چهره درخشان حسين بن على (ع)

على ربانى خلخالى

- ۲ -

فصل سوم : فرزندان امام حسين عليه السلام
به قولى چهار پسر و دو دختر و به قولى شش پسر و سه دختر و به و قول صحيح تر شش پس و چهار دختر:
1- على اكبر عليه السلام كه در كربلا با آن حضرت شهيد شد از حضرت ليلا عليهاالسلام بنت عروة داشت .
2- على اوسط ملقب به امام زين العابدين عليه السلام كه از شاه زنان بود و به قولى مادرش ام ولد بود.
3- على اصغر عليه السلام كه در شير خوارگى در كربلا تير بر حلقش آمد شهيد شد مادرش رباب است .
4- محمد، احوالش معلوم نيست .
5- جعفر جعفر كه مادرش قضاعيه و در حيات آن حضرت وفات كرد.
6- عبدالله كه آن هم در كربلا شهيد شد.
7- سكينه ، مادرش رباب بنت امرو القيس .
8- فاطمه مادرش ام اسحاق بوده است .
9- زينب مادرش معلوم نيست و يك دختر ديگر معلوم نيست ⁽⁴⁶⁾
مهدى موعود نهمين فرزند امام حسين عليه السلام است  
بر اساس اخبار صحابه و تابيعن (ابن شهر آشوب سند را به سلمان فارسى مى رساند )امام حسن عليه السلام بر ران رسول خدا صلى الله عليه و آله جاى داشت : پيغمبر اسلام او را مى بوسيد و مى فرمود:
تويى سيد، پسر و پدر سادات ، و امام پسر امام و پدر امامان و حجت و پدر حجت هاى خدايى . از صلب تو نه نفر امامان به وجود آيند،نهمين ايشان قائم آل محمد صلى الله عليه و آله است كه تا قيامت به جاى باشد شخصى از حضرت سوال كرد: يا رسول الله امامان چند نفرند؟ فرمود: دوازده نفر و نه تن از ايشان از نسل حسين هستند مهدى موعود نهمين فرزند حسين است . ⁽⁴⁷⁾
خلفاى بعد از رسول الله صلى الله عليه و آله 
عن النبى صلى الله عليه و آله انه يكون بعده اثنا عشر خليفة بعدد نقباة بنى اسرائيل .
رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: خلفاى پس از من دوازده نفرند به شمار نقباى بنى اسرائيل (كه دوازده تن بودند ).
سپس فرمود: همه دوازده خليفه پس از من از بنى هاشم هستند در اين باب شيخين و ترمذى و ابى داود و مسلم و سيد على همدانى و شعبى و غير اين ها اخبار بسيارى نقل كرده اند. ⁽⁴⁸⁾
بدان كه اوصياى پيغبمر صلى الله عليه و آله دوازده نفر بودند ⁽⁴⁹⁾
كه اميرالمومنين على بن ابى طالب عليه السلام نخستين آنها، و آخر آنها حضرت حجة بن الحسن عليه السلام است ، و علما براى عدد ائمه به دوازده ، مناسباتى بيان كرده اند، از جمله آن كه اين عدد مطابق با حروف لا اله الا الله ، محمد رسول الله صلى الله عليه و آله ، اميرالمومنين عليه السلام على بن ابى طالب ، بعضى از اسماى حسنا، محبهم فى الجنه ، عدوهم فى النار است همچنين اين عدد مطابق با شمار نقباى بنى اسرائيل است كه در سوره مائده مى فرمايد: (و لقد اخذ الله ميثاق بنى اسرائيل و بعثا منهم اثنى نقيبا )⁽⁵⁰⁾ و در مجمع البيان آمده : نقيب قوم كفيل و ضمين است كه اسرار را مى شكافد و از اين قبيل است نقاب المراة و مناقب كه به معناى فضايل است .
همچنين اين عدد مطابق است با شمار اسباط بنى اسرائيل كه در سوره اعراف مى فرمايد:
(و قطعنا هم اثنى عشرة امما اسباطا و اوحينا الى موسى اذا استقيه قومه ان اضرب بعصاك الحجر فانبجست منه اثتنا عشرة عينا قدم علم كل الناس ‍ مشربهم ). ⁽⁵¹⁾
در مجمع البيان آمده : صحيح آن است كه اسباط در اولاد اسحاق به منزله قبايل است در اولاد، اسماعيل ، يعنى متفرق گردانيدم اولاد يعقوب را به دوازده فرقه ، چون اولاد يعقوب دوازده نفر بودند و از براى هر يك از آنها اولاد و نسبى بود، پس هر فرقه از آنها سبط و امتى شدند.
از جمله اين عدد مطابق است با برج هاى آسمان و ماه هاى سال و با عدد ساعات شب و روز. ⁽⁵²⁾

سوال علاج از طبيبان دين كن

توسل به ارواح اين طيبين كن

دو دست دعا بر آور بهزارى

همى گو به صد عجز و صد خواستارى

الهى به خورشيد برج هدايت

الهى الهى به شاه ولايت

الهى به زهرا، الهى به سبطين

كه مى خواند شان مصطفى قرة العين

الهى به سجاد آن معدن حلم

الهى به باقر شه كشور علم

الهى به شاه صادق امام اعاظم

الهى به اعزام موساى كاظم

الهى به شاه رضا قائده دين

به حقى تقى خسرو ملك تميكين

الهى به حق نقى شاه عسكر

بدان عسكرى كز ملك داشت لشكر

الهى به مهدى كه سالار دين است

شه پيشوا اهل يقين است

بيخشار و از چاه حرمان بر آرم

به بازار محشر مكن شرمسارم (53)

