مسائل مربوط به تشريح
س 62 ـ آيا مجازيم مسلمانى را كه وصيت كرده بعد از
وفاتش ، وى را تشريح كنند ، تشريح نماييم ؟
ج 62 ـ با عدم ضرورت مانند حفظ نفس محترمه و امكان
استفاده از جسد ميت كافر ولو با خريد آن جائز نيست . والله العالم
س 63 ـ اگر ندانيم جسدى كه در اختيار ماست جسد يك
مسلمان است يا كافر يا اهل كتاب ، آيا مجازيم آن را تشريح نماييم ؟
ج 63 ـ دائر مدار اين است كه ميّت درچه محلى باشد اگر
در دار الاسلام وبلاد مسلمين است محكوم به اسلام است و تشريح
س 64 ـ آياتفاوتى بين اهل تسنن واهل تشيّع درعدم
جوازتشريح جسد،وجوددارد؟
ج 64 ـ تفاوتى وجود ندارد . والله العالم
س 65 ـ آيا مى توان جسد افراد به ظاهر مسلمان ـ مسلمان
شناسنامه اى ـ را كه به خاطر ارتداد ، فساد اخلاقى ، قاچاق مواد مخدر ، مسائل سياسى
و . . . اعدام شده اند تشريح نمود؟
ج 65 ـ مرتدّ حكم كافر را دارد ولى مسلمان محكوم به
اعدام جسدش حكم جسد مسلمان را دارد . والله العالم
س 66 ـ آيا مى توان براى تشريح ، جهت آموزش ، به علّت
كمبود جسد واستخوان كه بدون آنها آموزش امكان پذير نيست اقدام نبش قبر غير مسلمانان
نمود ؟
ج 66 ـ اگر در ذمّه اسلام نبوده جائز است و اگر در ذمّه
اسلام بوده در صورتيكه طبق آداب خودشان جائز باشد اشكالى ندارد . والله العالم
س 67 ـ در فرض مسأله فوق (66) اگر ندانيم اين قبر متعلق
به مسلمان يا غير مسلمان است ، آيا مجازيم نبش قبر انجام دهيم ؟
ج 67 ـ اگر در بلاد مسلمين است جائز نيست . والله
العالم
س 68 ـ در صورتى كمبود جسد و استخوان ، آيا مى توانيم
استخوان هايى را كه در بيابان و قبرستان ها مى يابيم و يا به وسيله عمليات حفارى
شهردارى ها در سطح خاك ظاهر مى شوند ـ چه متعلق به مسلمانان و چه غير مسلمانان ـ
مدتى جهت آموزش استفاده كرده و بعد از اتمام كار ، به يك مركز آموزشى هديه نماييم
ويا دفن كنيم ؟
ج 68 ـ استخوان مرده مسلمان بايد فوراً دفن شود . والله
العالم
س 69 ـ 1 : آيا براى تشخيص علت مرگ جهت پيشرفت علم
پزشكى و تعليم به دانشجويان شكافتن ـ كالبد شكافى ـ جائز است ؟
2 : اگر كالبد شكافى براى كشف جرم و شناسايى قاتل باشد حكم چگونه است؟
3 : اگر كالبد شكافى تنها راه براى رهايى يك متهم بى گناه از مرگ باشد قضيه چند
حكم دارد ؟
ج 69 ـ 1 : شكافتن جسد كافر جائز است . والله العالم
2 : جائز نيست . والله العالم
3 : كالبد شكافى در موازين قضائى شرعى به منظور شناختن مجرم جائز نيست و متهم
اگر از راههاى مشروع و منطقى جرمش ثابت نشودآزادمى شود .والله العالم
س 70 ـ اگر براى تشخيص حيات يا مرگ مصدومى تنها راه
منحصر به شكافتن يكى از شريان هاى وى باشد بفرمائيد :
1 : آيا انجام اين كار جائز است يا خير؟
2 : آيا انجام اين عمل درصورت ضرورت مستلزم پرداخت ديه مى باشد ياخير ؟
3 : اگر بايد ديه پرداخت شود به عهده كيست كه بپردازد ؟
ج 70 ـ 1 و 2 و 3 : براى مجرّد تشخيص حيات يا مرگ ،
شكافتن شريانهاى مصدوم جائز نيست ولى اگر مقدمه معالجه او باشد جايز است وبا اذن
خود او يا ولى او يا مجتهد جامع الشرائط يا وكيل مجتهد و در صورت توقف حفظ حيات او
بر شكافتن شريان وفوريّت آن و عدم دسترسى به ولى وجوب ديه معلوم نيست . والله
العالم .
