نماز در آيينه قرآن

عباس عزيزى

- ۱ -

مقدمه 
در قرآن مجيد آيات متعددى درباره نماز وجود دارد كه نمايانگر اهميت و ارزش خاص و جايگاه رفيع و عالى اين عبادت مهم در پيشگاه خداوند است . آيات مربوط به نماز هر كدام پيام خاصى دارد. بعضى از آنها به اهميت بعد معنوى و ملكوتى نماز پرداخته ، و برخى آن را مايه آرامش دلها قرار داده و تعدادى نماز را عامل بازدارنده از زشتى و پليدى معرفى نموده و بخشى ديگر نيز به بررسى نماز در اديان گذشته و همراهى نماز با عبادات ديگر از قبيل حج ، جهاد، زكات و عدالت اجتماعى پرداخته است .
نكته مهم در آيات قرآن ، درباره نماز، سير تاريخى اين عبادت است كه از زمان انبياء گذشته تا به حال ادامه داشته است . و انسان هر وقت با دقت و تفكر به آن پرداخته ، بيشتر به ارزش و اهميت آن پى برده است . از دوران حضرت ابراهيم (ع ) كه از خدا مى خواهد دودمانش را از نمازگزاران قرار دهد؛ همچنين حضرت لقمان (ع ) كه فرزندش را به اقامه نماز توصيه مى كند؛ و يا آنچه را كه در دوران جنگ تحميلى مشاهده كرديم كه نماز اساس ، پايدارى ، استقامت ، اطمينان خاطر و آرامش دلهاى رزمندگان در كوران مبارزه نا برابر بين اسلام و كفر واقع شده بود.
اگر بخواهيم در يك جمله كوتاه بهترين ، مفيدترين و حكيمانه ترين دستمايه زندگى را براى بشر امروزى تعريف كنيم ، تا آرامش و اطمينان معنوى خاصى را در دلها قرار دهد كه از وسوسه شيطان و گرفتاريهاى روزمره اين زندگى عادى انسان را رهايى دهد، تنها بايد از قرآن كمك گرفت ، آنجا كه مى گويد:
و استعينوا بالصبر و الصلوة ...
به وسيله صبر و نماز كمك و يارى بجوييد.
اميدوارم با حركت جديدى كه در جامعه اسلامى درباره نماز انجام گرفته است ، به ويژه با تاءكيد خاص مقام معظم رهبرى آيه الله خامنه اى و تلاش و كوشش حجة الاسلام و المسلمين قرائتى ، كه هدايت اين حركت را به عهده دارند، نماز هر چه بيشتر در عمق جان انسانها قرار بگيرد، و جامعه اسلامى ايران را به عنوان بزرگترين ارزش گزاران و اقامه كنندگان نماز و شعائر دينى و مذهبى در تمام دنياى كفر و شرك معرفى كند.
در اين كتاب صد و هشتاد و سه آيه در مورد تسبيح و عبادت و نماز جمع آورى شده است ، به اميد اين كه خداوند همه ما را از نمازگزاران حقيقى قرار داده ، تا باعث نجات ما در دنيا و آخرت گردد.
والسلام .

عباس عزيزى
حوزه علميه قم
18 ذيحجة الحرام 1414

فصل اول تسبيح 
1- تسبيح خدا  
ان الذين عند ربك لا يستكبرون عن عبادته و يسبحونه و له يسجدون
آنها كه (در مقام قرب ) نزد پروردگار تو هستند، (هيچگاه ) از عبادتش تكبر نمى ورزند و او را تسبيح مى گويند و برايش سجده مى كنند.
(اعراف ، 206)
2- تسبيح و حمد عمومى موجودات جهان  
تسبح له السموات السبع و الارض و من فيهن و ان من شى ء الا يسبح بحمده ولكن لا تفقون تسبيحهم انه كان حليما غفورا .
آسمانهاى هفتگانه و زمين و كسانى كه در آنها هستند، همه تسبيح او مى گويند، و هر موجودى ، تسبيح و حمد او مى گويد، ولى شما تسبيح آنها را نمى فهميد، او بر بار و آمرزنده است .
(اسراء، 44)
3- خداوند چه نيازى به پرستش انسان دارد؟ 
يا ايها الناس انتم الفقراء الى الله و الله هو الغنى الحميد .
اى مردم ! شما همگى ، نيازمندان به خدا هستند، تنها خداوند است كه بى نياز و شايسته هر گونه حمد و ستايش است .
(فاطر، 15)
4 تسبيح كوهها و پرندگان  
سخرنا مع داود الجبال يسبحن و الطير و كنا فاعلين .
و كوهها و پرندگان را مسخر داود ساختيم كه با تسبيح (خدا) مى گفتند، و ما قادر بر انجام اين كار بوديم .
(انبياء، 79)
5 همه موجودات مشغول تسبيح هستند 
سبح الله ما فى السموات و ما فى الارض الملك القدوس العزيز الحكيم
هر چه در زمين و آسمانهاست همه به تسبيح و ستايش خدا كه پادشاهى منزه و پاك و مقتدر و داناست مشغولند.
(جمعه ،1)
6 تسبيح براى خدا  
سبح لله ما فى السموات و الارض و هو العزيز الحكيم .
آنچه در آسمانها و زمين وجود دارد براى خدا تسبيح مى گويند، و او عزيز و حكيم است .
(حديد،1)
7 تسبيح همراه با حمد 
و سبح بحمد ربك بالعشى و الابكار
هر صبحگاه و شبانگاه ، پروردگار خود را حمد و تسبيح گوى .
(مؤ من ،55)
8 سجده گياه و درخت  
و النجم و الشجر يسجدان .
روييدنيهاى بى ساقه و با ساقه برايش سجده مى كنند.
(الرحمن ، 6) 9 سجده همه جنبندگان  
و لله يسجد ما فى السموات و ما فى الارض من دابة و الملئكة و هم لايستكبرون .
هر چه در آسمان و زمين از فرشتگان و جنبندگان است خدا را سجده مى كنند و تكبر نمى ورزند.
(رعد، 49)
10 حمد و تسبيح  
فسبحان الله حين تمسون و حين تصبحون .
و تنها او سزاوار ستايش در آسمانها و زمين است ، هم در آخر شب و هم در آخر شب و هم در حينى كه ظهر مى كنيد.
(روم ، 17)
11 تسبيح كوه ها و پرندگان با حضرت داوود  
انا سخرنا الجبال معه يسبحن بالعشى و الاشراق .
ما كوهها را با او مسخر كرديم كه صبح و شام در تسبيح با او دمساز باشند.
(ص ، 18)
12 همه تسبيح گوى او هستند 
الم تر ان الله يسبح له من فى السموات و الارض و الطير صافات كل قد علم صلاته و تسبيحه و الله عليم بما يفعلون .
آيا نديدى كه براى خدا تسبيح مى كنند تمام آنان كه در آسمانها و زمين اند و همچنين پرندگان به هنگامى كه بر فراز آسمان بال گسترده اند، هر يك از آنها نماز و تسبيح خود را مى داند، و خداوند به آنچه انجام مى دهند عالم است .
(نور 41)
13 سجود همگانى  
الم تر ان الله يسجد له من السموات و من فى الارض و الشمس و القمر و النجومك و الجبال و الشجر و الدواب و كثير من الناس و كثير حق عليه العذاب .
آيا نديدى كه سجده مى كنند براى خدا تمام كسانى كه در آسمانها و زمين هستند و همچنين خورشيد و ماه و ستارگان و كوهها و درختان و جنبندگان ، و بسيارى از مردم ، اما بسيارى ابا دارند و فرمان عذاب درباره آنها حتمى است .
(حج ، 18)
14 تسبيح در صبح و عصر 
و لله يسجد من فى السموات و الارض طوعا و كرها و ظلالهم بالغدو و الآصال .
همه آنها در آسمانها و زمين هستند از روى اطاعت يا اكراه و همچنين سايه هاى آنها هر صبح و عصر - براى خدا سجده مى كند.
(رعد، 15)
15 سجده همه جنبندگان حتى سايه ها براى خدا  
اولم يرو الى ما خلق الله من شى ء يتفيوا ظلاله عن اليمين و الشمائل سجد الله و هم داخرون ولله يسجد ما فى السموات و ما فى الارض من دابة و الملائكة و هم لا يستكبرون .
آيا آنها مخلوقات خدا را نديدند كه چگونه سايه هايشان از راست و چپ حركت دارند و با خضوع براى خدا سجده مى كنند!
(نه تنها سايه ها بلكه ) تمام آنچه در آسمانها و زمين از جنبندگان وجود دارد.
