خود را نگه‏داريد ، ولی بعد كلمه ديگری ذكر می‏كنيم كه به اصطلاح تضمين است‏
: خود را نگه داريد ، مثلا از فلان چيز بترسيد .
خود تقوا " خود نگهداری " است ، " خودنجات‏دادن " است و مستلزم‏
مفهوم آزادی معنوی است .
در مورد " تقوا " دو سخنرانی در قديم داشتم و همه متكی به نهج البلاغه‏
بود. اميرالمومنين عليه السلام می‏فرمايد : « " ان التقوی نجاه من كل هلكه‏
و عتق من كل ملكه " » (1) تقوا مايه نجات از هر هلاكتی و مايه آزادی از
هر مملوكيتی است .
تقوای واقعی همان است كه انسان را نجات می‏دهد ، انسان را آزاد و رها
می‏كند . انسان در زير امتحانها ( چه امتحان به نعمتها و چه امتحان به‏
نقمتها ) بايد تقوا داشته باشد كه اين تقواست كه او را نجات می‏دهد و
آزاد و رها می‏كند و گفتيم كه انسان بايد با همه اينها درگيری پيدا كند
منتها بايد خود را آزاد كند . لهذا بعد می‏فرمايد : " « فاتقوا الله »"
. حال كه ثروتها و فرزندان ، نعمتها و فتنه‏ها و امتحانهايی است كه بايد
شما با آنها درگيری پيدا كنيد پس تقوا پيشه كنيد . " « ما استطعتم »"
يعنی به هر اندازه كه قدرت داريد تقوا پيشه كنيد .

رفع يك شبهه

دو آيه در قرآن هست كه بعضی از مفسرين و نه همه آنان خيال كرده‏اند كه‏
اين دو آيه به نوعی با يكديگر منافات دارند و يكی را ناسخ ديگری‏
دانسته‏اند. يكی آيه‏ای است كه می‏فرمايد: " « يا ايها الذين امنوا اتقوا

پاورقی :
. 1 نهج‏البلاغه ، خطبه 228 ، با اندك اختلاف .