انجام نداده‏اند ( و ظاهرا درباره كسانی هم كه حقوق مالی واجب ديگران را
ادا نكرده‏اند چنين تعبيری هست ) در حديث آمده است كه وقتی می‏خواهند
بميرند ، به آنها گفته می‏شود حالا ديگر مختاريد ، می‏خواهيد يهودی بميريد ،
می‏خواهيد نصرانی بميريد ، ديگر نمی‏توانيد مسلمان بميريد . حج در سابق‏
واقعا يك عمل رياضت و نيمه‏جهاد بوده است ولی حالا به صورت تفنن و سفر
تفريحی درآمده است .

ذكری از امام حسن عليه السلام

از جمله چيزهايی كه در مورد امام حسن مجتبی عليه السلام كه اين ايام ،
ايام شهادت ايشان است نوشته‏اند اين است كه ايشان در عمرشان مكرر (
شايد بيست بار ) هر چه داشتند نصف كردند ، نصف را برای خود نگه داشتند
و نصف ديگر را در راه فقرا و مواردی كه لازم بود ، انفاق كردند .
امام حسن عليه السلام سفرهای متعدد پياده به حج مشرف شدند . با اينكه‏
مركوب داشتند ولی سوار نمی‏شدند و اين عمل را برای خودشان به صورت يك‏
رياضت و عبادت واقعی درمی‏آوردند . مقام ايشان بالاتر از اين است كه‏
بخواهيم اين حرفها را بزنيم ولی شك ندارد كه برای افراد عادی هم آن حالی‏
كه در سفر پياده پيدا می‏شود هرگز با اين تنعمها حاصل نمی‏شود .
امام مجتبی عليه السلام در حال پيدا كردن در هنگام عبادت فوق‏العاده‏
بودند . دشمنان ايشان ، چه تهمتها به ايشان زدند ، چه دشمنان امويشان و
بدتر از آنها دشمنان عباسی ، چون در دوره بنی‏العباس علويان بنی‏الحسن‏
زياد قيام می‏كردند و دستگاه سياست و تبليغات بنی‏العباس برای اينكه‏
سادات بنی‏الحسن را بكوبد شروع به تبليغات عليه جد آنها يعنی امام حسن‏
عليه السلام كرده بود : زن خيلی زياد گرفته است ، مرد عياشی بوده است و