(نحل ، 48 و 49)
16 فقط خدا مستحق پرستش است  
فاصبر على ما يقولون و سبح بحمد ربك قبل طلوع الشمس و قبل الغروب ، و من اليل فسبحه و ادبار السجود .
در برابر آنچه مى گويند شكيبا باش ، و تسبيح و حمد پروردگارت را قبل از طلوع آفتاب و پيش از غروب بجا آور و در بخشى از شب او را تسبيح كن و بعد از سجده ها.
(ق ، 39 و 40)
17 تسبيح هنگام شب و صبح  
و هو الله لا اله الا الله هو له الحمد فى الاولى و الاخرة و له الحكم و اليه ترجعون .
و او همان الله است كه معبودى جز او نيست و حمد در دنيا و آخرت او راست و حكم نيز مرا و راست و به سويش باز مى گرديد.
(قصص ، 70)
18 تسبيح پروردگار بزرگ  
انما يؤ من بآياتنا الذين اذا ذكروا بها خروا سجدا و سبحوا بحمد ربهم و هم لا يستكبرون .
تنها كسانى به آيات ما ايمان مى آورند كه هر وقت اين آيات به آنان يادآورى شود به سجده مى افتند و تسبيح و حمد پروردگارشان را بجا مى آورند و تكبر نمى كنند.
(سجده ، 15)
19- تسبيح پروردگار بزرگ  
فسبح باسم ربك العظيم .
پس به نام پروردگار عظيمت تسبيح كن .
(واقعه ، 74)
فصل دوم : عبادت 
20- عبادت راز آفرينش  
و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون .
من جن و انس را نيافريديم جز براى اينكه عبادتم كنند (و از اين طريق تكامل يابند و به من نزديك شوند).
(ذاريات ، 56)
21- عبادت سبب رستگارى  
يا ايها الذين امنوا اركعوا و اسجدوا و اعبدوا ربكم و افعلوا الخير لعلكم تفلحون .
اى كسانى كه ايمان آورده ايد ركوع كنيد و سجود بجا آوريد و پروردگارتان را عبادت كنيد و كار نيك انجام دهيد تا رستگار شويد.
(حج ، 77)
22- عبادت و يقين  
و اعبد ربك حتى ياءتيك اليقين .
و پروردگارت را عبادت كن تا يقين (مرگ ) فرا رسد.
(حجر، 99)
23- از عبادت او تكبر نورزيد  
ان الذين عند ربك لا يستكبرون عن عبادته و يسبحونه و له يسجدون .
آنها كه (در مقام قرب ) نزد پروردگار تواند هيچگاه از عبادتش تكبر نمى ورزند و او را تسبيح مى گويند و برايش سجده مى كنند.
(اعراف ، 206)
24- عبادت ماءموريت انسان  
و ما امروا الا ليعبدوا الله مخلصين له الدين حنفاء و يقيموا الصلوة و يؤ توا الزكوة و ذلك دين القيمة .
در حالى كه به آنها دستورى داده نشده بود جز اينكه خدا را پرستش كنند با كمال اخلاص ، و از شرك به توحيد باز گردند، نماز را بر پا دارند، و زكات را ادا كنند، و اين است آئين مستقيم و صحيح و پايدار.
(بينه ، 1)
25- غير خدا را عبادت نكنيد  
قل افغير الله تاءمرونى اعبد ايها الجاهلون .
آيا به من دستور مى دهيد كه غير خدا را عبادت كنم اى جاهلان .
(زمر، 64).
26- عبادت و شكر  
و اعبدوه و اشكروا.
او را پرستش كنيد و شكر او را بجاى آوريد.
(عنكبوت ، 17)
27- بندگان حقيقى خدا  
و الذين اجتنبوا الطاغوت ان يعبدوها و انابوا الى الله لهم البشرى فبشر عباد .
كسانى كه از عبادت طاغوت اجتناب كردند و به سوى خداوند باز گشتند بشارت از آن آنها است ، بنابراين بندگان مرا بشارت ده .
(زمر، 17)
28- هر امتى عبادتى دارد  
لكل امة جعلنا منسكا هم ناسكوه .
براى هر امتى عبادتى قرار داديم تا آن عبادت را (در پيشگاه خدا) انجام دهند.
(حج ، 67)
29- همه بر او سجده كنيم  
فاسجدوا لله و اعبدوا.
براى خدا سجده كنيد و او را پرستش نمائيد.
(نجم ، 62).
30- عبادت فرشتگان  
و له من فى السموات و الارض و من عنده لا يستكبرون عن عبادته و لا يستحسرون # يسبحون الليل و النهار لا يفترون .
براى اوست آنچه در آسمانها و زمين است ، و آنها كه نزد او هستند هيچگاه از عبادتش استكبار نمى كنند و هرگز خسته نمى شوند. # شب و روز تسبيح مى گويند و ضعف و سستى به خود راه نمى دهند.
31- عبادت مخصوص خداوند سبحان است  
قل اتعبدوا من دون الله ما لا يملك لكم ضرا و لا نفعا و الله هو السميع العليم .
بگو آيا مى پرستيد بغير خدا چيزى را كه مالك نفع و ضررى براى شما نيستند و حال آنكه خداوند شنوا و داناست .
(مائده ، 76)
32- عبادت فقط براى خدا  
انما تعبدون من دون الله اوثانا و تخلقون افكا ان الذين تعبدون من دون الله لا يملكون لكم رزقا فابتغوا عند الله الرزق و اعبدوه و اشكروا له اليه ترجعون .
شما غير از خدا فقط بتهايى (از سنگ و چوب ) را مى پرستيد و دروغى به هم به هم مى بافتيد، آنهايى را كه غير از خدا پرستش مى كنيد، مالك هيچ رزقى براى شما نيستند. روزى را تنها نزد خدا بطلبيد و او را پرستش كنيد و شكر او را به جا آوريد كه به سوى او بازگشت داده مى شويد.
(عنكبوت ، 17)
33- پرستش خداوند  
اياك نعبد و اياك نستعين # اهدنا الصراط المستقيم # صراط الذين انعمت عليهم غير المغضوب عليهم و لا الضالين .
تنها تو را مى پرستيم و تنها از تو مدد مى جوييم # ما را به راه راست هدايت كن # راه كسانى كه بر آنان نعمت داده اى ، نه آنان كه مورد خشم تواند و نه گمراهان .
(فاتحه ، 5 تا 7).
34- تنها خدا را عبادت كنيد  
يا عبادى الذين آمنوا ان ارضى واسعة فاياى فاعبدون .
اى بندگان من كه ايمان آورديد! همانا زمين من فراخ و گسترده است ، پس ‍ تنها مرا عبادت كنيد.
(عنكبوت ، 56).
35- خدا را با اعتقاد عبادت كنيد  
و لله الاسماء الحسنى فادعوه بها .
و براى خدا، نامهاى نيك است ؛ خدا را به آن (نامها) بخوانيد.
(اعراف ، 180)
36- معبودى جز او نيست  
ذلكم الله ربكم لا اله الا الله هو خالق كل شى ء فاعبدوه و هو على كل شى ء وكيل .
اين پروردگار من و شماست كه معبودى جز او نيست ، آفريننده همه چيز است ، پس او را پرستش كنيد و او نگهبان هر چيز است .
(انعام ، 102)
37- راه راست در عبادت خداست  
ان الله ربى و ربكم فاعبدوه هذا صراط مستقيم .
همانا خدا پروردگار من و شماست ، پس او را عبادت كنيد، اين راه راست است .
فصل سوم : نماز 
بخش اول : اهميت و جايگاه نماز  
38- نماز جزء برنامه هاى حكومت اسلامى  
الذين ان مكناهم فى الارض اقاموا الصلوة و اتوا الزكوة و امروا بالمعروف و نهو عن المنكر و لله عاقبة الامور.
ياران خدا كسانى هستند كه هر گاه در زمين به آنها قدرت بخشيديم ، نماز را بر پا مى دارند و زكات را ادا مى كنند و امر به معروف و نهى از منكر مى نمايند و پايان همه امور از آن خداست .
(حج ، 41)
39 نماز موهبتى الهى  
و جعلنا هم ائمة يهدون بامرنا و اوحينا الهيم فعل الخيرات و اقام الصلوة و ايتاء الزكوة و كانوا لنا عابدين .
و آنان را پيشوايانى قرار داديم كه به دستور ما هدايت مى كنند و آنان وحى فرستاديم تا كارهاى نيك انجام دهند و نماز را برپا دارند و زكوة بدهند و آنان همگى عبادت كننده ما بودند.
(انبياء، 73)
40 نماز و زكات  
فاقيموا الصلوة و اتوا الركوة و اعتصموا بالله هو موليكم فنعم المولى و نعم النصير.
