زندگانى حضرت زهرا (عليهاالسلام ) جلد اول
ترجمه و تحقيق از جلد ۴۳ بحارالانوار

علامه محمد باقر مجلسى
مترجم و محقق: محمد روحانى زمان آبادى

- ۹ -

و كان رسول الله صلى الله عليه و آله يهتم لعشرة اءشياء فآمنه الله منها و بشرة بها: لفراقه وطنه ، فاءنزل الله (ان الله فرض عليك القرآن لرادك الى معاد) ⁽⁴⁴⁰⁾ و لتبديل القرآن بعده كما فعل بسائر الكتب فنزل (انا نحن الذكر و انا له لحافظون ) ⁽⁴⁴¹⁾ و لامته من العذاب فنزل (و ما كان الله ليعذبهم و اءنت فيهم ) ⁽⁴⁴²⁾ و لظهور الدين فنزل (ليظهره على الدين كله ) ⁽⁴⁴³⁾ و للمؤ منين بعده فنزل : (يثبت الله الذين آمنوا بالقول الثابت فى الحياة الدنيا و فى الاخرة ) ⁽⁴⁴⁴⁾ و لخصمائهم فنزل : (يوم لا يجزى الله النبى و الذين آمنوا) ⁽⁴⁴⁵⁾ و الشفاعة فنزل : (و لسوف يعطيك ربك فترضى ) ⁽⁴⁴⁶⁾ و للفتنة بعده على وصية فنزل (فاما نذهبن بك فانا منهم منتقمون ) ⁽⁴⁴⁷⁾ يعنى بعلى ، و لثبات الخلافة فى اءولاده فنزل : (ليستخلفهم فى الارض ) ⁽⁴⁴⁸⁾ و لا بنته حال الهجرة فنزل (الذين يذكرون الله قياما و قعودا) ⁽⁴⁴⁹⁾ الايات .
و راءس التوابين اءربعة : آدم (قالا، ربنا ظلمنا اءنفسنا) ⁽⁴⁵⁰⁾ و يونس قال : (سبحانك انى كنت من الظالمين ) ⁽⁴⁵¹⁾ و داود (و خر راكعا و اءناب ) ⁽⁴⁵²⁾ و فاطمة (الذين يذكرون الله قياما و قعودا) ⁽⁴⁵³⁾.
و خوف اءربعة من الصالحات : آسية عذبت باءنواع العذاب فكانت تقول (رب ابن لى عندك بيتا فى الجنة ) ⁽⁴⁵⁴⁾ و مريم خافت من الناس و هربت (فناديها من تحتها اءلا تحزنى ) ⁽⁴⁵⁵⁾ و خديجة عذلها النساء فى النبى صلى الله عليه و آله فهجرنها فقالت فاطمة : اءما كان اءبى رسول الله صلى الله عليه و آله اءلا يحفظ فى ولده ، اءسرع ما اءخذتم ، و اءعجل ما نكصتم .
و راءس البكائين ثمانية ، آدم و نوح و يعقوب و يوسف و شعيب و داود و فاطمة و زين العابدين عليهم السلام ، قال الصادق : اءما فبكت على رسول الله صلى الله عليه و آله حتى تاءذى بها اءهل المدينة فقالوا لها: قد آذيتينا بكثرة بكائك ، اما اءن تبكى بالليل و اما اءن تبكى بالنهار، فكانت تخرج الى مقابر الشهداء فتبكى
ترجمه : امام صادق عليه السلام فرمايد:
بدان كه خداوند متعال در 12 جاى قرآن ، به نحو تصريح و كنايه ، درباره زنان سخن گفته است :
1 در آيه (اسكن اءنت و زوجك الجنة ) (بقره : 35) درباره حوا
2 و در آيه ضرب الله مثلا للذين كفروا امراءة نوح و امراءة لوط (تحريم : 10) درباره زنان نوح و لوط
3 و در آيه (اذ قالت رب ابن لى عندك بيتا فى الجنة ) (تحريم : 11) درباره حضرت آسيه همسر فرعون
4 و در آيه (و امراءته قائمة ) (هود: 71) درباره ساره سارا همسر حضرت ابراهيم
5 و در آيه (و اءصلحنا له زوجه ) (انبياء: 90) درباره همسر حضرت زكريا
6 و در آيه (الان حصحص الحق ) (يوسف : 51) درباره زليخا
7 و در آيه (و آتيناه اءهله ) (انبياء: 84) درباره همسر حضرت ايوب
8 و در آيه (انى وجدت امراءة تملكهم ) (نمل : 23) درباره بلقيس
9 و در آيه (انى اريد اءن انكحك ) (قصص : 27) درباره همسر حضرت موسى
10 و در آيه (و اذ اءسر النبى الى بعض اءزواجه حديثا) (تحريم : 2) درباره حفصه و عايشه
11 و در آيه (و وجدك عائلا) (والضحى : 8) درباره حضرت خديجه عليهاالسلام
12 و در آيه (مرج البحرين ) (الرحمن : 19) درباره حضرت فاطمه عليهاالسلام
سپس خداوند متعال خصلت هايى را كه به سبب آنها از اين زنان سخن گفته برمى شمارد و درباره آنها به شرح ذيل سخن مى گويد:
1 توبه از حضرت حوا، در آيه (قالا ربنا ظلمنا) (اعراف : 23)
2 شوق به آخرت از حضرت آسيه ، در آيه (رب ابن لى عندك بيتا) (تحريم : 11)
3 مهمان نوازى از سارا همسر حضرت ابراهيم ، در آيه (و امراءته قائمه ) (هود: 71)
4 عقل و تدبير از بلقيس ، در آيه (ان الملوك اذا دخلوا قرية ) (نمل : 34)
5 حيا از همسر حضرت موسى ، در آيه (فجاءته احديهما تمشى ) (قصص : 25)
6 احسان از حضرت خديجه ، در آيه (و وجدك عائلا) (والضحى : 8)
7 درباره نصيحت به عايشه و حفصه ، در آيه يا نساء النبى لستن كاءحد تا و اءطعن الله و رسوله (احزاب 32 و 33)
8 و درباره عصمت حضرت فاطمه عليهاالسلام ، در آيه (و نساءنا و نساءكم ) (آل عمران : 61).
