داستانهايى از امام على عليه السلام

حميد خرمى

- پى‏نوشت‏ها -


1- عبقات الانوار، تعريب شده 4 / 125.
2- همان / 121.
3-كفاية الطالب ، باب 71، ص 289.
4-ينابيع المودة / 38.
5- بحارالانوار 38 / 296.
6-همان 37 / 49.
7-بحارالانوار 20/ 107.
8- شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد326/20. نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ترجمه حسين استاد ولى ، ص 65 - 63.
9-يونس ، آيه 58.
10-طه ، آيه 82.
11-مائده ، آيه 67.
12- امالى الصدوق ، ص 399؛ داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 25 - 23.
13-شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج 4 ص 107، فرائد السمطين ج 1 ص 152 ح 115.
14-بحارالانوار ج 96 ص 358 از فرازهاى خطبه شعبانيه .
15-نقل از آفتاب ولايت ، ص 269 - 267.
16-كامل بهائى ، ج 1، ص 161؛ داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 69.
17-شرح ابن ابى الحديد ج 6 ص 13.
18-كافى ج 8 ص 237 ح 320 واضعة قميص رسول الله على راءسها آخذة بيدى ابنيها...
19-تاريخ طبرى ج 3 ص 210، الامامه والسياسة ج 1 ص 13.
20-ابن ابى الحديد در شرح نهج البلاغه ج 6 ص 56 - 50.
21-نهج البلاغه خ 193 ص 651.
22- بحار الانوار ج 103 ص 256.
23- لا شفيع للمراة انجح عند ربها من رضا زوجها.
24- نقل از آفتاب ولايت ، ص 396 - 393.
25-مجالس المتقين شهيد ثالث ، ص 243؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 66.
26- (بقره 156).
27-امالى الطوسى - على از ولايت تا شهادت ، ص 279؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 12-9.
28-تكوير آيه 18.
29-اعراف 171.
30-الصافات : 146.
31-الاسراء آيه 85.
32-تذكرة الخواص ، ص 144 - بوستان معرفت ، ص 133 - مناقب مرتضوى ، ص 246 - نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 40.
33-سوره الرحمن ، آيه 3 و 4.
34- هود آيه 72.
35-بحارالانوار، ج 8 - قضاوتهاى اميرالمؤمنين (عليه السلام )، ص 311 - نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 102.
36-وافى ، ج 2، ص 165 - من لا يحضره الفقيه - قضاوتهاى اميرالمؤمنين ؛ داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 76.
37-فروع كافى ج 7 ص 249 ح 4. متن آيه : (افمن يهدى الى الحق احق ان يتبع امن لا يهدى الا ان يهدى فما لكم كيف تحكمون .) نقل از آفتاب ولايت ، ص 144 - 143.
38-داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 135.
39- حديقة الشيعه ، ص 193 - مناقب ابن شهر آشوب ؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 148.
40-بحار: ج 40، ص 306؛ نقل از داستانهاى بحارالانوار، ج 2، ص 51.
41-كافى ج 5 ص 566 و 567 ح 46؛ نقل از آفتاب ولايت ص 147 - 146.
42- فروع كافى ج 7 ص 288 ح 4، وسايل الشيعه ج 19 ص 35 ح 3. نقل از آفتاب ولايت ص ‍ 150.
43-شرح من لايحضره الفقيه ج 6 ص 6، وسائل الشيعه ج 18 ص 210 ح 6.
44- وسال الشيعه ج 18 ص 212 ح 11. نقل از آفتاب ولايت ص 151 - 150.
45-الحاقه 17.
46- اعراف : 142.
47-يوسف 4.
48-بقره / 60.
49-الخصال ، ابواب الاثنى عشر، ج 1؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص ‍ 106.
50- لب اللباب - الغناء والاسلام ص 372؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 131.
51-بحارالانوار، ج 9، ص 562 - پند تاريخ ج 1 - مهج الدعوات ص 153؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 191.
