك،و ربما ارادان ينفعك فيضرك،بعده خير من قربه،و سكوته خير من منطقه،و موته خير من حيواته.و اما الكذاب فانه لا ينفعك وجه عبس سبب لك العدواه و يثبت لك السخائم فى الصدور و يفشى سرك و ينقل حديثك،و ينقل احاديث الناس بعضهم الى بعض.

حضرت امير المؤمنين مولا على عليه السلام بالاى منبر كوفه فرمود:اى گروه مسلمانان بايستى مسلمان با مسلمان برادرى كند،نه با فاجران و بيخردان و دروغگويان چه شخص فاجر خويش را به چشم تو مى آرايد و وا مى دارد كه تو هم چنان كنى.و در كار دين و دنيا به تو كمك نخواهد كرد پس آمد و رفت او با تو براى تو ننگ است و بى خرد از كسى پيروى نمى كند و نمى تواند بدى را از تو دور سازد و گاهى مى خواهد بتو سودى رساند ولى ضرر مى زند دورى از وى براى تو از نزديكى با وى بهتر است و خاموشى وى از گفتارش نيكوتر و مردن وى از زيستن برتر مى باشد. اما هم نشينى با دروغگو براى تو گوارا نخواهد بود و برايت دشمنى به وجود مى آورد و كينه تو را در دلها جاى مى دهد و راز تو را آشكار مى سازد و گفتار تو را باز مى گويد و سخنان مردم را به مردم خواهد گفت.

3-عن سدير الصيرفى،قال:قال ابو جعفر عليه السلام:لاتصادق-و لا تواخ اربعه:الاحمق،و البخيل،و الجبان،و الكذاب.اما الاحمق فانه يريدان ينفعك فيضرك.و اما البخيل فانه ياخذ منك و لا يعطيك.و اما الجبان فانه يهرب عنك و عن والديه و اما الكذاب فانه يصدق و لا يصدق.

3-امام صادق عليه السلام فرمودند:با چهار كس دوستى و برادرى نكن:بى خرد و بخيل و ترسو و دروغگو.

بى خرد مى خواهد به تو سودى رساند ولى زيانش به تو خواهد رسيد.

بخيل از تو مى ستاند و به تو نمى دهد.

ترسو از تو و پدر و مادر خويش مى هراسد.

دروغگو راست مى گويد ولى باورش نمى دارند.

4-نوادر على بن ابراهيم عن ابيه عن الحجال عمن رواه عن ابى عبد الله عليه السلام انه ذكر عنده رجل،فعيب،فقال:له من لك باخيك كله واى الرجال المهذب.

4-از مردى نزد امام صادق عليه السلام ياد كردند،كسى از وى عيب گرفت امام فرمود تو كجا و برادر كامل كجا و كدام مرد است كه از همه عيوب پاكيزه باشد.

5-عن جعفر الاحمر قال:قال ابو عبد الله عليه السلام اى شى ء معاشك،قال:قلت لى غلامان و جملا فقال:اشتر بذلك من اخوانك، فانهم ان لم ينفعوك لم يضروك. 5-امام صادق عليه السلام فرمودند:از چه راهى زندگى مى كنى؟ (راوى) گفت:دو غلام دارم و دو شتر.امام عليه السلام فرمود:با برادران خود با آنها داد و ستد كن چه اگر سودت ندهند زيانى به تو نخواهند رسانيد.

6-عن عبد الله بن سنان قال:قال ابو عبد الله عليه السلام:لا تثقن باخيك كل الثقه،فان سرعه الاسترسال لن تستقال.

6-امام صادق عليه السلام فرمود:به برادر خود اينقدرها اطمينان نكن چه اگر شتاب زدگى كنى به سختى دچار خواهى شد.

7-عن ايوب بن منصور الصيقل-عن ابى عبد الله عليه السلام،ما با لكم يعادى بعضكم بعضا؟اذا بلغ احدكم عن اخيه شى لا يعجبه فليقله و ليسئله فان قال لم افعله صدقه،و ان قال قد فعلت استتابه.

