1 -فرهنگ معين ، ج 2، ذيل لغت (شعر).
2 -پديد آورندگان اين منظومه هاى هفتگانه ، عبارت بودند از:
ـ ابوالحارث جندح بن حجرالكندى معروف به امرؤ القيس (540 ـ 500 م) .
ـ طَرَفة بن العبد بن سفيان بن سعد (569 ـ 543 م) .
ـ زهير بن ابى سلمى المرّى (بين سالهاى 530 تا 627 م) .
ـ ابو عقيل لبيد بن ربيعة العامرى (متوفّى 41 ه . ق) .
ـ ابوالاسود ابو عبّاد عمرو بن كلثوم بن مالك التّغلبى (متوفّى 570 م) .
ـ ابوالمغلس عنترة بن شدّاد العبسى (615 ـ 525 م) .
ـ حارث بن ظليم بن حلزة اليشكرى البكرى (معاصر عمرو بن هند پادشاه حيره) .
3 -ترجمه تفسير الميزان ، ج 15، ص 518 ؛ نهج الفصاحه ، حديث
شماره 2215.
4 -يَّس (36)، آيه هاى 69 و 70.
5 -حـاشـيـه امـيـر ازهـرى بـر مـغنى ابن هشام ، ج 1، ص 99، و
كتاب العين ، ج 1، ص 656.
6 -همان ، ص 99.
7 -وَ ما عَلَّمْناهُ الشِّعرَ وَ ما يَنْبَغى لَهُ.
8 -اين محقّق اديب شيعى و واژه شناس نامدار عرب كه بنا به نقلى
از ابناى ملوك عجم بـوده و انـوشـيـروان ، آنـان را پـس از فـتـح يـمـن بـدان صـوب
گـسـيـل داشـتـه است در خردورزى ، علم ، حلم ، زهد، صلاح و وقار، شهره زمان خود
بوده و دانـشـمـنـدان نـحـوى بـلنـد آوازه اى هـمـانـنـد سـيـبـويـه و نـضـر بـن
شميل در محضر او تلمّذ كرده اند. كلام ماندگار او در معرّفى امير مؤ منان على 7 به
عنوان امـام الكـلّ، در مـيـان ادب دوسـتـان عـرب زبـان حـكـم مَثل سائره را پيدا
كرده است :
احتياجُ الكُلِّ اِليه ، و اِستغْنائه عَنِ الكُلِّ دليلٌ عَلى اَنَّهُ امامُ
الكُلّ.
9 -سَتُبدى لكَ الايام ... .
10 -عـَسـَفَ مـِنَ الطَّريـق : دسـت و پـا بـر زمين زد و به
بيراهه رفت . (ر. ك . فرهنگ جامع ، احمد سيّاح ، ج 3، ص 994).
11 -ر. ك . معارف و معاريف ، سيد مصطفى حسينى دشتى ، ج 2، صص
882 و 883 .
12 -الرَّجَزُ فى التهذيب و اللسان و غيررها من المصادر
كالسّيرة مثلاً.
13 -يس ، آيه 69 .
14 -ترتيب كتاب العين خليل بن احمد فراهيدى ببه تحقيق دكتر
مهدى مخزومى و دكتر ابراهيم سامرّايى ، ص 656 .
15 -فـرهـنـگ آنـنـد راج ، مـحـمـّد پـادشاه (شاد)، زير نظر
محمّد دبير ساقى ج 3 ص 2057.
16 -فرهنگ نفيسى ، دكتر على اكبر نفيسى (ناظم الاطباّ)، ج 5،
ص 3341.
17 -فـرهـنـگ فـارسـى ، ج 3، ص 4144 ؛ المـعـجم فى معايير
اشعار العجم ، شمس الدّيـن محمّد بن قيس رازى به تصحيح محمّد بن عبد الوهاب قزوينى
و مدرّس رضوى ، ص 67.
18 -فرهنگ فارسى ، ج 2، ص 2046.
19 -فرهنگ نفيسى ، ج 5، ص 3564.
20 -بـحـر مُنْسَرح ، بر وزن : (مستفعلن مفعولات مستفعلن)جزء
دايره چهارم از دواير عـروضـى خليل بن احمد كه به آن (مشتبهه)نيز گويند ر. ك : وزن
شعر فارسى ، دكتر پرويز ناتل خانلرى ، ص 167.
21 -فرهنگ فارسى ، ج 4، ص 4411 ؛ المعجم فى معايير اشعار
العجم ، ص 67.
22 -فرهنگ نفيسى ، ج 5، ص 3564 و 3793.
23 -بـحـر رجـَز مـسـدَّس ، كـه هـر نـيـمـى از وزن سـه بار
(مستفعلن)و كلاً شش بار (مستفعلن)است .
24 -بـحـر رجـَز مـثـمَّن ، كه هر نيمى از اين وزن چهار بار
(مستفعلن)و كلاً داراى هشت بار (مستفعلن)مى باشد.
