بر پنج اصل زيرمبتنی است .

اصول مقدماتی اثبات محرك اول يا محرك عقلی

اصل اول : اصل اول اين است كه هر متحركی محركی غير از خود دارد ، "
كل متحرك له محرك غيره " . اين اصل در فصل دوازدهم توضيح داده شد .
اصل دوم : منشأ هر حركت عارضی در طبيعت ، قوه ای است كه در خود
طبيعت است . يا به تعبيری كه در اين فصل آمده حركت بالمباشره كه يك‏
شی‏ای باشد كه حركت عارض آن بشود ، مبدأ اين حركت عارضی قوه ای است كه‏
در خود طبيعت وجود دارد . اين مطلب همان است كه گفتيم ماوراء طبيعت ،
طبيعت را به حركت درنمی آورد بلكه آنرا خلق و ايجاد می‏كند و اين خود
طبيعت است كه قوه حركت خود را در ذات خود دارد . اين اصل در فصل‏
پانزدهم اجمالا و در فصلهای بعد مفصلا توضيح داده شده است .
اصل سوم : هر محركی در صورت مادی بودن ، هم حركت می‏كند و هم متحرك‏
است . يعنی محال است كه محركی طبيعی و از طبيعت باشد و در عين حال‏
ساكن باشد .
اصل چهارم : معلول با علت ايجادی خود معيت دارد . اين اصل بزودی در
درس‏های آينده توضيح داده خواهد شد .
اصل پنجم : سلسله محركهائی كه متحرك باشند در نهايت به محركی كه غير
متحرك است ختم می‏گردند ، زيرا تسلسل باطل است .
اصل سوم و اصل پنجم در همين فصل [ فصل چهاردهم ] بيان خواهد شد .
ماقبل از اينكه به ابطال تسلسل بپردازيم لازم است مطلبی را تذكر دهيم‏
كه مرحوم آخوند در اينجا ذكر نكرده است و به نظرم می‏رسد كه در جای ديگر
هم ذكر نكرده باشند . آن مطلب اين است كه قبلا در مورد اصل سوم گفتيم كه‏
از نظر ارسطو هر محرك طبيعی متحرك هم هست ، حال اين سؤال پيش می‏آيد
كه با توجه به اينكه محرك طبيعی يعنی قوای طبيعت يعنی جوهر طبيعی ، و
با توجه