پاورقی : 1 - سوره اسراء ، آيه . 70 [ و ما فرزندان آدم را بسيار گرامی داشتيم و آنها را به مركب خشكی و دريا سوار كرديم ] .
انسانيت انسانهاست ، مسئله محترم شمردن پيمان و قرارداد است . انسان ،
انسان است نه به اينكه حرف بزند ، بلكه به اينكه در حالی كه میتواند
دروغ بگويد راست بگويد . انسان ، انسان است به اينكه به اختيار خودش
پيمان ببندد و در حالی كه برايش ممكن است خيانت بكند ، روی پيمانش
بايستد ولو به ضرر خودش باشد . البته نمیگويم منحصر به اينهاست ، اينها
از نشانههای انسانيت است .
اين است كه قرآن وقتی میخواهد بگويد اينها از هر جنبندهای پستتر
هستند و از آن شرافتی كه برای انسان هست كه « و لقد كرمنا بنی آدم و
حملناهم فی البر و البحر »( 1 ) در اينها وجود ندارد ، اينها از اسب و
شتر و الاغ پائينترند ، از حشرات پائينترند ، مظاهر ضد انسانی آنها را
ذكر میكند . میگويد انسانی كه آن اوليات انسانيت را كه راستگويی و
امانت و وفای به عهد است واجد نباشد ، او فقط يك حيوان است و بيش از
يك حيوان احترام ندارد ، بلكه بودن او در جامعه انسانيت اگر قابل اصلاح
نباشد جز زيان بر انسانيت چيزی نيست . اين است كه اين آيات ، مقدمه
آيات جهاد است . میخواهد بگويد ما اگر اجازه جهاد میدهيم ، در زمينه
انسانهايی است كه در واقع انسان نيستند . اول اين مقدمه را ذكر میكنم كه
اينها از هر جنبندهای پستتر هستند ، پس اگر كشتن عقرب جايز است ،
كشتن اينها هم جايز میباشد . به چه دليل ؟ به دليل اينكه پيمان در
پاورقی : 1 - سوره اسراء ، آيه . 70 [ و ما فرزندان آدم را بسيار گرامی داشتيم و آنها را به مركب خشكی و دريا سوار كرديم ] . |