داستانهاى بحارالانوار جلد پنجم

محمود ناصرى

- پى‏نوشت‏ها -


1- ب : ج 76، ص 273.
2- و منهم من يقول ائذن لى و لا تفتنى الا فى الفتنه سقطوا و ان جهنم لمحيطة بالكافرين . توبه : آيه 49.
3- ب : ج 21، ص 193.
4- ب : ج 75، ص 95.
5- ب : ج 15، ص 392.
6- ب : ج 15، ص 401.
7- ب : ج 94، ص 279.
8- ب : ج 19، ص 281 و ج 22 و ج 131 و ج 75، ص 281.
9- ب : ج 86، ص 19.
10- ب : ج 7، ص 89.
11- ب : ج 6، ص 254 و ج 19، ص 246. با كمى تفاوت .
12- ب : ج 94، ص 56.
13- ب : ج 103، ص 248.
14- ب : ج 74، ص 56.
15- ب : ج 43، ص 296.
16- ب : ج 82، ص 92.
17- ب : ج 96، ص 158. در عده الداعى به جاى ياكل الخمر، ياكل الجمر آمده كه در اين صورت معناى حديث چنين مى شود: كسى كه بدون احتياج گدايى مى كند گويا آتش مى خورد.
18- چون در ميدان جنگ از طرف دشمن اعلان شده بود پيامبر كشته شده است .
19- ب : ج 22، ص 62.
20- آيات آخر سوره آل عمران : (191 - 194).
21- ب : ج 41، ص 16 - 22 و ج 69، ص 275 - 276 و ج 71، ص 319 و ج 77، ص 401 و ج 87، ص ‍ 201.
22-
يا حار همدانى من يمت يرنى
من مؤمن او منافق قبلا
يعرفنى طرفه و اعرف
بنعته و اسمه و ما عملا
و انت عند الصراط تعرفنى
فلا تخف عثرة و لا زللا
اسيقك من بارد على ظماء
تخاله فى الحلاوة العسلا
اقول للنار حين توقف للعرض
دعيه لا تقربى الرجلا
دعيه لا تقربيه ان له
حبلا بحبل الوصى متصلا
23- ب : ج 6، ص 179.
24- ب : ج 40، ص 331 و ج 41، ص 138 و ج 66، ص 322 با اندكى تفاوت .
25- ب : ج 40، ص 324 و ج 74، ص 143 و ج 103، ص 93 با اندكى تفاوت .
26- (آيا كسى كه در ساعات شب به عبادت پروردگار مشغول است و در حال سجده و قيام ، از عذاب آخرت مى ترسيد و به رحمت پروردگار اميدوار است . بگو آيا كسانى كه مى دانند با كسانى كه نمى دانند يكسانند؟!) زمر: آيه 9.
27- ب : ج 33، ص 399.
28- ب : ج 41، ص 34 و ج 74، ص 407.
29- ب : ج 74، ص 205.
30- ب : ج 75، ص 455.
31- ب : ج 33، ص 260.
در تاريخ آمده است كه پس از سخنان كوبنده دارميه ، معاويه به انتقام اين اهانت گفت : به همين جهت شكمت برآمده است . دارميه گفت : مردم همه در بزرگى شكم به مادر تو هند مثل مى زنند!
معاويه پرسيد: على را چگونه ديدى ؟ گفت : او را ديدم به پادشاهى گول نخورد، دنيا هرگز او را نفريفت ، سخنان او به دلهاى تاريك چون آفتاب روشنى مى بخشيد و مانند زيت كه رنگ ظرف تيره را مى گيرد زنگ دلها را پاك مى كرد.
معاويه گفت : راست گفتى ! اكنون از من چه مى خواهى ؟
گفت : به صد شتر سرخ مو نيازمندم .
معاويه گفت : اگر بدهم در دل تو به اندازه على محبت خواهم داشت ؟
دارميه گفت : هرگز چنين نخواهد شد.
معاويه حاجت او را برآورد، سپس گفت :
به خدا سوگند! اگر على زنده بود چنين مالى به تو نمى داد.
