1- وسائل
الشيعه ، ج 18، ص 67
2- سند حديث :
شيخ صدوق قدس سره الشريف روايت كرده است : حدثنا محمدبن بكران النقاش
عن احمد بن الحسن القطان و محمد بن احمد بن ابراهيم المعاذى و محمدبن
ابراهيم بن اسحاق المكتب كلهم عن احمد بن محمد بن سعيد عن على بن الحسن
بن فضال عن ابيه عن الرضا عن آبائه عن اميرالمؤ منين عليه السلام
3- شيخ صدوق
عيون اخبار الرضا عليه السلام ج 1، ص 230 و اربعين شيخ بهائى ص 162
4- شيخ عباس
قمى ، الكنى و الالقاب ، ج 1، ص 212
5- سوره بقره ،
آيه 185
6- سوره قدر،
ايه 3
7- علامه مجلسى
، بحارالانوار، ج 93، ص 168
8- عيون اخبار
الرضا عليه السلام ج 1، ص 51
9- معروف به
اباصلت
10- علامه
مجلسى بحارالانوار، ج 97 ص 73
11- وقايع
الايام ، خيابانى ، ص 32
12- سوره حج ،
آيه 27
13- بشتابيد
به سوى حج
14- سوره بقره
آيه 1983
15- نهج عبده
، ج 1، ص 417 فيض الاسلام ج 2، ص 642
16- شيخ بهائى
اربعين ، ص 171
17- مصباح
المجتهد، ص 611
18-
بحارالانوار، ج 96، ص 376
19- مجالس ماه
رمضان ، ص 31
20- سوره بقره
، آيه 261
21- وقايع
الايام ، ص 34
22-
بحارالانوار، ج 93، ص 168
23-
بحارالانوار، ج 96، ص 356
24- سوره محمد
آيه 33، بحارالانوار، ج 93، ص 168
25- سوره نساء
آيه 93
26-
بحارالانوار، ج 99، ص 3
27- شيخ صدوق
، امالى ، ص 495 بحارالانوار، ج 74، ص 284، و ج 99 ص 3
28- سوره بقره
آيه 200
29-
بحارالانوار، ج 99، ص 11
30- سوره بقره
آيه 183
31- تفسير
نمونه ، ج 1، ص 455، در دفتر منابر تمرينى در نجف اشرف اين موضوع را
مشروحا و با ذكر مثال نوشته ام
32- نهج
البلاغه ، تحقيق شيخ محمد عبده ، ج 2، ص 70
33-
بحارالانوار، ج 96 ص 339. و از اين مضمون جالب تر، عن هشام بن الحكم ح
53 ص 371
34-
بحارالانوار، ج 66، ص 325
35-
بحارالانوار، ج 62، ص 140
36- همان ص
142
37- نهج عبده
، ج 2، ص 178
38- تفسير
نمونه ج 1، ص 458
39-
بحارالانوار، ج 93، ص 168
40- سوره آل
عمران آيه 190
41- سوره بقره
، آيه 184
42- تفسير
نمونه ، ج 1، ص 361
43- وسائل
الشيعه ، ج 7، ص 225 از تهذيب و كافى و فقيه
44-
بحارالانوار، ج 97، ص 25
45- همان ، ج
96 ص 337
46- همان ، ص
371
47- وسائل
الشيعه ، ج 10، ص 241 بحارالانوار، ج 96 ص 369
48- سوره بقره
آيه 185
49- همان
50- همان
51-
بحارالانوار، ج 96 ص 371
52- سوره بقره
، آيه 185
53- سوره
انعام ، آيه 163
54- اصل شعر
از مثنوى مولوى است :
| رشته اى بر گردنم افكنده دوست |
مى كشد هر جا كه مخاطره خواه اوست |
ولى صاحب قمى تضمين كرده كه به شكلى كه در متن است و آقاى حاج حسين
مولوى رئيس المداحين قم رحمة الله چنين مى گويد:
| شعر مى گويى نمى دانى نكوست |
مغز را بيرون نمى آرى ز پوست |
| رشته بر گردن خلاف دوستى است |
دوستى بى رشته گر باشد نكوست |
55- مجمع
البيان ، ج 6 ص 449؛ و بحارالانوار، ج 70، ص 221. سوره كهف آيه 110
56-
بحارالانوار، ج 70، ص 250
57- سفينة
