چه رسد به انسانهايی كه احتمالا در كرات ديگر وجود دارند .
اما از نظر زمانی ، ما در يك قطعه مخصوصی از زمان قرار گرفته‏ايم .
كسانی كه قبل از ما بوده‏اند از ما جدا هستند و آنهايی هم كه بعد از ما
خواهند آمد از ما جدا هستند . معمولا هر كسی حداكثر پدر و پدربزرگ خودش‏
را ديده است ولی پدر پدربزرگ خودش و بالاتر را نديده است و اغلب‏
اشخاص اسمشان را هم نمی‏دانند چيست ، غير از سادات عظام كه آن هم به‏
افتخار سيادت ، نسب خودشان را حفظ می‏كنند و چه افتخار بزرگی است .
ديگر مردم اساسا [ سلسله نسب ] خود را نمی‏دانند . هر كس دلش می‏خواهد
بداند مثلا جد پنجم او چه كسی بوده و كجا زندگی می‏كرده و چگونه انسانی‏
بوده است ولی نمی‏داند . به طريق اولی انسان در مورد نسل آينده خود
نمی‏داند كه آيا نوه او و نوه پسر او و نوه نوه او به دنيا خواهند آمد يا
نه و اگر به دنيا می‏آيند چگونه انسانهايی خواهند بود ؟ هيچ يك را انسان‏
نمی‏داند ، در قطعه‏ای از زمان قرار گرفته است ، هم جداست از گذشتگان و
هم جداست از آيندگان .
اما قيامت " يوم‏الجمع " است . اولين و آخرين در يك جا و در يك‏
ظرف گرد می‏آيند و ديگر مساله زمان در آنجا به شكلی كه در دنيا مطرح است‏
مطرح نيست و نيز مساله مكان به شكلی كه در دنيا مطرح است در آنجا مطرح‏
نيست . در دعاهای ماه رمضان ، يكی از دعاهای سحر اين است : " « و اذا
جمعت الاولين و الاخرين يوم القيامه فارحمنا »" خدايا! آنگاه كه اولين و
آخرين را در قيامت گرد می‏آوری به ما ترحم بفرما !
پس در قيامت از فرق به سوی جمع می‏رويم . اين متفرقات مكانی و زمانی‏
، در آن جهان همه مجتمعات و با هم هستند . اين يك لقب قيامت است .