حكم آنكه شما به مصالح و مفاسد خودتان راهنمايی شديد و عمل نكرديد ، اين‏
عكس‏العمل طبيعی است و لايتخلف ، و عذاب آخرت است به حكم اينكه شما
به وظيفه عبوديت خودتان عمل نكرديد . اين است كه بعد از عذاب دنيا كه‏
در دو سه آيه فرمود، می‏فرمايد: « اعد الله لهم عذابا شديدا غ. "فذاقت"
را به صورت ماضی گفت كه گذشته‏ها را چشيدند و واقع شد ، علاوه بر اين ،
عذاب دردناكی هم در آينده برای آنها مهياست .
معنی " « اولی الالباب »"
« فاتقوا الله يا اولی الالباب » . مكرر " اتقوا " را در همين سوره‏
داشتيم و گفتيم كه اشاره به همان مسائل مربوط به مطالب اين آيات است .
دوباره می‏فرمايد : پس تقوای الهی را پيشه بگيريد ای صاحبان خردها ، ای‏
مغزدارها . " اولی‏الالباب " يعنی مغزدارها ، ولی مغز به اين معنا : ما
در اصطلاح فارسی ، زبان خودمان ، وقتی می‏گوييم مغز ، مقصودمان مخ است .
عرب به آن نمی‏گويد [ مغز . ] آنچه كه لفظ " مغز " بر آن دلالت دارد
عرب می‏گويد " لب " . در زبان عرب به اين چيزی كه ما می‏گوييم مغز ،
آنها می‏گويند مخ . " لب " مغز به آن معناست كه مثلا ما می‏گوييم مغز
گردو يا مغز بادام . اگر چيزی پوسته‏ای داشته باشد و ماده قابل استفاده‏اش‏
در داخل آن پوسته قرار بگيرد مثل همان مغز گردو و پوستی كه دور آن هست‏
آنجا كلمه " قشر " و كلمه " لب " را به كار می‏برد . قرآن در بسياری‏
از آيات عقل انسان را به منزله لب يعنی مغز به معنايی كه عرض كردم‏
می‏داند ، يعنی آدم كه آدم است ، به اين هيكل و اندام نيست ، آدمی بودن‏
آدم به آن چيزی است كه [ در باطن اوست . ]