را ببخشى، زيرا غير از تو بخشنده اى نيست.

شيخ زاده در " مجمع الانهر " جلد 1 صفحه 157 گفته است: هنگامى كه وارد مدينه شد بگويد: خدايا مرا آنجا كه اهل راستى را داخل مى كنى وارد ساز.. خدايا درهاى فضل و رحمتت را برايم يگشا و زيارت قبر پيامبر برگزيده ات را چنانكه نصيب اولياء و اهل طاعتت كردى روزيم فرما اى بهترين كسى كه مورد سوال قرار گرفته اى مرا بيامرز و بر من رحم كن

11- هنگامى كه قبه و بارگاهش را مى بيند، با خضوع و خشوع بوده عظمتش را در نظر داشته باشد و مواضع قدم هايش را مجسم كند و قدم هايش را روى آن جز با وقار و سكينه و احترام نگذارد.

12- كوتاهى نكردن در امر به معروف و نهى از منكر و اظهار خشم، هنگام ديدن هتك حرمت يا تضييع حقى از حقوق آن بزرگوار.

13- هنگامى كه مسجد و حرم شريف را مى بيند، در خضوع و خشوع كه مناسب ولايق اين مقام است بيافزايد.

14- بهتر اين است كه زائر، از باب جبرئيل داخل شود، ولى عادت زائران اين بوده كه از ناحيه باب السلام وارد مى شدند.

15- دم درب، توقف لطيف و مودبانه اى داشته باشد آن چنانكه در وارد شدن بر برزگان با حال اذن توقف مى كنند.

فاكهى در " حسن الادب " صفحه 56 و شيخ عبد المعطى السقا در " الارشادات السنيه " صفحه 261 چنين گفته اند.

16- هنگامى كه خواست وارد حرم رسول خدا بشود، دلش را پاك و ضميرش را از همه كدورات و آلايش ها صاف گرداند و پاى راستش را مقدم دارد و بگويد: از شيطان رانده شده به خداى بزرگ و به وجه كريمش و به نور قديمش پناه مى برم.

بنام خدا، و سپاس مخصوص اوست. حركت و نيورئى جز از ناحيه خدا نيست كه هر چه رامى كند، نيروئى جز از ناحيه او نيست خدايا، درود بر سيد ما محمد بنده و رسولت و بر آل و يارانش بفرست، و درودى فراوان، خدايا، گناهانم را بيامرز و درهاى رحمتت را برويم بگشا. خدايا موفقم بدار، محكم و شايسته ام بساز و بر انجام اعمالى كه ترا از من راضى گرداند كمكم كن، و به ادب نيكو در اين مقام مقدس بر من منت بگذار، و درود و رحمت خدا و بركاتش بر تو اى پيامبر بزرگوار، و درود بر ما و بر بندگان شايسته خدا باد.

و اين دعا را هر وقت كه وارد مسجد مى شود و يا از آن خارج مى گردد، ترك نكند مگر آنكه هنگام خروج به جاى دردهاى رحمتت را برايم بگشا.بگويد: درهاى فضل و كرامت را برايم بگشا.

قاضى عياض گفته است: كه ابن حبيب گفته: زائر هنگامى كه وارد مسجد مى شود، يگويد: بنام خدا و درود بر رسول خدا، و درود بر ما از خدايمان و درود خدا و فرشتگانش بر محمد، خدايا گناهم را بيامرز و درهاى رحمت و بهشت را برويم بگشا و از شيطان رانده شده محفوظم دار.

17- قاضى در " الشفاء " گفته است: سپس برو به سوى " روضه مباركه " كه ما بين قبر و منبر است و پيش از توقف كنار قبر شريف دو ركعت نماز در آنجا بخوان و در آن خدايا را ستايش كن و از او تمام حوائجت را بخواه و يارى به طلب و اگر در غير از " روضه " نيز خوانده شود، كافى است اما در آن برتر است.

قسطلانى در " المواهب " گفته است: مستحب است پيش از زيارت دو ركعت نماز بخواند، گفته شده: اين در صورتى است كه مرورش از ناحيه روى مباركش نباشد و گرنه اول زيارت مستحب است.

و در " تحقيق النصره " گفته است: آن استدراك نيكوئى است، و برخى بطور مطلق مقدم داشتن زيارت را جائز دانسته اند و ابن الحاج گفته است همه اينها وسعت دارد و جائز است.