52-ترجمه آيات : سوگند به اسبان دونده كه نفس زنان (به سوى ميدان جهاد) پيش رفتند. و سوگند به آنها (كه بر اثر برخورد سمهايشان به سنگهاى بيابان ) جرقه هاى آتش افروختند و با دميدن صبح بر دشمن يورش بردند. و گرد و غبار به هر سو پراكنده كردند، ناگهان در ميان دشمن ظاهر شدند و...
53-بحار، ج 21 ص 72؛ داستانهاى بحارالانوار، ج 1، ص 39.
54-بحار، ج 40، ص 113؛ داستانهاى بحارالانوار ج 1 ص 43.
55-بحار، ج 41، ص 135؛ داستانهاى بحارالانوار، ج 1، ص 46.
56- بحار، ج 41، ص 52؛ داستانهاى بحارالانوار، ج 1، ص 47.
57-شورى 30.
58-تفسيرالبرهان ج 1، ص 45؛ نمونه معارف اسلام ، ج 2؛ داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 208.
59-بحار، ج 40، ص 337؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 2، ص 47.
60-بحار: ج 70، ص 392؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 2، ص 50.
61-بحار: ج 40، ص 343؛ داستانهاى بحار الانوار، ج 2، ص 56.
62-بحار: ج 42، ص 289؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 3، ص 47.
63-بحار: ج 41، ص 53 و ج 74 ص 157؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 3، ص 48.
64-بحار: ج 32، ص 76؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 3، ص 50.
65-بحار: ج 41، ص 24؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 3، ص 56.
66-بحار: ج 32، ص 245 و ج 100، ص 96؛ داستانهاى بحارالانوار، ج 4، ص 40.
67-بحار: ج 40، ص 279؛ داستانهاى بحارالانوار، ج 4، ص 43.
68- شريح مردى بود كوسه كه مو در صورت نداشت ؛ بسيار هوشيار و زيرك بود و شناخت عجيبى در امور قضايى و حل و فصل اختلاف مردم داشت . نخست عمر بن خطاب او را براى كوفه قاضى قرار داد و در آن ديار به قضاوت اشتغال داشت . اميرالمؤمنين خواست او را عزل نمايد، اهل كوفه اعتراض ‍ كردند و گفتند: نبايد شريح را عزل كنى ، زيرا او را عمر نصب كرده است و ما با اين شرط با تو بيعت كرديم كه آنچه ابوبكر و عمر انجام داده اند تغيير ندهيد!
هنگامى كه مختار ثقفى به حكومت رسيد، او را از كوفه به دهى كه همه ساكنين آن يهودى بودند تبعيد نمود و چون حجاج حاكم كوفه گشت او را به كوفه آورد با اين كه پير و سالخورده بود، دستور داد به قضاوت مشغول گردد و لى شريح عذر خواست و عذرش پذيرفته شد.
داستانى از او نقل شده ، مى گويند:
شريح مدتى در نجف اشرف ساكن بود وقتى كه به نماز و عبادت مى پرداخت ، روباهى مى آمد و در اطراف او بازى مى كرد و فكر او را پرت مى نمود. (البته در محلى بيرون از شهر) اين قضيه مدتى تكرار شد تا اين كه شريح آدمكى درست كرد و در جايى گذاشت ، پس از آن روباه مى آمد كنار آدمك (به خيال اين كه آدم واقعى است ) بازى مى كرد. يك وقت شريح از پشت سر آن روباه آمد و او را گرفت . به اين جهت در ميان عرب ضرب المثل ماند كه مى گفتند: شريح ادهى من الثعلب (شريح از روباه زيركتر و حيله بازتر است )
شريح هفتاد و پنج سال قاضى بود و دو سال آخر عمر بر كنار ماند و در سن صد و بيست سالگى از دنيا رفت . (م )
69-بحار: ج 33، ص 458 و ج 41، ص 155 و ج 77، ص 279.
70-بحار:40، ص 336 و ج 41، ص 121؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 3، ص 53.
71-بحار: ج 93، ص 277؛ نقل از داستانهاى بحارالانوار، ج 4، ص 47.
72-بحار: ج 6، ص 27؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 3، ص 59.
73-بحار: ج 6، ص 242؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 4، ص 52.
