صحيفه نور جلد ۴

امام خميني رحمه الله عليه

- ۸ -


جـواب : مـن هـر مـوقع صلاح بدانم به ايران مراجعت مى كنم . بودن شاه در ايران و رفتن او، آمـدن شـوراى سـلطنت روى كار و نيامدن آن روى كار، هيچ گونه دخالتى در تصميم من ندارد.
سـؤ ال : آيـا غـير از شاه ، همه كسانى كه با او همكارى كرده اند بايستى محاكمه شوند؟ تـا چـه حـد از هـمـكـارى ، قـابـل اغـمـاض است و چه كسانى با چه جرائمى بايستى براى محاكمه بايستند؟
جواب : ما شاه و كسانى كه در دوران سلطنت او به ملت خيانت كرده اند را محاكمه مى كنيم و بـه مـجازات اعمالشان مى رسانيم و مجازات آنان بستگى به جرائم آنان دارد ولى دسته اى هستند كه از ناچارى به او گرويده اند، اينان را كار نداريم .
سـؤ ال : بـخـتـيـار گـفـتـه اسـت كـه عـلمـا بـايـسـتـى بـه مسائل مذهبى بپردازند و امور سياسى را به سياسيون واگذار كنند، نظرتان در اين مورد چيست ؟
جواب : بختيار هيچ گونه قانونيتى ندارد، او خائن است زيرا مجلسين كه به او راى اعتماد داده اند
قانونى نيستند. مردم ايران حتى يك وكيل را به طور آزاد انتخاب نكرده اند. هر حكومتى با بودن شاه مورد قبول ما نيست .
سـؤ ال : نـفـوذ آيـت الله در ميان مردم ايران بسيار زياد است لكن اين موضوع در ارتش تا اين حد نيست ، علت چيست و آيا اين موضوع اساسا درست است ؟
جواب : ارتش ايران پنجاه سال است در اثر تبليغات مسموم ، قدرت تفكرش را از دست داده اسـت . مـا هرگز توقع نداريم كه بلافاصله ارتش به مردم بپيوندد ولى اين كار، دير يا زود صورت وقوع به خود مى گيرد.
سؤ ال : در آينده نزديك توليد نفت را در چه سطحى ادامه خواهيد داد؟
جواب : دستور دادم تا نفت را براى داخل استخراج نمايند ولى هرگز اجازه نمى دهم نفتمان را خـارجـيـان بـه يـغما ببرند لذا گفته ام كه به خارج صادر نشود و اين كار شده است . توليد نفت در آينده بستگى به نيازهاى كشورمان دارد.
سؤ ال : چه تغيير فاحشى در تجارت خارجى در نظر داريد بدهيد؟
جـواب : بـا تـمـام قـدرت جـلوى چـيـزهـائى را كه به ضرر كشورمان است مى گيريم . ما هـرگـز بـه كشورها اجازه نمى دهيم تا ايران را بازار مصرف خود گردانند. ما وابستگى تجارى را از بين خواهيم برد.
سـؤ ال : گـفـتـه مـى شـود كـه شـمـا ليـسـت هيات وزرا را تهيه كرده ايد، بدون قيد نامى بفرمائيد چه نوع افرادى را انتخاب كرده ايد و سوابقشان چيست ؟
جواب : من براى انتقال قدرت بعد از رفتن شاه ، برنامه اى را پيش بينى كرده ام كه به مـوقـع بـه مـرحـله اجـرا مـى گـذارم . افـرادى را كـه تـهـيـه كـرده ام كـسانى هستند كه در طول سى و چند سال سلطنت شاه به مردم خيانت نكرده اند.
سـؤ ال : در مصاحبه با آيت الله شيرازى و شريعتمدارى ، آيت الله شيرازى فرمودند كه نظراتشان با شما يكى است ، آيت الله شريعتمدارى نيز گفته اند كه قانون اساسى را مى خواهند و سلطنت
شـاه در قـانـون اسـاسـى است ، پس ايشان طرفدار رژيم سلطنتى هستند، علت اين تناقض چيست ؟
جواب : من جمهورى اسلامى را به آراء عمومى مى گذارم .
سؤ ال : چطور شد كه حكومت عراق شما را اخراج كرد؟
جواب : عراق زير فشار ايران مى خواست از فعاليت سياسى و الهى من جلوگيرى نمايد و مـن كـه بـرايـم مـكـان مـطـرح نـبـود، براى اينكه بتوانم به كشورم خدمت كنم ، آنجا را مى بايست ترك مى گفتم .
سـؤ ال : بـا وجـود بـعضى قوانين اسلام مثل بهره و... وضع بانك ها چه ملى و چه خارجى چه مى شود؟ در جمهورى اسلامى بانك چطور مى تواند كار كند؟
جواب : بهره حرام است ، بايد نظام ديگرى درست بشود.
سـؤ ال : وضـع كـشـاورزى در 15 سـال اخـيـر مـن ديـده ام كـامـلا مختل شده آيا امكان دارد كه اين دو مرتبه عمران بشود؟
جـواب : بايد كارشناس هاى ايران و مردم ايران راجع به اين موضوع بسيار كوشش كنند كـه ايـن خـرابـى ها رفع شود و البته مدت طولانى مى خواهد. بازسازى كشاورزى امرى ضرورى است كه به اين زودى ها تحقق پيدا نمى كند.
سؤ ال : امكان دارد؟
جواب : هر چيزى با كوشش امكان دارد.
سؤ ال : گرفتن قانون اساسى 70 سال پيش براى ملت ايران يك پيروزى شناخته شده بـا وجـود ايـنـكـه هـيـچ وقـت (بـه ) دقـت عـمل نشده است ، آيا امكان دارد همان قانون اساسى اصلاح بشود يا يك قانون اساسى جديد بايد تدوين بشود؟
جواب : قانون اساسى بايد مطالعه بشود، بعضى از چيزهايش كه مخالف با اسلام است بـايـد كـنـار گـذاشـتـه شود، البته اين بايد براى زندگى فعلى مناسب باشد.اصولا قانون جديدى را بايد تدوين كنيم .
سؤ ال : قوانين ديگر هم كه در اين 50 سال اجرا شده ممكن است بعضى هايش خوب باشد و بعضى هايش هم نه ؟
جواب : اگر مخالف با اسلام نباشد، تجديد نظر مى شود و بعد تائيد و اگر هم مخالف اسلام باشد، كنار گذاشته شود و اين در صورتى است كه قانون اساسى جديدى ارائه ندهيم ولى اكنون مشغول تهيه قانون اساسى جديدى مى باشيم .
تاريخ : 18/10/57
مصاحبه امام خمينى با تلويزيون سوئيس  
سـؤ ال : شـاه اعـلام كـرده كـه بـه زودى از مـمـلكـت خـارج خـواهـد شـد و شـوراى سـلطـنتى تشكيل خواهد داد، آيا در چنين صورتى به ايران مراجعت خواهيد كرد يا خير؟
جـواب : رفـتن به ايرن تابع اين است كه احراز كنم كه وجود من در ايران نافع تر است بـراى نـهـضت از اينجا، هر وقت احراز كنم خواهم رفت . اما رفتن شاه فقط منظور ما را عملى نـمـى كند، ما رژيم سلطنتى را غير قانونى مى دانيم و مردم با رفراندم خود، او را ساقط كـردنـد و رژيـم بـايـد از مـكـان غـصـبـيـش دست بردارد تا ملت حكومت اسلامى را انشاءالله تاسيس كند.
سـؤ ال : بـر اسـاس گـزارش هـائى كـه مـا دريـافـت داشته ايم شما با آمريكائى ها (با هـيـاتـى آمـريكائى ) تماس هائى گرفته ايد و احيانا ليست كسانى كه ممكن است در آينده حكومت بكنند به آنها داده ايد، آيا اين واقعيت دارد؟
جواب : خير، ما هرگز با آمريكائى ها تماسى نگرفته ايم .
سؤ ال : حكومت بختيار را چگونه مى بينيد كه فرموده ايد غاصب است و غير قانونى ؟
جـواب : حكومت بختيار متكى به شاه است كه شاه سلطنتش غير قانونى است و مردم او را با رفـرانـدم خـويـش عـزل كـردند. از طرفى متكى است بر مجلسين كه مجلسين قانونيت ندارد براى اينكه منبعث از اراده ملت نيست .
