مقدمه دوم :
كلمه جعل كه در اينجا آمده است در لغت به معنای قرار دادن است مثل اينكه میگوئيم فلان قانون و فلان قاعده را فلان شخص قرار داد ( 1 ) و يا میگوئيم من زيد را از طرف خودم وكيل قرار دادم و در اصطلاح فلسفی جعل معنائی ندارد ( 2 ) . پس جعل يعنی موجود كردن علتی معلولی را و آنچه در اينجا مورد بحث است اين است كه آيا جعل يا عليت ( يا هر چه كه میخواهيد نام بگذاريد مثل تكوين يا خلق يا آفرينندگی يا ايجاد و هر چه از اين قبيل است ) به وجود تعلقپاورقی :
1 - در آيه كريمه قرآن كه میفرمايد : و جعلنا من الماء كل شیء حیاز اين موارد است . 2 - بعدا خواهيم گفت كه عليت يا اعدادی است و يا ايجابی و خواهيم گفت كه علت يا فاعلی است و يا غائی يا مادی و يا صوری و شك نيست كه بحث جعل مربوط به علت فاعلی ايجابی است .