فصل ( 24 ) تحقيق در وقوع حركت در پنج مقوله : اين ، وضع ، كيف ، كم
، و جوهر ( 1 )
اين فصل هم مثل فصل قبل راجع به حركت در مقولات است ، با اين فرق كه در فصل پيش راجع به مقولاتی كه حركت در آنها واقع نمی شود ، و اينكه چرا حركت در آنها واقع نمی شود بحث شد . در اين فصل مقولاتی كه حركت در آنها واقع میشود مورد بحث قرار میگيرد و كيفيت وقوع حركت در آنها بررسی میشود ، اين مقولات عبارت هستند از چهار مقوله معروف أين ، كم ، كيف ، وضع و مقوله جوهر كه محل خلاف مرحوم آخوند با ديگران میباشد . میفرمايند : اما " أين " كه وقوع حركت در آن خيلی روشن و واضح است ، همين حركتهائی كه آنها را حركتهای مكانی يا نقله و يا به اصطلاح امروز حركتهای انتقالی میناميم ، كه جسم به تمام وجودش مكانی را رها میكند و مكان ديگری را میگيرد ، همه اينها حركت " أينی " است . اينكه در " أين " حركت واقع میشود خيلی محسوس و ظاهر است و محل خلاف هم نيست .