پس نماز بگذاريد و زكات بدهيد و به خدا توسل جوييد اوست مولاى شما، چه مولاى خوب و چه يار و ياور شايسته اى .
(حج ، 78)
41 نماز همراه با مشورت  
و الذين استجابوا لربهم و اقاموا الصلوة و امرهم شورى بينهم و مما رزقنا هم ينفقون
و كسانى كه دعوت پروردگار خود را اجابت نموده و نماز بپا مى دارند و امورشان به مشورت نهاده مى شود، و از آنچه روزيشان كرده ايم انفاق مى كند.
(شورى ، 37)
42 نماز و قرآن  
ان الذين يتلون كتاب الله و اقاموا الصلوة و انفقوا مما رزقناهم سرا علانية يرجون تجارة لن تبور
كسانى كه كتاب الهى را تلاوت مى كنند و نماز را بر پا مى دارند و از آنچه به آنها روزى داده ايم پنهان و آشكار انفاق مى كنند تجارت (پر سودى ) را اميد دارند كه نابودى و كساد در آن نيست .
(فاطر، 29)
43 يكى از صفات متقين اقامه نماز است .  
الذين يومنون بالغيب و يقيمون الصلوة و مما رزقنا هم ينفقون
پرهيزكاران آنهايى هستند كه به غيب ايمان مى آورند و نماز بر پا مى دارند و از تمام نعمتها و مواهبى كه با آنها روزى داده ايم انفاق مى كنند.
(بقره ،3)
44 نماز، خصلت مؤ منين  
و المؤ منون و المؤ منات بعضهم اولياء بعض يامرون بالمعروف و ينهون عن المنكر و يقيمون الصلوة و يؤ تون الزكوة و يطيعون الله و رسوله اولئك سير حمهم الله ان الله عزيز حكيم
مردان و زنان با ايمان ولى (و يار و ياور) يكديگرند امر به معروف و نهى از منكر مى كنند و نماز را بر پا مى دارند و زكات را مى پردازند و خدا و رسولش ‍ را اطاعت مى نمايند خداوند به زودى آنها خويش قرار مى دهد.
(توبه ، 71)
45 نماز يكى از اصول نيكى هاست  
... و لكن البر من امن بالله و اليوم الاخر و الملائكة و الكتاب و النبيين ... و اقام الصلوة ...
بلكه نيكى (و نيكوكار) كسانى هستند كه به خدا و روز رستاخيز و فرشتگان و كتاب آسمانى و پيامبرانى ايمان آورده اند... و نماز را بر پا مى دارند... .
(بقره ، 177)
46 مستمر ياد خدا بودن  
يا ايها الذين امنوا اذكرا الله ذكر كثيرا# وسبحوه بكرة و اصيلا
اى كسانى كه ايمان آورده ايد خدا را بسيار ياد كنيد و صبح و شام او را تسبيح نماييد.
(احزاب 41و42)
47 دل بستن به خدا 
و اذكر اسم ربك و تبتل اليه تبتيلا
نام پروردگارت را ياد كن و تنها به او دل ببند.
(مزمل ، 8)
48 نماز و شكرگزارى  
انا اعطيناك الكوثر فصل لربك و انحر
به خاطر شكرانه عطاياى ما براى پروردگارت نماز بخوان و قربانى كن .
(كوثر، 1و2)
49 نماز و عدالت اجتماعى  
قل امر ربى بالقسط و اقيموا وجوهكم عند كل مسجد و ادعوه مخلصين له الدين كما بداءكم تعودون
بگو اى رسول ما پروردگار من شما را به عدل و درستى امر كرده و نيز فرموده كه در هر عبادت روى به حضرت او آريد و خدا را از سر اخلاص ‍ بخوانيد كه چنانچه شما را در اول بيافريد ديگر بار به سويش باز آييد.
(عراف ، 29)
50 پاداش نماز  
و الذين يمسكون بالكتاب و اقاموا الصلوة انا لا نضيع اجر المصلحين
و آنها كه به كتاب (خدا) تمسك جويند و نماز را بر پا دارند (پاداش بزرگى خواهند داشت زيرا) ما پاداش مصلحان را ضايع نخواهيم كرد.
(اعراف ، 170)
51 نماز و آيين مستقيم  
و ما امروآ الا ليعبدوا الله مخلصين له الدين حنفاء و يقيموا الصلوة و يوتوا الزكوة و ذلك دين القيمة
در حالى كه به آنها دستورى داده نشده بود جز اينكه خدا را پرستش كنند با كمال اخلاص ، و از شرك به توحيد باز گردند، نماز را بر پا دارند، و زكات را ادا كنند، و اين است آئين مستقيم و صحيح و پايدار.
(بينه ، 1)
52 مؤ منان كسانى هستند كه نماز را بر پا مى دارند 
الذين يقيمون الصلوة و يؤ تون الزكوة و هم بالاخرة هم يوقنون
همان كسانى كه نماز را بر پا مى دارند و زكات را ادا مى كنند و به آخرت يقين دارند.
(نمل ، 2و3)
53 بر پا داشتن نماز يكى از برنامه هاى اولوا الالباب  
و الذين صبروا ابتغاء وجه ربهم و اقاموا الصلوة و انفقوا مما رزقنهم سرا و علانيه و يدرؤ ن بالحسنه السيئة اولئك لهم عقبى الدار.
و آنها به خاطر ذات (پاك ) پروردگارشان شكيبائى مى كنند، و نماز را بر پا مى دارند، و از آنچه به آنها روزى داده ايم ، در پنهان و آشكار انفاق مى كنند، و با حسنات ، سيئات را از ميان مى برند، پايان نيك سراى ديگر از آن آنهاست .
(رعد، 22)
54 نماز يكى از نشانه هاى ايمان  
قل لعبادى الذين امنوا يقيموا الصلوة و ينفقوا مما رزقناهم سرا و علانية
به بندگان من كه ايمان آورده اند بگو: نماز را بر پا دارند و از آنچه به آنان روزى داده ايم در پنهان و آشكار انفاق كنند.
(ابراهيم ، 31)
55 نماز و صفات مؤ منان و مجاهدان  
التائبون العابدون الحامدون السائحون الراكعون الساجدون الامرون بالمعروف و الناهون عن المنكر و الحافظون لحدود الله و بشر المومنين
(مؤ منان كسانى هستند كه ) توبه كنندگان و عبادت كنندگان سپاس گويان و ساحت كنندگان و ركوع كنندگان و سجده آوران و آمران به معروف و نهى كنندگان از منكر و حافظان حدود (و مرزهاى ) الهى و بشارت بده مؤ منان را.
(توبه ، 112)
56 علم و نماز  
لكن الرسخون فى العلم منهم و المؤ منون يؤ منون بما انزل اليك و ما انزل من قبلك و المقيمين الصلوة و المؤ تون الزكوة و المؤ منون بالله و اليوم الاخر اولئك سنوتيهم اجرا عظيما
ولى آن دسته از آنها كه راسخ در علمند و آنها كه ايمان دارند به تمام آنچه بر تو نازل شده و آنچه پيش از تو نازل گرديده ايمان مى آوردند و آنها كه نماز را بر پا مى دارند و آنان كه زكات مى دهند و آنها و روز قيامت ايمان آورده اند به زودى به همه آنان پاداشت عظيمى داد.
(نساء، 162)
57 مواظبت بر نمازها  
والذين هم على صلاتهم يحافظون
مصلين كسانى هستند كه مواظب نماز خويشتن اند و همه اوقات نماز را حفظ مى كنند.
(معارج ، 34)
58 مهندسى خانه و نماز  
و اوحينا الى موسى و اخيه ان تبواء لقومكما بمصر بيوتا واجعلوا بيوتكم قبله و اقيموا الصلوة و بشر المؤ منين
و به موسى و برادرش وحى كرديم كه براى قوم خود خانه هائى در سرزمين مصر انتخاب كنيد، و خانه هايتان را مقابل يكديگر (و متمركز) قرار دهيد و نماز را بر پا داريد و به مؤ منان بشارت ده (كه سرانجام پيروز مى شوند).
(يونس ، 87)
59 نماز و عمل صالح  
ان الذين امنوا و عملوا الصالحات و اقاموا الصلوة و اتوا الزكوة لهم اجرهم عند ربهم و لا خوف عليهم و لا هم يحزنون
كسانى كه ايمان آوردند و عمل صالح انجام دادند و نماز را بر پا داشتند و زكات را پرداختند مزدشان نزد پروردگارشان است و نه ترسى بر آنهاست و نه غمگين مى شوند.
