الغدير جلد ۹

علامه شیخ عبدالحسین احمد امينى نجفی (ره)
ترجمه زين العابدين قرباني

- ۱۸ -


صفحه 16 - 13 آورده است.

13- سيد نور الدين على بن عبد الله شافعى قاهرى سمهودى، متوفى، در سال 911 ه در " وفاء الوفاء جلد 2 صفحه 396 از طرق مختلف و از آن جمله طرق حافظ ابن السكن آن را استخراج كرده و گفته است: به مقتضاى آنچه كه در مقدمه كتاب شرط كرده است، اين حديث به اتفاق همه، از احاديث صحيحه است.

آنگاه گفته است: به خاطر همين است كه گروهى و از آن جمله، حافظ زين الدين عراقى، آن را از او نقل كرده و صحيحش دانسته اند.

14- ابو العباس شهاب الدين قسطلانى متوفى در سال 923 ه در " المواهب اللدنيه " آن را آورده و گفته است: ابن السكن آن را صحيح دانسته است.

15- شيخ محمد خطيب شربينى، متوفى در سال 977 ه در مغنى المحتاج " شرح المنهاج جلد 1 صفحه 494 آن را آورده و گفته است ابن السكن در سننش كه رواياتش صحيحه هستند آن را آورده است.

16- شيخ عبد الرحمن شيخ زاده، متوفى در سال 1078 ه در " مجمع الانهر " جلد 1 صفحه 157 3.

3-ز عبد الله بن عمر، به طور مرفوع روايت شده: " هر كس حج كند و قبرم را بعد وفاتم زيارت كند همانند كسى است كه در حال حياتم زيارتم كند. و در بسيارى از طرقش جمله " و مصاحبم باشد " اضافه دارد.

اين حديث را بسيارى از حافظان حديث آورده اند و از آن جمله است:

1- حافظ عبد الرزاق ابو بكر صنعانى، متوفى در سال 211 ه.

2- حافظ ابو العباس حسن بن سفيان الشيبانى، متوفى در سال 303 ه.

3- حافظ ابو يعلى احمد بن على موصلى، متوفى در سال 307 ه در مسندش.

4- حافظ ابو القاسم عبد الله بن محمد بغوى، متوفى در سال 317.

5- حافظ ابو القاسم طبرانى، متوفى در سال 360 ه.

6- حافظ ابو احمد ابن عدى، متوفى در سال 365 ه در " الكامل ".

7- حافظ ابو بكر محمد بن ابراهيم مقرى، متوفى در سال 381 ه

8- حافظ ابو الحسن دارقطنى، متوفى در سال 385 ه در سننش و غير آن.

9- حافظ ابو بكر بيهقى، متوفى در سال 458 ه در سننش جلد 5 صفحه 246

10- حافظ ابن عساكر دمشقى، متوفى در سال 571 ه در تاريخش.

11- حافظ ابن جوزى متوفى در سال 597 در " مثير الغرام الساكن الى اشرف الاماكن ".

12- حافظ ابو عبد الله ابن نجار بغدادى، متوفى در سال 643 ه در كتابش " الدره الثمينه فى اخبار المدينه ".

13- حافظ ابو الحجاج يوسف بن خليل دمشقى، متوفى 648 ه.

14- حافظ ابو محمد عبد المومن دمياطى، متوفى در سال 705 ه.

15- ابو الفتح احمد بن محمد بن احمد الحداد، در كتابش.

16- حافظ ابو الحسين مصرى.

17- ولى الدين خطيب تبريزى، در " مشكاه المصابيح " كه در سال 737 ه تاليف شده در باب حرم مدينه در فصل سوم.

18- تقى الدين سبكى، متوفى در سال 756 ه درباره طرق اين حديث در صفحه 21 - 16 كتاب " شفاء السقام " به طور تفصيل بحث كرده و آن را از بسيارى از اين حافظان ياد شده و ديگران روايت كرده است.

