برگزيده تفسير نمونه جلد اول
تفسير سوره هاى :
فاتحة الكتاب (حمد)، بقره، آل عمران، نسا، مائده، انعام

زير نظر: آية اللّه مكارم شيرازى
تحقيق و تنظيم :احمد على بابائى

- فهرست -


پيشگفتار .
سوره فاتحة الكتاب (حمد) .
ويژگيهاى سوره حمد :
محتواى سوره حمد:
در فضيلت اين سوره .
چرا نام اين سوره فاتحة الكتاب است ؟ .
و در پاسخ اين سؤال .
نكته ها :
آيا بسم اللّه جز سوره است ؟ .
اللّه جامعترين نام خداست :
رحمت عام و خاص خدا:
چرا صفات ديگر خدا در ((بسم اللّه )) نيامده است ؟ .
دومين اصل مهم اسلام .
و در پاسخ اين سؤال .
انسان در پيشگاه خدا:
صراط مستقيم چيست ؟ .
دو خط انحرافى ! .
ســوره بـقــره .
محتوا و فضيلت سوره بقره :
در فضيلت اين سوره .
تحقيق در باره حروف مقطعه قرآن :
عصر طلائى ادبيات عرب :
هدايت چيست ؟ .
چرا هدايت قرآن ويژه پرهيزكاران است ؟ .
آثار تقوا در روح و جسم انسان ! .
1ـ .
ارتباط با خدا:
ارتباط با انسانها:
ويژگى چهارم پرهيزكاران .
ويژگى پنجم : ايمان به رستاخيز, .
حقيقت تقوا چيست ؟ .
نكته ها:
1ـ آيا سلب قدرت تشخيص , دليل بر جبر نيست ؟ .
2ـ مهرنهادن بر دلها! .
3ـ مقصود از ((قلب )) در قرآن :
گروه سوم (منافقان ) .
وسعت معنى نفاق .
فريب دادن وجدان .
دو مثال جالب براى ترسيم حال منافقان .
لزوم شناخت منافقين در هرجامعه :
اينچنين خدائى را بپرستيد! .
نعمت زمين و آسمان :
بت پرستى در شكلهاى مختلف .
قرآن معجزه جاويدان :
چرا پيامبران به معجزه نياز دارند؟ .
قرآن معجزه جاودانى پيامبر اسلام (ص ) .
جاودانى و جهانى بودن :
ويژگى نعمتهاى بهشتى ! .
همسران پاك :
نعمتهاى مادى و معنوى در بهشت .
تفسير: آيا خدا هم مثال مى زند؟! .
هدايت و اضلال الهى .
زيانكاران واقعى ! .
اين پيمان كجا و چگونه بسته شد؟ .
اهميت صله رحم در اسلام .
نعمت اسرار آميز حيات ! .
آسمانهاى هفت گانه .
انسان نماينده خدا در زمين ! .
فرشتگان در بوته آزمايش ! .
آدم در بهشت .
چرا ابليس مخالفت كرد؟ .
بهشت آدم كدام بهشت بود؟ .
خدا چرا شيطان را آفريد؟ .
بازگشت آدم به سوى خدا! .
ياد نعمتهاى خدا! .
چرا يهوديان را بنى اسرائيل مى گويند؟ .
تفسير: سودپرستى يهود .
به ديگران توصيه مى كنيد اما خودتان چرا؟! .
((لقااللّه )) چيست ؟ .
راه پيروزى بر مشكلات ! .
تفسير: خيالهاى باطل يهود .
قرآن و مساله شفاعت .
شرايط گوناگون شفاعت .
نعمت آزادى ! .
بردگى دختران در آن روز و امروز .
نجات از چنگال فرعونيان ! .
بزرگترين انحراف بنى اسرائيل ! .
گناه عظيم و توبه بى سابقه .
تقاضاى عجيب ! .
نعمتهاى گوناگون ! .
((من و ((سلوى )) چيست ؟ .
لجاجت شديد بنى اسرائيل .
جوشيدن چشمه آب در بيابان ! .
تمناى غذاهاى رنگارنگ ! .
آيا تنوع طلبى جز طبيعت انسان نيست ؟ .
قانون كلى نجات ! .
