سرچشمه حيات

محمد امينى گلستانى

پى‏نوشت‏ها
- ۱ -


1- انعام 141 و اعراف 31.
2- تفسير عياشى : ج 2، ص 288، بحارالانوار: ج 75 ص 302؛
3- كشف الغمه : ج 3 ص 304، بحارالانوار: ج 5 ص 292؛
4- عيون الاخبار: ج 2 ص 127 خصال : ج 2 ص 155 بحارالانوار: ج 79 ص 10.
5-بحارالانوار: ج 71 ص 346
6- بحارالانوار: ج 75 ص 303.
7- خصال : ج 1 ص 93 وسائل الشيعه ؛ ج 5؛ ص 52، بحارالانوار، ج 75 ص 304؛
8- در اواخر سال 1940 ميلادى تحت عنوان آفرينش مداوم يا پيوسته به وسيله دانشمندانى چون هرمان باندى و توماس گولد ارائه گرديد و كه بعدها به وسيله فردهويل تعديل و تكميل شد.
بنابر نظريه مزبور كه آن نيز بر پايه انفجار بزرگ استوار است . كهكشانه هاى كهن به وسيله كهكشانه هاى جوانترى كه از گونه اى اتمهاى هيدروژن تركيب يافته بودند، جايگزين شده اند و موجبات پايدارى و آفرينش پيوسته يا مداوم را فراهم ساخته اند در اين نظريه كه تا مدتها مورد پذيرش قرار گرفته بود، به مرور، ابهامات ، و نارسايى هاى پيدا شد تا جائى كه امروز تقريبا مردود شناخته شده و منطق قابل قبولترى به نام نظريه جهان نوسان كننده جايگزين آن شده است سرگذشت زمين صفحه 23.
9- سرگذشت زمين : تاليف پاتريك مور. پيتركترمول ، ترجمه مهندس عباس جعفرى ، ص 24.
10- همان مصدر: ص 12 / 28
11- همان مصدر: ص 10/19
12- تفسير نمونه : ذيل آيه شماره 30 سوره الانبياء.
13- تفسير نمونه ؛ ذيل آيه شماره 30 سوره الانبياء
14- مختصر بصائر الدرجات : ص 93. بحارالانوار ج 25 ص 16/ 364
15- بحارالانوار: ج 46 ص 278/3 به نقل از عيون المعجزات سيد مرتضى رحمة الله تعالى عليه .
16- بحارالانوار: ج 52 ص 123/5 به نقل از امالى مفيد.
17- كافى : ج 2 ص 222.
18- بحارالانوار: ج 25 ص 364/ 11 به نقل از مختصر بصائر الدرجات .
19- بحارالانوار: ج 62 ص 74/6 به نقل از العقائد.
20- نساء، 82.
21- بحارالانوار، ج 57 ص 30/16 و ص 285/13
22- نهج البلاغه : ص 194؛ بحارالانوار ج 54 ص 26.
23- بحارالانوار: ج 57 ص 175؛ به نقل از مهج الدعوات و بلدلامين .
24- بحارالانوار: ج 57 ص 175؛ به نقل از مهج الدعوات و بلدالامين ؛
25- قبسات : ص 19 ععع عليه اجماع السانين الشارعين من الانبياء و المرسلين و الاوصياء المعصومين على كون ما فى عوامل خلق و الامر و اقليمى الغيب و الشهادة حادثا بالحدوث الذاتى و الدهرى عععع بحارالانوار ج 57 ص 238 به نقل از القسبات .
26- تفسير فخر رازى ، ج 8 ص 528 به نقل از نهاية الاقدام
27- بحارالانوار: ج 57 ص 309.
28- كافى : ج 1 ص 21.