و همانا خداوند متعال ده خصلت را به ده نفر از زنان عالم عطا نموده ، و نسبت داده است :
1 توبه را به حضرت حوا
2 زيبايى را به سارا همسر حضرت ابراهيم
3 محافظت از خود را به همسر حضرت ايوب
4 احترام و حرمت را به آسيه همسر فرعون
5 حكمت را به زليخا همسر حضرت يوسف
6 عقل را به بلقيس همسر حضرت سليمان
7 صبر را به مادر حضرت موسى
8 برگزيدگى را به حضرت مريم مادر عيسى عليه السلام
9 مقام رضا و خشنودى را به حضرت خديجه عليهاالسلام همسر رسول خدا
10 علم را به حضرت فاطمه عليهاالسلام همسر على عليه السلام .
و خداوند بزرگ دعاى ده نفر را وعده اجابت داده است كه عبارتند از دعاهاى :
1 حضرت نوح را در آيه (و لقد نادانا نوح فلنعم المجيبون ) (صافات : 75)
2 حضرت يوسف را در آيه (فاستجاب له ربه فصرف عنه كيدهن ) (يوسف : 34)
3 حضرت موسى و هارون را در آيه (قال قد اجيبت دعوتكما) (يونس : 89)
4 حضرت يونس را در آيه (فاستجبنا له ) (انبياء: 89)
5 حضرت ايوب را در آيه (فاستجبنا له فكشفنا ما به ضر) (انبيا: 84)
6 حضرت زكريا را در آيه (فاستجبنا له و وهبنا له يحيى ) (انبيا: 90)
7 و دعاى مخلصين را در آيه (ادعونى اءستجب لكم ) (مؤ من : 60)
8 و دعاى مضطرين را در آيه (اءمن يجيب المضطر) (نمل : 62)
9 دعاى هر دعاكننده مؤ من را در آيه (و اذا ساءلك عبادى ) (بقره : 186)
10 دعاى حضرت فاطمه و على عليهماالسلام را در آيه (فاستجاب لهم ربهم ) (آل عمران : 195).
پيامبر اسلام درباره موضوع نگران و انديشناك بود و خداوند توانا او را آسوده خاطر ساخته و به امورى بشارت داد، آن موضوعات عبارتند از:
1 دورى از مكه ، كه خداوند به او وعده بازگشت داده و فرمود: ان الذى فرض عليك القرآن لرادك الى معاد (قصص : 85)
2 تحريف قرآن ، كه خداوند محافظت از آن را تقبل فرموده و گفت : (انا نحن نزلنا الذكر و انا له لحافظون ) (حجر: 9)
3 فرودآمدن عذاب و بلا بر مسلمانان ، كه خداوند فرمود: (و ما كان الله ليعذبهم و اءنت فيهم ) (انفال : 33) يعنى ((تا تو در ميان آنان هستى بلايى بر ايشان نازل نمى شود))
4 گسترش اسلام ، كه خداوند وعده نمود تا اسلام را بر تمام مذاهب در جهان برترى بخشد و فرمود: (ليظهره على الدين كله ) (توبه : 34)
5 ثبات و پايدارى مؤ منان بعد از رحلت پيامبر، كه خداوند وعده نمود تا آنان را در دين خود استوار و ثابت قدم نگاه دارد و فرمود: يثبت الله الذين آمنوا بالقول الثابت فى الحياة الدنيا و فى الاخرة (ابراهيم : 27)
6 درباره دشمنان مؤ منين و تسلط آنها بر مسلمانان ، كه خداوند متعال آن را منتفى دانسته و فرمود (يوم لا يجزى الله النبى و الذين آمنوا) (تحريم : 8)
7 درباره قبول شفاعت پيامبر براى مؤ منان ، كه خداوند وعده قبول آن را داده و فرمود: (و لسوف يعطيك ربك فترضى ) (والضحى : 5)
8 درباره فتنه و نيرنگى كه پس از رحلت پيامبر، گريبان وصى او يعنى على عليه السلام را خواهد گرفت ، كه خداوند در اين زمينه وعده انتقام شديد داده و فرمود: (فاما نذهبن بك فانا منهم منتقمون ) (زخرف : 41)
9 درباره ثبوت خلافت براى فرزندان على عليه السلام ، كه خداوند متعال در اين باره وعده نمود كه آنان ر خليفه و حجت خود در زمين قرار دهد و فرمود: (ليستخلفنهم فى الارض ) (نور: 55)
10 و درباره هجرت حضرت فاطمه عليهاالسلام از مكه به مدينه ، كه خداوند پيامبرش را در خصوص سلامت آن بانو مطمئن نموده و فرمود: (الذين يذكرون الله قياما و قعودا) تا آخر آيه (آل عمران : 191).
در راءس توبه كنندگان چهار نفر قرار دارند:
1 حضرت آدم عليه السلام كه فرمود: (قالا، ربنا ظلمنا اءنفسنا) (اعراف : 22)
2 حضرت يونس كه گفت : (سبحانك انى كنت من الظالمين ) (انبياء: 87)
3 حضرت داود عليه السلام كه خداوند كريم درباره اش فرمايد: (و خر راكعا و اءناب ) (ص : 24)
4 حضرت فاطمه عليهاالسلام كه خداوند متعال درباره اش فرمايد: (الذين يذكرون الله قياما و قعودا) (آل عمران : 191).