25 -شعراء (26)، آيه 227.
26 -تـرجـمـه تـفـسـيـر المـيـزان ، ج 15، ص 519 بـه نقل از
تفسير الدّرّ المنثور.
27 -مقدّمه ديوان ابن حسام خوسفى ، ص بيست و سه ؛ تحقيقات
ادبى ، كيوان سميعى ، صص 181 و 182.
28 -اسباب استهزاء و ريشخند.
29 -ديوان منوچهرى ، به تصحيح محمّد دبير سياقى ، صص 140 و
141.
30 -قريض : شعر (فرهنگ فارسى ، ذيل ماده شعر).
31 -عبيداللّه بن زياد، والى ستمكار كوفه و از آمران قتله
كربلا.
32 -منشاءت قائم مقام فراهانى ، محمّد عبّاسى ، ص 49 تا 52.
33 -تـفـسـيـر مـنهج الصّادقين ، به كوشش حاج سيّد ابوالحسن
مرتضوى و على اكبر غفّارى ، ج 6، ص 495.
34 -تـفسير منهج الصّادقين ، ج 6، ص 495، مؤ لّف منهج
الصّادقين اضافه مى كند: اين هر دو حديث را (بخارى)و (مسلم)نيز در (صحيحين)آورده
اند.
35 -ترجمه تفسير الميزان ، ج 15، ص 519.
36 -مستدرك حاكم نيشابورى ، ج 3، ص 582 و نيز الغدير، ج 2، ص
6.
37 -الغدير، ج 2، ص 7 و نيز سفينة البحار، ج 6، ص 606.
38 -امـالى شـيـخ طـوسـى ، ص 29 ؛ الغـدير، ج 2، ص 4؛ سفينة
البحار، ج 4، ص 449.
39 -سفينة البحار، ج 8، صص 230 و 231.
40 -منهج الصّادقين ، ج 6، ص 495.
41 -تفسير صافى ، ص 361.
42 -مستدرك حاكم نيشابورى ، ج 3، صص 488 و 489.
43 -سـفـيـنـة البـحار، ج 4، ص 119؛ تفسير صافى ، ص 361؛
تفسير نمونه ، ج 15، ص 385؛ معجم رجال الحديث ، ج 8، ص 221.
44 -تـفـسـيـر صـافـى ، ج 2، ص 230 ؛ وسـايـل الشـيـعـه ، ج
10، ص 476؛ بحارالانوار، ج 76، ص 291 به نقل از عيون اخبار الرّضا ج 1 / ص 7 .
45 -همان .
46 -همان ، ص 230 .
47 -بحارالانوار، ج 76، ص 291 به نقل از عيون اخبار الرّضا ج
1، ص 7 .
48 -رجال شيخ طوسى ، به دلالت حاج شيخ عباس قمى در سفينة
البحار، 289.
49 -بـحـارالانـوار، ج 44، ص 287. از ايـن سـخـن امـام مـى
توان به ارزش عزادارى سنّتى پى برد.
50 -جامع احاديث الشّيعه ، ج 12، ص 567.
51 -ادب الطّف ، ج 1، صص 52 و 53.
52 -ادب الطّف ، ج 3، ص 300 تا 304 و ج 7، ص 620 و 621.
53 -سفينة البحار، ج 3، صص 302 و 303.
54 -همان ، ص 304.
55 -لهوف ، سيّد بن طاووس ، ترجمه عقيقى بخشايشى ، صص 177 و
178.
56 -سفينة البحار، ج 3، صص 307 و 308.
57 -لهوف ، ص 188.
58 -سفينة البحار، ج 7، ص 161.
59 -همان ، ص 106.
60 -همان .
61 -سفينة البحار، ج 7،ص 563.
62 -همان ، ج 6، ص 275.
63 -همان ، ج 8، ص 535.
64 -همان ، ج 3، صص 197 و 198، ج 2، ص 13، و ج 5، ص 90، و ج
6، ص 242.
65 -همان ، ج 1، ص 586.
66 -سفينة البحار، ج 3، ص 525، و ج 4، ص 448.
67 -همان ، ج 8، ص 582.
68 -مـقـتـل خـوارزمـى ، ص 301؛ و لهـوف ، صـص 71 و 72، و
مقتل ابى مخنف ، ص 54.
69 -فرسان الهيجاء، ص 3 تا 6.
70 -مقتل ابى مخنف ، ص 90 تا 93.
71 -الفـتـوح ، محمد بن علىّ بن اعثم كوفى ، ترجمه محمّد بن
احمد مستوفى هروى ، ص 884 و 908.
72 -مقتل ابى مخنف ، ص 103.
73 -همان ، ص 104 تا 106.
74 -همان ، ص 107 و 108 و 109.
75 -همان ، ص 109.
76 -همان ، ص 111.
77 -همان ، ص 112.
78 -همان ، ص 113 و 114.
