مجموعا دوازده احتمال میشود .
1 - جعل وجود بالذات به جعل بسيط
2 - جعل وجود بالذات به جعل مركب
3 - جعل وجود بالعرض به جعل بسيط
4 - جعل وجود بالعرض به جعل مركب
5 - جعل ماهيت بالذات به جعل بسيط
6 - جعل ماهيت بالذات به جعل مركب
7 - جعل ماهيت بالعرض به جعل بسيط
8 - جعل ماهيت بالعرض به جعل مركب
9 - جعل صيرورت بالذات به جعل بسيط
10 - جعل صيرورت بالذات به جعل مركب
11 - جعل صيرورت بالعرض به جعل بسيط
12 - جعل صيرورت بالعرض به جعل مركب .
و سپس میگويد هر يك از سه قول اين باب يعنی قول اشراقی و قول مشائی
و قول مختار ، از اين دوازده صورت شش صورت را صحيح میداند و شش صورت
را باطل ، به ترتيبی كه بعد از تأمل روشن میشود .
چنين به نظر میرسد كه با در نظر گرفتن آنچه حاجی در ابتدای اين بحث
راجع به جعل تأليفی گفته است در اينجا خلطی در بيان جعل تأليفی به
معنائی كه در ابتدای بحث گفته شده و جعل تركيبی به معنائی كه در جدول
اين كتاب و مقدمه جدول كتاب بيان شده است وجود دارد . آنچه در اين
جدول به عنوان جعل مركب نام برده شده منحصر است به جعل ذاتی از برای
ذات يعنی جعل الوجود
|