19- شيخ شعيب عبد الله مصرى حريفيش، متوفى در سال 801 ه در " الروض الفائق " جلد 2 صفحه 137.

20- سيد نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه 397 به طور تفصيل درباره طرق آن بحث كرده است.

21- حافظ جلال الدين سيوطى، متوفى در سال 911 ه در " الجامع الكبير " چنانكه در ترتيبش جلد 8 صفحه 99 آمده است.

22- قاضى القضاه شهاب الدين خفاجى حنفى، متوفى در سال 1069 ه در " شرح - الشفاء تاليف قاضى عياض جلد 3 صفحه 567.

23- شيخ عبد الرحمن شيخ زاده، متوفى در سال 1078 ه در " مجمع الانهر " جلد 1 صفحه 157.

24- شيخ محمد شوكانى، متوفى در سال 1250 ه در " نيل الاوطار " جلد 4 صفحه 25 و 325 -.

25- سيد محمد بن عبد الله دمياطى شافعى، متوفى در سال 1307 ه در " مصباح الظلام " جلد 2 صفحه144.

4 - عبد الله بن عمر به طور مرفوع نقل شده كه: " هر كس حج كند و مرا زيارت نكند به من جفا كرده است ". گروه زيادى اين حديث را نقل كرده و از آن جمله است:

1- حافظ ابو حاتم محمد بن حبان تميمى بستى، متوفى در سال 354 ه در " الصعفاء ".

2- حافظ اين عدى، متوفى در سال 365 ه در " الكامل ".

3- حافظ دارقطنى، متوفى در سال 385 ه در كتابش احاديثى را كه مالك در موطا نياورده است، نقل نموده است.

4- تقى الدين سبكى، متوفى در سال 765 ه از طرق گوناگون در " شفاء السقام " صفحه 22، اين حديث را آورده و حكم اين جوزى را در مورد ساختگى بودن حديث رد كرده است.

5- سيد نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه398.

6- ابو العباس شهاب الدين قسطلانى، متوفى در سال 923 ه در " المواهب اللدنيه " از ابن عدى و ابن حبان و دارقطنى اين حديث را نقل كرده است.

7- شيخ اسماعيل جراحى عجلونى، متوفى در سال 1162 ه در " كشف الخفاء " جلد 2 صفحه 278 از ابن عدى و ابن حبان و دارقطنى اين حديث را نقل كرده است.

8- سيد مرتضى زبيدى حنفى، متوفى در سال 12.5 ه در " تاج العروس " جلد 10 صفحه 74.

9- شيخ محمد شوكانى، متوفى در سال 1250 ه در " نيل الاوطار " جلد 4 صفحه 325.

5 - از عمر بطور مرفوع آمده است " كسى كه قبرم را زيارت كند "يا مرا زيارت كند" من شفيع او خواهم بود " يا گواه او خواهم بود" و هر كس در يكى از دو حرم بميرد، خداوند او را در روز قيامت زمره كسانى كه در امنيت هستند محشور خواهند فرمود.

اين حديث را گروهى از حفاظ نقل كرده اند و از آن جمله است:

1- حافظ ابو داود طيالسى، متوفى در سال 204 ه در مسندش جلد 1 صفحه12.

2- حافظ ابو نعيم اصفهانى، متوفى در سال 430 ه.

3- حافظ بيهقى، متوفى در سال 458 ه در " السنن الكبرى " جلد 5 صفحه 245.

4- حافظ ابن عساكر دمشقى، متوفى در سال 571 ه در " تاريخ الشام ".

5- حافظ ابو الحجاج يوسف بن خليل دمشقى، متوفى در سال 648 ه.

6- تقى الدين سبكى، متوفى در سال 756 ه در " شفاء السقام " صفحه 22.

7- نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء جلد 2 صفحه 399.

8- ابو العباش قسطلانى، متوفى در سال 923 ه در " المواهب اللدنيه ".

9- حافظ ابن الدبيع متوفى در سال 944 در تمييز الطيب صفحه 10 و 162.