و چهار تن از زنان نيكوكار و صالح هراسان و خائف شدند و سختيهاى بسيارى را تحمل كردند:
1 آسيه همسر فرعون كه دچار انواع عذابها و شكنجه ها گرديد تا آنجا كه مرگ را آرزو مى كرد و مى گفت : (رب ابن لى عندك بيتا فى الجنة ) (تحريم : 11)
2 حضرت مريم كه از زخم زبانها و سخنان بيهوده مردم رنج بسيار برد و از آنها دورى گزيد، كه خداوند درباره وى فرمود: (فناديها من تحتها الا تحزنى ) (مريم : 24)
3 حضرت خديجه عليهاالسلام كه زنان قريش به دليل ازدواجش با پيامبر از او دورى كردند و اجازه ملاقات هيچ زنى را با او نمى دادند.
4 حضرت فاطمه عليهاالسلام ، او آنقدر عذاب و سختى كشيد كه مى گفت :
((آيا پدر من پيامبر خدا نيست كه فرزندانش محافظت نمى شوند، چه زود گمراه شديد، و چه زود دين خدا را واژگون نموديد!)).
و در راءس گريه كنندگان هشت نفر قرار دارند:
1 آدم
2 نوح
3 يعقوب
4 يوسف
5 شعيب
6 داود
7 فاطمه عليهاالسلام
8 امام زين العابدين عليه السلام .
امام صادق عليه السلام فرموده : فاطمه عليهاالسلام در فراق رسول خدا آنقدر گريست كه مردم مدينه اظهار ناراحتى نمودند و به فاطمه عليهاالسلام گفتند: گريه شبانه روزى تو ما را آزار مى دهد، پس يا در شب گريه كن و يا در روز. بعد از آن حضرت فاطمه عليهاالسلام به محل دفن شهدا مى رفت و در آنجا گريه مى كرد.
101/... المناقب : ⁽⁴⁵⁶⁾ كتاب اءبى بكر الشيرازى و روى اءبوالهذيل عن مقاتل ، عن محمد بن الحنفية ، عن اءبيه اءن رسول الله صلى الله عليه و آله قراء (ان الله اصطفاك و طهرك ) ⁽⁴⁵⁷⁾ فقال لى : يا على ! خير نساء العالمين اءربع : مريم بنت عمران و خديجة بنت خويلد، فاطمه بنت خويلد، و فاطمة بنت محمد، و آسيه بنت مزاحم ⁽⁴⁵⁸⁾
ترجمه : على عليه السلام گويد: رسول الله صلى الله عليه و آله آيه (ان الله اصطفاك و طهرك ) : خداوند تو را انتخاب و تطهير نمود را قرائت نمود و به من فرمود:
اى على ! بهترين زنان دو عالم چهار نفر مى باشند:
1 مريم دختر عمران
2 خديجه دختر خويلد
3 فاطمه دختر محمد صلى الله عليه و آله
4 آسيه دختر مزاحم .
102/... المناقب : ⁽⁴⁵⁹⁾ ابونعيم فى الحلية و ابن البيع فى المسند و الخطيب فى التاريخ و ابن بطة فى الابانة و اءحمد السمعانى فى الفضائل باءسانيدهم عن معمر، عن قتادة عن اءنس و روى الثعلبى فى تفسير و السلامى فى تاريخ خراسان و اءبوصالح المؤ ذن فى الاربعين باءسانيدهم عن اءبى هريرة ، و روى الشعبى عن جابر بن عبدالله و سعيد بن المسيب ، و روى كريب عن ابن عباس و روى مقاتل عن سليمان ، عن الضحاك ، عن ابن عباس ‍ و قد رواه اءبومسعود و عبدالرزاق و اءحمد و اسحاق كلهم عن النبى صلى الله عليه و آله و اللفظ للحلية اءنه قال صلى الله عليه و آله : حسبك من نساء العالمين مريم بنت عمران ، و خديجة بنت خويلد و فاطمة بنت محمد، و آسية امراءة فرعون ، و فى رواية مقاتل و الضحاك و عكرمة عن ابن عباس : و اءفضلهن فاطمة
ترجمه : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرموده :
زنان بزرگ عالميان چهار نفر هستند:
1 مريم بنت عمران
2 خديجه بنت خويلد
3 فاطمه بنت محمد صلى الله عليه و آله
4 آسيه همسر فرعون
و در روايت مقاتل و ضحاك و عكرمه ، از ابن عباس آمده : و برترين آنها حضرت فاطمه عليهاالسلام مى باشد.
اين حديث را ابن شهر آشوب (588 ه )، از كتابهاى زير روايت نموده است :
1 حلية الاولياء: ⁽⁴⁶⁰⁾ ابونعيم اصفهانى (430 ه )
2 مستدرك حاكم نيشابورى ⁽⁴⁶¹⁾ (405 ه )
3 تاريخ بغداد: خطيب بغدادى (463 ه )
4 الابانة : ابن بطه عكبرى حنبلى (387 ه )
5 فضائل الصحابه : احمد سمعانى (562 ه )
6 تفسير ثعلبى (427 ه )
7 تاريخ خراسان : ابوعلى سلامى (374 ه )
8 اربعين : ابوصالح مؤ ذن . ⁽⁴⁶²⁾
103/... المناقب : ⁽⁴⁶³⁾ الفضائل عن عبدالملك العكبرى و مسند احمد باسنادهما، عن كريب ، عن ابن عباس اءنه قال صلى الله عليه و آله : سيدة نساء اءهل الجنة مريم بنت عمران ، و خديجة بنت خويلد، و فاطمة بنت محمد و آسية امراءة فرعون ⁽⁴⁶⁴⁾
ترجمه : برترين زنان بهشت چهار نفر هستند:
1 مريم بنت عمران
2 خديجه بنت خويلد
3 فاطمه بنت محمد صلى الله عليه و آله
4 آسيه همسر فرعون
104/... المناقب : ⁽⁴⁶⁵⁾ تاريخ بغداد ⁽⁴⁶⁶⁾ باسناد الخطيب ، عن حميد الطويل ، عن اءنس ، قال النبى صلى الله عليه و آله : خير نساء العالمين : اءربع : مريم ابنة عمران و آسية امراءة فرعون ، و خديجه بنت خويلد، و فاطمة بنت محمد ⁽⁴⁶⁷⁾
ترجمه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمايد:
بهترين زنان دو عالم چهار نفر هستند: مريم ، آسيه ، خديجه و فاطمه .
