1- امثال و حكم : 1/98 يادداشتى از ناشر.
2- مجمع الامثال : 1/56.
3- مجمع الامثال : 1/56.
4- به كتاب ((اصالت روح از نظر قرآن )) نوشته نگارنده مراجعه بفرماييد.
5- رعد /6.
6- مقاييس اللغة : 5/296؛ لسان العرب : 13/22، ماده ((مثل )).
7- البرهان فى علوم القرآن : 1/490.
8- فتح /29.
9- محمد /15.
10- مقاييس اللغة : 5/296.
11- شورى /7.
12- نحل /60.
13- جمهرة اءمثال العرب : 1/5.
14- مجمع الامثال : 1/57.
15- مجمع الامثال : 1/57.
16- مجمع الامثال : 1/57.
17- فاط /43.
18- براى آگاهى از بقيه اشعار به بهران نامه نظامى (هفت اورنگ ) مراجعه شود.
19- حشر /21.
20- مجمع الامثال : 1/6.
21- اعلام الموقعين : 1/291.
22- كشاف : 1/72، شگفت اين جا است كه زمخشرى اين سخن را از حمزه اصفهانى (متوفاى 351)، گرفته بدون آن كه از آن نام ببرد. به كتاب ((الدرة الفاخرة )): 1/59 - 60 مراجعه بفرماييد.
23- حشر /21.
24- يوسف /111.
25- تحريم /10.
26- يونس /24.
27- نهج البلاغه : خطبه 81.
28- بحارالانوار: 24/305، باب جواب تاءويل ما نزل فيهم ، حديث 1.
29- البرهان فى علوم القرآن : 1/488.
30- بقره /17.
31- فرقان /67.
32- يونس /39.
33- اعراف /58.
34- اعراف /40.
35- حشر /21.
36- ابراهيم /24.
37- زمر /27.
38- يس /13.
39- يس /13.
40- رعد /17.
41- لسان العرب : 2/37، ماده ضرب ؛ قاموس المحيط، ماده ضرب .
42- نحل /75.
43- تفسير طبرى : 1/175.
44- فرقان /8.
45- فرقان /9.
46- عنكبوت : 41.
47- جمعه : 4.
48- بقره : 89.
49- حج : 73.
50- بقره : 228.
51- سيد قطب در تفسير آيه 73 سوره حج .
52- بقره : 275.
53- جاهاى اين آيات عبارتند از: اسراء: 89؛ كهف : 54؛ نحل : 609؛ روم : 27 و 58؛ زمر: 27؛ رعد: 17؛ ابراهيم : 25 و 45؛ نور: 35؛ عنكبوت : 43؛ حشر: 21؛ محمد: 3؛ نور 34؛ فرقان : 33.
54- الاتقان : 2/1042، نوع 66.
55- المستطرف فى كل من مستظرف : 1/27.
56- آل عمران /92.
57- يوسف /51.
58- يوسف /41.
59- امثال قرآن
60- الصورة الفنية فى المثل القرآنى : 387 - 420.
61- اعراف /31.
62- كهف /78.
63- نور /35.
64- نور /54.
65- روم /19.
66- زمر /9.
67- فتح /10.
68- رحمن /60.
69- صف /2.
70- كافرون /6.
71- نساء /123.
72- توبه /47.
73- توبه /74.
74- نوح /27.
75- كافى : 2/599، كتاب فضل القرآن ، حديث 2.
76- نهج البلاغه ، نامه 37، پاراگراف 7.
77- منافقون /3.
78- مجمع البيان : 1/175.
79- آلاء الرحمن : 1/74.
80- كشاف : 1/162 - 163.
81- توبه /64.
82- احزاب /60 - 61.
83- در اعراب آيه برخى ((ما)) را زائد گرفته و مى گويند: معنى تاءكيدى دارد مانند (فيما رحمة من الله لنت لهم ) در اين صورت ((مثلا)) مفعول نخست و ((بعوضة )) مفعول دوم فعل ((ضرب )) خواهد بود (مجمع البيان 10/66). بنابراين قول ، بهتر است كه ((بعوضة )) بدل و يا عطف بيان باشد.
84- فتح /18.
85- به تعبير متكلمان اسلامى : خذ الغايات و اترك المبادى .
86- ما اءرسلنا من رسول الا بلسان قومه (ابراهيم /4).
87- احزاب /53.
88- حج /73.
89- عنكبوت /41.
90- بقره /26.
91- فرهنگنامه : 5/437 - 438.
92- كيف ولو اجتمع جميع حيوآنها من طيرها و بهائمها، و ما كان من مراحها و سائمها، و اءصناف اءسناخها و اءجناسها، و متبلدة اءممها و اءكياسها على احداث بعوضة ما قدرت على احدائها، و لا عرفت كيف السبيل الى ايجادها. و لتحيرت عقولها فى علم ذلك و تاهت ، و عجزت قواها و تتاهت و رجعت خاسئة حسيرة ، عارفة بانها مقهورة ، مقرة بالعجز عن انشائها، مذعنة بالضعف عن افنائها. (نهج البلاغه ، خطبه 186).
93- بقره /71.
94- روزنامه اطلاعات ، 16 بهمن 1352.
95- نحل /78.
96- اسراء /36.
97- شعراء /72 و 73.
98- شعراء /74.
99- مجمع البيان : 1/254 وى به جاى كلمه ((مثلك )) كه ما در تقدير گرفتيم جمله ديگرى را در تقدير گرفته مى گويد: مثل الذين كفروا فى دعائك اياهم .