29- عيون الاخبارالرضا: ج 1 ص 240، بحارالانوار: ج 57 ص 73/11
30- تنبيه الخاطر ورام : ج 2 ص 5 بحارالانوار: ج 57 ص 90/1
31- بحارالانوار: ج 57 ص 170/6 به نقل از رياض الجنان
32- بحارالانوار: ج 57 ص 170/9به نقل از رياض الجنان
33- بحارالانوار: ج 57 ص 174/12 به نقل از رياض الجنان
34- بحارالانوار: ج 57 ص 198/8 به نقل از كتاب الانوار ابوالحسن بكرى استاد شهيد ثانى
35- معانى الاخبار: ص 306 بحارالانوار: ج 57 ص 175.
36- كافى : ج 1، ص 440 و بحارالانوار: ج 57 ص 193/14.
37- بحارالانوار، ج 57 ص 168، به نقل از كتاب تاويل الايات آنهم از معراج صدوق .
38- بحارالانوار، ج 15، ص 24 و ج 57 ص 170 به نقل از كتاب رياش الجنان فضل الله فارسى .
39- معانى الاخبار ص 100 بحارالانوار: ج 15 ص 11/14.
40- كافى : ج 1، ص 440؛ بحارالانوار: ج 57 ص 95/11
41- بحارالانوار: ج 57 ص 192 به نقل از مصباح الانوار.
42- علل الشرايع : ج 1 ص 198؛ بحارالانوار؛ ج 57 ص 175؛ تفسير فرات ص 134.
43- از اين روايت استفاده مى شود نور آنها پيش از مكان بوده اگر احتياج به مكان داشتند بايد مكان پيش از آنها و با آنها آفريده مى شد، پس غنى بودن از مكان دليل تجرد آنها است فافهم !
44- بحارالانوار: ج 57 ص 169/8 به نقل از كتاب رياض الجنان فضل الله بن محمود فارسى .
45- بحارالانوار: ج 57 ص 169/5 و ج 15 ص 23 به نقل از كتاب رياض الجنان : فض الله بن محمد فارسى
46- كمال الدين : ص 192 بحارالانوار: ج 15 ص 23/8.
47- كمال الدين ؛ ص 184؛ بحارالانوار، ج 15 ص 23/3 و ج 57 ص 202 به نقل از كتاب ابى سعيد عياد العصفرى .
48- جن : آيه 16.
49- بحارالانوار: ج 25 ص 24/2
50- بحارالانوار: ج 57 ص 170/10
51- بحارالانوار: ج 57 ص 196: ج 1 ص 441.
52- هود: 7
53- تفسير على بن ابراهيم : ص 297؛ بحارالانوار: ج 57 ص 70/22
54- ملل و نحل شهرستانى : ص 341.
55- بحارالانوار: ج 57 ص 31/15 به نقل از الكامل : الدر المنثور: ج 6 ص 250
56- بحارالانوار: ج 57 ص 314/8
57- قلم : 1
58- بحارالانوار: ج 57 ص 374/17 الدرالمنثور: ج 6 ص 250.
59- بحارالانوار: ج 57 ص 369/1؛ معانى الاخبار: ص 30/8.
60- بحارالانوار: ج 57 ص 370/2
61- معانى الاخبار: ص 46/5.
62- توحيد صدوق : ص 318: عيون اخبارالرضا: ج 1 ص 49، بحارالانوار: ج 57 ص 47.
63- بحار الانوار: ج 57 ص 314/1.
64- بحارالانوار: ج 57 ص 314/1
65- بحارالانوار: ج 57 ص 207/13
66- فصلت : 11
67- بحارالانوار: ج 57 ص 29/1
68- مفاتيح الغيب : ج 5 ص 57 در تفسير سورة هود: بحارالانوار ج 57 ص 10/12
69- ملل و نحل شهرستانى : در حالات حكيم تاليس .
