2- عـَنـْهُ عَنْ أَحْمَدَ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مَنْصُورٍ الصَّيْقَلِ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع رُبَّمـَا دَعَا الرَّجُلُ بِالدُّعَاءِ فَاسْتُجِيبَ لَهُ ثُمَّ أُخِّرَ ذَلِكَ إِلَى حِينٍ قَالَ فَقَالَ نَعَمْ قُلْتُ وَ لِمَ ذَاكَ لِيَزْدَادَ مِنَ الدُّعَاءِ قَالَ نَعَمْ اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 2

ترجمه : 2- مـنـصور صقيل گويد: به حضرت صادق (ع ) عرضكردم : بسا هست كه مردى دعا كند و دعـايـش مـسـتـجـاب گـرديـده ، ولى تـا مـدتى (اثر آن استجابت ظاهر نگردد و) پس افتد؟ فـرمـود: آرى (چنين است ) عرضكردم : اين براى چيست ؟ آيا براى اينست كه بيشتر دعا كند، فرمود: آرى .

3- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ أَبِي هِلَالٍ الْمَدَائِنِيِّ عَنْ حَدِيدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْعَبْدَ لَيَدْعُو فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لِلْمَلَكَيْنِ قَدِ اسـْتـَجـَبْتُ لَهُ وَ لَكِنِ احْبِسُوهُ بِحَاجَتِهِ فَإِنِّي أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَ صَوْتَهُ وَ إِنَّ الْعَبْدَ لَيَدْعُو فَيَقُولُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى عَجِّلُوا لَهُ حَاجَتَهُ فَإِنِّي أُبْغِضُ صَوْتَهُ اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 3

ترجمه : 3- و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: هـمـانـا بـنـده اى دعـا كـنـد پـس خـداى عزوجل بدو فرشته (كه موكل بر انسان هستند يا دو فرشته ديگر) فرمايد: من دعاى او را باجابت رساندم ولى حاجتش را نگهداريد، زيرا كه من دوست دارم آواز او را بشنوم ، و همانا بـنـده اى هـم هـسـت كـه دعـا كند پس خداى تبارك و تعالى فرمايد: زود حاجتش را بدهيد كه آوازش را خوش ندارم .

4- ابـْنُ أَبـِي عُمَيْرٍ عَنْ سُلَيْمَانَ صَاحِبِ السَّابِرِيِّ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ يُسْتَجَابُ لِلرَّجُلِ الدُّعَاءُ ثُمَّ يُؤَخَّرُ قَالَ نَعَمْ عِشْرِينَ سَنَةً اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 4

ترجمه : 4- اسـحـاق بـن عـمـار گويد: بحضرت صادق عرضكردم : (ممكن است ) دعاى مردى مستجاب شـده (بـاشـد) ولى بتاءخير افتد (و اثر استجابت آن همان زمان ظاهر نگردد؟ فرمود: آرى تا بيست سال (ممكن است تاءخير افتد).

5- ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ بَيْنَ قَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ قَدْ أُجِيبَتْ دَعْوَتُكُم ا وَ بَيْنَ أَخْذِ فِرْعَوْنَ أَرْبَعِينَ عَاماً اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 5

ترجمه : 5- و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: مـيـان گـفـتـه خـداى عزوجل (كه بموسى و هارون در مقابل تقاضاى نابودى فرعون و پيروانش فرمود:) (((هر آيـنـه دعـاى شـمـا بـاجـابـت رسـيـد))) (سـوره يـونـس 89) و مـيـان نـابـودى فـرعـون چهل سال طول كشيد.

6- ابـْنُ أَبـِي عـُمَيْرٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو فَيُؤَخَّرُ إِجَابَتُهُ إِلَى يَوْمِ الْجُمُعَةِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 245 رواية : 6

ترجمه : 6- ابـو بـصـيـر گويد: شنيدم از حضرت صادق (ع ) كه مى فرمود: همانا مؤ من دعا كند و اجابت دعايش تا روز جمعه (يا روز قيامت ) بتاءخير افتد.

7- عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ غَيْرِ وَاحـِدٍ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ الْعَبْدَ الْوَلِيَّ لِلَّهِ يَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فـِي الْأَمـْرِ يَنُوبُهُ فَيَقُولُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِهِ اقْضِ لِعَبْدِي حَاجَتَهُ وَ لَا تُعَجِّلْهَا فَإِنِّي أَشـْتـَهـِي أَنْ أَسـْمَعَ نِدَاءَهُ وَ صَوْتَهُ وَ إِنَّ الْعَبْدَ الْعَدُوَّ لِلَّهِ لَيَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي الْأَمْرِ يـَنـُوبـُهُ فـَيـُقَالُ لِلْمَلَكِ الْمُوَكَّلِ بِهِ اقْضِ لِعَبْدِي حَاجَتَهُ وَ عَجِّلْهَا فَإِنِّي أَكْرَهُ أَنْ أَسْمَعَ نِدَاءَهُ وَ صَوْتَهُ قَالَ فَيَقُولُ النَّاسُ مَا أُعْطِيَ هَذَا إِلَّا لِكَرَامَتِهِ وَ لَا مُنِعَ هَذَا إِلَّا لِهَوَانِهِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 246 رواية : 7

ترجمه : 7- و نيز آن حضرت فرمود: همانا بنده اى كه دوست خدا است در پيش آمدى كه براى او رخ داده دعـا كـنـد، و خـدا بـفـرشـتـه اى كـه موكل باو (يا بآن دعا) است فرمايد: حاجت بنده مرا بـرآور ولى در (دادن ) آن شـتـاب مـكـن زيـرا كـه مـن مـيـل دارم صـدا و آواز او را بـشـنـوم . و هـمـانـا بـنـده اى دشـمـن خـدا بـدرگـاه خـداى عـزوجـل دربـاره اتـفـاقـى كـه بـراى او پـيـش آمـده دعـا كـنـد پـس فـرشـتـه مـوكـل بر او (يا بر آن دعا) گفته شود: حاجتش را برآور و در (دادن ) آن شتاب كن زيرا من خوش ندارم آواز و صدايش را بشنوم . فرمود: پس مردم (كه خبر از اين جريان ندارند بآنكه حاجتش زود بر آورده شده ) گويند: بـايـن داده نـشـده جـز بـراى گـرامـى بـودنـش (نزد خدا، و بآنكه در اجابتش تاءخير شده گويند:) از او دريغ نشده جز براى زبونى و خواريش .

8- مـُحـَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبـِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا يَزَالُ الْمُؤْمِنُ بِخَيْرٍ وَ رَجَاءٍ رَحْمَةً مِنَ اللَّهِ عَزَّ وَ جـَلَّ مـَا لَمْ يـَسـْتـَعْجِلْ فَيَقْنَطَ وَ يَتْرُكَ الدُّعَاءَ قُلْتُ لَهُ كَيْفَ يَسْتَعْجِلُ قَالَ يَقُولُ قَدْ دَعَوْتُ مُنْذُ كَذَا وَ كَذَا وَ مَا أَرَى الْإِجَابَةَ اصول كافى جلد 4 صفحه : 246 رواية : 8

ترجمه : 8- ابـو بـصـيـر گـويـد: حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: پـيـوسـتـه مـؤ مـن در حال خير و اميدوارى است تا ماداميكه شتاب نكند پس نوميد شود و دعا را رها كند، عرضكردم : چـگـونـه شـتـاب كند؟ فرمود: گويد: از فلان وقت و فلان وقت دعا كرده ام و اجابت آن را نمى بينم ؟

9- الْحـُسـَيـْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ إِسْحَاقَ عَنْ سَعْدَانَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبـِي عـَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ الْمُؤْمِنَ لَيَدْعُو اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فِي حَاجَتِهِ فَيَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ أَخِّرُوا إِجـَابَتَهُ شَوْقاً إِلَى صَوْتِهِ وَ دُعَائِهِ فَإِذَا كَانَ يَوْمُ الْقِيَامَةِ قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَبْدِي دَعـَوْتـَنـِي فـَأَخَّرْتُ إِجـَابـَتـَكَ وَ ثـَوَابـُكَ كـَذَا وَ كـَذَا وَ دَعـَوْتـَنِي فِي كَذَا وَ كَذَا فَأَخَّرْتُ إِجـَابَتَكَ وَ ثَوَابُكَ كَذَا وَ كَذَا قَالَ فَيَتَمَنَّى الْمُؤْمِنُ أَنَّهُ لَمْ يُسْتَجَبْ لَهُ دَعْوَةٌ فِي الدُّنْيَا مِمَّا يَرَى مِنْ حُسْنِ الثَّوَابِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 246 رواية : 9