74-اصول كافى ج 1، ص 171 - 169.
75- حق اليقين شبر، ج 1، ص 86، احتجاج طبرسى ، ج 2، ص 122، بحار، ج 23، ص 9 تا 13، ح 12، اصول كافى ، ج 1، ص 171، ح 4، مناقب ابن شهر آشوب ، ج 4، ص 243 و 244، كشف الغمه ، ج 2، ص ‍ 173؛ نقل از آفتاب ولايت ، ص 49 - 45.
76-بحارالانوار - تتمة المنتهى ، ص 21 - 19؛ داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص ‍ 22- 20.
77-شرح نهج البلاغه 1/21.
78-بحارالانوار 41/275.
79-همان .
80- همان .
81-در نسخه اى ديگر: (مى گفتند: ملايم تر برو).
82-بحارالانوار 41/279.
83-منسوب به امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 734 - 729.
84- زندگانى اميرالمؤمنين (عليه السلام ) - بحارالاءنوار - تاريخ طبرى - ناسخ التواريخ - داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 59.
85-الخصال ، باب السبعه ، ج 45.
86-نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 78.
87-بحارالانوار، ج 9، ص 681 - معادشناسى ، ج 5 - داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص 90.
88-تمام مطالب مذكور در منابع زير موجود است :
خطبه هاى 8 و 31 ص 60 و 106 نهج البلاغه فيض الاسلام ، شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 230 به بعد و ج 2 ص 158 و 162 به بعد و ج 10 ص 6، و ج 11 ص 16 بحارالاءنوار ج 32 ص 5 به بعد و ص 24.
89-نهج البلاغه خ 68 فيض الاسلام ص 163 و 164.
90- محجة البيضاء ج 4 ص 197.
91-نقل از آفتاب ولايت ، ص 129 - 127.
92- خطبه سوم نهج البلاغه .
93-شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 189.
94-كامل ابن اثير ج 3 ص 66، كنزالعمال ج 5 ص 715 به بعد.
95-انا اعلم ذلك (من اين را مى دانم كه از خلافت محروم مى شوم و ديگرى انتخاب مى گردد) ولكنى ادخل معهم فى الشورى لان عمر قد اهلنى الان للخلافة وكان قبل ذلك يقول : ان رسول الله صلى الله عليه و آله و سلم قال : ان النبوة والامامة لا يجتمعان فى بيت فانا ادخل فى ذلك لاظهر للناس مناقضة فعله لروايته !!!
96- شرح خطبه شقشقيه در شروح نهج البلاغه از جمله ابن ابى الحديد ج 1 ص 185 به بعد و ج 20 ص 21.
97-نهج البلاغه خطبه 191 ص 648 فيض الاسلام .
98-نقل از آفتاب ولايت ، ص 133 - 131.
99-بحارالانوار، ج 41 ص 55 و 56 ح 5. نقل از آفتاب ولايت ص 174 - 172.
100-بحارالانوار ج 41 ص 48 ح 1.
101-نقل از آفتاب ولايت ص 176 - 175.
102- (فلما سمع ذلك معاوية بكى و بكى الحاضرون .)
بحار الانوار ج 41 ص 15 و 120، و ج 33 ص 275، سفينة البحار ج 2 ص 657.
103- شرح ابن ابى الحديد ج 2 ص 210. نقل از آفتاب ولايت ص 178.
104-(ما اسلموا و لكن استسلموا و اسروا الكفر فلما وجدوا اعوانا عليه اظهروه يعنى آنان مسلمان نشدند، بلكه با اجبار و كراهت خود را به اسلام زندند، و بدين وسيله كفر باطنى خود را پوشاندند، هنگامى كه نيرو پيدا كردند، كفر خود را آشكار ساختند. نهج البلاغه فيض نامه 16 ص 862، ابن ابى الحديد ج 15 ص 114 و 174.
105-محجة البيضاء ج 4 ص 202، بحارالانوار ج 33 ص 279.