امامان از نسل امام حسين عليه السلام  
از حضرت على عليه السلام پرسيدند: معناى سخن پيغمبر صلى الله عليه و آله كه فرمود: انى مخلف فيكم الثقلين كتاب والله و عترتى چيست و عترت چه كسانى هستند ؟
حضرت فرمود: من و حسن و حسين و نه نفر از فرزندان حسين كه نهمى آنها مهدى و قائم خواهد بود، عترت رسول خدا صلى الله عليه و آله هستيم ، عترت از قرآن جدا نمى شود و قرآن نيز از عتر جدا نمى گردد، تا در قيامت بر لب حوض كوثر با رسول خدا صلى الله عليه و آله ملاقات كنند.
حضرت على عليه السلام روايت كرده كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: من دو چيز گرانبها را در ميان شما امت مى گذارم : كتاب خدا و عترت و اهل بيت اين دو چيز تا قيامت از هم جدا نخواهند شد ⁽⁵⁴⁾
مانند اين دو انگشت جابر عرض كرد: يا رسول الله عترت تو كيانند ؟فرمود: على و حسن و حسين و امامانى كه از نسل حسين تا قيامت به وجود مى آيند.
عبدالرحمان بن كثيره مى گويد: به حضرت امام جعفر صادق عليه السلام عرض كردم : معناى آيه (انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهر كم تطهيرا ) ⁽⁵⁵⁾ چيست ؟فرمود: اين آيه درباره على و حسين و حسن و فاطمه عليهاالسلام نازل شد بعد از رسول خدا صلى الله عليه و آله على عليه السلام به امامت رسيد بعد از او حسن و بعد از حسن ، حسين به امامت رسيد، آنگاه نوبت به اين آيه رسيد: (و اولوا الارحام بعضهم اولى ببعض فى كتاب الله )⁽⁵⁶⁾
عدد فرزندان امام حسين عليه السلام از ستاره ها بيشتر است  
صاحب منتخب از تاريخ گزيده نقل مى كند: يزيد بن معاويه چهارده پسر داشت ولى امام حسين عليه السلام در وقت شهادت خود يك پسر بيشتر نداشت . با اين حال در تمام اقطار عالم عدد ايشان از ستارها بيشتر است و از فرزندان يزيد عليه اللعنة و العذاب نسلى باقى نمانده است . ⁽⁵⁷⁾
فصل چهارم : امام حسين عليه السلام در آيات قرآن  
امام حسين عليه السلام در آيه تطهير  
(انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهر كم تطهيرا ) ⁽⁵⁸⁾
خدا چنين مى خواهد كه هر رجس و آلايش را از شما خانواده نبوت ببرد، و شما از هر عيب پاك و منزه گرداند.
آيه شريفه از نظر سنى ⁽⁵⁹⁾ و شيعه ⁽⁶⁰⁾در فضيلت پيغمبر صلى الله عليه و آله و على و فاطمه و حسنين عليهم السلام نازل شده است .
عده اى نيز گفته اند كه درباره زنان پيغمبر صلى الله عليه و آله نازل شده است ⁽⁶¹⁾ اگر آيه درباره زنان پيغمبر صلى الله عليه و آله بود، بايد ضمير مونث ذكر مى شد تا به سياق صدر آيه دلالت داشته باشد.
ام سمله مى گويد: آيه تطهير نيز در منزل من در خصوص هفت نفر نازل شده است : جبرئيل و ميكائيل و رسول الله صلى الله عليه و آله و على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام .
سپس مى گويد: من در منزل بودم ، عرض كردم ، يا رسول الله آيا من از اهل بيت توام ؟ فرمود: خير تو از زنان پيامبرى ؟⁽⁶²⁾
جامع ترمذى به اسنادش از انس بن مالك روايت مى كند كه از رسول خدا صلى الله عليه و آله پرسيدم : كدام يك اهل بيت بيشتر مورد توجه شماست ؟
فرمود: حسن و حسين عليهماالسلام .
مالكى در فصول المهمه صفحه 9از جامع ترمذى نقل مى كند: از وقتى كه آيه تطهير نازل شد قريب شش ماه هر روز رسول الله صلى الله عليه و آله در هنگام نماز به در خانه فاطمه عليهاالسلام مى آمد و آيه تطهير را مى خواند.
حضرت در وقت نزول آيه فرمود:
اللهم اهل بيتى و خاصيتى فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطيرا ⁽⁶³⁾
در صحيح مسلم و جامع الاصول روايت شده است : حصين بن سمره از زيدن بن ارقم پرسيد: آيا زنان رسول خدا صلى الله عليه و آله از اهل بيتند ؟ زيد گفت : نه به خدا قسم ، زيرا كه زن مدتى با شوهر خود است ، چون طلاقش داد به خانه پدرش مى رود و به قوم خود ملحق مى شود و از شوهر به كلى جدا مى شود بلكه اهل بيت او خويشان او هستند كه صدقه برايشان حرام است و هر خانه و به هر كجا بروند از اهل او جدا نيستند. ⁽⁶⁴⁾
آيه تطهير در حق پنج بزرگوار محمد صلى الله عليه و آله ، على ، فاطمه ، حسن و حسين عليهم السلام نازل شده است . ⁽⁶⁵⁾
عايشه روايت مى كند  
حديث 22 از كتاب غاية المرام چنين است :
از متفق عليه بخارى و مسلم از مسند عايشه از مصعب بن شيعه از صفيه دختر شبيه از عايشه دختر ابى بكر روايت كرده كه گفت :
روزى رسول خدا صلى الله عليه و آله بيرون آمد و عباى سياه پوشيده بود كه حسن بن على عليه السلام داخل شد، رسول خدا صلى الله عليه و آله او را در زير عبا داخل كرد، بعد از آن امام حسين عليه السلام آمد او را هم داخل عبا كرد بعد از آن فاطمه عليهاالسلام آمد او را نيز داخل كرد، بعد از آن هم على عليه السلام آمد او را نيز داخل كرد، سپس آيه تطهير را تلاوت كرد. ⁽⁶⁶⁾
ابوسعيد خدرى و انس بن مالك و واثلة بن واسقع و عايشه و ام سلمه مى گويند: آيه تطهير به رسول خدا صلى الله عليه و آله و على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام اختصاص دارد. ⁽⁶⁷⁾
رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرموده است :
النجوم امان لا هل السماء و اهل بيتى امان لامتى ⁽⁶⁸⁾
ستارگان امانند بر اهل آسمان ، و اهل بيت من امانند براى امت من .
امام شافعى  
او كه از امامان چهار گانه است اهل سنت است در اشعار معروف خود درباره اهل بيت چنين عرض اخلاص كرده است :