يك سؤال مهم .
آيات خدا را با قوت بگيريد! .
چگونه كوه بالاى سر بنى اسرائيل قرار گرفت ؟ .
پيمان اجبارى چه سودى دارد؟ .
عصيانگران روز شنبه ! .
ماجراى گاو بنى اسرائيل ! .
نكات آموزنده اين داستان ـ .
انتظار بيجا ! .
نقشه هاى يهود براى استثمار عوام ! .
بلندپروازى و ادعاهاى توخالى ! .
نژادپرستى يهودـ .
پيمان شكنان ! .
دلهايى كه در غلاف است ! .
روح القدس چيست ؟ .
دلهاى بى خبر و مستور! .
تعصبهاى نژادى يهود! .
تفسير: گروه از خود راضى ـ .
ملت بهانه جو! .
پيمان شكنان يهودـ .
سليمان و ساحران بابل ! .
هيچ كس بدون اذن خدا قادر بر كارى نيست .
دستاويز به دشمن ندهيد؟ .
هدف از نسخ .
بهانه هاى بى اساس ـ .
حسودان لجوج ! .
انحصارطلبان بهشت ! .
تضادهاى ناشى از انحصارطلبى ـ .
ستمكارترين مردم ـ .
به هر سو رو كنيد خدا آنجاست ! .
خرافات يهود و نصارى و مشركان ! .
دلايل نفى فرزند .
بهانه ديگر: چرا خدا با ما سخن نمى گويد؟! .
جلب رضايت اين گروه ممكن نيست ـ .
جلب رضايت دشمن , حسابى دارد .
حق تلاوت چيست ؟ .
((امامت )) اوج افتخار ابراهيم (ع ) .
منظور از ((كلمات )) چيست ؟ .
فرق نبوت و امامت و رسالت :
مقام نبوت .
مقام رسالت .
مقام امامت ـ .
امامت يا آخرين سيرتكاملى ابراهيم ـ .
عظمت خانه خدا! .
چرا خانه خدا! .
ابراهيم خانه كعبه را بنا مى كند! .
پيامبرى از ميان خود آنها .
ابراهيم انسان نمونه ! .
همه مسؤول اعمال خويشندـ .
تنها ما بر حقيم ! .
رنگهاى غير خدايى را بشوييد! .
آغاز جز دوم قرآن مجيد .
ماجراى تغيير قبيله ! .
امت وسطـ .
اسرار تغيير قبله .
همه جا رو به سوى كعبه كنيد! .
هر امتى قبله اى دارد! .
تنها از خدا بترس ! .
كوتاه شدن زبان مخالفان ! .
برنامه هاى رسول اللّه ! .
ذكر خدا چيست ؟ .
استقامت و توجه به خدا! .
شهيدان زنده اند! .
جهان صحنه آزمايش الهى است ! .
چرا خدا مردم را آزمايش مى كند؟ .
رمز آزمايشهاى الهى ! .
آزمايش خدا همگانى است ـ .
رمز پيروزى در امتحان ـ .
اعمال جاهلان نبايد مانع كار مثبت گرددـ .
صفا و مروه .
جنبه تاريخى صفا و مروه ـ .
كتمان حق ممنوع ! .
كتمان حق در احاديث اسلامى .
آنها كه كافر مى ميرند! .
جلوه هاى ذات پاك او در پهنه هستى ! .
بيزارى پيشوايان كفر از پيروان خود! .
گامهاى شيطان ! .
انحرافات تدريجى .
تقليد كوركورانه از نياكان ! .
طيبات و خبائث ! .
باز هم نكوهش از كتمان حق ـ .
ريشه و اساس همه نيكيها .
قصاص مايه حيات شماست ! .
آيا خون مرد رنگينتر است ؟ .
وصيتهاى شايسته ! .
فلسفه وصيت :
عدالت در وصيت :
روزه سرچشمه تقواـ .
اثرات تربيتى , اجتماعى و بهداشتى روزه .
اثر بهداشتى و درمانى روزه ـ .
وزه در امتهاى پيشين .
امتياز ماه مبارك رمضان ـ .
سلاحى به نام دعا و نيايش .
توسعه اى در حكم روزه .
آغاز و پايان , تقواست .
