پاورقی : 2 - نهج البلاغه ، خطبه . 16
قدرت داده است كه نقشی را كه در دنيا وجود ندارد بيافريند . زندگی اين
موجود را از صفر شروع كرده است . آنوقت ببينيد بشر چه چيزهائی را به
وجود میآورد ، خلق میكند ( البته به اذن پروردگار ) ، ابداع میكند . بشر
به حكم اينكه خليفه الله است ، بايد تمدن خودش را با نقشه و طرح و
ابداع خودش بسازد . شما همين مدلها و سيستمهای اتومبيلها را ببينيد ،
میبينيد هر سال نقش تازهای میآفرينند . اين همان قدرت خلاقيت بشر است
. و بشر به همين دليل كه میتواند جلو برود ، يعنی اين آزادی عمل به او
داده شده و مختار آفريده شده است ، میتواند به عقب برگردد . اينجور
نيست كه راه عقب را به روی بشر بسته باشند . اميرالمؤمنين فرمود : ²
اليمين و الشمال مضله و الطريق الوسطی هی الجاده » ( 2 ) راست روی و چپ
روی گمراه كننده است ، راه راست راه مستقيم است .
پس بشر همانطور كه امكان پيشروی دارد ، امكان عقب روی هم دارد .
بنابراين امكان انحراف در بشر هست . پس نمیشود قبول كرد كه روی هر چه
كه در زمان پديد آمده و پديده قرن است و جديد ناميده شده ، اسم تجدد
گذاشته شود و گفت خوب است . لذا به اين معنی تقاضای زمان را پيروی
كردن غلط است . بايد هشيار بود و روی آن پديده حساب كرد و با مقياسهای
ديگری كه عرض میكنم آن را سنجيد و ديد اگر خوب است آن را گرفت و اگر
بد است آن را طرد كرد . به همين دليل مقتضای زمان
پاورقی : 2 - نهج البلاغه ، خطبه . 16 |