پاورقی : > اگر جعل جعل تأليفی باشد موضوع جدا است از مجعول ، ولی اگر جعل جعل بسيط باشد ، فرق ميان موضوع و خودش فرق اعتباری و ذهنی میشود . مثلا اگر بگوييم " الله جعل العالم يا خلق الانسان " نه اينكه جعل هذالشیء انسانا اما آنجا كه میگويد " جعل النطفة علقة " آنجا جعل تأليفی است ، ولی وقتی همه عالم ، مجموع ماده و صورت را به خدا نسبت میدهيم ، جعل جعل بسيط است ، ولی اگر صورت تنها را نسبت بدهيم جعل تأليفی است . 1 - اشكال : اشكالی كه در قسم اول از حركت ( يعنی تأليفی ) گفته شد كه علتش بايد متغير باشد ، اينجا هم میآيد ، چون اين حركت هم كه عين وجود شیء است ، باز ذومراتب و تدريجی است و همين خصوصيت موجب میشود كه ثابت نتواند علت آن باشد . پاسخ : اينها بعدا ، در يك فصل توضيح داده میشود ، و گفته میشود كه اينجور نيست : يعنی آنجا كه علت بايد متغير باشد ، فقط جايی است كه جعل تأليفی باشد ، و در مورد جعل بسيط تغيير علت لازم نيست ، بعدا واضح میشود .