ارزش تعقلات فلسفی در مسائل ماوراء طبيعی
گفتيم كه در نهج البلاغه مسائل الهی به دو گونه مطرح شده است : در يك گونه آن جهان محسوس با نظاماتی كه در آن به كار رفته به عنوان " آئينهای " كه آگاهی و كمال پديد آورنده خود را ارائه میدهد مورد تامل و جستجو قرار گرفته است . و در گونه ديگر انديشههای تعقلی محض و محاسبات فلسفی خالص وارد عمل گرديده است . بيشترين بحثهای الهی نهج البلاغه را تفكرات عقلی محض و محاسبات فلسفی خالص تشكيل میدهد ، درباره شؤون و صفات كماليه و جلاليه ذات حق تنها از شيوه دوم استفاده شده است . چنانكه میدانيم ، در ارزش اينگونه بحثها و در بكار بردن اين شيوه تفكر ، شك و ترديدهائی هست ، همواره افرادی بوده و هستند كه اينگونه بحثها را از نظر عقلی و يا شرعی و يا هر دو ناروا میدانند . در عصر ما گروهی ادعا میكنند كه روح اسلام با اينچنين تجزيه و تحليلها ناسازگار است و مسلمين تحت تاثير