رساله اجوبه

حضرت آيت الله العظمی سيدعلی خامنه ای (مدظله العالی)

- ۱۵ -


تقليد از فرهنگ غربى

تشبّه به كفّار و ترويج فرهنگ آنان‏

س 1373: آيا پوشيدن لباسهايى كه بر روى آن حروف و تصاوير خارجى چاپ شده، جايز است و آيا اين لباسها ترويج فرهنگ غربى محسوب مى‏شوند؟

اگر مفاسد اجتماعى نداشته باشند پوشيدن آنها فى نفسه اشكال ندارد و امّا اينكه ترويج فرهنگ غربىِ معارض با فرهنگ اسلامى محسوب مى‏شود يا خير، موكول به نظر عرف است.

 

س 1374: امروزه وارد كردن لباسهاى خارجى و خريد و فروش و استفاده از آنها در داخل شهرها متداول شده است، با توجه به افزايش تهاجم فرهنگى غرب به انقلاب اسلامى، اين كار چه حكمى دارد؟

واردات و خريد وفروش واستفاده از آنها به مجرّد اينكه از كشورهاى غيراسلامى وارد شده‏اند، اشكال ندارد، ولى آنچه كه پوشيدن آن با عفّت و اخلاق اسلامى منافات داشته باشد و يا ترويج فرهنگ غربى كه دشمن فرهنگ اسلامى است، محسوب مى‏شود، واردات و خريد وفروش و پوشيدن آن جايز نيست و دراين مورد بايد به مسئولين مربوطه مراجعه شود تا از آن جلوگيرى كنند.

 

س 1375: تقليد از مدهاى غربى در كوتاه كردن مو چه حكمى دارد؟

معيارهاى حرمت در اين موارد، شبيه شدن به دشمنان اسلام وترويج فرهنگ آنهاست و اين موضوع با توجه به كشورها و زمانها و اشخاص مختلف، فرق مى‏كند و اين امر مختص به غرب هم نمى‏باشد.

 

س 1376: آيا جايز است مربيان مدارس موهاى دانش آموزانى را كه موهاى سر خود را به شكلهاى غربى كه مخالف آداب اسلامى و تشبه به كفار است، اصلاح و آرايش مى‏كنند، بتراشند؟ با علم به اينكه راهنمايى و نصيحت آنان فايده‏اى ندارد؟ و آنان ظواهر اسلامى را در مدرسه رعايت مى‏كنند ولى پس از خروج از مدرسه تغيير وضعيت مى‏دهند، وظيفه ما چيست؟

تراشيدن موى سر دانش آموزان توسّط مربّيان شايسته نيست. اگر مسئولين مدرسه تشخيص دادند كه بعضى از كارهاى دانش آموزان با آداب و فرهنگ اسلامى تناسب ندارد، بهتر است آنان را نصيحت و راهنمايى‏هاى پدرانه نمايند و در صورت نياز اولياى آنان را براى كمك به حل مشكل، از وضعيت دانش آموزان خود آگاه نمايند و البته مراعات قوانين آموزش و پرورش، لازم است.

 

س 1377: پوشيدن لباس آمريكايى چه حكمى دارد؟

پوشيدن لباسهايى كه توسط دولتهاى استعمارى توليد شده‏اند، ازاين جهت كه ساخت دشمنان اسلام است، فى نفسه اشكال ندارد، ولى اگر اين كار مستلزم ترويج فرهنگ غيراسلامى دشمن باشد و ياباعث تقويت اقتصاد آنان براى استعمار و استثمار سرزمين هاى اسلامى‏شود و يا منجر به وارد شدن ضرر اقتصادى به دولت اسلامى گردد، داراى اشكال است و حتّى در بعضى از موارد جايز نيست.

 

س 1378: آيا براى زنان، شركت درمراسم استقبال و خوش‏آمدگويى و تقديم دسته گل كه توسّط وزارت‏خانه‏ها و ادارات دولتى و غير آنها، ترتيب داده مى‏شود، جايز است و آيا صحيح است كه شركت آنان را در اين مراسم، اين گونه توجيه كنيم كه هدف ما نشان دادن حرّيت و احترام زن در جوامع اسلامى است؟

دعوت از زنان براى مشاركت درمراسم استقبال و خوش آمدگويى به مهمانان خارجى وجهى ندارد و در صورتى كه موجب فساد وترويج فرهنگ غيراسلامى شود، جايز نيست.

 

س 1379: پوشيدن كروات چه حكمى دارد؟

به طور كلى پوشيدن كروات و ديگر لباسهايى كه پوشش و لباس غير مسلمانان محسوب مى‏شوند بطوريكه پوشيدن آنها منجر به ترويج فرهنگ منحطّ غربى شود جايز نيست.

