تأثير جهان بينی فقيه در فتواهايش
فقيه و مجتهد كارش استنباط و استخراج احكام است ، اما اطلاع و احاطه او به موضوعات ، و به اصطلاح طرز جهانبينیاش ، در فتواهايش زياد تأثير دارد . فقيه بايد احاطه كامل به موضوعاتی كه برای آن موضوعات فتوا صادر میكند داشته باشد . اگر فقيهی را فرض كنيم كه هميشه در گوشه خانه و يا مدرسه بوده و او را با فقيهی مقايسه كنيم كه وارد جريانات زندگی است ، اين هر دو نفر به ادله شرعيه و مدارك احكام مراجعه میكنند ، اما هر كدام يك جور و يك نحو بخصوص استنباط میكنند . مثالی عرض میكنم : " فرض كنيد يك نفر در شهر تهران ، بزرگ شده باشد و يا در شهر ديگری مثل تهران كه در آنجا كر و آب جاری فراوان است ، حوضها و آب انبارها و نهرها هست ، و همين شخص فقيه باشد و بخواهد در احكام طهارت و نجاست فتوا بدهد . اين شخص با سوابق زندگی شخصی خود وقتی كه به اخبار و روايات طهارت و نجاست مراجعه كند يك طوری استنباط میكند كه خيلی مقرون به احتياط و لزوم اجتناب از بسياری چيزها باشد . ولی همين شخص كه يك سفر به زيارت خانه خدا میرود و وضع طهارت و نجاست و بی آبی را در آنجا میبيند نظرش درباب طهارت و نجاست فرق میكند ، يعنی بعد از اين مسافرت اگر به اخبار و روايات طهارت و نجاست مراجعه كند آن اخبار و روايات