105/... المناقب : ⁽⁴⁶⁸⁾ ثم ان النبى صلى الله عليه و آله فضلها على سائر نساء العالمين فى الدنيا و الاخرة روت عائشة و غيرها عن النبى صلى الله عليه و آله اءنه قال : يا فاطمة ! ابشرى فان الله تعالى اصطفاك على نساء العالمين و على نساء الاسلام و هو خير دين
ترجمه : ابن شهر آشوب گويد:
همانا رسول خدا صلى الله عليه و آله حضرت فاطمه عليهاالسلام را بر ساير زنان دو عالم يعنى زنان دنيا و آخرت برترى و فضيلت بخشيد، عايشه و غير او روايت كرده اند كه رسول خدا مى فرمود: اى فاطمه ! به تو بشارت مى دهم كه خداوند متعال تو را از ميان كليه زنان دو عالم ، و زنان اسلام ، برگزيده و تو را نسبت به آنان فضيلت و برترى عطا كرده است .
106/... المناقب : ⁽⁴⁶⁹⁾ حذيفة : ان النبى صلى الله عليه و آله قال : اءتانى ملك فبشرنى اءن فاطمة سيدة نساء اءهل الجنة اءو نساء امتى ⁽⁴⁷⁰⁾
ترجمه : حذيفه گويد: پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود: فرشته اى نزد من آمد و گفت : تو را مژده مى دهم كه دخترت فاطمه بزرگ و سرور زنان بهشت ، يا زنان امت من است .
107/... المناقب : ⁽⁴⁷¹⁾ البخارى و مسلم فى صحيحهما، و اءبوالسعادت فى فضائل العشرة ، و ابوبكر بن اءبى شيبة فى اءماليه ، و الديلمى فى فردوسه اءنه صلى الله عليه و آله قال : فاطمة سيدة نساء اءهل الجنة
ترجمه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمايد: فاطمه برترين زنان بهشت است .
ابن شهر آشوب (588 ه ) اين حديث را از منابع ذيل گرفته است :
1 صحيح بخارى ⁽⁴⁷²⁾ (256 ه )
2 صحيح مسلم ⁽⁴⁷³⁾ (261 ه )
3 فضائل العشرة : ابوالسعادات
4 امالى ابى بكر بن ابى شيبه (235 ه )
5 مسند الفردوس : ابن شيرويه ديلمى (509 ه ) ⁽⁴⁷⁴⁾
108/... المناقب : ⁽⁴⁷⁵⁾ حلية اءبى نعيم : ⁽⁴⁷⁶⁾ روى جابر بن سمرة عن النبى صلى الله عليه و آله قال : ان فاطمة سيدة نساء يوم القيامة ⁽⁴⁷⁷⁾
ترجمه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمايد: همانا فاطمه برترين زنان در روز قيامت است .
109/... المناقب : ⁽⁴⁷⁸⁾ تاريخ البلاذرى ⁽⁴⁷⁹⁾ ان النبى صلى الله عليه و آله قال لفاطمة : اءنت اءسرع اءهلى لحاقا بى ؛ فوجمت ، فقال لها: اءما ترضين اءن تكونى سيدة نساء اءهل الجنة ؟ فتبسمت
بيان : وجم كوعد اءى سكت على غيظ.
ترجمه : در انساب الاشراف آمده است كه پيامبر به حضرت فاطمه عليهاالسلام فرمود:
پس از فوت من ، از ميان خاندانم ، تو اولين كسى هستى كه به من مى پيوندى ؛ فاطمه عليهاالسلام با شنيدن اين حرف غمگين شد؛ سپس ‍ رسول خدا فرمود: آيا راضى نيستى كه بزرگ و سرور زنان بهشت باشى ؟ و حضرت فاطمه با شنيدن اين سخن خشنود گرديده و تبسم نمود.
بيان : ((وجم )) يعنى سكوت غم آلود.
110/40 المناقب : ⁽⁴⁸⁰⁾ الشعبى ، عن المسروق ، عن عائشة قالت : اءسر النبى صلى الله عليه و آله الى مائدة شيئا فضحكت ، فساءلتها فقالت : قال لى : اءلا ترضين اءن تكونى سيدة نساء اءهل الجنة اءو نساء امتى ⁽⁴⁸¹⁾
ترجمه : عايشه گفته است :
روزى پيامبر صلى الله عليه و آله در گوش فاطمه عليهاالسلام چيزى گفت و فاطمه خنديد، من درباره علت آن از وى سؤ ال كردم ، گفت : پيامبر به من گفت : آيا راضى مى شوى به اينكه سرور زنان بهشت يا سرور زنان امت من باشى ؟
111/... المناقب : ⁽⁴⁸²⁾ حلية الاولياء ⁽⁴⁸³⁾ و كتاب الشيرازى روى عمران بن حصين و جابر بن سمرة اءن النبى صلى الله عليه و آله دخل على فاطمة فقال : كيف تجدينك يا بنية ؟ قالت : انى لوجعه و انه ليزيدنى اءنه مالى طعام آكله قال : يا بنية اءما ترضين اءنك سيدة نساء العالمين ؟
قالت : يا اءبة فاءين مريم بنت عمران ؟ قال : تلك سيدة نساء عالمها و انك سيدة نساء عالمك اءم والله زوجتك سيدا فى الدنيا و الاخرة ⁽⁴⁸⁴⁾
ترجمه : عمران بن حصين و جابر بن سمره روايت كرده اند:
روزى پيامبر به خانه دخترش فاطمه رفته و فرمود: دخترم ! خود را در چه حالى مى بينى ؟
فاطمه گفت : علاوه بر اينكه بيمار هستم ، غذايى هم براى خوردن ندارم .