يا آل بيت رسول الله حبكم

فرض من الله فى القران انزله

يكفيكم من عظيم الفخر انكم

من لم يصل عليكم لا صلاة له . (69)

- اى اهل بيت رسول ، دوستى شما فريضه اى است از جانب خداوند كه در قرآن آن را فرود آورده است .
- از فخر بزرگ شما را اين كه بس كه درود بر شما جزء نماز است و هر كس ‍ بر شما درود نفرستد نمازش باطل است .

و لما رايت الناس قد ذهب بهم

مذاهبهم فى ابحر الغى و الجهل

ركبت على اسم الله فى سفن النجا

و هم اهل بيت المطفى خاتم الرسول

و امسكت حبل الله و هو ولاوهم

كما قد امرنا بالتمسك بالحبل (70)

- چون مردم را ديدم كه راههاشان آنها را در درياهاى گمراهى و جهالت انداخته است ، به نام خدا سوار كشتى نجات شدم همانا اهل بيت مصطفى خاتم رسولان .
- آنها كشتى نجاتند، و به ريسمان خدا كه ولاى آنهاست چنگ زدم همچنان كه به ما دستور داده شده كه به اين ريسمان چنگ بزنيم .
ذكر اهل بيت عليهم السلام شفاست  
ذكر اهل بيت انسان را وسوسه و از هر شك و ريبى حفظ مى كند.
در صواعق الحمرمة از شعبى روايت شده است كه روزى ابوبكر در زمان خلافت خود با جمعى نشسته بود كه على عليه السلام آمد ابوبكر از على عليه السلام استقبال كرد و گفت : هر كس بخواهد نظر كند به سوى بزرگ ترين مردمان از جهت مرتبه ونزديك ترين ايشان از جهت نسبت و فاضل ترين از جهت حالت از ما به رسول الله صلى الله عليه و آله پس نظر كند به سوى آن كه طالع شد، يعنى على مرتضى عليه السلام . ⁽⁷¹⁾
امام جعفر صادق عليه السلام از پدرش روايت كرده كه فرمود:
ماييم اهل بيت و شجره نبوت و آورنده كتاب آسمانى ، فرشتگان در منزل ما رفت و آمد مى كنند و ماييم خانه رحمت و معدن علم وكمال . ⁽⁷²⁾
وقتى آيه تطهير نازل شده ، حضرت عبايى روى على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام كشيد و دست به سوى آسمان بلند كرد و فرمود : پروردگارا، اينها اهل بيت منند، از آنها دورگردان هر پليدى و شك را.
دوستى اهل بيت عليهم السلام واجب است  
زمخشرى و فخر رازى كه در بحث خلافت به جنگ شيعه مى آيند خود راوى روايتى در موضوع ولاى محبت هستند، فخر رازى از زمخشرى نقل مى كند كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود:
من مات على حب آل محمد مات شهيدا الا و من مات على حب ال محمد مات مغفورا له ، الا و من مات على آل محمد مات تابتا، الا و من مات على حب آل محمد مات مومنا مستكمل الايمان .
هر كس بر دوستى آل محمد مرد شهيد مرده است ، هر كس بر دوستى آل محمد مرد آمرزيده است هر كس بر دوستى آل محمد مرد توبه كار مرده است هر كس بر دوستى آل محمد مرد مومن و كامل ايمان مرده است .
زمخشرى و فخر رازى در ذيل روايت گذشته ، از پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله نقل مى كند كه فرمود: ⁽⁷³⁾
الا و من مات على بغض آل محمد مات كافرا، الا و من مات على بغعض آل محمد لم يشم رائحة الجنة ⁽⁷⁴⁾
هر كسى بر دشمنى آل محمد بميرد كافر مرده است ، هر كس با دشمنى آل محمد بميرد بوى بهشت را استشمام نخواهد كرد .
هر كس به محبت اهل بيت رسول خدا صلى الله عليه و آله بميرد شهيد مرده است⁽⁷⁵⁾
على عليه السلام فرمود: فانه من مات منكم على فراشه و هو على معرفة حق ربه و حق رسوله وو اهل بيته مات شهيدا و وقع اجره على الله و استوجب ثواب ما نوى من صالح عمله و قامت النيه مقام اصلاته لسيفه ⁽⁷⁶⁾
(هر كس از شما در خوابگاهش بميرد در حالى كه به حق خداى خود و رسولش و اهل بيت او شناسا باشد شهيد مرده است ، و پاداشش با خداست و سزاوار پاداش اعمال شايسته اى است كه در انديشه داشته وو يان انديشه همچون شمشير كشيدن است .
حضرت على عليه السلام مى فرمايد من در خانه ام سلمه در خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله بودم كه آيه انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اهل البيت و يطهر كم تطهيرا نازل شد، رسول هدا صلى الله عليه و آله به من فرمود: اين آيه درباره تو و فرزاندانت حسن و حسين و امامانى كه از نسل تو به وجود مى ايند نازل شده است .
گفتم : يا رسول الله ! بعد از تو چند نفر به امامت مى رسند؟
فرمود: پس از من تو امام مى شوى ، بعد تو حسن ، بعد از حسن حسين ، بعد از حسين ، فرزندش على ، بعد از او فرزندش محمد، بعد از محمد فرزندش ‍ جعفر، بعد از جعفر موسى ، بعد از موسى فرزندش على ، بعد از على فرزندش محمد، بعد از محمد فرزندش حسن ، بعد از حسن فرزندش ‍ حجت عليه السلام به امامت خواهند رسيد.
نام هاى ايشان به همين ترتيب بر ساق عرش نوشته بود. از خدا پرسيدم : اينها كيستند؟ فرمود: امامان پس از تو هستند، پاك و معصومند و دشمنانشان ملعون هستند. ⁽⁷⁷⁾
زنان رسول خدا صلى الله عليه و آله ازاهل بيت نيستند
آيه تطهير از نظر سنى و شيعه بر پنج تن آل عبادت دارد كسانى كه گفته اند اين آيه درباره زنان رسول اكرم صلى الله عليه و آله نازل شده در اشتباهند.
اين چند نفر كه گفته اند گفته هايشان بى جاست و ذيلا بيان مى كنيم كه اين افراد و گفته هاى آنان هيچ گونه ارزش و اعتبارى ندارد.
