« كل ملكة و دجاش من كل هلكة » (1) تقوای الهی كليد هر راه راستی است .
بدون تقوی ، انسان به راه راست نمی‏رود راه خود را كج می‏كند . بدون تقوی‏
انسان اندوخته‏ای برای آخرت ندارد . بدون تقوی بشر آزادی ندارد . و عتق‏
من كل ملكة تقواست كه بشر را از هر رقيقی آزاد می‏كند ، بشر بايد در
ناحيه وجود خودش ، در ناحيه روح خودش آزاد بشود تا بتواند به ديگران‏
آزادی بدهد . لهذا آزاد مرد واقعی جهان كيست ؟ علی بن ابی طالب يا
افرادی كه از طر از علی بن ابی طالب و يا تربيت شده دبستان او باشند
چون اينها افرادی هستند كه در درجه اول از اسارت نفس خودشان نجات پيدا
كرده‏اند . علی ( ع ) می‏فرمايد : « / أقنع من نفسی بان يقال اميرالمؤمنين‏
( 2 ) - و كيف اظلم احدا لنفس يسرع الی البلی قفولها و يطول فی الثری‏
حلولها » ( 3 ) .
آنكس می‏تواند واقعا آزاد و آزاديبخش باشد كه هميشه مانند علی است ،
و يا لااقل پيرو اوست ، از نفس خودش حساب بكشد ، از روح خودش حساب‏
بكشد . تنها در محراب عبادت دست به محاسن شريفش بگيرد و بگويد :
« (يا دنيا) غری غيری » (4) ، ای زرد و سفيد دنيا ، ای طلا ونقره دنيا برو
غير علی را فريب بده ، من تو را سه طلاقه كرده‏ام . آنكسی واقعا و نه از
روی نفاق و دو رويی برای حقوق و آزادی مردم احترام قائل است كه در دلش‏
، در ضميرش ، در وجدانش

پاورقی :
1 - نهج البلاغه فيض الاسلام ، خطبه 221 ، ص . 733
2 - " نامه 45 ، ص . 971
3 - " خطبه 215 ، ص . 713
4 - " حكمت 74 ، ص . 1119