رشوه خوارى بلاى بزرگ جامعه ها! .
سؤالات مختلف از شخص پيامبر .
مساله جهاد در اسلام :
جهاد براى خاموش كردن فتنه ها .
جهاد دفاعى .
جهاد براى محو شرك و بت پرستى .
جهاد براى حمايت از مظلومان .
انفاق سبب پيشگيرى از هلاكت جامعه است ! .
قسمتى از احكام مهم حج ! .
اهميت حج در ميان وظايف اسلامى ! .
اقسام حج :
نخستين موقف حج .
مشعرالحرام : دومين موقف حج .
صلح جهانى تنها در سايه ايمان ! .
باز هم محدوديتهاى ديگر طلاق ! .
شكستن يكى ديگر از زنجيرهاى اسارت ـ .
هفت دستور در باره شير دادن نوزادان ! .
خرافاتى كه زنان را بيچاره مى كرد! .
اهميت نماز, مخصوصا نماز وسطى ـ .
چرا تعبير به قرض ؟ .
يك ماجراى عبرت انگيز! .
آغاز جز سوم قرآن مجيد .
نقش پيامبران در زندگى انسانها! .
انفاق يكى از مهمترين اسباب نجات در قيامت ! .
((آية الكرسى )) يكى ا ز مهمترين آيات قرآن ! .
ابراهيم در برابر طاغوت زمان خود نمرود! .
صحنه ديگرى از معاد در اين دنيا ! .
آغاز آيات انفاق ! .
انفاق يكى از مهمترين طرق حل مشكل فاصله طبقاتى .
چه انفاقى با ارزش است ؟ .
دو مثال جالب در باره انگيزه هاى انفاق ! .
يك مثال جالب ديگر! .
از چه اموالى بايد انفاق كرد؟ .
مبارزه با موانع انفاق ! .
برترين نعمت الهى ! .
چگونگى انفاقها! .
نفاق بر غير مسلمانان ؟ـ .
بهترين مورد انفاق ـ .
سؤال كردن بدون حاجت حرام است ـ .
انفاق به هر شكل و صورت ـ .
بلاى رباخوارى ! .
رباخوارى يك گناه بى نظيرـ .
تنظيم اسناد تجارى در طولانى ترين آيه قرآن .
تكميلى بر بحث گذشته .
همه چيز از آن اوست ! .
راه و رسم ايمان ـ .
سوره آل عمران .
محتواى سوره :
محكم و متشابه در قرآن ـ .
رهايى از لغزشها! .
روح دين همان تسليم در برابر حق است ! .
همه چيز به دست اوست .
پيوند با بيگانگان ممنوع ! .
محبت واقعى ـ .
((حواريون )) .
دعوت به سوى وحدت ! .
توطئه هاى كهن ! .
خائنان و امينان ـ .
پيمان مقدس ! .
برترين آيين الهى ! .
توبه بى فايده ـ .
آغاز جز چهارم قرآن مجيد .
نفوذ آيات قرآن در دلهاى مسلمانان .
تهمت يهود بر پيغمبر خداـ .
نخستين خانه مردم ! .
نفاق افكنان ـ .
دعوت به تقوى ـ .
دعوت به سوى اتحاد! .
دعوت به حق و مبارزه با فساد! .
چهره هاى نورانى و تاريك ! .
باز هم مبارزه با فساد و دعوت به حق ! .
روح حق جويى اسلام ـ .
بيگانگان را محرم اسرار خود نسازيدـ .
تحريم رباخوارى ! .
مسابقه در مسير سعادت ! .
سيماى پرهيزكاران ! .
بررسى تاريخ گذشتگان ! .
نتايج جنگ احدـ .
فردپرستى ممنوع ـ .
مجاهدان پيشين ! .
اخطارهاى مكرر! .
شكست پس از پيروزى ! .
گناه سرچشمه گناه ديگر است ! .
بهره بردارى منافقان ! .
فرمان عفو عمومى ! .
نتيجه توكل ! .
هرگونه خيانتى ممنوع ! .
آنها كه در جهاد شركت نكردند! .
بزرگترين نعمت خداوند! .
بررسى ديگرى روى جنگ احد! .
بايد صفوف مشخص شود! .