عكرمه مى گويد: تنها زنان رسول اكرم صلى الله عليه و آله مشمول آيه تطهيرند و آن قدر پافشارى در اين ادعا دارد كه اظهار آمادگى مباهله با منكران مى كند اين مرد متعصب در بازارها با صداى بلند فرياد مى كرد كه آيه تطهير تنها درباره زنان پيغمبر صلى الله عليه و آله نازل شده است در پاسخ بايد گفت : نظريه عكرمه چه امتيازى بز نظريه ديگران دارد ؟او كسى نيست كه بتوان بر گفتارش تكيه كرد چون او از دشمنان على عليه السلام است .
عكرمه از دشمنان سر سخت اميرالمومنين على عليه السلام است و مى توان حدس زد كه نظريه او ناشى از عدوات شخصى با امام عليه السلام است .
سيد بزرگوار معاصر علامه شرف الدين ، در كتاب الكلمة الغراء بى تفضيل الزهراء عليهاالسلام مى گويد: عكرمه كوشش مى كرد مردم را در صف دشمنان على عليه السلام كشاند، و در راه انصراف مردم از آن حضرت و دور كردن از مقام ولايت ، سعى و تلاش پيگيرى داشت او سردسته طايفه مهمى از خوارج است و معتقد بود كه همه مسلمين كافرند و مسلمان واقعى كه از اسلام حقيقى برخوردار است تنها خوارجند.
خالد بن عمران مى گويد: در موسم حج از عكرمه شنيدم كه مى گفت : اگر كليه حاجيان را كه در مناسك حج حضور دارند از دم شمشير بگذرانم به منتهاى آروزى خود رسيده ام .
دومين كسى كه آيه تطهير را درباره زنان پيغمبر صلى الله عليه و آله تاويل نموده ، مقاتل بن سليمان است .
علامه شرف الدين مى گويد: او از دشمنان سرسخت اميرالمومنين است .
او هم كوشش فراوان داشت حتى المقدور فضايل مسلم على عليه السلام را از اذهان بزاديد، مقاتل از مشبهه است و خدا را به صورت مردم تشبيه مى كرده .
ابوحنيفه درباره وى گفته است : مقاتل در اثبات تشبيه راه افراط پيش گرفته و پروردگار را هم چون خلق مى پندارد.
سومين كسى است كه آيه تطهير را تاويل به بانوان رسول خدا صلى الله عليه و آله مى كند عروة بن زبير است .
در قاموس الرجال در شرح حال عروه مى نويسد: عروه رسما على عليه السلام را دشمنام مى داد و در جنگ هاى كه على عليه السلام بالاجبار به صحنه كارزار كشيده مى شد مقصر اصلى را امام متقين مى دانست و آن قدر در افترا به امام على عليه السلام گستاخ بود كه مى گويد: ابن ابى الحديد از اسكافى روايت كرده و از زهرى و وى از عروه كه عايشه به او گفت : من نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله بودم عباس و على شرفياب شدند نبى اكرم صلى الله عليه و آله با مشاهده آن دو بزرگوار آهسته به من گفت : اين دو نفر در هنگام مرگ خارج از روش اسلامند. ⁽⁷⁸⁾
امام حسين عليه السلام و آيه مباهله  
(فمن حاجك فيه من بعد ما جائك من العلم فقل تعالوا ندع ابناءنا و ابناءنا كم و نساءنا و نساءكم و انفسنا و انفسكم ثم نبتهل فنجعل لعنة الله على الكاذبين )⁽⁷⁹⁾
به كسانى كه درباره حضرت عيسى عليه السلام بعد از آمدن دليل قطعى با تو در مقام محابه و مجادله برآيند بگو: بيايد ما و شما با فرزندان زنان خود باهم به مباهله برخيزيم (يعنى در حق يگديگر نفرين كرده و در دعا و التجا به درگاه خدا مى كنيم )تا دروغ گو و كافران را به لعن و عذاب خدا گرفتار سازيم .
داستان مباهله و نفرين پيغمبر صلى الله عليه و آله با نصارى انجران معروف است ⁽⁸⁰⁾ نجران در كشور يمن و آن موقع مركز نصارا بود، جمعى از روحانيون آن جا به مدينه آمدند تا درباره حقانيت اسلام و مسيحيت با پيغنمبر صلى الله عليه و آله گفت و گو كنند. وقتى در برابر منطق پيغمبر صلى الله عليه و آله عاجز ماندند پيغمبر فرمود: اگر باز هم خود را بر حق مى دانيد حاضرم با بهترين و نزديك ترين كسانم با شما مباهله كنم و شما هم بهترين و نزديك ترين كسان خود را بياوريبد تا نفرين هر دسته را كه باطل بود نابود كند چون پيغمبر صلى الله عليه و آله ، على و فاطمه و حسن و حسين ، عليهم السلام را آورد، نصارا ترسيدند كه با نفرين اينان عذاب نازل شود و حاضر به مباهله نشدند و جزيه را بر عهده گرفتند و رفتند.
جريان مباهله رسول خدا صلى الله عليه و آله با نصارى نجران يكى از ادله قطعى بر حقانيت آن حضرت است ، زيرا اگر رسول گرامى صلى الله عليه و آله يقين به رسالت خود از جانب پروردگار نداشت ، مباهله صد در صد به زيان خودش تمام مى شد و به دست خود خط بطلان بر مدعاى خويش ‍ كشيده بود اما رسول گرامى از جانب پروردگار مامور شد تا با شركت حضرت على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام اين كار را انجام دهد.
رسول اكرم صلى الله عليه و آله به نصاراى نجران فرمود: با من مباهله كنيد اگر من راست مى گويم خداى بزرگ و لعنت و دورى از رحمت خود را به شما فرو فرستد و اگر من دروغ گو باشم بر من ، گفتند: اكنون انصاف دادى ، سپس قرار به مباهله گذاشتند و تعيين وقت نمودند، چون به منازل خود مراجعت نمودند، سيد و عاقب كه دو تن از روساى ايشان بودند گفتند : اگر محمد صلى الله عليه و آله با قوم خود مباهله آيد ما با او مباهله كنيم كه پيغمبر نيست و اگر با اهل بيت خاص خود آيد، با او مباهله كنيم ، كه پيغمبر نيست و اگر با اهل بيت خاص خود آيد، با او مباهله نكنيم ، با اهل خود نمى آيد مگر آن كه راست گو باشد چون صبح شد به محضر رسول خدا صلى الله عليه و آله آمدند.
