طب پيامبر اعظم صلى اللّه عليه و آله و سلّم
معروف به طب النّبى صلى اللّه عليه و آله و سلّم

محمد جعفر واصف

- ۲ -


روايت 1 تا 25
بسم اللّه الرحمن الرحيم و به نستعين
1- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ما خلق اللّه تعالى داء الا و خلق له دواء الا السام
فرمود: خداى متعال ، هر دردى كه آفريد، درمانش نيز بيافريد، مگر مرگ را كه درمان ندارد.
2- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : اءلذى اءنزل الداء انزل الشفاء.
فرمود: خدايى كه درد و بيمارى را نازل كرد، درمان آن هم نازل فرمود.
اگر دردى مانند سرطان و يا ايدز و مانند آن در حال حاضر قابل درمان نيست ، نبايد گفت : قابل درمان نيست ، بلكه داروى شفا بخش آن هنوز توسط بشر كشف نشده است . براساس احاديث فوق ، بيمارى لاعلاج وجود ندارد.
3- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : بشر المحذورين بطول العمر.
فرمود: پرهيز كنندگان را به طول عمر بشارت باد.
شايد معنايش چنين باشد كه اشخاصى كه از خوردن هر چيزى پرهيز مى كنند و به اصطلاح شكمو نيستند، عمرى طولانى تر خواهند داشت . بعضى از مترجمين محترم ، محذورين را به محرورين ترجمه كرده اند، بنابراين معناى حديث بدين صورت خواهد بود: گرم مزاجان را به طول عمر بشارت باد.
4- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : اءصل كل داء البرودة
فرمود: اساس اكثر بيمارى ها از ضعف و ناتوانى بدن است .
در كتاب هاى لغت از برودة دو معنى استنباط شده است : يعنى به معنى ضعف و ناتوانى ، چنان كه گويند:بَرَدَ زيد برادا و برودا؛يعنى : زيد ضعيف و ناتوان گرديد. ديگر به معنى سردى و خنكى نيز آمده است ، چنان كه گويند:بَرُدَبَردا و بُروُدة ؛يعنى : سرد و خنك شد. حال اگر به معنى دوم ترجمه شود، معنى حديث چنين خواهد شد: اساس اكثر بيمارى ها از سردى و يا اكثر بيمارى ها از سرماخوردگى است .
ايرج ميرزا شاعر عهد قاجار درباره ى ضعف بدن ، شعرى سروده كه بى مناسبت با حديث مذكور نيست :
گويند ابوالعلاء معرى ، شاعر نابيناى اهل سوريه در پايان عمر خويش ، دچار ضعف و سستى بدن شده بود، در بستر بيمارى ، پزشكى بر بالينش ‍ حاضر كردند، پزشك گفت : بيمار از ضعف و ناتوانى بدن ، بيمارشده ، جوجه مرغى برايش آماده كنيد تا از ناتوانى نجات پيدا كند. وقتى جوجه را بر سفره ى ابوالعلا كه در تمام عمر گوشت نخورده بود، حاضر كردند، گريه كرد و گفت :
 

قصه شنيدم كه بوالعلاء به همه عمر   لحم نخورد و ذوات لحم نيازرد
در مرض موت با اجازه دستور   خادم او جوجه با به محضر او برد
خواجه چون آن طير كشته ديد برابر   اشك تحسر زهر دو ديده بيفشرد
گفت چرا ماكيان شدى ، نشدى شير   تا نتواند كسب به خون كشد و خورد
مرگ براى ضعيف امر طبيعى است   هر قوى اول ضعيف گشت و سپس مُرد
5- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : كل و اءنت تشتهى و اءمسك و اءنت تشتهى
فرمود: هنگامى كه گرسنه اى بخور و در حالى كه هنوز سير نشده اى از خوردن دست بردار.
6- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : المعدة بيت كل داء و الحمية راءس كل دواء فاعط نفسك ما عودتها.
فرمود: منزلگاه اكثر بيمارى ها معده ى انسان است ، و پرهيز از خوردن بى حساب نيز بهترين نوع درمان است ، بخور چيزى را كه به آن عادت كرده اى .
