موفقيت پيدا می‏كنند بيشتر شاكر و ذاكر خدا می‏شوند ( و بايد هم چنين‏
باشند ) ، يك ذره سبب غفلت آنها نمی‏شود ، ولی بعضی از مردم برعكس ،
كارشان به جايی می‏رسد كه واقعا اين توهم برايشان پيدا می‏شود كه آنچه در
دنيا هست دليل بر تقرب ما نزد خدای متعال است و اينكه خدا ما را دوست‏
دارد . ديده‏ايد بعضی اشخاص می‏گويند اصلا خدا مرا دوست دارد . خيال كرده‏
كه‏خدا يك كسی را [ به گزاف دوست می‏دارد ] مثل اينكه انسانی گاهی به‏
طور دلبخواهی كسی را دوست دارد و درباره او هرگونه تبعيض و بی‏عدالتی را
نسبت به افراد ديگر روا می‏دارد . خدا هيچ‏كسی را جز بر قانون خودش دوست‏
نمی‏دارد . نه تنها خدا چنين است ، شما انسانهای حكيم را در نظر بگيريد ،
هر انسانی به هر اندازه كه از حكمت بيشتر برخوردار باشد دوست داشتنش‏
افراد و اشيا را ، از بی‏ضابطه‏بودن خارج می‏شود و تحت ضابطه درمی‏آيد ، و
هرچه انسانها از حكمت دورتر باشند دوستيهايشان هم بی‏منطق‏تر است .
خدای متعال كه حكيم علی‏الاطلاق است ، محال است كه به طور بی‏منطق انسانی‏
يا گروهی را دوست داشته باشد ، همان ادعايی كه يهوديها می‏كردند :
« لن تمسنا النار الا اياما معدوده » (1) . منطقی‏ترين كارها كار خداست و
منطقی‏ترين عنايتها عنايتهای خداست و منطقی‏ترين دوست داشتن‏ها دوست‏
داشتن‏های خداست .
" « ام لكم ايمان علينا بالغه الی يوم القيامه »" يا اينها برعهده‏
ما قسمهايی دارند ، ما را قسم داده‏اند و ما قبول كرده‏ايم و ما درگير قسمی‏
هستيم كه

پاورقی :
. 1 بقره / . 80