پيامبر فرمود: دخترم ! آيا همينكه سرور زنان دو عالم باشى راضيت نمى كند؟
فاطمه گفت : اى پدر! پس حضرت مريم چه مى شود؟
پيامبر فرمود: مريم سرور و بزرگ زنان عالم خود بوده است و تو نيز بزرگ و سرور زنان زمان خويش هستى ، و به خداوند سوگند! تو را به همسرى آقا و سرور دنيا و آخرت درآوردم .
112/... المناقب : ⁽⁴⁸⁵⁾ و قيل للصادق عليه السلام : قول الرسول صلى الله عليه و آله : فاطمة سيدة نساء اءهل الجنة اءى سيدة نساء عالمها؟ قال : ذاك مريم و فاطمة سيدة نساء اءهل الجنة من الاولين و الاخرين ⁽⁴⁸⁶⁾
ترجمه : ابن شهر آشوب گويد: به امام صادق عليه السلام گفته شد: منظور رسول خدا صلى الله عليه و آله از اينكه فرموده : ((فاطمه سرور زنان بهشت است ))، چيست ؟ آيا او سرور زنان زمان خويش است ؟
امام فرمود: اين مقام به حضرت مريم تعلق دارد و اوست كه سرور زنان زمان خويش است ولى فاطمه سرور زنان بهشتى ، از اولين و آخرين ايشان است .
113/... المناقب : ⁽⁴⁸⁷⁾ و فى الحديث : ان آسية بنت مزاحم و مريم بنت عمران و خديجة يمشين اءمام فاطمة كالحجاب لها الى الجنة
ترجمه ابن شهر آشوب گويد:
در حديث آمده كه آسيه ، مريم و خديجه آن هنگام كه فاطمه به سوى بهشت مى رود، در مقابل او و در كنار يكديگر مانند نگهبان او، وى را به سوى بهشت همراهى مى كنند.
114/... المناقب : ⁽⁴⁸⁸⁾ و ساءل بزل الهروى الحسين بن روح رحمه الله فقال : كم بنات رسول الله صلى الله عليه و آله فقال : اءربع ، فقال : اءيتهن اءفضل ؟ فقال : فاطمة ، قال : و لم صارت اءفضل و كانت اءصغرهن سنا و اءقلهن صحبة لرسول الله صلى الله عليه و آله ؟ قال : لخصلتين خصها الله بهما: انها ورثت رسول الله صلى الله عليه و آله و نسل رسول الله صلى الله عليه و آله منها، و لم يخصها بذلك الا بفضل اخلاص عرفه من نيها.
و قال المرتضى رحمه الله التفضيل هو كثرة الثواب باءن يقع اخلاص و يقين و نية صافية ، لا يمنتع من اءن تكون عليهاالسلام قد فضلت على اخواتها بذلك ، و يعتمد على اءنها عليهاالسلام اءفضل نساء العالمين باجماع الامامية ، و على اءنه قد ظهر من تعظيم الرسول صلى الله عليه و آله لشاءن فاطمة عليهاالسلام تخصيصها من بين سائرهن ما ربما لا يحتاج الى الاستدلال عليه
ترجمه : بزل هروى از حسين بن روح كه از نواب خاص حضرت قائم عجل الله تعالى فرجه الشريف بوده ، سؤ ال كرد: رسول خدا صلى الله عليه و آله چند دختر داشته است ؟
او جواب داد: چهار دختر.
هروى پرسيد: كدام يك از آنها برتر بودند؟
ابن روح گفت : حضرت فاطمه عليهاالسلام .
هروى پرسيد: چرا فاطمه عليهاالسلام برتر از سايرين در جايى كه از نظر سن كوچكتر و از نظر مصاحبت با رسول خدا صلى الله عليه و آله سابقه اش ‍ كمتر بود؟
ابن روح فرمود: به سبب دو خصلت خداوند مقام او را برتر قرار داد:
1 او وارث پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بود.
2 نسل پيامبر از طرف او حفظ گرديد و ادامه يافت .
و خداوند متعال فاطمه را به اين فضيلت اختصاص نداد مگر به سبب اخلاص نيتى كه در فاطمه وجود داشت .
سيد مرتضى (436 ه ) گويد: معنى افضل بودن اين است كه به واسطه اخلاص ، يقين و نيت پاك ثواب بيشترى نصيب شخص گردد، و هيچ مانعى ندارد كه فاطمه عليهاالسلام به همين جهت نسبت به خواهرانش فضيلت و برترى داشته باشد؛ و اين مطلب مورد قبول است كه فاطمه به اتفاق و اجماع علماى اماميه ، از كليه زنان عالم برتر است و اينكه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله او را در ميان تمام زنان و دختران خويش ، بيشتر مورد تمجيد و احترام قرار مى داد، براى اثبات برترى و فضيلت وى كافى است و اين امر نياز به استدلال ندارد.
115/... المناقب : ⁽⁴⁸⁹⁾ جامع التزمذى ⁽⁴⁹⁰⁾ و ابانة العكبرى و اءخبار فاطمة عن اءبى على صولى و تاريخ خراسان عن السلامى مسندا اءن جميعا التميمى قال : دخلت مع عمتى على عائشة فقالت لها عمتى : ما حملك على الخروج على على ؟ فقالت عائشة : دعينا فوالله ما كان اءحد من الرجال اءحب الى رسول الله من على و لا من النساء اءحب اليه من فاطمة ⁽⁴⁹¹⁾
ترجمه : جميع بن عمير تيمى گويد:
با عمه ام به نزد عايشه رفتم ، پس او به عايشه گفت : چه چيزى سبب شد كه تو با على عليه السلام بجنگى ؟
عايشه گفت : مرا به حال خود بگذار، به خداوند سوگند، از ميان مردان و زنان ، هيچ كس در نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله محبوبتر از على و فاطمه عليهاالسلام نبود از ميان مردان على عليه السلام و از ميان زنان فاطمه عليهاالسلام .