79 -ابـو جـعـفـر حـسـن بـن مـحـمـّد بـن حـسـن قـمـى كـه اثر
ارزشمند تاريخ قم را در سـال 378 ه . ق بـه زبـان عـربـى تـاءليـف و حـسـن بـن
عـلى قـمـى آن را بـه سـال 805 ـ 806 ه . ق بـه فـارسـى تـرجمه كرده است ، دوّمين
انگيزه خود را از تاءليف تاريخ قم بدين گونه توضيح مى دهد:
[... بـه كـرّات از ابـوالفضل محمّد بن الحسين العميد ـ رحمَه اللّه ـ شنيدم كه او
تعجّب مى نـمـود و مى گفت : سخت عجيب است كه اهل قم ، اخبار قم ... ترك كرده اند و
ايشان را در آن ، كـتـابـى نيست و همچنين شعرى از اشعار جعفر بن محمّد بن علىّ
العطار پيش ايشان نيست ، و پـيـش او شـعـر ابـى جعفر از بهترين شعرها بوده زيرا كه
او در آن ، معانى لطيفه اختراع كـرده و بـر نـُظـَراى ( هـمـانـنـدان)خـود از
رودكـى و رازى ، بـدان شـعـر فـايـق شـده و ابـوالفـضـل در حـقّ او فـرمـوده كـه :
ابـو جـعفر در روزگار خود همچو امرء القيس است در روزگـار خـود، پـس جـمـع كـردم از
بـراى ابوالفضل بعضى از شعر ابوجعفر، جز از آن اشعار كه از براى خزانه مولانا ـ
ادامَ اللّه نعمائه ـ جمع كرده بودم . (ر. ك : تاريخ قم ، تـاءليـف حـسـن بـن
مـحـمـد بـن حـسـن قـمـى ، ترجمه حسن بن على قمى ، به تصحيح سيّد جلال الدّين
تهرانى ، ص 1 و 11 و 18)
نـظـر اديـب كـم نـظـيرى همانند ابن عميد درباره ابوجعفر قمى و شعر او، بايد مورد
عنايت اهـل تحقيق قرار گيرد چرا كه او همان دانشمندى است كه صاحب بن عبّاد به خاطر
همصحبتى و مـلازمـت او، بـه ايـن نـام مـشـهـور گـرديـده اسـت . ابـن عـمـيـد كـه
بـه سال 328 ه . ق به مقام وزارت ركن الدّوله ديلمى رسيده به خاطر يد طولايى كه در
علوم متداول زمان خود خصوصاً (ادب)و (ترسّل)داشته است به جاحظ دوّم معروف بوده و
كسى در ايـن دو رشـتـه عـلمـى بـه پـايـه او در آن روزگـار ( تـا 359 ه . ق كـه
سـال درگذشت اوست) . نرسيده است ، (ر. ك : معارف و معاريف ، ج 1، ص 77) و مسلّماً
اگر پـانـزده بـاب از بـيـست باب تاريخ قم به تاراج روزگاران نرفته بود، ما امروز
مى تـوانـسـتـيـم با مراجعه به باب هجدهم اين اثر ارزشمند، صدق گفتار و نظر صائب
ابن عميد را درباره ابو جعفر قمى و شعر او ملاحظه كنيم و با آثار يكصد و سى نفر
ديگر از شـعـراى قـم تـا سـده چهارم نيز ـ كه به دو زبان فارسى و عربى شعر مى گفته
اند ـ آشـنـا شـويـم ـ و داورى مـنـصفانه ترى را در مورد بزرگ ترين شاعر فارسى زبان
در سده هاى آغازين هجرى ارائه دهيم .
80 -سـال هـاى تـولّد و وفـات شـاعـران از جـلد اوّل و دوم
(گـنـج سـخـن) تـاءليـف دكـتـر ذبـيـح اللّه صـفـا نقل شده است .
81 -تاريخ مفصّل ايران ، عبّاس اقبال آشتيانى ، ص 185.
82 -تـاريـخ ادبيّات ايران ، دكتر ذبيح اللّه صفا، ج 1، ص
200، و سفينة البحار، حاج شيخ عبّاس قمى ، ج 6، ص 268.
83 -مـقـدمـه ديـوان فـدايـى مـازندرانى به قلم آقاى فريدون
اكبرى شلدّره اى ، ص يازده .
84 -ادبـيـّات نـمـايـشـى در ايـران ، جـمشيد ملك پور، ج 1، ص
210 به دلالت آقاى فريدون اكبرى شلدره اى در مقدمه ديوان فدائى مازندرانى .
85 -گنج سخن ، دكتر ذبيح اللّه صفار، ج 1، ص 68.
86 -كسايى مروزى ، زندگى و انديشه و شعر او، محمّد امين رياحى
، ص 37 و 41.
87 -كسائى مروزى ، زندگى و انديشه و شعر او، صص 69، 70.