106- شرح ابن ابى الحديد ج 4 ص 88 تا 91، و با اشاره كمتر وسائل الشيعه ج 18 ص 474 ح 1 فروع كافى ج 7 ص 216 ح 15، بحارالانوار ج 41 ص 9 ح 2.
107-... يا معاوية ! اظننت انى ساخيرك على على (عليه السلام ) بالطافك و طعامك و عطائك ؟ فادخل اليك مؤمنا و اءخرج منك كافرا... سفينة البحار ج 1 ص 699 ماده سود.
108- شرح نهج البلاغه ج 3 ص 61 و62 و 100 و 101.
109-شرح نهج البلاغه فيض خ 215 ص 713، بحار ج 41 ص 113 و 114، و ابن ابى الحديد ج 2 ص ‍ 124 و ج 11 ص 253.
110-شرح ابن ابى الحديد ج 8 ص 91 و 92. نقل از آفتاب ولايت ص 186 -179.
111-تحفة المجالس ، ص 113؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص ‍ 216.
112-تاريخ كامل ابن اثير ج 3 ص 489 - 472.
113- سفينة البحار ج 1 ص 636.
114-نقل از آفتاب ولايت ص 187.
115- بحار: ج 10، ص 125؛ نقل از داستانهاى بحارالاءنوار، ج 3، ص 50.
116- بحار، ج 2، ص 52 - ج 41، ص 73، با مختصرى تفاوت ؛ داستانهاى بحارالاءنوار، ج 1، ص ‍ 50.
117- حق اليقين شبر ج 1 ص 180 و با تفاوت الفاظ مختصر كنزالعمال ج 5 ص 631 ش 14112 و ص ‍ 607 ش 14073 و ص 600 ش 14064، الامامة والسياسة دينورى ج 1 ص 14، تاريخ طبرى ج 2 ص ‍ 450 و 460 شرح نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج 17 ص 155 و 156 و ج 6 ص 20.
118-المجتبى لا بن دريد ص 35 به نقل از الغدير ج 7 ص 178، مناقب ابن شهر آشوب ج 2 صلى الله عليه و آله 257.
119- نقل از آفتاب ، ولايت ص 212 - 211.
120- شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 4 مقدمه ، و ص 18، مناقب خوارزمى ص 48 و 58 و 60، طبقات ابن سعد ص 860، تاريخ ابن عساكر ج 2 ص 325، الصواعق ص 76 الغدير ج 3 ص 97 و 98 از دهها مدرك ديگر اهل سنت .
121- شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 4 مقدمه ، و ص 18، مناقب خوارزمى ص 48 و 58 و 60، طبقات ابن سعد ص 860، تاريخ ابن عساكر ج 2 ص 325، الصواعق ص 76 الغدير ج 3 ص 97 و 98 از دهها مدرك ديگر اهل سنت .
122- شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 4 مقدمه ، و ص 18، مناقب خوارزمى ص 48 و 58 و 60، طبقات ابن سعد ص 860، تاريخ ابن عساكر ج 2 ص 325، الصواعق ص 76 الغدير ج 3 ص 97 و 98 از دهها مدرك ديگر اهل سنت .
123- شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 4 مقدمه ، و ص 18، مناقب خوارزمى ص 48 و 58 و 60، طبقات ابن سعد ص 860، تاريخ ابن عساكر ج 2 ص 325، الصواعق ص 76 الغدير ج 3 ص 97 و 98 از دهها مدرك ديگر اهل سنت .
124- شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 4 مقدمه ، و ص 18، مناقب خوارزمى ص 48 و 58 و 60، طبقات ابن سعد ص 860، تاريخ ابن عساكر ج 2 ص 325، الصواعق ص 76 الغدير ج 3 ص 97 و 98 از دهها مدرك ديگر اهل سنت .
125- شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 4 مقدمه ، و ص 18، مناقب خوارزمى ص 48 و 58 و 60، طبقات ابن سعد ص 860، تاريخ ابن عساكر ج 2 ص 325، الصواعق ص 76 الغدير ج 3 ص 97 و 98 از دهها مدرك ديگر اهل سنت .