ترجمه : 9- و نـيـز آنـحـضـرت فـرمود: همانا مؤ من خداى عزوجل را درباره حاجت خود بخواند و خداى عزوجل فرمايد: اجابت او را بتاءخير اندازيد بخاطر شوقى كه بآواز و دعاى او دارم ، پس چون روز قيامت شود خداى عزوجل فرمايد: اى بنده مؤ من تو مرا خواندى (و دعا كردى ) و من اجابتت را پس انداختم اكنون ثواب و پاداش تو چنين و چنان است ، و باز درباره فلان چيز مرا خواندى (و دعا كردى ) و من اجابت تو را بتاءخير انداختم و پاداش تو چنين و چنان است ، فـرمـود: پـس مـؤ مـن آرزو كند كه كاش هيچ دعائى از او در دنيا اجابت نمى شد براى آنچه ثواب و پاداش نيك كه مى بيند.

*باب ذكر صلوات بر محمد ص و خاندانش عليهم السلام در دعا و غير آن* بَابُ الصَّلَاةِ عَلَى النَّبِيِّ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَيْتِهِ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ

1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ لَا يَزَالُ الدُّعَاءُ مَحْجُوباً حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اصول كافى جلد 4 صفحه : 247 رواية : 1

ترجمه : 1- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: پـيـوسته دعا محجوبست (و ميانه آن و استجابش حجاب و پـرده اى حـائل اسـت ) تـا بـر مـحـمـد و آلش صـلوات فـرسـتـاده شـود (كـه آنگاه پرده و حائل برطرف شود).

شــرح :
جـزرى در نهايه گفته است : صلوة در لغت بمعناى دعا است ، و عبادت مخصوصه را كه شامل دعا است صلوة گفته اند، و برخى گفته اند: صلوة در لغت بمعناى تعظيم است ، و عبادت مخصوصه را هم صلوة گفته اند چون در آن تعظيم خداوند است تا آنكه گويد: و اما اينكه گوئيم (((اللهم صلى على محمد))) معنايش اينست كه خدايا او را بزرگوار كن در دنـيـا بـوسـيـله بـلنـد كردن نام او و آشكار كردن دعوت و نگهدارى شريعتش ، و در آخرت بقبول كردن شفاعت او درباره امتش و دو چندان كردن اجر و پاداشش .
فـيـض (ره ) در وافـى گـويـد: مـعناى صلوة بر پيغمبرش (ص ) اضافه انواع كرامات و لطـائف نـعـمتها است بر او، و اما صلوات ما و فرشتگان بر او پس آن درخواست آن كرامت و اضافه آن بر او است .
و مـجـلسـى (ره ) گـويـد: مـشهور آنست كه صلوة از خداى سبحان رحمت است و از فرشتگان اسـتـغـفـار (و طـلب آمـرزش ) و از بـنـدگـان دعـا اسـت . و در مـعـنـاى (((آل ))) گـفـتـه اسـت : آل پـيـغـمبر (ص ) نزد شيعه اماميه عترت طاهره و خاندان معصوم او هـسـتـنـد، و ايـنـكـه شهيد ثانى (ره ) آنرا مخصوص باءميرالمؤ منين و فاطمه و حسن و حسين عـليـهم السلام كرده است وجهى و دليلى ندارد، و اما نزد عامه در اين باره اختلاف بسيارى اسـت پـس برخى گفته اند: آل پيغمبر (ص ) تمامى امت او هستند و برخى گفته اند: عشيره اويـنـد، و بـرخـى گـفـته اند هر كه از بنى هاشم و بنى عبدالمطلب كه گرفتن زكاة بر آنـهـا حـرام اسـت آل پـيـغمبرند، سپس وجوهى براى اينكه دعا بدون صلوات محجوبست ذكر فرموده است .

2- عَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ دَعَا وَ لَمْ يَذْكُرِ النَّبِيَّ ص رَفْرَفَ الدُّعَاءُ عَلَى رَأْسِهِ فَإِذَا ذَكَرَ النَّبِيَّ ص رُفِعَ الدُّعَاءُ اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 2

ترجمه : 2- حضرت صادق (ع ) فرمود: هر كه دعائى كند و نام پيغمبر (ص ) را نبرد آن دعا بالاى سرش (چون پرنده اى ) بچرخد، و چون نام پيغمبر (ص ) را برد دعا بالا رود.

3- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْجَبَّارِ عَنْ صَفْوَانَ عَنْ أَبِي أُسَامَةَ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عـَنْ مـُحـَمَّدِ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع أَنَّ رَجُلًا أَتَى النَّبِيَّ ص فَقَالَ يَا رَسُولَ اللَّهِ ص إِنِّي أَجـْعـَلُ لَكَ ثـُلُثَ صـَلَوَاتـِي لَا بـَلْ أَجـْعَلُ لَكَ نِصْفَ صَلَوَاتِي لَا بَلْ أَجْعَلُهَا كُلَّهَا لَكَ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص إِذاً تُكْفَى مَئُونَةَ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 3

ترجمه : 3- و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمود: مردى نزد پيغمبر (ص ) آمد و عرضكرد: اى رسـول خـدا مـن يـك سـوم صلواتم را براى شما قرار دهم ، نه بلكه نيمى از صلواتم را مـخـصـوص شـمـا گـردانـم ، نـه بـلكـه تـمـامـى آن را از آن شـمـا گـردانـم ؟ رسـول خدا (ص ) فرمود: در اين صورت خرج مؤ ونه دنيا و آخرت تو كفايت شود. (شرح اين حديث از زبان امام عليه السلام در حديث (4) است ).

4- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يـَحـْيـَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ سَيْفٍ عَنْ أَبِي أُسَامَةَ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ قَالَ سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع مَا مَعْنَى أَجْعَلُ صَلَوَاتِي كُلَّهَا لَكَ فَقَالَ يُقَدِّمُهُ بَيْنَ يَدَيْ كُلِّ حَاجَةٍ فَلَا يَسْأَلُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيْئاً حَتَّى يَبْدَأَ بِالنَّبِيِّ ص فَيُصَلِّيَ عَلَيْهِ ثُمَّ يَسْأَلَ اللَّهَ حَوَائِجَهُ اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 4

ترجمه : 4- ابو بصير گويد: از حضرت صادق (ع ) پرسيدم معناى اينكه : همه صلواتم را براى شما قرار دهم ))) چيست ؟ فرمود: يعنى پيغمبر (ص ) را مقدمه و جلو هر حاجتى قرار مى دهد، و از خـداى عـزوجـل چـيزى درخواست نكند تا بنام پيغمبر (ص ) ابتداء كند و صلوات بر او فرستد، سپس حاجات خود را از خدا درخواست كند.

شــرح :
فـيـض (ره ) در شـرح حـديث (3) گويد: مقصود از صلوة معناى لغوى آن است كه دعا بـاشـد و مـعـناى گفتار آن مرد به پيغمبر (ص ) اينست كه هرگاه بدرگاه خداوند درباره حـاجـتـى دعـا مـى كـنـم اول بـشـما دعا مى كنم و آنرا ريشه و پايه قرار مى دهم سپس آنچه بـراى خـود خـواهـم روى آن قـرار دهم و همين است معناى آنچه از تفسير اين حديث بيايد (كه اشاره بحديث (4) است ).

5- عـِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبـِي عـَبـْدِ اللَّهِ ع قـَالَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ ص لَا تـَجْعَلُونِي كَقَدَحِ الرَّاكِبِ فَإِنَّ الرَّاكِبَ يَمْلَأُ قَدَحَهُ فَيَشْرَبُهُ إِذَا شَاءَ اجْعَلُونِي فِي أَوَّلِ الدُّعَاءِ وَ فِي آخِرِهِ وَ فِي وَسَطِهِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 248 رواية : 5

ترجمه : 5- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: رسـول خدا (ص ) فرمود مرا چون قدح شتر سوار قرار نـدهـيـد، زيـرا شـتـر سـوار قـدح خـود را پـر كـنـد و هـر زمـان خـواسـت بـنـوشـد مـرا در اول دعا و وسط و آخر ان قرار دهيد.