88 -حديقه سنائى غزنوى ، به تصحيح مدرّس رضوى ، ص 266.
89 -زفان : زبان .
90 -مثنوى ، (چاپ نيكلسون) ، ج 3، ص 318.
91 -ديوان قوامى رازى ، محدّث ، چاپ 1334.
92 -ديوان سيف فرغانى ، دكتر ذبيح اللّه صفا، ج 1، ص 176.
93 -تاريخ ادبيّات ايران ، دكتر ذبيخ اللّه صفا، ج 3، ص 637.
94 -ديـوان اشعار ابن يمين فريومدى به تصحيح حسينعلى باستانى
راد، ص 589 و 590.
95 -كلّيات سلمان ساوجى ، دكتر عبّاسعلى وفايى ، ص 33 و 34.
96 -ديـوان مـحـمـّد بـن حـسـام خـوسـفـى ، احـمـد احـمدى
بيرجندى و سالك ، مقدّمه ، ص چـهـل و شـش و چـهـل و هـفـت ، و نـيز گنج سخن ، ج 2،
ص 340؛ حماسه سرايى در ايران ، دكتر ذبيح اللّه صفا، ص 377 و 379.
97 -ديوان محمّد بن حسام خوسفى ، همان ، ص 378 تا 381.
98 -همان ، ص 381 تا 384.
99 -همان ، ص 384 تا 387.
100 -ديوان محمّد بن حسام خوسفى ، ص 225 تا 227.
101 -ديوان محمّد بن حسام خوسفى ، ص 232 تا 234.
102 -ديوان محمّد بن حسام خوسفى ، ص 223 تا 225.
103 -گنج سخن ، ج 2، ص 247.
104 -ديوان خواجوى كرمانى ، مهدى افشار، ص 560 و 561.
105 -مضمار بر وزن محراب ، ميدان اسب دوانى و آخرين نقطه كه
اسب در مسابقه به آن برسد، در اينجا مجازاً اشاره به تعداد آسمان در هياءت فلكى
قديم دارد.
106 -ديوان خواجوى كرمانى ، ص 640 تا 608.
107 -همان ، ص 560.
108 -گلواژه ، به انتخاب محمد مطهّر، دفتر چهارم ، ص 455.
109 -ديوان مولانا محتشم كاشانى ، مهرعلى گرگانى ، مقدّمه .
110 -ديوان مولانا محتشم كاشانى ، مهرعلى گرگانى ، ص 280 ـ
283.
111 -به نظر مى رسد كه (شور نُشور) صحيح باشد بدون (واو عطف)
.
112 -ديوان مولانا محتشم كاشانى .
113 -شـرح مـراثـى سيّد بحر العلوم ، ترجمه شيخ رحمة اللّه
كرمانى ، به تحقيق حـسـيـن درگـاهـى ، شـركـت چـاپ و انـتـشـارات اسـوه ، چـاپ اوّل
، سال 1376، صص 49 و 48.
114 -شرح مراثى سيّد بحرالعلوم .
115 -شـرح مـراثى سيّد بحرالعلوم ، ص 48، والذّريعه الى
تصانيف الشّيعه ، ج 25، ص 85.
116 -جمع بحر، درياها.
117 -گريه كن .
118 -كلّيات صائب تبريزى ، بيژن ترقّى .
119 -مراد، صبح كاذب و صبح صادق است .
120 -ديـوان مـلاّ مـحـمـّد رفـيـع واعـظ قـزويـنـى ، بـه
كـوشش دكتر سيّد حسن سادات ناصرى ، ص 480 تا 485.
121 -ديوان حزين لاهيجى ، به تصحيح ذبيح اللّه صاحبكار، ص
665.
122 -كـليـّات ديـوان مـولانـا بـيـدل دهـلوى ، بـه
اهـتـمـام حـسـيـن آهـى ، بـه تـصحيح خال محمّد خسته ، خليل اللّه خليلى ، ص 289.
123 -عبيداللّه بن زياد.
124 -گلواژه ، ص 520 و 521.
125 -روزنامه جمهورى اسلامى ، سال 21، شماره 5820.
126 -مجموعه شعر ماه و نخل ، صص 88 و 89.
127 -مجموعه شعر ماه و نخل ، صص 133 و 134.
128 -همان ، ص 124.
129 -مجموعه شعر ماه و نخل ، صص 43 و 44 .
130 -مجموعه شعر ماه و نخل ، صص 24 و 25.
131 -در ايـن بـيـت حـرف (روى)هـر دو كلمه قافيه ( مردان و
شهيدان)حرف (د) است ولى رعايت حرف ردف (ى)در قافيه مصراع اوّل نشده است و اگر نظر
ششاعر استفاده از كلمه قافيه بدون حرف (ردف)بوده ، در انتخاب قافيه مصراع دوم به
خطا رفته است .
132 -وامى از مولانا جلال الدّين مولوى .
133 -مجموعه شعر ماه و نخل ، صص 34 و 35.
