اسرار فدك

محمد باقر انصارى، سيد حسين رجايى

- ۷ -


همه از پدرانشان ارث مى برند

با فرض اينكه غاصبين نخواستند اعطايى بودن فدك را بپذيرند و آنرا ارث حساب كردند، حضرت فرمود: طبق قانون صريح اسلام و قواعد تعيين شده براى ارث، همه ى فرزندان از پدرانشان ارث مى بردند و من هم يكى از مردم هستم. چرا درباره ى ارث من مانع مى شويد؟

آيا در نسبت من با پدرم ترديد داريد؟!

سؤال اول اين بود كه مانع از ارث بودن من از پدرم چه مى تواند باشد؟ آيا در نسبت دخترى و پدرى بين من و پدرم شك داريد كه چنين مسئله اى را مطرح مى كنيد؟!

آيا دين من و پدرم از هم جداست؟!

دليل ديگرى كه مى تواند مانع ارث شود آنست كه فرزند مسلمان نباشد. حضرت براى آنكه بى شرمى مردم را نشان دهد فرمود: آيا من بر دين پدرم نيستم كه در ارث بردن من از او شك مى كنيد؟!

آيا در جايى پيامبر يا فاطمه استثنا شده است؟

حضرت در آخرين مرحله پرسيدند كه از اين آيات ارث كه در قرآن مطرح است آيا در جايى من يا پدرم مورد استثنا قرار گرفته ايم؟ اگر چنين است ما را هم راهنمايى كنيد تا بدانيم!

النبى لايورث حديث جعلى است

با مطرح شدن حديث ساختگى «پيامبر ارث نمى گذارد»، حضرت در پاسخ فرمود: اين دروغى است كه در اسلام آورده ايد. مطلب به اين بزرگى را احدى از اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله از آنحضرت نشنيده و فقط اين عايشه و حفصه و يك عرب بيابانى شنيده اند؟!

النبى لا يورث مخالف قرآن است!

از سوى ديگر پيامبر صلى الله عليه و آله مخالف قرآن سخن نمى گويد. خداوند در قرآن صريحاً ارث بردن و ارث گذاشتن انبياء عليهم السلام را مطرح كرده است. چطور مى شود كه پيامبر صلى الله عليه و آله مطلبى بر خلاف قرآن بفرمايد.

بدين صورت حضرت از تمام جوانب قانونى راه را بر مجرم بستند و جهات حقوقى كاملى در اين دادگاه در پرونده ى فدك گذاشتند كه تا روز قيامت هر كس با هر دين و مذهبى و از هر قوم و ملتى آنرا باز كند بتواند به راحتى درباره ى آن قضاوت كند.

استدلالهاى اخلاقى- وجدانى

با توجه به اينكه غاصبين و طرفدارانشان از قبل تصميم خود را گرفته بودند و بنا نبود سخن حقى كه به استناد اعتقاد يا قانون مطرح مى شود پذيرفته شود، لذا حضرت در كنار دو جنبه ى عقيدتى و حقوقى كه درباره ى فدك مطرح مى كردند، با استفاده از ضربه هاى اخلاقى و وجدانى كه بنام انسانيت هر بشرى خود را بدان مقيد مى داند، به مردم نهيب مى زدند. شايد از اين طريق فطرتهاى نهفته اى بروز كند و حقّ پايمال شده را احيا كند، و شايد وجدانى بيدار گردد و متوجه حقيقت شود.

جهاتى كه در اين باره حضرت مطرح كردند در سه جنبه خلاصه مى شود: مراعات مالى محترمانه. دفاع از عزيزان هر قوم. ترس از عاقبت ظلم.

مراعات مالى محترمانه

در اين مورد حضرت مى خواستند مردم را متوجه كنند كه هر قومى نسبت به بزرگان خود در مسايل مالى دريغ نمى كنند و در حد امكان آنچه دارند در طَبَق اخلاص تقديم او مى كنند. آيا دختر پيامبرتان بعنوان يادگار پيامبر صلى الله عليه و آله چيزى از شما خواسته است؟ آيا شما به دست خود چيزى به او تقديم كرده ايد؟

اگر چنين نيست، آيا قباحت ندارد كه اهل ملل و مذاهب مختلف بشنوند كه مسلمانان به مجرد رحلت پيامبرشان حمله كردند و مختصر اموالى كه ملك شخصى دختر پيامبرشان بود از او گرفتند؟ آيا از گرسنگى مى مردند كه مجبور به گرفتن اين ملك شوند؟ آيا جاى آن نبود كه به احترام عزيز پيامبر صلى الله عليه و آله مجّانى در فدك كار كنند و باغهاى آنرا آبادتر كنند و از اين طريق افتخارى براى خود كسب كنند؟

