درس هشتم - احكام بانوانى كه داراى عادت وقتيه مى باشند :
زنانى كه فقط داراى عادت وقتيه اند ، اگر در وقت عادت خود ، ياقبل از عادت ، به يك
روز يادو روز ياسه روز خون ببيند ، بايد آنرا حيض بداند ، چه نشانه هاى حيض را
داشته باشد ، وچه به نشانه هاى استحاضه باشد ، واگر پيش از تمام شدن سه روز قطع شد
، معلوم مى شود آن خون حيض نمى باشد ، ونماز وروزه را بايد قضاء كند ، واگر سه روز
شد ، بايد آنرا حيض قرار دهد ، واگر از سه روز بيشتر نشد وبند آمد ، بايد غسل كند
وفقط روزه را قضاء نمايد ، واگر از سه روز بيشتر شد ، تاده روز را حيض بداند ،
وچنانچه از ده روز بيشتر شد بايد در عدد روزهاى حيض ، به زنانى كه از طرف پدر
يامادر ياهر دو ، با وى خويشاوند هستند رجوع كند وعادت آنها را براى خود حيض قرار
دهد ، وباقى را استحاضه بداند وچنانچه خويشاوندى ندارد يادارد ولى روزهاى عادت آنها
گوناگون است ، بايد هر ماه هفت روز را حيض قراردهد.
تمرين :
1 - زنانى كه فقط عادت وقتيه دارند ، اگر كمى پيش از عادت ، يادر وقت عادت خود خون
به بينند ، چه حكمى دارند ؟
2 - خونى را كه صاحب عادت وقتيه كمى قبل از وقت عادت مى بيند اگر علامت حيض را
نداشته باشد چه حكمى دارد ؟
3 - اگر همين خون سه روز ادامه نداشت ، وظيفه چيست ؟
4 - اگر سه روز شد وبند آمد ، چگونه بايد عمل كند ؟
5 - اگر ده روز بيشتر شد وخويشاوندى نداشت ، ياعادت آنها مختلف بود ، چه بايد بكند
؟
درس نهم - احكام بانوانى كه داراى عادت عدديه مى باشند :
خانمهائى كه عدد روزهاى عادت ماهانه خود را ميدانند ، ولى وقت آغاز آن معين نيست ،
اگر خونى به نشانه حيض به بينند ، بايد آنرا حيض بدانند ، ولى اگر پيش از سه روز
قطع شود ، معلوم مى شود حيض نبوده ، ونماز وروزه را بايد قضاء كنند ، وچنانچه سه
روز طول بكشد ، بايد آنرا حيض قرار دهند .
در اين صورت اگر از سه روز بيشتر نشد وقطع شد ، بايد غسل كند، وفقط روزه را قضاء
كند ، ونماز قضاء ندارد گرچه عادت وى بيشتر از سه روز باشد ، واگر بيشتر از سه روز
شد تاده روز را حيض قرار دهد ، گرچه عادت او كمتر از ده روز باشد ، واگر از ده روز
بيشتر شد وهمه آنها نشانه حيض را داشت ، ياهمه به نشانه استحاضه بود ، يابرخى روزها
به نشانه استحاضه بود وبعضى روزها به نشانه حيض ، بايد به عدد روزهاى عادت خود حيض
قرار بدهد، وزيادى را استحاضه بداند.
ودر صورتى كه خون از اول نشانه هاى استحاضه را دارا بود، بايد وظيفه مستحاضه ( كه
در درس 12 خواهد آمد ) عمل كند يعنى نماز بخواند وروزه بگيرد ، ونيز آنچه بر حائض
حرام است ودر درس پنجم گذشت بايد ترك كند ، سپس اگر از سه روز كمتر خون ببيند معلوم
مى شود كه حيض نبوده ، وچنانچه سه روز يابيشتر خون ببيند ، معلوم مى شود حيض است،
وبايد به وظيفه حايض عمل كند ، وحكم آن حكم خونى است كه از اول به نشانه حيض مى
بيند ، چنانكه گذشت .
