مجموعه آثار شهيد مطهرى (۱۶)

سيرى در سيره نبوى، جاذبه و دافعه على  (ع)، سيرى در نهج البلاغه، صلح امام حسن (ع)

- ۱۳ -

از كلمات كوتاه حضرت رسول ( ص ) ( 1 )

. 1 هر چه فرزند آدم پيرتر می‏شود ، دو صفت در او جوانتر می‏گردد : حرص‏ و آرزو .
. 2 دو گروه از امت من هستند كه اگر صلاح يابند ، امت من صلاح می‏يابد و اگر فاسد شوند ، امت من فاسد می‏شود : علما و حكام .
. 3 شما همه شبان و مسؤول نگاهبانی يكديگريد .
. 4 نمی‏توان همه را به مال راضی كرد اما به حسن خلق ، می‏توان .
. 5 ناداری بلاست ، از آن بدتر ، بيماری تن ، و از بيماری تن دشوارتر ، بيماری دل .
. 6 مؤمن ، همواره در جستجوی حكمت است .
. 7 از نشر دانش نمی‏توان جلو گرفت .
. 8 دل انسانی همچو پری است كه در بيابان به شاخه درختی آويزان باشد ، از وزش بادها دائم در انقلاب است و زير و رو می‏شود .
. 9 مسلمان آن است كه مسلمانان از دست و زبان او در آسايش باشند .
. 10 رهنمای به كار نيك ، خود كننده آن كار است .
. 11 هر دل سوخته‏ای را عاقبت پاداشی است .
. 12 بهشت زير قدمهای مادران است .
. 13 در رفتار با زنان ، از خدا بترسيد و آنچه درباره آنان شايد ، از نيكی دريغ ننمائيد .
. 14 پروردگار همه يكی است و پدر همه يكی . همه فرزند آدميد و آدم از خاك است . گرامی‏ترين شما نزد خداوند ، پرهيزكارترين شماست .
. 15 از لجاج بپرهيزيد كه انگيزه آن ، نادانی و حاصل آن ، پشيمانی است‏ .
. 16 بدترين مردم كسی است كه گناه را نبخشد و از لغزش چشم نپوشد و باز از او بدتر كسی است كه مردم از گزند او در امان و به نيكی او اميدوار نباشند .
. 17 خشم مگير و اگر گرفتی ، لختی در قدرت كردگار بينديش .
. 18 چون تو را ستايش كنند ، بگو ای خدا مرا بهتر از آنچه گمان دارند بساز و آنچه را از من نمی‏دانند بر من ببخش و مرا مسؤول آنچه می‏گويند قرار مده .
. 19 به صورت متملقين ، خاك بپاشيد .
. 20 اگر خدا خير بنده‏ای را اراده كند ، نفس او را واعظ و رهبر او قرار می‏دهد .
. 21 صبح و شامی بر مؤمن نمی‏گذرد مگر آنكه بر خود گمان خطا ببرد .
. 22 سخت‏ترين دشمن تو ، همانا نفس اماره است كه در ميان دو پهلوی تو جا دارد .
. 23 دلاورترين مردم آن است كه بر هوای نفس ، غالب آيد .
. 24 با هوای نفس خود نبرد كنيد تا مالك وجود خود گرديد .
. 25 خوشا به حال كسی كه توجه به عيوب خود ، او را از توجه به عيوب‏ ديگران باز دارد .
. 26 راستی به دل آرامش می‏بخشد و از دروغ ، شك و پريشانی می‏زايد .
. 27 مؤمن آسان انس می‏گيرد و مأنوس ديگران می‏شود .
. 28 مؤمنين همچو اجزاء يك بنا ، همديگر را نگاه می‏دارند .
. 29 مثل مؤمنين در دوستی و علقه به يكديگر ، مثل پيكری است كه چون‏ عضوی از آن به درد بيايد ، باقی اعضا به تب و بی خوابی دچار می‏شوند .