(بقره ، 277)
60 جهاد و نماز  
الم تر الى الذين قيل لهم كفوا ايديكم و اقيموا الصلواة و اتوا الزكوة
آيا نديدى كسانى را كه (در مكه ) به آنها گفته شد (فعلا) دست از جهاد بداريد و نماز بر پا كنيد و زكات بپردازيد.
(نساء، 77)
61 نماز و هجرت  
ربنا انى اسكنت من ذريتى بواد غير ذى زرع عند بيتك المحرم ربنا ليقيموا الصلوة فاجعل اءفئدة من الناس تهوى اليهم و ارزقهم من الثمرات لعلهم يشكرون
پروردگارا من بعضى از فرزندانم را در سر زمين بى آب و علفى در كنار خانه اى كه حرم تو است ساكن ساختم تا نماز را بر پاى دارند تو قلبهاى گروهى از مردم را متوجه آنها ساز و از ثمرات به آنها روزى ده شايد آنان شكر تو را بجاى آورند.
(ابراهيم ، 37)
62 نماز و رحمت الهى  
و اقيموا الصلوة و اتوا الزكوة و اطيعوا الرسول لعلكم ترحمون
و نماز را بر پا داريد و زكات را بدهيد و رسول (خدا) را اطاعت كنيد تا مشمول رحمت (او) شويد.
(نور، 56)
63 نماز و تقوا  
و ان اقيموا الصلوة و اتقوة و هو الذى اليه تحشرون
(و نيز به فرمان داده شده به ) اين كه نماز را بر پا داريد و از او به پرهيزيد و تنها او است كه به سويش محشور خواهيد شد.
(انعام ، 72)
64 نماز شرط برادرى و اخوت اسلامى  
فان تابوا و اقاموا الصلوة و اتوا الزكوة فاخوانكم فى الدين
هرگاه توبه كنند و نماز را بر پا دارند و زكات را بپردازند برادر دينى شما هستند.
(توبه ، 11)
65 نماز پيوند با خدا و پيوند با خلق  
و اقيموا الصلوة و اتوا الزكوة و ما تقدموا لانفسكم من خير تجدوة عندالله ان الله بما تعملون بصير
نماز را برپا داريد و زكات را ادا كنيد (با اين دو وسيله روح و جسم اجتماع خود را نيرومند سازيد، و بدانيد) هر كار خيرى براى خود (در سراى آخرت ) از پيش مى فرستيد، آن را نزد خداوند خواهيد يافت ، خداوند به اعمال شما آگاه است .
(بقره ، 110)
66 نماز يكى از اوصاف محسنين  
تلك آيات الكتاب الحكيم هدى و رحمة للمحسنين الذين يقيمون الصلوة و يؤ تون الزكاة و هم بالاخرة هم يوقنون
اين آيات كتاب حكيم است (آياتى پر محتوا و استوار) مايه هدايت و رحمت براى نيكوكاران است . همانها كه نماز را بر پا مى دارند، زكات را ادا مى كنند، و به آخرت يقين دارند.
(لقمان ، 2 تا 4)
67 نماز يكى از صفات تواضع كنندگان  
الذين اذا ذكر الله و جلت قلوبهم و الصابرين على ما اصابهم و المقيمى الصلوة و مما رزقناهم ينفقون
همانها كه وقتى نام خدا برده مى شود دلهايشان مملو از خوف پروردگار مى گردد و آنها كه در برابر مصائبى كه به آنان مى رسد شكيبا و استوارند و آنها كه نماز بر پا مى دارند و از آنچه روزى شان داديم انفاق مى كنند.
(حج ، 35)
68 ياد خدا در خانه ها  
فى بيوت اذن الله ان ترفع و يذكر فيها اسمه يسبح له فيها بالغدو والاصال
(اين چراغ پر فروغ ) در خانه هايى قرار دارد كه خداوند اذن فرموده ديوارهاى آن را بالا برند (تا از دستبرد شياطين و هوسبازان در امان باشد)، خانه هايى كه نام خدا در آنها برده مى شود.
(نور، 36)
69 نماز همراه با مردم دارى  
و اذا اخذنا ميثاق بنى اسرائيل لا تعبدون الا الله و با لوالدين احسانا و ذى القربى و اليتامى و المساكين و قولوا للناس حسنا و اقيموا الصلوة و اتوا الزكوة ثم توليتم الا قليلا منكم و انتم معرضون
و ياد آريد هنگامى را كه از بنى اسرائيل عهد گرفتيم كه جز خدا نپرستيد و نيكى كنيد درباره پدر و مادر و خويشان و يتيمان و فقيران و زبان خوش با مردم تكلم كنيد و نماز به پاى داريد و زكات مال خود بدهيد پس شما عهد شكسته و روى گردانيديد جز چند نفرى و شماييد كه از حكم و عهد خدا برگشتيد.
(بقره ، 83)
70 مراقبت از نماز 
و الذين يؤ منون بالاخرة يؤ منون به وهم على صلاتهم يحافظون
آنها كه به آخرت ايمان دارند، به آن ايمان مى آورند، و بر نمازهاى خويش ، مراقبت مى كنند.
(انعام ، 92)
71 نماز و طهارت اهل بيت  
و قرن فى بيوتكن و لا تبرجن تجرج الجاهلية الاولى و اءقمن الصلوة و آتين الزكوة و اءطعن الله و رسؤ له انما يريد الله ليذهب عنكم الرجس اءهل البيت و يطهركم تطهيرا
و در خانه هاى خود بمانيد، و همچون دوران جاهليت نخستين (در ميان مردم ) ظاهر نشويد، و نماز را بر پاداريد، و زكات را بپردازيد، و خدا و رسولش را اطاعت كنيد؛ خداوند فقط مى خواهد پليدى و گناه را از شما اهل بيت دور كند و كاملا شما را پاك سازد.
(احزاب ، 33)
72 نماز و قرص الحسنه  
و اقيموا الصلوة و اتوا الزكوة و اقرضوا الله قرضا حسنا و ما تقدموا لانفسكم من خير تجدوه عند الله هو خيرا و اعظم اجرا و استغفروا الله ان الله غفور رحيم
... و نماز را بر پا داريد و زكات ادا كنيد و به خدا قرض الحسنه دهيد (در راه او انفاق نماييد)و(بدانيد) آنچه را از كارهاى خير براى خود از پيش ‍ مى فرستيد نزد خدا به بهترين وجه و بزرگترين پاداش خواهيد يافت و از خدا آمرزش بطلبيد كه خداوند آمرزنده و مهربان است .
(مزمل ، 20)
بخش دوم : اسرار و آثار نماز  
73 تاءثير ركوع و سجود  
يا ايها الذين امنوا اركعوا و اسجدوا و اعبدوا ربكم وافعلوا الخير لعلكم تفلحون
اى كسانى كه ايمان آورده ايد ركوع كنيد و سجود بجا آوريد و پروردگارتان را عبادت كنيد و كار نيك انجام دهيد تا رستگار شويد.
(حج ، 77)
74 نماز باز دارنده از فحشا و منكرات  
و اقم الصلوة ان الصلوة تنهى عن الفحشاء و المنكر و لذكر الله اكبر نماز را بر پا دار، زيرا نماز انسان را از كارهاى زشت و ناپسند باز مى دارد و ياد خدا بسيار بزرگتر است .
(عنكبوت ، 45)
75 هدف از آفرينش  
و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون
من جن و انس را نيافريدم جز براى اينكه عبادتم كنند (و از اين طريق تكامل يابند و به من نزديك شوند.).
(ذاريات ، 56)
76 ياد خدا مايه آرامش دلها  
الذين امنوا تطمئن قلوبهم بذكر الله الا بذكر الله تطمئن القلوب
آنها كسانى هستند كه ايمان آورده اند و دلهايشان به ياد خدا مطمئن (آرام ) است آگاه باشيد با ياد خدا دلها آرامش مى يابد.
(رعد، 28)
77 نماز وسيله محو گناهان  
و اقم الصلوة طرفى النهار و زلفا من اليل ان الحسنات يذهبن السيئات ذلك ذكرى للذاكرين و اصبر فان الله لا يضيع اجر المحسنين
نماز را در دو طرف روز و اوايل شب بر پادار، چرا كه حسنات ، سيئات (و آثار آنها را) بر طرف مى سازد، اين تذكرى است براى آنها كه اهل تذكرند و شكيبائى كن كه خداوند پاداش نيكوكاران را ضايع نخواهد كرد.
