ابتدا مقدمه‏ای برای شب و روز جمعه عرض كنم و آن اين است كه در اسلام‏
اعياد ساليانه داريم و عيد هفتگی . بعضی اعياد ساليانه نه به علت‏
حادثه‏ای كه در آن روزها واقع شده " عيد " ناميده شده است بلكه به‏
اعتبار وضع خاصی كه در ايام سال دارد عيد اسلامی ناميده شده است مانند
عيد فطر ، و اعياد ديگری داريم كه به مناسبتهای خاص است مثل مبعث و
مولودها . عيد هفتگی كه آن هم " عيد " ناميده می‏شود همين شبانه روز
جمعه است . در جلسه پيش به مناسبت ديگری به اين مطلب اشاره كردم كه‏
در اسلام آن چيزی هم كه عنوان عيد دارد باز از مراسم عبادت خالی نيست .
عيد به معنای پايكوبی و مانند آن در اسلام نداريم .
شبانه‏روز جمعه اختصاصاتی دارد و برای يك سلسله عبادات اولويتی نسبت‏
به ساير شب و روزها دارد كه معمولا در كتابهايی كه برای دعوات و زيارات‏
نوشته‏اند ذكر شده است . برای يهوديها هم يك روز خاص روز هفته است كه‏
روز شنبه است و برای مسيحی‏ها روز يكشنبه . قهرا اين يك وظيفه عمومی‏
است برای همه مسلمين كه اين اختصاص و خصوصيت جمعه را حفظ كنند .
در همه دنيا در هر هفته يك روز تعطيل است و يك چنين تعطيلی‏ای ضرورت‏
دارد . البته ما در اسلام تصريحی نداريم كه حتما شبانه روز جمعه را تعطيل‏
كنيم ، در همين آيات می‏خوانيم كه به مردم اجازه داده شده است كه بعد از
مراسم جمعه باز به همان كارها و شغلهای خودشان به عنوان يك امر مباح‏
بپردازند . ولی قهرا دستورهای خاصی كه در روز جمعه هست مثل عبادتهای‏
بدنی يا رفت و آمدها و صله رحم‏ها كه اگر در جمعه صورت گيرد اجر و ثواب‏
بيشتری دارد ، اقتضا می‏كند كه آن روزی كه مسلمانها می‏خواهند تعطيل هفتگی‏
خود قرار دهند همان روز جمعه باشد .