سؤ ال : سياست (نظر) كلى شما راجع به اقليت هاى مذهبى در آينده چيست ؟
جواب : اقليت هاى مذهبى در آينده آزاد هستند و در ايران در رفاه زندگى خواهند كرد و ما با آنـهـا بـا كـمال انصاف و مطابق با قانون عمل خواهيم كرد. آنان برادران ايرانى ما هستند، آنان هم از شاه و دار و دسته اش به تنگ آمده اند.
تاريخ : 18/10/57
مصاحبه امام خمينى با خبرنگار روزنامه بالتيمورسان  
سـؤ ال : دلائل اصـلى مـخـالفـت شـمـا بـا شـاه چـيـسـت ؟ آيـا بـه ايـن علت است كه شاه در اصـلاحات كوتاهى كرده است ؟ در اصلاحات زياده روى كرده است ؟ و يا اصلاحات نابجا كرده است ؟ و يا اصولا دلائل ديگرى دارد؟
جواب : اولا يكى به همين دليل كه در متن سوالات شما قرار گرفته و آن اين است كه شاه رسـمـا در امـور اداره كشور و تنظيم خطوط اصلى سياست ايران در زمينه اصلاحات در شؤ ون مـختلف كشور دخالت كرده است و اين خود جرم است زيرا شاه در سلطنت مشروطه مقام غير مـسـؤ ول اسـت و حـق دخـالت در ايـن امـور را نداشته است و اين مجلسين و دولت بوده اند كه بـايـد دربـاره سـرنـوشـت مـمـلكـت (اگـر مـنتخب از طرف ملت باشند) تصميم بگيرند، در صـورتى كه خود شاه هميشه گفته است كه او تنها فرمانده كشور است و تمامى دولت ها در ايـن سـال هـا اعـتـراف كرده اند كه به دستور شاه هر عملى را انجام داده اند، بنابراين دولت هـا هـم مـجرم بوده اند و بايد محاكمه شوند و نيز وكلاى مجلسين كه اين خلاف ها را مـى ديـده و اعـتـراض نـكـرده انـد، عـلاوه بـر ايـنـكـه مـنـتـخـب مـلت نـبـوده انـد و بـه ايـن دليـل رفـتـن آنـهـا در مـجـلس جـرم بـوده اسـت ، ايـن سكوت آنان جرم ديگرى است كه بايد مـحـاكمه شوند، قطع نظر از اينكه تمامى دستورات و فرمان هاى شاه را هم كه برخلاف قـانـون اسـاسـى بـوده اسـت ، تـصـويـب كـرده انـد و بـه خـيـال خـودشان صورت قانونى به آنها داده اند، بنابراين تمامى اركان حكومت برخلاف مـوازيـن قـانـونـى بـوده اسـت و چـون در هـمـه ايـن خـلاف هـا شـخـص شـاه عامل اصلى بوده لذا اعتراض ما در درجه اول مستقيما متوجه شخص شاه مى شود و بعد نتيجه اين حكومت غير قانونى كه متكى به ملت نبوده و با ديكتاتورى و استبداد سرنيزه بر مردم تـحـمـيـل شـده ، ايـن شـده اسـت كـه اخـتـنـاق و خـفـقـان بـا شـدت هـر چـه تـمـامـتر بر مردم تـحـمـيل شده و در طول اين سال ها هزاران كشته و زندانى و تبعيدى برجاى گذاشته است كـه هـنـوز هـم ادامه دارد. اصلاحات شاه در زمينه كشاورزى نتيجه اش اين شد كه كشاورزى غـنـى ايـران را آنچنان نابود كرد كه بيش از نود درصد مواد غذائى از خارج ، در برابر تـاراج نـفـت وارد مى شود. در زمينه صنعت هم صنايع مونتاژ غير متناسب با نيازها را پديد آورد و كشور را آنچنان وابسته به
خـارج سـاخـت كـه رهـائى از ايـنـهـمـه مـشـكـل بـه قـيـمت سنگينى تمام خواهد شد و در زمينه تـسـليـحـات و مـخـازن زيـرزمـيـنـى از قـبـيـل نـفـت و مـس و سـايـر چيزهاو در مورد شيلات و جـنـگـل هـا و مـراتـع و آب هـا كـه ابـعاد جنايتش نياز به توضيحات وسيعى دارد و در امور فرهنگى و به فساد كشاندن سطح اخلاق عمومى جامعه و ساير امور بايد گفت كه ايران را تبديل به ويرانستانى كرده است كه امروز همه ما شاهد آنيم .
سـؤ ال : (ژيـسـكار دستن ) رئيس جمهورى فرانسه يك بار پيشنهاد كرد كه دستورات شما بـراى اعـتـراض و اعـتـصاب در ايران ، از محدوده اقامتتان در فرانسه دارد خارج مى شود و به شما به تازگى اجازه داده شد كه بيشتر در فرانسه اقامت كنيد، آيا شما هيچ اخطارى از دولت فـرانـسـه دريـافـت كـرده ايـد كـه اعـلامـيـه هـايـتـان را بـايـد تـعـديـل كـنـيـد؟ اگـر دريـافـت كـرده ايـد، آيـا شـمـا بـه طـور كـلى خيال چنين كارى (تعديل در بيانات خود) را داريد؟
جـواب : مـن هـمـچـنـان هـمـيشه به خواست خداى تعالى به انجام وظائف خود در جهت خدمت به اسلام و مسلمين ادامه خواهم داد و در هر كجا محدوديتى احساس كنم آنجا را ترك خواهم كرد.
سؤ ال : به نظر شما چه تغييراتى لازم است در ايران انجام شود؟
جـواب : هـمـه چـيـز بـايـد در ايـران تـغـيـيـر كـنـد، از قـانـون اسـاسـى گـرفـتـه تـا شـكل حكومت ، از مسائل اقتصادى تا فرهنگى و اجتماعى و نظامى همه چيز بايد تغيير پيدا كند.
سـؤ ال : نـيـروهـاى بـسيارى از سياسيون ، مذهبيون و مليون هستند كه مخالف شاه اند، آيا فـكـر مـى كـنـيـد مـمـكـن اسـت ايـن نـيـروهـا اخـتـلاف فـيـمـابـيـن خـود را حـل كـنـنـد و يـك دولت مـوثر تشكيل دهند؟ اگر چنين است چرا و چه وقت اين اختلافات اينقدر عميق بوده است ؟
جـواب : مـا هـمـيـشـه بـه هـمـه طبقات و قشرها توصيه كرده ايم كه اختلافات خود را كنار بگذارند و همه با هم براى نجات ملت و مملكت خدمت كنند و همانطور كه هر روز شاهد وحدت و يـكـپـارچـگـى مـلت در ايـن مـرحله از مبارزاتشان هستيم ، اميدواريم اين وحدت روز به روز بـيـشـتـر شـود و هـمـه سـران قـوم ، در رسـانـيـدن كـل جـامـعـه مـسـلمان ايران به يك نظام عدل اسلامى كوشا باشند.
سـؤ ال : اگر شاه استعفا كند و يا قبول كند كه از تمام قدرت سياسى خود چشم بپوشد، آيـا شـمـا مـايـل خـواهـيـد بـود كـه در يـك دولت جـديـد شـركـت كـنـيـد؟ اگـر مايل نيستيد به چه دليل ؟
جـواب : اكنون تنها به چشم پوشى از قدرت توسط شاه ، اختلاف ملت با وى تمام نمى شـود زيرا شاه جنايات بسيارى مرتكب شده است و بنابراين بايد محاكمه و مجازات شود و نـيـز هـمـه كـسانى كه در جنايات شاه با وى همكارى كرده اند. و ثانيا امروز ملت ايران خواستار برچيده شدن رژيم سلطنتى هستند و رفراندم روزهاى تاسوعا و عاشورا به طرز بيسابقه اى اين حقيقت را به همه جهانيان ثابت كرد و نيز همگى اعلام كردند كه خواستار اسـتـقـرار جمهورى اسلامى هستند كه متكى به آراء ملت باشد و با معيارها و قواعد اسلامى تـكـويـن يـابـد و عمل كند و اينچنين حكومتى جز با دادن بيشترين آزادى هاى سازنده وخلاق امكان پذير نيست .