(هود، 114)
78 نماز سبب رستگارى  
قد افلح من تركى ، و ذكر اسم ربه فصلى
مسلما رستگار مى شود كسى كه خود را تزكيه كند، و نام پروردگارش را به ياد آورد و نماز بخواند
(اعلى ، 14و15)
79 اهداف شيطان از بازداشتن نماز  
انما يريد الشيطان ان يوقع بينكم العداوة و البغضاء فى الخمر و الميسر و يصدكم عن ذكر الله و عن الصلوة فهل انتم منتهون
شيطان مى خواهد در ميان شما به وسيله شراب و قمار عداوت ايجاد كند و شما را از ذكر خدا و از نماز باز دارد، آيا (با اين همه زيان و فساد و با اين نهى اكيد) خوددارى خواهيد كرد؟
(مائده ، 91)
80 بهترين حالات در سجده  
كلا لا تطعه و اسجد و اقترب
چنان نيست (كه آن طغيانگر مى پندارد) هرگز او را اطاعت مكن ، و سجده نما (به خدا) تقرب جوى .
(علق ، 19)
81 اثر سجده در چهره ياران پيامبر  
محمد رسول الله و الذين معه اشداء على الكفار رحماء بينهم تريهم ركعا سجدا يبتغون فضلا من الله و رضوانا سيماهم فى و جوههم من اثر السجود
محمد فرستاده خدا است و كسانى كه با او هستند در برابر كفار سر سخت و شديد، و در ميان خود مهربانند، پيوسته آنها را در ركوع و سجود مى بينى ، آنها همواره فضل خدا و رضاى او را مى طلبند، نشانه آنها در صورتشان از اثر سجده نمايان است .
(فتح ، 21)
82 نماز و بازار 
رجال لا تلهيهم تجارة و لا بيع عن ذكر الله و اقام الصلوة وايتاء الزكوة . يخافون يوما تتقلب فيه القلوب و الابصار
مردانى كه نه تجارت و نه معامله آنها را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و اداى زكات غافل نمى كند.
(نور، 37)
83 نماز، كارخانه انسان سازى  
ان الانسان خلق هلوعا، اذا مسه الشر جزوعا، و اذا مسه الخير منوعا، الا المصلين
انسان حريص و كم طاقت آفريده شد هنگامى كه بدى به او رسد بى تابى مى كند، و هنگامى كه خوبى به او برسد مانع ديگران مى شود، مگر نمازگزاران .
(معارج ، 19 تا 23)
84 اوصاف بر جسته نماز گزاران  
الذين هم على صلاتهم دائمون و الذين فى اموالهم حق معلوم للسائل و المحروم و الذين يصدقون بيوم الدين . و الذين هم من عذاب ربهم مشفقون و الذين هم لفروجهم حافظون و الذين هم لا ما ناتهم و عهدهم راعون و الذين هم بشهاداتهم قائمون و الذين هم على صلاتهم يحافظون اولئك فى جنات مكرون
نماز گزاران نمازها را پيوسته به جا مى آوردند. در اموالشان حق معلومى است براى تقاضا كنندگان و محرومان ، و به روز جزا ايمان دارند و از عذاب پروردگارشان بيمناكند و دامان خويش را از بى عفتى حفظ مى كنند. و آنها كه امانتها و عهد خود را رعايت مى كنند، و قيام به اداى شهادت حق مى نمايند. و براى نماز خود مراقبت دارد. اين افراد در باغهاى بهشتى گراميند.
(معارج ، 23 تا 25)
85 يارى طلبى از نماز  
يا ايها الذين امنوا استعينوا بالصبر و الصلوة ان الله مع الصابرين
اى افراد با ايمان از صبر و استقامت و از نماز (در برابر حوادث سخت زندگى ) كمك بگيرد. (همانا) خداوند با صابران است .
(بقره ، 152)
86 ياد خدا سبب رستگارى  
و اذكروا الله كثيرا لعلكم تفلحون
خدا را فراون ياد كنيد تا رستگار شويد.
(انفال ، 45)
87 صبح و شام ياد خدا  
و اذكر ربك فى نفسك تضرعا و خيفة و دون الجهر من القول بالغدو و الا و الاصال و لا تكن من الغالفين
پروردگارت را در دل خود از روى تضرع و خوف و آهسته و آرام ، صبحگاهان و شامگاهان ياد كن و از غافلان مباش .
(اعراف ، 205)
88 سود نماز براى خود انسان  
و لا تزر وازرة وزر اخرى و ان تدع مثقلة الى حملها لا يحمل منه شى ء ولو كان ذاقربى انما تنذر الذين يخشون ربهم بالغيب و اقاموا الصلوة و من تزكى فانما يتزكى لنفسه و الى الله المصير.
هيچ گاهى گنهكارى بار گناه ديگرى را بر دوش نمى كشد؛ و اگر شخص ‍ سنگين بارى ديگرى را براى حمل گناه خود بخواند، چيزى از آن بر دوش ‍ نخواهد گرفت ، هر چند از نزديكان او باشد! تو فقط كسانى را بيم مى دهى كه از پروردگار خود در پنهانى مى ترسند و نماز را بر پا مى دارند؛ و هر كس ‍ پاكى (و تقوا) پيشه كند، نتيجه آن به خودش باز مى گردد؛ و بازگشت (همگان ) به سوى خداست .
(فاطر، 18)
89 آسان بودن نماز براى خاشعان  
و استعينوا بالصبر و الصلوة انها لكبيرة الا على الخاشعين
در زندگى از صبر و نماز كمك گيريد هر چند نماز كار مشكلى است مگر براى فروتنها.
(بقره ، 45)
90 در همه حال به ياد خدا باشيد 
الذين يذكرون الله قياما و قعودا و على جنوبهم و يتفكرون فى خلق السموات و الارض ربنا ما خلقت هذا باطلا سبحانك فقنا عذاب النار
همانها كه خدا را در حال ايستاده و نشسته و آنگاه كه بر پهلو خوابيده اند ياد مى كنند و در اسرار آفرينش آسمانها و زمين مى انديشند و مى گويند بارالها! اينها را بيهوده نيافريده اى ، منزهى تو را از عذاب نگاه دار.
(آل عمران ، 191)
91 نماز و ياد خدا  
و اقم الصلوة لذكرى
نماز را براى ياد من به پا داريد.
(طه ، 14)
92 به ياد خدا باشيد 
فاذكرونى اذكركم و اشكروالى و لا تكفرون
به ياد من باشيد تا به ياد شما باشم و شكر مرا گوييد و كفران (در برابر نعمتها) نكنيد.
(بقره ، 152)
93 خشوع در نماز  
قد افلح المؤ منون ، الذين هم فى صلاتهم خاشعون
مؤ منان رستگار شدند، آنهايى كه در نمازشان با خشوع هستند.
(مؤ منون ، 1و2)
94 زكات دادن على (عليه السلام ) در حال نماز
انما وليكم الله و رسوله و الذين امنو الذين يقيمون الصلوة و يؤ تون الزكوة و هم راكعون
سرپرست و ولى شما خدا و رسول اوست و مؤ منانى كه نماز به پا داشته و فقيران را در حال ركوع زكات مى دهند.
(مائده ، 55)
95 نتيجه ترك عبادت  
ان الذين يستكبرون عن عبادتى سيد خلون جهنم داخرين
آنان كه از عبادت كردن به خداوند تكبر مى ورزند، هر چه زودتر ذليلانه به جهنم فرو خواهند رفت .
(مؤ من ، 60)
96 نماز يكى از علائم ايمان  
انما المؤ منون الذين اذا ذكر الله و جلت قلوبهم و اذا تليت و عليهم اياته زادتهم ايمانا و على ربهم يتو كلون الذين يقيمون الصلوة و مما رزقناهم ينفقون اولئك هم المؤ منون حقا لهم درجات عند ربهم و مغفرة و رزق كريم
مؤ منان كسانى هستند كه هرگاه خدا نزد آنها ياد شود دلهاى آنها مى ترسد و هرگاه آيات خدا بر آنها تلاوت شود ايمانشان بيشتر مى گردد و بر پروردگار خود توكل مى كنند، آنان كه نماز را بپا مى دارند و از آنچه به آنها داده ايم انفاق مى كنند و مؤ منان حقيقى آنها هستند، براى آنان درجات (فوق العاده اى ) نزد پروردگارشان است و براى آنها آمرزش و روزى بى نقص و عيب است .
(انفال ، 2 تا4)
97 رفع ناراحتيهاى پيامبر صلى الله عليه و آله وسلم از طريق نماز
فسبح بحمد ربك وكن من الساجدين واعبد ربك حتى ياءتيك اليقين
(غم مخور) و به ذكر اوصاف كمال پروردگارت تسبيح گو و از نمازگزارن باش و دائم به پرستش خداى خود مشغول باش تا ساعت يقين بر تو فرا رسد.