حضرت به اتفاق على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام براى مباهله بيرون آمد نصارا پرسيد: اينان كيانند ؟در جواب شنيدند: آن مرد پسر عمو و وصى و داماد او على بن ابى طالب عليهماالسلام است و اين دخترش ‍ فاطمه زهرا عليهاالسلام است و اينان دو فرزندش حسن و حسين عليهم السلام هستند.
نصارا چون چنين ديدند متفرق شدند و به رسول خدا صلى الله عليه و آله عرض كردند: ما از مباهله با شما استعفا داديم و آنچه راضى شوى به تو مى دهيم .
رسول گرامى صلى الله عليه و آله با ايشان به جزيه صلح فرمود. ⁽⁸¹⁾
و آنها مراجعت نمودند.
دانسته شد كه آيه مباهله براى فضيلت خاندان رسالت است و آيه آشكارا مى رساند و معرفى مى كند كه پيامبر صلى الله عليه و آله حسن و حسين عليهماالسلام پسران خود و على عليه السلام را تصديق و گواهى كرده است .
آيه مباهله مختص به پنج نور پاك الهى است : محمد صلى الله عليه و آله ت على ولى الله ، فاطمه زهرا، حسن و حسين عليهم السلام . ⁽⁸²⁾
معاويه روايت مى كند  
اهل سنت به اسناد صحيح از معاويه بن ابى سفيان روايت كرده اند كه روزى به سعد و قاص گفت : چه چيز تو را مانع مى شود كه ابوتراب ⁽⁸³⁾ را سب كنى ؟ سعد گفت : به خاطر سه چيز را من داشتم براى من از هر نعمتى بهتر بود به ياد دارم كه وقتى پيغمبر به يكى از جنگ ها⁽⁸⁴⁾ مى رفت او را به جاى خود در مدينه گذارد على گفت : يا رسول الله ! شما مرا با زنان و بچه ها به جا مى گذاريد ؟
پيغمبر صلى الله عليه و آله فرمود: نمى خواهى نسبت به من به منزله هارون نسبت به موسى باشى جز اين كه بعد از من پيغمبرى نيست ؟
و شنيدم كه در روز جنگ خيبر فرمود: فردا پرچم اسلام را به دست كسى مى دهم كه خدا و پيغمبر هم او را دوست بدارد ما گردن كشيديم كه ببينيم او كيست ناگاه فرمود: بگوييد على بيايد وقتى حضرت على عليه السلام را آوردند چمشش درد مى كرد پيغمبر كمى آب دهان به چشم او ماليد و پرچم به دستش داد و خداوند جنگ خيبر را به دست او فتح كرد. ⁽⁸⁵⁾
و چون آيه (قل تعالوا ندع ابناءنا... ) نازل شد پيغمبر صلى الله عليه و آله عليه و آله على و فاطمه و حسن و حسين را خواند و فرمود : پروردگار اينان اهل بيت من هستند.
سخن دو نفر از بزرگان عامه  
زمخشرى در تفسير كشاف و طنطارى در تفسير الجواهر چنين گفته اند:
دسته اى از علماء و بزرگان نصاراى نجران به مدينه آمدند و با رسول اكرم صلى الله عليه و آله عليه درباره حضرت عيسى عليه السلام احتجاج كردند و اين آيه از سوى پروردگار نازل شد.
اين دو كلمه (ندع ) را چنين معنا كرده اند:بياييد (يعنى من و شما )پسران و زنان خود را دعوت نماييم و سپس مباهله كنيم سپس هر دو مى نويسند: فردا كه نصاراى نجران آن جا به وعدگاه حاضر شدند، رسول خدا صلى الله عليه و آله حسين را بغل كرد و دست حسن را گرفت و فاطمه عليهاالسلام پشت سر رسول اكرم صلى الله عليه و آله پشت سر فاطمه عليهاالسلانم مى آمدند نصاراى نجران چون چشمشان به اين منظره افتاد راضى به پرداخت جزيه مى شدند، زمخشرى بعد از اين جريان مى نويسد: آيه تطهير درباره محمد صلى الله عليه و آله على و فاطمه و حسن و حسين عليهم السلام نازل شده است . ⁽⁸⁶⁾
على عليه السلام جان رسول الله صلى الله عليه و آله 
در غاية المرام از شيخ مفيد در اختصاص به سند خود از حضرت موسى بن جعفر عليه السلام روايت مى كند: امت اسلام اعم از نيك و بد اتفاق دارند وقتى پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله با نصاراى نجران مباهله كرد، جز خود پيغمبر على و فاطمه ، و حسن و حسين عليهم السلام كسى در كساء نبود، تاويل پسران خود را حسن و حسين زنان خودمان را حضرت فاطمه زهرا و كسى كه هم چون جان ماست على بن ابى طالب عليه السلام است . ⁽⁸⁷⁾
مفسران و اهل حديث اتفاق كرده اند و تاريخ هم آن را تاييد نموده كه نبى اكرم صلى الله عليه و آله براى مباهله با نصاراى نجران جز على عليه السلام و فاطمه و حسنين عليهما السلام كس ديگرى نبود.
به على عليه السلام كه مصداق انفسا بود و حسنين عليهماالسلام كه مصداق ابناءنا و به فاطمه كه مصداق نساءنا بود اكتفا كرد و دستور الهى را اجرا نمود. ⁽⁸⁸⁾
امام حسين عليه السلام و سوره اهل اتى  
(هل اتى على الانسان حين من الدهر )
سوره هل اتى در شان اهل بيت عصمت عليهم السلام نازل شده است عمده مدارك راجع به امام حسين عليه السلام و هل اتى را ذيلا بيان مى كنيم :
مجتمع البيان (ج 5، ص 406 )، نورالثقلين (ج 5، ص 470 )، منهج الصاقين (ج 10، ص 91)، تفسير ابوالفتوح ( ج 10، ص 183 )، تفسير گارز (ج 10، ص 246 )، مناقب ابن شهر آشوب (ج 3، ص 373 )، احقاق الحق (ج 9، ص 110 - 123 )، بحار (ج 9، ص 39 ) كفاية الخصام (ص 449 )، تذكره سبز ابن جوزى (ص 323 )، شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد (ج 3، ص ‍ 275 )، علامه امينى در الغدير اتى درباره خاندان پيغمبر صلى الله عليه و آله نازل شده است يكى از اهل بيت پيامبر امام حسين عليه السلام است شاعر گفته است :