البحار، ج 2، ص 64 و بحارالانوار، ج 96 ص 256
58-
بحارالانوار، ج 70 ص 244
59-
بحارالانوار، ج 92، ص 182
60- همان ، ص
197
61- همان ، ص
202
62- شيخ بهائى
، اربعين ، ص 172
63-
بحارالانوار، ج 96، ص 375
64- منتهى
الامال ، ج 1 ص 337، بحارالانوار، ج 44، ص 491
65- نهج عبده ،
ج 1، ص 418
66- سوره حج ،
آيه 2
67- اين چهار
مورد را كه نوشتم ، در گفتار فقط اشاره به آن ها كردم ولى از جهت
يادگار نوشتم
68- سوره عبس ،
ايا 42-33
69- سوره يس ،
آيه 59
70- بحارالانوار،
ج 7، ص 103
71- سوره حج ،
آيه 47
72- بحارالانوار،
ج 7، ص 290
73- سوره آل
عمران ، آيه 28
74- همان ، ص
100
75- بحارالانوار،
ج 36، ص 205
76- سوره بلد،
آيه 16
77- سوره توبه
، آيه 60
78- شيخ بهائى
، اربعين ، ص 173
79- كيست كه به
خدا قرض الحسنة بدهد تا خدا نيز چند برابر آن را به او مرحمت كند و خدا
است كه مى گيرد و پس مى دهد و بازگشت همه چيز به سوى اوست
80- سوره برائت
، آيه 104
81- سوره تغابن
، آيه 17
82- يكى از
برادران گفت : با فقير نابينا، چه كنيم ، گفتم يا يك دست دستش را بگير
و روى دست ديگر كه صدقه را به آن گرفته اى قرار بده (خنده حضار)
83- بحارالانوار،
ج 96، ص 125
84- بحارالانوار،
ج 96، ص 130
85- بحارالاانوار،
ج 96، ص 123
86- بحارالانوار،
ج 74، ص 160
87- سوره محمد،
آيه 22
88- اربعين شيخ
بهائى ، ص 177
89- بحارالانوار،
ج 74، ص 88
90- سوره رعد
آيه 39
91- بحارالانوار،
ج 74، ص 99
92- فصلت آيه
34
93- بحارالانوار،
ج 74، ص 95
94- كليات سعدى
، ص 364
95- سوره ال
عمران ، آيه 33
96- بحارالانوار،
ج 45، ص 42
97- سوره حجرات
، آيه 3
98- بحارالانوار،
ج 75 ص 248
99- همان ، ص
220
100- همان ، ص
240
101- سوره
نور، آيا 31-30
102- بحارالانوار،
ج 104 ص 37
103- همان ، ص
37
104- همان ، ص
35
105- همان ، ص
35
106- بحارالانوار،
ج 104، ص 36
107- همان ، ص
37
108- بحارالانوار،
ج 6، ص 34
109- كليات
سعدى ، ص 74
110- جريان آن
خواب در كتاب عددالسنة ص 166 از خط خود مقبل نقل شده است
111- خزائن ص
431
112- اصول
كافى ، ج 2، ص 430
113- نهج
البلاغه ، عبده ، ج 2، ص 156،؟ 88
114- اصول
كافى ، ج 2، ص 423
115- سوره
بقره ، آيه 222
116- سوره
هود، آيه 3
117- اصول
كافى ، ج 2، ص 466
118- همان
119- اصول
كافى ، ج 2، ص 544
120- همان ، ص
549
121- همان
122- در
بحارالانوار، ج 48، ص 227 از عيون الاخبار، روايتى نقل مى كند كه
مضمونش آن است كه هنگام شهادت حضرت موسى بن جعفر عليهم السلام هارون در
شام بود. و بعد از آن زمان كه در ابتدا به جنازه حضرت جسارت شد، ولى
هنگامى كه از كنار قصر سليمان بن ابى جعفر عموى هارون رد مى شدند صداى
غوغا و انقلاب شنيد و جريان را پرسيد، دستور داد كه غلامان او بروند و
اگر به روز هم شده جنازه را بگيرند و به عكس نداى اول صدا بزنند: هر كس
اراده تشييع طيب را دارد بر جنازه موسى بن جعفر عليه السلام حاضر شود.