7-امام صادق عليه السلام فرمود:چرا با يكديگر دشمنى مى كنيد اگر چيزى درباره برادر خود شنيديد به وى بگوئيد و از وى بپرسيد اگر گفت چنين كارى نكردم باور داريد و اگر تصديق كرد توبه اش دهيد.

8-عن عبد الرحمن بن الحجاج عن ابى عبد الله عليه السلام:قال:اذا بلغك عن اخيك شى فقال:لم اقا فاقبل منه،فان ذلك توبه له.

8-امام صادق عليه السلام فرمود:اگر از برادرت چيزى به تو گفتند و او انكار كرد از وى بپذير چه همين انكار توبه وى است.

9-و عنه عن الحسن بن على رفع الحديث الى ابى بصير،قال:قال ابو عبد الله عليه السلام:اذا بلغك عن اخيك شى ء،و شهد اربعون انهم سمعوه منه،فقال لم اقل،فاقبل منه.

9-امام صادق عليه السلام فرمود:اگر از برادرت چيزى به تو گفتند و چهل گواه هم گفته باشند كه از وى شنيده ايم ولى او بگويد كه نگفتم از وى بپذير. 10-عن على بن عقبه غن بعض اصحابنا عن ابى عبد الله عليه السلام،قال:لا تبذل لاخيك من نفسك ما ضرره عليك اكثر من منفعته له.

10-امام صادق عليه السلام فرمود:از خودت درباره برادرت آن اندازه بخشش مكن كه زيان تو بيشتر از سود او باشد.

11-عن ابى الجارود-عن ابى عبد الله عليه السلام،قال:ياتى على الناس زمان ليس فيه شى ء اعز من اخ انيس او كسب درهم من حلال.

11-حضرت امام جعفر صادق عليه التحيه و السلام فرمودند:روزگارى براى مردم خواهد آمد كه چيزى ناياب تر از برادر همدم و اندوختن يك درهم حلال نباشد.

باب النهى عن سؤال الاخوان الحوائج

نهى در خواست كارى از برادران

1-عن يونس رفعه،قال،قال:ابو عبد الله عليه السلام لا تسالوا اخوانكم الحوائج فيمنعوكم فتغضبون و تكفرون.

1-امام صادق عليه السلام فرمود:از برادران خويش حاجت مخواهيد كه مبادا نپذيرند و شما خشم گيريد و كافر شويد.

باب زيارة الاخوان

زيارت برادران

1-عن بكر بن محمد الازدى قال:سمعت ابا عبد الله عليه السلام يقول:ما زار مسلم اخاه فى الله عز و جل الا ناداه الله عز و جل:ايها الزائر طبت،و طابت لك الجنه.

1-امام صادق عليه السلام فرمود:هيچ مسلمانى به ديدار برادر خويش نمى رود مگر اينكه خداوند او را مى خواند كه اى ديدار كننده خوش باش و بهشت تو را گوارا باد.

2-عن ابى عبد الله عليه السلام قال:ثلاثه من خالصه الله عز و جل يوم القيمه رجل زار اخاه فى الله عز و جل فهوز و ار الله عز و جل على الله ان يكرم زواره و يعطيه ما سال،و رجل دخل المسجد فصلى ثم عقب فيه انتظارا للصلوه الاخرى فهو ضيف الله عز و جل و حق على الله ان يكرم ضيفه،و الحاج و المعتمر فهما وفد الله عز و جل و حق على الله جل ذكره ان يكرم و فده.

2-امام صادق عليه السلام فرمود:سه كس در روز قيامت از خاصان خدا بشمار آيند:اول مرديكه برادر دينى خويش را ديدار كند كه از زيارت كنندگان خدا است و اكرام آنان بر او واجب مى باشد و هر چه بخواهد خداوند مى دهد.دوم مردى كه به مسجد در آيد و در آن نماز كند و به انتظار نماز ديگر تعقيب بخواند كه او ميهمان خدا است و خدا را سزد كه ميهمان خويش را گرامى بدارد،كسانى كه حج يا عمره گذارند چه آنان وارد بر خدايند و شايسته است كه خداوند ايشان را اكرام نمايد.