گفته هاى بى اساس منافقان ! .
زندگان جاويد! .
غزوه حمرا الا سد .
تسليت به پيامبر(ص ) .
سنگين بارها! .
مسلمانان تصفيه مى شوند! .
طوق سنگين اسارت ! .
بهانه جويى يهود .
قانون عمومى مرگ ! .
از مقاومت خسته نشويدـ .
از خود راضيهاـ .
روشن ترين راه خداشناسى ! .
سوره نسا .
محتواى سوره :
فضيلت تلاوت اين سوره :
مبارزه با تبعيضها! .
خيانت در اموال يتيمان ممنوع ـ .
مهر زنان ! .
((مهر)) يك پشتوانه اجتماعى براى زن .
سفيه كيست ؟ .
گام ديگرى براى حفظ حقوق زن ـ .
يك حكم اخلاقى ! .
جلب عواطف به سوى يتيمان ! .
چهره باطنى اعمال ما! .
سهام ارث ـ .
چرا ارث مرد دو برابر زن مى باشد؟ .
سهم ارث همسران از يكديگر! .
باز هم دفاع از حقوق زنان ـ .
تحريم ازدواج با محارم ! .
آغاز جز پنجم قرآن مجيد .
ازدواج موقت يك ضرورت اجتماعى .
با اين وضع چه بايد كرد؟ .
ازدواج با كنيزان ! .
اين محدوديتها براى چيست ؟ .
بستگى سلامت اجتماع به سلامت اقتصاد! .
گناهان كبيره و صغيره ! .
سرپرستى در نظام خانواده .
محكمه صلح خانوادگى ! .
محكمه صلح خانوادگى .
انفاقهاى ريايى و الهى ! .
چرا خداوند ظلم نمى كند ؟! .
چند حكم فقهى ! .
باطل بودن نماز در حال مستى :
باطل بودن نماز در حال جنابت :
تيمم براى معذورين ـ .
گوشه ديگرى از اعمال يهود! .
سرنوشت افراد لجوج ! .
اميدبخش ترين آيات قرآن ! .
اسباب بخشودگى گناهان .
خودستايى ـ .
سازشكاران ـ .
امانت و عدالت در اسلام ـ .
((اولى الا مر)) چه كسانى هستند؟ .
حكومت طاغوت ـ .
نتيجه داورى طاغوت .
تسليم در برابر حق ـ .
دوستان بهشتى ـ .
ماده باش دائمى ! .
آماده ساختن مؤمنان براى جهاد .
استمداد از عواطف انسانى .
آنها كه مرد سخنندـ .
سنت پيامبر همچون وحى الهى است ! .
سند زنده اى بر اعجاز قرآن ! .
پخس شايعات ! .
زيانهاى شايعه سازى و نشر شايعات .
هر كس مسؤول وظيفه خويش است ـ .
تشويق كار نيك يا بد! .
هرگونه محبتى را پاسخ گوييد! .
استقبال از پيشنهاد صلح ـ .
سزاى آنها كه دو دوزه بازى مى كنند! .
احكام قتل خطاـ .
مجازات قتل عمدـ .
مستضعف كيست ؟ .
هجرت يك دستور سازنده اسلامى ! .
نماز مسافر .
اهميت فريضه نماز! .
از خائنان حمايت نكنيدـ .
جنابت تهمت .
سخنان درگوشى ! .
شرك گناه نابخشودنى ! .
نقشه هاى شيطان ! .
امتيازات واقعى و دروغين ـ .
باز هم حقوق زنان ! .
صلح بهتر است ! .
عدالت شرط تعدد همسر! .
عدالت اجتماعى ! .
سرنوشت منافقان لجوج ! .
در مجلس گناه ننشينيدـ .
صفات منافقان ! .
مجازاتهاى خدا انتقامى نيست ! .
آغاز جز ششم قرآن مجيد .
ميان پيامبران تبعيض نيست ! .
بهانه جويى يهودـ .
گوشه ديگرى از خلافكاريهاى يهود! .
سرنوشت صالحان و ناصالحان يهود! .
تثليث موهوم است ! .
مسيح بنده خدا بودـ .
نور آشكار! .
سـوره مـائـده .
محتواى سوره :
لزوم وفا به عهد و پيمان ! .