سـؤ ال : آيـا فـكـر مـى كـنـيـد كـه دولت كـارتـر در حال تعويض يا تغيير سياست خويش نسبت به ايران است ؟ برداشت شما از سياست امريكا و شـوروى نسبت به ايران چيست ؟ و اگر مى توانستيد، آيا سياست ايران را بيشتر در جهت سياست غرب تغيير نمى داديد؟
جـواب : بـر مـلت امـريـكـاست كه كارتر و دولت او را استيضاح كنند و از وى بخواهند كه بـيـش از ايـن بـا حـمـايـت از شـاه آدمـكـش حـيـثـيـت مـلت امـريـكـا را در نـظـر مـردم ايـران مـتـزلزل نـسـازد. مـلت ايـران تـصـمـيـم گـرفـتـه اسـت كـه خـود را از چـنـگـال اسـتـعـمـار و استبداد نجات دهد و مستقل و آزاد باشد و سياست هاى خود را بر اين دو پايه نيز طرح ريزى مى كند و براى او مهم نيست كه چه كسى اين سياست ها را مى پسندد و يا نمى پسندد.
سـؤ ال : آيـا شـمـا هـيـچ گـونـه كـمـكـى و يـا قول كمكى از ليبى و يا سازمان آزاديبخش فلسطين دريافت كرده ايد؟
جواب : نه ، هرگز، به هيچ وجه .
سؤ ال : از قول شما گزارش شده است كه گفته ايد رهبران خارجى اى كه به حمايت خود از شـاه ادامـه دهـنـد، در تـحت دولتى بدون شاه هيچ نفت از ايران دريافت نخواهند كرد، آيا مـنـظـور شما عمدتا ايالات متحده نبوده است ؟ آيا فكر مى كنيد كه اين تهديد در بلند مدت مـوثر خواهد بود؟ آيا اگر شما اختيار انتخاب داشتيد فكر مى كنيد جريان نفت را بر روى كشورهاى اسرائيل ، افريقاى جنوبى ، ژاپن ، فرانسه ، امريكا و غيره مى بستيد؟ يا به روى يك كشور خاص ديگر؟
جواب : ما گفته ايم كه پس از رفراندم سراسرى كشور عليه شاه در روزهاى تاسوعا و عـاشورا كه هر گونه مشروعيت و قانونى بودن را حتى از نظر جهانيان براى چندمين بار از حكومت شاه
سـلب كـرد، بـه دليل اينكه ديگر شاه و دولت او نماينده ملت نيستند، (اگر هم قبلا بوده انـد كـه هـرگـز نـبـوده انـد) در اين صورت هر دولتى از وى حمايت كند، عليه ملت ايران اقـدام كـرده اسـت و مـلت ايـران حـق دارد بـه چـنـيـن دولتـى كه حامى دشمن اوست نفت خود را نـفروشد، البته گفته ايم كه مادامى كه سران اين دولت ها كه از شاه حمايت مى كنند بر سـر كـارنـد، بـه آنـهـا نـفـت نـمـى دهـيـم ، خواه آمريكا و يا هر كشور ديگر. و اما نسبت به اسـرائيـل ، مـسلم است كه ما به يك دولت غير قانونى و غاصب و متجاوز به حقوق مسلمين و دشـمـن اسلام هيچ گونه كمكى نخواهيم كرد. حساب آفريقاى جنوبى هم معلوم است ، رژيم نـژادپـرسـتـى كـه بـه هـيچ وجه به هيچ يك از ارزش هاى انسانى ارج نمى نهد و اصولا رژيمى است سفاك و جنايتكار، ولى نسبت به ديگران ما فروشنده هستيم و صادر كننده نيز خواهيم بود، البته متناسب با مصالح و وضع اقتصادى و سياسى كشور.
تاريخ : 18/10/57
مصاحبه امام خمينى با خبرنگار تايمز لندن  
سـؤ ال : مـايـلم كـه قـدرى دربـاره دوران كـودكـى شـمـا و شـغل شما در آن زمان بدانم و شايد هم مختصرى از دوران طفوليت شما و طريقى كه از آن طـريق به اعتقاد كنونى راه يافتيد. كيفيت ها و ارزش هائى كه براى شما مهم بوده و هستند چـيـسـت ؟ و بـه عـنـوان يـك مـسيحى درباره فرهنگ شما زياد نمى دانم از اين رو اولين سؤ ال م اين است كه اعتقادات شما چيست ؟ كجا و چگونه اين اعتقادات را فرا گرفتيد؟ و چگونه آنها را عمل مى كنيد؟ و به عنوان سؤ ال ى تكميلى لطفا مختصرى از شرح كار خود را بيان كنيد.
جـواب : زنـدگى شخصى من هم مانند همه افراد حادثه اى است جزئى از تمام حوادثى كه در جـهـان مـى گـذرد كـه نـيـازى به شرح و توضيح آن نمى بينم ولى اعتقادات من و همه مـسـلمـين همان مسائلى است كه در قران كريم آمده است و يا پيامبر اسلام (ص ) و پيشوايان بـحـق بـعـد از آن حـضـرت بـيـان فـرمـوده انـد كـه ريـشـه و اصـل هـمـه آن عـقـايـد كـه مـهـمـتـريـن و بـا ارزشـتـريـن اعـتـقـادات مـاسـت ، اصل توحيد است . مطابق اين اصل ما معتقديم كه خالق و آفريننده جهان و همه عوالم وجود و انـسـان ، تـنـهـا ذات مقدس خداى تعالى است كه از همه حقايق مطلع است و قادر بر همه چيز اسـت و مـالك هـمـه چـيز. اين اصل به ما مى آموزد كه انسان ، تنها در برابر ذات اقدس حق بـايـد تسليم باشد و از هيچ انسانى نبايد اطاعت كند مگر اينكه اطاعت او اطاعت خدا باشد. براين اساس هيچ انسانى هم حق ندارد انسان هاى ديگر را به تسليم در برابر خود مجبور كند و ما از اين اصل اعتقادى ، اصل آزادى بشر را مى آموزيم كه هيچ فردى حق ندارد انسانى و يـا جـامعه و ملتى را از آزادى محروم كند، براى او قانون وضع كند، رفتار و روابط او را بـنـا بـه درك و شـنـاخـت خـود كـه بـسـيـار نـاقـص اسـت و يـا بـنـا بـه خـواسـتـه هـا و امـيال خود تنظيم نمايد و از اين اصل ما نيز معتقديم كه قانونگزارى براى پيشرفت ها در اختيار خداى تعالى است ، همچنان كه قوانين هستى و خلقت را نيز خداوند مقرر فرموده است و سـعـادت و كـمال انسان و جوامع ، تنها در گرو اطاعت از قوانين الهى است كه توسط انبيا بـه بـشـر ابـلاغ شـده اسـت و انـحـطـاط و سـقـوط بـشر به علت سلب آزادى او و تسليم دربـرابر ساير انسان هاست . بنابراين انسان بايد عليه اين بندها و زنجيرهاى اسارت و در برابر ديگرانى كه به اسارت دعوت
مـى كـنـند قيام كند و خود و جامعه خود را آزاد سازد تا همگى تسليم و بنده خدا باشند و از ايـن جـهـت اسـت كه مقررات اجتماعى ما عليه قدرت هاى استبدادى و استعمارى آغاز مى شود و نـيـز از هـمـيـن اصـل اعـتـقادى توحيد ما الهام مى گيريم كه همه انسان ها در پيشگاه خداوند يـكـسـانـنـد، او خـالق هـمـه اسـت و هـمـه مـخـلوق و بـنـده او هـسـتـنـد، اصـل بـرابـرى انسان ها و اينكه تنها امتياز فردى نسبت به فرد ديگر بر معيار و قاعده تـقوا و پاكى از انحراف و خطاست . بنابراين با هر چيزى كه برابرى را در جامعه بر هـم مـى زنـد و امـتـيازات پوچ و بى محتوائى را در جامعه حاكم مى سازد بايد مبارزه كرد. البـتـه ايـن آغـاز مـسـاله اسـت مـيـان يـك نـاحـيـه مـحـدود از يـك اصل و اصول اعتقادى كه براى توضيح و اثبات هر يك از بحث هاى اسلامى دانشمندان در طول تاريخ اسلام كتاب ها و رساله هاى مفصلى نوشته اند.
سؤ ال : مى خواهم كه توانائى آن را بيابم تا اين تناقض مشهود بين نقش شما به عنوان يـك رهـبر مذهبى و نقشى را كه به عنوان محور مخالفين به عهده داريد توجيه كنم . رژيم شاه چگونه منجر به تبعيد شما گرديده ؟ و دولت هاى اين رژيم چه كرده كه شما را به مـخـالفـت وا داشـتـه اسـت ؟ مـن شما را به عنوان صخره مى بينم كه مستحكم در ميان حوادث كـوبـنده ايستاده ايد. پايگاهى هستيد در ميان حوادث گذرا و از اين رو من فكر نمى كنم كه صحيح باشد كه شما را به عنوان يك شخصيت انقلابى توصيف كنم . اهميت شخص شما در حـوادثـى كـه مـى گـذرد چـه انـدازه است ؟ و فكر مى كنيد چه اندازه نفوذ شخصى بر اين حوادث داشته باشيد؟
جـواب : اگـر شـمـا بـتـوانـيـد مـفـهوم مذهب را در فرهنگ اسلامى ما درك و دريافت كنيد، به روشـنـى خـواهـيـد ديـد كـه هيچ گونه تناقضى بين رهبرى مذهبى و سياسى نيست ، بلكه هـمـچـنـان كـه مبارزه سياسى بخشى از وظايف و واجبات دينى و مذهبى است ، رهبرى و هدايت كـردن مـبـارزات سـيـاسى گوشه اى از وظايف و مسئووليتهاى يك رهبر دينى است . كافى اسـت شـمـا بـه زنـدگى پيامبر بزرگ اسلام (ص ) و نيز زندگى امام على عليه السلام نـگاه كنيد كه هم يك رهبر مذهبى ماست و هم يك رهبر سياسى و اين مساله در فرهنگ شيعه از مـسـائل بـسـيـار روشـن است و هر مسلمان شيعى وظيفه يك رهبر مذهبى و دينى مى داند كه در سـرنـوشـت سـيـاسـى و اجتماعى جامعه مستقيما دخالت كند و هدايت و نقش تعيين كننده خود را انـجـام دهـد. مـفـهـوم مـذهـب و رهـبر مذهبى در فرهنگ اسلامى بسيار تفاوت دارد از مفهوم آن در فـرهـنـگ شـما كه مذهب صرفا يك رابطه شخصى و معنوى است بين انسان و خدا. از اين رو مذهب اسلام از هنگام ظهورش متعرض نظام هاى حاكم در جامعه بوده است و خود داراى سيستم و نـظـام خاص اجتماعى و اقتصادى و فرهنگى است كه براى تمامى ابعاد و شؤ ون زندگى فـردى و اجـتـماعى قوانين خاصى وضع دارد و جز آن را براى سعادت جامعه نمى پذيرد. مذهب اسلام همزمان با
ايـنـكـه بـه انـسـان مـى گـويد كه خدا را عبادت كن و چگونه عبادت كن ، به او مى گويد چـگـونـه زنـدگى كن و روابط خود را با ساير انسان ها بايد چگونه تنظيم كنى و حتى جـامـعـه اسـلامـى بـا ساير جوامع بايد چگونه روابطى را برقرار نمايد. هيچ حركتى و عـمـلى از فـرد و يـا جـامـعـه نـيـسـت مگر اينكه مذهب اسلام براى آن حكمى مقرر داشته است . بـنـابـراين طبيعى است كه مفهوم رهبر دينى و مذهبى بودن ، رهبرى علماء مذهبى است در همه شؤ ون جامعه ، چون اسلام هدايت جامعه را در همه شوون و ابعاد آن به عهده گرفته است . و امـا ايـنـكـه چـرا امـروز تـمـامى علماء مذهبى عليه رژيم شاه و دولت هاى او قيام كرده اند بـسـيار واضح است . امام على (ع ) مى گويد: خداوند از دانشمندان پيمان گرفته است كه بـر سـيـرى سـتمگر و گرسنگى مظلوم سكوت نكنند. و اين شاه ستمگر و دارودسته اوست كه با همه فقر طاقت فرساى مردم ما، ميلياردها دلار ثروت كشور را به خود اختصاص داده اسـت . و نـيـز اگـر بـدعـت هـا در ديـن ظاهر شود، بر علماست كه دانش خود را آشكار كنند و نـگـذارنـد فـريـب هـا و نـيـرنـگ هـا و دروغ بدعت گذاران در دين و در مردم اثر كند و باعث انحراف شود.
ايـن شـاه اسـت كـه بـا انـواع دروغ هـا و حـيـله هـا هم دين خدا را تحريف كرده و خواسته هاى شـيـطـانـى خـود و اربـابـانـش را بـه عنوان قوانين منطبق با اسلام ، بر ملت مظلوم ايران تـحـمـيل مى كند و همه حقايق و واقعيات را وارونه جلوه مى دهد. بر علماء دينى و مذهبى است كـه چـهـره واقعى او را به ملت معرفى كنند. مثلا ببينيد شاه كشاورزى ما را نابود كرده و كشور را در مواد غذائى وابسته به خارج نمود و هنوز هم به اصلاحات ارضى خود افتخار مـى كـنـد. آيـا اين يك تحريف نيست ؟ و يا مثلا نفت ايران را تا آنجا كه مى تواند استخراج مـى كـند و با پول آن براى اجانب پايگاه نظامى تاسيس مى كند و يا به بهانه صنعتى كـردن كـشـور، صـنـايـع مـونـتاژ، آن هم اكثرا با سرمايه هاى خارجى و بدون هماهنگى با شرايط اقتصادى كشور، ايران را بازار مصرف اجناس تجملى خارج ساخته و از اين طريق ثروت كشور را به هدر مى دهد و بعد ادعاى مدرنيزه كردن كشور را دارد و صدها تحريف و خـيـانـت ديـگر كه بر هر مسلمانى و در درجه اول بر علماء دينى و مذهبى واجب است كه قيام كنند و خود و ملت را از اين ستمگرى ها نجات دهند.
سؤ ال : درباره موقعيت كنونى كه بايد اقرار كنم كه ممكن است خيلى سريع پيش از آنكه من بتوانم شاهد آن باشم تغيير كرده باشد، نخست وزير جديد از شما دعوت كرده است به ايران برگرديد، در تحت چه شرايطى شما چنين خواهيد كرد؟
جـواب : نخست وزير هر دولتى كه با وجود شاه به سركار بيايد غير قانونى است و از نـظـر ملت ايران اعتبار ندارد و بازگشت من به ايران متوقف بر اين است كه در انجا بهتر بتوانم به وظائفم در
زمـيـنـه خـدمـت بـه اسـلام و نـهـضـت اسـلامـى مـلت ايـران عمل كنم و دعوت يا عدم دعوت آنان در تصميم من هيچ گونه نقشى ندارد.
سـؤ ال : شـمـا از كـاركـنـان صـنـعـت نفت خواسته ايد كه توليد نفت را متوقف كنند، آيا اين خواسته شما با يك پاسخ رضايت بخش مواجه شده ؟
جـواب : بـله ، طـبـق گـزارشـات حـتـى يك قطره نفت هم استخراج نمى شود و بعد ما براى تـامـيـن مـصـرف داخـلى هـيـاتى اعزام نموديم ، به اين مساله رسيدگى كرديم و عده اى از كاركنان را براى تامين همين مقدار دعوت كردند كه به سركار خود برگردند.
سؤ ال : آيا نگران اين نيستيد كه مردمى كه با انگيزه سياسى وارد اين نهضت شده اند در پس آنچه كه شما به خاطرش قيام كرده ايد پنهان شده و از موقعيت شما براى مقاصد خود استفاده كنند؟
جـواب : امـروز هـر كـس كـمـى مـطـالعه در ماهيت نهضت ايران كند خواهد ديد كه نهضتى است صـددرصد اسلامى و هر كس بخواهد در اين حركت شركت كند بايد خود را با آن تطبيق دهد كـه در غـيـر ايـن صـورت مـطـرود ملت خواهد بود. البته اشخاصى هم هستند كه عليه شاه مبارزه مى كنند و مسلمان هم نيستند ولى تعداد آنان خيلى كم است .
سـؤ ال : آيـا هيچ گونه شرايطى وجود خواهد داشت كه شما در تحت آن بتوانيد وجود شاه را و يا جانشينان وى را بر تخت قبول كنيد؟
جـواب : بـا وجـود شاه و جانشينانش هيچ راه حلى براى بحران ايران وجود ندارد و شاه جز كنار رفتن چاره اى ندارد.
سؤ ال : چه نوع حكومتى را مايليد در ايران ببينيد آيا شما خواستار چنين حكومتى هستيد كه اكنون در ايران روى كار آمده و يا مايليد در چنين حكومتى شركت كنيد؟
جـواب : مـا جمهورى اسلامى را اعلام كرده ايم و ملت با راهپيمائى هاى مكرر به آن راى داده است ، حكومتى است متكى به آراء ملت و مبتنى بر قواعد و موازين اسلامى .