(حجر، 98)
98 تاءثير روگردانى از ذكر خدا 
و من اعرض عن ذكرى فان له معيشة ضنكا و نحشره القيامة اعمى
هر كسى از ياد من روى گردان شود زندگى تنگ (و سختى ) خواهد داشت ، و روز قيامت او را نابينا محشور مى كنيم
(طه ، 124)
99 نتيجه نماز و تقوى  
و اقاموا الصلوة و من تزكى فانما يتزكى لنفسه و الى الله المصير
نماز را بر پا مى دارند، و هر كس پاكى (و تقوا) پيشه كند، نتيجه آن به خودش ‍ باز مى گردد، و بازگشت (همگان ) به سوى خداست .
(فاطر، 18)
بخش سوم : آداب و شرايط نماز  
100 آداب نماز 
... و لا تجهر بصلاتك و لا تخافت بها و ابتغ بين ذلك سبيلا
... و تو در نماز نه صدا را بسيار بلند و نه بسسيار آهسته گردان بلكه حد متوسط را اختيار كن .
(اسراء، 110)
101 اذان  
و اذا ناديتم الى الصلوة اتخذوها هزوا و لعبا ذلك بانهم قوم لا
يعقلون
اينان وقتى شما اذان نماز مى گوييد آن را وسيله تفريح خود گرفته بازيچه اش ‍ مى پندارند، و اين براى اين است كه مردى بى خردند.
(مائده ، 58)
102 فلسفه وضو، تيمم و غسل  
يا ايها الذين آمنوا اذا قمتم الى الصلوة فاغسلوا وجوهكم و ايديكم الى المرافق و امسحوا برؤ ؤ سكم و ارجلكم الى الكعبين و ان كنتم جنبا فاطهروا و ان كنتم مرضى او على سفر او جاء احد منكم من الغائط او لمستم النساء فلم تجدوا ماء فتيمموا صعيدا طيبا فامسحوا بوجود هكم و ايديكم منه ما يريد الله ليجعل عليكم من حرج و لكن يريد ليطهر كم و ليتم نعمته عليكم لعلكم تشكرون
اى كسانى كه ايمان آورده ايد هنگامى كه براى نماز بپاخاستيد صورت و دستها را تا آرنج بشوييد و سر و پاها را تا مفصل (يا برآمدگى پشت پا) مسح كنيد و اگر جنب باشيد خود را بشوييد (غسل كنيد) و اگر بيمار يا مسافر باشيد يا يكى از شما از محل پستى آمده (قضاى حاجت كرده ) يا با زنان تماس گرفته باشيد (آميزش جنسى كرده ايد) و آب (براى غسل يا وضو) نيابيد با خاك پاكى تيمم كنيد و از آن بر صورت (پيشانى ) و دستها بكشيد، خداوند نمى خواهد مشكلى براى شما ايجاد كند بلكه مى خواهد شما را پاك سازد و نعمتش را بر شما تمام نمايد شايد شكر او را بجا آوريد.
(مائده ، 6)
103 جهت قبله هنگام نماز  
و من حيث خرجت فول و جهك شطر المسجد الحرام و انه للحق من ربك و ما الله بغافل عما تعملون
از هر كجا (و از هر شهر و نقطه اى ) خارج شدن (به هنگام نماز) روى خود را به جانب مسجدالحرام كن . اين فرمان دستور حقى است از طرف پروردگار تو، و خداوند از كردار شما غافل نيست .
104 اخلاص در نماز  
قل ان صلاتى و نسكى و محياى و مماتى لله رب العالمين # لا شريك له و بذلك امرت و انا اول المسلمين
بگو همانا نماز و تمام عبادات و زندگى و مرگ من همه براى خداوند پروردگار جهانيان است # شريكى براى او نيست و به همين دستور يافته ام و من نخستين مسلمان هستم .
(انعام ، 162 و 163)
105 محافظت بر نماز 
و الذين هم على صلوتهم ، يحافظون ، اولئك هم الوارثون
و آنها كه از نمازها مواظبت مى نمايند، آنها وارثانند.
(مؤ منون ، 9و10)
106 خداوند نماز گذشته را قبول مى كند
و كذلك جعلناكم امة وسطا لتكونوا شهداء على الناس و يكون الرسول عليكم شهيدا و ما جعلنا القبله التى كنت عليها الا لنعلم من يتبع الرسول ممن ينقلب على عقبيه و ان كانت لكبيرة الا على الذين هدى الله و ما كان الله ليضيع ايمانكم ان الله بالناس لرؤ ف رحيم
همان گونه (كه قبلا شما، يك قبله ميانه است ) شما را نيز، امت ميانه اى قرار داديم (در حد اعتدال ، ميان افراط و تفريط) تا بر مردم گواه باشيد، و پيامبر هم بر شما گواه است . و ما، آن قبله اى را كه قبلا بر آن بودى ، تنها براى اين قرار داديم كه افرادى كه از پيامبر پيروى مى كنند، از آنها كه به جاهليت باز مى گردند، مشخص شوند. و مسلما اين حكم ، جز بر كسانى كه خداوند آنها را هدايت كرده ، دشوار بود. (اين را نيز بدانيد كه نمازهاى شما در برابر قبله سابق ، صحيح بوده است ) و خدا هرگز ايمان (نماز) شما را ضايع نمى گرداند، زيرا خداوند نسبت به مردم ، رحيم و مهربان است .
(بقره ، 143)
107 تعقيب نماز 
فاذا قضيتم الصلوة فاذكروا الله قياما و قعودا و على جنوبكم فاذا اطماننتم فاقيموا الصلوة ان الصلوة كانت على المؤ منين كتابا موقوتا.
و هنگامى كه نماز را به پايان رسانيدند خدا را ياد كنيد در حالى ايستادن و نشستن و به هنگامى كه به پهلو خوابيده اند، و هرگاه آرامش يافتيد (و حالت خوب زايل گشت ، نماز را به صورت معمول ، انجام دهيد، زيرا نماز وظيفه ثابت و معينى براى مؤ منان است .
(نساء، 103)
108 وقت نماز صبح و ظهر  
اقم الصلوة لدلوك الشمس الى غسق الليل و قران الفجر ان قران الفجر كان مشهودا
نماز را از زوال خورشيد تا نهايت تاريكى شب (نيمه شب ) برپا دار، و همچنين قرآن فجر (نماز صبح ) را، چرا كه قرآن فجر مورد مشاهده (فرشتگان شب و روز)است .
(اسراء، 78)
109 نمازهاى پنجگانه  
فا صبر على ما يقولون و سبح بحمد ربك قبل طلوع الشمس و قبل غروبها و من اناى الليل فسبح و اطراف النهار لعلك ترضى .
بنابراين در برابر آنچه گويند صبر كن و قبل از طلوع آفتاب و پيش از غروب آن و همچنين در اثناى شب و اطراف روز تسبيح حمد پروردگارت را بجا آور تا خشنود شوى .
(طه ، 130)
110 اهميت نماز ظهر و مراقبت بر نمازها  
حافظوا على الصلوات و الصلوة الوسطى و قوموا لله قانتين
در انجام همه نمازها و نماز ميانى (ظهر) كوشش و مواظبت كنيد، در حال عبادت و خضوع كنان براى خدا به پا خيزيد.
(بقره ، 238)
111 نماز و وقت شناسى  
فسبحان الله حين تمسون و حين تصبحون . و له الحمد فى السموات و الارض و عشيا و حين تظهرون
منزه است خداوند به هنگامى كه شام مى كنيد و صبح مى كنيد. و حمد و ستايش مخصوص اوست در آسمان و زمين ، و تسبيح و تنزيه براى اوست به هنگام عصر و هنگامى كه ظهر مى كنيد.
(روم ، 17)
112 اشاره به نماز عصر 
والعصر
به عصر سوگند.
(عصر، 1)
113 ثابت بودن وقت نماز  
فاقيموا الصلوة ان الصلوة كانت على المؤ منين كتابا مؤ قونا
نماز را بر پا داريد كه راستى نماز وظيفه ثابت و معينى است براى مؤ منان .
(نساء 103)
114 تحريم نماز در حال مستى  
يا ايها الذين آمنوا لا تقربوا القربوا الصلوة و انتم سكارى حتى تعلموا ما تقولون
اى كسانى كه ايمان آورده ايد در حالى كه مست هستيد به نماز نزديك نشويد تا بدانيد چه ميگوئيد.
(نساء، 44)
115 نماز از روى كسالت  
ان المنافقين يخادعون الله و هو خادعهم و اذا قاموا الى الصلاة قاموا كسالى يراؤ ون الناس و لا يذكرون الله الا قليلا.
منافقان مى خواهند خدا را فريب دهند، در حالى كه او آنها را فريب مى دهد و هنگامى كه به نماز بر مى خيزند با كسالت بر مى خيزند و در برابر مردم رياى مى كنند و خدا را جز اندكى ياد نمى نمايند.