70- بحارالانوار: ج 60 ص 180/13
71- مناقب : ج 4 ص 354 بحارالانوار: ج 60 ص 180/2
72- علل الشرايع : ص 39 بحارالانوار: ج 5 ص 240/11
73- توحيد: ص 32؛ روضه كافى : ص 94 بحارالانوار: ج 57 ص 66/12
74- الدر المنثور: ج 1 ص 43؛ بحارالانوار: ج 57 ص 204/15
75- انبياء: 30 بحارالانوار: ج 40 ص 224/4
76- الدر المنثور: ج 4 ص 377؛ بحارالانوار: ج 57 ص 208/10
77- بحارالانوار: ج 57 ص 173/3؛ اقبال الاعمال ص 196
78- اقبال الاعمال : ص 196؛ بحارالانوار: ج 57 ص 173
79- بحارالانوار ج 57 ص 175/11؛ به نقل از مهج الدعواتت و بلدالامين .
80- بحارالانوار: ج 57 ص 174؛ اقبال الاعمال ص 271.
81- تفسير فرات : ص 134؛ بحارالانوار: ج 57 ص 176
82- ملل و نحل شهرسستانى : ص 336
83- ملل و نحل شهرستانى : ص 337
84- ملل و نحل : ص 372 و بحارالانوار: ج 57 ص 308/13
85- دائرة المعارف بزرگ اسلامى : ص 1/9 و ص 38
86- منابع و مسائل آب در ايران : ص 1/3
87- دائرة المعارف اسلامى : ص 1 به نقل از منابع مختلف - با تلخيص
88- فرهنگ جغرافياى اصطلاحات جغرافياى طبيعى : ص 357/7
89- توحيد صدوق : ص 318 و عيون اخبار الرضا: ص 169؛ بحارالانوار: ج 57 ص 48/2
90- بحارالانوار: ج 39 ص 84/12
91- به پاورقى بحارالانوار ج 57 ص 170 مراجعه شود.
92- كافى : ج 1 ص 440؛ بحارالانوار: ج 57 ص 95/11
93- بحارالانوار: ج 15 ص 28/5 بخ بخش 2 فصل 17 همين كتاب مراجعه شود؛
94- اصول كافى : ج 1 ص 21
95- معانى الاخبار: ص 30 و بحارالانوار: ج 57 ص 369/2؛
96- معانى الاخبار: ص 23؛ بحارالانوار: ج 57 ص 368/18
97- ملل و نحل شهرستانى : ص 336
98- بحارالانوار: ج 57 ص 10/16/6
99- هود - 7
100- انبياء: 30؛
101- بحارالانوار: ج 57 ص 97/20
102- بحارالانوار: ج 57 ص 98/1
103- تنبيه الخاطر ورام : ج 2 ص 5؛ بحارالانوار: ج 57 ص 90
104- بحارالانوار: ج 57 ص 309/14
105- تفسير نمونه : ج 20 ص 228.
106- پاورقى : بحارالانوار: ج 57: ص 252.
107- مناقب : ج 4 ص 354؛ بحارالانوار: ج 57 ص 89/20
108- بحارالانوار: پاورقى : ج 57 ص 252
109- توحيد صدوق : ص 32: بحارالانوار: ج 57 ص 67/4
110- روضه كافى : ص 95: بحارالانوار: ج 57 ص 98/8
111- دائرة المعارف اطلاعات عمومى - مهرداد مهرين - ص 2/12
112- دائرة المعارف بزرگ اسلامى : ج 1 ص 1
113- جغرافياى آبها، اقيانوسها، درياها، درياچه ها - ص 4
114- دائرة المعارف بزرگ اسلامى : ج 1 ص 1
115- دائرة المعارف مهرداد مهرين : ص 3/20 به نقل از كتاب مبدا زمين و سيارات بوريس لوين ترجمه فروتن
116- هود: 7
117- بحارالانوار: ج 3 ص 298؛ الدرالمنثور: ج 1 ص 228
118- بحارالانوار: ج 58: ص 38 و 37؛
119- بحارالانوار: ج 58 ص 38 و 37.