116/... المناقب : ⁽⁴⁹²⁾ فضائل العشرة عن اءبى السعادات ، و فضائل الصحابة عن السمعانى و فى روايات عن الشريك و الاعمش و كثير النوا و ابن الحجام كلهم ، عن جميع بن عمير، عن عائشة و عن اسامة ، عن النبى صلى الله عليه و آله و روى عن عبدالله بن عطا، عن عبدالله ، عن عبدالله ابن بريدة ، عن اءبيه قال : ساءلت رسول الله صلى الله عليه و آله : اءى النساء اءحب اليك ؟ قال : فاطمة ، قلت : من الرجال ؟ قال : زوجها ⁽⁴⁹³⁾
ترجمه : عايشه ، اسامه و بريده هر يك جداگانه گويند:
از رسول خدا صلى الله عليه و آله پرسيدم : در ميان زنان چه كسى در نزد شما محبوبتر است ؟
فرمودند: فاطمه عليهاالسلام .
پرسيدم : از ميان مردان چه كسى ؟
فرمودند: همسرش على بن ابى طالب عليه السلام .
117/... المناقب : ⁽⁴⁹⁴⁾ جامع الترمذى ⁽⁴⁹⁵⁾ قال بريدة : كان اءحب النساء الى رسول الله صلى الله عليه و آله فاطمة و من الرجال على
ترجمه : بريده اسلمى گويد:
همانا محبوبترين زنان در نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله فاطمه و محبوبترين مردان على عليه السلام بودند.
118/... المناقب : ⁽⁴⁹⁶⁾ قوت القلوب عن اءبى طالب المكى و الاربعين عن اءبى صالح المؤ ذن و فضائل الصحابة عن احمد بالاسناد عن سفيان ، و عن الاعمش ، عن اءبى الجحاف ، عن جميع عن عائشة اءنه قال على للنبى صلى الله عليه و آله لما جلس بينه و بين فاطمة و هما مضطجعان : اءينا اءحب اليك اءنا اءوهى ؟ فقال صلى الله عليه و آله : هى اءحب الى و اءنت اءعز على منها
ترجمه : عايشه گويد:
يك روز رسول خدا صلى الله عليه و آله در بين على و فاطمه عليهماالسلام نشسته بود، پس على عليه السلام به پيامبر گفت : كدام يك از ما در نزد شما محبوبتر است ؟
رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود: فاطمه عليهاالسلام محبوبتر و تو عزيزتر مى باشى . ⁽⁴⁹⁷⁾
119/... المناقب : ⁽⁴⁹⁸⁾ و فى خبر من جابر بن عبدالله اءنه افتخر على و فاطمة بفضائلهما فاءخبر جبرئيل النبى صلى الله عليه و آله اءنهما قد اءطالا الخصومة فى محبتك فاءحكم بينهما. فدخل و قص عليهما مقالتهما، ثم اءقبل على فاطمة و قال : لك حلاوة الولد و له عز الرجال و هو اءحب الى منك ، فقالت فاطمة : والذى اصطفاك و اجتباك و هداك و هدى بك الامة لا زلت مقرة له ما عشت ⁽⁴⁹⁹⁾
ترجمه : جابر بن عبدالله گويد:
روزى على و فاطمه هر يك فضائل و مناقب خويش را براى ديگرى بيان مى نمودند، پس جبرئيل به پيامبر خبر داد كه آن دو راجع به محبت تو گفتگو طولانى دارند پس برخيز و در ميان ايشان قضاوت كن .
پيامبر نزد آنها آمده و گفتگوهاى آنها را بر ايشان بازگو نمود و سپس خطاب به فاطمه عليهاالسلام فرمود: تو نزد من حلاوت فرزندى را دارى و على عزت مردان را، و او در نزد من محبوبتر است .
فاطمه عليهاالسلام فرمود: سوگند به خدايى كه تو را برگزيد و هدايتت فرمود و به وسيله تو اين امت را راهنمايى كرد، من تا زمانى كه زنده هستم به اين امر اقرار و باور دارم .
120/... المناقب : ⁽⁵⁰⁰⁾ عامر الشعبى و الحسن البصرى و سفيان الثورى و مجاهد و ابن جبير و الانصارى و محمد الباقر و جعفر الصادق عليهماالسلام عن النبى صلى الله عليه و آله اءنه قال : انما فاطمة بضعة منى فمن اءغضبها فقد اءغضبنى اءخرجه البخارى عن المسور بن مخرمة ⁽⁵⁰¹⁾
ترجمه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرموده :
همانا فاطمه عليهاالسلام پاره تن من است ؛ پس هر كه او را به غضب آورد مرا غضبناك كرده است .
اين روايت را از اشخاص ذيل نقل كرده اند:
1 عامر شعبى
2 حسن بصرى
3 سفيان ثورى
4 مجاهد
5 ابن جبير
6 جابر بن عبدالله انصارى
7 امام محمدباقر عليه السلام
8 امام جعفر صادق عليه السلام
9 مسور بن مخرمة .
121/... المناقب : ⁽⁵⁰²⁾ و فى رواية جابر:
فاطمة بضعة منى ، فمن آذاها فقد آذانى و من آذانى فقد آذى الله ⁽⁵⁰³⁾
ترجمه : و در روايت جابر بن عبدالله از رسول خدا صلى الله عليه و آله آمده است كه فرمود:
فاطمه پاره تن من است ، پس هر كه او را آزار دهد مرا آزرده است و هر كه مرا بيازارد خدا را آزرده است .