دارميه گفت : راست گفتى بهيچ وجه نمى داد، على عليه السلام حتى يك درهم از مال مسلمانان را به خواهش دل و بيهوده به كسى نمى بخشيد.(ن )
32- ب : ج 100، ص 252. شهادت على عليه السلام در سال 40 هجرى پيش آمد و هارون در حدود سال 170 هجرى به خلافت رسيد، بنابراين بيش از 130 سال قبر على عليه السلام مخفى بوده است .
33- ب : ج 8، ص 35 و ج 36، ص 288 و ج 43، ص 21.
34- ب : ج 14، ص 198 و ج 43، ص 31.
35- ب : ج 8، ص 309 و ج 18، ص 351 و ج 103، ص 245 با اندكى تفاوت .
36- ب : ج 12، ص 264 و ج 43، ص 155 و ج 82، ص 86.
37- ب : ج 43، ص 225.
38- بوى خوش قرمز يا زرد رنگ كه از زعفران و غيره مى گيرند.
39- ب : ج 43، ص 238.
40-الدنيا سجن المؤمن و جنة الكافر.
41- ب : ج 43، ص 346.
42- ب : ج 44، ص 160.
43- ب : ج 43، ص 239.
44- ب : 44، ص 266.
45- ب : ج 78، ص 118.
46- ب : ج 44، ص 189.
47- ب : ج 44، ص 318.
48- ب : ج 6، ص 223.
49- ب : ج 46، ص 38.
50- ب : ج 45، ص 332.
51- ب : ج 46، ص 289. بقر، به معنى گاو و باقر، به معنى شكافنده است .
52- ب : ج 46، ص 306.
53- ب : ج 70، ص 56.
54- ب : ج 78، ص 163.
55- يا من وهبه لى و لم يكن شيئا جدد لى هبته .
56- ب : ج 47، ص 79.
57- ب : ج 75، ص 102 و ج 61، ص 253.
58- ب : ج 47، ص 55.
59- ب : ج 74، ص 93.
60- ب : ج 47، ص 359 و ج 104، ص 39.
61- ب : ج 47، ص 165.
62- هر كس تقواى الهى را پيشه كند خداوند راه نجاتى براى او فراهم مى كند و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مى دهد. طلاق : آيه (2-3).
63- ب : ج 22، ص 131.
64- ب : ج 70، ص 104.
65- ب : ج 1، ص 226.
66- انسان هيچ سخنى نمى گويد مگر اين كه در كنار او دو فرشته رقيب و عتيد حاضرند.
67- ب : ج 76، ص 21.
68- ابواء دهى است بين مكه و مدينه كه حضرت آمنه مادر پيامبر صلى الله عليه و آله در آنجا دفن شده است .
69- براى آگاهى بيشتر از حال اين بانوى گرامى ، به جلد دوم ، داستان 37 مراجعه شود.
70- ب : ج 48، ص 1.
71- ب : ج 48، ص 2.
72- ب : ج 48، ص 172.
73- ب : ج 25، ص 133 و 141 با اندكى تفاوت .
74- ب : ج 23، ص 75.
75- ب : ج 78، ص 356.
76- ب : ج 25، ص 275.
77- ب : ج 50، ص 38. در روزگار امامان (ع ) باور كردن اين گونه كارها مشكل بود تنها از روى تعبد پذيرفته مى شد ولى امروز كاملا سهل و آسان است . اكنون دانش بشر توانسته است كه تصاوير را به امواج الكتريكى تبديل نموده تصوير گوينده را نشان دهد و چون آوردن تصوير از راه دور انجام گرفته بايد گفت آوردن خود شخص نيز امكان پذير است و كسانى كه خداوند عنايت بيشتر به آنان كرده و علم بيكران در اختيارشان گذاشته توان انجام اين كارها را دارند.(ن )
78- و لقد خلقنا الانسان و نعلم ما توسوس به نفسه و نحن اقرب اليه من حبل الوريد. سوره ق : آيه 16.
79- واذا ميثاقهم و منك و من نوح . احزاب : آيه 70.
80- نبئت و آدم بين الروح و الجسد .
81- الله يصطفى من الملائكة رسلا و من الناس . سوره حج : آيه 75.
82- و ما كان الله ليعذبهم و انت فيهم و ما كان الله معذبهم و هم يستغفرون . سوره انفال : آيه 33.