126- شرح ابن ابى الحديد ج 1 ص 4 مقدمه ، و ص 18، مناقب خوارزمى ص 48 و 58 و 60، طبقات ابن سعد ص 860، تاريخ ابن عساكر ج 2 ص 325، الصواعق ص 76 الغدير ج 3 ص 97 و 98 از دهها مدرك ديگر اهل سنت .
127- نقل از آفتاب ولايت ص 215 - 214.
128-الولد للفراش و للعاهر الحجر.
129-مسند احمد ج 1 ص 104، تفسير ابن كثير ج 1 ص 478، كنزالعمال ج 3 ص 227 به نقل از الغدير ج 8 ص 195.
130-مستدرك الوسائل ج 3 باب 11 (ما يتعلق بابواب ميراث الازواج ) ص 166.
131-الغدير ج 8 ص 214.
132- نقل از آفتاب ولايت ص 220 - 218.
133- والصحيح عندى انها ماتت على ابى بكر و عمر، وانها اوصت الا يصليا عليها نهج البلاغه ابن ابى الحديد ج 6 ص 50.
134-سوره قصص آيه 20.
135- اين كلمه ها اصطلاحى است كه به ترتيب در مورد سپاه مخالف جنگهاى (جمل ) و (نهروان ) و (صفين ) بكار مى رود.
136-الغدير، ج 17 ص 222 و 223 طعن 12، احتجاج طبرسى ج 1 ص 117 و 118، اسرار آل محمد ص 102 بحارالاءنوار، ج 28 ص 305 و ج 47 ص 365. نقل از آفتاب ولايت ، ص 232 - 229.
137-نهج البلاغه فيض الاسلام حكمت 254 و 1213 و 1214، سفينه ج 2 ص 136. نقل از آفتاب ولايت ، ص 312 - 310.
138-فروع كافى ج 7 ص 425 ح 9، وسائل الشيعه ج 18 ص 203 ح 1 بدون شرح قضيه دانيال .
139-آفتاب ولايت ، ص 326 - 324.
140- در سوره فتح آيه 26 آمده است :...فانزل الله سكينته على رسوله و على المؤ منين واءلزمهم كلمة التقوى ... (پس خداوند آرامش خود را بر پيامبر خود و بر مؤمنان فرود آورد و كلمه تقوا را همراه آنان ساخت ...).
141- امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 92 - 88.
142-كفاية الطالب / 290.
143-بحارالاءنوار 117/39.
144- سوره بينه / 7.
145- مناقب خوارزمى / 62. بحارالانوار 40/81. مجمع الزوائد هيثمى 9/131.
146-مناقب خوارزمى /96. بحارالانوار 40/105.
147-كنزالعمال 5/613.
148- الصواعق المحرقة /172.
149-همان /174. مستدرك حاكم 3/150.
150-الصواعق المحرقة /232. مستدرك حاكم 3/150.
نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 101 - 99.
151- فرائد السمطين 1/380.
152-مقدمه مناقب خوارزمى /8.
153- فرائد السمطين 1/79.
154-فهرست ابن نديم /111.
155-البيان فى تفسير القرآن /91.
156- عبقرية الامام ، دكتر مهدى محبوبه /138.
157-همان . (على معرفت را شناخت و معرفت على را نشناخت ، و على به معرفت رسيد اما معرفت به على نرسيد.)
158- در مقدمه كتابش : الامام على .
159-صوت العدالة الانسانية 5/1222.
160-شرح نهج البلاغه 16/146 با اندكى تلخيص .
161-سفينة البحار 1/146، به نقل از جاحظ.
162-تفسير كبير 1/205.
163- حاشيه شفا /566، باب الخليفة والامام .
164- صورت العدالة الانسانية 5/1213.
165- همان .
166-شرح نهج البلاغه 1/29.
167-نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 139 - 135.
168-مناقب ابن مغازلى /46.
169- كنزالعمال 11/610. و در ينابيع المودة 2/61 نيز آورده و در آن به جاى باب آمرزش ، باب دين است .
170- تاريخ دمشق 2/489.
171-تاريخ بغداد 7/421 و 3/192.