تمرين :
1 - زنانى كه تنها عادت عدديه دارند ، اگر خونى بانشانه هاى استحاضه به بينند ، چه
حكمى دارد ؟
2 - اگر خون به نشانه حيض باشد ، وكمتر از سه روز هم باشد ، وظيفه آنها چيست ؟
3 - اگر بيشتر از سه روز بانشانه هاى حيض باشد ، چه حكمى دارد ؟
4 - اگر بيشتر از ده روز باشد وهمه روزها صفات حيض ، ياصفات استحاضه در آن ديده شود
، تكليف او چيست ؟
5 - واگر بيش از ده روز شد ، ولى بعضى روزها به علامت حيض بود ، وبعضى روزها
باعلامت استحاضه ، تكليف وى چگونه است ؟
درس دهم - احكام بانوانى كه بار اول خون مى بينند ياهيچگونه
عادتى ندارند :
مبتدئه ومضطربه اگر خونى به بينند كه نشانه هاى استحاضه را دارا باشد ، بايد به
وظيفه مستحاضه رفتار كند ، ومحرمات حايض را ( كه در درس پنجم گذشت ) ترك كند ، ولى
اگر به نشانه حيض بود ، بايد از لحظه ديدن آن خون را حيض بداند ، وچنانچه پيش از سه
روز قطع شد معلوم مى شود حيض نبوده واستحاضه است ، بنابر اين بايد نماز وروزه را
قضاء كنند ، ولى اگر خون ادامه پيدا كند محكوم به حيض است ودو صورت دارد :
1 - يا از سه روز بيشتر نمى شود وقطع مى شود ، اينجا بايد غسل كند ، وفقط روزه را
قضاء نمايد ، چون نماز قضاء ندارد .
2 - يا از سه روز بيشتر مى شود كه اين نيز دو صورت پيدا ميكند :
1 ) يا تاده روز مى كشد ، كه بايد همه آنرا حيض بداند .
2 ) يا از ده روز مى گذرد وهمه آنها به صفت حيض يااستحاضه باشد ، در اين صورت به
اندازه عادت بستگان خود مريض مى داند وباقى را استحاضه ، واگر عادت بستگان كمتر از
7 روز مثلا 5 روز يابيشتر از 7 روز ، مثلاً 9 روز بود ، بايد ( مبتدئه ومضطربه ) در
دو روز آخر بين تروك حائض واعمال مستحاضه جمع كند ، به اين معنى كه به تكليف
مستحاضه عمل كند وفقط نماز وروزه را انجام دهد ، وآنچه بر حائض حرام است ترك كند ،
اما اگر خويشاوندى ندارد ، يادارد ولى روزهاى عادت آنها گوناگون است ، بايد مبتدئه
ومضطربه روزهاى حيض را 7 روز قرار دهد ، وزائد بر آنرا استحاضه بداند .
واگر جريان خون از ده روز بگذرد ، وبعضى روزها به نشانه حيض باشد ، وبعضى روزها به
نشانه استحاضه ، بايد آنرا كه علامات حيض در او ديده مى شود حيض بداند ، بشرط آنكه
از سه روز كمتر ، واز ده روز بيشتر نباشد ، وآنچه به نشانه استحاضه است ، استحاضه
قرار دهد، به شرط آنكه آنروزها وروزهاى پاكى مجموعا از ده روز كمتر نباشد، واگر يكى
از دو شرط ياهر دو نباشد ، بايد به اندازه روزهاى عادت بستگان خود حيض قرار دهـد ،
وباقى را استحاضه بداند ، واگر خويشاوندى ندارد ، ياروزهاى عادت آنها مختلف است ،
حيض خود را هفت روز قرار مى دهد .