 

س 1380: فروش كليه عكسها و كتابها و مجلاتى كه بطور آشكار مشتمل بر امور قبيح و مبتذل نيستند ولى بطور ضمنى باعث ايجاد جوّ فرهنگى فاسد و غير اسلامى بخصوص در بين جوانان مى شوند، چه حكمى دارد؟

خريد و فروش و ترويج امورى از اين قبيل كه منجر به انحراف جوانان و فساد آنان و باعث پيدايش جوّ فرهنگى فاسدى مى شوند، جايز نيست و واجب است از آنها اجتناب شود.

 

س 1381: امروزه وظيفه زنان براى مقابله با تهاجم فرهنگى به جامعه اسلامى ما چيست؟

يكى از مهمترين وظايف آنان حفظ حجاب اسلامى و ترويج آن و پرهيز از لباسهائى است كه پوشيدن آنها تقليد از فرهنگ دشمن محسوب مى‏شود.

 

س 1382: بعضى از مسلمانان عيدهاى مسيحيان را جشن مى‏گيرند، آيا اين كار اشكال ندارد؟

جشن گرفتن ميلاد حضرت عيسى مسيح «على نبيّنا و آله و عليه السلام» اشكال ندارد.

 

س 1383: آيا پوشيدن لباسى كه تبليغ و تشويق شراب روى آن وجود دارد، جايز است؟

جايز نيست.


مهاجرت و پناهندگى سياسى

س 1384: پناهندگى سياسى به كشورهاى خارجى چه حكمى دارد؟ آيا جعل داستان غيرواقعى براى دستيابى به پناهندگى سياسى، جايز است؟

پناهندگى سياسى به دولت غير مسلمان تا زمانى كه مفسده‏اى بر آن مترتّب نشود، فى‏نفسه اشكال ندارد. ولى براى دستيابى به آن ، توسل به دروغ و جعل چيزى كه واقعيت ندارد، جايز نيست.

 

س 1385: آيا براى يك شخص مسلمان مهاجرت به كشورهاى غير اسلامى جايز است؟

اگر خوف انحراف از دين وجود نداشته باشد اين كار اشكال ندارد و واجب است در آنجا بعد از رعايت احتياط و مواظبت نسبت به دين ومذهب به مقدارى كه توانايى دارد مبادرت به دفاع از اسلام و مسلمين نمايد.

 

س 1386: آيا مهاجرت به سرزمين اسلام بر زنانى كه در سرزمين كفر اسلام آورده‏اند، به دليل اينكه بر اثر خُوف از خانواده و جامعه نمى‏توانند اسلام خود را آشكار كنند، واجب است؟

در صورتى كه مهاجرت به سرزمين اسلام براى آنان حَرَج داشته باشد واجب نيست، ولى واجب است تا حد امكان نسبت به نماز و روزه و ساير واجبات مراقبت نمايند.

 

س 1387: زندگى در كشورى كه اسباب معصيت مانند برهنگى و گوش دادن به نوارهاى مبتذل موسيقى و غيره در آن فراهم است، چه حكمى دارد؟ كسى كه در آنجا تازه به سن تكليف رسيده چه حكمى دارد؟

اقامت و زندگى آنها، فى‏نفسه اشكال ندارد، ولى بايد از امورى كه از نظر شرعى بر او حرام هستند اجتناب كند و اگر نمى‏تواند بايد به كشورهاى اسلامى مسافرت نمايد.


تجسّس و خبرچينى و افشاء اسرار

س 1388: تعدادى گزارش كتبى راجع به اختلاس اموال دولتى توسط يكى از كارمندان دريافت گرديده كه بعد از انجام تحقيقات در مورد اين اتهام، صحّت بعضى از آن گزارشها براى ما آشكار شده است. ولى هنگام تحقيق از فرد متهم خود او همه اتهامات را انكار مى‏كند، آيا ارسال اين گزارشات به دادگاه با توجه به اينكه باعث از بين رفتن آبروى شخص مى‏شود، جايز است يا خير؟ و بر فرض عدم جواز، اشخاصى كه ازاين مسئله مطلع هستند چه تكليفى دارند؟

اگر فردى كه مسئول حمايت و حفظ بيت‏المال و اموال دولتى است از اختلاس آن اموال توسط يكى از كارمندان يا غير او مطلع شود، از نظر شرعى و قانونى مكلّف است براى احقاق حق، اطّلاعات خود را در اين زمينه به نهادهاى مربوطه ارائه دهد و ترس از بين رفتن آبروى متهم از نظر رسمى مجوزى براى كوتاهى از احقاق حق جهت حفظ بيت المال محسوب نمى‏شود و افراد ديگر، گزارشات خود را مستندا به مسئولين مربوطه ارائه دهند تا ايشان بعد از تحقيق و تفحّص و اثبات مطلب، اقدام نمايند.