شرنبلالى در " مراقى الفلاح " گفته است: دو ركعت نماز به عنوان شكر گزارى از اين نعمتى كه خداوند به تو عنايت كرده و به آن مكان آورده بجاى آر و اين غير از دو ركعت نماز تحيت مسجد است.

حمزاوى در " كنز المطالب " صفحه 211 گفته است: نماز تحيت مسجد را كه دو ركعت است سبك و با قل يا ايها الكافرون و قل هو الله احد در مصلاى رسول خدا بخواند،و اگر مقدور نشد نزديك آن كنار منبر از ناحيه بخواند.

18- شايسته است زائر، هنگام زيارت ايستاده باشد كه مودبانه تر است و اگر طول كشيد مانعى ندارد دو زانو بنشيند و از لحاظ ادب و احترام چشم هايش را پائين بياندازد، دلش از همه چيز فارغ و تنها مشغول به عرض ادب و اخلاص باشد و توجه داشته باشد كه رسول الله زنده است و او را مى بيند و از زائرش خبر دار است.

خفاجى در " شرح الشفاء " جلد 3 صفحه 571 گفته است: در حال زيارت چنانكه مصنف "قاضى عياض" گفته است مستحب است ايستاده باشد، و آن از جلوس پيش جمهور بهتر است، و كسى كه ميان آن دو تخيير گفته منظورش جواز است، نه مساوات و اگر خواست بنشيد بهتر اينست كه روى دو زانو باشد، نه چهار زانو و امثال آن، زيرا آن به ادب نزديكتر است.

19- چنانكه در نماز مى ايستد در زيارات بايستد، يعنى دست راستش را روى دست چپش برگذارد. كرمانى حنفى و شيخ زاده، در مجمع الانهر و ديگران، چنين گفته اند و اين حجر آن را شايسته تر مى داند.

20- متوجه قبر شريف شود، در حالى كه از خدا در رعايت ادب در اين مقام بزرگ يارى خواه است. مى ايستد در حالى كه صورت مباركش را در خيالش مجسم كرده، و با خضوع و خشوع در برابرش پشت به قبله گرفته و چشمش را به پائين ديوار حجره شريفه دوخته، در ظاهر و باطن كمال ادب را رعايت مى نمايد و مى داند كه او داناى به حضور و قيام و زيارتش هست و درود و تحيتش را مى شنود. ابن حجر گفته است: رو بروى صورت شريف رسول خدا و پشت به قبله ماندن مذهب و ما مذهب جمهور علماء است.

خفاجى در شرح " الشفاء " جلد 3 صفحه 171 گفته است: رو بروى رسول خدا و پشت به قبله زيارت كردن مذهب شافعى و جمهور علماء و منقول از ابى حنيفه است و ابن الهمام گفته است: آنچه كه از ابى حنيفه نقل شده كه: رو به قبله زيارت كند، طبق روايت ابن عمران است كه مى گويد: رو به قبر شريف و پشت به قبله باشد، صحيح نخواهد بود و قول صحيح او همان قول جمهور است.

و گفته كرمانى كه: مذهب او بر خلاف مذهب جمهور است، قابل اعتماد نخواهد بود، زيرا گرچه او در ضريح مباركش آرميده، و لى زنده است و زائرش را مى بيند. و بديهى است كه در زمان حباتش كسى جز رو برو و در مقابلش قرار نمى گرفت.

و در شرح گفته ابن ابى ملكيه: " كسى كه دوست دارد رو بروى رسول خدا باشد، قنديلى كه در جهت قبله نزديك قبر قرار دارد، بر سرش قرار دهد " گفته است: اين توضيح، ارشاد به چگونگى زيارت است و اينكه بايد بين او و قبر فاصله باشد.

گفته شده: در حدود چهار ذراع، با آن فاصله داشته باشد و گفته شده: سه ذارع، و اين حكم به خاطر اين است كه دور تر ماندن به ادب نزديكتر است چنانكه در حال حياتش چنين بوده است و بيشتر به همين عقيده اند، و بعضى از مالكى ها عقيده دارند كه: نزديكتر بودن اولى است، و گفته شده: رفتارى را كه در زمان حياتش در اين مورد داشته، انجام دهد كه به حسب افراد فرق خواهد كرد.

البته اين بحث ها مربوط به زمان هاى صدر اول است و لى اكنون ضريحى برايش قرار داده اند كه مانع از نزديك شدن به خود قبر است و طبعا نزديك ضريح قرار خواهد گرفت.

