سخن اميرالمومنين عليه السلام

مكرر عرض كرده‏ايم كه علی عليه السلام پولی به دستشان رسيد . ايشان اين‏
پول را در دستشان حركت می‏دادند و می‏فرمودند كه ای پول ، ای دينار ، ای‏
درهم ، تو آن وقت مال من هستی كه تو را خرج كنم . برعكس آنچه معمولا
خيال می‏كنند كه می‏گويند پول تا وقتی كه در دست من است مال من است ،
ايشان فرمودند : پول تا در دست من است مال من نيست ، وقتی كه پول را
خرج كردم آن وقت است كه مال من می‏شود .
" « و انفقوا مما رزقناكم من قبل ان ياتی احدكم الموت »" انفاق‏
كنيد از آنچه كه به شما روزی داده‏ايم پيش از آنكه مرگ يكی از شما فرا
برسد . وقتی كه مرگ فرا می‏رسد ، آن وقت است كه هر كس آرزو می‏كند كه‏
ای كاش مهلتی داشت و می‏توانست از مال خود در راه خدا خرج كند ، در
درجه اول واجبات را و در درجه دوم مستحبات را انجام دهد . بعضی گفته‏اند
: اينجا مقصود واجبات است . شايد هم چنين باشد .
" « فيقول رب لولا اخرتنی الی اجل قريب »" خدايا چرا مدت كمی به من
مهلت نمی‏دهی ؟ كمی به من مهلت بده ، همين‏قدر مهلت بده كه بتوانم مالم‏
را در راه تو خرج كنم . " فاصدق و اكن من الصالحين " تا در راه خدا
صدقه بدهم و از مردمان صالح و شايسته باشم . ولی قرآن می‏فرمايد : " اجل‏
مسمی " تخلف‏پذير نيست . " « و لن يؤخر الله نفسا اذا جاء اجلها » "
خدا هرگز هيچ نفسی را كه اجلش فرا رسيده ، به تاخير نمی‏اندازد ، اينها
خيال و حرف است . " « والله خبير بما تعملون » " و خدا به آنچه كه‏
شما انجام می‏دهيد خبير و آگاه است .
درباره " « و اكن من الصالحين » " كه در همين آيه بود كه خدايا چرا
اجل مرا به تاخير نينداختی تا صدقه بدهم و از صالحين باشم ، ابن‏عباس‏
گفته است : " اصدق " اشاره است به اينكه حق واجب مالم را بدهم " و
اكن من الصالحين " يعنی حج واجب خودم را انجام بدهم . درباره كسانی كه‏
حج واجبشان را