پاورقی : 1 - سوره بقره ، آيه . 30 2 - سوره اسراء ، آيه . 70
میكند . اينها ريشه همه چيز را امور اقتصادی دانستهاند يعنی بشر هر چيزی
را كه خواسته است ، برای منافع اقتصادی خودش خواسته است . و درامور
اقتصادی ابزار توليد تغيير میكند . عوض شدن ابزار توليد ، اخلاق و وجدان
عالی را عوض میكند چون همه اينها محصول ابزار توليد است . ريشه اين
حرف اين است .
ولی امروز ثابت شده كه اين اصل بزرگترين اشتباه و بسيار غلط است .
چون خلاصه حرفشان اين است كه تمام فعاليتهائی كه بشر میكند برای شكمش
میباشد . من در ذهنم هميشه اين فكر پيدا میشود كه اين فرنگيها كه اينهمه
دم از انسانيت میزنند ، اعلاميه حقوق بشر برای ما تدوين میكنند ، از
حيثيت انسانی زن و مرد دم میزنند ، اول به ما بگويند اينها بشر را چگونه
تعبير میكنند ؟ اگر ما اين حرفها را بزنيم درست است چون ما به : « انی
جاعل فی الارض خليفه »( 1 ) معتقديم ، ما انسان را خليفه الله تعبير و
تفسير میكنيم : « ما و لقد كرمنا بنیآدم »( 2 ) داريم . تو كه عقيدهات
درباره انسان اين است كه انسان همه چيز را به خاطر شكمش میخواهد ، تو
كه ريشه [ فعاليت ] انسان را حاجتهای شكمی او میدانی ، پس انسانيت
چيست ؟ تو كه میگوئی هنر مولود حاجتهای شكم است ، علم ، اخلاق ، معنويت
، مذهب و عبادت ، مولود حاجتهای شكم است . پس آن مقام انسانيت
كجاست ؟ پس انسان چه فرقی با حيوان دارد ؟ نه ، انسان اگر شكم دارد مغز
هم دارد ، دل هم دارد . خيلی از كارها را انسان میكند نه به خاطر شكم
پاورقی : 1 - سوره بقره ، آيه . 30 2 - سوره اسراء ، آيه . 70 |