21- هنگام خواندن زيارتنامه خيلى بلند و خيلى آهسته نخواند، بلكه ميانه روى را رعايت نمايد و پائين آوردن صدا پيش رسول خدا، براى همه مردم جزء آداب نيكو و پسنديده است.

قاضى عياض، با اسنادش از ابن حميد آورده است كه: ابو جعفر امير المومنين با مالك در مسجد رسول خدا مناظره كرد و مالك به او گفت: اى امير المومنين صدايت را در اين مسجد بلند نكن، زيرا خدا مردمى را چنين ادب فرمود: " صدايتان را بالاى صداى رسول خدا قرار ندهيد " و مردمى ديگر را چنين ستود: " كسانى كه صدايشان را پيش رسول خدا پائين مى آوردند " و قومى ديگر را چنين نكوهش نمود: " كسانى كه از پشت حجره ها ترا مى خوانند " و روشن است كه احترام او بعد از مرگ همانند احترامش در زمان حيات اوست.

با شنيدن اين مطالب. ابو جعفر آرام شد و گفت: اى بنده خدا رو به قبله بمانم و دعا بخوانم با رو به رسول خدا؟ مالك در جواب او گفت: چرا رويت را از او بر مى گردانى، در صورتى كه او وسيله تو و پدرت در قيامت پيش خدا خواهد بود؟ بلكه رو به رويش بمان و از او طلب شفاعت كن تا ترا شفاعت نمايد كه خداوند فرموده است: " و اگر آنان، هنگامى كه به خود ستم كرده اند پيشت بيايند و از خدا طلب مغفرت كنند و تو نيز برايشان طلب آمرزش نمائى خدا را توبه پذير و بخشنده خواهند يافت "...

زيارت پيامبر بزرگوار اسلام

زيارت 01

زائر مى گويد: " درود بر تو اى رسول خدا درود بر تو اى نبى خدا، درود بر تو اى برگزيده خدا درود بر تو اى حبيب خدا درود بر تو اى آقاى رسولان و خاتم پيامبران درود بر تو اى برگزيده از ميان همه خلائق درود بر تو اى رهبر مشهوران درود بر تو و بر آل و خانواده و همسران و يارنت درود بر تو و بر سائر انبياء فرستاده شده و تمام بندگان شايسته خدا، خداوند از ناحيه ما به تو اى رسول خدا بهترين پاداش هائى كه به پيامبرى از ناحيه امتش داده، عنايت فرمائيد، و درود بر تو هر گاه كه ياد آوران ترا ياد آرند و غافلان از تو غافل مانند، برترين كاملترين درودى كه بر يكى از خلائق فرستاده است، شهادت مى دهم كه معبودى جز خداى يكتاى بى شريك نيست و شهادت مى دهم كه تو بنده و پيامبر گزيده آفريده هاى او هستى، و شهادت مى دهم كه تو رسالت را ابلاغ و امانت را اداء و امت را نصيحت كردى و غم و اندوه را دور در راه خدا واقعا جهاد نمودى، خدايا به او وسيله و فضيلت عنايت كن، و برانگيزان او را در مقام محمودى كه به او وعده داده اى، و اخرين چيزى كه سزاوار است سائلان آنرا درخواست كنند به او عناست فرما، خدايا بر آقاى ما محمد پيامبر و رسولت كه امى بوده و بر آل و همسران و فرزندان چنانكه بر ابراهيم و آل ابراهيم درود فرستادى، و درود بفرست و بر سيد ما محمد پيامبر امى و بر آلش چنانكه بر ابراهيم و آلش در جهان بركت دادى، بركت عنايت فرما كه تو ستوده و بزرگى.

زيارت 02

اين زيارت را ابن فرحون از ابن حبيب نقل كرده است:

درود و رحمت و بركات خدا كه بر تو باد اى پيامبر خدا برترين پاك ترين بالاترين و با ارزشترين درودهاى كه بر هر فردى از انبياء و برگزيده هايش فرستاده است، بر تو اى رسول خدا بفرستد.

شهادت مى دهم كه تو رسالتت را ابلاغ و امتت را نصيحت، و تا هنگام مرگ خدايت را بندگى كردى و تو چنانكه خدا در قرآنش ترا ستوده، هستى آنجا كه فرموده است: آمد بسوى شما از خودتان پيامبر كه رنجتان بر او گران است و بر نجات و خوشبختيتان حريص است و نسبت به مومنان رووف و مهربان است ".