122/... المناقب : ⁽⁵⁰⁴⁾ و فى مسلم ⁽⁵⁰⁵⁾ و الحلية : ⁽⁵⁰⁶⁾ انما فاطمة ابنتى بضعة من يريبنى ما اءرابها و يؤ ذينى ما آذاها ⁽⁵⁰⁷⁾
بيان : قال الجزرى : و فى الحديث ((فاطمة بضعة منى )) البضعة بالفتح القطعة من اللحم و قد تكسر اءى انها جزء منى كما اءن القطعة من اللحم جزء من اللحم .
و قال : و فى حديث فاطمة : يريبنى ما يريبها اءى يسوؤ نى ما يسوؤ ها و يزعجنى ما يزعجها، قال : رابنى هذا الامر و اءرابنى اذا راءيت منه تكره
ترجمه : و در صحيح مسلم و حلية الاولياء از رسول خدا صلى الله عليه و آله آورده اند:
همانا فاطمه پاره تن من است ، هر چه او را ناراحت كند مرا ناراحت كرده و آنچه او را اذيت كند مرا اذيت كرده است .
123/41... المناقب : ⁽⁵⁰⁸⁾ سعد بن اءبى وقاص سمعت النبى صلى الله عليه و آله يقول : فاطمة بضعة منى ، من سرها فقد سرنى و من ساءها فقد ساءنى ⁽⁵⁰⁹⁾
ترجمه : سعد بن ابى وقاص گويد:
فاطمه پاره تن من است ، هر كه او را خشنود كند مرا خشنود نموده و هر كه به وى بدى كند به من بدى كرده است .
124/... المناقب : ⁽⁵¹⁰⁾ سعد بن اءبى وقاص و قال : سمعت النبى يقول : فاطمة اءعز البرية على ⁽⁵¹¹⁾
ترجمه : سعد بن ابى وقاص گويد: شنيدم كه پيامبر مى فرمود:
فاطمه عزيزترين مردم در نزد من است .
125/... المناقب : ⁽⁵¹²⁾ مستدرك الحاكم ⁽⁵¹³⁾ عن اءبى سهل بن زياد، عن اسماعيل ، و حلية ⁽⁵¹⁴⁾ اءبى نعيم عن الزهرى ، و ابن ابى مليكه ، و المسور بن مخرمة اءن النبى صلى الله عليه و آله قال : انما فاطمة شجنة منى يقبضنى ما يقبضها و يبسطنى ما يبسطها ⁽⁵¹⁵⁾
ترجمه : رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمايد:
همانا فاطمه شعبه و بخشى از وجود من است ، آنچه او را ناراحت كند مرا ناراحت كرده ، و آنچه وى را خوشحال نمايد مرا خوشحال نموده است .
126/... المناقب : ⁽⁵¹⁶⁾ و جاء سهل بن عبدالله الى عمر بن عبدالعزيز فقال : ان قومك يقولون : انك تؤ ثر عليهم ولد فاطمة ، فقال عمر: سمعت الثقة من الصحابة اءن النبى صلى الله عليه و آله قال : فاطمة بضعة منى يرضينى ما اءرضاها و يسخطنى ما اءسخطها، فوالله انى لحقيق اءن اءطلب رضى رسول الله ، و رضاه و رضاها فى رضى ولدها ⁽⁵¹⁷⁾

و قد علموا اءن النبى يسره
	مسرتها جدا و يشنى اغتمامها

اءقول : قوله صلى الله عليه و آله هذا يدل على عصمتها لانها او كانت ممن تفارف الذنوب لم يكن مؤ ذيها مؤ ذيا له صلى الله عليه و آله على كل حال ، بل كان من فعل المستحق من ذمها و اقامة الحد ان كان الفعل يقتصيه سار له صلى الله عليه و آله و مطيعا
ترجمه : ابن شهر آشوب روايت كرده است :
سهل بن عبدالله نزد عمر بن عبدالعزيز آمد و گفت : قوم تو مى گويند كه تو فرزندان فاطمه (عليهاالسلام ) را بر آنان مقدم مى دارى ؟
عمر بن عبدالعزيز گفت : از صحابه ثقه پيامبر نقل شده كه ايشان فرمودند: ((فاطمه پاره تن من است ، هر كه او را راضى كند مرا راضى كرده و هر كه او را به غضب آورد مرا غضبناك كرده است ))، پس به خداوند سوگند من سزاوارترم به عنوان خليفه مسدلمانان بر اين كه رضايت پيامبر خدا را به دست آورم ، و اكنون رضايت رسول خدا و فاطمه در رضايت فرزندان فاطمه است .
حقا كه دانستند مسروربودن فاطمه شادمانى پيامبر است و دانستند كه غمگين بودن او پيامبر را غمناك مى سازد.
علامه مجلسى گويد: اين سخن رسول خدا صلى الله عليه و آله درباره دخترش فاطمه عليهاالسلام معصوم بودن حضرت فاطمه را اثبات مى كند زيرا اگر حضرت فاطمه از كسانى بود كه گناه از آنها صادر مى شود، ناراحتى وى سبب ناراحتى پيامبر نمى گرديد بلكه او به دليل معصيتى كه مرتكب شده بود شايسته ناراحتى و مذمت بود و پيامبر از آن ناراحتى نه تنها غمگين نمى گشت بلكه مسرور مى گرديد.
127/... المناقب ⁽⁵¹⁸⁾: اءبو ثلعبة الخشنى قال : كان رسول الله
صلى الله عليه و آله اذا قدم من سفره يدخل على فاطمة ، فدخل عليها فقامت اليه و اعتنفته و قبلت بين عينيه .
ترجمه : ابو ثعلبه خشنى گويد:
هر گاه رسول خدا از مسافرتى باز مى گشت ابتدا به نزد دخترش فاطمه مى رفت ، و چون بر او وارد مى شد فاطمه بر مى خاست و با پيامبر معانقه مى كرد و ميان دو چشم او را مى بوسيد.