بنابراين شيعيان همه جمع شدند و با احترام تمام تشييع كردند و حضرت را
غسل داده و در كفنى كه قيمت آن دويست و پنجاه دينار بود و تمام آن قرآن
بر آن نوشته شده بود كفن كردند و در مقابر قريش دفن نمودند و بعدا
هارون كه جريان را شنيد، نامه اى به سليمان نوشت و او را تحسين كرد از
بعض محققين شنديم كه اين كار سليمان جنبه سياسى داشته چون حدس زد كه آن
غوغا انقلاب شيعه ممكن است به هارون صدمه بزند و كار به جاى باريك
كشيده شود، آن رتفار و سفارش را نمود و هارون نيز او را تشويق و تحسين
نمود.
123- سوره
مدثر آيه 38
124- سوره
طور، آيه 21
125- تفسير
نمونه ، ج 22، ص 430
126- سوره
حجرات آيه 13
127- بحارالانوار،
ج 7، ص 239
128- سفينة
البحار، ج 1 ص 598
129- بحارالانوار،
ج 85، ص 164
130- الوقايع
و الحوادث ، ج 1، ص 113 و خصائص الزينبيه ، ص 175
131- بحارالانوار،
ج 45، ص خصائص الزينبيه ، ص 216
132- همان ، ص
58
133- بحارالانوار،
ج 45، ص 115
134- همان ، ص
133
135- الوقايع
، ج 1، ص 123
136- بحارالانوار
تج 45، ص 108
137- بحارالانوار
ج 45، ص 115
138- بحارالانوار،
ج 96، ص 316
139- همان
140- همان
141- بحارالانوار،
ج 96، ص 317
142- سوره
همزه ، آيات 3 - 1
143- نهج عبده
، ج 2، ص 236
144- بحارالانوار،
ج 96، ص 161
145- سوره
اسراء آيه 29
146- بحارالانوار،
ج 16، ص 4، ح 19 و 9
147- تفسير
مجمع البيان ، ج 10 ص 320
148- بحارالانوار،
ج 43، ص 10
149- بحارالانوار،
ج 43، ص 154
150- بحارالانوار،
ج 43، ص 179
151- بحارالانوار،
ج 71، ص 373
152- همان
153- بحارالانوار،
ج 71، ص 375
154- بحارالانوار،
ج 71، ص 386
155- همان ، ص
385
156- همان ، ص
389
157- سوره
ابراهيم ، آيه 34
158- سوره
نساء آيه 77
159- وقايع
الايام ج صيام ، ص 529
160- بحارالانوار،
ج 71، ص 379
161- سوره
احزاب ، ايه 21
162- همان ، ج
16، ص 330
163- همان ،
صل ص 229 بنى قريضه ، و بنى نضير از طوائف يهود بودند كه با حضرت
جنگيدند.
164- همان ، ص
16 ص 247
165- همان ، ج
16 ص 210 و مجمع البيان ، ج 10 ص 333
166- ر.ك :
معجم رجال الحديث ، آيت الله خويى ، ج 8، ص 90
167- جهاد، ج
1، ص 259
168- بحارالانوار،
ج 6، ص 220
169- جنات
الخلود، ص 20
170- ج 1، ص
253
171- بحارالانوار،
ج 43، ص 250
172- كشف
الغمة ، ج 1، ص 514
173- همان ، ج
43، ص 238
174- همان ، ج
43، ص 286
175- همان ج
43، ص 338
176- همان ، ص
339 و مناقب ، ج 4، ص 14
177- همان ، ص
339
178- همان ج
43، ص 323 و اصول كافى ، ج 1، ص 462
179- اى اشك
ها بريزيد ، ديوان حسان ، ص 111
180- بحارالانوار
ج 46، ص 103
181- اقبال ،
ص 477
182- سوره
نساء، آيه 6
183- نهج
البلاغه تحقيق فيض الاسلام ، كلمه قصار 198 ص 1170
184- بحارالانوار،
ج 46، ص 96 و مناقب ابن شهر آشوب ، ج 3 ص 197
185- ر.ك :آخر
مفاتيح الجنان ، حاشيه دعاى توبه
186- سفينة
البحار، ج 1، ص 488
187- ارشاد
