آيات را تدريجا معنی می‏كنم و ضمنا قدری توضيح می‏دهم .
در ابتدا همان دو دسته اول يعنی مهاجرين اولين و انصار را ياد می‏كند ،
می‏فرمايد : « ان الذين آمنوا »همانا آنان كه ايمان آوردند ( ديگر اسم‏
نمی‏برد كه ايمان به خصوص خدا يا پيغمبر . يعنی ايمان به آنچه اسلام گفته‏
است : ايمان به خداوند ، ايمان به پيغمبر ، ايمان به قيامت و روز جزا ،
و ايمان به امور غيبی و وحی و ملائكه . آنان كه به همه اينها ايمان آوردند
) « و هاجروا »و به دنبال ايمان و عقيده‏شان راه افتادند و هجرت كردند ،
از مكه خارج شدند به خاطر ايمان و عقيده .

مسئله هجرت

مسئله‏ای در ميان علما مطرح است و آن اين است كه قرآن برای هجرت‏
اهميتی قائل است . آيا هجرت مخصوص زمان پيغمبر است يا در زمانهای‏
ديگر هم هست؟ اميرالمؤمنين می‏فرمايد: » الهجره قائمه علی حده الاول « (1)
هجرت به همان حد اولی كه بوده است امروز هم باقی است . يعنی يك‏
نفر مسلمان از آن جهت كه مسلمان است اسلام به او اجازه نمی‏دهد كه بدون‏
موجب برود در بلاد كفر زندگی بكند ، بگويد من زندگی آنجا را خوشتر دارم .
مثلا فردی اصلا ايرانی است و خودش و خاندانش همه مسلمان هستند. چند سالی‏
تحصيل می‏كند بعد می‏رود فلان ايالت آمريكا . يك وقت به نظرش می‏آيد كه‏
اينجا از نظر زندگی بهتر است می‏گويد من دلم می‏خواهد اينجا زندگی بكنم .

پاورقی :
1 - نهج البلاغه ، خطبه . 187