10- زين الدين عبد الرووف مناوى، متوفى در سال 1031 ه در " كنوز الحقائق " صفحه 141.

11- شيخ اسماعيل عجلونى، متوفى 1162 ه در " كشف الخفاء " جلد 2 صفحه 278.

6 - از حاطب بن ابى بلتعه بطور مرفوع آمده است: " كسى كه بعد از مرگم زيارتم كند همانند اين است كه در زمان حياتم زيارتم كرده است، و كسى كه در يكى از دو حرم بميرد، خداوند او را در زمره كسانى كه در امنيت هستند محشور مى كند ".

اين روايت را نيز گروه زير نقل كرده اند:

1- حافظ ابو الحسن دارقطنى، متوفى در سال 385 ه در " السنن ".

2- حافظ ابو بكر البيهقى، متوفى در سال 458 ه.

3- حافظ ابن عساكر دمشقى، متوفى در سال 571 ه.

4- حافظ ابو الحجاج يوسف بن خليل دمشقى، متوفى در سال 648 ه.

5- حافظ ابو محمد عبد المومن دمياطى، متوفى در سال 705 ه.

6- ابو عبد الله عبد رى مالكى ابن الحاج، متوفى در سال 737 ه در " المدخل ".

7- تقى الدين سبكى، متوفى در سال 756 هر در " شفاء السقام " صفحه 25.

8- شيخ شعيب حريفيش، متوفى در سال 801 ه در " الروض الفائق " جلد 2 صفحه 137

9- نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه 399.

10- ابو العباس قسطلانى، متوفى در سال 923 ه در " المواهب اللدنيه " از بيهقى.

11- جراحى عجلونى، متوفى در سال 1162 ه در " كشف الخفاء " جلد 2 صفحه 551 از ابن عساكر و ذهبى نقل كرده است. و از ذهبى نقل كرده كه گفته است: اين حديث از بهترين احاديث باب از لحاظ سند است.

12- شيخ محمد شوكانى، متوفى در سال 1250 ه در " نيل الاوطار " جلد 4 صفحه 13 و 325.

13- شيخ محمد بن درويش الحوت البيروتى، متوفى در سال 1276 ه در " حسن الاثر " صفحه 325.

7 - از عبد الله بن عمر به طور رفع آمده است: " كسى كه حجه الاسلام كند و قبرم را زيارت نمايد، و جنگى كرده و درود بر من در بيت المقدس بفرستد، خدا از او درباره چيزهائى كه بر او فرض كرده است پرسش نخواهد كرد ".

حافظ محمد بن الحسين بن احمد ابو الفتح ازدى، متوفى در سال 374 ه در فوائدش اين روايت را آورده است. و حافظ سلفى ابو طاهر اصفهانى، متوفى در سال 576 ه با اسنادش اين روايت را از او نقل كرده است. و به همين طريق، تقى الدين سبكى متوفى در سال 756 ه در شفاء السقام صفحه 25 آورده است. و سيد سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه 400، و شيخ محمد بن على شوكانى متوفى در سال 1250 ه در " نيل الاوطار " جلد 4 صفحه 326 نيز اين روايت را ذكر كرده اند.

8-از ابو هريره، به طور مرفوع آمده است: " هر كس بعد از مرگم زيارتم كند، همانند اين است در زمان حياتم زيارتم كرده باشد، و هر كس مرا زيارت كند من گواه و شفيعش در روز قيامت خواهم بود ".

اين روايت را، افراد زير نقل كرده اند:

1- حافظ ابو بكر بن موسى بن مروديه، متوفى در سال 416 ه.

2- حافظ ابو سعد بن محمد بن احمد بن حسن اصفهانى، متوفى در سال 540 ه.

3- ابو الفتوح سعيد بن محمد يعقوبى، در فوائدش در سال 552 ه.

4- حافظ ابو سعد عبد الكريم سمعانى، شافعى، متوفى در سال 562 ه.

