1443- ايـن تعبير را بهاالدين خرمشاهى در برابر واژه ((اتوبيوگرافى )) (ش خرچزخ
رخچ رژس آ) برگزيده است : همو, سيربى سلوك , ص 7.
1444- شهرى در افريقا نك : ابوعبيد البكرى , المغرب فى ذكر بلاد افريقيه والمغرب ,
ص 172.
1445- ابـوحـفـص عمربن رسلان , پدر علم الدين بلقينى كه در سال 805 ق مرده است
درباره او نك : حسن المحاضره , 1/329.
1446- براى آگاهى گسترده تر نك : حسن المحاضره , 1/335ـ344.
1447- عبدالوهاب الشعرانى , الطبقات الصغرى , ص 19.
1448- السيوطى , پيشين , 1/337ـ338, همو, التحدث بنعمة اللّه , ص 241.
1449- اين فهرست ضمن مجموعه اى كه حاوى دوازده رساله از سيوطى مى باشد, در لاهور
چاپ شده است .
1450- بـديـع الـسـيد اللحام , ((الامام جلال الدين السيوطى العالم الموسوعى )),
مجلة المجمع اللغة العربيه بدمشق , المجلد 67, الجزالرابع , ربيع الا خر 1413 ه /
تشرين الاول 1992 م , زيرنويس صفحه740 .
1451- الزركلى , 3/301.
1452- نـك : بـديـع الـسـيـد الـلـحـام , پـيشين , ص 735, عبدالاله نبهان ,
((الامام جلال الدين السيوطى )), مجلة المجمع اللغة العربية بدمشق ,همان شماره , ص
584.
1453- محمد يوسف الشربجى , ((السيوطى و علوم القرآن )), همان مجله , ص 650.
1454- بديع السيد اللحام , همان جا.
1455- ايـن كـتـاب بـارهـا تـصحيح و چاپ شده است , از جمله : يكى تحقيق احمد محمد
قاسم , الـقـاهـرة , 1396ق ديگر تحقيق احمدصبحى فرات , استانبول سوم تحقيق الدكتور
محمود فجال , المملكة العربية السعوديه , 1409 ق .
1456- عبدالاله نبهان , پيشين , صص 609ـ610.
1457- حسن المحاضره , 1/166.
1458- نك : پيشين , 1/166ـ254.
1459- بـراى آگـاهـى گـسترده تر دراين باره نك : محمد يوسف الشربجى , ((السيوطى و
علوم القرآن )), همان مجله , صص 658ـ683.
1460- الـسـيـوطى , پـيـشـين , 1/339 سيوطى در اين تعبير از آيت شريفه قرآن الهام
گرفته كه خطاب به پيامبر(ص ) مى فرمايد: ((وامابنعمة ربك فحدث )), 93 (والضحى ):
آيه11 .
1461- مقامات السيوطى , 1/397, 419, 2/687, به نقل از: شاكر الفحام , ((الاحتفا
بمرور خمس ماة سنة على وفاة الامام السيوطى )),مجلة المجمع اللغة العربية بدمشق ,
با همان مشخصات , ص 580 .
1462- الـتـحدث بنعمة اللّه , ص 227 و نيز عبارتى نزديك به همين مضمون در حسن
المحاضره , 1/329.
1463- درباره او نك : الزركلى , 6/194.
1464- نـك : الـسـخـاوى , الضؤ اللامع , به نقل از: على محمد البجاوى , مقدمه معترك
الاقران فى اعجاز القرآن ,السيوطى , ج 1 , صفحه طـ ى .
1465- كشف الظنون , 2/1683.
1466- شـنـاخـت آن دسته از صحابيانى كه در حيات رسول خدا(ص ) مرده و از آنان حديثى
نقل كرده اند.
1467- يعنى : ((هرمسلمانى كه به مصيبتى گرفتارآيد, اگر به دستور خداوند پناه جويد
واستغاثه كـنان بگويد: ما از خداييم و به سوى اوباز مى گرديم خدايا گرفتاريم را به
حساب تو مى گذارم , در بـرابـر آن مـرا پـاداش ده بـه دنبال آن استغاثه , خداوند به
جاى آن گرفتارى به او خير خواهد بخشود)).