 

س 1389: مشاهده مى كنيم كه بعضى از مطبوعات اخبارى از قبيل دستگيرى سارقين، كلاهبرداران، گروههاى رشوه گيرنده در ادارات و افرادى كه اقدام به انجام اعمال منافى عفت مى‏كنند و همچنين گروههاى فساد و ابتذال و كلوپ‏هاى شبانه را چاپ مى‏كنند، آيا چاپ ونشر اين قبيل اخبار ، بنوعى اشاعه فحشا محسوب نمى‏شود؟

مجرّد نشر حوادث و وقايع در مطبوعات اشاعه فحشا محسوب نمى‏شود.

 

س 1390: آيا جايز است دانشجويان يكى از مراكز آموزشى گزارشهايى از منكراتى را كه مشاهده مى‏كنند به مسئولين فرهنگى ارائه دهند تا از ارتكاب آنهاجلوگيرى شود؟

اگر گزارشها راجع به امور علنى باشد و عنوان تجسّس و غيبت بر آنها صدق نكند، اشكال ندارد و بلكه در صورتى كه جزء مقدمات نهى از منكر باشد واجب است.

 

س 1391: آيا بيان ظلم ياخيانت بعضى از مسئولين ادارات در برابر مردم جايز است؟

گزارش دادن ظلم به مراكز و مراجع مسئول براى پيگيرى و تعقيب بعد از تحقيق و اطمينان نسبت به آن اشكال ندارد و حتّى اگر از مقدمات نهى از منكر محسوب شود واجب مى‏گردد، ولى بيان آن در برابر مردم وجهى ندارد بلكه اگر موجب فتنه و فساد و تضعيف دولت اسلامى‏شود حرام است.

 

س 1392: تحقيق از اموال مؤمنين و گزارش آن به دولت و حاكمِ ظالم بخصوص اگر منجر به اذيت و ورود خسارت به آنها شود چه حكمى دارد؟

اين قبيل اعمال از نظر شرعى حرام هستند و در صورتى كه خسارت وارده به‏دليل خبرچينى از مؤمنين نزد ظالم باشد، موجب ضمان مى‏گردد.

 

س 1393: آيا تجسّس در امور شخصى و غير شخصى مؤمنين به دليل امر به معروف و نهى از منكر، در صورتى كه از آنان ارتكاب حرام يا ترك معروف مشاهده شود، جايز است؟ اشخاصى كه براى كشف تخلفات مردم تجسّس مى كنند با اينكه مكلف به اين كار نيستند، چه حكمى دارند؟

مبادرت به امر بررسى و تحقيق قانونى نسبت به كار ادارى كارمندان و غير آنان توّسط مأموران رسمى تفحّص و تحقيق در چارچوب ضوابط و مقرّرات قانونى اشكال ندارد ولى تجسس در كار ديگران و يا تحقيق دراعمال و رفتار كارمندان براى كشف اسرار آنان در خارج از حدود و ضوابط قانونى براى آن مأموران هم جايز نيست.

 

س 1394: آيا سخن گفتن از اسرار شخصى و امور خصوصى و سرّى در برابر مردم جايز است؟

كشف و بيان امور خصوصى و شخصى در برابر ديگران اگر به نحوى مربوط به افراد ديگر هم باشد و يا موجب ترتّب مفسده شود جايز نيست.

 

س 1395: روانپزشكان غالبا براى دستيابى به علل بيمارى و راههاى درمان آن سؤالاتى راجع به امور شخصى و خانوادگى بيمار از او مى‏كنند، آيا براى بيمار پاسخ دادن به آن سؤالات جايز است؟

اگر مفسده‏اى بر آن مترتّب نشود و غيبت و اهانت به شخص ديگرى هم محسوب نشود، اشكال ندارد.

 

س 1396: گاهى بعضى از نيروهاى امنيتى ورود به بعضى از مراكز و نفوذ در گروهها را براى كشف مراكز فحشا و گروههاى تروريستى ضرورى مى‏دانند، همانگونه كه روشهاى تجسّس و تحقيق نيز همين را اقتضا مى‏كنند، اين كار از نظر شرعى چه حكمى دارد؟

اگر با اجازه مسئول مربوطه و با التزام به رعايت ضوابط و مقرّرات قانونى باشد و از آلوده شدن به گناه و ارتكاب فعل حرام اجتناب شود، اشكال ندارد و بر مسئولين نيز واجب است كه بر كار آنان از اين جهت نظارت و توجه كامل داشته باشند.

 

س 1397: عدّه‏اى در برابر ديگران مبادرت به طرح كمبودها و ضعفهايى كه در جمهورى اسلامى وجود دارد، مى‏كنند، گوش دادن به اين سخنان و حكايتها چه حكمى دارد؟

واضح است هر عملى كه موجب بدنام شدن چهره جمهورى اسلامى كه در برابر كفر و استكبار جهانى ايستاده است، شود به نفع اسلام و مسلمين نيست. بنابراين، اگر اين سخنان موجب تضعيف نظام جمهورى اسلامى باشد جايز نيست.