شــرح :
فـيـض (ره ) گـويـد: ابـن اثـير گفته است : يعنى در آخر بياد من نيفتد چنانچه شتر سوار قـدح خـود را در آخـر بـار و بـنـه خـود قرار دهد، پس از آنكه از بار كردن همه آنها فارغ گـرديـد آن را پـشت آنها بياويزد، سپس فيض (ره ) گويد: و شايد مقصود اين باشد (كه هميشه به ياد من باشيد نه مانند قدح شتر سوار زيرا كه ) شتر سوار ياد قدح خود نكند تا گاهى كه تشنه شود و بخواهد آب بياشامد كه در آن هنگام آن را پر كند و بياشامد، و اقات ديگر از آن غافل است .

6- عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عـَلِيِّ بـْنِ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِيهِ وَ حُسَيْنِ بْنِ أَبِي الْعَلَاءِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ إِذَا ذُكِرَ النَّبِيُّ ص فَأَكْثِرُوا الصَّلَاةَ عَلَيْهِ فَإِنَّهُ مَنْ صَلَّى عَلَى النَّبِيِّ ص صـَلَاةً وَاحـِدَةً صـَلَّى اللَّهُ عـَلَيـْهِ أَلْفَ صـَلَاةٍ فِي أَلْفِ صَفٍّ مِنَ الْمَلَائِكَةِ وَ لَمْ يَبْقَ شَيْءٌ مِمَّا خَلَقَهُ اللَّهُ إِلَّا صَلَّى عَلَى الْعَبْدِ لِصَلَاةِ اللَّهِ عَلَيْهِ وَ صَلَاةِ مَلَائِكَتِهِ فَمَنْ لَمْ يَرْغَبْ فِي هَذَا فَهُوَ جَاهِلٌ مَغْرُورٌ قَدْ بَرِئَ اللَّهُ مِنْهُ وَ رَسُولُهُ وَ أَهْلُ بَيْتِهِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 249 رواية : 6

ترجمه : 6- حـضـرت صادق عليه السلام فرمود: چون نام پيغمبر صلى اللّه عليه و آله برده شد بـسـيـار بر او صلوات بفرستيد، زيرا هر كس يك صلوات بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله فـرسـتـد خداوند هزار بار در هزار صف از فرشته ها بر صلوات فرستد، و چيزى از مخلوقات خدا نماند جز اينكه بر اين بنده صلوات فرستد براى آنكه خداوند و فرشتگان براى او صلوات فرستند، و هر كس در اين فضيلت رغبت نكند پس او نادان و مغرور است ، و خدا و رسول و خاندانش از او بيزارند.

شــرح :
مـجـلسـى (ره ) گـويـد: ايـنـكـه فـرمـود: (((بـسـيـار صـلوات بـر او بـفـرسـتـيـد))) مـحمول بر استحباب است چناچه اجماع بر آن است ، و اينكه فرمود: (((خداوند در هزار صف فـرشـتـگـان بـر او صـلوات فـرسـتـد))) چـنـد مـعـنـى اول كـه ظـاهـر هـم هـمـانـسـت ايـن اسـت كـه خداوند بر او ثنا گويد و صلوات فرستد به كـلامـيـكـه آن كـلام را هـزار صـف از فـرشـتـگـان بـشـنـونـد و آنها نيز به صلوات خداوند عـزوجـل صـلوات فـرسـتـنـد. و پـس از آن چـنـد وجـه ديـگـر نـقـل كـرده (و در آخـر بـاب هـم در فـائده پـنـجـم از فـوائدى كه ذكر كرده معانى ديگرى نـقـل كـند) تا آنكه گويد: و مقصود از صلوات بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله بر او و آل او است ، نه صلوات بر پيغمبر صلى اللّه عليه و آله فقط، زيرا در روايات خاصه و عـامـه وارد شـده كـه صـلوات بـه او بـدون صـلوات بـر آل پـذيـرفـتـه نيست ، بلكه از اخبار ما ظاهر گردد كه حرام و موجب عقاب است ... و در آخر اين خبر نيز اشاره اى بدان شده .

7- عـِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيِّ عَنِ ابْنِ الْقَدَّاحِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص مَنْ صَلَّى عَلَيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَلَائِكَتُهُ وَ مَنْ شَاءَ فَلْيُقِلَّ وَ مَنْ شَاءَ فَلْيُكْثِرْ اصول كافى جلد 4 صفحه : 249 رواية : 7

ترجمه : 7- حـضـرت صـادق (ع ) فـرمـود: رسـول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: هر كه بر من صـلوات فـرسـتد خدا و فرشتگان بر او صلوات فرستند، هر كه خواهد كم فرستد و هر كه خواهد بيش .

8- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص الصَّلَاةُ عَلَيَّ وَ عَلَى أَهْلِ بَيْتِي تَذْهَبُ بِالنِّفَاقِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 8

ترجمه : 8- و نيز آن حضرت عليه السلام فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: صلوات بر من و بر اهل بيت من نفاق را مى برد.

9- أَبُو عَلِيٍّ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ أَبِي عِمْرَانَ الْأَزْدِيِّ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ الْحَكَمِ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ قَالَ يَا رَبِّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ مِائَةَ مَرَّةٍ قُضِيَتْ لَهُ مِائَةُ حَاجَةٍ ثَلَاثُونَ لِلدُّنْيَا وَ الْبَاقِي لِلْآخِرَةِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 9

ترجمه : 9ـ و نيز حضرت صادق (ع ) فرمود: هر كه صد بار بگويد: (((يا رب صلى على محمد و آل محمد))) صد حاجت از او بر آورده شود كه سى حاجت آن از (حاجات ) دنيا باشد (و باقى از آخرت ).

10- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ وَ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِي نَجْرَانَ جـَمـِيـعـاً عـَنْ صـَفـْوَانَ الْجـَمَّالِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كُلُّ دُعَاءٍ يُدْعَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ مَحْجُوبٌ عَنِ السَّمَاءِ حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 10

ترجمه : 10ـ و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: هـر دعـائى كـه خـداى عـزوجـل بـدان خـوانـده شـود از رفـتـن بـه آسـمـان مـحـجـوبـسـت تـا صـلوات بـر مـحـمد و آل محمد فرستاده شود.

11- عـَنـْهُ عـَنْ أَحـْمـَدَ بـْنِ مـُحـَمَّدٍ عـَنْ عـَلِيِّ بـْنِ الْحـَكَمِ عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ عَنْ أَبِي بَكْرٍ الْحـَضـْرَمـِيِّ قـَالَ حـَدَّثـَنِي مَنْ سَمِعَ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ جَاءَ رَجُلٌ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ص فـَقـَالَ أَجـْعـَلُ نـِصْفَ صَلَوَاتِي لَكَ قَالَ نَعَمْ ثُمَّ قَالَ أَجْعَلُ صَلَوَاتِي كُلَّهَا لَكَ قَالَ نَعَمْ فَلَمَّا مَضَى قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص كُفِيَ هَمَّ الدُّنْيَا وَ الْآخِرَةِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 11

ترجمه : 11ـ و نـيـز آن حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: مـردى نـزد رسول خدا (ص ) آمده عرض كردم : من نيمى از صلوات (و دعاهايم ) را براى شما قرار دهم ؟ فرمود: آرى ، سپس عرض كرد: همه دعاهايم را به شما مخصوص گردانم ؟ فرمود: آرى ، هـمـيـنـكـه آنمرد رفت رسول خدا صلى اللّه عليه و آله فرمود: اندوه دنيا و آخرتش كفايت شد.