سـؤ ال : و بـالاخـره دربـاره آينده فكر مى كنيد چه اتفاقى خواهد افتاد؟ آيا جنگ داخلى راه حل كم
ضـررتر خواهد بود؟ و آيا واقعا احتمال صلح وجود دارد؟ وقتى كه زندگى در ايران به حـالت عادى برگردد، زندگى يك فرد متوسط را چگونه مجسم مى كنيد؟ اميد شما و آنچه كـه مـى خـواهـيـد بـدان بـرسـيـد چـيـسـت ؟ و آيـا بـه چـنـيـن چـيـزى در خـارج از ايـران نائل خواهيد آمد؟
جـواب : بـه خـواسـت خـداى تـعـالى مـلت ايـران راه خـود را يـافته و به پيش مى رود و ما معتقديم كه پس از پيروزى ملت با اجراء قوانين اسلامى جامعه اى بوجود آيد كه الگو و نمونه باشد براى ملت هاى جهان ، براى نجات و سعادت خود. جنگ داخلى صورت نخواهد گرفت . دير يا زود ارتش به ملت خواهد پيوست و اصولا به غير از تنى چند از ارتشيان بـقيه معتقد به راه ملت هستند و من از طرز تفكر خيلى از آنان آگاهى دارم . بارها سياسيون ايـران مـرا از ارتـش بـيـم داده ولى آنـان اشتباه مى كنند براى آنكه جو كاذب بوجود آورده اند.
سـؤ ال : اگـر چـپـى هـا از نارضايتى هاى عمومى استفاده كنند و قدرت را تصاحب كنند آيا شما فكر مى كنيد بتوانيد كه چنان اثرى روى آنها بگذاريد كه آنچه را كه شما برايش ارزش قـائليـد رعـايت كنند؟ و آيا با توجه به اينهمه كه شما بايد به انجام برسانيد آرزو نمى كرديد كه مرد جوانترى بوديد؟
جواب : چنين چيزى در ايران امكان ندارد. در يك كشور مسلمان كه مردم آن به نام قرآن و به خـاطـر خـدا خـون مـى دهـنـد مـمـكـن نـيـسـت حـكـومـتـى سـركـار آيـد كـه از اول پـرچـم ضـد خـدا و ضـد اسـلام را در دسـت گـرفـتـه است . شاه با همه رياكارى ها و تـظـاهـر بـه اسـلام بـالاخره چهره واقعى او آشكار شد و ملت او را عقب راند. ملت ايران از نـظـر ايمان و عقيده محتاج نيست تا به مكتب هاى ضد خدائى پناه ببرد. ملت ايران خواستار عـدالتـنـد و آزادى و اسـتـقلال و معتقدند جز در سايه اسلام و با قوانين اسلام به آن نمى رسـند. اگر از چندين بچه اى كه به علت نداشتن تجربه به چپ گرايش پيدا كرده اند بـگـذريـم ، چـپ بـه مـعـنـى واقعى اش در افراد روشنفكر كه از جامعه ايران شناخت داشته باشند وجود ندارد. در ايران اسلام حاكم است و بس .
سؤ ال : شما نقش و وظيفه خودتان را در شرايط فعلى چه مى بينيد؟
جـواب : مـا نـقـش هـدايت داريم ، هميشه همين نقش بوده است . مسائلى را كه مى بينيم مفيد است بـراى مـلت ايـران طـرح مى كنيم چيزهائى را كه مضر است نفى مى كنيم و كوشش مى كنيم براى پيشبرد مقاصد اسلامى .
سؤ ال : آيا آماده هستيد كه براى جهاد مسلحانه فرمان بدهيد، اگر تمام راه ها بسته شود؟
جـواب : اگـر تمام راه ها بسته شود، مورد مطالعه قرار خواهيم داد ولى با شناختى كه من از ارتش دارم به اين مرحله نخواهد رسيد.
سـؤ ال : شـمـا شـخـصـا به واسطه رژيم شاه رنج هاى بسيار برده ايد، تبعيد شده ايد، زنـدانـى ديده ايد، پسرتان به نحو اسرارآميزى كشته شده است ، آيا با تمام اينها شما هيچ خصومت شخصى اى در مورد شاه احساس مى كنيد؟
جـواب : ابـدا. مـن بـه هـيـچ وجـه احـسـاس خـصومت شخصى با شاه ندارم . براى مبارزه نه شـخص خودم مطرح است و نه پسرم و من هيچ گاه احساس ناراحتى شخصى از او نكرده ام من بـراى خـيـانـت هـائى كـه شـاه در ايـن 50 سـال كـرده ، جناياتى كه به ملت من وارد كرده مخالفم
سـؤ ال : شـما از (ملت من ) صحبت مى كنيد و واقعيت اينست كه شما رهبر اين حركت عظيم شده ايـد، آيـا شـمـا نگران اين نيستيد كه سياسيون ممكن است از اين موقعيت استفاده كنند و سعى كنند كه در پس پرده از شما سوء استفاده كنند و پس از پايان يافتن مساله ظاهر شوند و بهره بردارى كنند؟
جـواب : مـا تـا بـتـوانـيـم كـوشـش مـى كـنـيـم كـه مـسـائل را خـودمـان حل كنيم و آنچه در اختيار داريم عمل مى كنيم و ملت هم پشتيبان ماست . اميدوارم كه آنانى كه امـروز و يـا ايـن روزهـا مـبـارز شـده انـد، واقعا معتقد به مبارزه شده باشند و فرصت طلب نـبـاشـنـد. البـته در هر مبارزه ، آن هم مبارزه ايران كه دامنه اش بسيار وسيع است فرصت طـلبان در آينده كارهائى مى كنند كه امروز نمى توانند انجام دهند ولى ملت ما به اميد خدا بعد از پيروزى دير يا زود همه را سر جايشان مى نشاند، انشاءالله .
تاريخ : 18/10/57
مصاحبه امام خمينى با تلويزيون كانال 2 فرانسه  
سـؤ ال : بـه نـظـر مى رسد كه پيروزى شما نزديك است ، آيا فكر مى كنيد كه شاه به زودى خـارج شـود و چـه موقع خارج شود؟ و اگر ايشان را در حيطه قدرت خودتان داشتيد با ايشان چكار مى كرديد؟
جـواب : انـشاءالله نزديك باشد. با اينكه خروجش حتمى است ولى نمى دانم چه وقت خارج مـى شود. و اگر به دست ما بيفتد ما او را به خاطر جناياتى كه كرده است محاكمه خواهيم كرد.
سـؤ ال : وقـتـى كـه شـاه خـارج شد، چه كسى حكومت خواهد كرد؟ حضرتعالى ؟ و يا اينكه شما در حكومتى شركت خواهيد كرد؟
جـواب : نـخـيـر، مـن نـخـواهـم بود. ما شورايى تاسيس مى كنيم كه در زمان آن شورا مجلس تاسيس بشود. بعد، مجلس با اتكال به ملت ترتيب كارها را مى دهد.
سـؤ ال : شـمـا اراده مـى فـرمـائيـد كـه جـمهورى اسلامى برقرار كنيد، آيا كافى است اين جمهورى براى حكومت ؟
جواب : جمهورى اسلامى مثل ساير جمهورى هاست لكن محتوايش قانون اسلام است . ما دولت تشكيل مى دهيم و براى همه امور كافى است .
سـؤ ال : در زمـيـنـه سـيـاسـت خـارجـى ، مـوضـع حـضـرتـعـالى در بـرابـر كـشـورهـايـى مثل ايالات متحده ، روسيه و اسرائيل چه خواهد بود؟
جواب : ما با اسرائيل چون غاصب است و در حال جنگ است با مسلمين ، روابطى نخواهيم داشت . و امـا آمـريـكـا و شوروى ، اگر دخالت در امور داخلى ما نكنند و با ما روابط حسنه داشته باشند، با آنها روابط برقرار خواهيم كرد.
سؤ ال : آيا منظور از روابط حسنه اينست كه شما نفت هم مى فروشيد؟
جواب : نفت هم مى فروشيم و پول مى گيريم ، ارز مى گيريم .
سـؤ ال : حـضـرتـعـالى ، حـكـومـت بـخـتـيـار را قـبـول نـكـرديـد، بـه چـه دليل ؟
جـواب : دولت بـخـتـيـار غـيـر قـانونى است براى اينكه شاه و مجلسين هر دو غير قانونى هستند، اما شاه ، براى خاطر رفراندم ملت در تاسوعا و عاشورا، و اما مجلسين براى اينكه به ملت اتكاء ندارد و مجلسى بود كه شاه وكلاى آن را تعيين كرده است .