س 71 ـ معمولاً روى انسان ها آزمايش هاى طبى گوناگونى
كه گاه خطرناك هم مى باشد انجام مى دهند براى كسب اطلاعات بيشتر پزشكى در جهت تشخيص
امراض و درمان آنها بفرمائيد :
1 : اگر بيمارى قطع داشته كه چنانچه خود را در معرض چنين آزمايشاتى قرار دهد
باستقبال خطرات جانى براى خود رفته است ولى از طرفى هم به پيشرفت علم پزشكى و به
معالجه و مداواى جامعه مسلمانان در آينده كمك نموده است ، آيا خود را در معرض چنين
آزمايشاتى قرار دادن جائز است ؟
2 : اگر ضرر جانى محتمل باشد ، ولى كمك به علم پزشكى فوق الذكر قطعى آيا در اين
صورت مى تواند خود را در معرض آزمايش قرار دهد ؟
3 : اگر هيچ گونه علم به ضرر جانى براى خود نداشته باشد و فايده آزمايش هم براى
كمك فوق الذكر محتمل باشد ، چه حكمى دارد ؟
4 : اگر فايده آزمايشات فوق الذكر به سود تمامى افراد بشر تمام گردد بفرمائيد
حكم خود را در معرض قرار دادن در صورت علم به ضرر و يا احتمال ضرر و يا عدم علم به
ضرر چه خواهد بود ؟
5 : در صورتى كه آزمايشات فوق براى اهداف فوق الذكر هيچ گونه ضررى براى انسان
بيمار نداشته باشد آيا طبيب بدون اطلاع دادن به بيمار و بدون كسب اجازه از او مى
تواند چنين اقدامى نمايد ؟
6 : اگر در صورت ضرورت انجام چنين آزمايشاتى جائز باشد چگونه بودن آن ضرورت را
بيان نماييد ؟
ج 71 ـ 1 : جائز نيست . والله العالم
2 : اگر احتمال ضرر معتنى به و عقلائى باشد جايز نيست . والله العالم
3 : جائز نيست چون احتمال ضرر جانى منتفى نيست . والله العالم
4 : جواب همان است كه از سه مسئله قبل دانسته شد . والله العالم
5 : نمى تواند . والله العالم
6 : ضرورت ، توقف حفظ نفس شخص بيمار براى عملى است كه فايده آزمايشى دارد .
والله العالم
س 72 ـ اگر آزمايشات فوق روى حيوانات انجام شود كه در
پايان آنها حيوانات از بين خواهند رفت بفرمائيد صرف نظر از ضمان آيا چنين كارى براى
پيشرفت كارهاى پزشكى جائز است ؟
ج 72 ـ جايز است ولى رحم انسانى و اسلامى اقتضاء دارد
كه به صورتى انجام شود كه بى رحمى نسبت به حيوان زبان بسته شمرده نشود و موجب زجر و
شكنجه زياد او نشود .والله العالم
س 73 ـ در صورتى كه ضرورت داشته باشد علت مرگ يك شخص
بطور مثال جهت تعيين قاتل وى مشخص شود ، آيا مجازيم جسد وى را در پزشكى قانونى ،
تشريح نماييم ؟ و يا اگر مدفون باشد ، نبش قبر كرده جسد وى را بررسى نماييم ؟
ج 73 ـ در مورد سؤال حكم بجواز تشريح مشكل است ولى نبش
قبر براى ديدن بدن واثبات حق اشكالى ندارد . والله العالم
س 74 ـ با وجود امكان تهيه جسد كافر از خارج چناچه در
بعض ممالك اسلامى عمل مى شود آيا واجب است مسئولين مربوطه اقدام نمايند ؟ و با وجود
امكان تهيه ، ضرورت جواز تشريح ميت مسلمان پيدا مى شود يا خير ؟
ج 74 ـ با امكان تهيه جسد كافر هر چند بخريد آن باشد
تشريخ ميّت مسلمان به عنوان ضرورت جائز نيست . والله العالم