1468- ابـن حـنبل , المسند, تحقيق احمدشاكر, 3/180, حديث شماره 1740 و نيز: 5/290
از چاپ قديم .
1469- ايمان ابوطالب بااستناد به دلايل محكمى نزد شيعه مسلم است .
1470- تدريب الراوى , 2/398ـ399.
1471- آيتى , تاريخ پيامبر اسلام , ص 299.
1472- نك : المسند, 4/139ـ350.
1473- آيتى , پيشين , صص 494ـ501.
1474- المسند, 4/161.
1475- آيتى , همان جا.
1476- نك : ابن حنبل , المسند, 3/451, بشار عواد معروف , المسند الجامع ,
8/257ـ258.
1477- السيوطى , جامع الاحاديث , 1/6ـ8, 13ـ14.
1478- پيشين , 1/5ـ6.
1479- مدير شانه چى , علم الحديث , صص 58ـ59.
1480- مخرج يا مخرج كسى را گويند كه حديثى را در كتاب خود ذكركرده باشد مانند كلينى
در الكافى و بخارى در الجامع الصحيح (مدير شانه چى , دراية الحديث , ص 23).
1481- بـراى آگاهى از منابع سيوطى و نشانه هايى كه براى آن منابع به كار برده نك :
السيوطى , جامع الاحاديث , 1/6ـ19.
1482- كـاتـب چـلبى , 1/597 براى آگاهى بيشتر درباره جمع الجوامع و كارهايى كه
براساس آن صورت گرفته به همان جا رجوع شود.
1483- براى آگاهى درباره الجامع الصغير نك : پيشين , 1/560.
1484- تعليقات احمد شاكر بر مقاله حديث در دايرة المعارف الاسلاميه , 7/343.
1485- نك : السيوطى , مسند على بن ابى طالب , صفحه الف و صفحه 1, همو, مسند فاطمة
الزهرا, صفحه الف ـب .
1486- همو, جامع الاحاديث , 1/9.
1487- السيوطى , حسن المحاضره , 1/341.
1488- كشف الظنون ,1/574.
1489- السيوطى , پيشين , 1/339.
1490- ايـن كـتاب را دكتر محمود مهدوى دامغانى به فارسى برگردانده و همراه با
توضيحات و پيوستها در تهران (1372 ش ) منتشرساخته است .
1491- بشار عواد معروف , المسند الجامع , 1/6.
1492- تـعريف مقطوع و مرسل در بخش نخست از نظر گذشت اما معلق حديثى است كه از آغاز
زنـجـيـره سـنـد يـك تـن از راويان يا بيشترافتاده باشد نك : القاسمى , قواعد
التحديث , ص 124, مديرشانه چى , دراية الحديث , ص 59.
1493- المسند الجامع , 1/11.
1494- پيشين , 1/13.
1495- پيشين , 20/832.
1496- پيشين , 1/13.
1497- زيرا در بسيارى از موارد يك صحابى كه خود شاهد قول , فعل و تقرير پيامبر(ص )
نبوده , آن را از صحابى ديگرى نقل مى كند.
1498- براى آگاهى بيشتر درباره معايب و كاستيهاى استفاده از نشانه هاى اختصارى در
كتابهاى رجال و حديث بنگريد به : المامقانى ,تنقيح المقال , 1/191.
1499- ((نـوجوانى يهودى پيامبر(ص ) را خدمت مى كرد وى بيمار شد و پيامبر به عيادتش
رفت و بر بالين او نشست وبه او فرمود:مسلمان شو نوجوان به پدر خود كه آنجا بود,
نگريست پدرش به او گـفـت : از ابوالقاسم (ص ) فرمان بر به دنبال اين سخن اومسلمان
شد پيامبر از آنجا بيرون شد در حالى كه مى گفت : ستايش خدايى را سزاست كه او را از
آتش رهايى بخشيد)).
1500- 1/193ـ194.
1501- نك : 1/12.
1502- پيشين , 1/13.
1503- المسند الجامع , 20/833.