سؤ ال : آيا به زودى به ايران مراجعت خواهيد كرد؟
جواب : اين بستگى دارد به اينكه در چه مكانى بيشتر مى توانم به ملت ايران خدمت كنم . اگر بدانم در بدترين نقطه جهان بهتر مى توانم به ملت مظلوم ايران خدمت كنم ، دقيقه اى درنگ نمى كنم .
تاريخ : 18/10/57
مصاحبه امام خمينى با مجله افريقاى جوان  
سـؤ ال : چـرا حـضرتعالى به ايران باز نمى گرديد؟ آيا فكر مى كنيد كه حضور شاه مـانـع بـازگـشـت شـمـا بـه ايـران است ؟ و آيا فكر مى كنيد رفتن شاه به بازگشت شما قطعيت خواهد داد؟
جـواب : مـن تا احساس نكنم كه براى نهضت ، وجودم در ايران ، نفعش زيادتر از بودنم در اينجاست ، در همين جا باقى مى مانم .
سـؤ ال : شـمـا فـرمـوده ايـد كـه امـريـكـا بـايد در ايران سياستش را تغيير بدهد، آيا مى توانيد بفرمائيد كه منظورتان از اين تغيير سياست چيست ؟ با چه شرايطى ؟
جـواب : مـنـظـور ايـن است كه دست از دخالت هائى كه تا حالا در ايران كرده است بر دارد، مـسـتـشـاران خـود را كـه در ايـران دارد بـخـواهـد و ايـران را بـه حال خودش واگذار كند تا سرنوشت خودش را خودش تعيين كند.
سـؤ ال : نـظر حضرتعالى درباره افريقاى جنوبى كه نود در صد نفتش را از ايران مى گيرد چه خواهد بود؟
جـواب : افـريـقـاى جـنوبى تا به اين وضعى كه دارد خاتمه ندهد، ما با او رابطه نمى توانيم برقرار كنيم و نفت هم به او نخواهيم داد.
سـؤ ال : آيـا بـيـمـى از ايـن نداريد كه شكست حكومت بختيار به يك كودتاى نظامى منتهى شود؟ و نگرويدن ارتش را به صف انقلاب در شرايط فعلى ، چگونه توضيح مى دهيد؟
جواب : بختيار، على ايحال حـكـومـتـش بـرخـلاف قـانـون اسـت و مـلت ايـران نـمـى تـوانـد حـكـومـت او را قبول كند. منتهى شدن به كودتاى نظامى همين است كه تاكنون بوده است و با حكومت هاى
نظامى و دولت نظامى رفتار كرده است و ما در راه اسلام و كشور كوشش خودمان را تا آنجا كـه بـتـوانـيـم خـواهـيـم كـرد. در ايـران كـودتـاى نـظـامـى مـسـاله اى را حـل نـمـى كـنـد زيـرا دولت قـبـل از بـخـتـيـار، خـود يـك كـودتـاى نـظـامـى بـود و مشكل ايران حل نشد. شما باور نمى كنيد كه ارتش با ملت است و در آينده نزديكى به شاه پشت خواهد كرد. پيروزى ما حتمى است و جمهورى اسلامى تحققش براى من خيلى روشن است .
سـؤ ال : در راس دولت ايـران ، بـراى شـمـا چـه كـسـى يـا چـه حـزبـى قابل قبول خواهد بود؟
جـواب : آنـچـه مـهـم اسـت بـايـد رئيس حكومت و همه آنها كه زمام امور را در دست دارند، مورد قـبـول مـلت بـاشـند و عميقا معتقد به اسلام و متعهد به اجراء آن و من هم مانند يك فرد، راى خود را به افراد مورد اعتماد خواهم داد.
سؤ ال : آيا شما انتظار انتخابات عمومى پس از سقوط يا خروج شاه را داريد؟
جـواب : يـكـى از مـهـمترين وظايف اوليه جمعى كه پس از سقوط شاه مسؤ وليت امور را به دسـت مـى گـيـرنـد، فـراهـم كـردن شـرايـط انـتـخـابـات آزاد اسـت كـه بـه هـيـچ وجـه اعمال قدرت و نفوذ از هيچ طبقه و گروهى در انتخابات نباشد.
سـؤ ال : شـمـا دربـاره اصـلاحـات ارضـى ، دارائى هـاى خصوصى شاه ، چه احساسى مى كـنـيـد؟ آيـا شما سياست توزيع املاك را ادامه مى دهيد؟ آيا شما طرفدار دارايى خصوصى هستيد؟
جـواب : اصـلاحـات ارضـى شـاه ، هـمـچنان كه از اول معلوم بود و بعدا هم عملا براى همه روشـن شـد، چـيـزى جـز نـابـودى كـشاورزى نبود كه در نتيجه آن ساليانه قسمت مهمى از پول نفت صرف خريد موادغذايى از خارج و عمدتا از امريكا شد ولى ما هرگز اين اراضى را بـه مـالكين بر نمى گردانيم زيرا آنها نه در تصاحب زمين ها و نه در مورد منافع آنها رعـايـت ضـوابـط اسـلامـى را نـكرده اند، ولى اين اراضى را باير هم نمى گذاريم و با تامين بهترين وسائل كشاورزى و ساير هزينه هاى آن ، كشاورزان را حمايت مى كنيم . اما در مـورد دارائى خـصـوصـى ، ايـن مـسـلم اسـت كـه مـورد قـبـول اسـلام اسـت و ليـكـن مـجـمـوعـه قـواعـد اسـلامـى در مـسـائل اقتصادى ، هنگامى كه در كل پيكره اسلام به صورت يك مكتب منسجم ملاحظه شود و هـمـه جـانـبـه پـيـاده شـود، بـهـتـريـن شـكـل مـمـكـن خـواهـد بـود، هـم مشكل فقر را از ميان مى برد و هم از
فـاسـد شـدن يـك عـده بـه وسـيـله تـصـاحـب ثـروت ، جـلوگـيـرى مـى كـنـد و در نـتـيـجـه كـل جـامـعـه را از فـساد حفظ مى كند و هم مانع رشد استعدادها و شكوفائى قدرت ابتكار و خـلاقـيـت انسان ها نمى شود. و جامعيت و همه جانبه بودن قوانين اسلام آنچنان است كه اگر كـسـى آن را بشناسد، معترف خواهد شد كه از حد و مرز فكر بشر بيرون است و ممكن نيست زائيده قدرت علمى و تفكر انسان باشد.
سـؤ ال : آيا شما قراردادهايى را كه با كشورهاى خارجى امضاء شده حفظ خواهيد كرد؟ (يا تضمين خواهيد كرد؟) قراردادهاى دفاعى و قراردادهاى مربوط به نيروگاه ها، ساختن راه و راه آهن .
جـواب : اولا مـا از مـضـمـون و مـواد مـنـدرج در اين قراردادها اطلاعى نداريم يعنى رژيم شاه هـرگـز مـلت را از مـفـاد ايـن قـراردادهـا مطلع نكرده و از مردم ايران مخفى نگاه داشته است و ليـكـن حـكـومـت آينده آنها را مجددا مورد بررسى قرار مى دهد و از آنها آنچه را با منافع و مـصـالح مـلت مـا موافق نباشد. لغو مى كند ولى ما در نوسازى كشور از همه امكاناتى كه دولت هـاى خـارجـى مـايـل بـاشـنـد در اخـتـيـار مـا بـگـذارنـد، بـا حـفـظ آزادى و استقلال كشور، بر اساس احترام متقابل ، از آن امكانات استفاده مى كنيم و قراردادهايى منعقد مى نمائيم .
سـؤ ال : آيـا شما مى خواهيد ماندن تكنيسين ها و مستشاران را در ايران ببينيد؟ مستشارانى از آمـريـكـا (45000 نـفـر) آلمـان غـربـى (13000 نـفـر)، بريتانيا(1000 نفر)، فرانسه (7500 نفر) و ژاپن (7000 نفر).
جـواب : در مـورد هـر يـك از ايـن گـروه و نـقش آنها در ايران و ميزان احتياج كشور به آنها، حـكـومت آينده مطالعه و بررسى مى كند و تصميم مى گيرد. حكومت آينده هيچ تعهدى جز در برابر ملت و حفظ منافع و مصالح آنها ندارد.