172-تاريخ دمشق 2/445. و نيز در ص 446 از شريك بن عبدالله ، و در ص 447 از محمد بن منكدر آورده است .
173-همان /447.
174- بحارالانوار 38/97.
175-همان /109.
176-بحارالانوار 38/101.
177-وسائل الشيعه 18/561 و 560 و 559 و 567 و 562.
178-همان .
179-همان .
180- همان .
181-همان .
182-همان .
183- ر.ك : ص . و نظير آن در (روض الفائق ) علامه شيخ شعيب حريفيشى ، ص 291. و در كتاب (الامام على فى الاحاديث النبوية ) تاءليف علامه سيد محمد ابراهيم موحد، ص 221 چنين است : (و به خوى و جسم و شرف و كمال منزلت محمد بنگرد...)
184-نزهة المجالس و منتخب النفائس /454.
185-لسان العرب 14/216. ماده (حيا).
186-سوره قصص /83.
187-همه اخبار اين باب در بحارالانوار41 / 53 - 56.
188-نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 716 - 713.
189-
دور از حريم كوى تو شرمنده مانده ام
شرمنده مانده ام كه چرا زنده مانده ام
190-عرب آن روز از روى تكبر لباسهاى بلند مى پوشيد و دامن كشان راه مى رفت و آن حضرت لباس ‍ كوتاه مى پوشيد و از زندگى پر ناز و نعمت به دور بود. (م )
191- سفينة البحار 2/170، ماده عدى .
192-نهج البلاغه ، حكمت 318.
193-نقل از امام على ابن ابى طالب (عليه السلام )، ص 728 - 726.
194- سوره ق - آيه 37. حقا در اين موضوع يادآورى است براى آن كس كه داراى قلب هوشيار است يا گوش دل به كلام خدا سپرده و به حقانيتش توجه كامل دارد.
195-بحار: ج 36، ص 191؛ نقل از داستانهاى بحارالاءنوار، ج 4، ص 41.
196- بحار: ج 41، ص 11و ج 87، ص 195؛ نقل از داستانهاى بحارالانوار، ج 2، ص 41.
197-بحار: ج 42، ص 276؛ نقل از داستانهاى بحارالانوار، ج 2، ص 45.
198-شرح نهج البلاغه 1/27.
199-سوره آل عمران /190 به بعد.
200-بحارالانوار 41/22.
201-همان /23.
202- نقل از امام على ابن ابى طالب (عليه السلام )، ص 753 - 751.
203-مستدرك الوسائل 3/220 به نقل از مناقب .
204-بحار الانوار41/18.
205-نهج البلاغه ، خطبه 237.
206-بحار الانوار 41/14.
207-سفينة البحار 1/401، ماده خطر.
208-حياة الحيوان 2/222، ذيل (فرع ).
209-نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 757 - 754.
210- زمر 9.
211-امالى الصدوق ص 232؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على (عليه السلام )، ص ‍ 182.
212-بحارالانوار 41/204.
213-بحارالانوار 41/206.
214-همان /205.
215-همان /204.
216-بحارالانوار 41/195.
217- هنگامى كه پاچه گوسفند مسمومى را نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله و سلم آوردند، براء پيش از پيامبر لقمه اى از آن برگرفت ، على (عليه السلام ) به او فرمود: اى براء بر رسول خدا پيشى مگير. براء گفت : گويى رسول خدا را بخيل مى شمارى ! على (عليه السلام ) فرمود: من رسول خدا را بخيل نمى شمارم ولى او را بزرگ مى دارم و احترام مى گذارم ، و من و تو و هيچ يك از خلق خدا را نرسد كه در گفتار و كردار و خوردن و نوشيدن بر رسول خدا پيشى گيريم . (براء با خوردن آن لقمه مسموم شد و از دنيا رفت ).
218-بحارالانوار 17 / 320-321.
219-نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 774 - 768.
220-شرح نهج البلاغه 1/23.
221-تاريخ الخميس 1/488.
222-نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 776 - 775.
223- فرائد السمطين 2/68.
224-امالى مفيد، مجلسى 14، ص 118.