مطالبى كه حضرت در اين باره مطرح فرمودند چنين است:

المرء يحفظ فى ولده بعده

پيامبر صلى الله عليه و آله فرمود: «فرزندان هر كس بعد از رحلت او بايد مورد ملاحظه و توجه مردم باشند و احترام آنان حفظ شود». حضرت با اشاره به اين مطلب فرمودند: شما مى دانيد جز اين يادگار پيامبر صلى الله عليه و آله چيزى در دست ما نيست. آيا واقعاً مراعات فرزندان هر كس بعد از رحلت او چنين است؟!

فدك براى نسل زهرا

پيامبر صلى الله عليه وآله هنگام تحويل فدك به حضرت زهرا عليهاالسلام تصريح كردند كه اين را براى

فرزندان و نسل تو مى دهم كه به مردم احتياج نداشته باشند بخصوص به مردمى كه اينچنين نسبت به اهل بيت پيامبرشان اظهار محبت كردند!! وقتى فدك غصب شد حضرت زهرا عليهاالسلام فرمود: شما خوب مى دانيد كه اين فدك را پدرم براى فرزندانم به من بخشيده بود، و گويا تحمل ديدن آسايش خود و فرزندانم را نداريد؟

اگر فدك ملك تو بود...!

حضرت در خطابى به ابوبكر فرمودند: اگر اين فدك ملك تو بود و من آنرا از تو طلب مى كردم بر تو لازم بود كه آنرا به من بدهى! اكنون كه ملك من است مى خواهى از من بگيرى؟!

فقط فدك را داشتيم!

در مواردى اميرالمؤمنين عليه السلام به اين مطلب اشاره كرده اند كه مگر ما چند مورد ملك و مال دنيا داشتيم كه شما اين يكى را غصب كرديد تا بقيه براى ما بماند؟! آيا اين زشت نيست كه در زير آسمان فقط يك فدك از آن ما بود، و گويا چشمان بخيل شما همگى به آن دوخته بود كه آنرا هم از ما بگيريد و خيالتان راحت شود؟!

دفاع از عزيزان هر قوم

بين هر قوم و ملتى احترام به عزيزانشان كه مورد توجه عمومى هستند الزامى است و اگر كسى كوچكترين اهانتى به آن مقام نمايد همه خود را موظف به دفاع مى دانند. تعجب حضرت زهرا عليهاالسلام از اين همه قدردانى و احترام نسبت به تنها يادگار پيامبر و عزيزترين مردم نزد آنحضرت بود كه واقعاً چه محبتى مى كردند و چگونه درياهاى عطوفت خود را نسبت به او نشان مى دادند!!! مطالبى كه در اين باره حضرت فرموده اند چنين است:

بى اعتنايى فوق العاده

در حاليكه حوادث خونبار يكى پس از ديگرى براى خاندان رسالت پيش مى آمد و هر روز مصيبت تازه اى بدست غاصبان براى عزيز رسالت بپا مى شد، مردم به گونه اى مهر سكوت بر لب زده بودند و بى اعتنايى مى نمودند كه گويى كار مهمى واقع نمى شود و مسئله ى مهمى رخ نداده است. حضرت به شدت اين حالت مردم را مورد حمله قرار دادند كه: «ما هذِهِ الْغَميزَةُ في حَقّي وَ السِّنَةُ عَنْ ظُلامَتي»؟!

عجله ى مردم

اى كاش مردم به سكوت اكتفا مى كردند. آنكه تيغ بر دل مى كشيد عجله و سرعت مردم در كمك به غاصبين بود. گويا هر روز صبح منتظر عهد شكنى جديدى بودند و درصدد تغيير تازه اى در آنچه تا آن روز قبول داشتند. لذا حضرت فرمودند: «سَرْعانَ ما اَحْدَثْتُمْ وَ عَجْلانَ ذا اِهالَة».

گويا چشم پيامبر را دور ديده اند!

براى آنكه مردم شرم كنند و در حركت خود تجديد نظر اساسى نمايند، حضرت با غضب به مردم فرمود: «اَتَقُولُونَ ماتَ مُحَمَّد»؟! معناى اين سخن اين بود كه آيا واقعاً تا پيامبر صلى الله عليه و آله از دنيا رفت همه چيز را تمام شده مى انگاريد؟!