سؤ ال : شما اخيرا (اوائل دسامبر 78) اظهار داشتيد كه تمام آن قراردادهايى كه عليه منفعت مـلى بـاشـد بـه رسـمـيت شناخته نخواهد شد. منظورتان كدام قراردادهاست و (منفعت ملى ) را چطور تعريف مى كنيد؟
جواب : تصور نمى كنم وقتى گفته مى شود (منافع ملت ) ابهامى در آن باشد. مثلا امروز هـيـچ ايـرانـى تـرديد ندارد در اينكه قرار داد خريد ميلياردها دلار اسلحه و ساختن پايگاه نـظامى براى آمريكا از پول نفت ايران و حضور هزاران مستشار نظامى آمريكا در ايران با هزينه هاى سرسام آور
آن بـه نـفـع مـلت ايـران نيست و اينگونه قراردادها كه به دست شاه با دولت هاى خارجى منعقد شده است ، كم نيست .
سـؤ ال : آيا شما ترتيبات يا قراردادهاى بازرگانى ، تجارتى و داد و ستدى فعلى را با غرب ادامه خواهيد داد؟ سياست تجارتى شما چيست ؟
جـواب : مـا هـمـانـطـور كـه از تـوليـدات داخـلى كـشـور، هـر دولتـى مشترى آن باشد، مى فـروشـيـم و صـادر مـى كـنـيـم ، هـمـانـطـور هـم هـر چـه را كـه در داخـل بـه آن نـياز داشته باشيم از خارج مى خريم ولى در همه اين تجارت ها بر مبناى دو طرف مساوى عمل خواهيم كرد و حاضر نيستيم كه دولتى بخواهد مبادلات اقتصادى را اهرمى براى نفوذ سياسى و تحميل اغراض استعمارگرانه خود قرار دهد.
سؤ ال : چرا شما از روابط شاه با آمريكا و غرب انتقاد مى كنيد؟
جـواب : مـا بـا مـامـوريـت شـاه از طـرف قـدرت هـاى استعمارگر، براى تامين منافع آنها و نابودى كشور به قيمت حفظ تاج و تخت لرزان و حكومت غير متكى به ملت مخالف هستيم . ما بـا روابـط شـاه بـا خـارج كـه بـه قـيـمـت از بـيـن رفـتـن استقلال كشور و آزادى ملت ما شده است ، مخالفيم .
سؤ ال : نقش ارتش را در جمهورى اسلامى چگونه مى بينيد؟
جـواب : هـيـچ كـشـورى بـى نـيـاز از نـيـروى نـظـامـى و ارتش نيست . ارتش بايد پاسدار اسـتـقلال و امنيت كشور باشد، نه حافظ يك ديكتاتورى مستبد و مطرود تمامى ملت و ماءمور قتل عام فرزندان كشور.
سؤ ال : نظر شما درباره رهبرى ارتش در حال حاضر چيست ؟
جـواب : امروز ارتش از خود استقلالى ندارد. رهبرى ارتش ايران امروز به دست چند صاحب منصب و ماءمور شاه و زير نظر مستشاران خارجى است .
سؤ ال : نظر شما درباره دكتر شاهپور بختيار چيست ؟
جواب : دولت از مانند دولت هاى گذشته شاه ، غير قانونى است و از طرف ملت محكوم است .
سـؤ ال : آيـا شـمـا قـصـد داريـد كـه حـزب توده را پيش يا پس از برقرارى يك جمهورى اسلامى ، قانونى سازيد؟
جـواب : امـروز هـيـچ دسـته اى در ايران به اندازه حزب توده منفور نيست . سوابق بسيارى بدى در ايران دارد.
سؤ ال : چگونه شما قصد داريد تشكيل اين جمهورى را با رفراندم به انجام رسانيد؟
جواب : اصل لزوم تـشـكـيـل جـمـهـورى اسلامى را ملت ايران در رفراندم تاسوعا و عاشورا در سراسر كـشـور اعـلام كـرده انـد و پـس از سـقـوط شـاه ، نـمـايـنـدگـان مـلت در مـجـلس ، مـراحـل قـانـونـى آن را انـجـام خـواهـنـد داد و قـانـون اسـاسـى ايـن جـمـهـورى را تـدويـن و تكميل خواهند كرد.
سـؤ ال : آيـا شـمـا قـصـد داريـد كـه آزادى سخن ، آزادى اجتماعات و آزادى مطبوعات وآزادى عبادات را تضمين كنيد؟
جـواب : مـا بـه خـواسـت خـداى تـعـالى در اوليـن زمان ممكن و لازم برنامه هاى خود را اعلام خـواهـيم نمود، ولى اين بدان معنى نيست كه من زمام امور كشور را به دست بگيرم و هر روز نـظـيـر دوران ديـكـتـاتـورى شـاه ، اصـلى بـسـازم و عـليـرغـم خـواسـت مـلت بـه آنـهـا تحميل كنم . به عهده دولت و نمايندگان ملت است كه در اين امور تصميم بگيرند ولى من هميشه به وظيفه ارشاد و هدايتم عمل خواهم كرد.
سؤ ال : آيا شما آمادگى داريد كه يك كمونيست يا وزيرى با گرايشات كمونيستى را در يكى از مقامات دفاع ملى ، امور داخلى يا روابط خارجى ببينيد؟
جـواب : اگـر مـلت بـه جـمـهـورى اسـلامـى راى داده اند ديگر وزير غير مسلمان را نخواهند پذيرفت .
سؤ ال : آيا شما قصد تحريم نفت براى آمريكا و متحدانش را داريد؟ و اگر چنين است كجاها را شما براى صدور نفت ايران در نظر خواهيد گرفت ؟
جواب : ما تا رفتن شاه از صدور نفت به خارج جلوگيرى مى نمائيم بعد از رفتن شاه به هـر كـشـورى كـه مـايـل بـاشـيـم نـفـت را مـى فـروشـيـم و در مقابل پول مى گيريم ، نه اسلحه .
سؤ ال : نقش روحانيت و رهبران مذهبى را در دولت آينده چگونه مى بينيد؟
جواب : روحانيون در حكومت آينده نقش ارشاد و هدايت دولت را دارا مى باشند.
سـؤ ال : آيـا كـسـانـى از اطـرافـيـان شـمـا هـسـتـنـد كـه هـمـدردى و عـلاقـه به كمونيسم و سوسياليسم ماركسيستى داشته باشند؟
جواب : خير، ابدا، هرگز.
سؤ ال : نظر شما درباره رفتار اتحاد جماهير شوروى و اقليت ها مسلمان در آسياى مركزى چيست ؟
جـواب : اتحاد جماهير شوروى هم يكى از كشورهايى است كه منابع كشور ما را به تاراج مـى بـرد. او گـاز ايـران را مـى برد، او هميشه طرفدار شاه بوده است . ما به تمام اقليت هاى مذهبى در هر كجا كه باشند احترام مى گذاريم .
سؤ ال : سياست شما نسبت به روسيه چيست احساسات شما درباره ماركسيسم روسى چيست ؟
جـواب : سـيـاسـت مـا نسبت به روسيه مثل سياست ما نسبت به آمريكا و ساير كشورهاست . ما براساس احترام متقابل ، به تمام كشورها احترام مى گذاريم .
سـؤ ال : احـسـاسـات شـمـا دربـاره بـرقرارى دولت انقلابى در افغانستان چيست ؟ همچنين ارتباطش با ايران ؟
جـواب :افـغـانـسـتـان كـشـوريـسـت كـه در هـمـسـايگى ما واقع است و مسلمان است . ما با ملت افغانستان روابط دوستانه داريم ، آنان برادران ما هستند.
سؤ ال : آيا شما اسلام و ماركسيسم منكر خدا را، سازگار مى بينيد؟
جواب : خير، به هيچ وجه .
سؤ ال : آيا شما مشتاق پستى براى خودتان در دولت آينده هستيد؟
جواب : خير.
تاريخ : 19/10/57
مصاحبه امام خمينى با خبرنگار تلويزيون بى بى سى  
سؤ ال : اگر شاه ايران را ترك گويد، آيا حضرتعالى فكر مى كنيد وقت مناسبى براى بازگشت شما به ايران خواهد بود؟
جواب : بايد مطالعاتى بكنيم ، هر وقت مقتضى شد مى رويم .
سـؤ ال : چـه نـوع حـكـومـت يـا دولتـى را حـضـرت آيـت الله انـتـظـار دارند كه تا پايان سال جارى مسيحى (دسامبر 79) در ايران روى كار آيد؟
جواب : ما اميد اين را داريم كه همين حكومتى را كه پيشنهاد كرديم كه حكومت جمهورى اسلامى است در اين سال روى كار آيد.
