هدايتگران راه نور
زندگانى امام جعفر صادق عليه السلام

سيد محمد تقي مدرسي

- پى‏نوشت‏ها -


(1) برخى از محقّقان مى گويند در خصوص تاريخ ولادت امام صادق نزديكترين تاريخ صواب سال 80 هجرى است.
در اين باره دو روايت ديگر نيز هست كه تاريخ ولادت وى را در سالهاى 83 و 77 ذكر كرده اند.
(2) ابن عقده زيدى نام راويانى را كه از حضرت صادق روايت نقل كرده اند، جمع آورى كرده كه شمار آنان چهار هزار تن است.
امّا ابن قضائرى با استدلال بر نظر ابن عقده بر اين شمار افزوده است.
(3) حلية الاولياء، ج 3، ص 199.
(4) ان المجالس أمانات"، اعراب اين عبارت را وقتى كه مى خواهند چيزى بگويند كه از مردم پنهان بماند، به كار مى برند.(مؤلف)
(5) الاحتجاج، ص 76.
(6) علّامه مظفّر در كتاب الامام الصادق مى نويسد كه: "سليمان، عامل منصور بركوفه، ابن ابى العوجاء را به خاطر الحاد و زندقه اش كشت."
(7) اشاره به اين نكته است كه رؤيت خداوند محال است، زيرا خدا جسم نيست كه چشم آن را بينند و محاط نيست كه فكر بدان احاطه يابد در تعريف نمى گنجد بلكه برتر از تمام اينهاست و قدرت خدا هر چند كه شامل و فراگير است امّا اگر چيزى قبول مكان نكند چگونه مى تواند يافت شود؟!
(8) غالب هاشميها كه سفاح و منصور هم جزو آنان بودند با اين مرد كه شايستگيهاى فراوانش او را نامزد رهبرى كرده بود و نزديكانش تماماً او را بر اين مقصود يارى مى كردند، دست بيعت دادند.
تمام اين حوادث در محلى ميان مكّه و مدينه موسم به"ابواء" انجام پذيرفت.(مؤلف)
(9) سوره حديد، آيه 16.
(10) سوره اعراف، آيه 99 - 97.
(11) سوره نجم، آيه 40 - 33.
(12) اين اعترافات و دهها نمونه ديگر از آنها را مى توانيد در كتاب الامام الصادق نوشته استاد الدخيل، فصل امام در چشم بزرگان و دانشمندان، ص 111 - 86 بخوانيد.
(13) الامام الصادق والمذاهب الأربعه، ج 2، ص 53.
(14) الامام الصادق - محمّد ابو زهره، ص 81.
(15) الامام الصادق والمذاهب الأربعه، ج 4 ، ص 38.
(16) خداوند در خواب و بى خوابى ات، جامه سلامت بر تو بپوشاند!
(17) خداوند بيمارى را از پيكرت برون كند، چنان كه ذلّت خواهش را از گردنت بيرون كرد.
(18) سوره رعد، آيه 21.
(19) اين روايت و دو روايت پيشين از كتاب الامام الصادق نوشته علّامه مظّفر ص 255- 251 نقل شد.
(20) الامام الصادق - علّامه مظّفر، ج 1، ص 258.
(21) الامام الصادق - علّامه مظفّر، ج 1، ص 267.
(22) تهذيب التهذيب، ج 2، ص 105.
(23) تهذيب التهذيب، ج 2، ص 105.
(24) اعيان الشيعه، ج 4، ص 138.
(25) الامام الصادق - علّامه مظّفر، ج 1، ص 270.
(26) الامام الصادق - علّامه مظّفر، ج 1، ص 270.
(27) الامام الصادق - استاد دَخيل، ص 32.