83- امام جواد عليه السلام در سن نه سالگى به مقام امامت رسيد.
84- ب : ج 50، ص 80.
85- ب : ج 50، ص 159.
86- ابن سكيت اهوازى ، شاعر، اديب ، لغت شناس ، از دانشمندان بزرگ شيعه و يار باوفاى امام جواد عليه السلام و امام هادى عليه السلام بود. متوكل اين دانشمند نام آور را به اجبار براى تربيت دو فرزندش (معتز و مؤ يد) به كار گمارده بود. روزى متوكل از وى پرسيد: اين دو فرزند من نزد تو محبوب ترند يا حسن و حسين ؟ ابن سكيت از اين مقايسه غلط سخت برآشفت و بى پروا گفت : به خدا سوگند قنبر غلام على عليه السلام در نظر من ، از تو و پسران تو، بهتر است متوكل با شنيدن اين سخن ، چنان سخت غضبناك شد، بى درنگ فرمان داد زبان او را از پشت گردنش در آوردند و بريدند و بدين گونه ابن سكيت در 58 سالگى به شهادت رسيد. (در چگونگى شهادت ايشان اقوال ديگرى نيز ذكر شده است .)
87- ب : ج 50، ص 164.
88- احمد بن عبيدالله از طرف خليفه وقت مسئول اخذ خراج قم بود.
89- به امام جواد، امام هادى و امام عسكرى ابن الرضا گفته مى شد.
90- موفق برادر خليفه معتمد على الله بود و سمت فرماندهى لشكر را داشت و آدم خطرناك و ضد اهل بيت پيامبر صلى الله عليه و آله بود.
91- ب : ج ، 5، ص 325.
92- ب : ج 50، ص 253 و ج 70، ص 117 و ج 72، ص 163 و ج 79، ص 302.
93- ب : ج 52 ص 25.
94- ب : ج 52 ص 25.
95- فتاواى مشهور بر اساس دلايل ديگر خلاف اين جمله ها است .
96- ب : ج 78، ص 53، در ج 53 مفصل تر آمده است .
97- ب : ج 53، ص 246.
98- ب : ج 52، ص 41.
99- در زمان طاغوت فكر مى كرديم ما قدرت نداريم . جامعه در شعله هاى فساد مى سوخت اگر روزى قدرت به دست ما بيفتد اسلام را پياده مى كنيم . زندگى از چنگال فساد و جنايات تباه نجات مى يابد. خداوند اين قدرت را از راه امتحان در اختيار ما گذاشت . خدا را شكر، بيست و يك سال از عمر انقلاب مى گذرد، در اين مدت قدمهاى مثبت برداشته شده است ، ولى توقع بيش از اينهاست . متاءسفانه در اين اواخر در برخى موارند نه تنها جلو نرفته ايم بلكه از اوايل انقلاب عقب نشينى هم كرده ايم !!
100- غالى مذهب كسانى را گويند كه مرتبه خدايى براى ائمه بوده اند.
101- ب : ج 47، ص 317.
102- ب : ج 47، ص 306.
103- ب : ج 20، ص 117 و ج 22، ص 116 با اندكى تفاوت .
104- ب : ج 22، ص 374 با كمى تلخيص .
105- ب : ج 18، ص 63.
106- ب : ج 47، ص 186.
107- ب : 75، ص 95.
108- ب : ج 44، ص 35.
109- ب : ج 23، ص 227.
110- ب : 44، ص 34.
111- ب : ج 13، ص 281.
112- ب : ج 13 ص 424.
113- ب : ج 14، ص 329.
114- كنفوسيوس يكى از حكماء است كه در حدود پانصد سال قبل از ميلاد مى زيست و اكنون پيروان زياد در چين و تبت و...دارد.
115- در مكتب استاد ص 52 (شيرازى ).
116- ب : ج 12، ص 251 و ج 73، ص 223.
117- ب : ج 82، ص 155.
118- ب : ج 14، ص 280.
119- ب : ج 14، ص 331.
120- ب : ج 72، ص 307 و 308.
121- ب : ج 100، ص 83.
122- ب : ج 14، ص 172.
123- ب : ج 69، ص 223.