. 30 مردم مانند دندانه‏های شانه ، با هم برابرند .
. 31 دانش جوئی بر هر مسلمانی واجب است .
. 32 فقری سخت‏تر از نادانی و ثروتی بالاتر از خردمندی و عبادتی والاتر از تفكر نيست .
. 33 از گهواره تا به گور ، دانشجو باشيد .
. 34 دانش بجوئيد گرچه به چين باشد .
. 35 شرافت مؤمن در شب زنده‏داری و عزت او در بی نيازی از ديگران است .
. 36 دانشمندان ، تشنه آموختن‏اند .
. 37 دلباختگی ، كر و كور می‏كند .
. 38 دست خدا با جماعت است .
. 39 پرهيزكاری ، جان و تن را آسايش می‏بخشد .
. 40 هر كس چهل روز به خاطر خدا زندگی كند ، چشمه حكمت از دلش به‏ زبان جاری خواهد شد .
. 41 با خانواده خود بسر بردن ، از گوشه مسجد گرفتن ، نزد خداوند پسنديده‏تر است .
. 42 بهترين دوست شما آن است كه معايب شما را به شما بنمايد .
. 43 دانش را به بند نوشتن در آوريد .
. 44 تا دل درست نشود ، ايمان درست نخواهد شد و تا زبان درست نشود ، دل درست نخواهد بود .
. 45 تا عقل كسی را نيازموده‏ايد ، به اسلام آوردن او واقعی نگذاريد .
. 46 تنها به عقل می‏توان به نيكيها رسيد . آنكه عقل ندارد از اين تهی‏ است .
. 47 زيان نادانان ، بيش از ضرری است كه تبهكاران به دين می‏رسانند .
. 48 هر صاحب خردی از امت مرا چهار چيز ضروری است : گوش دادن به‏ علم ، به خاطر سپردن و منتشر ساختن دانش و بدان عمل كردن .
. 49 مؤمن از يك سوراخ ، دوبار گزيده نمی‏شود .
. 50 من برای امت خود ، از بی تدبيری بيم دارم نه از فقر .
. 53 تملق ، خوی مؤمن نيست .
. 54 نيرومندی به زور بازو نيست ، نيرومند كسی است كه بر خشم خود غالب آيد .
. 55 بهترين مردم ، سودمندترين آنان به حال ديگرانند .
. 56 بهترين خانه شما آن است كه يتيمی در آن به عزت زندگی كند .
. 57 چه خوب است ثروت حلال در دست مرد نيك .
. 58 رشته عمل ، از مرگ بريده می‏شود مگر به سه وسيله : خيراتی كه‏ مستمر باشد ، علمی كه همواره منفعت برساند ، فرزند صالحی كه برای والدين‏ دعای خير كند .
. 59 پرستش كنندگان خدا سه گروهند : يكی آنان كه از ترس ، عبادت‏ می‏كنند و اين عبادت بردگان است ، ديگر آنان كه به طمع پاداش ، عبادت‏ می‏كنند و اين عبادت مزدوران است ، گروه سوم آنان كه به خاطر عشق و محبت ، عبادت می‏كنند و اين عبادت آزادگان است .
. 60 سه چيز نشانه ايمان است : دستگيری با وجود تنگدستی ، از حق خود به نفع ديگری گذاشتن ، به دانشجو علم آموختن .
. 61 دوستی خود را به دوست ظاهر كن تا رشته محبت محكمتر شود .
. 62 آفت دين سه چيز است : فقيه بدكار ، پيشوای ظالم ، مقدس نادان .
. 63 مردم را از دوستانشان بشناسيد ، چه ، انسان همخوی خود را به دوستی‏ می‏گيرد .
. 64 گناه پنهان ، به صاحب گناه زيان می‏رساند ، گناه آشكار ، به جامعه‏ .
. 65 در بهبودی كار دنيا بكوشيد اما در كار آخرت چنان كنيد كه گوئی‏ فردا رفتنی باشيد .
