س 1410: مراد از فك پائين كه باقى گذاشتن موهاى آن واجب است چيست؟ آيا شامل گونه ها هم مى‏شود؟

معيار اين است كه از نظر عرف، گذاشتن ريش صدق كند.

س 1411: ريش از نظر كوتاهى و بلندى بايد چه مقدار باشد؟

حد معيّنى ندارد، بلكه معيار اين است كه عرفا بر آن ريش صدق كند و بلندبودن آن بيشتر از قبضه دست كراهت دارد.

س 1412: بلندكردن سبيل و كوتاه كردن ريش چه حكمى دارد؟

اين كار فى‏نفسه اشكال ندارد.

س 1413: بعضى از مردان موهاى چانه خود را باقى گذاشته و باقيمانده را مى تراشند، اين كار چه حكمى دارد؟

تراشيدن مقدارى از ريش حكم تراشيدن تمام آن را دارد.

س 1414: آيا تراشيدن ريش فسق محسوب مى‏شود؟

تراشيدن ريش بنابر احتياط حرام است و احوط اين است كه احكام و آثار فسق بر آن مترتّب مى‏شود.

س 1415: تراشيدن سبيل چه حكمى دارد؟ و آيا مى توان آن را خيلى بلند كرد؟

تراشيدن سبيل و باقى گذاشتن و بلند نمودن آن فى‏نفسه اشكال ندارد، بله، بلند نمودن آن به مقدارى كه هنگام خوردن و آشاميدن با غذا يا آب برخورد كند، مكروه است.

س 1416: تراشيدن ريش با تيغ يا ماشين ريش تراشى براى هنرمندى كه كارش آن را اقتضا مى‏كند، چه حكمى دارد؟

اگر عنوان تراشيدن ريش بر آن صدق كند بنابر احتياط حرام است، ولى اگر كار هنرى او نياز ضرورى جامعه اسلامى محسوب شود، مبادرت به تراشيدن ريش به مقدار آن ضرورت، اشكال ندارد.

س 1417: من به اعتبار اينكه مسئول روابط عمومى يكى از شركتهاى تابع جمهورى اسلامى هستم، مجبور به خريد و ارائه لوازم اصلاح به مهمانها براى تراشيدن ريششان مى‏باشم، تكليف من چيست؟

بنابر احتياط خريد و ارائه لوازم ريش تراشى به ديگران جايز نيست مگر در مقام ضرورت.

س 1418: در صورتى كه گذاشتن ريش مستلزم اهانت باشد، تراشيدن آن چه حكمى دارد؟

گذاشتن ريش براى مسلمانى كه به دينش اهميّت مى‏دهد باعث سرشكستگى نيست و بنابر احتياط، تراشيدن آن جايز نيست مگر در صورتى كه گذاشتن ريش باعث ضرر يا حرج شود.

س 1419: آيا تراشيدن ريش در صورتى كه گذاشتن آن مانع رسيدن به اهداف مشروع انسان شود جايز است؟

بر مكلّفين واجب است حكم خداوند را امتثال كنند مگر در مواردى كه حرج يا ضرر قابل ملاحظه‏اى وجود داشته باشد.

س 1420: آيا خريد و فروش و توليد خمير اصلاح كه كاربرد اصلى آن براى اصلاح ريش است ولى گاهى براى اصلاح غير از آن هم بكار مى رود، جايز است؟

اگر خمير مذكور غير از اصلاح ريش منافع حلال ديگرى دارد، توليد و فروش آن بدين منظور اشكال ندارد.

س 1421: آيا منظور از حرمت تراشيدن ريش آن است كه موهاى صورت بطور كامل روئيده باشند و سپس تراشيده شوند يا اينكه شامل موردى كه مقدارى از موهاى صورت درآمده باشند هم مى‏شود؟

بطور كلى تراشيدن آن مقدار از موى صورت كه بر آن عنوان تراشيدن ريش صدق مى‏كند بنابر احتياط حرام است ولى تراشيدن مقدارى از آن كه عنوان مزبور بر آن صدق نمى‏كند اشكال ندارد.

س 1422: آيا اجرتى كه آرايشگر بابت تراشيدن ريش مى گيرد، حرام است؟ و بر فرض حرمت، اگر با مال حلال مخلوط شود، آيا واجب است هنگام تخميس آن، خمس آن را دوبار بپردازد ياخير؟

بنابر احتياط، گرفتن اجرت در برابر تراشيدن ريش، حرام است و امّا در مورد مال مخلوط به حرام، اگر مقدار حرام و مالك آن را بشناسد واجب است آن را به او برگرداند و يارضايت وى را جلب كند و اگر مالك آن را هر چند درتعداد محصورى نشناسد، واجب است آن را به فقيران صدقه بدهد و اگر مقدار مال حرام را نداند ولى مالك آن را بشناسد واجب است بنحوى رضايت او را بدست آورد و اگر مقدار آن را نداند و مالك را هم نشناسد واجب است خمس آن را بپردازد تامالش از حرام پاك شود و در صورتى كه مقدار باقيمانده بعد از پرداخت خمس، از مؤونه سال زياد بيايد، پرداخت خمس آن به عنوان اداى خمس منفعت كسب، واجب است.

س 1423: گاهى بعضى از مشتريان براى تعمير ماشين اصلاح خود به من مراجعه مى‏كنند، با توجه به اينكه تراشيدن ريش از نظر شرعى حرام است، آيا انجام آن براى من جايز است؟

از آنجا كه وسيله مذكور غير از تراشيدن ريش استفاده‏هاى ديگرى هم دارد، بنابراين اقدام به تعمير آن و گرفتن اجرت در برابر آن در صورتى كه به قصد استفاده از آن براى تراشيدن ريش نباشد، اشكال ندارد.

س 1424: آيا اصلاح موى گونه‏ها اعم از اينكه با نخ باشد يا با موچين، حرام است؟

اصلاح موى گونه‏ها هر چند با تراشيدن، حرام نيست.