بركت دارد ، معنايش اين است كه اين شی‏ء در ذات خودش خير است و اين‏
خير فزونی گرفته است . در دعاها نسبت به يكديگر گفته می‏شود : بارك‏
الله لك ، معنايش اين است كه خداوند خير را درباره تو افزون گرداند ،
يعنی خداوند خيری كه به تو می‏رساند افزون گرداند .
كلمه " « تبارك »" را دو جور می‏شود معنی كرد ، يكی اينكه افزون‏
است خير و بركت خداوند ، يعنی خداوند كه منبع همه خيرات و بركات است‏
فزون در فزون است خيرات و بركات او . اين در صورتی است كه ما فعل‏
ماضی را به همان صورت فعل ماضی معنی كنيم .
ولی احتمال ديگری در معنی اين جمله هست كه نزديك به معنی اول است و
آن اينكه جنبه شعاری پيدا می‏كند نه جنبه خبری : " « تبارك الذی بيده‏
الملك »" فزون باد خير و بركت آن كسی كه تمام سلطه‏ها و قدرتها در
اختيار اوست . حال چه " افزون است " بگيريم چه " فزون باد " . فزون‏
باد معنايش دعا نيست كه بگوييد دعا در حق خدا معنی ندارد . جمله‏های‏
انشائی گاهی جنبه شعاری دارد ، مثل اينكه خود خداوند در قرآن می‏فرمايد :
« تبارك الله احسن الخالقين »(1). اين تبارك هم به احتمال قوی همين‏طور
است. وقتی كه ما می‏گوييم فزون باد، يعنی وقتی به صورت شعار يك چيزی را
ذكر می‏كنيم درواقع احساسات خودمان را درباره آن بيان می‏كنيم.
پس خلاصه معنی آيه توحيد افعالی است : زمام تمام قدرتها دراختيار
اوست . قهرا هيچ خيری به هيچ موجودی نمی‏رسد مگر اينكه به اراده و مشيت‏
او و به دست اوست . پس فزون در فزون است

پاورقی :
. 1 مومنون / . 14