3-عن ابى عبد الله عليه السلام قال التواصل بين الاخوان فى الحضر التزاور،و التواصل بينهم فى السفر التكاتب.

3-امام صادق عليه السلام فرمود:ارتباط برادران با همديگر در حضر به ديدار است و در سفر به نامه نگارى.

4-عن ابى حمزه الثمالى عن ابى عبد الله عليه السلام قال:من زار اخاه لله لا غير التماس موعد الله و تنجز ما عند الله و كل الله به سبعين الف ملك ينادونه الاطبت و طاب لك الجنه.

4-امام جعفر صادق عليه السلام فرمودند:هر كه تنها براى خدا و به اميد وعده و به انتظار رسيدن به نعمتهاى او برادر دينى خويش را ديدار كند خداوند هفتاد هزار فرشته بر او مى گمارد كه وى را بخوانند خوش باش و بهشت تو را گوارا باد.

5-عن ابى حمزه الثمالى-عن ابى عبد الله عليه السلام قال:من زار اخاه بظهر المصر نادى مناد من السماء الا ان فلان بن فلان من زوار الله.قال سمعت ابا عبد الله عليه السلام يقول:ما زار المسلم اخاه المسلم فى الله الا ناداه الله عز و جل ايها الزائر طبت و طابت لك الجنه.

5-امام صادق عليه السلام فرمودند:هر كس به بيرون شهر برود تا برادر خويش را ببيند منادى از آسمان ندا ميدهد فلان پسر فلان از زيارت كنندگان خدا است.

امام صادق عليه السلام فرمود:هيچ مسلمانى به ديدار برادر دينى خود در راه خدا نمى رود مگر آنكه خداوند به او مى گويد اى زيارت كننده خوش باش و بهشت تو را گوارا باد.

6-عن معاويه بن عمار،قال،قال ابو عبد الله عليه السلام زرا خاك فى الله،فانما منزله اخيك منزله يديك تدور هذه عن هذه و هذه عن هذه.

6-امام صادق عليه السلام فرمودند:برادر دينى خود را ديدار كن زيرا وى چون دست تو است و دستها هر يك نگهدار ديگرى مى باشند.

7-عن ابى عبد الله عليه السلام،قال من زار اخاه فى الله جاء يوم القيمه يخطر بين قباطى من نور لا يمر بشى ء الا اضاءله حتى يقف بين يدى الله تع فيقول له عز و جل مرحبا،فاذا قال له مرحبا اجزل له العطيه. 7-امام صادق عليه السلام فرمودند:كسيكه در راه خدا به ديدار برادر دينى خويش برود روز قيامت شادمان و اعجاب زده و لباسى از نور مانند پوشاك كتانى مصرى در بر كرده مى آيد، و به جائيكه بگذرد تابشى پيرامون او را روشن مى سازد تا اينكه در پيشگاه خداوند مى ايستد و خداوند به او مى گويد مرحبا و در اين هنگام عطاياى فراوانى از طرف خدا به او مى رسد.

8-عن ابى جعفر عن ابيه عليهما السلام،قال:قال:رسول الله صلى الله عليه و آله سرسنين بر والديك،سرسنه صل رحمك،سرميلا عد مريضا،سرميلين شيع جنازه سر ثلاثه اميال اجب دعوه سر اربعه اميال زر اخافى الله،سر خمسه اميال انصر مظلوما،سر سته اميال اغث ملهوفا،و عليك بالاستغفار.

8-امام باقر عليه السلام به نقل از پدر گراميشان امام سجاد عليه السلام فرمودند:رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: سالها راه را بپيما و به پدر و مادر نكوئى كن و راه يكسال را برو و خويشاوندان را دل بدست آر و براى عيادت بيمار اگر يك ميل راه هم بود برو و دو ميل راه را طى كن و از تشييع جنازه باز نمان و براى اجابت دعوت از پيمودن سه ميل مسافت دريغ مكن و در ديدار برادر دينى چهار ميل راه را مانع مدان.براى دادرسى ستمديدگان پنج ميل هم شد بپيما و شش ميل راه برو و غم ديده را يارى كن و تو را بايد كه آمرزش بخواهى.