خوشتر آن باشد كه وصف دلبران

گفته آيد در حديث ديگران

در روايت آمده است : مجاهد و ابن عباس و غير ايشان گفته اند: حسن و حسين عليهماالسلام بيمار شدند جدشان رسول خدا صلى الله عليه و آله به اتفاق صحابه و معروفان به عيادت آن دو رفتند رسول خدا صلى الله عليه و آله به على عليه السلام فرمود: خوب است در حق اين دو فرزندت نذر كنى ⁽⁸⁹⁾
و على عليه السلام هم نذر كرد و عمل به نذر نمود تا آيه (يوفون بالنذر ) نازل شد. ⁽⁹⁰⁾
على عليه السلام عرض كرد: يا رسول الله از خدا خواستم اگر فرزندان مرا شفا دهد سه روز روزه بدارم فاطمه عليهاالسلام گفت : من نيز همين نذر را كردم حسن و حسين عليهماالسلام گفتند: ما هم همين نذر را كرديم فضه كه كنيز حضرت فاطمه عليهاالسلام بود هم گفتن من هم نذر كردم كه سه روز روزه بدارم .
پس از آن كه اين دو نو گل رسول خدا صلى الله عليه و آله شفا يافتند على عليه السلام فرمود: فاطمه حالا وقت آن رسيده است كه به نذر خود وفا كنيم . ⁽⁹¹⁾
در منزل على عليه السلام غذايى نبود حضرت همسايه اى يهودى به نام شمعون ابن جابا داشت . ⁽⁹²⁾ على عليه السلام به نزد وى رفت و از او قرض خواست او مقدارى پشم و سه صاع جو آورد و عرض كرد: اين پشم به زنان ده تا بريسند و اين جو هم مزد اين پشم است على عليه السلام به خان بازگشت .
فاطمه عليهاالسلام يك صاع از جو را آرد كرد و پنج قرص نان تهيه نمود.
وقت غذا شد سفر گستردند كه غذا ميل فرمايند، هنوز دست به غذا نبرده بودند كه سائلى در را كوبيد، و گفت : مسكينى از مسكينانم ⁽⁹³⁾ السلام عليكم يا اهل بيت محمد مسكينى هست از مسكينان مسلمان ⁽⁹⁴⁾ مرا طعامى دهيد كه خدا توانا از غذاهاى بهشت به شما عطا فرمايد على عليه السلام چون صداى آن مسكين را شيند رو به فاطمه عليهاالسلام نمود سپس على عليه السلام قرص نان خويش را به مسكين داد فاطمه عليهاالسلام نيز موافقت كرد حسن و حسين عليهماالسلام هم به تبعيت نان خود را به مسكين دادند فضه كنيز حضرت هم از مولاى خود پيروى نمود و همگى روزه را با آب افطار كردند.
روز ديگر صاعى را دسداس نمودند باز پنج قرص بپختند و وقت افطار شد غذا حاضر گرديد، باز هنوز شروع به غذا نكرده بودند يتيمى دق الباب كرد و عرض كرد: السلام عليكم يا اهل بيت النبوه و معدن الرساله ، من يتيمى هستم از اولاد مهاجران ، پدرم را روز عقبه شهيده كرده اند، طعمامى به من دهيد تا خداى عزو جل به شما از مائده بهشت طعام دهد اميرالمومينن عليه السلام چون از يتيم پدر مرده اين سخن را شنيد اين ابيات را انشا كرد:

