میخواهد به قرآن و حديث مراجعه كند ، بايد تفسير قرآن و معانی آيات و
ناسخ و منسوخ و محكم و متشابه آنرا بداند ، حديث معتبر را از حديث غير
معتبر تميز دهد ، به علاوه روی قواعد عقلائی صحيح ، تعارضها را در احاديث
تا حدی كه ممكن است حل كند ، موارد اجماعی و متفق عليه مذهب را تميز
دهند . در خود آيات قرآن و همچنين در احاديث ، يك سلسله قواعد كلی ذكر
شده و استفاده و اعمال آن قواعد مانند همه قواعد ديگر در همه علوم تمرين
و ممارست لازم دارد . بايد مثل صنعتگر ماهری كه بداند از مجموع موادی كه
جلويش ريخته است چه مادهای را انتخاب كند ، مهارت و استعداد داشته
باشد . مخصوصا در احاديث ، جعل و وضع زياد است ، صحيح و سقيم بهم
آميخته است . بايد قدرت تشخيص صحيح از سقيم در او باشد . به هر حال
آنقدر معلومات مقدماتی بايد داشته باشد كه واقعا اهليت و صلاحيت و
تخصص فنی داشته باشد .
پيدايش اخباريگری در شيعه
در اينجا يك جريان مهم و خطرناكی را كه در عالم تشيع در چهار قرن پيش
تقريبا ، در موضوع اجتهاد پيدا شد بايد ذكر كنم و آن ، موضوع "
اخباريگری " است . و اگر گروهی از علماء مبرز و دلير نبودند و جلو اين
جريان نمیايستادند و آنرا نمیكوبيدند معلوم نبود كه امروز چه وضعی داشتيم
.
مكتب اخباريگری بيش از چهار قرن از عمرش نمیگذرد . مؤسس اين مكتب
مردی است به نام ملا امين استرآبادی كه شخصا مرد باهوشی بوده و اتباع
زيادی از علماء شيعه پيدا كرد . خود اخباريين مدعی هستند