تمرين :
1 - حكم خونى كه مبتدئه ومضطربه بانشانه استحاضه مى بينند ، چيست ؟
2 - اگر خونى باصفات حيض به بينند ، وكمتر از سه روز باشد ، چه تكليفى دارند ؟
3 - اگر بيشتر از سه روز باشد ، چه كنند ؟
4 - اگر بيشتر از ده روز خون به بينند بانشانه هاى حيض يااستحاضه ، چگونه بايد
رفتار كنند ؟
5 - اگر اين دو گروه از زنها ، خونى ديدند كه بيشتر از ده روز بشود ، بعضى از روزها
به نشانه حيض باشد ، وبعضى استحاضه ، حكمش چيست ؟
6 - اگر مبتدئه يامضطربه خويشاوندى نداشته باشد ، ياعادت خويشاوندان مختلف باشد ،
چه تكليفى دارند ؟
درس يازدهم - استحاضه :
يكى از اقسام خونهائى كه زن مى بيند ، استحاضه است ، وآن خونيست كه حكم حيض ونفاس
را نداشته باشد وغالباً زرد رنگ ورقيق وسرد است ، وباسستى خارج مى گردد ، وبدون زور
وفشار وسوزندگى مى باشد ، وگاه مى شود كه به رنگ سرخ ياسياه است ، وگاه غليظ
وباسوزش وفشار بيرون ميزند ، و زن را در اين حالت مستحاضه مى گويند .
استحاضه بر سه قسم است :
1 - استحاضه قليله كه فقط روى پنبه را آلوده مى كند ، وبداخل پنبه نفوذ نمى كند .
2 - استحاضه متوسطه كه به داخل پنبه نفوذ مى كند ولى از پنبه به خارج از آن سرايت
نمى كند .
3 - استحاضه كثيره كه تمام پنبه را آغشته مى كند واز آن به خارج سرايت مى كند .
تمرين :
1 - خون استحاضه را تعريف كنيد ؟
2 - ويژگى خون استحاضه را بنويسيد ؟
3 - خون استحاضه چند قسم است ؟
درس دوازدهم - تكليف بانوان مستحاضه :
زن در استحاضه قليله ، واجب است براى هر نماز از نمازهاى پنجگانه وضوء بگيرد ،
وپنبه را عوض كند ياپاك وتميز نمايد ، وظاهر بدن را اگر به خون آلوده شده طاهر
نمايد .
ودر استحاضه متوسطه واجب است يك غسل براى نماز صبح كند ، وبراى ديگر نمازها غسل
واجب نيست ، ولى بايد براى هر نماز يك وضو نيز بگيرد ، وعلاوه بر آن بايد براى هر
نماز ، پنبه را عوض كند ياتميز نمايد ، وظاهر بدن را نيز اگر آلوده به نجاست است ،
آب بكشد ، واگر غسل صبح را فراموش كرد ، وياعمداً انجام نداد ، ويابعد از نماز صبح
استحاضه متوسطه شد ، واجب است غسل را براى نماز ظهر وعصر انجام دهد ، واگر براى ظهر
وعصر هم غسل نكرد (ياعمداً يانسياناً) ، بايد قبل از نماز مغرب وعشاء غسل كند .
ودر استحاضه كثيره سه غسل بر او واجب است ، يك غسل براى نماز صبح ، ويك غسل براى
ظهر وعصر ، واين دو نماز را بدون فاصله بخواند ، ويك غسل براى نماز مغرب وعشاء كه
آن دو را نيز بدون فاصله انجام دهد ، واگر بين نماز ظهر وعصر ، يامغرب وعشاء ،
فاصله شد ، پنج غسل واجب مى شود ، يعنى براى هر نماز بايد يك غسل كند ، وعلاوه بر
آن براى هر نماز يك وضو نيز واجب است بگيرد ، چه نمازهاى پنجگانه را با سه غسل
بخواند ، چه باپنج غسل ، وبايد براى هر نماز پنبه را عوض كند ، ياپاك وتطهير نمايد
، وآلودگى ظاهرى را نيز شستشو دهد ، وبايد بعد از وضوء وغسل ، باپنبه يانوار ياغير
آن ، از بيرون آمدن خون جلو گيرى نمايد .
