پاورقی : . 1 بقره / . 282 . 2 نساء / . 23
به كوتاهی و بلندی سوره هم چندان مربوط نيست و حتی به كوتاهی آيه هم
خيلی ارتباط ندارد . آهنگهای آيات شريفه قرآن مختلف است و اين اختلاف
آهنگها بستگی دارد به محتوا و مضمون . مثلا آهنگ سوره حمد كه حالتش فقط
حالت عبادت و مناجات با خداوند و انقطاع بنده با خداست آهنگ مخصوصی
است ، خيلی نرم و ملايم ، خيلی خاضعانه و عابدانه : " « الحمد لله رب
العالمين الرحمن الرحيم مالك يوم الدين اياك نعبد و اياك نستعين اهدنا
الصراط المستقيم . . . »" حتی سوره توحيد هم كه سوره بسيار كوتاهی است
و آياتش گاهی دو يا سه كلمه است باز چون فقط ثنای خداوند است آهنگ آن
همان آهنگ نرم و ملايم است : " « قل هو الله احد الله الصمد لم يلد و
لم يولد و لم يكن له كفوا احد »" .
ولی گاهی يك آيه مثلا میخواهد يك حكم شرعی كلی فقهی را بيان كند ، آن
خيلی به اصطلاح سادهتر ( است ) و اغلب آيات خيلی طولانی آياتی است كه
بيان يك سلسله احكام میكند يعنی يك ماده قانونی را بيان میكند ، آن باز
لحن و آهنگ ديگری دارد : " « يا ايها الذين آمنوا اذا تداينتم بدين الی
اجل مسمی فاكتبوه و ليكتب بينكم كاتب بالعدل »" ( 1 ) كه طولانیترين
آيه قرآن است ، يا : " « حرمت عليكم امهاتكم و بناتكم و اخواتكم ...
" ( 2 ) و آياتی از اين قبيل كه زياد هم داريم ، آيات احكام در قرآن ،
اينها آهنگ ديگری دارد . ( همچنين ) آيات تهديدآميز آهنگ ديگری دارد ،
خيلی خشونت بار و تند است و اغلب اين گونه آيات ، هم كوتاه است و هم
رعايت سجع در آنها بيشتر شده . اين نكته كه آيات قرآن دارای آهنگهای
مختلف است و هر آهنگی با محتوای آن آيات تناسب
پاورقی : . 1 بقره / . 282 . 2 نساء / . 23 |