نكند منتظر رحلت و از دنيا رفتن آنحضرت بوديد؟ پيداست كه در حضور پيامبر صلى الله عليه و آله جرأت چنين رفتارى را نداشتيد و اكنون كه چشم او را دور ديده ايد اينچنين جرأت پيدا كرده ايد! اين شرم آور نيست؟!

اجتماع بر غدر و مكر و حيله

نكته اى كه بسيار چشمگير بود اتفاق مردم بر باطل بود. منظره ى كار چنين بود كه عهدشكنى و بدعتگزارى و باطل مطرح مى شد و فوراً مردم بر آن متفق مى شدند و آن را اجرا هم مى كردند و اين مطلب هر روز تكرار مى شد. آيا بر سر حق هم مردم چنين اتفاقى مى كنند؟ آيا جاى تعجّب ندارد كه بر سر باطل مردم اينچنين يكدل و يكجا عمل كنند؟!

سكوت در حال قدرت

حضرت با اشاره به اينكه سكوت مردم در حال اعلا درجه ى قدرت بود و هر اقدامى را براحتى مى توانستند انجام دهند و دفاع از حضرت زهرا عليهاالسلام كار بسيار آسانى براى آنان بود، به شدت آنان را مورد انتقاد قرار دادند و فرمودند: «وَ لَكُمْ طاقَةٌ بِما اُحاوِلُ وَ قُوَّةٌ عَلى ما اَطْلُبُ وَ اُزاوِلُ»!

ترس از عاقبت ظلم

يكى از نكات مسلَّم در فدك آهِ مظلومى بود كه جز خداوند پناه نداشت، و اين همان است كه بايد ترسيد و انتقام پروردگار را منتظر بود. حضرت زهرا عليهاالسلام به چندين تعبير اين مطلب را به مردم گوشزد كردند:

خدا شاهد و ناظر است

آنگاه كه بشر سركش مى شود و عنان كار را به دست هوى و هوس مى سپرد، فقط شاهد بودن پروردگار مى تواند نهيبى بر پيكر فكرش باشد. حضرت زهرا عليهاالسلام با كلمه ى «فَبِعَيْنِ اللَّه...» مردم را متوجه كردند كه آنچه انجام مى دهيد خدا شاهد است و مى بيند.

من دختر ترساننده از عذابم

حضرت زهرا عليهاالسلام بعنوان ترساندن مردم از عذاب الهى و اينكه اگر پيامبر صلى الله عليه و آله بود شما را از عذاب مى ترسانيد و من دختر همان پيامبرم تعبيرى تكان دهنده بكار بردند و فرمودند: «اَنَا ابْنَةُ نَذيرٍ لَكُمْ بَيْنَ يَدَىْ عَذابٍ شَديدٍ».

شكايت به خدا و رسول مى برم

آنگاه حضرت سخن حقى از نظر عقيدتى و حقوقى فرمود، و اتمام حجت نهايى را به ميان آورد به اين معنى كه: اكنون كه مى خواهيد زور بگوئيد و هيچ سخن حقى را نمى پذيريد، يك راه بيشتر نمانده و آن اينكه شكايت شما را به پيشگاه خدا و رسول ببرم.

وعده به قيامت

سخن آخر حضرت عليهاالسلام اين بود كه وعده ى ما به قيامت باشد كه قاضى آن خداوند و مدافع من پيامبر صلى الله عليه و آله است و خداوند حكم مظلوميت مرا براى همه بيان خواهد كرد.

اين بود جمع بندى و خلاصه اى از مراحل اتمام حجت حضرت زهرا عليهاالسلام در مسئله ى فدك كه به صور مختلف بيان كردند تا راه هرگونه تشكيك بسته باشد.

درباره ى سند و متن و كتابشناسى فدك

مجموعه وقايعى كه از آنها بعنوان ماجراى فدك ياد مى شود در يك پرونده ى بزرگ علمى در طول تاريخ حفظ شده و اينك پس از هزار و چهارصد سال پيش روى ماست. تاريخچه ى فرهنگى فدك حامل اسناد مكتوب ماجراست كه در سه جنبه قابل باز بينى است: كتابشناسى، اسناد و منابع، متون ناقل خطبه.

كتابشناسى فدك

مسئله ى فدك در سه جنبه تأليفات دارد: اسناد، متون، مسائل كلامى. كتابهايى كه مربوط به اسناد و مدارك فدك و خطبه ى آن هستند شامل اسناد خطبه ى كامل و يا بخشى از آن و منابع فرازهاى مختلف تاريخ فدك و نيز بحثهاى رجالى در اسناد هستند. كتابهايى كه مربوط به متن خطبه هستند گاهى متن كامل خطبه را نقل كرده اند و گاهى قسمتى از آن را آورده اند. همچنين شرح و تفسير خطبه از مواردى است كه كتب متعددى درباره ى آن تأليف شده است.