القلوب ديلمى ، ص 56 لمائى الاخبار، ج 54، ص 94
188- سوره مؤ
منون آيه 101
189- سوره مؤ
منون آيه 101
190- سوره عبس
، آيه 34
191- اى اشك
بريزيد، ديوان حسان ، ص 222
192- بحارالانوار،
ج 75، ص 279
193- همان ، ص
283
194- همان
195- غررالحكم
، ج 2، ص 477
196- نهج
البلاغه تحقيق شيخ محمد عبده ، ج 1، ص 451 و همان ، تحقيق فيض الاسلام
، ج 2، ص 704 بهج الصباغه ، فى شرح نهج البلاغه حاج شيخ محمد تقى
شوشترى ، ج 12، ص 216
197-
|
هفت
كوكب كه هست عالم را |
كه از ايشان نظام گاه خلل |
| قمر است وعطارد و زهره |
شمس و مريخ مشترى و زحل |
198- سفينة
البحار (چاپ نجف ) ج 2، ص 731
199- بحارالانوار،
ج 75، ص 4
200- همان ، ص
4
201- همان ، ص
4
202- همان ، ج
41، ص 220 و ج 33، ص 47
203- مرحوم جد
اعلاسيد عبدالغفور اين داستان را نقل مى كند و مى نويسد: آن دو، دختر
فرزندان عمار ياسر بودند و راوى را عبدالرحمن بن زيد و مكان را منى مى
نويسد. منابر متفرقه (منتشر نشده ) ص 119
204- بحارالانوار،
ج 41، ص 52
205- بحار، ج
42، ص 276
206- بحارالانوار،
ج 74، ص 89
207- همان
208- همان ، ج
74، ص 100
209- همان ، ج
74، ص 93
210- بحارالانوار،
ج 74، ص 132
211- سوره رعد
آيه 21
212- همان ، ص
115
213- ر.ك :
بحارالانوار، ج 74، ص 115
214- بحارالانوار،
ج 40، ص 204، به نقل از امالى شيخين و رضه كافى
215- بحارالانوار،
ج 78 ص 182
216- نهج
البلاغه ، تحقيق شيخ محمد عبده ، ج 1 ص 118
217- بحارالانوار،
ج 42، ص 282
218- جواهر
الكلام ، چاپ ، 42 جلدى ج 7، ص 3
219- بحارالانوار،
ج 87، ص 31
220- همان ، ص
148
221- همان ، ص
136
222- بحارالانوار،
ج 87، ص 153
223- بحارالانوار،
ج 87، ص 153
224- نهج عبده
، ج 2، ص 189 فيض الاسلام ، ج 2، ص 1182، بحارالانوار، ج 41، ص 14
225- بحارالانوار،
ج 41، ص 14
226- بحارالانوار،
ج 41، ص 15
227- بحارالانوار،
ج 41، ص 17
228- همان ، ص
16 نهج البلاغه ، تحقيق ، فيض الاسلام ، ج 2، ص 1123
229- الغدير،
چ 5، ص 25
230- همان ، ص
28
231- بحارالانوار،
ج 42، ص 290
232- سوره
احزاب ، آيه 38
233- سوره نور
آيه 22
234- سوره آل
عمران ، آيه 198
235- نهج عبده
، ج 2، ص 21 و فيض الاسلام ص 856
236- منتخب
التواريخ ، ص 313 جز دوازده بند محتشم
237- سفينة
البحار ج 5، ص 170
238- سفينة
البحار، ج 5، ص 170
239- سفينة
البحار، ج 5، ص 170 وسائل الشيعة ج 7، ص 203
240- سفينة
البحار، ج 5، ص 171
241- وسائل
الشيعة ، ج 4، ص 1222
242- بحارالانوار،
ج 96، ص 386
243- بحارالانوار،
و ج 96 ص 386 و ج 97 ص 11
244- در مناقب
اضافه مى كند وليس لى صهر مثلى
245- بحارالانوار
ج 40، ص 68
246- بحارالانوار،
ج 40، ص 6
247- همان ج
22، ص 282 و ص 208 تا 212 درباره آيه مباهله
248- همان ، ج
39، ص 35
249- همان ، ج
39 ص 35
250- سوره طه
آيه 121
251- سوره
انسان ، آيه 22
252- سوره
تحريم ، آيه 10
253- سوره
بقره ، آيه 260
254- سوره قصص