5- ابن الانماطى، اسماعيل بن عبد الله انصارى مالكى متوفى 619 ه.

6- تقى الدين سبكى، متوفى در سال 756 ه در " شفاء السقام " صفحه 26.

7- سيد نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه 400.

9 از انس بن مالك به طور مرفوع آمده است: " كسى كه مرا در مدينه بعنوان يك عمل نيك و قربه الى الله زيارت كند من شفيع او خواهم بود. و در روايت ديگرى از او نيز چنين آمده است: " كسى كه در يكى از دو حرم بميرد در روز قيامت در زمره افراديكه در امنيت هستند محشور خواهد بود و كسى كه بقصد قربت مرا در مدينه زيارت كند در قيامت در جوارم خواهد بود.و در عبارت ديگر از او چنين آمده است:" من گواه و شفيعش در قيامت خواهم بود ".

اين روايت را جمع زيادى از حفاظ نقل كرده اند و از آن جمله است:

1- ابن ابى فديك، محمد بن اسماعيل، متوفى در سال 200 ه.

2- ابن ابى الدنيا ابو بكر قرشى، متوفى در سال 281 ه.

3- حافظ ابو عبد الله حاكم نيشابورى، متوفى در سال 405 ه.

4- حافظ ابو بكر بيهقى، متوفى در سال 458 ه در " شعب الايمان ".

5- قاضى عياض مالكى، متوفى در سال 544 ه در " الشفاء ".

6- حافظ على بن حسن، شهير به ابن عساكر، متوفى در سال 571 ه.

7- حافظ ابن جوزى، متوفى در سال 597 ه در " مثير الغرام الساكن ".

8- حافظ عبد المومن دمياطى، متوفى در سال 705.

9- ابو عبد الله العبدرى مالكى ابن الحجاج، متوفى در سال 737 ه در " المدخل " جلد 1 صفحه 261.

10- شمس الدين ابو عبد الله دمشقى، حنبلى، معروف به ابن القيم جوزيه

متوفى در سال 751 ه در " زاد المعاد " جلد 2 صفحه47.

11- تقى الدين سبكى، متوفى در سال 756 ه در " شفاء السقام " صفحه 27.

12- سيد نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در "وفاء الوفاء" جلد 2 صفحه 400.

13- ابو العباس شهاب الدين قسطلانى، متوفى در سال 923 ه در " المواهب اللدنيه ".

14- جلال الدين سيوطى، متوفى در سال 911 ه در " الجامع الكبير " چنانكه در ترتيبش جلد 8 صفحه 99 آمده است.

15- شيخ عبد الرحمن شيخ زاده، متوفى در سال 1078 ه در " مجمع الانهر " جلد 1 صفحه 157 با اين عبارت آورده است: " هر كس با قصد در مدينه زيارتم كند در قيامت در جوارم خواهد بود ".

16- شيخ محمد شوكابى متوفى در سال 1250 ه در " نيل الاوطار " جلد 4 صفحه326.

17- ابو عبد الله زرقانى مالكى، متوفى در سال 1122 " در شرح المواهب " جلد 8 صفحه 299.

18- جراحى عجلونى، متوفى در سال 1162 در " كشف الخفاء " جلد 2 صفحه 251.

19- سيد احمد هاشمى، در مختار الاحاديث النبويه صفحه 169.

20- سيد محمد بن عبد الله طمياطى شافعى، متوفى در سال 1307 ه در " مصباح الظلام " جلد 2 صفحه 144.

21- شيخ منصور على ناصف در " التاج " جلد 2 صفحه 216 .

10 از انس بن مالك به طور مرفوع آمده است: " هر كس مرا مرده زيارت كند، مثل اين است كه در زمان حياتم زيارت كرده باشد و هر كس قبرم را زيارت كند شفاعتم در قيامت برايش واجب خواهد بود، هيچ فردى از افراد امتم كه داراى گشايشى باشد و زيارتم نكند، عذرى برايش نخواهد بود.

