پاورقی : 1 - كافی ، ج 1 ، كتاب العلم : [ باب رجوع به قرآن و سنت ، و اينكه همه حلال و حرام و احتياجات مردم در قرآن يا سنت موجود است ] .
سيد شرفالدين - رحمةالله عليه - به نام " النص و الاجتهاد " نوشتهاند
.
اما از نظر شيعه چنين اجتهادی مشروع نيست . از نظر شيعه و ائمه شيعه ،
اساس اولی اين مطلب يعنی اينكه احكام كتاب و سنت وافی نيست پس
احتياج به اجتهاد رأی است درست نيست . اخبار و احاديث زيادی در اين
زمينه آمده كه حكم هر چيزی به طور كلی در كتاب و سنت موجود است . در
" كافی " بعد از باب " البدع و المقائيس " بابی دارد به اين عنوان
: " باب الردإلی الكتاب و السنة و انه ليس شیء من الحلال و الحرام و
جميع ما يحتاج اليه الناسإلا و قد جاء فيه كتاب او سنة " ( 1 ) . ائمه
اهل بيت ( ع ) از قديم الايام به مخالفت با قياس و رأی شناخته شدهاند .
و البته قبول كردن و قبول نكردن قياس و اجتهاد رأی را از دو نظر
میتوان مورد مطالعه قرار داد . يكی از آن جهت كه عرض كردم يعنی قياس و
اجتهاد رأی را به عنوان يك منبع از منابع تشريع اسلامی بشماريم و در عرض
كتاب و سنت قرار میدهيم و بگوئيم مواردی هست كه حكمی به وسيله وحی
تشريع نشده و بايد مجتهدين با رأی خود آن را بيان كنند ، و ديگر از آن
جهت كه قياس و اجتهاد رأی را به عنوان وسيله استنباط احكام واقعی مورد
استفاده قرار دهيم همانطوری كه از ساير وسائل و طرق مثل خبر واحد استفاده
میكنيم . به اصطلاح ممكن است به قياس جنبه موضوعيت بدهيم و ممكن است
جنبه طريقيت بدهيم .
پاورقی : 1 - كافی ، ج 1 ، كتاب العلم : [ باب رجوع به قرآن و سنت ، و اينكه همه حلال و حرام و احتياجات مردم در قرآن يا سنت موجود است ] . |