120- مفاتيح الغيب : ج 4 ص 782؛ بحارالانوار: ج 58 ص 3/
121- مرسلات : 20؛
122- نازعات : 31
123- بحارالانوار: ج 73 ص 8/و ج 78 ص 13/14
124- بحارالانوار: ج 77 ص 286/2
125- بحارالانوار: ج 57 ص 96/1
126- بحارالانوار: ج 57 ص 96/1 به حديث شماره يك همين فصل توجه كنيد.
127- انبياء: 30؛
128- اصول كافى : ج 1 ص 132، توحيد صدوق : ص 334؛ بحارالانوار: ج 57 ص 95 و ج 3 و ص 334
129- تفسير فرات كوفى : ص 65؛ بحارالانوار: ج 57 ص 90
130- ارشادالقلوب : ج 2 ص 186؛ بحارالانوار: ج 10 ص 57 ص 232 به نقل از كتاب : محتضر: حسن بن سليمان آن هم از كتاب الخطب عبدالعزيز بنى حيى جلودى ؛
131- بحارالانوار؛ ج 57 ص 232 ص 337؛ به نقل از مشارق الانوار؛ برسى .
132- بقره ؛ 29
133- بحارالانوار : ج 57ص 204؛ الدرالمنثور، ج 1 ص 43؛
134- روضة الكافى : ص 145؛ بحارالانوار: ج 57 ص 98/9
135- روضة الكافى : ص 145؛ بحارالانوار: ج 57 ص
136- تكوير: 6
137- طور: 6
138- تفسير نمونه : ج 22، ص 414/3 در ذيل آيه 6 طور؛
139- تفسير نمونه ، در تفسير آيات : 6 تكوير و طور؛
140- فصلت : 11
141- انبياء: 30.
142- مقدمه تفسير نمونه : ص 20/10
143- ذاريات : ص 48-47
144- در روز 17/7/1379 خورشيدى ، شبكه يك تلوزيون جمهورى اسلامى ايران ، در بخش يافته هاى علمى تشريح كرد، دانشمندان اخيرا تعداد 18 سياره كشف كرده اند كه تاريخ تولد آنها به پنج ميليون سال ميرسد يعنى جوان ترين سيارات اند در حالى كه تا به امروز اعتقاد بر اين بود كه كمسن ترين سياه بيش از چند ميليارد سال عمر دارد.
145- تفسير نمونه : ج 22 ص 375
146- تفسير نمونه ، ج 22، ص 374؛ به نقل از آغاز و انجام جهان ص 74-77 با تلخيص
147- سرگذشت زمين : ص 23/20
148- مقدمه تفسير نمونه : ص 20/10
149- ذاريات : ص 48-47
150- انبياء: 80
151- ابراهيم : 48
152- مرزهاى نجوم : ترجمه رضا اقصى : ص 338: 340؛ تفسير نمونه ، ج 22 ص 373.
153- تفسير نمونه : ج 22 ص 374 به نقل از كتاب آغاز و انجام جهان ص 74-77 با تلخيص ‍
154- فصلت : 11-12.
155- تفسير نمونه : ج 2 ص 228
156- تفسير نمونه : ج 20 ص 227
157- نازعات : آيه 27 تا 33.
158- مفاتيح الغيب : ج 31 ص 46
159- هود: 7
160- عيون اخبار: ص 133؛ علل الشرايع ص 197؛ بحارالانوار: ج 10 ص 75.
161- آل عمران ، 96
162- تفسير على بن ابراهيم : ص 427؛ بحارالانوار: ج 57 ص 72.
163- بقره : 22
164- هود: آيه 77؛
165- بحارالانوار؛ ج 57 ص 87 بنقل از تفسير امام حسن عسكرى عليه السلام .
166- روضة الكافى : ص 95 و 153؛ بحارالانوار: ج 57 ص 98
167- بحارالانوار؛ ج 57 ص 98
168- تفسير فرات : ص 65؛ بحارالانوار؛ ج 57 ص 90
169- نهج البلاغة : ج 1 ص 426؛ بحارالانوار: ج 57 ص 38
170- نازعات : 27-28
171- روضه كافى : ص 4د بحارالانوار: ج 57: ص 97
172- مروج الذهب : ج 1 ص 15/17؛ بحارالانوار: ج 57، ص 312.