100- البقرة : 177.
101- آل عمران /141.
102- نهج البلاغه ، بخش كلمات قصار، شماره 93.
103- مسند احمد: 4/270.
104- آل عمران /92.
105- فرقان /67.
106- بقره /272.
107- بقره /262.
108- فاطر /29.
109- بقره /261.
110- بقره /245.
111- بقره /262.
112- بقره /263.
113- تفسير نو الثقلين 1/283.
114- توبه /17.
115- توبه /18.
116- المحجة البيضاء: 6/108.
117- مثنوى : 1/97 - 98، دفتر اول .
118- بقره /207.
119- بقره /272.
120- رحمن /27.
121- فتح /39.
122- مقاييس اللغة : 2/129، ماده حبط.
123- حديد /20.
124- بحوث فى الملل و النحل : 3/409.
125- كافى : 6/47، حديث 5.
126- بقره /278 - 279.
127- همانا آن گفتارى جدا سازنده (ميان حق و باطل ) است و آن شوخى نيست .
128- المنار: 3/95.
129- بقره /36.
130- مائده /91.
131- الميزان : 3/413.
132- الميزان : 2/413.
133- منشور جاويد: 1/342.
134- بقره /22.
135- مريم /21.
136- مريم /20.
137- مريم /21.
138- مومنون /50.
139- مريم /34.
140- آل عمران /59.
141- بقره /117.
142- آل عمران /59.
143- اعراف /107 - 108.
144- آل عمران /116 - 117.
145- انفال /36.
146- روم /52.
147- فاطر /22.
148- شورى /52.
149- مستطرف : 2/218.
150- بحارالانوار: 23/54.
151- نهج البلاغه ، نامه شماره 53، نامه امام به مالك .
152- سلخ الخروف : بره را پوست كند.
153- سلخت المراءة درعها: زن ، پيراهن خود را درآورد.
154- حجرات /6.
155- اعراف /26.
156- مجمع البيان : 4/500.
157- صف /2 - 3.
158- التاج الجامع للاصول : 4/180؛ تفسير البرهان : 3/261، حديث 5.
159- فتح /18.
160- توبه /100.
161- فتح /29.
162- دهكده اى بود در 12 كيلومترى مدينه ولى اكنون به آن وصل شده است .
163- مجمع البيان : 3/102.
164- نهج البلاغه ، خطبه 226.
165- نهج البلاغه ، خطبه همام ، شماره 193.
166- كشاف : 2/162.
167- انبياء /30.
168- اسراء /81.
169- نوع /14.
170- بحارالانوار: 4/405.
171- نهج البلاغه ، كلمات قصار، شماره 127.
172- نهج البلاغه ، خطبه 49، چاپيامبر عبده و خطبه 50، صبحى صالح .
173- توبه /17.
174- توبه /18.
175- عنكبوت /40.
176- انعام /28.
177- انعام /136.
178- زخرف /19.
179- اسراء /40.
180- مجمع البيان 3/374.
181- طبرسى : 3/357، پس از بيان مثل مى گويد: فكيف يسوى بين الحجاة التى لا تعقل و لا تتحرك و بين الله عزاسمه ، القادر على كل شى ء، الخالق ، الرازق لجميع خلقه .
182- يونس /35.
183- اسراء /34.
184- مومنون /8.
185- مائده /89.
186- يوسف /82.
187- مجمع البيان : 3/411، در تفسير همين آيه .
188- فرقان /67.
189- مجمع البيان : 3/412.
190- اعراف /96.
191- ر.ك : مثل هجدهم آيه 24، سوره يونس .
192- زخرف /9.
193- يوسف /39.
194- مريم /81.
195- اسراء /56.
196- يونس /106.
197- فاطر /14.
198- حج /73 و 74.
199- شايد اين بخش چهارم مربوط به اعصار پسين باشد و در عصر رسالت اجزاء تشكيل دهنده چراغ همان سه بخش قبلى بوده اند.
200- نور /36.
201- مائده /15.
202- اعراف /157.
203- احزاب /46.
204- زمر /22.
205- ابراهيم /1.
206- حجرات /12.
207- نحل /14.
208- بقره /74.
209- توبه / 49.
210- يوسف / 82.
211- اسراء / 47.
212- اسراء / 48.
213- روم / 27.
214- نهج البلاغه ، خطبه 180.
215- انبياء / 22.
216- يوسف / 39.
217- زخرف / 17.
218- فرقان / 8.
219- اسراء / 47.
220- زخرف / 19.
221- نحل / 57.
222- صافات / 47.
223- مثل المومنين فى توادهم و تعاطفهم و تراحمهم مثل الجسد الواحد اذا اشتكى منه عضو تداعى له سار الجسد بالسهر و الحمى . (مسند احمد: 4 / 270)
224- ((من )) براى بيان ((تبعيض )) است نه بيان ، زيرا ((من )) بيانى ، بر ضمير وارد نمى شود.
225- النمل / 18.
226- حشر / 14 - 15.
227- حشر / 12.
228- حشر / 13.
229- طه / 108.
230- قلم / 43.
231- بقره / 74.
232- مائده / 43.
233- تحريم / 4.
234- تحريم / 5.
235- انبياء / 91.
236- مجمع البيان : 5 / 320.
237- الدر المنثور: 8 / 329.
238- نمل / 90.