134 -تبسّم هاى شرقى ، صص 59 و 60.
135 -تبسّم هاى شرقى ، صص 57 و 58.
136 -اين همه شيدايى ، سيّد محمّد حسينى ، ص 52.
137 -اين همه شيدايى ، ص 52.
138 -وامى از لسان الغيب حافظ شيرازى .
139 -ناگهان بهار، يداللّه گودرزى ، صص 45 و 46.
140 -ناگهان بهار، ص 48 و 49.
141 -ناگهان بهار، ص 49 و 50.
142 -ناگهان بهار، ص 59 و 60.
143 -ناگهان بهار، ص 63 و 64.
144 -ناگهان بهار، ص 87 و 88.
145 -صحيفه نور، ج 6، ص 17.
146 -همان ، ص 59.
147 -همان ، ص 63.
148 -صحيفه نور ، ج 6، ص 75.
149 -همان ، ص 79.
150 -هـمـان ، از پـيـام امام خمينى به مناسبت شهادت آيت
اللّه مطهّرى ، مورّخ 11 / 2 / 58.
151 -صحيفه نور ، ج 6 ، ص 111.
152 -همان ، ص 118.
153 -همان ، ص 120.
154 -صحيفه نور، ج 6 ، ص 121.
155 -همان ، ص 124.
156 -همان ،ص 133.
157 -صحيفه نور، ج 6، ص 167.
158 -همان ، ص 187.
159 -همان ، ص 205.
160 -صحيفه نور، ج 6 ، ص 222.
161 -حديث ولايت ، ج اوّل ، ص 41.
162 -همان ، ص 68.
163 -حديث ولايت ، ج اوّل ، صص 143 و 144.
164 -همان ، ص 156.
165 -حديث ولايت ، ج اوّل ، ص 170.
166 -همان ، ص 193.
167 -گريه اشك ، به انتخاب محمّدعلى مجاهدى .
168 -گريه اشك ، به انتخاب محمّدعلى مجاهدى .
169 -بال سرخ قنوت ، به انتخاب محمّدعلى مجاهدى .
170 -همان .
171 -بال سرخ قنوت ، به انتخاب نگارنده .
172 -مجموعه شعر يك صحرا جنون ، محمّدعلى مجاهدى .
173 -گاهنامه نافله ، شماره 6، ص 25.
174 -از درك آبى ها فراتر، صص 59 و 60.
175 -هبوط، ص 13 و 14.
176 -ادبيّات عاشورا، ج 2، صص 7 و 8.
177 -ادبيات عاشورا، ج 2 ، ص 25.
178 -همان ، ص 55 و 56.
179 -ادبيات عاشورا، ج 2 ، ص 81.
180 -با قافله سالار قبيله نور، ص 29.
181 -با قافله سالار قبيله نور، ص 40.
182 -همان ، صص 59 و 60.
183 -با قافله سالار قبيله نور، ص 63.
184 -با قافله سالار قبيله نور، ص 98.
185 -تبسّم هاى شرقى ، ص 13 و 14.
186 -تبسّم هاى شرقى ، ص 35 و 36.
187 -تبسّم هاى شرقى ، ص 33 و 34.
188 -همان ، ص 37 و 38.
189 -تبسّم هاى شرقى ، ص 46.
190 -نماز شام غريبان ، ص 9 و 10.
191 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 77 و 78.
192 -مجموعه شعر ماه و نخل ، صص 105 و 106.
193 -همان ، ص 107.
194 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 108 و 109.
195 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 127.
196 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 170 و 171.
197 -بال سرخ قنوت ، ص 23.
198 -همان ، ص 31.
199 -بال سرخ قنوت ، ص 35.
200 -همان ، ص 41.
201 -بال سرخ قنوت ، ص 42.
202 -همان ، ص 44.
203 -بال سرخ قنوت ، ص 48.
204 -همان ، ص 48 .
205 -بال سرخ قنوت ، ص 65.
206 -يك صحرا جنون ، سروده محمدعلى مجاهدى ، ص 157.
207 -يك صحرا جنون .
208 -يك صحرا جنون .
209 -بال سرخ قنوت ، ص 156.
210 -درياى شعله ور، صص 60 و 61.
211 -درياى شعله ور ، ص 27.
212 -درياى شعله ور، ص 170.
213 -بال سرخ قنوت ، ص 170.
214 -بال سرخ قنوت ، ص 171.
215 -درياى شعله ور، ص 63.
216 -درياى شعله ور، ص 65 .
217 -درياى شعله ور، ص 66.
218 -درياى شعله ور، ص 67 ـ 69.
219 -درياى شعله ور، ص 71.
220 -درياى شعله ور، ص 73.
221 -همان ، ص 77.
222 -درياى شعله ور، ص 78 و 79.
223 -درياى شعله ور، ص 90 تا 93.
224 -نخل ميثم ، سروده سازگار.