هشت دستور در يك آيه ! .
اعتدال در استفاده از گوشت .
روز اكمال دين كدام روز است .
صيد حلال ـ .
خوردن غذاى اهل كتاب و ازدواج با آنان ! .
ازدواج با زنان غيرمسلمان ـ .
پاك سازى جسم و جان ! .
پيمانهاى الهى ! .
دعوت اكيد به عدالت ! .
دشمنان جاويدان ! .
چگونه ممكن است مسيح , خدا باشد! .
بنى اسرائيل و سرزمين مقدس ! .
نخستين قتل در روى زمين ! .
پرده پوشى بر جنايت ! .
پيوند انسانها! .
كيفر آنها كه به جان و مال مردم حمله مى برندـ .
حقيقت توسل ! .
مجازات دزدان ! .
داورى ميان دوست و دشمن ـ .
قصاص و گذشت ! .
آنها كه به قانون خدا حكم نمى كنند! .
انتخاب جانشين نقطه پايان رسالت ! .
خلاصه جريان غديرـ .
نخستين مهاجران اسلام ! .
كينه توزى يهود و نرمش نصارى ! .
آغاز جز هفتم قرآن مجيد .
از حد تجاوز نكنيد! .
سوگند و كفاره سوگند! .
حكم قطعى در باره شراب و مراحل تدريجى آن ـ .
احكام صيد در حال احرام ـ .
فلسفه تحريم صيد در حال احرام .
اكثريت دليل ((پاكى )) نيست ! .
سؤالات بيجا! .
هركس مسؤول كار خويش است ! .
مواهب الهى بر مسيح ! .
داستان نزول مائده بر حواريون ! .
بيزارى مسيح از شرك پيروانش ! .
رستگارى بزرگ ! .
سوره انعام .
سوره مبارزه با انواع شرك و بت پرستى .
محتواى سوره :
سرنوشت طغيانگران ! .
آخرين درجه لجاجت ! .
بهانه جوييها! .
پناهگاهى غير از خدا نيست ! .
قدرت قاهره پروردگار! .
بالاترين شاهد! .
بزرگترين ظلم ! .
نفوذناپذيران ! .
بيدارى زودگذر و بى اثر! .
همواره در راه مصلحان مشكلات بوده ! .
مردگان زنده نما! .
آيا رستاخيز براى حيوانات هم وجود دارد؟ .
كر و لالها! .
توحيد فطرى ! .
سرانجام زندگى اندرز ناپذيران ! .
بخشنده نعمتها را بشناسيد! .
آگاهى از غيب ! .
مبارزه با فكر طبقاتى ـ .
يك امتياز بزرگ اسلام ـ .
اصرار بيجا! .
اسرار غيب ! .
نورى كه در تاريكى مى درخشد! .
عذابهاى رنگارنگ ! .
دورى از مجالس اهل باطل ! .
آنها كه دين حق را به بازى گرفته اند! .
دلايل توحيد در آسمانها! .
سه امتياز مهم ! .
خدانشناسان ! .
اهميت نمازـ .
گمشده هاـ .
شكافنده صبح ! .
خالق همه اشيا اوست ! .
چشمها, خدا را نمى بيند! .
وظيفه تو اجبار كردن نيست ! .
آغاز جز هشتم قرآن مجيد .
چرا افراد لجوج به راه نمى آيند؟ .
تمام آثار شرك بايد برچيده شود! .
ايمان و روشن بينى ـ .
انتخاب پيامبر به دست خداست ـ .
امدادهاى الهى ! .
اتمام حجت ! .
يك درس بزرگ توحيد! .
بخشى از حيوانات حرام .
محرمات بر يهود .
فرار از مسؤوليت به بهانه ((جبر))! .
فرمانهاى دهگانه ! .
اهميت نيكى به پدر و مادر! .
قتل فرزندان به خاطر گرسنگى ! .
پاسخ قاطع به بهانه جويان ـ .
انتظارات بيجا و محال ! .
بيگانگى از نفاق افكنان ! .
پاداش بيشتر, مجازات كمتر:
اين است راه مستقيم من ! .
تفاوت در ميان انسانها و اصل عدالت .
خلافت انسان در روى زمين :