آيه 18
255- سوره
بقره ، آيه 207
256- سروه ص ،
آيه 24
257- سوره
انبياء، آيه 79
258- سوره ص ،
آيه 35
259- سوره قصص
آيه 83
260- سوره
مائده ، آيه 116
261- بحارالانوار
ج 46، ص 134
262- بحارالانوار،
ج 35، ص 8 به نقل از علل الشرايع و معانى الاخبار و امالى صدوق درباره
اين كه اين فضيلت تولد حضرت در كعبه مختص به او بوده و حضرت اولين و
آخرين كسى است كه خصلت را داشته از علماى عامه هشت حديث و از خاصه هفت
حديث وارد شده و تا زمان خلافت هشام بن عبدالملك لوح سبزى در كعبه وجود
داشته است كه رباعى ذيل روى آن نوشته شده اسن :
| خصصتما بالولد الزكى |
الطاهر المنتخب المرضى |
| فاسمه من شامخ على |
على اشتق من العلى
|
263- بحارالانوار،
ج 40، ص 2
264- كليات
ديوان شهريار، ص 76
265- بحار، ج
42، ص 227، و ص 291
266- سوره آل
عمران ، آيه 85
267- سوره
بقره آيه 25
268- سوره آل
عمران ، آيه 123
269- سوره
نساء آيه 75
270- سوره
رعد، آيه 24 - 22
271- سوره آل
عمران ، آيه 133
272- بحارالانوار،
ج 8، ص 283، ح 8
273- فرهنگ
اميركبير، ص 749
274- نور در
هر ثانيه سيصد هزاركيلومتر سرعت دارد؛ يعنى اگر فرضا هواپيمايى به سرعت
نور دور كره زمين بچرخد درهر ثانيه ، فقط به اندازه ، گفتن تك تك - هفت
متربه مى چرخد. پس اگر سيصد هزار را ضرب در شصت كنيم ، دقيقه نورى ،
معلوم مى شود، و اگر حاصل ضرب را مجددا ضرب در شصت كنيم ، ساعت نورى ،
به دست مى آيد، واگر حاصل را ضرب در بيست و چهار كنيم ، روز نورى ،
وحاصل را ضرب در سيصد و شصت و پنج كنيم ، سال نورى به كيلومتر معلوم مى
شود (براى توضيح بيش تر به كتاب آفريدگار جهان ، ص 92، رجوع شود)
275- سوره
غافر، آيه 57
276- سوره مؤ
منون ، آيه 14
277- بحارالانوار،
ج 8، ص 120 ح 11
278- بحارالانوار،
ج 8، ص 118، و امالى شيخ صدوق ص 175
279- سوره مؤ
منون آيه 11 - 10
280- همان ، ج
8، ص 125
281- سوره مؤ
منون ، آيه 10
282- سوره
فاطر، آيه 37 - 38
283- بحارالانوار،
ج 8، ص 281
284- بحارالانوار،
ج 39، ص 198
285- بحارالانوار،
ج 39، ص 198، ح 9
286- بحارالانوار،
ج 39، ص 241
287- عمادزاده
، زندگانى اميرالمومنين عليه السلام ص 420
288- سوره
قدر،
289- مجمع
البيان ، ج 10، ص 516
290- همان
291- همان ،
مجمع البيان ، ج 10، ص 516
292- سوره
بقره ، آيه 185
293- رك :
تفسير مجمع البيان ، ج 10، ص 518 و تفسير نمونه ، ج 21، ص 148 و ج 27 ص
182
294- سوره قدر
آيه 5
295- بحارالانوار،
ج 97، ص 20
296- تفسير
قمى ، ج 2، ص 432
297- تفسير
برهان ج 4، ص 488
298- تفسير
برهان ، ج 4، ص 487
299- سوره
شعرا، آيه 205
300- تفسير
برهان ، ج 4، ص 486
301- سوره
هود، آيه 69
302- تفسر
نمونه ، ج 27، ص 186
303- سوره
اسراء، آيه 60
304- تفسير
نمونه ، ج 12، ص 172
305- مروج
الذهب ، ج 3، ص 234
306- مرحوم
نراقى ، خزائن ، ص 367 به نقل از ابن اثير، جامع الاصول ، نيز همين
حساب را آورده است .
