چنين نيتی است كه اگر وظيفه ايجاب كرد هجرت و جهاد كنند ، ممكن است‏
به پايه مهاجرين و مجاهدين واقعی برسند .
قرآن می‏فرمايد : « لا يستوی القاعدون من المؤمنين غير اولی الضرر و
المجاهدون فی سبيل الله باموالهم و انفسهم فضل الله المجاهدين باموالهم و
انفسهم علی القاعدين درجة و كلا وعد الله الحسنی و فضل الله المجاهدين علی‏
القاعدين اجرا عظيما »( 1 ) مسلمانان ، آنها كه در راه خدا مجاهدند به‏
مال و جانشان ، و خانه نشينانی كه ( خانه نشينان متخلف را نمی‏گويد .
آنها اصلا به حساب نمی‏آيند ) فقط بدليل اينكه من به الكفاية وجود دارد در
خانه نشسته‏اند ، هرگز با يكديگر برابر نيستند . قرآنخانه نشينانی را كه‏
معذورند ، كورند ، شلند ، بيمارند ، ولی در نيتشان هست كه اگر اين نقص‏
در آنها نمی‏بود و اين عذر را نمی‏داشتند ، از ديگران در اين جهاد فی سبيل‏
الله سبقت می‏گرفتند ، نفی نمی‏كند كه هم درجه مجاهدين فی سبيل الله باشند
. اين مسئله در جای خود درست است .
وقتی اميرالمؤمنين از صفين مراجعت می‏كرد شخصيت خدمت ايشان عرض كرد
: يا اميرالمؤمنين دوست داشتم برادرم هم همراه ما و در ركاب شما بود و
به فيض درك ركاب شما نائل می‏شد . حضرت فرمود بگو نيتش چيست ؟ در
دلش چيست ؟ تصميمش چيست ؟ آيا اين برادر تو معذور بود و نتوانست‏
بيايد يا نه معذور نبود و نيامد ؟ اگر معذور نبود و نيامد بهتر همان كه‏
نيامد . و اگر معذور بود و نيامد ، ولی دلش با ما بود ، ميلش با ما بود
و تصميم او اين بود كه با ما باشد ، پس با ما بوده .

پاورقی :
1 - سوره نساء ، آيه . 95