فاطمه بنت السيد الكريم

بنت النبى ليس بالزنيم

قد جاءنا الله بذا اليم

من يرحم اليوم فهو رحيم

و للبخيل موقف رحيم

قد حرم الخلد على الئيم

ينزل فى النار الى الحجيم

شرابه الصديد و الحميم

آن شب نيز تمام غذا را دادند و روزى را با آب افطار كردند بچه هاى على عليه السلام باز گرسنه ماندند روز سوم باقى جو را غذايى درست كردند چون باز وقت افطار رسيد بلكه امروز از گرسنگى خود را نجات بدهند سائلى ، آمد و گفت : من اسيرى هستم از اسيران شما اسيرم ، گرفته ايد و طعامم نمى دهيد!
امير المومنين على عليه السلام رو به فاطمه عليهاالسلام كرد و فرمود:

اى فاطمه خجسته پيكر

آمد بر در اسير مضطر

از گرسنگى و بينوايى

نالان غمين و زار و غم خوار

فاطمه عليهاالسلام سپس به على عليه السلام جواب مى دهد:

اى شهره شهر علم را در

شبير به روزه است شبر

از گرسنگى رخسار ايشان

اندر زردى شدست چون زر

باز اين همه طمعمه كردم ايثار

از بحر ثواب روز محشر (95)