307- سروه
اسراء آيه 60
308- تتمه
المنتهى ، ص 55
309- سوره
بقره ، آيه 185
310- استاد
معظم آيت الله خويى در تاريخ شنبه 8 صفر 1413 برابر با مرداد 1371 هش
دار فانى را وداع گفت
311- تفسير
البيان ، ص 533
312- بحارالانوار،
ج 52، ص 316 خصال ص 626
313- سوره
فاطر، آيه 5
314- ديوان
حافظ
315- بحارالانوار،
ج 78، ص 116
316- بحارالانوار،
ج 69، ص 368
317- نهج
البلاغه ، تحقيق فيض الاسلام ، ص 1158 كلمات قصار، 162 و تحقيق محمد
عبده ، ص ح 178169
318- سوره
هود، آيه 114
319- بحارالانوار،
ج 71، ص 77
320- بحارالانوار،
ج 71، ص 77
321- نهج
البلاغه ، تحقيق شيخ محمد عبده ، ج 2، ص 152
322- همچنين
بحارالانوار اين حديث را در جلد 33، ص 250 از كتاب
((الفضائل ، الروضه و در ج 40، ص 329 از مناقب مخترا بدون
سند مرسلا از امام باقر عليه السلام نقل فرموده و در زهرالربيع ، ص 197
و شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد، ج 18، ص 255 نيز آمده است .
323- بحارالانوار،
ج 40 ص 318
324- احقاق
الحق ، ج 8، ص 592
325- سفينة
البحار، ج 8، ص 439، چاپ جديد
326- بحارالانوار،
ج 70، ص 297
327- سفينة
البحار، ج 5، ص 132
328- در مشهد
مقدس ، مدرسه نواب ، ماه صفر 1378 ق برابر با 1337 شمسى شبها منبر مى
رفت و سفر اول حقير بود و از نجف اشرف آمده بودم .
329- بحارالانوار،
ج 26، ص 109
330- بحارالانوار،
ج 27، ص 285
331- بحارالانوار،
ج 42، ص 190
332- رك :
بحارالانوار، ج 20، ص 130 حالات عمرو بسيار جالب و شيرين است
333- همان ، ج
33، ص 7 گفتار نبى اكرم صلى الله عليه و آله را در حق او ببنيد
334- صحيفه
نور، ج 14، ص 60
335- صحيفه
نور، ج 14، ص 60
336- بحارالانوار،
ج 42، ص 246
337- بحارالانوار،
ج 42، ص 257
338- بحارالانوار،
ج 42، بيص 259
339- رك :
الغدير، ج 5، ص 52
340- سوره
بقره ، آيه 207
341- بحارالانوار،
ج 36 ص 40
342- بحارالانوار،
ج 42، ص 121؛ از امالى شيخ طوسى
343- بحارالانوار،
ج 42، ص 124 از ارشاد شيخ مفيد
344- بحارالانوار،
ج 42، ص 127
345- مهجة :
خون جگر، كنايه از جان
346- بحارالانوار،
ج 44، ص 366: و نيز رك : جمعى از محققان ، موسوعة كلمات الحسين عليه
السلام (قم ، مركز تحقيقات مؤ سسه باقرالعلوم )
347- چند سال
پيش جناب آقاى شيخ نعمت الله صالحى كتابى نوشت به نام
((شهيد جاويد)) كه در
نوشتن آن زحمت كشيده بود و تحقيقات نموده بود؛ ولى موجب اختلاف شد و سر
و صداى زيادى بلند و در رد آن پاسخهايى هم نوشتند. ايشان با اعتراف به
اين كه نظر علماى شيعه درباره علم امام به شهادت خود دو عقيده است
(صفحه هشت ) بعضى عقيده دارند كه امام از تمام خصوصيات شهادت خود خبر
دارد، و بعضى عقيده دارند كه فقط خبر اجمالى دارد، و خصوصيات را خبر
ندارند، ايشان نظريه دوم را اختيار نموده . و قلم فرسايى مى نمايد و
اصرار بر آن دارد و تا جايى كه يادم مى آيد، ايشان هر روايت و حديثى را
كه دلالت بر نظريه اول دارد يا سندا رد مى كند و يا اشكال دلالتى مى
گيرد؛ مثل همين خطبه اى كه نقل شد - كه به نظر حقير دلالتش واضح ، و
خود اسلوب كلمات و سبك سخن داد مى زند كه خطبه امام عليه السلام و از