پس خدا و فرشتگانش و تمام آفريده هايش در آسمانها و زمين بر تو باد رسول خدا

زيارت 03

اين زيارت را بزرگان همه مذاهب چهارگانه قبول دارند.

" درود و رحمت خدا بر تو باد اى پيامبر خدا، شهادت مى دهم كه رسول خدائى، رسالت را ابلاغ و امانت را ادا، و امت را نصيحت كردى و در راه خدا كوشيدى تا خدا روح ستوده ات را قبض فرمود، پس خدا از كوچك و بزرگ ما به تو بهترين پاداش را عنايت فرمايد و بر تو برترين و پاكترين، و با ارزشترين و كاملترين درودها را بفرستد.

خدايا پيامبرمان را در قيامت نزديكترين پيامبران نسبت به خودت قرار ده، و از كاسه اش بنوشانمان و از شفاعتش روزيمان فرما و ما را از رفقايش قرار ده.

خدايا اين را آخرين زيارتمان قرار مده، و درباره روزيمان فرما كه به زيارتش نائل آئيم اى صاحب جلالت و كرم. "

زيارت 04

اين زيارت را غزالى نقل كرده است:

" درود بر تو اى رسول خدا درود بر تو اى پيامبر خدا درود بر تو اى امين خدا درود بر تو اى حبيب خدا درود بر تو اى برگزيده خدا درود بر تو اى بهترين آفريده خدا درود بر تو اى احمد درود بر تو اى محمد درود بر تو اى ابو القاسم درود بر تو اى محو كننده آثار شرك و جهالت درود بر تو اى عقاب كننده درود بر تو اى جمع كننده درود بر تو اى بشارت دهنده درود بر تو اى ترساننده درود بر تو اى پاكيزه درود بر تو اى پاك درود بر تو اى برترين فرزند آدم درود بر تو اى آقاى پيامبر درود بر تو اى خاتم انبياء درود بر تو اى رسول آفريدگار چهان درود بر تو اى پيشواى خوبى درود بر تو اى فتح كننده نيكى درود بر تو اى پيامبر خدا درود بر تو اى هادى امت درود بر تو اى رهبر رهبران جهان درود بر تو و بر اهل بيتت آنان كه پليدى و ناپاكى را خدا از آنها دور فرمود، درود بر تو و بر ياران پاكيزه و همسران پاكت كه مادران مومنانند باد، خدا برترين پاداشى كه به پيامبرى از ناحيه پيروانش عنايت كرده است از ناحيه مايه شما عنايت فرمايد و درود بر شما فرستد هرگاه كه ياد آوردن ترا ياد مى كنند و غافلان از تو غافل مى مانند، و خدا بر شما در ميان اولين و آخرين، بهترين و كاملترين، و برترين، و مهمترين، و پاكترين و پاكيزه ترين درودهائى كه بر هر كدام از آفريده هايش فرستاده، بفرستد چنانكه به وسيله تو از گمراهى نجاتمان داده از كورى بينائى مان بخشيده و از نادانى هديتمان كرده است.

شهادت مى دهم خدائى كه جز خداى يكتا كه شريكى برايش نيست وجود ندارد، و شهادت مى دهم تو بنده و رسول و امين و برگزيده و انتخاب شده از آفرينش خدائى، گواهى مى دهم كه رسالت را ابلاغ و امانت را ادا، و امت را نصيحت كردى، و با دشمنت مبارزه نمودى و امتت را هدايت فرمودى و خدايت را تا هنگام مرگ بندگى كردى پس درود خدا بر تو و بر اهل بيت پاكت باد.

زيارت 05

اين زيارت را قسطلانى روايت كرده است: " درود بر تو اى رسول خدا درود بر تو اى پيامبر خدا درود بر تو اى حبيب خدا درود بر تو اى برگزيده خدا درود بر تو اى اختيار شده خدا درود بر تو اى آقاى پيامبران و خاتم انبياء درود بر تو اى رهبر رهبران جهان درود بر تو و بر اهل بيت پاك و پاكيزه ات، درود بر تو و بر همسران پاكت كه مادران مومنانند، درود بر تو و بر همه يارانت، درود بر تو وبر ساير انبياء و همه بندكان شايسته خدا، بهترين پاداشى كه خدا به پيامبر از ناحيه امتش عنايت فرموده از جانب ما به شما عنايت فرمائيد، و هر گاه كه ياد آوران ترا ياد مى كنند و غافلان از تو غفلت مى كنند، خدا بر تو درود فرستد و. شهادت مى دهم كه خدائى جز يكتا نيست، و گواهى مى دهم كه تو بنده او و رسولش و امتش و برگزيده از خلقش هستى، و گواهى مى دهم كه تو رسالت را ابلاغ و امانت را ادا، و امت را نصيحت كردى، و در راه خدا چنانكه شايسته بوده جهاد نمودى ".