اين روايت را گروه زير نقل كرده اند:

1- حافظ ابو عبد الله محمد بن محمود ابن نجار، متوفى در سال 643 ه در كتابش " الدره الثمينه فى الفضائل المدينه ".

2- تقى الدين السبكى، متوفى در سال 756 ه در " شفاء السقام " صفحه 28.

3- حافظ زين الدين عراقى، متوفى در سال 806 ه به اين حديث چنانكه در " المواهب " آمده اشاره كرده است.

4- سيد نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه 400.

5- ابو العباس شهاب الدين قسطلانى، متوفى در سال 923 ه در " المواهب اللدنيه ".

6- عجلونى، در سال 1162 ه در " كشف الخفاء " جلد 3 صفحه278.

11 از ابن عباس به طور رفع آمده است: " كسى كه بعد از مرگم زيارتم كند همانند آن است كه در زمان حياتم زيارتم كند و كسى كه به خاطر زيارتم بيش قبرم بيايد، من هم در قيامت گواه و يا شفيقش خواهم بود ".

حافظ ابو جعفر عقيلى، متوفى در سال 322 ه در كتاب " الضعفاء " در شرح حال فضاله بن سعيد مازنى آورده است، و حافظ ابن عساكر، متوفى در سال 571 ه در " شفاء السقام " صفحه 21 آورده و در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه 401 و " نيل الاوطار " شوكانى جلد 4 صفحه 326 - 325 نيز آمده است.

12 از على امير المومنين عليه السلام به طور مرفوع و غير مرفوع آمده است: " هر كس قبرم را بعد از مركم زيارت كند، گويا كه در حياتم زيارتم كرده، و هر كسى قبرم را زيارت نكند به من جفا كرده است ".

و اين روايت را گروه زير نقل كرده اند:

1- ابو الحسين يحيى ابن الحسن بن جعفر حسنى، در كتابش " اخبار المدينه ".

2- ابو سعيد عبد الملك بن محمد نيشابورى خركوشى، متوفى در سال 406 ه در " شرف المصطفى ".

3- حافظ ابن عساكر، متوفى در سال 571 ه.

4- حافظ ابو عبد الله ابن نجار، متوفى در سال 643 ه در كتاب " الدره الثمينه ".

5- حافظ عبد المومن دمياطى، متوفى در سال 705 ه.

6 - تقى الدين سبكى، متوفى در سال 756 ه در " شفاء السقام " صفحه 29.

7- شيخ شعيب حريفش، متوفى در سال 801 ه در " الروض الفائق " جلد 2 صفحه137.

8- سيد نور الدين سمهودى، متوفى در سال 911 ه در " وفاء الوفاء " جلد 2 صفحه 401.

9- زين الدين عبد الرووف مناوى، متوفى در سال 1031 ه در " كنوز الحقائق " صفحه 141.

13 از بكر بن عبد الله به طور مرفوع آمده است: " كسى كه به مدينه براى زيارتم بيايد روز قيامت شفاعتم برايش واجب خواهد بود، و كسى كه در يكى از دو حرم بميرد، در امن برانگيخته خواهد شد ".

ابو الحسين يحيى بن حسن حسينى، در كتابش " اخبار المدينه " اين روايت را آورده، چنانكه در " شفاء السقام " سبكى صفحه 30 و " وفاء الوفاء " سمهودى جلد 2 صفحه 402 نيز آمده است.

14 از عبد الله بن عمر به طور مرفوع آمده است: " هر كس بعد از مرگم زيارتم كند مثل اين است كه در حياتم زيارتم كرده است ".

اين روايت را نيز افراد زير آورده اند:

1- حافظ سعيد بن منصور نسائى ابو عثمان خراسانى، متوفى در سال 227 ه.

2- حافظ ابو القاسم طبرانى، متوفى در سال 260 ه.

3- حافظ ابو احمد ابن عدى، متوفى در سال 365 ه.

4- حافظ ابو الشيخ انصارى، متوفى در سال 369 ه.