قسمت اعظم كتبى كه درباره ى فدك تأليف شده درباره ى مسائل كلامى و بحثهاى استدلالى آن است كه اضافه بر آنچه خود حضرت فرموده، در طول تاريخ نيز اين

بحث از دو طرف ادامه يافته و دشمنان فاطمه عليهاالسلام بعنوان دفاع از غاصبين اول مطالب ديگرى ذكر كرده اند، و طبعاً علماى شيعه بعنوان دفاع از حريم عصمت به مقابله با آنان پرداخته اند.

موضوع كتابهاى تأليف شده

مسئله ى فدك از ديدگاه تاريخى در منابع شيعه و اهل سنت بصورت مفصلى ارائه شده، و از همين جا به بحثهاى رجالى و سندى نيز كشيده شده است. حفظ و مقابله و تنظيم متن كامل خطابه ى حضرت نيز از قرن اول تا كنون مورد وجه بوده و به دقت پيگيرى شده است.

در ديدگاه اعتقادى، از آنجا كه در فدك بحث بر سر اثبات نتايج ماجراست كه به غضب حضرت زهرا عليهاالسلام و اذيت آنحضرت منتهى مى شود و نتيجه ى آن رويارويى با ذات الهى و كفر است، لذا بحثهاى كلامى شديدى در زمينه ى فدك در گرفته است.

با اينكه طرفداران دشمن فاطمه عليهاالسلام جعليات بسيارى بر آنچه خود آنها گفتند اضافه كرده اند و بگونه اى از غاصبين دفاع كرده اند كه حتى خود آنها بدان راضى نمى شوند، ولى با اين همه نتوانسته اند ذره اى از شدت جنايت بكاهند، چرا كه فاطمه عليهاالسلام خود در اول اين مسير كار دشمن را يكسره كرده، و اينان تلاش مذبوحانه اى در راه احياى سخنان مُرده ى دشمن مى كنند.

معرفى كتابهاى تأليف شده درباره ى فدك

بحث فدك در ضمن كتب مفصل كلامى و حديثى و تاريخى در موارد بسيارى آمده است. از سوى ديگر كتابهاى مستقل تأليف شده در موضوع فدك بيش از 230 كتاب است كه در دو جنبه ى جدا از هم عرضه شده است:

1. مسئله ى غصب فدك و استدلالهاى مربوط به آن: 130 كتاب.

2. خطابه ى حضرت زهرا عليهاالسلام و شرح و تفسير آن: 100 كتاب.

اين كتابها به زبانهاى فارسى، عربى، اردو، تركى، انگليسى و فرانسوى است. همچنين تعدادى از اين كتابها چاپى و تعدادى خطى است كه جداگانه ذكر خواهد شد. آنچه در اينجا آمده در كتاب «فاطمه عليهاالسلام در آئينه ى كتاب» بطور مفصل معرفى شده، و براى شناخت بيشتر كتابها بايد به آن كتاب مراجعه شود.

لازم به تذكر است كه خلاصه اى از كتاب حاضر با عنوان «خطابه ى فدك» تنظيم و چاپ شده است.

همچنين كتاب حاضر با عنوان «فدك كى راز» توسط مرحوم حجة الاسلام احمد امامى به زبان اردو ترجمه شده است.

كتابهاى مربوط به بحث علمى فدك

كتابهاى فارسى چاپى

1. اسرار فدك، محمد باقر انصارى- سيد حسين رجايى.

2. حضرت زهرا عليهاالسلام و ماجراى غم انگيز فدك، ناصر مكارم شيرازى.

3. دفاع از حريم حق، عمران على زاده.

4. دفاع زهرا عليهاالسلام از ولايت، سيد محمد عابدين زاده.

5. سوگنامه ى فدك، سيد محمد تقى نقوى.

6. سيرى مختصر در ماجراى غم انگيز فدك، سيد اصغر محمود آبادى.

7. الشواهد الفدكية، سيد اكرم على هندى.

8. طعن الرماح، سيد محمد بن دلدار على نصير آبادى هندى.

9. فاطمه عليهاالسلام و فدك، مؤلف:؟

10. فاطمه عليهاالسلام و فدك، محمد حسين ضيائى بيگدلى.