آن شب هم غذا را به اسير عنايت فرمودند و باز با آب خالى روزه خود را افطار نمودند.
روز چهارم امير المومنين على عليه السلام برخاست ، به يك دست حسن و به دست ديگر حسين عليهماالسلام را گرفت و به محضر رسول الله صلى الله عليه و آله آمد عرض كرد اين دو بزرگوار لولو و مرجان از ضعف مى لرزند.
رسول اكرم صلى الله عليه و آله از وضع عزيزانش حسنين عليهماالسلام دلتنگ و ناراحت شد همه به حجره فاطمه عليهاالسلام كه جگر گوشه من است برويم همه به حجره فاطمه عليهاالسلام رفتند آن گاه ديدند فاطمه عليهاالسلام در محراب عبادت ايستاده است او هم گرسنه است .
رسول خدا صلى الله عليه و آله چون وضع را چنين مشاهده كرد عرض كرد: واغوثاه ياالله بيت محمد يموتون من الجوع بلافاصله از طرف خداى بزرگ جبرئيل عليه السلام آمد و به همراه خود آيه اى به عنوان هديه براى خاندان رسالت به ارمغان آورد. ⁽⁹⁶⁾
(و يوفون بالنذر و يخافون - الى قوله -ان هذا كان لكم جزاء و كان سعيكم مشهورا ). ⁽⁹⁷⁾
جبرئيل پيك الهى آمد عرضه داشت يا محمد بگير اين سوره را شاد و خرم باش به آن لطفى كه خداوند بزرگ عالم به اهل بيت تو كرامت فرموده است سوره هل اتى را تا به آخر رسول اكرم صلى الله عليه و آله تلاوت فرمود. ⁽⁹⁸⁾
امام حسين عليه السلام صاحب نفس مطمئنه  
مرحوم فرهاد ميرزا در قمقام مى نويسد:
نفس مطمئنه در آيه (يا ايتها النفس المطمئنه ارجعى الى ربك راضيع مرضيه ) ⁽⁹⁹⁾عبارت است از امام حسين عليه السلام كه صاحب نفس ‍ مطمئن و راضيه و مرضيه است و ياران او به رضاى خدا راضى و خداوند هم از آنها خشنود باشد. ⁽¹⁰⁰⁾
علامه دربندى در اسرار الشهاده مى نويسد: حضرت امام صادق عليه السلام فرمود: كسى كه اسم ما آل محمد را بشنود و بر مظلوميت ما گريه كند، خداوند روى او را بر آتش دوزخ حرام مى گرداند.
امام حسين عليه السلام آيه مودت  
(قل لا اسئلكم عليه اجرا الا المودة فى القربى )⁽¹⁰¹⁾
احمد بن حنبل در مسند خود و ثعلبى در تفسيرش و ديگران آورده اند كه ابن عباس رضى الله عنه گفت : چون آيه نازل شد اصحاب پرسيدند: يا رسول الله ، كيستند آن خويشان تو كه خداى بزرگ محبت ايشان را بر ما واجب كرده ؟حضرت فرمود: على و فاطمه و دو پسر ايشان ⁽¹⁰²⁾ چون مودت و محبت ايشان حسب الامر الهى واجب باشد اطاعت و فرمان بردارى ايشان نيز واجب باشد آيه مذكور به سند مختلف شيعه و سنى دلالت دارد بر خمسه طيبه .
امام حسين عليه السلام و آيه اصطفاء  
ابا عبدالحسين عليه السلام در موقع حركت فرزند عزيزش على اكبر به سوى ميدان جنگ اين آيه را تلاوت مى فرمود:
(ان الله اصطفى آدم و نوحا و آل ابراهيم و آل عمران على العالمين ذرية بعضها من بعض و الله سميع عليم )⁽¹⁰³⁾
اين آيه دلالت دارد كه ائمه اطهار عليهم السلام مردان شايسته و خالص و لايق هستند اين آيه دلالت ضمنى دارد كه رهبران اسلام و ائمه ، منتخب الهى هستند اين آيه دلالت ضمنى دارد كه جهان بشريت در عوض نبوت مردان بزرگ خدا به رهبران آل ابراهيم و ائمه اطهار عليهم السلام نياز دارد.
اين آيه دلالت ضمنى دارد كه اين ائمه عليهم السلام در تعقيب هدف ابراهيم عليه السلام و ايجاد مسالمت و تقوا و تحقيق توحيد و يگانه پرستى هستند. ⁽¹⁰⁴⁾
لولو و مرجان  
(مرج البحر يلتقان بينهما برزخ لا يبيغيان يخرج منهما اللولو و المرجان )⁽¹⁰⁵⁾
يحيى بن سعيد عطار مى گويد: از امام جعفر صادق عليه السلام كه شنيدم فرمود: خداوند تبارك و تعالى در قرآن فرموده است :
لو لو و مرجان حسن و حسين هستند و على فاطمه دو درياى بزرگند، يكى بر ديگرى برترى دارند. ⁽¹⁰⁶⁾
اطاعت امام حسين عليه السلام واجب است  
(يا ايها الذين امنوا اطيعوا الله و اطيعوا الرسول و اولى الامر منمك ). ⁽¹⁰⁷⁾
اى اهل ايمان ، فرمان خدا و رسول و فرمانداران (از طرف خدا و رسول ) را اطاعت كنيد اگر به خدا و روز قيامت ايمان داريد اين كار (رجوع به حكم خدا و رسول )براى شما از هر چه تصور كنيد بهتر و خوش عاقبت تر خواهد بود.
ابوبصيره از ابوعبدالله عليه السلام درباره اين آيه پرسيد، حضرت فرمود: اين آيه در شان على بن ابى طالب و امام حسن و امام حسين عليهم السلام نازل شد. ⁽¹⁰⁸⁾
امام حسين عليه السلام و سوره التين  
در تفسير نور الثقلين از على بن ابراهيم ( والتين والزيتون طور سينين و هذا البلد الامين ) آمده است : تين رسول الله صلى الله عليه و آله و زيتون اميرالمومنين و طور سينين امام حسن مجتبى و امام حسين و و هذا البلد الامين ائمه عليهم السلام هستند.
در خصال از امام كاظم عليه السلام نقل شده كه خداى تبارك و تعالى اختيار كرد از گل چهار چيز را و اختيار كرد از شهرها چهار چيز، پس فرمود:
(و التين الزيتون و طور سينين و هذا البلد الامين ) و التين مدينه و الزيتون بيت المقدس و طور سنين كوفة و هذا البلد مكة .
باز امام موسى بن جعفر عليهماالسلام روايت شده است : (و التين و الزيتون ) حسن و حسين عليهماالسلام و (طور سينين )امير المومينن على بن ابى طالب عليه السلام و (هذا البلد الامين ) محمد صلى الله عليه و آله است . ⁽¹⁰⁹⁾
ابوبصير از امام صادق عليه السلام روايت كرده است :
(رب المشرقين و رب المغربين ) (آن خدايى كه آفرينده دو مشرق و دو مغرب است ) مراد از مشرقين رسول الله صلى الله عليه و آله و اميرالمومنين على عليه السلام و المغربين امام حسن و امام حسن عليهماالسلام است . ⁽¹¹⁰⁾
امام حسين عليه السلام و سوره فجر  
(و الفجر و ليال عشر و الشفع و الوتر... )
اين سوره را هم مفسران تعبير به سوره امام حسين عليه السلام كرده اند.
الشفع الحسن و الحسين عليهماالسلام و الوتر اميرالمومنين عليه السلام . ⁽¹¹¹⁾
الحمدلله و سلام على عباده الذين اصطفى ابو صالح از ابن عباس روايت كرده است كه در اين آيه اهل بيت رسول صلى الله عليه و آله و على بن ابى طالب و فاطمة و الحسن و الحسين و اولادهم الى يوم القيامة هم صفوة الله و خيرة من خلقه . ⁽¹¹²⁾
ابى بن كعب از پيغمبر صلى الله عليه و آله روايت كرده كه هر كه اين سوره را در دهه اول ذى الحجه بخواند آمرزيده شود و اگر در آن روزها بميرد بى حساب به بهشت رود و هر كه در ديگر ايام بخواند براى او نورى گردد در قيامت .
داود بن فرقد از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده كه هر كه در نمازهاى واجب و مستحب ، سوره فجر، را بخواند، در روز قيامت حشرش ‍ با حسين بن على عليه السلام خواهد بود، و اين سوره حسين بن على ع است و درجه او در بهشت باشد. ⁽¹¹³⁾
فصل پنجم : امام حسين عليه السلام در روايات  
با بررسى روايا زيادى كه از رسول گرامى اسلام از طريق شيعه و سنى رسيده مى توان استفاده كرد: امام حسين بن على عليه السلام به داشتن صفات و كمالات انسانى فوق العاده مورد مهر و علاقه جد بزرگوارش بوده و كلماتى در تمجيد و ستايش آن حضرت در موارد زيادى بيان فرموده ، زيرا پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله هيچ گاه سخنى به گزاف نگفته و قرآن هم فرمايش ‍ حضرت را از پيروى هواى نفس به دور دانسته : ( و ما ينطق عن الهوى ان هو الا وحى يوحى ) ⁽¹¹⁴⁾ واگر يك چنين مرد الهى ، شخصى را ستايش كند معلوم مى شود كه از هر جهت لياقت و شايستگى داشته است . ⁽¹¹⁵⁾
قال رسول الله صلى الله عليه و آله :
حسين منى و انا من حسين احب الله من احب حسينا، حسين سبط من الاسباط ⁽¹¹⁶⁾
حسين از من است و من از حسينم ، خداوند دوست بدارد هر كه حسين را دوست دارد و حسين سبطى از سبطهاى من است .
ابى حازم از ابوهريره نقل مى كند كه رسول اكرم صلى الله عليه و آله فرمود: هر كس حسن و حسين را دوست بدارد پس به تحقيق مرا دوست داشته است و هر كس به آنها بغض و عداوت داشته باشد، با من بغض و عدوات داشته است . ⁽¹¹⁷⁾
الحسن والحسين سبطان من الاسباط ⁽¹¹⁸⁾
قال رسول الله صلى الله عليه و آله :
الحسن و الحسين سيد شباب اهل الجنة ⁽¹¹⁹⁾ و ابوهما خير منهما ⁽¹²⁰⁾
على بن ابى طالب عليه السلام به حسن و حسين عليهماالسلام مى فرمود: شما پيشواى مردم و بزرگ جوانان اهل بهشتيد و از ارتكاب گناه معصوميد خدا لعنت كند كسى را كه با شما دشمنى كند ⁽¹²¹⁾ رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: هر كس دوست دارد به آقاى جوانان بهشت بنگرد حسين را تماشا كند .