225-شرح نهج البلاغه 1/22.
226-بحارالانوار 41/49.
227-همان /48.
228-بحارالانوار 41/48.
229-همان /49. و در (نهج البلاغه ) چنين است : (چشمان اين نرينه ها به بالا دوخته بود و همين سبب هيجان و چشم چرانى آنها شد...).
230-بحارالانوار 41/49.
231-النهاية 2/342.
232-نقل از امام على بن ابى طالب (عليه السلام )، ص 780 - 777.
233-بحار، ج 41، ص 108 و 111؛ نقل از داستانهاى بحارالانوار ج 1 ص 37 و 38.
234-مناقب ابن مغازلى / 129. و در حديث ديگرى است : (دست من و دست على بن ابى طالب در عدالت برابر است ). (همان ، ص 130)
235-فرائد السمطين 1/156.
236-گياهى است كه شتر مى خورد و داراى خار و شبيه به نوك پستان است .(م )
237-نهج البلاغه ، خطبه 224.
238-همان ، خطبه 73.
239-همان ، خطبه 175.
240-همان ، خطبه 9.
241- شرح نهج البلاغه 1/269.
242- شرح نهج البلاغه 7/36.
243-نقل از امام على بن ابى طالب عليه السلام ، ص 798- 794.
244- وسائل الشيعه 11/49.
245- وسايل الشيعه 17/393.
246- تاريخ طبرى 3/66.
247- سفينة البحار 206، ماده خلد.
248- سوره احقاف / 20.
249- نقل از امام على بن ابيطالب عليه السلام ، ص 826 - 823.
250- آبرو و حيثيت و ناموس . (م )
251- امام على بن ابى طالب عليه السلام ، ص 860 - 857.
252- بحار: ج 70، ص 321؛ نقل از داستانهاى بحارالانوار، ج 4، ص 39.
253- بحارالانوار 28/45.
254- همان /50.
255- بحارالانوار 28/76.
256- بحارالانوار، ط كمپانى 8/71 و.
257- بحارالانوار، 28/69.
258- عيون اخبار الرضا عليه السلام 2/6.
259- نقل از امام على بن ابى طالب عليه السلام ، ص 881 - 884.
260- الامامة و السياسة 1/19.
261- نقل از امام على بن ابى طالب عليه السلام ، ص 785 - 884.
262- تاج المواليد / 18.
263- نقل از امام على بن ابى طالب عليه السلام ، ص 955 - 954.
264- مثله كردن : بريدن انگشت و بينى و گوش و ديگر اعضاى كسى . (م )
265- نهج البلاغه ، نامه 47.
266- اقتباس از آيه 22 سوره نور.
267- اقتباس از آيه 198 سوره آل عمران .
268- نقل از امام على بن ابى طالب عليه السلام ، ص 958 - 956.
269-منتهى الآمال ج 1 ص 177؛ نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على عليه السلام ، ص ‍ 122.
270-
صلى اللّه له على جسم تضمنها
قبر فاصبح فيه العدل ندفونا
قد حالف الحق لا يبغى به بدلا
فصار بالحق و الايمان مقرونا
271- بسم الله الرحمن الرحيم قد جاءتكم بينة من ربكم فاءفوا الكيل و الميزان و لاتبخسوا الناس ‍ اشياءهم و لا تفسدوا الارض بعد اصلاحها...
272- بحار: ج 41، ص 119؛ نقل از داستانهاى بحارالاءنوار، ج 4، ص 35.
273- بحار: ج 42، ص 117 اين قضيه پيش از مقام امامت امام حسين بوده و در، ج 41، ص 112 به امام حسن نسبت داده شده است .
274- بحار: ج 42، ص 117؛ نقل از داستانهاى بحارالانوار، ج 4، ص 53.
275- بحار، ج 42، ص 195.
276- مناقب اهل البيت عليه السلام ج 1، ص 146. نقل از پيشگويى هاى اميرالمؤمنين ، ص 371.
277- فرحه الغرى - مفاتيح الجنان ص 336 - نقل از داستانهايى از زندگانى حضرت على عليه السلام ، ص 213.