حكما گويند: بنى آدم در واقع بنى عادت است ، عادت هاى خوراكى در زندگى بسيار مهم اند، مثلا اگر عادت به خوردن غذاهاى ساده داشته باشيد و در يك مهمانى غذاى چرب را بخوريد، بلافاصله عوارض بد آن را احساس خواهيد كرد، از اين رو، پزشكان علوم تعذيه مى گويند، در كودكان از همان ابتدا ذائقه سازى كنيد، يعنى ذائقه ى كودكان را به غذاهاى گوناگون عادت دهيد.
7- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : اءحب الطعام الى اللّه تعالى ماكثرت عليه الايدى
فرمود: بهترين خوراكى ها در نزد خداى متعال غذايى است كه دست هاى زيادى به طرفش دراز شود.
ظاهرا معنى حديث اين است كه در يك سفره كه چند نوع غذا قرار دارد بهترين غذا آن است كه مصرف بيش ترى دارد مثل نان و برنج .
8- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : الاءكل باصبع واحدة اءكل الشيطان و الاءكل بالاثنين اءكل الجبابرة و بالثلاث اءكل الاءنبياء.
فرمود: خوردن با يك انگشت خوراك شيطان است و دو انگشتى خوردن خوراك متكبران است و با سه انگشت طعام را خوردن خوراك انبيا است .
9- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : برد الطعام فان الحار لا بركة فيه .
فرمود: غذا را سرد كرده وبخوريد كه در غذاى داغ ، خيرى نيست .
پزشكان گويند: نوعى سرطان دهان و حنجره ناشى از خوردن چاى داغ است كه بعضى ها عادت به خوردن چاى داغ يا به قول معروف چاى لب سوز دارند.
10- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : اذا اءكلتم فاخلعوا نعالكم فانه اروح لاقدامكم و انه سنة جميلة .
فرمود: هنگام غذا خوردن كفش هايتان را از پا درآوريد، تا پاهايتان راحت باشد. كه اين عمل ، روشى زيبا و درست است .
11- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : الاءكل مع الخدام من التواضع فمن اكل معهم اشتاقت اليه الجنة .
فرمود: غذا خوردن با خدمتكاران ، نشانه تواضع و فروتنى است . كسى كه چنين رفتارى دارد، بهشت در انتظارش مى باشد.
12- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : الاءكل فى السوق من الدنائة .
فرمود: در بازار و معابر عمومى چيزى خوردن ، نشانه پستى و فرومايگى شخص است .
13- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :المؤ من ياكل بشهوة اهله و المنافق ياكل اهله بشهوته .
فرمود: انسان با ايمان ، خوراكش مطابق ميل افراد خانواده اش مى باشد، در حالى كه خوراك منافق ، مطابق ميل و خواست خودش مى باشد، و خانواده برايش اهميتى ندارد.
14- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : اذا وضعت المائدة فلياكل احدكم مما يليه و لا يتناول ذروة الطعام فان البركة تاتيها من اعلاها و لايقوم احدكم و لايرفع يده و ان شبع حتى يرفع القوم ايديهم فان ذلك يخجل جليسه .
فرمود:وقتى سفره ى غذا بر پا شد، از خوراكى هاى دم دست برداريد و به طرف بالاى غذا، دست درازى نكنيد، چون خير و بركت در قسمت بالاى آن است ، و نيز اگر سير شديد، از غذا خوردن دست نكشيد، تا بقيه افراد كنار سفره هم ، غذاى خود را بخورند، تا از خوردن خجالت نكشند.
15- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :البركة فى وسط الطعام فكلوامن حافاته و لاتاءكلوا من وسطه .
فرمود: بركت در وسط غذا است ، پس از كنار آن بخوريد، نه از وسط آن .
در دو حديث اخير به بركت در وسط و يا بالاى سفره ، اشاره شد، شايد منظور مبارك حضرت آن است كه وقتى افراد سر سفره به قسمت هاى خوب و وسط سفر هجمه مى كنند، ارزش سفره ى غذا از بين مى رود، چنان كه در بعضى از مجالس عروسى و ميهمانى هاى دسته جمعى ، بعضى از مدعوين ، براى آن كه از ديگران عقب نمانند، چنان به گوشت يا خورشت ها هجمه مى كنند كه به يك باره متوجه مى شوى در سفره ، برنج و نان هست اما گوشت يا مرغ تمام شده و عملا سفره ى طعام از حيز انتفاع خارج شده و باعث نگرانى و خجالت صاحب مجلس مى شوند. اين وضع را تقريبا همه ى ما در مجالس عمومى ديده ايم . ظاهرا اين رفتار عيب ناك همواره بوده ، لذا پيامبر بزرگوار صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم در دو حديث به اين امر اخلاقى اشاره فرمودند.
16- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :البركة فى الثلاثة الجماعة و السحور و الثريد.
فرمود: خير و بركت در سه چيز است : اول به صورت دسته جمعى غذا خوردن ، دوم غذا خوردن در سحرهاو سوم نان در آب گوشت و يا آب دوغ و مانند آن ترديد كردن .
17- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من استعمل الخشبتين امن من عذاب الكليتين .
فرمود: كسى كه مسواك و خلال مى كند،از درد كليه ها در امان خواهد بود.
ممكن است حديث بدين صورت باشد ((من استعمل الخشبتين امن من عذاب الكلبتين ))يعنى : كسى كه از دو چوب (خلال و مسواك ) مدام استفاده كند، از درد و بيمارى هاى دندان در امان خواهد بود.
مراد از كلبتين ، انبر دندان كشى است .
18- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :تخللوا على اثر الطعام و تمضمضوا فانهما مصحة الناب و النواجد.
فرمود: بعد از خوردن ، خلال كنيد و با مضمضه كردن ، دهان را بشوييد زيرا اين عمل موجب سلامتى دندان هايتان مى شود.
19- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :القصعة تستغفر لمن يلحسها.
فرمود: ظرف غذا و بشقاب ، براى كسى كه آن را خوب پاك كرده و بليسد استغفار مى كند.
مقصود از ليسيدن ظرف غذا، زياد نياوردن غذا است . در بعضى از فرهنگ هاى مردمى ، غذا در بشقاب زياد آوردن ، نوعى شخصيت طلبى و بزرگ نمايى است . اين عمل كه قطعا اسراف است ، فعلى حرام و مذموم است .
20- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :طعام الجواد دواء و طعام البخيل داء.
فرمود: خوردن غذاى انسان كريم موجب درمان ، و خوردن غذاى انسان بخيل دردآور است .
چون غذاى انسان هاى كريم با منّت نيست و شخص كريم توقع جبران آن را ندارد. اما فرد بخيل با منت نهادن و ريختن آبرو باعث آزار انسان مى شود و هم چنين در صدد است كه چند برابر آن چه را داده بگيرد. چون انسان هاى بخيل گمان مى كنند، كه با خوردن غذايشان ، آن غذا كم مى شود. اما انسان هاى كريم معتقدند كه ميهمان حبيب خداست و بركت با خود مى آورد و ميهمان را كريمانه پذيرايى مى كنند اما افراد بخيل با تنگ نظرى و منت نهادن ، كارى را انجام مى دهند كه انسان از غذا خوردن بر سر سفره ى آن ها پشيمان مى شود.
21- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :كلوا جميعاو لاتفرقوافان البركة فى الجماعة .
فرمود: با هم غذا بخوريد نه به صورت انفرادى كه خداوند خير و بركت خويش را در غذا خوردن به صورت دسته جمعى قرار داده است .
22- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :كثرة الطعام شوم .
فرمود:پرخورى شوم و ناگوار است .
23- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من جاع او احتاج و كتمه من الناس و مضى الى اللّه تعالى كان حقا عليه ان يفتح له رزق سنة حلالا.
فرمود:اگر كسى ،گرسنگى و نيازمندى خويش را از مردم پنهان نگاه دارد (عزت نفس به خرج دهد) و امر خويش را به خداى منان واگذارد، خداى متعال براى او يك سال روزى حلال مقدر خواهدكرد.
دروازه هاى روزى حلال برايش گشوده خواهد شد.
24- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من كان يؤ من باللّه و اليوم الاخر فليكرم ضيفه .
فرمود: كسى كه به خدا و روز قيامت ايمان دارد، ميهمانش را عزيز و گرامى دارد.
25- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من التواضع اءن يشرب الرّجل من سؤ ر اءخيه المؤ من .
فرمود: از فروتنى و تواضع انسان آن است كه نيم خورده ى برادر مؤ من خويش را بنوشد.
چون اوصافى كه اسلام براى انسان قائل است ، دهان مؤ من پيوسته پاكيزه و برى از آلودگى است ، در احاديث قبلى مشاهده فرموديد كه مسواك كردن و خلال و مضمضه كردن را رسول گرامى بسيار سفارش فرمودند.
روايت 26 تا 50
26- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من قل اءكله قل حسابه .
