حالت حسد در انسان يك حالت ضد منطق است ، يعنی چه ؟ يعنی انسان حالتی‏
پيدا می‏كند كه فراموش می‏كند در فكر سعادت خودش باشد ، فقط در فكر
بدبختی ديگری است . آرزويش اين نيست كه خودش خوشبخت شود ، اگر هم‏
آرزو دارد كه خودش خوشبخت شود ، ده برابر آرزويش اين است كه ديگری‏
بدبخت شود . اين ديگر با چه منطقی [ جور درمی‏آيد ] ؟ ! در هيچ حيوانی‏
چنين حالتی نيست كه آرزوی آن حيوان بدبختی حيوان ديگری باشد . حيوان در
فكر شكم خودش است و بس ، ولی در انسان چنين حالتی پيدا می‏شود .
گاهی در انسان حالت تكبر پيدا می‏شود و گاهی در او عقده های روانی ای‏
پيدا می‏شود كه در باطن نفس انسان مخفی شده است و خودش هم از آن بی خبر
است . اينها مشكلاتی است كه نفس انسان برای انسان به وجود می‏آورد .

تسويل

گاهی نفس انسان ، انسان را فريب می‏دهد ، يعنی خود آدم ، خود آدم را
فريب می دهد . اين ديگر چه حسابی است كه انسان از درون خودش فريب‏
بخورد ؟ ! در قرآن می‏فرمايد : " « بل سولت لكم أنفسكم »" ( 1 ) . "
تسويل " يك تعبير روانشناسانه بسيار دقيقی است كه در قرآن آمده است .
يعنی چه ؟ يعنی انسان گاهی خودش ، از درون خودش فريب می‏خورد ، اگر
نفس انسان چيزی را می‏خواهد ، آنچنان

پاورقی :
. 1 سوره يوسف ، آيه . 83