تمرين :
1 - استحاضه بر چند قسم است وصفات آنها چيست ؟
2 - استحاضه كثيره ومتوسطه وقليله را تعريف كنيد ؟
3 - وظيفه زن در هر يك از سه استحاضه چگونه است ؟
4 آيا غسل استحاضه از وضوء كفايت مى كند ؟
درس سيزدهم - نفاس :
از اقسام خونهائى كه زن مى بيند نفاس است ، اين خون موقع زائيدن زن ، بابيرون آمدن
اولين جزء نوازاد خارج مى شود ، وتا ده روز طول مى كشد ، خواه نوزاد به اصطلاح سقط
باشد يانباشد ، وخواه زنده به دنيا بيايد يامرده ، وخواه روح باو دميده باشد ،
يانباشد ، حتى اگر خون بسته اى باشد وزن بداند ، ياچهار قابله شهادت بدهند كه اگر
مانده بود فرزندى مى شد ، وعرف مردم نيز تصديق كنند ، وگواهى دهند كه اين زن فرزندى
زائيد ، ياسقط كرد .
اما خونى كه پيش از زائيدن باشد ، نفاس نيست ، بلكه حيض است اگر سه روز طول بكشد
استحاضه مى باشد ، بنابر اين اگر زن باردار خونى ابتداءً بانشانه حيض ببيند ، يادر
روزهاى عادت ماهانه اش باشد ، آن خون محكوم به حيض است ، پس اگر سه روز ادامه داشت
بر آن حكم باقى مى ماند وفقط روزه را بايد قضاء كند ، واگر پيش از سه روز بند آمد
بايد بداند كه استحاضه است ، ونماز وروزه هر دو را بايد قضاء كند ، ولى اگر خون
ابتداءً نشانه حيض را نداشت ودر ايّام عادت ماهانه او نيز نبود ، بايد به آنچه بر
مستحاضه واجب است رفتار نمايد ، يعنى نماز وروزه را انجام دهد ، واز محرمات حائض
پرهيز كند ، چنانكه گذشت .
تمرين :
1 - نفاس چيست ؟
2 - آيـا در حكم به نفاس ، نوزاد سقط يابطور طبيعى متولد شده باهم فرق دارد ؟
3 - خونى كه پيش از زائيدن فرزند بيرون مى آيد ، چه حكمى دارند ؟
4 - اگر زن باردار خونى بانشانه حيض يادر ايام عادت ببيند وظيفه او چيست ؟
5 - اگر زن باردار ، خونى به نشانه استحاضه ببيند ، ودر ايام عادتش هم نباشد ، چه
بايد بكند ؟
درس چهاردهم - حد اكثر واحد اقل نفاس وحكم خونى كه بيشتر از ده
روز مى بيند :
نفاس بيش از ده روز نمى باشد وبراى كمترين آن حدى معين نشده ،اگر زن دوقلو زايمان
كرد ، 10 روز را از موقع زائيدن دومى بايد حساب كرد .
اگر زن پس از زايمان بيشتر از ده روز خون ببيند ، از دو حال خارج نيست :
1 - داراى عادت عدديه ياوقتيه وعدديه باشد ، در اينصورت بايد باندازه روزهاى عادت
خود نفاس قرار دهد ، وباقى را استحاضه ، يعنى غسل نفاس كند وبه وظيفه مستحاضه عمل
كند ، ونماز وروزه زائد بر عادتش را قضاء نمايد .