سؤ ال : و اين حكومتى خواهد بود كه شما شخصا منصوب خواهيد كرد؟
جـواب : مـا بـه حسب آنطورى كه تاكنون گفتيم رجوع به آراء مردم مى كنيم ولى به حسب واقـع ، مـردم بـا رفـرانـدمـى كـه مـكـرر كـردنـد ايـن حـكـومـت را قبول كردند.
سـؤ ال : دولت بـريـتـانـيـا هـنـوز هـم بـه فـرسـتـادن سـلاح خـود مـثل تانك ها، راكت ها و ديگر سلاح هاى نظامى براى شاه ادامه مى دهد، از نظر حضرت آيت الله معناى اين فرستادن اسلحه چيست ؟
جـواب : مـا سـال هاى طولانى است كه گرفتار اين چيزها هستيم كه دولت انگيس به حكومت جـائر مـا هـمـراهـى مـى كـنـد. از اول ، دولت انـگـليـس پـدر ايـن شـاه را بـر مـا تـحـمـيـل كـرد و بـعـد هم كه او خيانت به آنها كرد، او را اخراج كردند. متفقين كه يكى شان انگلستان بود، محمدرضاشاه را بر ما تحميل كردند و تحميلات دولت انگليس و ظلم هايى كـه بـه مـلت ضعيف كه يكى از آنها ملت ماست كرده اند سابقه زيادى دارد و اينكه حالا هم به فرستادن سلاح و پشتيبانى از
شاه ادامه مى دهد، مى خواهد سلطنت اين شاه ادامه پيدا كند و اين ادامه جرم ها و جناياتى است كـه او مرتكب شده و مى شود و اينها مى خواهند دولت شاه را هر چه بيشتر نگه دارند و هر روزى كه بر سلطنت باقى بماند، روز مصيبت بزرگ ملت ماست .
سؤ ال : گفته شده است كه حضرت آيت الله از ليبى و فلسطينى ها كمك هائى دريافت مى كـنـيـد و هـمچنين گفته شده است كه بعضى از وابستگان نزديك به حضرتعالى ، كسانى كه اينجا به شما كمك مى كنند، وابسته به حزب سابق توده هستند و يا عقايد كمونيستى دارند، آيا اين اتهامات درست است ؟
جـواب : خـيـر، ايـنـهـا تـبـليغات دار و دسته شاه است . ما از هيچ دولتى استمداد نكرديم و نـخواهيم كرد. ما به نيروى ملت اتكا داريم و احتياج به دولت ها نداريم و كسانى كه با مـن ارتـبـاط نـزديـك و يـا دور دارنـد، از مـسـلمـان خـالص هستند و به هيچ حزبى وابستگى ندارند. اينها تبليغاتى است كه شاه و دار و دسته او مى كنند، آن هم براى اينكه نهضت ما را آلوده كنند.
سـؤ ال : بـسـيارى از ملت هاى مسلمان را ما امروز شاهد هستيم كه يك نهضت جديد اسلامى در آنـهـا رشـد مـى كـنـد، مـثـل تـركـيـه و پـاكستان و اينها قيام هاى اسلامى مى كنند، به نظر حضرتعالى دليل اين قيام ها چيست ؟
جـواب : در سـال هاى طولانى ، تبليغات دامنه دار دولت هاى شرق و غرب موجب اين شد كه مـلتـهـاى مـسـلم از آنـان يـارى بخواهند و گمان كنند كه ترقيات اين كشورهاى ضعيف ، در گـرايـش بـه يـكـى از ايـن دو ابـرقـدرت اسـت لكـن بـه هـر طـرف كـه تـمـايل پيدا كردند، بعد از مدتى فهميدند كه آنها جز اسير كردن اينها و بردن خزائن و غـارت كـردن مـخـازن آنها كار ديگرى نمى كنند. در عصر ما ملت يافت كه شاه به واسطه پيوندى كه با غرب مخصوصا با امريكا دارد و همين طور با شرق ، تمام مخازن ما را به بـاد داده اسـت ، بـلكه نيروهاى انسانى ما را نيز به هدر داده است و فهميدند جنايات فوق العـادى كـه مرتكب مى شود به واسطه پيوندى است كه شاه با ابرقدرت ها دارد، از اين جـهـت مـلت مـا بپاخاست و ساير ممالك از جمله ممالك اسلامى نيز به اين حقيقت تلخ ، توجه پـيـدا كـردنـد و بـا مطالعه تاريخ ‌شان درك كردند كه تمام گرفتارى هائى كه ملت ها پـيـدا كـردند، از دست اين ابرقدرت هاست ، ناچار از آن ابرقدرت ها رويگردان شده اند و اسـلام كـه تـمـام آرزوهـاى بـشـر را به طور شايسته در دسترس آنها خواهد گذاشت و مى گـذارد و قـوانـين اسلام ، چه قوانين اقتصادى و سياسى و چه قوانين فرهنگى و معنوى آن قـوانـيـن غـنـى اى اسـت كـه هر كس به آنها توجه پيدا كند، ناچار به اسلام گرايش پيدا خواهد كرد
و مسلمين بعد از سالهاى طولانى كه در غفلت بودند، حالا مقدارى رو به بيدارى گذاشتند و مقدارى توجه به اسلام پيدا كردند و اميد اين هست كه توجه آنها به اسلام بيشتر بشود و اسلام را آنطور كه هست بشناسند و در صورت شناخت صحيح ، گرايشات آنها به شرق و غرب بكلى منقطع خواهد شد و براى پياده كردن احكام اسلام جانفشانى خواهند نمود.
تاريخ : 19/10/57
مصاحبه امام خمينى با لوموند 
سؤ ال : شما اعلام كرده ايد كه دولت بختيار غيرقانونى است ، چرا؟
جـواب : به دو دليل ، يكى اينكه اين دولت از طرف رژيم شاه تعيين شده است ، اين رژيم قـبل از تظاهرات تاسوعا و عاشورا خود غيرقانونى بود و تظاهرات مزبور كه در واقع نـوعـى رفـرانـدم بـودنـد، غـيـرقـانـونـى بـودن رژيـم را تـعـيـيـن كـردنـد، دليـل ديـگـر ايـن اسـت كـه نـه مـجـلس شـورا و نـه مـحـلس سـنـا هيچ پايگاه ملى ندارند و نمايندگان اين دو مجلس را كه دولت از آنها راى اعتماد مى خواهند، ملت انتخاب نكرده است .
سؤ ال : در صورتى كه بختيار شكست بخورد، شما وقوع يك كودتاى نظامى كه شاه را كـنـار بـگـذارد و روى واحـدهـاى بـرگـزيـده ارتـش ‍ نـظـيـر كـمـانـدوهاى نيروى هوائى و ژاندارمرى تكيه داشته باشد، ممكن مى دانيد؟
جـواب : وقـوع چـنـيـن كودتاى ممكن است . در اين حال اين آخرين سنگى خواهد بود كه رژيم به سوى ملت مى افكند و ملت مصمم است با استقرار يك حكومت اسلامى به مبارزه ادامه دهد و هر نوع رژيم ديگرى با مخالفت ملت روبرو خواهد شد.
سؤ ال : اگر شما پيروز شويد، از نظر بنيادهاى اساسى چه در نظر داريد؟
جـواب : مـا كـمـيـتـه اى را مـاءمـور خـواهـيـم كـرد كـه بـه مـنـظـور تـشـكـيـل يـك مـجـلس بـه مشورت هاى لازم اقدام كند. ملت يك بار اراده خود را به داشتن يك حـكـومـت اسـلامـى اعـلام كـرده اسـت ولى اگـر از نـظر حقوقى رفراندمى هم لازم باشد، ما مـخـالف آن نـخـواهـيـم بـود. ايـن كـمـيـتـه از افـراد مـومـن تـشـكـيـل مـى شـود و مـمـكـن اسـت عـلمـا هـم بـه صـورت عـضـو كامل و يا عضو ناظر درآن شركت كنند.
سـؤ ال : شـمـا بـه عنوان رهبر غير قابل انكار مخالفان تجلى يافته ايد، شما گفته ايد كه نمى خواهيد زمام
امور را به دست گيريد، بنابراين يك حكومت اسلامى را به چه صورت در نظر گرفته ايد؟

next page

fehrest page

back page