. 66 روزی را در قعر زمين بجوئيد .
. 67 چه بسا كه از خودستائی ، از قدر خود می‏كاهند و از فروتنی ، بر مقام خود می‏افزايند .
. 68 خدايا ! فراخترين روزی مرا در پيری و پايان زندگی كرامت فرما .
. 69 از جمله حقوق فرزند بر پدر اين است كه نام نيكو بر او بگذارد و نوشتن به او بياموزد و چون بالغ شد ، او را همسر انتخاب كند .
. 70 صاحب قدرت ، آن را به نفع خود به كار می‏برد .
. 71 سنگين‏ترين چيزی كه در ترازوی اعمال گذارده می‏شود ، خوشخوئی است .
. 72 سه امر ، شايسته توجه خردمند است : بهبودی زندگانی ، توشه آخرت‏ ، عيش حلال .
. 73 خوشا كسی كه زيادی مال را به ديگران ببخشد و زيادی سخن را برای‏ خود نگاهدارد .
. 74 مرگ ، ما را از هر ناصحی بی‏نياز می‏كند .
. 75 اينهمه حرص حكومت و رياست و اينهمه رنج و پشيمانی در عاقبت ! .
. 76 عالم فاسد ، بدترين مردم است .
. 77 هر جا كه بدكاران حكمروا باشند و نابخردان را گرامی بدارند ، بايد منتظر بلائی بود .
. 78 نفرين باد بر كسی كه بار خود را به دوش ديگران بگذارد .
. 79 زيبائی شخص ، در گفتار اوست .
. 80 عبادت ، هفت گونه است كه از همه والاتر ، طلب روزی حلال است .
. 81 نشانه خوشنودی خدا از مردمی ، ارزانی قيمتها و عدالت حكومت‏ آنهاست .
. 82 هر قومی شايسته حكومتی است كه دارد .
. 83 از ناسزا گفتن ، بجز كينه مردم ، سودی نمی‏بری .
. 84 پس از بت پرستيدن ، آنچه به من نهی كرده‏اند ، در افتادن با مردم‏ است .
. 85 كاری كه نسنجيده انجام شود ، بسا كه احتمال زيان دارد .
. 86 آنكه از نعمت سازش با مردم محروم است ، از نيكيها يكسره محروم‏ خواهد بود .
. 87 از ديگران چيزی نخواهيد گرچه يك چوب مسواك باشد .
. 88 خداوند دوست ندارد كه بنده‏ای را بين يارانش ، با امتياز مخصوص‏ ببيند .
. 89 مؤمن ، خنده‏رو و شوخ است ، و منافق ، عبوس و خشمناك .
. 90 اگر فال بد زدی ، به كار خود ادامه بده و اگر گمان بد بردی ، فراموش كن و اگر حسود شدی ، خوددار باش .
. 91 دست يكديگر را به دوستی بفشاريد كه كينه را از دل می‏برد .
. 92 هر كه صبح كند و به فكر اصلاح كار مسلمانان نباشد ، مسلمان نيست .
. 93 خوشروئی كينه را از دل می‏برد .
. 94 مبادا كه ترس از مردم ، شما را از گفتن حقيقت باز دارد ! .
. 95 خردمندترين مردم ، كسی است كه با ديگران بهتر بسازد .
. 96 در يك سطح زندگی كنيد تا دلهای شما در يك سطح قرار بگيرد . با يكديگر در تماس باشيد تا بهم مهربان شويد .
. 97 هنگام مرگ ، مردمان می‏پرسند از ثروت چه باقی گذاشته ؟ فرشتگان‏ می‏پرسند از عمل نيك چه پيش فرستاده ؟ .
. 98 منفورترين حلالها نزد خداوند ، طلاق است .
. 99 بهترين كار خير ، اصلاح بين مردم است .
. 100 خدايا مرا به دانش ، توانگر ساز و به بردباری ، زينت بخش و به‏