نشده‏اند ما از اين اشخاص می‏پرسيم شرافت انسان به چيست ؟ آيا شرافت‏
انسان به جان داشتن است ؟ همه جاندارها جان دارند . پشه هم جاندار است‏
. به چشم داشتن است ؟ حيوان چشم‏دار در دنيا زياد است . به حافظه داشتن‏
است ؟ حيوان حافظه‏دار در دنيا زياد است . بايد يك چيزی در انسان وجود
داشته باشد كه اسمش انسانيت است و در حيوانها وجود ندارد . اگر كسی‏
قائل شد كه در انسان يك حقايقی وجود دارد ما فوق حيوانی ، آنوقت‏
می‏تواند برای انسان يك شرافتی قائل بشود كه به موجب آن شرافت ، خون‏
انسان محترم می‏شود ولی خون حيوانها محترم نيست ، آزادی انسان محترم‏
می‏شود و آزادی جانداران ديگر محترم نيست ، و الا اگر صرفا بگوئيم چون ما
نسل بشر هستيم يا مستقيم القامه هستيم و جانداران ديگر چنين نيستند [ پس‏
دارای شرافت باشيم می‏باشيم ] می‏گويند اين كه دليل نشد .
حقيقت اين است كه ما يا بايد برای انسان هيچ شرافت و امتيازی به‏
معنای مذكور نسبت به حيوانات قائل نشويم و هيچكدام را محترم نشماريم ،
و اگر انسان را محترم می‏شماريم همه جانداران را به طور مساوی محترم‏
بشماريم ، كه در اين صورت هيچ فرقی نيست ميان كشتن يك مگس و كشتن يك‏
انسان ، و يا اگر می‏خواهيم امتياز قائل بشويم ، از نسل بشر بودن نمی‏تواند
ملاك باشد .
منطق قرآن همين است . می‏گويد يك انسان به صرف اينكه از نسل بشر است‏
نمی‏تواند احترام بيشتری از حيوانات را ادعا بكند . يك انسان به موجب
آنكه انسان است و شرافتهای ذاتی انسانی و كمالات مختص انسانی را دارد
می‏تواند محترم باشد . يكی از اموری كه لازمه