173- بحارالانوار؛ ج 57، ص 216/4 و ص 220/11
174- تفسير على بن ابراهيم ، ص 427 در ضمن حديثى جريان ابرش كلبى و بحارالانوار 57 ص 73
175- بحارالانوار؛ ج 57 ص 185؛ به نقل از ابن ميثم ره با تلخيص
176- انبياء: 30
177- تفسير نمونه : ج 13 ص 396
178- الاختصاص : ص 109؛ بحارالانوار: ج 61 206 و ج 11 و ص 102/16
179- سرگذشت زمين : ص 22/3
180- سرگذشت زمين ، ص 22/14
181- آل عمران :92فروع كافى : ج 4 ص 190/1 بحارالانوار: ج 57 ص 204/1
182- بحارالانوار: ج 57 ص 29/4 به نقل از شرح نهج البلاغه كيدرى .
183- همين كتاب : بخش 2 فصل 4 حديث در اخبار مربوط به آفرينش آسمان و زمين .
184- همين كتاب : بخش 2 فصل 3 حديث در ذيل چند روايت ؛
185- فروع كافى : كتاب الحج باب : 3 ص 216، بحارالانوار: ج 57 ص 203/3
186- قال الجوهرى : المهاة بالفتح ايضا البلورة (مهاة يعنى بلور)
187- بحارالانوار؛ ج 57 ص 207/2 به نقل ازالدرالمنثور؛
188- بحارالانوار: ج 57 ص 212.
189- بحارالانوار؛ ج 57 ص 102 به نقل از كتاب ابى سعيد عبادالعصفرى ؛
190- انبياء: 30
191- انبياء: 30
192- اسراء: 44
193- نور: 41.
194- حج : 18؛
195- جمعه : 1
196- حديد: 1
197- بقره : 76
198- فصلت : 11
199- انبياء: 79
200- ملك : 2
201- تلخيص از تفسيرهاى مختلف از جمله الميزان ج -19 ص 319 تفسير نمونه ج 24 ص 316 فخر رازى ج 10 ص 579
202- طه : 55
203- عبس : 19 تا 22
204- النازعات : 13
205- صافات : 19
206- سوره نمل : 80
207- سوره فاطر: آيه 22
208- تفسير نمونه : ج 14 ص 510 ذيل تفسير آيه مباركه به نقل از تفسير قرطبى و فخر رازى .
209- السجده : 8
210- طه : 50
211- سرگذشت زمين : ص 11/26 تاليف پاتريك مور: پيتر كترمول ترجمه مهندس عباس جعفرى .
212- الكافى : ج 6 ص 381، مجمع البيان ، ج 4 ص 44 با نقل از تفسير العياشى : بحارالانوار: ج 66، ص ‍ 447/8
213- بحارالانوار: 78 ص 254.
214- المناقب : ج 4 ص 353 بحارالانوار؛ ج 49 ص 99
215- تفسير على بن ابراهيم : ص 568؛ بحارالانوار: ج 14 ص 141.