دو لب حضرت صادر شده است و هر حديثى كه به نظر ايشان دلالت بر نظريه
دوم دارد، بدون ايراد سندى و دلالتى مى پذيرد حتى كلام شيخ مفيد را،
قسمتى كه به نفع اوست نقل مى كند و ترجمه مى كند و آن قسمتى كه به ضرر
اوست كه شيخ احتمال مى دهد امام از تمام خصوصيات با خبر است ، نقطه
گذاشته و نقل نكرده است و ترجمه آن را نيز نياورده است (شهيد جاويد، ص
453) و چقدر جالب است جملاتى كه علامه استاد جعفرى قدس سره در نامه اى
كه به ايشان نوشته ، مى فرمايد:... البته مسلم است كه نويسنده ارجمند
آگاهتر از آنند كه تحقيقات مفيدشان را در اين كتاب به عنوان واقعيات
بسته و غير قابل نظر تلقى نمايند (همان ص 9)
348- سوره آل
عمران آيه 61
349- احقاق
الحق ، ج 3، ص 46
350- مرحوم
علامه حلى ، كتابى در عقايد، شيعه نوشته ، به نام كشف الحق و نهج الصدق
، وقاضى فضل بن روز بهان شافعى ردى بر آن نوشته به نام ابطال الباطل و
قاضى نورالله شوشترى مفصلا اشكالات و ايرادات او را پاسخ داده به نام
احقاق الحق كه با حواشى آيت الله العظمى مرعشى رحمة الله چاپ شده است
351- رك تفسير
نمونه ج 2، ص 437
352- آيت الله
مرعشى رحمة الله در پاورقى كتاب ((احقاق
الحق )) نام شصت نفر از دانشمندان اهل
سنت را مى برد كه همه آنها تصريح كرده اند، آيه مباهله در شاءن
اميرالمؤ منين و فاطمه زهرا و حسن و حسين عليهم السلام است و مشخصات
كتب آنها را با ذكر صفحه بيان فرموده است (احقاق الحق ج 3، ص 62 - 46)
در تفسير نمونه اكتفا به شانزده نفر از افراد سرشناس آنها نموده است
(تفسير نمونه ج 20، ص 441) و بنده ده نفر را مى نويسم : 1 - صحيح مسلم
، ج 17، ص 120 از شش كتاب صحيح معتبر نزد آنها( صحاح ستة ) 2 - مسند
احمد بن حنبل ج 1، ص 185؛ 3 - تفسير طبرى ، ج 3 ص 192، 4 - مستدرك حاكم
، ج 3، ص 150؛ 5 - دلائل النبوة حافظ ابونعيم اصفهانى ، ص 297؛ 6 -
اسباب النزول واحدى نيشابورى ، ص 74 - تفسير كبير فخر رازى ج 8، ص 85؛
8 - جامع الاصول ابن اثير ج 9، ص 470؛ 9- تذكرة الخواص ابن جوزى ، ص
17؛ 10 - تفسير قاضى بيضاوى ، ج 2، ص 22 جهت مشخصات چاپ اين كتب به
تفسير نمونه و يا احقاق الحق مراجعه نماييد.
و اما شيعه درباره آيه مباهله در كتب شعيه رك : بحارالانوار، ج 35، ص
257
353- بحارالانوار،
ج 35، ص 257
354- سوره آل
عمران ، آيه 61
355- بحارالانوار،
ج 37، ص 254
356- بحارالانوار،
ج 39، ص 264
357- سوره
احزاب ، آيه 23
358- بحارالانوار،
ج 39، ص 265
359- نهج
البلاغه ، تحقيق شيخ محمد عبده ، ج 1، ص 105 كلام 57، تحقيق فيض
الاسلام ج 1، ص 137
360- سوره حشر
آيه 10
361- البراهين
، الاثنا عشر، ج 1، ص 364، به نقل از تاريخ الخميس ، ج 2، ص 354
362- بحارالانوار،
ج 39، ص 311
363- بحارالانوار،
ج 39، ص 312
364- در شب 14
يا 18 ربيع الاول 170 هق موسى از دنيا رفت و برادرش هارون به خلافت
رسيد و ماءمون همان شب به دنيا آمد و براى بنى عباس چنين شبى واقع
نشد(تتمة المنتهى ص 227)
365- سيد نعمت
الله جزايرى زهرالربيع ، ص 264
366- معالى
السبطين ، ج 2، ص 12؛ و ناسخ التواريخ ، ج 2، ص 376
367- رك :
بحارالانوار، جلد 36 از ص 192 تا 413
368- تصريح به
