گفته‏اند مالك جهنم ؟ اين برای آن است كه در آنجا سخن ، سخن خشنودی و
رضای پروردگار است ، او باب رضوان الهی است ، يعنی آن كسی كه از
خودخواهی و خودپرستی و مالكيت نفس گذشته و تسليم امر پروردگار و راضی‏
به رضای پروردگار است ، او می‏شود بهشتی . اين " مالك " كه در اينجا
گفته می‏شود ، مظهری است از آن خودخواهيهای انسان و مالكيت انسان‏
خودش‏را و خودپرستيهای انسان . اين است كه نام اين شده " مالك " و
نام آن شده " رضوان " .
اينها به او می‏گويند كه از پروردگار خودت بخواه ( نمی‏گويند پروردگار
ما ) كار ما را تمام كند ، ما اساسا نباشيم. جوابی كه او می‏دهد اين است:
" « انكم ماكثون »" شما ماندنی هستيد . " « لقد جئناكم بالحق و لكن‏
اكثركم للحق كارهون »" عجيب است ! انسان بايد آيات قرآن را با
همديگر مقايسه كند تا درست متوجه نكات شود . در رديف چند آيه پيش كه‏
راجع به اهل بهشت بود خوانديم : " « الا خلاء يومئذ بعضهم لبعض عدو الا
المتقين يا عباد لا خوف عليكم اليوم و لا انتم تحزنون »" بعد : "
« الذين امنوا باياتنا و كانوا مسلمين »" آنان كه به آيات حق ايمان‏
آوردند و مسلم بودند و در آن جلسه عرض كردم يعنی تسليم بودند ، و عرض‏
كرديم كه اساسا گوهر انسانيت اين است . خدا انسان را به حكم فطرتی كه‏
به او داده حق خواه قرار داده ، حالتی به انسان داده كه عاشق و علاقه‏مند
حق و حقيقت است . حق پرستی و حق دوستی و حقيقت خواهی ، آن گوهر و جوهر
حقيقت انسان است . اسلام فطری هم يعنی اين ، اسلام كه در فطرت انسان‏
هست يعنی همين . ( حديث ) " كل مولود يولد علی الفطرش فابواه يهودانه‏
أو ينصرانه أو يمجسانه " ( 1 ) همين است . خداوند هر كسی را بر فطرت‏

پاورقی :
. 1 صحيح بخاری ، كتاب الجنائز ، ابواب 80 و . 93