پيوند خطابه با اسلام
پيوند خطابه با اسلام از چند نظر است ، اولا از اين نظر كه خطابه يك فن است يعنی يك هنر است و هنر مطلقا میتواند به كمك يك فكر و عقيده و يا به جنگ يك فكر و عقيده بيايد ، يعنی يك فكر ، يك فلسفه ، يك دين ، يك آئين را میشود به وسيله هنر يا صنعت تقويت كرد ، و همچنين میشود به وسيله هنر يا صنعت تضعيف كرد . حالا فرق هنر و صنعت چيست بماند . شما اگر مسجد شاه اصفهان برويد و اگر گنبد مسجد شيخ لطف الله را ببينيد ، میبينيد كه از جاهائی است كه علم و هنر و صنعت به كمك دين آمده است . يعنی احساسات دينی از يك طرف و ذوق هنری از طرف ديگر دست به دست هم دادهاند و يك شعار مذهبی در لباس هنر و صنعت به جلوه درآمده است . خود " خط " يك هنر صناعی است . كتيبههای خيلی عالی قرآنی مثل كتيبهای كه بايسنقر در ايوان مقصوره مشهد نوشته است از آن جاهائی است كه هنر و صنعت به احساسات مذهبی ياری كرده است .