11. فدك، مؤلف:؟

12. فدك، سيد احمد حسينى.

13. فدك: ج 1، هيئت تحريريه مجمع خيرالنساء.

14. فدك: ج 2، هيئت تحريريه مجمع خيرالنساء.

15. فدك: ج 3، هيئت تحريريه مجمع خيرالنساء.

16. فدك در تاريخ، سيد محمد باقر صدر، ترجمه: محمود عابدى.

17. فدك ذوالفقار فاطمه عليهاالسلام، سيد محمد واحدى.

18. فدك (گذرى بر ماجراى غم انگيز فدك)، سيد احمد صادق حسينى.

19. فدك معتبرترين سند تاريخ، سيد عليرضا حسينى.

20. فدك، مرثيه اى كه دوباره بايد خواند، محمود صلواتى.

21. فدك نحلة النبى صلى الله عليه و آله سيد محمد حسن حائرى، ترجمه: سيد احمد علم الهدى.

22. فدك و بازتابهاى تاريخى و سياسى آن، على اكبر حسنى.

23. فدك و جريانات تاريخى آن از نظر اهل سنت، احمد.

24. فدك و حوائط سبعه، سيد حسين واعظى سبزوارى.

25. فدك هديه به پيشگاه شاه اولياء اميرالمؤمنين عليه السلام، مؤلف:؟

26. گلوبند عصمت در راه فدك، سيد محمد جمال هاشمى، ترجمه: خليل كمره اى

27. ماجراى فدك، سيد احمد فالى.

28. نقش تاريخى سياسى فدك، سيد محمد باقر صدر، ترجمه: على اكبر حسينى خراسانى.

كتابهاى فارسى خطى

29. پژوهشى درباره ى فدك، رسول اكبرى

30. على بن ابى طالب عليه السلام و رمز حديث فدك، حسين غيب غلامى

31. على، فاطمه، فدك، پيمان مالكى نژاد

32. فدك، مولف:؟

33. فدك، احمد معارف وند

34. فدك، ميثم ايوبى

35. فدك، محمد قاسمى

36. فدك، سيد محمد حسين قلعه سرى

37. فدك، حميد كمال اردكانى

38. فدك عطيه ى الهى، احمد راهدارى

39. فدك سايه سار حاكميت اهل بيت عليهم السلام غلامرضا گلى زواره اى.

40. فدك در فقه شيعه، حسن رضازاده ى مقدم

41. فدك در تاريخ، مريم احمدى كيا.

42. فدك فاطمه عليهاالسلام، احمد بن عزيز اللَّه شيرازى فالى.

43. فدك قصه ى مظلوميت، زهرا جوان بخت، نسيم ميلانى فر، فريبا واصبى، پروين ملك آبادى.

44. فدك سند مظلوميت زهرا عليهاالسلام، حامد وحيدى.

45. فدك و سير تاريخى آن، محمد حسين بن محمد تقى مهدوى اصفهانى.

46. قصه ى فدك، غلامرضا حيدرى ابهرى

47. ميراث انبياء، حسن انصارى زاده

كتابهاى عربى چاپى

48. رسالة في إثبات أنَّ فدك لفاطمة الزهراء عليهاالسلام، محمد كرمى حويزى.

49. رسالة في تحقيق الخبر المنسوب إلى النبي صلى الله عليه و آله: نحن معاشر الأنبياء لانورِّث، شيخ مفيد.

50. رسالة مبحث فدك، سيد على بن دلدار على رضوى نصير آبادى.

51. السقيفة و فدك، ابوبكر احمد بن عبدالعزيز جوهرى.

52. فاطمة عليهاالسلام و فدك، على محمد على دخيل.

53. فدك، سيد ظفر حسن بن دلشاد على نقوى امروهى.

54. فدك، محمد بن حسين مهدوى لاهيجى.

55. فدك في التاريخ، سيد محمد باقر صدر.

56. فدك و فاطمة عليهاالسلام (قصة جهاد الزهراء عليهاالسلام)، سيد على عباس موسوى.

57. مبحث فدك، سيد على بن دلدار على رضوى نصيرآبادى م 1259.

58. هدى الملة إلى أنَّ فدك من النحلة، سيد محمد حسن موسوى قزوينى حائرى.

كتابهاى عربى خطى

59. أضواء الدرر الغوالي في ايضاح فدك و العوالي، مؤلف:؟

60. الأنوار اللامعة في تواريخ سيدتنا الصديقة فاطمة عليهاالسلام، محمد رضا طبسى نجفى.