اسماى ائمه عليهم السلام ينابيع الموده ، ج 3، ص 99؛ تصريح به دوازده
نفرند صحيح بخارى ، ج 8، ص 127؛ صحيح مسلم ، ج 6، ص 3
369- سوره
مائده آيه 12
370- نقيب كسى
است كه به طور كلى از مصالح و مفاسد آگاه باشد
371- بحارالانوار،
ج 36، ص 236
372- بحارالانوار،
ج 36 ص 385
373- كفاية
الاثر ص 600 ج 1، ص 578
374- الغدير،
ج 6، ص 77 - 61
375- الغدير،
ج 6، ص 341 - 338
376- سوره
معارج آيه 1
377- مجمع
البيان ، ج 10، ص 352، و بحارالانوار، ج 37 ص 135
378- الغدير،
ج 1، ص 246 - 239
379- رك :
تفسير نمونه ، ج 35، ص 6 و المراجعات ص 214
380- بحارالانوار،
ج 39، ص 247
381- بحارالانوار،
ج 39 ص 248
382- بحارالانوار،
ج 39، ص 294
383- شرح بر
نهج البلاغه ج 8، ص 119
384- بحارالانوار،
ج 39، ص 294، ح 96
385- رك :
قاضى نورالله شوشترى مجالس المؤ منين ، ج 2، ص 584، داستان و باستان ،
ص 69
386- سوره
شعراء آيه 214
387- سوره
اعراف آيه 142
388- سوره
شعراء آيه 214
389- رك :
المراجعات ، ص 144؛ بحارالانوار، ج 18، ص 216 - 211؛ و احقاق الحق ، ج
4 ص 60 به بعد
390- سوره نجم
آيات 4 -3
391- سوره
حجرات آيه 2
392- آنگاه
هدايت شدم به فارسى به همين نام ترجمه شده است
393- رك : ملل
و نحل شهرستانى ، ج 1، ص 30 و صحيح بخارى ، ج 3، ص باب قول المريض
قوموا عنى ؛ و صحيح مسلم ج 5، ص 75؛ و مسند احمد، ج 1، ص 355 و ج 5، ص
116، و تاريخ طبرى ج 3، ص 193؛ و تاريخ ابن اثير ج 2 ص 320 به نقل از
ثم اهتديت
394- ابن ابى
الحديد معتزلى شرح نهج البلاغه ، ج 1، ص 183
395- شرح بهج
الصباغة ، جلد 6، ص 234
396- شرح ابن
ابى الحديد، معتزلى ، ج 12، ص 3 به بعد
397- نهج
البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج 10، ص 180
398- بحار
الانوار، ج 37، ص 253 - 108.
399- راويان
حديث غدير، از صحابه يكصد و ده نفر، از ص 14 تا ص 61، ج 1، الغدير و
راويان از تابعين 84 نفر از ص 62 تا ص 73 و راويان از اصحاب حديث و
حافظين 360 نفر از ص 73 تا ص 151 و نيز ر.ك : المراجعات از ص 201 تا ص
220.
400- بحار
الانوار، ج 43 ص 92.
401- بحار
الانوار، ج 43 ص 93.
402- بحارالانوار،
ج 43، ص 10
403- احقاق
الحق ، ج 4، ص 468
404- بحارالانوار،
ج 43، ص 284
405- بحارالانوار،
ج 43، ص 232
406- سوره
انعام آيه 84، و 85
407- سوره ال
عمران ، آى 61
408- سوره
نساء آيه 22
409- بحارالانوار،
ج 10، ص 349
410- ديوان
حسان اى اشكها، بريزيد، ص 107
411- ر.ك : به
جلسه دهم
412- بحارالانوار
ج 45، ص 133 و ص 157
413- بحارالانوار،
ج 38، ص 1
414- ج 4، ص
410
415- ج 1، ص
86
416- سوره شوى
، آيه 23
417- مجمع
البيان ، ج 9، ص 28
418- ر.ك :
احقاق الحق ، ج 3، ص 2؛ و تفسير نمونه ، ج 20، ص 410
419- تفسير
كبير رازى ، ج 27، ص 156؛ تفسير نمونه ، نقل از او و تفسير كشاف و
قرطبى ، ج 20، ص 414
420- ج 27، ص
166
421- اشاره به
حديث شريف الصائم فرحتان فرحة عند الافطار و فرحة عنداللقاء الله
422- سوره
حديد آيه 19
423- مجمع
البيان ، ج 9 ص 238
424- همان ، ص
238
425- مومن را
اصطلاح روايات شيعه دوازده امامى است
426- سوره
نساء، آيه 157
427- سوره
نساء، آيه 158
428- بحارالانوار،
ج 101، ص 230 و 322
