س 101 ـ 1 : آيا دروغ گفتن براى حفظ جان مسلمانى جايز است ؟

2 : دروغ گفتن جهت حفظ جان كافر ذّمى چه صورت دارد ؟

3 : در جايى كه انسان مى تواند با دروغ گفتن و به خطر انداختن جان خود و يا شخص ديگر ، موجب نجات جان چند مسلمان بشود تكليف وى را در اين مورد بيان فرماييد : كه آيا جايز است اين كار ، و در صورت به خطر افتادن جان آن شخص ديگر (با دروغ اين انسان) و تلف شدن ، ديه به عهده كيست ؟

ج 101 ـ دروغ گـفتن بـراى حـفظ نـفس مـحترمه حـتى اهـل ذمّـه و بعض مصالح ديگر جائز است و گفتن راستى كه سبب فتنه و فساد شود جائز نيست ولى حفظ جان شخص يا اشخاص به وسيله به خطر انداختن جان خود يا شخص ديگر واجب نيست بلكه جائز نيست . والله العالم

س 102 ـ در عالم پزشكى متداول شده كه روى موجودات بسيار ريز ژن ها درون سلول هاى بدن انسان و غير انسان اقداماتى انجام مى دهند كه گفته مى شود موجب پيدايش تغييراتى در ساختمان روانى انسان ها و يا تغييرات جسمى انسان ها و غير انسان ها مى گردد بفرمائيد :

1 : آيا نفس اين عمل دست كارى كردن ژن ها جائز است ؟

2 : در صورتى كه اين اقدام به منظور درمان صورت نگيرد وليكن در جهت دست يابى به برترى هاى جسمى و يا روانى و پيشرفت علم پزشكى بوده باشد آيا جائز است چنين اقداماتى انجام گيرد ؟

3 : اگر اقدام فوق روى نطفه يا جنين انجام شود حكم چگونه خواهد بود ؟

ج 102 ـ 1 : در حيوانات اگر موجب اذيّت آنها نشود جواز بعيد نيست و در انسان در صورتيكه موجب تغيير نوعى او بشود جائز نيست و در تغيير شخصى و شخصيات اگر موجب كمال بيشتر جسمى يا روحى او شود جايز است . و اگر موجب عيب و نقص جسمى يا روحى شود جايز نيست والله العالم

2: در صورتيكه در انسان موجب تغيير نوعى يا عيب ونقص روحى وحسى نشود جائز است . والله العالم

3 : از جواب سؤال اوّل جواب معلوم ميشود و مع ذلك بطور كلّى بايد در اينگونه موارد رعايت احتياط كامل بشود . والله العالم

س 103 ـ 1 : آيا براى نجات جان يك مسلمان انسان مى تواند عضوى از اعضاء خود را به او هديه كند ، بدون اين كه هيچ خطر جانى متوجه انسان عضو دهنده بوده باشد ؟

2 : آيا دهنده عضو مى تواند پولى در عوض دريافت نمايد ؟

3 : اگر احتمال آسيب و خطر كمتر از مرگ براى دهنده عضو در كار باشد آيا اين اقدام جائز است در صورتى كه با اين كار مسلمانى را از مرگ نجات بدهد ؟

ج 103 ـ 1 : اگر مسلم باشد كه حفظ جان در توقف بر اهداء چنين عضوى دارد جواز بعيد نيست . والله العالم

2 : خريد و فروش آن چون ملك فروشنده نيست صحيح نيست . والله العالم

3 : محلّ اشكال است و به هر حال واجب نيست . والله العالم