225 -درياى شعله ور، ص 139.
226 -درياى شعله ور، ص 172.
227 -بال سرخ قنوت ، ص 277.
228 -درياى شعله ور، ص 172.
229 -بال سرخ قنوت ، ص 54.
230 -همان .
231 -يك صحرا جنون ، سروده محمّد على مجاهدى .
232 -همان .
233 -بال سرخ قنوت ، ص 141.
234 -همان ، ص 277.
235 -بال سرخ قنوت ، ص 347.
236 -بال سرخ قنوت ، ص 360.
237 -اثر چاپ نشده اى از نگارنده اين سطور.
238 -يك صحرا جنون ، سروده محمّد على مجاهدى ، صص 126 و 127.
239 -همان .
240 -يك صحرا جنون ، سروده محمّد على مجاهدى ، صص 126 و 127.
241 -بال سرخ قنوت ، صص 272 و 273.
242 -بال سرخ قنوت ، ص 31.
243 -بال سرخ قنوت ، ص 280.
244 -يك صحرا جنون ،.
245 -يك صحرا جنون ، محمّدعلى مجاهدى .
246 -بال سرخ قنوت ، ص 289.
247 -بال سرخ قنوت ، ص 261.
248 -ايـن مـصـراع ، در مـتـنـى كه مورد استفاده قرار گرفت ،
بدون (آه)آمده بود كه مـوجـب كـوتـاهـى وزن مـى شـد، لذا بـه خاطر عدم دسترسى به
نسخه اصلى ، موقّتاً با افزوده يك (آه)اين كوتاهى را چاره كرديم .
249 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 31 و 32.
250 -كـسـانى كه با قرائت ديگرى از اين رباعى ، از دشت غريب
نينوا مى خواهند تا (كارى)بكند! هم رباعى شاعر را از اوج باز مى دارند و هم تن به
آميزه (ياء وحدت)با (ياء مصدرى)مى دهند كه ناروا است .
251 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 52.
252 -همان ، ص 67.
253 -مجموعه شعر ماه و نخل ، صص 75 و 76.
254 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 122.
255 -مجموعه شعر ماه و نخل ، ص 125.
256 -آينه در كربلاست ، به كوشش شرينعلى گلمرادى ، ص 185 و
186.
257 -آينه در كربلاست ، به كوشش شرينعلى گلمرادى ، ص 176 و
177.
258 -آينه در كربلاست ، ص 38.
259 -آينه در كربلاست ، به كوشش شيرينعلى گلمرادى ، ص 17.
260 -همان ، ص 18.
261 -آينه در كربلاست ، ص 153 و 154.
262 -مجمع الخواص ، ص 39 و 40.
263 -عرفات العاشقين .
264 -خزانه عامره ، ص 25؛ شعر العجم ، ترجمه سيّد محمدتقى
فخر داعى گيلانى ، ج 5، صص 50 و 51.
265 -هفت اقليم ، ج ، ص .
266 -مكتب وقوع ، گلچين معانى ، ص 10.
267 -همان ، ص 563 تا 583.
268 -همان ، ص 584 تا 589.
269 -يادواره دهمين مراسم شب شعر عاشورا، خرابه شام ، صص 54
و 55.
270 -يادواره دهمين مراسم شب شعر عاشورا، خرابه شام ، ص 59 و
60.
271 -يادواره دهمين مراسم شب شعر عاشورا، خرابه شام ، ص 102.
272 -مكتب وقوع در شعر فارسى ، احمد گلچين معانى ، ص 682.
273 -شعر العجم ، شبلى نعمانى ، ج 3، ص 16.
274 -مكتب وقوع در شعر فارسى ، ص 683 و 684.
275 -مكتب وقوع در شعر فارسى ، ص 685.
276 -مكتب وقوع در شعر فارسى ، ص 686.
277 -تذكره سخنوران قم ، محمدعلى مجاهدى ، ج 1، ص 352 تا
362.
278 -مكتب وقوع در شعر فارسى ، ص 683.
279 -بال سرخ قنوت ، به انتخاب محمّدعلى مجاهدى .
280 -آتشكده حجّة الاسلام نيّر تبريزى ، به اهتمام حسن
مصطفوى .
281 -همان .
282 -بال سرخ قنوت .
283 -از: محمد حسن مؤ منى ، ر. ك : بال سرخ قنوت ، به انتخاب
محمدعلى مجاهدى .
284 -بال سرخ قنوت ، ص 22.
285 -يك صحرا جنون .
286 -بال سرخ قنوت ، ص 35.
287 -همان ، ص 44.
288 -بال سرخ قنوت ، ص 46.
289 -همان .
290 -بال سرخ قنوت ، ص 52.
291 -همان .
292 -گريه اشك ، چاپ دوّم ، سال 1376، انتشارات سرور، ص 115.
293 -همان ، ص 67. (شعر از سيد مهدى حسينى)
294 -گريه اشك ، شعر از سيد مهدى حسينى ، ص 69.