61. أنوار الهداية في مبحث فدك والقرطاس و دفع شبهات الناس، محمد انور اكبر آبادى

62. تركة النبي صلى الله عليه وآله، حماد بن اسحاق، حدود 635 ق.

63. جزء في تحقيق «لا نورِّث ما تركناه صدقة»، محمد معين سندى تتوى حنفى.

64. جواب بعض العامة عن حديث «نحن الأنبياء لانورث»، افضل الدين محمد.

65. حديث الخضر مع أبي بكر في فدك، مؤلف:؟

66. درر اللآلى في حجة دعوى البتول لفدك والعوالي، حسن بن يحيى ديلمى.

67. رسالة في حقيقة فدك، جعفر بن بكير خياط.

68. رسالة في حكم أبي بكر في فدك، مؤلف:؟

69. رسالة في فدك، محمد مهدوى لاهيجى.

70. ضوء اللئالي في غصب فدك و العوالي، مؤلف:؟

71. فدك، ابراهيم بن محمد ثقفى كوفى، م 283 ق.

72. فدك، ابوطالب عبيداللَّه بن احمد انبارى، م 356 ق.

73. فدك، ابو جيش مظفر بن محمد بلخى خراسانى، م 367 ق.

74. فدك، عبدالرحمن بن كثير هاشمى.

75. فدك، ابو حسين يحيى بن زكريا ترماشيزى.

76. فدك، طاهر بن على جرجانى.

77. فدك في التاريخ، سيد حيدر بن اسماعيل صدر موسوى عاملى.

78. فدك في التاريخ، على بن رجب على روحانى اصفهانى نجف آبادى.

79. فدك و الخمس، سيد حسن بن على اطروش، م 304 ق.

80. فدك والكلام فيه، طاهر غلام ابوجيش بلخى.

81. في حدود فدك، مولف:؟

82. القضاء فى فدك، سيد محمد كاظم بن على حسين سرابى.

83. كلام فاطمة عليهاالسلام في فدك، ابوالفرج على بن حسين اصفهانى، م 356 ق.

84. نحلة البتول عليهاالسلام، احمد بن سعد الدين.

كتابهاى اردو چاپى

85. آيات بينات، محمد مهدى على خان.

86. آيات محكمات بجواب آيات بينات، امير حسن خان.

87. آية اُخرى، مؤلف:؟

88. ازالة الشك عن مسئلة فدك، محمد عبد الستار تونسوى.

89. اظهار فى تحقيق ميراث السيد المختار، سيد عبدالباسط محمد عالم عريضى.

90. انتصار الشيعة فى رد ابن تيمية، حكيم احد شاه.

91. انوار حق، مسئله ى فدك، سيد محمد عارف نقوى.

92. باغ فدك، سيد محمود احمد رضى.

93. باغ فدك مين سرسرى نظر، زين العابدين كوپا گنج.

94. باغى، سيد كرار حسين محمدآبادى.

95. بحث باغ فدك، مؤلف:؟

96. بحث فدك، محمد مهدى على.

97. بنت رسول اللَّه صلى الله عليه و آله كا حق وراثت، محمد شريف ملك.

98. بنت الرسول صلى الله عليه و آله حق وراثت تبصرة اور مسئله فدك، محمد نذير قاديانى.

99. تحقيق فدك، سيد احمد شاه بخارى چوكيروى.

100. تحقيق فدك، سيد حفاظت حسين بهيكپورى.

101. تنبيه الناكثين و تكذيب المنكرين باثبات حقيقت اميرالمؤمنين عليه السلام، غلام رضا.

102. توثيق فدك، سيد منظور حسين بخارى.

103. جاگير فدك، غلامحسين پاكستانى.

104. حقيقت فدك، محمد صادق حسين.

105. درة البيضاء فى اثبات حق فاطمة الزهراء عليهاالسلام، حاجى سيد آل محمد مطلع آمروهى.

106. الدرة الحيدرية، سيد محمد حسين بن حسين نوگانوى هندى.

107. رد الابالسة، غلام حيدريان.

108. رساله ى فدك، محمد باقر فتح محمد جلالپورى.

109. رساله ى فدك، سيد محمد حسين نوگانوى.

110. رساله ى فدك، ميرزا محمد نذر على پيشاورى قاديانى.

111. رمى الجمرات، ج 1، عباد حسينى.

112. رمى الجمرات، ج 2 و 3، محمد تقى.

113. فدك تاريخ كى روشنى مين، سيد محمد باقر صدر، مترجم: سيد ذى شان حيدر جوادى.

