را چگونه بايد وارد ميدان مبارزه كرد ؟ آيا از اين راه كه به حقوق پامال
شدهشان آگاه گردند ؟ بدون شك اين كار لازم است اما كافی نيست . پس چه
بايد كرد ؟
كار اساسی اين است كه مردم ايمان پيدا كنند كه مبارزه سياسی يك وظيفه
شرعی و مذهبی است . تنها در اين صورت است كه تا رسيدن به هدف از پای
نخواهند نشست . مردم در غفلتند كه از نظر اسلام ، سياست از دين و دين از
سياست جدا نيست . پس همبستگی دين و سياست را بايد به مردم تفهيم كرد
.
اعلام همبستگی دين و سياست و اعلام ضرورت شرعی آگاهی سياسی برای فرد
مسلمان و ضرورت دخالت او در سرنوشت سياسی كشور خودش و جامعه اسلامی
يكی از طرحهای سيد برای چاره جوئی دردهای موجود بود . خود سيد عملا با
مستبدان زمان درگيری داشت ، مريدان خود را به مبارزه تحريك میكرد ، تا
آنجا كه قتل ناصرالدين شاه به تحريك او منتسب شد .
2 - مجهز شدن به علوم و فنون جديد . ظاهرا سيد در اين زمينه هيچ اقدام
عملی از قبيل تأسيس و تشكيل مدرسه يا انجمنهای علمی انجام نداده ، همان
بوده كه در خطابهها و نوشتههای خود مردم را میخوانده است .
3 - بازگشت به اسلام نخستين و دور ريختن خرافات و پيرايهها و ساز و
برگهائی كه به اسلام در طول تاريخ بسته شده است . بازگشت مسلمانان به
اسلام نخستين از نظر سيد به معنی بازگشت به قرآن و سنت معتبر و سيره
سلف صالح است . سيد در بازگشت به اسلام تنها بازگشت به قرآن را مطرح
نكرده است ، زيرا
|