216- المناقب : ج 1 ص 510 بحارالانوار: ج 10، ص 84
217- روضة الكافى : ص 241؛ بحارالانوار: ج 58 ص 155/12
218- علل الشرايع : ج 1، ص 101، بحارالانوار؛ ج 61؛ ص 29/14
219- علل الشرايع : ص 94؛ بحارالانوار: ج ص 299/2 و ج 103 ص 241/2
220- سوره محمد، آيه 15
221- دعائم السلام : ج 2 ص 127؛ بحارالانوار: ج 66 ص 451/9/18
222- دعائم الاسلام : ج 2 ص 127؛ بحارالانوار؛ ج 66 ص 451/9/18
223- المحاسن : ص 57؛ بحارالانوار؛ ج 66 ص 454
224- بحارالانوار: ج 64 ص 240/3
225- مكارم الاخلاق : ص 21 ص 450/13
226- قرب الاسناد: ص 169؛ عيون الاخبار: ج 2 ص 35؛ دعائم الاسلام : ج 2 ص 109؛ بحارالانوار: 66 ص 56/10
227- علل الشرايع : ج 1، ص 101؛ بحارالانوار؛ 61 ص 295
228- بحارالانوار: ج 61 ص 293/6 خصال : ص 106
229- بحارالانوار: ج 61 ص 293/6
230- ركوة : ظرف آبخورى كوچك است كه از پوست ساخته شود صحاح اللغة
231- الاحتجاج ص 111 بحارالانوار؛ 17 ص 286/4
232- بحارالانوار: ج 16 ص 38/2؛ به نقل از كتب الانوار؛ شيخ ابوالحسن البكرى استاد شهيد ثانى ؛
233-بحارالانوار؛ ج 18 ص 38/10
234- بحارالانوار: ج 18 ص 38/14
235- بحارالانوار: ج 18، ص 25 به نقل از قصص الانبياء
236- بحارالانوار: ج 21؛ ص 32/10 به نقل از الخرائج
237- ميضاة آفتابه اى را گويند كه از آن وضو مى گيرند؛
238- بحارالانوار: ج 17 ص 286/10
239- بحارالانوار: ج 20 ص 346/12
240- بحارالانوار: ج 16، ص 34/13 به نقل از كتاب الانوار بكرى ؛
241- بحارالانوار: ج 16 ص 40 به نقل از كتاب الانوار: شيخ ابوالحسن بكرى استاد شهيد ثانى .
242- بحارالانوار: ج 20 ص 346
243- بلدح : بيابانى است در جهت غربى ، نرسيده به مكه
244- بحارالانوار: ج 18 ص 37
245- اعلام الورى : طبع 2 ص 36 به نقل از الخرائج
246- اعلام الورى : طبع 2 ص 36 بحارالانوار: ج 18 ص 28/4
247- بحارالانوار: ج 17 ص 54/10
248- بحارالانوار: ج 17 ص 254/10
249- اقبال سيد بن طاوس : ص 642؛ بحارالانوار: ج 98 ص 387/ 21
250-مهج الدعوات ، ص 84، بحارالانوار، ج 85 ص 234/11
251- كافى : ج 4 ص 406 وسائل الشيعه ، ج 13 ص 333، بحارالانوار؛ ج 99 ص 190/19 به نقل از الهداية ص 56
252- العرائس ثعلبى : طبع قديم صفحه 100؛ بحارالانوار: ج 12 365/4
253- مكارم : الاخلاق : ص 467؛ بحارالانوار: ج 95 ص 49
254- مصباح المجتهد: ص 334؛ بلدالامين ؛ ص 133 مصباح كفعمى : ص 125؛ بحارالانوار: ج 90 ص ‍ 202/20
255- بحارالانوار: ج 94 ص 195/5 به نقل از انيس العابدين .