اما اگر در حيض خود عادت عدديه ندارد ، مثلاً مبتدئه يامضطربه است ، يافقـط عادت
وقتيه دارد ، بايد نفاس را ده روز قرار دهد ، وهر چه بيشتر از ده روز است ، استحاضه
بداند ، بنابر اين بعد از ده روز غسل نفاس كند ، وپس از آن تاده روز به وظيفه
مستحاضه عمل كند ، اگر باز هم جريان خون ادامه داشت ، حكم آن مانند حكم خونى است كه
زنان در حال غير نفاس مى بينند ، پس يامبتدئه مى باشد يا مضطربه ياداراى عادت وقتى
وعددى ويافقط داراى عادت عددى ، ويافقط وقتى مى باشد ، كه بايد به احكامى كه براى
هر يك گفته شد عمل نمايد . پس معلوم شد كه خون بعد از ايام نفاس ، تاده روز استحاضه
است ، گرچه اين ده روز باايام عادت ماهانه او مصادف شود ، چون بايد بين نفاس وحيض
ده روز فاصله باشد ، چنانكه بين دو حيض نيز همين گونه است .
تمرين :
1 - بيشترين وكمترين زمان در نفاس چند روز است ؟
2 - اگر زايمان دو قلو باشد، ده روز از چه وقت حساب مى شود ؟
3 - اگر زن داراى عادت عدديه است ، وحالت نفاس او بيشتر از ده روز باشد ، نفاس را
چند روز بايد بداند وچه موقع غسل نفاس كند واول استحاضه از چه وقت است ؟
4 - اگر عادت عدديه نداشته باشد ، وبيش از ده روز خون ببيند ، نفاس را چند روز
بداند وچه وقت غسل نفاس كند وچه موقع اول استحاضه است ؟
5 - اگر خون بيش از 20 روز ادامه داشت ، وظيفه چيست ؟
درس پانزدهم - احكام نفاس :
وظيفه زن در دوره نفاس ، مانند وظيفه حائض است به اين معنى كه آنچه بر حائض حرام
است بر او نيز حرام مى باشد ، مانند لمس اسم خداوند وآيات قرآن ، وخواندن سورهائى
كه سجده واجب دارد ، حتى يك آيه از آن وداخل شدن وتوقف در مساجد ، بنابر احتياط
وآميزش ومانند آن .
پس از پاك شدن وگذراندن مرحله نفاس ، واجب است براى نماز يابراى طواف حج غسل كند
ووضوء بگيرد ، وبراى روزه ماه مبارك ، غسل كند ، وبايد روزه هائى را كه در حال نفاس
از او فوت شده قضاء نمايد ، ولى نمازها قضاء ندارد ، وهم چنين غسل نفاس از وضو
كفايت نمى كند ، واگر غسل نمى تواند بكند ، بايد تيمّم بدل از غسل نمايد ، وبراى
نماز وضوء بگيرد ، واگر غسل ووضوء براى او امكان پذير نيست ، بايد دوبار تيمّم كند
، يكى عوض از غسل نفاس ، وديگرى بدل از وضو، وپس از بند آمدن خون ، بايد خود را
بوسيله پنبه اى قبل از غسل آزمايش نمايد كه مبادا خون در باطن باشد ، واگر (به
عنوان رجاء) وبه اميد پاكى ، بدون آزمايش غسل كند ونماز بخواند ، ولى احتمال بدهد
كه هنوز خون در باطن هست وپاك نشده ، وپس از بررسى معلوم شود پاك بوده ، نمازش صحيح
است .
تمرين :
1 - چه چيزهائى بر زائو (در حال نفاس) واجب ومستحب ومكروه وحرام است؟
2 - آيا غسل نفاس از وضوء كفايت مى كند ؟
3 - اگر زائو نتواند غسل كند ، چه بايد بكند ؟
4 - اگر وضوء وغسل براى وى امكان نداشته باشد ، چه وظيفه اى دارد ؟
5 - بر زائو پيش از غسل چه چيزى واجب است ؟
6 - اگر بدون آزمايش خود غسل نمايد ، غسل او چه حكمى دارد ؟
