/ آشنايى با سوره رعد /

اين سوره مباركه سيزدهمين سوره از سوره هاى قرآن شريف است، كه پيش از آغاز ترجمه و تفسير آن به نكاتى از ويژگى هاى آن اشاره مى رود:

1 - نام اين سوره

نام اين سوره مباركه از سيزدهمين آيه آن برگرفته شده و به نام «رعد» نامگذارى گرديده است؛ چرا كه به بيان برخى، وحى الهى بسان باران رحمت اوست و همان گونه كه باران با رعد و برق همراه است، وحى الهى نيز كه رحمتى از سوى خدا به پيامبران، و آن گاه همه انسان هاست، با هشدار و نويد همراه مى باشد.

2 - فرودگاه آن

به باور گروهى از جمله «ابن عباس» همه آيات اين سوره در مكّه و در كنار كهن ترين معبد توحيد و تقوا بر قلب پاك پيامبر فرود آمده است، امّا به باور «مقاتل» آخرين آيه آن در مورد «عبداللّه بن سلام» مى باشد و در مدينه فرود آمده است.

«سعيد بن جبير» بر آن است كه اين سوره در مكه فرود آمده است؛ با اين بيان چگونه مى توان گفت آخرين آيه در مورد عبد اللّه بن سلام مى باشد؟

و از ديدگاه «حسن» و «قتاده» همه آيات اين سوره، جز دو آيه 31 و 32 در مدينه فرود آمده است.

3 - شماره آيات و...

اين سوره از ديدگاه شاميان 47 آيه، از نظر مصريان 45 آيه، از نظر حجازيان 44 آيه و از نظر كوفيان 43 آيه دارد كه دليل تفاوت ديدگاه ها و موارد آن خواهد آمد.

گفتنى است كه اين سوره از 855 واژه و 3506 حرف پديد آمده و به طور طبيعى به هشت بخش قابل تقسيم است.

4 - پاداش تلاوت اين سوره

از پيامبر گرامى صلى الله عليه وآله آورده اند كه فرمود:

«من قراء سورة رعد اعطى من الاجر عشر حسنات بعدد كل سحاب مضى و كلّ سحاب يكون الى يوم القيامة، و كان يوم القيامة من الموفين بعهد اللّه تعالى.»(30)

هر كس سوره مباركه رعد را بخواند، به او ده پاداش داده مى شود كه با همه ابرهاى گذشته و آينده جهان آفرينش - كه تا روز رستاخيز در آسمان پديدار گردند - برابرى خواهد كرد، و در روز رستاخيز از كسانى خواهد بود كه به پيمان خويش با خدا وفا كرده اند.

و نيز از حضرت صادق عليه السلام آورده اند كه فرمود:

«من اكثر قرأة الرّعد لم يصبه اللّه بصاعقة ابداً، و ان كان مؤمناً ادخل الجنة بغير حساب، و شفع فى جميع من يعرفه من اهل بيته و اخوانه.»(31)

هر كس سوره رعد را بسيار تلاوت كند، هرگز گرفتار صاعقه نخواهد شد و اگر به راستى انسان باايمانى باشد، او را بدون حسابرسى وارد بهشت پرطراوت و زيبا خواهند نمود، و مى تواند افراد خانواده و دوستانش را به اذن خدا شفاعت كند.

5 - دورنمايى از سوره مباركه

سوره رعد از سوره هايى است كه در مكّه فرود آمده است؛ از اين رو از انديشه و عقيده و ايمان آغاز مى گردد، و پس از ترسيم باور شايسته و درست و نشان دادن برنامه زندگى در خور شأن انسان و اخلاق و رفتار مترقّى، پايان مى پذيرد.

در اين سوره مباركه از اين مفاهيم و عناوين سخن رفته است:

از مبدأشناسى و شناخت جهان پس از مرگ،

از شگفتى هاى آفرينش و نشانه هاى قدرت و يكتايى خدا در آسمان ها،

از آيات قدرت بى نظير او در كران تا كران زمين،

از اين حقيقت كه تحوّل مطلوب يا نامطلوب در زندگى انسان و بهره ور شدن از نعمت هاى خدا و يا محروم ماندن و گرفتار آمدن به عذاب خدا، به دست خود فرد و خانواده و جامعه بشرى است، نه شانس و اقبال و تصادف و اتّفاق و بى حساب و كتاب.

از وظايف و مسئوليت هاى انسان،

از حق و باطل و ترسيم آنها در قالب مثال هاى زيبا،

از ولايت پذيرى هاى خفت آور و پرستش هاى ذلت بار و نكوهش آنها،

از ارزش هاى اخلاقى و انسانى همچون راستى، درستى، مهر به نزديكان، بشردوستى، پايدارى، شكيبايى، انفاق و رفتار بزرگمنشانه با ديگران.

از سرگذشت عبرت انگيز جامعه هاى سركش و بيدادگر و تبهكار،

و از ده ها نكته ظريف و درس آموز ديگرى كه خواهد آمد.(32)