128/... المناقب ⁽⁵¹⁹⁾: الاءربعين عن ابن المؤ ذن باسناده ، عن النضربن
شميل ، عن ميسره ، عن المنهال ، عن عائشة بنت طلحة ، عن عائشة بنت ابى بكر، و فى فضائل السمعانى باسناده عن عكرمة قالا: كان النبى صلى الله عليه و آله اذا قدم من مغازيه قبل فاطمة ⁽⁵²⁰⁾
ترجمه : عايشه مى گويد:
هرگاه رسول خدا صلى الله عليه و آله از جنگ بازمى گشت به ديدن فاطمه مى آمد و او را مى بوسيد.
129/... المناقب : ⁽⁵²¹⁾ و رووا عن عائشة اءن فاطمة كانت اذا دخلت على رسول الله صلى الله عليه و آله قام لها من مجلسة و قبل راءسها و اءجلسا مجلسة ، و اذا جاء اليها لقيته و قبل كل واحد منهما صاحبه و جلسا معا ⁽⁵²²⁾
ترجمه مى گويد:
هرگاه فاطمه (عليهاالسلام ) نزد پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مى آمد پيامبر از جاى خود برمى خاست ، سر فاطمه را مى بوسيد و او را در جاى خود مى نشانيد، و هرگاه رسول خدا صلى الله عليه و آله به نزد فاطمه عليهاالسلام مى رفت و فاطمه او را ملاقات مى نمود، يكديگر را مى بوسيدند و در كنار هم مى نشستند.
130/... المناقب : ⁽⁵²³⁾ اءبوالسعادات فى فضائل العشرة : و ابن المؤ ذن فى الاربعين بالاسناد عن عكرمة عن ابن عباس ، و عن اءبى ثعلبة الخشنى ، و عن نافع ، عن ابن عمر قالوا: كان النبى صلى الله عليه و آله اذا اءراد كان آخر الناس عهدا بفاطمة ، و اذا قدم كان اءول الناس عهدا بفاطمة ⁽⁵²⁴⁾
لو لم يكن عندالله تعالى فضل عظيم لم يكن رسول الله صلى الله عليه و آله يفعل معها ذلك ، اذ كانت ولده و قد اءمرالله بتعظيم الولد للوالد، و لا يجوز اءن يفعل معها ذلك و هو بضد ما اءمر به امته عن الله تعالى
ترجمه : هرگاه پيامبر تصميم به مسافرت مى گرفت آخرين كسى را كه به ديدارش مى رفت حضرت فاطمه عليهاالسلام بود و هنگامى كه از سفر باز مى گشت اولين كسى را كه ملاقات مى كرد فاطمه بود.
عبدالله بن عمر گويد: اگر در نزد خداوند متعال ، فضل عظيمى براى فاطمه عليهاالسلام وجود نداشت هرگز رسول خدا صلى الله عليه و آله با او چنين رفتارى نمى كرد زيرا فاطمه فرزند رسول خدا بود و خداوند تعظيم فرزند بر پدر را فرمان داده و جايز نبوده كه رسول خدا با دخترش چنين رفتارى داشته باشد مگر آنكه براى اين بانو مقام عظيم در نزد خداوند متعال وجود داشته باشد.
131/... المناقب : ⁽⁵²⁵⁾ اءبوسعيد الخدرى قال : كانت فاطمة من اءعز الناس على رسول الله صلى الله عليه و آله فدخل عليها يوما و هى تصلى فسمعت كلام رسول الله صلى الله عليه و آله فى رحلها، فقطعت صلاتها و خرجت من المصلى فسلمت عليه ، فمسح يده على راءسها و قال : يا بنية كيف اءمسيت رحمك الله غفر الله لك و قد فعل
ترجمه : ابوسعيد گويد:
فاطمه عليهاالسلام در نزد رسول خدا صلى الله عليه و آله عزيزترين مردم بود، و در يكى از روزها كه فاطمه عليهاالسلام مشغول نماز بود رسول خدا نزد وى آمد و فاطمه تا صداى پاى رسول خدا را شنيد، نماز را قطع نموده و از مصلاى خود خارج شده به وى سلام كرد، سپس رسول خدا دست خود را بر سر فاطمه كشيده و گفت : دخترم ! خدا تو را رحمت كند، و مورد غفران قرار دهد كه داده است ، امروز را چگونه گذراندى ؟
132/... المناقب : ⁽⁵²⁶⁾ اءخبار فاطمة عن اءبى على الصولى قال عبدالله بن الحسن ، دخل رسول الله صلى الله عليه و آله على فاطمة فقدمت اليه كسرة يابسة من خبز شعير فافطر عليها ثم قال : يا بينة هذا اءول خبز اءكل اءبوك منذ ثلاثة ايام . فجعلت فاطمة تبكى و رسسول الله يمسح وجهها بيده
ترجمه : عبدالله بن حسن گويد:
روزى رسول خدا نزد فاطمه آمد و فاطمه تكه اى نان جوى خشك شده داشت كه آن را براى افطار به حضور پيامبر آورد و رسول خدا صلى الله عليه و آله با آن افطار نمود و پس از آن گفت : دخترم ! اين اولين نانى است كه پدرت پس از سه روز مى خورد.
حضرت فاطمه عليهاالسلام با شنيدن اين سخن گريان شد و رسول خدا با دستش چهره او را لمس كرده و اشكهايش را پاك كرد.
133/... المناقب : ⁽⁵²⁷⁾ اءبوصالح المؤ ذن فى الاربعين بالاسناد عن شعبة ، عن عمرو بن مرة عن ابراهيم ، عن مسروق ، عن ابن مسعود قال : سمعت رسول الله صلى الله عليه و آله يقول : ان الله تعالى لما اءمرنى اءن ازوج فاطمة من على ففعلت ، فقال لى جبرئيل : ان الله تعالى بنى جنة من لؤ لؤ ة بين كل قصبة الى قصبة لؤ لؤ ة من ياقوت مشذرة بالذهب و جعل سقوفها زبرجدا اءخضر، و جعل فيها طاقات من لؤ لؤ مكللة بالياقوت .