12- عـَلِيُّ بـْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُرَازِمٍ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع إِنَّ رَجـُلًا أَتـَى رَسـُولَ اللَّهِ ص فـَقـَالَ يـَا رَسـُولَ اللَّهِ إِنِّي جـَعَلْتُ ثُلُثَ صَلَوَاتِي لَكَ فـَقـَالَ لَهُ خـَيـْراً فـَقـَالَ يـَا رَسـُولَ اللَّهِ إِنِّي جَعَلْتُ نِصْفَ صَلَوَاتِي لَكَ فَقَالَ لَهُ ذَاكَ أَفـْضَلُ فَقَالَ إِنِّي جَعَلْتُ كُلَّ صَلَوَاتِي لَكَ فَقَالَ إِذاً يَكْفِيَكَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَا أَهَمَّكَ مِنْ أَمْرِ دُنْيَاكَ وَ آخِرَتِكَ فَقَالَ لَهُ رَجُلٌ أَصْلَحَكَ اللَّهُ كَيْفَ يَجْعَلُ صَلَاتَهُ لَهُ فَقَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع لَا يَسْأَلُ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ شَيْئاً إِلَّا بَدَأَ بِالصَّلَاةِ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ ص اصول كافى جلد 4 صفحه : 250 رواية : 12

ترجمه : 12ـ و نـيـز فـرمـود: عـليـه السـلام مـردى نـزد صـلى اللّه عليه و آله آمده عرض كرد: اى رسـول خـدا: يـك سوم دعاهاى خود را به شما اختصاص دهم ؟ فرمود: نيكو است عرض كرد: صـلى اللّه عـليـه و آله نيمى از دعاهاى خود را مخصوص شما گردانم ؟ فرمود: اين بهتر اسـت ، عـرض كـرد: هـمـه دعـاهـايـم را بـراى شـما قرار دهم ؟ فرمود: در اين صورت خداى عـزوجـل ـ آنـچه از كارهاى دنيا و آخرتت كه ترا اندوهناك كند كفايت فرمايد. پس مردى به حـضـرت صـادق (ع ) عـرض كـرد: خـدايـت نـيـكـى دهـد چگونه دعايش را براى او قرار دهد، حـضـرت عـليـه السـلام فـرمـود: چيزى از خداى عزوجل درخواست نكند جز اينكه ابتداء به صلوات بر محمد و آلش عليهم السلام كند.

13- ابْنُ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص ارْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ بِالصَّلَاةِ عَلَيَّ فَإِنَّهَا تَذْهَبُ بِالنِّفَاقِ اصول كافى جلد 4 صفحه : 251 رواية : 13

ترجمه : 13ـ و نـيـز حضرت صادق (ع ) فرمود: رسول خدا (ص ) فرمود: آوازهاى خود را بصلوات بر من بلند كنيد، زيرا كه آن نفاق را بر طرف سازد.

14- مـُحـَمَّدُ بـْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ فَرُّوخَ مَوْلَى آلِ طَلْحَةَ قَالَ قَالَ أَبُو عَبْدِ اللَّهِ ع يَا إِسْحَاقَ بْنَ فَرُّوخَ مَنْ صَلَّى عَلَى مـُحـَمَّدٍ وَ آلِ مـُحـَمَّدٍ عـَشْراً صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَلَائِكَتُهُ مِائَةَ مَرَّةٍ وَ مَنْ صَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مـُحـَمَّدٍ مـِائَةَ مَرَّةٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ مَلَائِكَتُهُ أَلْفاً أَ مَا تَسْمَعُ قَوْلَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ هُوَ الَّذِي يُصَلِّي عَلَيْكُمْ وَ مَل ائِكَتُهُ لِيُخْرِجَكُمْ مِنَ الظُّلُم اتِ إِلَى النُّورِ وَ ك انَ بِالْمُؤْمِنِينَ رَحِيماً اصول كافى جلد 4 صفحه : 251 رواية : 14

ترجمه : 14ـ اسـحاق بن فروخ گويد: حضرت صادق (ع ) فرمود: اى اسحاق بن فروخ هر كه ده بـار بـر محمد و آل محمد صلوات بفرستد خداوند و فرشتگان او صد بار بر او صلوات فرستند، و هر كه صد بار بر محمد و آل محمد صلوات فرستد خداوند و فرشتگانش هزار بـار بـر او صـلوات فـرسـتـنـد، آيـا گـفـتـار خـداى عـزوجـل را نـشـنـيده اى (كه فرمايد:) (((او است آن خداوندى كه رحمت (يا درود) فرستد بر شـمـا (او) و فـرشـتـگانش تا برون آرد شما را از تاريكيها بسوى روشنائى و بوده است بمؤ منان مهربان ))) (سوره احزاب آيه 43).