دو نوع مضيقه و تنگنا
در اينجا مقدمه بايد عرض كنم كه مضيقهها و تنگناهائی كه برای انسان پيش میآيد و سختيهائی كه انسان در آن سختيها واقع میشود دو نوع است : يك نوع مضيقههائی است كه اختيار و اراده انسان هيچگونه دخالتی در آنها ندارد ، مثل اينكه سوار هواپيما میشود و هواپيما خراب میگردد ، و يا آنكه سوار كشتی است و دريا طوفانی میشود ، خطر غرق شدن وجود دارد ، و امثال اين شدتها و گرفتاريهائی كه برای هر كسی ممكن است پيش بيايد بدون آنكه قابل پيشبينی باشد و اراده و اختيار انسان در آن دخالت داشته باشد . و نوع ديگر از ابتلاها و مضايق و گرفتاريها آنها است كه اراده و اختيار انسان در اينكه وارد آن گرفتاريها بشود و يا نشود و اگر وارد شدپاورقی : 1 - نهجالبلاغه ، خطبه . 196