" آزادی " در تعبيرات اسلامی

چند كلمه‏ای راجع به تعبيراتی كه در اسلام راجع به آزادی آمده است ،
عرض می‏كنم . اسلام درباره آزادی به عنوان يك ارزش از ارزشهای بشر
اعتراف كرده است اما نه ارزش منحصر به فرد ، و نه آزادی با آن تعبيرها
و تفسيرهای ساختگی ، بلكه آزادی به معنی واقعی . علی ( ع ) وصيت‏نامه‏ای (
1 ) به امام حسن ( ع ) در نهج‏البلاغه دارند كه بعد از نامه‏ای كه ايشان به‏
مالك اشتر نوشته اند كه بسيار مفصل است ، مفصل‏ترين نامه امام همين نامه‏
است .
يكی از جمله‏های آن نامه اين است : « و اكرم نفسك عن كل دنيه و ان‏
ساقتك الی الرغائب فانك لن تعتاض بما تبذل من نفسك عوضا » ( 2 ) جان‏
و روان خودت را گرامی بدار و از هر كاردنی و پست و از هر دنائت و پستی‏
محترم بدار . نمی‏گويد مثلا جان خودت را گرفتار نكن ، می‏گويد : " اكرم "
يعنی احترام ذات خودت را حفظ كن از اينكه تن به دنائت و پستی بدهی .
« فانك لن تعتاض بما تبذل من نفسك عوضا » . همانطور كه قرآن می‏فرمايد
بزرگترين باختنها ، باختن خود است ، اينجا نيز علی ( ع ) همان معنا را
به تعبير ديگر می‏گويد : پسرم برای هرچه را كه از دست بدهی و بفروشی‏
می‏توان قيمت گذاشت ،

پاورقی :
. 1 وصيت يعنی سفارش ، و لازم نيست برای بعد از مردن باشد ، وصيت‏
نامه يعنی اندرزنامه .
. 2 نهج‏البلاغه ، نامه . 31