(نساء، 142)
بخش چهارم : نماز انبياء  
116 نماز پيامبر  
فسبح بحمد ربك و كن من الساجدين و اعبد ربك حتى ياءتيك اليقين
(غم مخور) و به ذكر او صاف كمال پروردگارت تسبيح گو و از نمازگزاران با و دائم به پرستش خداى خود مشغول باش تا ساعت يقين بر تو فراهم رسد.
(حجر، 98)
117 نماز حضرت زكريا (ع )  
هو قائم يصلى فى المحراب
حضرت زكريا (عليه السلام ) در محراب ايستاده مشغول نماز شد.
(آل عمران ، 30)
118 وظايف والدين در آموزش نماز  
و امر اهلك با الصلوة و اصطبر عليها لا نسئلك رزقا نحن نرزقك و العاقبه للتقوى .
و خانواده خود را به نماز دستور ده و بر انجام آن شكيبا باش ما از تو روزى نمى خواهيم بلكه ما به تو روزى مى دهيم و عاقبت نيك براى تقوا است .
(طه ، 132)
119 دعوت خانواده به نماز  
وكان يامر اهله با لصلوة و الزكوة و كان عند ربه مرضيا
او (اسماعيل ) همراه خانواده خود را به نماز و زكات دعوت مى كرد و همراره مورد رضايت پروردگارش بود.
(مريم ، 55)
120 توصيه به حضرت مريم براى نماز 
يا مريم اقنتى لربك واسجدى واركعى مع الراكعين .
اى مريم ! (به شكرانه اين نعمت ) براى پروردگار خود خضوع كن و سجده بجا بياور و با ركوع كنندگان ركوع نما.
(آل عمران ، 43)
121 دعاى ابراهيم (ع ) براى اقامه نماز  
رب اجعلنى مقيم الصلوة و من ذريتى ربنا و تقبل دعاء
پروردگارا مرا از بر پا كنندگان نماز قرار ده و از فرزندان من نيز چنين كن ، پروردگارا دعاى (ما را) بپذير.
(ابراهيم ، 40)
122 عبادت ، عامل نجات يونس  
فلو لا انه كان من المسبحين للبث فى بطنه الى يوم يبعثون
و اگر او از تسبيح كنندگان نبود تا روز قيامت در شكم ماهى مى ماند.
(صفات ، 143و144)
123 شعيب و نماز  
قالوا يا شعيب اصلوتك تاءمرك ان نترك ما يعبد اباؤ نا او ان نفعل فى اموالنا ما نشاء انك لانت الحليم الرشيد
گفتند: اى شعيب آيا نمازت تو را دستور مى دهد كه ما آنچه را پدرانمان مى پرستيدند ترك گوئيم ؟ و آنچه را مى خواهيم در اموالمان انجام ندهيم ؟ تو مرد بردبار و رشيدى هستى ؟
(هود، 87)
124 سفارش لقمان به فرزندش در مورد نماز  
يا بنى اقم الصلوة و امر بالمعروف و انه عن المنكر و اصبر على ما اصابك ان ذلك من عزم الامور
پسرم : نماز را بر پادار و امر به معروف و نهى از منكر كن و در برابر مصائبى كه به تو مى رسد با استقامت و شكيبا باش كه اين از كارهاى مهم و اساسى است .
(لقمان ، 17)
125 نماز اولين فرمان به موسى (ع )  
اننى انا الله لا اله الا انا فاعبدنى و اقم الصلوة لذكرى
من الله هستم معبودى جز من نيست مرا پرستش كن و نماز را براى ياد من به پادار.
(طه ، 14)
126 اسحاق و يعقوب و نماز  
و وهبنا له اسحاق و يعقوب نافله و كلا جعلنا صالحين و جعلنا هم ائمه يهدون بامرنا و اوحينا اليهم فعل الخيرات و اقام الصلوة و ايتاء الزكوة و كانوا لنا عابدين
ما به ابراهيم ، اسحاق و فرزندزاده اش يعقوب را عطا كرديم و همه را صالح و شايسته و لايق مقام نبوت قرار داديم ، و آنان را به پيشوايى خلق بر گزيديم تا مردم را هدايت كنند، و هر كار نيكو را از انواع عبادات و خيرات مخصوصا اقامه نماز و اداى زكات را به آنان وحى كرديم و ايشان براى ما بندگان سر به فرمان بودند.
(انبياء، 72و73)
127 مقام ابراهيم (عليه السلام ) و جايگاه نماز 
و اذا جعلنا البيت مثابه الناس و امنا و اتخذوا من ابراهيم مصلى و عهدنا الى ابراهيم و اسماعيل ان طهرا بيتى للطائفين و العاكفين و الركع السجود
(و به خاطر بياوريد) هنگامى كه خانه كعبه را مركز امن و امان براى مردم قرار داديم (و براى تجديد همين خاطره ) از مقام ابراهيم نماز گاهى براى خود انتخاب كنيد و ما به ابراهيم و اسماعيل امر كرديم كه خانه مرا براى طواف كنندگان و مجاوران و ركوع كنندگان و سجده كنندگان (نمازگزاران ) پاك و پاكيزه كنيد.
(بقره ، 125)
128 نماز در آئين حضرت عيسى (ع )  
و جعلنى مباركا اين ما كنت و اوصافى بالصلوة و الزكوة ما دمت حيا
مرا وجودى پر بركت قرار داده هر جا كه باشم و مرا توصيه به نماز و زكات كرده است تا زمانى كه زنده ام .
(مريم ، 31)
بخش پنجم : سهل انگارى و ترك نماز  
129 مراقبت از نماز  
و الذين يؤ منون بالاخره يؤ منون به وهم على صلاتهم يحافظون
آنها كه به آخرت ايمان دارند به آن ايمان مى آورند و مراقب نمازهاى خويش مى باشند.
(انعام ، 92)
130 نماز و سهل انگارى  
فويل للمصلين الذين هم عن صلاتهم ساهون
پس واى بر نمازگزاران آنهايى كه در نمازشان سهل انگارند.
(ماعون ، 4و5)
131 ضايع كنندگان نماز  
فخلف من بعدهم خلف اضاعوا الصلوة و اتبعوا الشهوات فسوف يلقون غيا
اما بعد از آنها فرزندان نا شايسته اى روى كار آمدند كه نماز را ضايع كردند و پيروى از شهوات نمودند و به زودى (مجازات ) گمراهى خود را خواهند ديد.
(مريم ، 59)
132 عذاب سخت ترك كنندگان نماز  
فى جنات يتساءلون عن المجرمين ما سلككم فى سقر قالوا لم نك من المصلين
آنها در باغهاى بهشتند و سؤ ال مى كنند از مجرمان ، چه چيز شما را به دوزخ فرستاد؟ مى گويند: ما از نماز گزاران نبوديم .
(مدثر، 40 تا 43)
133 غفلت از ذكر خداوند  
و من يعش عن ذكر الرحمن نقيض له شيطانا فهوله قرين
هر كس از ياد خدا رويگردان شود شيطان را به سراغ او مى فرستيم و همراه قرين او باشد.
(ز خرف ، 36)
134 ترك نكردن نماز حتى در صحنه جنگ  
فان خفتم فرجالا او ركبانا فاذا منتم فاذكرو الله كما علمكم مالم تكونوا تعلمون
و اگر (به خاطر جنگ يا خطر ديگرى ) بترسيد (نماز را) در حال سواره و يا پياده انجام دهيد، اما به هنگامى كه امنيت خود را بازيافتيد خدا را ياد كنيد (نماز را به صورت معمولى بخوانيد) آنچنان كه به شما تعليم داد چيزهايى را كه نمى دانستيد.
(بقره ، 239)
135 تا آخر عمر در حال نماز باشيم  
و اعبد ربك حتى ياءتيك اليقين
و پروردگارت را عبادت كن تا يقين (مرگ ) فرا رسد.
(حجر، 99)
136 نتيجه روگردانى از ذكر خدا  
و من اعرض عن ذكرى فان له معيشة ضنكا و نحشره يوم القيامة اعمى
هر كس از ياد من روى گردان شود زندگى تنگ (و سختى ) خواهد داشت ، و روز قيامت او را نابينا محشور مى كنيم .
(طه ، 124)
137 مزاحمت كافران نسبت به نمازگزاران  
ارايت الذى ينهى ، عبدا اذا طى
به من خبر دهيد آيا كسى كه نهى مى كند بنده اى را كه مشغول نماز است آيا مستحق عذاب نيست .
(علق ، 9و10)
138 ترك نماز  
فلا صدق و لا صلى .