295 -همان ، ص 135.
296 -اقبالنامه ، حكيم نظامى گنجه اى ، با تصحيح و حواشى حسن
وحيد دستگردى ، به كوشش دكتر سعيد حميديان ، ص 2.
297 -شرفنامه ، حكيم نظامى گنجه اى ، با تصحيح و حواشى حسن
وحيد دستگردى ، به كوشش دكتر سعيد حميديان ، ص 3.
298 -مـخـزن الاسـرار، حـكـيـم نـظـامـى گـنـجـه اى ، بـا
تصحيح و حواشى حسن وحيد دستگردى ، به كوشش سعيد حميديان ، ص 2.
299 -خسرو شيرين ، همان ، ص 2.
300 -هفت پيكر، همان ، ص 2.
301 -ليلى و مجنون ، همان ، ص 2.
302 -حـرف (ه) يـكى از حروف ده گانه (قيد) به شمار مى رود و
رعايت آن در كلمات قـافـيـه الزامـى اسـت و فردوسى در اين بيت با عدم رعايت اين
الزام شعرى ، دست به يك (سنّت شكنى)زده است .
303 -آتشكده آذر، به تصحيح و تحشيه دكتر حسن سادات ناصرى ، ج
2، ص 483.
304 -مثنوى هاى حكيم سنائى به انضمام شرح سير العباد الى
المعاد، با تصحيح و مقدّمه ، سيّد محمّدتقى مدّرس رضوى ، ص 19.
305 -مثنوى هاى حكيم سنائى به انضمام شرح سير العباد الى
المعاد، با تصحيح و مقدّمه ، سيّد محمّدتقى مدّرس رضوى ، ص 67.
306 -همان ، ص 83.
307 -همان ، ص 123.
308 -همان ، ص 174.
309 -همان ، ص 213.
310 -لسـان الغـيـب بـه ضـمـيـمـه مـفتاح الاراده ، به تصحيح
و مقدّمه احمدخوشنويس (عماد)، ص 1.
311 -مظهرالعجايب و مظهرالاسرار، با مقدّمه و مقابله احمد
خوشنويس (عماد)، ص 1.
312 -نعت حضرت رسول اكرم در شعر فارسى ، سيّد ضياءالدّين
دهشيرى ، ص 582.
313 -همان ، ص 575.
314 -گـل و نـوروز، ابـوالعـطـا كـمـال الدّيـن مـحـمـود
خواجوى كرمانى ، به كوشش كمال عينى ، ص 3.
315 -همان ، ص 1.
316 -مـثـنـوى هـفـت اورنـگ ، نـورالدّين عبدالرّحمن جامى ،
به تصحيح و مقدّمه مرتضى مدرّس گيلانى .
317 -نعت حضرت رسول اكرم در شعر فارسى ، ص 140.
318 -نعت حضرت رسول اكرم در شعر فارسى ، ص 745.
319 -مقتضاى وزن شعر ايجاب مى كند كه (رحمن)تلفّظ شود نه
(الرَّحمن) .
320 -زبدة الاسرار، صفى اصفهانى ، ص 9.
321 -گـنـجـيـنـة الاسـرار، نـورالدّيـن عمّان سامانى ، به
تصحيح و تعليق محمدعلى مجاهدى .
322 -يـوسف و زليخا و شمس و قمر، خواجه مسعود قمى ، به تصحيح
و تدوين سيّد على آل داود، چاپ و انتشارات آفرينش ، ص 51 و 52.
323 -همان ، ص 225.
324 -كـليـات ابـوالمـعـالى مـيـرزا عـبـدالقـادر (بيدل) ، ج
3؛ مثنوى عرفان دپوهنى وزارت دارالتّاءليف رياست ، ص 1.
325 -همان ، مثنوى طلسم حيرت ، ص 1.
326 -كـليـات ابـوالمـعـالى مـيـرزا عـبـدالقـادر (بـيـدل) ،
ج 3؛ مثنوى عرفان دپوهنى وزارت دارالتّاءليف رياست ، ، مثنوى طور معرفت ، ص 1.
327 -همان ، مثنوى محيط اعظم ، ص 6.
328 -گـريـه اشـك ، انـتـشـارات سـرور، چـاپ دوم ، سال 1376،
صص 191 و 192.
329 -گريه اشك ، ص 143 و 144.
330 -گريه اشك ، ص 171 و 172.
331 -گريه اشك ، ص 180 تا 183.
332 -گريه اشك ، ص 179 و 180.
333 -گريه اشك ، ص 139 و 140.
334 -آينه در كربلاست ، به كوشش شيرينعلى گلمرادى ، ص 149 تا
151.
335 -گريه اشك ، ص 172 تا 184 (با تلخيص) .
336 -گريه اشك ، ص 65 (شعر از خسرو احتشامى) .
337 -گـريـه اشـك ، ص 78 و 79 (شـعـر از خليل عمرانى (پژمان)
.