و گفته است: و كسى كه وقتش تنگ است و نمى تواند همه اين دعا را بخواند هر مقدارى كه مى تواند بخدواند.

زيارت 06

اين زيارت را " باخورى " روايت كرده و گفته است: بدون آنكه صدايش را بلند كند اين چنين به رسول خدا درود بفرستد:

" درود بر تو اى رسول خدا درود بر تو اى پيامبر خدا درود بر تو اى حبيب خدا گواهى مى دهم كه تو حقا رسول خدائى و رسالت را ابلاغ و امانت را اداء و امت را نصيحت و اندوه را دور كردى و تاريكى را از بين برده و به حكمت سخن گفتى و در راه خدا جنانكه شايسته بود، جهاد كردى خدا به تو از ناحيه ما بهترين پاداشها را عغايت فرمائيد. "

زيارت 07

اين زيارت را شرنبلالى حنفى در " المراقى " آورده است:

" درود بر تو اى آقايم اى رسول خدا درود بر تو اى پيامبر خدا درود بر تو اى حبيب خدا درود بر تو اى پيامبر رحمت درود بر تو اى شفيع امت درود بر تو اى سيد مرسلين درود بر تو اى خاتم پيامبران درود بر تو اى گليم بخود پيچيده درود بر تو اى به جامه رفته درود بر تو و بريشه هاى پاكيزه و اهل بيت پاكت كه خداوند پيلدى را از آنها دور كرده، و پاكشان ساخته است. خداوند به تو از ناحيه ما برترين پاداشى كه به پيامبرى از ناحيه امتش عنايت فرموده است، عنايت فرمايد، گواهى مى دهم كه تو رسول خدائى، رسالت را ابلاغ و امانت را اداء و امت را نصيحت و دليل را آشكار و در راه خدا چنانكه شايسته بوده، مبارزه كردى و دين را به پاداشى تا عمرت به آخر رسيد، و درود خدا بر تو و بر شريفترين مكانى كه با حلول جسمت شرافت يافته، درودى دائم از ناحيه آفريدگار جهان، اى رسول خدا ما مهمان تو و زوار حرم تو هستيم، با قرار گرفتن در برابرت شرافت پيدا كرديم، از مكان هاى دور با پيمودن كوه و دشت، پستى و بلندى براى نيل به شفاعتت و ديدن افتخارات و پيمان هاى خاطره انگيزت و قيام به انجا بعضى از حقوقت و استشفاع وسيله تو به سوى پروردگارمان، به قصد زيارت پيش تو آمده ايم، زيرا گناهان كمر ما را شكسته و بارها دوش هايمان را به سختى سنگين كرده اند. و تو شفيعى هستى كه شفاعت بزرگ و مقام محمود و وسيله به تو وعده داده شده است و خداوند متعال فرموده است: اگر آنان هنگامى كه بر خود ستم كرده اند، پيش تو بيايند از خدا طلب مغفرت كنند و پيامبر هم بر ايشان طلب آمرزش نمايد، هر آينه خدا را تو پذير و بخشنده خواهند يافت ".

و ما اينك پيش تو آمده ايم، در حالى كه برخورد ستم كرده، خواستار بخشش گناهانمان هستيم، براى ما پيش خدايت شفاعت كن، و از او درخواست نما كه ما را بر سنت تو بميراند و در زمره ات محشور كند و بر حوضت وارد نمايد، و از كاسه ات بنوشاند بدون خوارى ندامت، شفاعت، شفاعت اى رسول خدا "سه بار اين كلمه را بگويد" خداى ما ببخش ما را و برادران ما را كه در ايمان بر ما سبقت گرفته اند، و در دل هايمان كدورتى نسبت به كسانى كه ايمان آورده اند، قرار مده خداى ما تو مهربان و رحيمى.

زيارت 08

اين زيارت را شيخ زاده در " مجمع الانهر آورده است: