فصل 24 بررسی وقوع حركت در پنج مقوله : أين ، وضع ، كم ، كيف و جوهر
( 4 )
لازمه حركت اشتدادی اصالت وجود است :
در اينجا میگويند اشتداد يا به تعبيری تكامل جز با اصالت الوجود قابل توجيه نيست و بنابر اصالت ماهيت اشتداد و تكامل معنی ندارد . میگويند بنابر اصالت ماهيت حركت به طور كلی توجيه پذير نيست ، ممكن است كسی حركت غير اشتدادی را بتواند بنابراين قول توجيه كند ، ولی آنچه مسلم است حركت اشتدادی قابل توجيه نيست . لذا فعلا حركت اشتدادی را مطرح میكنند نه مطلق حركت را ، و میگويند از آنجا كه بدون شك اشتداد وجود دارد پس اصالت ماهيت و اعتباريت وجود نبايد درست باشد ، بلكه اصالت وجود حق است . به اين بيان : وقتی تغييری پيدا میشود ، اگر اين تغيير به صورت اشتداد باشد ، معنايش اين است كه مرتبه بعدی غير مرتبه قبلی است چون مرتبه قبلی معدوم میشود و مرتبه بعدی حادث میشود ولی تفاوت آندو چگونه است ؟ دو جور فرض میشود يكی اينكه از قبيل تفاوت دو فرد باشد از يك نوع ، يعنی يك ماهيت