256- خصال : ج 2 ص 96، بحارالانوار: ج 95 ص 155/12
257- الفرقان : 48
258- انبياء: 30
259- مصباح الشريعة : ص 9؛ بحارالانوار: ج 80 ص 340/1
260- مصباح الشريعة : ص 9، بحارالانوار: ج 80 ص 339/19
261- بحارالانوار: ج 26 ص 12/7
262- بحارالانوار؛ ج 77 ص 301/2
263- بحارالانوار: ج 15 ص 28/5 به نقل از كتاب الانوار ابوالحسن البكرى استاد شهيد ثانى ؛
264- بحارالانوار: ج 74 ص 166/5
265- فروع كافى : ج 2 ص 231 وسائل الشيعه ج 11 ص 511/10؛ و بحارالانوار: ج 22 ص ‍ 226/12
266- مكارم اخلاق : ص 21؛ بحارالانوار ج 66 ص 405/14
267- امالى شيخ ص 107، بحارالانوار؛ ج 7 ص 33/11
268- بحارالانوار: ج 7 ص 39/9 به نقل از تفسير قمى ؛
269- ابراهيم : 48
270- تفسير قمى ، ص 590 بحارالانوار: ج 6 ص 324/15 تفسير صافى : ج 3 ص 96
271- انبياء: 104
272- سرگذشت زمين : ص 14
273- الاختصاص : ص 109، بحارالانوار: ج 11، ص 102/16 و ج 61 ص 306/14
274- فرقان : 54
275- تلخيص از تفسير نمونه : ج 15 ص 125
276- الكافى : ج 5 ص 337/3 وسائل الشيعه ج 20 ص 66/16 بحارالانوار: ج 103 ص 66/7 به نقل از تفسير عياشى .
277- اصول كافى : ج 2 ص 7 بحارالانوار: ج 67 ص 112/1
278- اصول كافى : ج 6 ص 380 وسائل الشيعه ج 25 ص 233/10
279- تكاثر: 8
280- عيون االاخبار: ج 2 ص 38؛ بحارالانوار: ج 66، ص 453/1
281- بحارالانوار: ج 60 ص 45/4 به نقل از كتاب الغارات الثقفى ؛
282- دايرة المعار مهرداد مهرين ص 20 به نقل از كتاب مبدا زمين و سيارات بوليس لوين .
283- جغرافياى آب ، اقيانوسها درياها و درياچه ها ص 4 جمشيد جدارى عيوضى
284- همان مصدر
285- به فصل 2 همين بخش توجه فرماييد:
286- تلخيص از ص 446 ج 66 بحارالانوار؛
287- بحارالانوار: ج 66 ص 446/5
288- وسائل الشيعه : ج 25 ص 417/12 الفقيه : ج 3 ص 150
289- حيوة القلوب : مجلسى : ج 2 ص 269 طبع قديم : ص 30 بحارالانوار: ج 21 ص 30/17 به نقل از الخرائج :
290- شرح ابن ابى الحديد تج 3 ص 228/5 طبع بيروت ؛
291- خدا شاعر شيرين سخن محمد حسين شهريار را بيامرزد، چه خوب به نظم درآورده است .

شنيدم آب به جنگ اندر آن معاويه بست
به روى شاه ولايت چرا كه بود خسى
على به حمله گرفت آن و باز كرد سبيل
چرا كه او كس هر بى كس است و دادرسى
سه بار دست به دست آمد، آب و در هر بار
على چنين هنر كرد و او چنان هوسى *
فضول گفت كه ارفاق تابدين حد بس
كه بى حيائى دشمن زحد گذشت بسى
جواب داد كه ما جنگ بهر آن داريم
كه نان و آب نبندد كسى بر روى كسى
292- براى آگاهى بيشتر، به كتاب از مباهله تا عاشوراى مولف رجوع شود.
293- مصباح الشريعة : ص 9 بحارالانوار: ج 80 ص 340/8؛ تمام حديث در بخش 2 شماره 16 گذشت ،
294- عروة الوثقى و حاشيه سيداصفهانى و حكيم و سايرين بر آن
295- اعلام الورى : ص 368: بحارالانوار: ج 60 ص 40/7 به نقل از كمال الدين اين دو روايت مشروحا در كتاب امامت بحارالانوار در نص اميرمؤ منان عليه السلام ! به 12 امام ذكر شده است .
296- كمال الدين : ص 219: بحارالانوار: ج 13: ص 299/8
297- تفسير قمى ، ص 398؛ بحارالانوار: ج 13 ص 278/15
298- بحارالانوار: ج 13 ص 282/9
299- بحارالانوار: ج 13 ص 30/14 به نقل از تفسير عياشى .
300- بحارالانوار: ج 13 ص 300/3 به نقل از قصص الانبياء و كمال الدين ص 219