114. قضيه ى فدك، سيد سجاد حسين نقوى.

115. كشف الظلمات ج 4- 1، محمد حيدر.

116. مسئله ى فدك، سيد وجيه الحسن پاروى.

117. مسئله ى فدك، سيد محمد جعفر بن سيد محمد عباس زيدى بجنوردى هندى م 1400.

118. مسئله ى وراثت انبياء، سيد يعسوب على زيدى.

119. مقدمه باغ فدك و هى مجرم و هى منصف، عبدالكريم مشتاق.

120. مقدمه فدك پر ايك نظر، سيد ظفر الحسن.

121. نار حاميه، سيد محمد حسين نوگانوى.

122. وارث فدك، محمد وصى خان.

123. الهدى فى اثبات الارث للانبياء، سيد على بن ابى القاسم رضوى قمى لاهورى.

كتابهاى اردو خطى

124. فدك، محمد حسن صلاح الدين نجفى.

125. فدك، نذير على انصارى.

126. فدك كى راز، محمد باقر انصارى- سيد حسين رجايى، مترجم: احمد امامى

127. مسئله ى فدك، سيد محمد جعفر زيدى.

128. ملكيت فدك، غلام حسين بن محمد حيات.

كتابهاى انگليسى چاپى

129. حضرت زهرا عليهاالسلام اَند دِ هارت رندينگ اِپى زود آو فَدَك، ناصر مكارم شيرازى، ترجمه: ميكائيل احمدى.

130. دِ اِستِيْتْ آوْ فدك، محمد رضا دُلْكِرْسى

كتابهاى مربوط به خطابه ى حضرت زهرا

كتابهاى فارسى چاپى

131. آواى كوثر، محمد نعيمائى

132. احتجاج بانوى بزرگ، محمد على مردانى.

133. بررسى خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، محسن واعظ

134. ترجمه ى خطبه ى فدك از بزرگ بانوى اسلام، احمد معصومى.

135. چشمه سار كوثر، مهدى عبداللهى.

136. جرعه اى از كوثر، حوزه ى مقاومت بسيج.

137. حديث غربت، مهدى جعفرى.

138. حماسه اى بى نظير در كنار بستر زهرا عليهاالسلام، محمد حسين بروجردى.

139. حماسه اى بزرگ، ناصر مكارم شيرازى.

140. خطابه ى فدك، محمد باقر انصارى- سيد حسين رجائى

141. خطبه ى آتشين بانوى اسلام در بستر شهادت، ناصر مكارم شيرازى.

142. خطبه ى تاريخى بانوى بزرگ اسلام حضرت فاطمه عليهاالسلام، سيد على سيد نژاد

143. خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، حسين عمادزاده.

144. خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، عبدالرحمن انصارى.

145. خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، سيد ابوالفضل موسوى گرمارودى.

146. خطبه حضرت زهرا عليهاالسلام و چهل حديث در مناقب آنحضرت، على اكبر مهدى پور

147. خطبه حضرت زهرا عليهاالسلام ويژه ى نوجوانان، كنگره بين المللى حضرت زهرا عليهاالسلام

148. خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، محمد رضا انصارى.

149. خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، هيئت تحرير موسسه ى فاطميه.

150. خطبه ى حضرت فاطمه عليهاالسلام، اصيل و جاودانه است، محمد على شمشيرى ميلانى.

151. خطبه ى حضرت فاطمه عليهاالسلام (منظوم)، كريم كاظمى.

152. خطبه ى حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام، اداره ى فرهنگ و ارشاد اسلامى شرق تهران.

153. خطبة الزهراء عليهاالسلام، ناصر حسينيان.

154. خطبه ى فدك، على فصيحى.

155. خطبه ى فدك حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام، مركز فرهنگى منير.

156. خطبه ى منظوم ملكه ى اسلام فاطمه عليهاالسلام، محمد افتخارى ساوجى.

157. خطبه و اشك، محمد لك على آبادى.

158. خطبه هاى حضرت زهرا عليهاالسلام، سيد على فانى.

159. خطبه هاى حضرت زهرا عليهاالسلام، سيد على اسلامى.

160. خطبه هاى حضرت صديقه كبرى فاطمه زهرا عليهاالسلام، فريبا مقصودى كرمانشاهى

161. خطبه هاى فاطمه زهرا عليهاالسلام، سازمان فرهنگى شهردارى تهران

162. خطبه هاى روشنگرانه ى حضرت فاطمه زهرا عليهاالسلام، واحد تحقيقات اسلامى بنياد بعثت.

