دارد كه آن را اصطلاحا میگويند عالم برزخ . برزخ يعنی حائل و واسطه . عالم
برزخ يعنی عالمی كه در بين عالم دنيا و عالم آخرت قرار گرفته . و لهذا
در عالم برزخ هم با اينكه هنوز حساب كلی افراد رسيدگی نشده است و در
قيامت بايد رسيدگی بشود ، افراد مختلفند ، بعضی متنعمند و بعضی معذب .
اين است كه فرمودهاند : « القبر اما روضه من رياض الجنه ، او حفره من
حفر النيران » عالم قبر برای انسان يا به منزله باغی است از باغهای
بهشت و يا به منزله گودالی است از گودالهای جهنم . اهل سعادت ، از
همان آن توفی و مردن ، سعادتشان شروع میشود ، و اهل عذاب ، از همان آن
مردن ، عذاب برزخيشان آغاز میگردد . اين آيه بر همين مطلب دلالت میكند
. قرآن نمیگويد كه قبل از قيامت ، مردم ، چه سعيد و چه شقی همين طور
منتظر نگهداشته میشوند برای محاكمه نهايی و تا آن وقت همه در يك حالت
انتظار بسر میبرند . و لهذا میفرمايد اگر ببينی آن زمان را كه فرشتگان
میآيند اخذ میكنند ، توفی میكنند ، تحويل میگيرند به تمام و كمال كافران
را و فقط بدنشان میماند كه بعد میپوسد ، و اينها را معذب میدارند (
عذاب عالم برزخ ) . اين بدن ديگر در كار نيست ولی معذلك عذابش هست .
« يضربون وجوههم و ادبارهم »از پيش رو و پشت سر ، اينها را میزنند و
به آنها میگويند عذاب سوزان را بچشيد . « ذلك بما قدمت ايديكم ، و ان
الله ليس بظلام للعبيد ». اين آيه دو فراز دارد : يكی « ذلك بما قدمت
ايديكم »و ديگر : « و ان الله ليس بظلام للعبيد ». اين دو فراز مكمل
يكديگرند . وقتی كه صحبت عذابهای دردناك میشود ، فورا به ذهن انسان
میآيد كه چرا خدا چنين عذاب میكند ؟ آيا اين
|