ابتدا مقدمهای برای شب و روز جمعه عرض كنم و آن اين است كه در اسلام
اعياد ساليانه داريم و عيد هفتگی . بعضی اعياد ساليانه نه به علت
حادثهای كه در آن روزها واقع شده " عيد " ناميده شده است بلكه به
اعتبار وضع خاصی كه در ايام سال دارد عيد اسلامی ناميده شده است مانند
عيد فطر ، و اعياد ديگری داريم كه به مناسبتهای خاص است مثل مبعث و
مولودها . عيد هفتگی كه آن هم " عيد " ناميده میشود همين شبانه روز
جمعه است . در جلسه پيش به مناسبت ديگری به اين مطلب اشاره كردم كه
در اسلام آن چيزی هم كه عنوان عيد دارد باز از مراسم عبادت خالی نيست .
عيد به معنای پايكوبی و مانند آن در اسلام نداريم .
شبانهروز جمعه اختصاصاتی دارد و برای يك سلسله عبادات اولويتی نسبت
به ساير شب و روزها دارد كه معمولا در كتابهايی كه برای دعوات و زيارات
نوشتهاند ذكر شده است . برای يهوديها هم يك روز خاص روز هفته است كه
روز شنبه است و برای مسيحیها روز يكشنبه . قهرا اين يك وظيفه عمومی
است برای همه مسلمين كه اين اختصاص و خصوصيت جمعه را حفظ كنند .
در همه دنيا در هر هفته يك روز تعطيل است و يك چنين تعطيلیای ضرورت
دارد . البته ما در اسلام تصريحی نداريم كه حتما شبانه روز جمعه را تعطيل
كنيم ، در همين آيات میخوانيم كه به مردم اجازه داده شده است كه بعد از
مراسم جمعه باز به همان كارها و شغلهای خودشان به عنوان يك امر مباح
بپردازند . ولی قهرا دستورهای خاصی كه در روز جمعه هست مثل عبادتهای
بدنی يا رفت و آمدها و صله رحمها كه اگر در جمعه صورت گيرد اجر و ثواب
بيشتری دارد ، اقتضا میكند كه آن روزی كه مسلمانها میخواهند تعطيل هفتگی
خود قرار دهند همان روز جمعه باشد .
|