163. رخساره ى خورشيد، محمد تقى خلجى.

164. دختران پيغمبر سخن مى گويند، جواد فاضل رضوى قمى.

165. سخنرانى حضرت فاطمه عليهاالسلام در مسجد پيامبر صلى الله عليه و آله، على رضا اللهيارى.

166. سخنرانى فاطمه عليهاالسلام جلوه گاه ايده آل اسلامى، توران انصارى.

167. سرچشمه ى آب حيات، خليل كمره اى.

168. شرح خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، سيد عزالدين زنجانى.

169. شرح خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، الياس اشكورى.

170. شرح خطبه ى حضرت فاطمه عليهاالسلام، احمد بن عبدالرحيم مدرسى تبريزى.

171. شرح خطبة الزهراء عليهاالسلام، مؤلف:؟

172. شرح خطبه ى فدك، محمد تقى شريعتمدارى.

173. شرح خطبه ى فدك، سيد محمد تقى بن محمد باقر قائنى.

174. فرياد فاطمه عليهاالسلام، دفتر مطالعات دينى زنان

175. قطره اى از دريا، على ربانى گلپايگانى

176. متن خطابه ى حضرت زهرا عليهاالسلام در مسجد مدينه، هيئت بنى فاطمه.

177. متن كامل خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، مؤلف:؟

178. مرورى بر خطبه اى كم نظير از بانويى بى همتا، احمد بهشتى.

179. من فقه الزهراء عليهاالسلام (ج 3: فدك)، سيد محمد حسينى شيرازى.

كتابهاى فارسى خطى

180. بررسى خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام و ترجمه آن، سيد على اكبر سجادى پور زهرائى

181. ترجمه ى السحاب المطير، سيد حسن عباس موسوى نيشابورى كنتورى.

182. خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، غلامحسين حسين زاده.

183. خطبه ى فاطمه زهرا عليهاالسلام، مؤلف:؟

184. خطبه ى فاطمه زهرا عليهاالسلام، مؤلف:؟

185. خطبه ى فدكيه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، محمد روحانى على آبادى.

186. خطبه ى منظومه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، سيد رضا آل ياسين

187. ره آورد مبارزات سياسى حضرت زهرا عليهاالسلام، محمد دشتى.

188. سيرى اجمالى در مصادر و اسناد خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام در مسجد مدينه، محمد روحانى

189. شرح خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، سيد احمد بن عطاءاللَّه امامى اصفهانى.

190. شرح خطبه ى حضرت فاطمه عليهاالسلام، احمد ارجمند اردبيلى

191. شرح خطبه ى فاطمه ى زهرا عليهاالسلام، بنياد فرهنگى فاطمه زهرا عليهاالسلام.

192. صلاى صلابت، محمد سروش.

193. لؤلؤ لالا در تاريخ و خطبه ى حضرت زهرا عليهاالسلام، سيد على اكبر برقعى.

كتابهاى عربى چاپى

194. الخطب الثلاثة، فاطمة عليهاالسلام و أم كلثوم عليهاالسلام و زينب عليهاالسلام، عبد المهدى بن حسن بلاغى.

195. خطبة الزهراء عليهاالسلام، مؤلف:؟

196. خطبة الزهراء عليهاالسلام، هاشم محمد طبع.

197. خطبة الزهراء عليهاالسلام و قصتها، نخبة من طلبة الحوزة فى النجف

198. خطبة الصديقة الكبرى فاطمة الزهراء عليهاالسلام، مولف:؟

199. خطب فاطمة الزهراء عليهاالسلام، حلم حائرى

200. الدرةالبيضاء في شرح خطبة الزهراء عليهاالسلام، سيد محمد تقى بن اسحاق.

201. شرح خطبة الزهراء عليهاالسلام و اسبابها، نزيه قميحه

202. شرح خطبة سيدتنا الزهراء عليهاالسلام في مسجد النبى عليهاالسلام بالمدينة المنورة، محمد مهدى بنابى

203. شرح خطبة الصديقة فاطمة الزهراء عليهاالسلام، محمد طاهر آل شبير خاقانى.

204. شرح الخطبة الكبيرة للزهراء البتول عليهاالسلام، مسلم جابرى.

205. اللمعة البيضاء في شرح خطبة الزهراء عليهاالسلام، محمد على قراچه داغى تبريزى

206. لمعة الضياء في شرح خطبة الزهراء عليهاالسلام، مؤلف:؟