كند . " « والله بكل شی‏ء عليم »" خدا به هر چيزی داناست . اين ترجمه‏
تحت‏اللفظی اين آيه كريمه بود . دو سه لغت در اينجا هست كه ابتدا آنها
را توضيح می‏دهيم و بعد مجموع آيه را تفسير می‏كنيم .

معنای كلمه " مصيبت "

كلمات " « اصاب »" و " « مصيبه »" در اينجا آمده است. اصل اين‏
لغت يعنی ماده " اصاب يصيب " به معنای رسيدن است ، ولی رسيدن چيزی‏
از بالا . اگر چيزی از بالا به پايين بيايد ، به اين امر " صوب "
می‏گويند . اين بيت در مطول آمده است :
و كان محمر الشقيق اذا تصوب او تصعد اعلام ياقوت نشرن علی رماح من‏
زبرجد (1)
گل شقايق را توصيف می‏كند : آن شقايق قرمز به تبع حركت باد گاهی سر را
پايين می‏گيرد و گاهی بالا ، گويی پرچمهايی از ياقوت است كه بر روی‏
نيزه‏هايی از زبرجد قرار داده‏اند . چون خود گل قرمز است و ساقه سبز ،
شاعر چنين گفته است . غرض از بيان اين بيت ، اين كلمه " تصوب "
است كه در مقابل " تصعد " قرار گرفته است . " تصعد " يعنی بالا رفت‏
و " تصوب " يعنی فرود آمد . اين رسيدن از بالا به پايين ، هم در مورد
نعمت و رفاه و هم در مورد مصيبت و ناراحتی در قرآن به كار رفته است :
" « ما اصابك من حسنه فمن الله و ما اصابك من سيئه فمن نفسك »"(2).
كلمه " اصاب " هم در مورد خوبی و هم در مورد بدی به كار رفته است .
پس ماده " اصاب " به معنای فرود آمدن چيزی از بالا است ، اعم از آنكه‏
آن چيز خوب باشد و يا بد .

پاورقی :
. 1 مطول ، فن بيان ، باب تشبيه ، ص 313 از چاپ حروفی .
. 2 نسا / . 79