شدهاند يعنی در رديف بهترين ادبای زبان عرب همين ادبای عرب مسيحی در
لبنان هستند ، و اينها نه تنها در مقام معارضه قرآن بر نيامدهاند ، بلكه
از هر قوم ديگری بيشتر تحت تأثير و نفوذ قرآن هستند . اين ادبای مسيحی
نظير جبران خليل جبران كه يك نويسنده طراز اول در دنيای عرب است ، و
ميخائيل نعيمه كه از نويسندگان درجه اول عربی مسيحی است ، و جورج جرداق
، اينها جزء كسانی هستند كه مسيحی هستند ولی در عين حال مجذوب قرآنند و
به قرآن فوقالعاده احترام میگزارند . جورج جرداق ، بلكه همه اينها عجيب
نسبت به نهجالبلاغه خضوع دارند و بيشتر از نهجالبلاغه در مقابل منطق خود
قرآن خضوع دارند .
برای يك عده كه مستقيما وارد در اين فن نيستند ، همين مقدار كافی است
كه از اين تاريخچه اطلاع داشته باشند كه چنين تحدیای به اصطلاح علمای كلام
يعنی مبارزه طلبی از طرف قرآن از صدر اول تا امروز شده است و هنوز هم
يك نفر پيدا نشده است كه يك چيزی را عرضه بدارد بگويد اينهمه ادعا
میكنيد ، من يك قطعهای آوردهام ، ببينيد هيچ فرقی هست ميان اين و آنچه
كه شما قرآن میناميد ؟ نه تنها خود مسلمين تقليد نكردهاند و طبع اقتضا
میكرد كه يك چيزهايی را اقلا شبيه به آن بياورند غير مسلمين هم
نياوردهاند . آنهايی كه ادعای پيغمبری كردهاند و يك آياتی شبيه قرآن
بافتهاند ، آنها كه اصلا به قدری مضحك و مسخره است كه عرض كردم عدهای
در اينجا قائل به صرف شدهاند ، يعنی گفتهاند قاعده طبيعی اقتضا نمیكرد
كه اينها اين قدر مزخرف بگويند ، چون در مقام معارضه قرآن آمدهاند خدا
خواسته اينها را رسوا كند ، زيرا از حديك بشر عادی هم كمتر است .
ولی آن مقولهای كه برای عموم ما بيشتر قابل بررسی و بحث است جنبه دوم
است يعنی اعجاز قرآن از جنبه معنوی يا اعجاز قرآن از جنبه علمی و فكری .
جنبه اول را قبلا هم گفتيم واقعا شايسته است كه انسان زبان عربی را ياد
بگيرد فقط برای همين هدف كه زيباييهای قرآن را بتواند درك كند . اين دو
قسمت يعنی زيبايی قرآن و جنبه فكری قرآن ، يا جنبه لفظی و معنوی ، البته
از يكديگر جدا هم نيست ، يعنی آن معانی است كه در اين قالب زيبا آمده
است و تازه اين ، كار را مشكلتر كرده است . به قول طه حسين در كتاب
آئينه اسلام و ديگران هم گفتهاند شما يك نگاهی بكنيد به آنچه كه فصحای
عرب ، قبل از اسلام داشتهاند و حتی به آنچه كه فصحای عرب و عجم ، بعد از
اسلام داشتهاند . آنجا كه خواستهاند از جنبه فصاحت و بلاغت هنرنمايی
|