338 -همان ، ص 80 (شعر از محمّدجواد غفور زاده (شفق) .
339 -گـريـه اشـك ، ص 90 (شـعـر از جـعـفـر رسول زاده
(آشفته) .
340 -گريه اشك ، ص 97 (شعر از قيصر امين پور)، ص 67.
341 -گريه اشك ، ص 103 (شعر از صادق رحمانى) .
342 -آينه در كربلاست ، ص 16 (شعر: خسرو احتشامى)
343 -بـه نـظـر مـى رسـد كـه بـايـد بـه جـاى (ولى)در
مـصـراع اوّل ، كـلمـه (هـنوز) بنشيند تا حشوى كه با وجود (امّا) در شعر رخ مى دهد،
چاره شود، مگر آنكه هر مصراع را مستقلاًّ معنى كنيم .
344 -آينه در كربلاست ، ص 29 (شعر: رضا اسماعيلى) .
345 -گنجشك و جبرئيل ، حسن حسينى ، صص 27 و 28.
346 -گنجشك و جبرئيل ، حسن حسينى ، ص 65 تا 67.
347 -موج هاى بيقرار، سيمين دخت وحيدى ، ص 75 و 76.
348 -از صبا تا نيما، ج 1، ص 117.
349 -مجموعه آثار يغماى جندقى ، ج 1، پاورقى ، ص 362.
350 -مجوعه آثار يغماى جندقى ، ص 362 ـ 365 .
351 -ركيب : ركاب .
352 -خضيب : خضاب .
353 -آنـچـه از زر و سـيـم ، شـكـلى مـثـل مـاه مـدوَّر
سـاخـتـه و صيقل زده بر سر علَم فوج ، نصب كنند. (فرهنگ آنندراج ، ج 6، ص 3761)
354 -مـجـمـوعـه آثـار يـغـمـاى جـنـدقـى ، بـه تـصـحـيـح
سـيـّد عـلى آل داود، ج 1، ص 357 و 358.
355 -همان ، ج 1، ص 272.
356 -مـجـمـوعـه آثـار يـغـمـاى جـنـدقـى ، بـه تـصـحـيـح
سـيـّد عـلى آل داود، ج 1، ص 323.
357 -سه شب آخر هر ماه قمرى ، كه ماه ديده نمى شود.
358 -كنايه از وجود نازنين حضرت علىّ اكبر(ع) است .
359 -مجموعه آثار يغماى جندقى ، ج 1، ص 328 و 329.
360 -چراغ صاعقه ، مقدّمه آقاى سيّد على موسوى گرمارودى ، ص
21.
361 -همان ، ص 22.
362 -ديوان اشعار صفائى جندقى ، ص 372.
363 -بهار اشك ، صص 95 و 96.
364 -بهار اشك ، ص 103.
365 -بهار اشك ، ص 107 تا 109 .
366 -در نـسـخـه اى كـه در اخـتـيـار نـگـارنـده بـود، ايـن
مـصـراع شـكـل ديـگـرى داشـت ( تـكـسـواران عـشـق گـر چـه ز پـا مـانـده انـد) كـه
(قافيه)را دچار مشكل مى كرد و به اين صورت تصحيح قياسى شد.
367 -بهار اشك ، ص 120 و 121.
368 -گلنغمه ها، دفتر اوّل ، صادق حق بين ، ص 88 و 89.
369 -خوشه اشك ، گردآورى جعفر رسول زاده ، ص 146 و 147.
370 -آيين عزا، گردآورى جعفر رسول زاده ، ص 164 .
371 -ظ: طرفه .
372 -ديوان منتخب القصائد، گردآورنده حاج شيخ عبّاس
(محتاج)قمى ، ص 827.
373 -ظ: باز.
374 -دادِ مرا.
375 -ديوان منتخب القصائد، ص 829 تا 831.
376 -مـرحـوم صـغير اصفهانى ، شاعر نامدار آيينى روزگار ما
بود و عمر پربركت خود را در نشر معارف آل اللّه و احياى مكتب عاشورا به پايان برد.
خدايش بيامرزاد!
377 -ظ: چو.
378 -گلواژه ، گردآورى محمّد مطهّر، دفتر چهارم ، ص 585 تا
587.
379 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، سيّد مهدى فهيمى ، ص
21 و 47.
380 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، سيّد مهدى فهيمى ، ص
29 و 30.
381 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1 ، صص 30 و 31.
382 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 116 و 117.
383 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 118 و 119.
384 -همان ، ص 124. 385 -فرهنگ جبهه ،
شعارها و رجزها / 1، ص 125.
386 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، صص 130 و 131.
387 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 132.
388 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 133.
389 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 137.
390 -همان ، ص 136.
391 -همان ، ص 152.
392 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 153.
393 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 281.
394 -فرهنگ جبهه ، شعارها و رجزها / 1، ص 279 تا 295.