فرمود: كسى كه خوراكش سبك تر و كم تر است ، لاجرم حساب و كتابش نيز در روز قيامت سبك تر خواهد بود.
27- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لايشربن احدكم قائما.
فرمود: هنگامى كه ايستاده هستى از نوشيدن پرهيز كن .
28- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :المحتكر ملعون فى الدنيا و الآخرة .
فرمود: احتكاركننده ملعون دنيا و آخرت است .
29- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :الاحتكار فى عشرة البّر والشعير و التمر و الزبيب و الذرة و السمن و العسل و الجبن و الجوز و الزيت .
فرمود: در ده چيز احتكار(كالايى را ذخير كردن تا در موقع مناسب گران تر به فروش برسانند)است : 1. گندم 2. جو 3. خرما 4. كشمش 5. ذرت 6. روغن 7. عسل 8. پنير 9. گردو 10. روغن زيتون
30- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اذا لم يكن للمرء تجارة الاّ فى الطعام طغى و بغى .
فرمود: اگر انسان به غير تجارت مواد غذايى ، تجارت ديگرى نداشته باشد دچار طغيان و معصيت مى شود.
علتش اين است كه اگر تاجر فقط مواد غذايى و خوراكى مردم را در اختيار داشته باشد ممكن است روزى طمع كرده آن را احتكار كند و يا گران بفروشد.
31- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من جمع طعاما يتربّص ‍ به الغلآء اءربعين يوما فقد برى من اللّه و برىِ اللّه منه .
فرمود: كسى كه يك ماده غذايى را به اميد اين كه گران شود و گران بفروشد، چهل روز نگه دارد، او از خداوند دور شده و خداوند هم از وى برى خواهد بود.
32- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من احتكر على المسلمين طعاما ضربه اللّه تعالى بالجذام والافلاس .
فرمود: كسانى كه موادغذايى مسلمانان را احتكار كنند، خداى متعال آنان را به بيمارى جذام و بيچارگى دچار خواهد كرد.
در واقع پيامبر گرامى اسلام صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم ، محتكرين موادغذايى را نفرين كرده اند.
33- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :تسحروا فانّ السحور بركة .
فرمود: سحرى بخوريد كه خير و بركت در سحرى خوردن است .
34- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :سحروا خلاف اءهل الكتاب .
فرمود: برخلاف اهل كتاب (يهودى و نصارى )كه سحرى نمى خورند، سحرى بخوريد.
35- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم بالهريسة فانّها تنشط للعبادة اربعين يوما و هى التى نزلت علينا بدل مائدة عيسى .
فرمود: بر شما باد خوردن حليم (غذايى كه از گندم و گوشت كوبيده شده ، تهيه مى شود)كه نشاط دهنده ى انسان در راه عبادت و بندگى تاچهل روز است و حليسم خوراكى است كه در عوض مائده اى بر عيسى عليه السّلام برايم فرستاده شد.
يعنى ارزش حليم چون ارزش مائده ى آسمانى بر عيسى عليه السّلام است .
36- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لاتقطعوا الخبز بالسكين و اكرموه فانّ اللّه تعالى اءكرمه .
نان را با كارد مبريد و گرامى بداريدش ، چنان كه خداى متعال آن را گرامى و ارزشمند داشت .
37- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ثلث لقمات بالملح قبل الطعام تصرف عن ابن آدم اثنين و سبعين نوعا من البلاء منه الجذام و البرص .
فرمود: سه لقمه با نمك خوردن قبل از غذا، هفتاد و دو بيمارى هم چون جذام و برص (نوعى بيمارى پوستى ) را از بنى آدم دفع مى كند.
38- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءكل الملح قبل كل شى دفع اللّه عنه ثلثمائة و ثلثين نوعا من البلاء اهونها الجذام .
فرمود: كسانى كه قبل از خوردن هر چيز، مقدارى نمك مى خورند خداى متعال سى صد و سى نوع بلا و بيمارى كه كم ترين آن بلاها، جذان است ، را از وى دور كند.
نمك علاوه بر اين كه طعه دهنده ى غذا است ، يكى از املاح لازم براى بدن است . نمك يا همان كلريد سديم در معده و اثنى عشر تجزيه شده و اسيد كلريدريك معده را درست مى كند، كه كمك كننده ى هضم غذاست . عملكرد ديگر نمك برقرارى فشار اسمزى بين مايعات و سلول هاى بدن است . قابل ذكر است كه خوردن نمك براى كسانى كه سالم هستند در نظر گرفته شده ، و براى كسانى كه به تجويز پزشك ، مصرف نمك مضر شناخته شده بايد از خوردن آن خوددارى كنند.
39- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :افتتحوا بالملح فانّه دواء من سبعين دآء.
فرمود: خوردن را با نمك آغاز كنيد كه آن دواى هفتاد درد است .
شايد مراد از هفتاد يا سيصد و سى از جهت نفع بى شمار اين ماده غذايى است نه آن كه دقيقا هفتاد درد را درمان كند و در محاورات عمومى به كاربردن چنين اصطلاحى در همه ى زبان ها معمول است . مثلا مى گويند: صد بار آمدم نبودى ؟ يعنى زياد آمدم .
40- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اءفضل الصدقة اءلماء.
فرمود: بهترين صدقات آب است .
در قديم خصوصا در سرزمين حجاز، هيچ كيميايى چون آب ارزشمند نبود، حضرت سفارش فرمود تا آب را به عنوان صدقات جاريه قرار دهند، لذا متموّلين در گذشته با ساختن آب انبار و قنات و مانند آن و وقف آن براى عموم سعى در ايجاد صدقه جاريه داشتند. ضمنا احاديث در اين باب بسيار است .
41- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اذا اشتهيتم الماء فاءشربوه مصّا و لا تشربوه عبّا.
فرمود: هنگامى كه ميل به آب داشتيد (تشنه بوديد) آن را به مكيدن (جرعه جرعه ) بنوشيد آن را لاجرعه (يك باره ) نياشاميد.
يعنى يك ليوان آب را يك نفس وارد معده نكنيد، بلكه جرعه جرعه بنوشيد تا آب ، اين مايع حياتى بر بدنتان گوارا باشد.
42- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اءلعب يورث الكبّاد.
فرمود: نوشيدن لاجرعه ى آب براى كبد (جگر سياه ) مضر است .
تصور كنيد: يك ليوان آب يخ صفر درجه يك باره وارد معده شود و كبد اين غده ى حساس بدن ، كه بايد با درجه ى حرارت معين كار كند، در اثر هم جوارى با معده چه بلايى به سرش مى آيد.
43- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من تعوّد كثرة الطعام و الشراب قسى قلبه .
فرمود: كسى كه خود را به پرخوردن و زياد نوشيدن عادت دهد، سنگ دل مى شود.
44- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم : اذا شرب اءحدكم المآء وتنفس ثلاثا كان آمنا.
فرمود: اگر هنگام نوشيدن آب ، حداقل سه بار تنفس كنيد، سلامتى خويش ‍ را تاءمين كرده ايد.
45- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :شرار امّتى الّذين ياكلون مخاخ العظام .
فرمود: اشرار امّت من كسانى هستند، كه مغز استخوان مى خورند.
46- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :انّ ابليس يخطب شياطينه و يقول عليكم باللّحم و المسكر و النسا فانّى لااجد اجماع الشّرّ الّا فيها.(2)
فرمود: شيطان رجيم به شيطان ها (انسان هاى معصيت كار) مى گويد: بر شما باد خوردن گوشت و شراب و زن و من هيچ اجماعى را شرتر از اين نيافتم .
47- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :عليكم باكل الجزور.
فرمود: بر شما باد خوردن بره هاى چاق و فربه .
چون احتمال بيمارى در حيوانات لاغر بيش تر است .
48- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اللّحم ينبت اللّحم و من ترك اللّحم اربعين صباحا سآء خلقه .
فرمود: خوردن گوشت باعث روييدن گوشت در بدن مى شود و اگر كسى چهل روز خوردن گوشت را ترك كند، بداخلاق و عصبى خواهد شد.
چون يك سرى ويتامين ها و پروتئين هاى مهم و ضرورى بدن در گوشت قرمز است اگر مصرف آن قطع شود پروتئين ها و ويتامين هاى ضرورى به خصوص ويتامين B12 و... كه بيش تر در گوشت ، آن هم گوشت قرمز است ، به بدن نمى رسد. هم چنين بيش ترين منبع آهن بدن نيز در گوشت قرمز و جگر است . بيش تر كسانى كه گوشت خوار نيستند دچار كم خونى مى شوند. علاوه بر آن موجب بيمارى جسمى و روحى است كه باعث بدخلقى فرد نيز خواهد شد.
49- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من ترك اءكل الميتة و الدّم و لحم الخنزير عند الاضطرار و مات فله النّار خالدا مخلدا.
فرمود: كسى كه در هنگام ضرورت يعنى هنگامى كه هلاكتش قطعى است از خوردن گوشت حيوان مرده و يا خون و گوشت بوزينه اِبا كند و بميرد در آتش جهنّم مخلد خواهد بود.
زيرا اين عمل نوعى خودكشى است . و اين حديث نشان دهنده ى اهميت حيات انسان است .
50-قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لا تقطعوااللحم بالسكين على الخوان فانه من صنع الاعاجم و انهشوه نهشا فانه اهناء و امرو.
فرمود: گوشت را با چاقو نبريد كه بر سفره بگذاريد زيرا اين كار از كارهاى عجم است ، بلكه گوشت را كوبيده مصرف كنيد كه بر شما گواراتر است .
شايد قطعه قطعه كردن گوشت با چاقو، مصرف آن را در سفره مشكل مى كرده ، لذا حضرت فرمود: براى مصرف راحت تر و نيز خوشمزه تر بودن ، آن را بكوبيد. چنان كه امروز در بين ايرانيان آب گوشت را اين گونه مى كنند. برخلاف بيفتِك اروپاييان كه گاهى با كارد و چنگال هم نمى توان مصرف كرد.
روايت 51 تا 100
51- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :لاتاكلوا من صيد المجوس الا المسك .
فرمود: از شكار و صيد مجوس به غير ماهى مخوريد.
زيرا در اسلام براى صيد قوائد و قوانينى وضع شده است كه مجوس آن را در هنگام صيد رعايت نمى كنند.
52- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءكل اللحم اءربعين يوما صباحا قسى قلبه .
فرمود: كسى كه چهل روز ((پى در پى )) گوشت بخورد سنگ دل شود. در حديث 48 سفارش شده بود كه در مدت چهل روز، خوردن گوشت را ترك نكنيد. و در اين حديث سفارش شده به اين كه در مدت چهل روز پى در پى خوردن گوشت هم صحيح نيست ، جالب است كه در هر دو حديث به اثر گوشت بر بدن و اخلاق و قلب انسان اشاره شده است .
53- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اوحى اللّه تعالى الى نبى من انبيائه حين شكى اليه ضعفه ان اطبخ اللحم . مع اللبن فانى قد جعلت الشفاء و البركة فيهما.
فرمود: هنگامى كه يكى از پيامبران از ضعف بدن خود به خدا شكايت برد خداوند به وى وحى فرستاد كه گوشت را با شير بپزد و فرمود: كه من در گوشت و شير شفا و بركت قرار داده ام .
54- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :الارز فى الاطعمة كالسيد فى القوم و انا فى الانبياء كالملح فى الطعام .
فرمود: برنج در بين خوراكى ها چون سرور قوم است در بين قوم خود و من در بين انبيا مانند نمك در طعام هستم .
55- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :من اءكل الفاكهة و ترالم تضرهُ.
فرمود: اگر كسى فقط ميوه بخورد زيان نخواهد ديد.
56- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :ادهنوا بالبنفسج فانه بارد بالصيف حار فى الشتآء.
فرمود: روغن بنفشه مصرف كنيد كه در تابستان خنك و در زمستان گرم است .
دو نكته را توضيح دهم - يكى اين كه لغت بنفسج معرب بنفشه است و نشان از آن دارد كه اين لغت از زبان فارسى وارد زبان عربى شده است ، هم چون لغت برنامج كه معرب برنامه است ، و نيز كلمه ى مهرجان كه معرب كلمه مهرگان است . نكته ى دوم آن كه ، طبيعت سرد و گرم كه در طب پيامبر صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم و نيز در طب بوعلى سينا طبيب ايرانى و به طور كلى در طب قديم وجود داشت متاءسفانه در طب جديد به طور كلى منكر اين نوع تقسيم بندى شده اند.
57- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اسقوا نسآئكم الحوامل با لالبان فانها تزيد فى عقل الصبى .
فرمود: به زنان حامله ى خود شير بنوشانيد زيرا موجب افزايش عقل در كودكش خواهد شد.
58- قال رسول اللّه صلّى اللّه و عليه و آله و سلّم :اذا شربتم اللبن فتمضمضوا فان فيه دسما.