او هرگز ايمان نياورد و نماز نخواند.
(قيامت ، 31)
139 نهى نماز بر ميت منافق  
و لا تصل على احد منهم مات ابدا و لا تقم على قبره انهم كفروا بالله و رسوله و ماتوا و هم فاسقون
(اى محمد) بر هيچ يك از آنها كه بميرد نماز نخوان و بركنار قبرش (براى دعا و طلب آمرزش ) نايست ، چرا كه آنها به خدا و رسولش كافر شدند و در حالى كه فاسق بودند از دنيا رفتند.
(توبه ، 84)
140 لجاجت كافران در مورد ترك نماز  
و اذا قيل لهم اركعوا لا يركعون
و هنگامى كه به آنها گفته شود ركوع كنيد ركوع نمى كنند.
(مرسلات ، 48)
141 نماز بى ارزش  
و ما لهم الا يعذبهم الله و هم يصدون عن المسجد الحرام و ما كانوا اولياء ان اولياؤ ه الا المتقون ولكن اءكثرهم لا يعلمون # و ما كان صلاتهم عندالبيت الا مكاء و تصدية فذوقوا العذاب بما كنتم تكفرون
چرا خدا آنها را مجازات نكند با اينكه از (عبادت موحدان در كنار) مسجد الحرام جلوگيرى مى كنند در حالى كه سرپرست آن نيستند، سرپرست آن فقط پرهيزكارانند ولى بيشتر آنها نمى دانند # نماز آنها (كه مدعى هستند ما هم نماز داريم ) نزد خانه (خدا) چيزى جز صورت كشيدن و كف زدن نبوده پس بچشيد عذاب (الهى ) را به خاطر كفرتان .
(انفال ، 34و35)
142 نماز منافقان از روى كسالت  
و لا ياءتون الصلوة الا و هم كسالى
منافقان نماز نمى خوانند مگر با كسالت و بى حالى .
(توبه ، 54)
143 مخالفت ابليس از سجده بر آدم  
و اذا قلنا للملئكة اسجدوا الادم فسجدوا الا ابليس ابى و استكبر و كان من الكافرين
و هنگامى كه به فرشتگان گفتيم براى آدم سجده و خضوع كنيد، همگى سجده كردند جز شيطان كه سرباز زده و تكبر ورزيد (و به خاطر نافرمانى و تكبر) از كافران شد.
(بقره ، 34)
144 همه سجده نمودند الا شيطان  
و لقد خلقناكم ثم صورناكم ثم قلنا للملائكة اسجدوا لادم فسجدوا الا ابليس لم يكن من الساجدين
شما را خلق كرديم آنگاه نقش بنديتان نموديم ، سپس به فرشتگان گفتيم كه آدم را سجده كنيد همه سجده كردند مگر ابليس كه از سجده كنندگان نبود.
(اعراف ، 11)
145 علت منع سجده ابليس  
قال ما منعك الا تسجد اذا امرتك قال انا خير منه خلقتنى من نار و خلقته من طين
خداوند فرمود چه چيز مانع شد، وقتى به تو فرمان دادم سجده نكردى گفت من از او بهترم مرا از آتش آفريده اى و او را از گل خلق كرده اى
(اعراف ، 12)
146 غفلت از ياد خدا  
يا ايها الذين آمنوا لا تلهكم اموالكم و لا اولادكم عن ذكر الله و من يفعل ذلك فاولئك هم الخاسرون
اى كسانى كه ايمان آورده ايد! اموال و فرزندانتان شما را از ياد خدا غافل نكنند و كسانى كه چنين كنند زيانكارانند
(منافقين ، 9)
147 چرا براى خدا سجده نمى كنند 
الا يسجدوا لله الذى يخرج الخب ء فى السموات و الارض و يعلم ما تخفون و ما تعلنون
چرا براى خداوند سجده نمى كنند كه آنچه را در آسمانها و زمين پنهان است خارج (و آشكار) مى سازد و آنچه را پنهان مى داريد يا آشكار مى كنيد مى داند؟
(نمل ، 25)
148 تداوم نماز 
الذين هم على صلاتهم دائمون
آنان همواره نمازشان را مى خوانند و هرگز نماز را ترك نمى كنند.
(معارج ، 23)
بخش ششم : انواع نماز  
1 نماز جماعت : 
149 توصيه به نماز جماعت  
و اقيموا الصلوة واتوا الزكوة واركعوا مع الراكعين
نماز را به پا داريد و زكات بدهيد و ركوع كنيد با ركوع كنندگان .
(بقره ، 42)
150 اشاره به نماز جماعت  
و الصافات صفا سوگند به (فرشتگان ) صف كشيده و منظم .
(صافات ، 1)
151 ركوع كنندگان  
يا مريم اقنتى لربك واسجدى واركعى مع الراكعين
اى مريم ! (به شكرانه اين نعمت ) براى پروردگار خود خضوع كن و سجده بجا بياور و با ركوع كنندگان ركوع نما.
(آل عمران ، 43)
2 نماز جمعه : 
152 فلسفه نماز جمعه  
يا ايها الذين امنوا اذا نورى للصلوة من يوم الجمعة فاسعوا الى ذكر الله و ذروا البيع ذلكم خير لكم ان كنتم تعلمون .
اى كسانى كه ايمان آورده ايد! هنگامى كه براى نماز روز جمعه اذان گفته مى شود به سوى ذكر خدا بشتابيد، و خريد و فروش را رها كنيد كه اين براى شما بهتر است اگر مى دانستيد.
(جمعه ، 9)
153 خطبه نماز جمعه پيامبر (عليه السلام ) 
و اذا راوا تجارة او لهوا انفضوا اليها وتر كوك قائماء قل ما عند الله خير من اللهو من التجارة و الله خير الرازقين
هنگامى كه تجارت يا سرگرمى و لهوى را ببينند پراكنده مى شوند و به سوى آن مى روند و تو را ايستاده به حال خود رها مى كنند. بگو آنچه نزد خداست از لهو و تجارت بهتر است و خداوند بهترين روزى دهندگان است .
(جمعه ، 11)
154 طلب روزى بعد از نماز جمعه  
فاذا قضيت الصلوة فانتشروا فى الارض و ابتغوا من فضل الله و اذكروا الله كثيرا لعلكم تفلحون
و هنگامى كه نماز پايان گرفت شما آزاديد، در زمين پراكنده شويد و از فضل الهى طلب كنيد، و خدا را بسيار ياد نماييد تا رستگار شويد.
(جمعه ، 10)
3 نماز مسافر 
155 نماز مسافر 
و اذا ضربتم فى الارض فليس عليكم جناح ان تقصروا من الصلوة ان خفتم ان يفتنكم الذين كفروا ان الكافرين كانوا لكم عدوا مبينا
و هنگامى كه سفر كنيد گناهى بر شما نيست كه نماز را كوتاه كنيد اگر از فتنه (و خطر) كافران بترسيد، زيرا كافران براى شما دشمن آشكارى هستند.
(نساء، 101)
156 نماز خوف  
و اذا كنت فيهم فاقمت لهم الصلوة فلتقم طائفه منهم معك ولياخذوا اسلحتهم فاذا سجدوا فليكونوا من ورائكم ولتات طائفة اخرى لم يصلوا فليصلوا معك ولياخذوا حذرهم و اسلحتهم ود الذين كفروا لو تغفلون عن اسلحتكم و امتعتكم فيميلون عليكم ميلة واحده و لا جناح عليكم ان كان بكم اذى من مطر او كنتم مرضى ان تضعوا اسلحتكم و خذوا حذركم ان الله اعد للكافرين عذابا مهينا
و هنگامى كه در ميان آنها باشى و(در ميدان جنگ براى آنها نماز بر پا كنى بايد دسته اى از آنها با تو (به نماز) برخيزند و بايد سلاحهاى خود را با خود برگيرند و هنگامى كه سجده كردند (و نماز را به پايان رسانيدند) بايد به پشت سر شما (به ميدان نبرد) بروند و آن دسته ديگر كه نماز نخوانده اند (و مشغول پيكار بوده اند) بيايند و با تو نماز بخوانند و بايد آنها وسايل دفاعى و سلاحهاى خود را با خود (در حال نماز) حمل كنند (زيرا) كافران دوست دارند كه شما از سلاحها و متاعهاى خود غافل شويد و يك مرتبه به شما هجوم كنند. و اگر از باران ناراحت هستيد و يا بيمار (و مجروح ) باشيد مانعى ندارد كه سلاحهاى خود را بر زمين بگذاريد ولى وسايل دفاعى (مانند زره و خود) را با خود برداريد. خداوند براى كافران عذاب خوار كننده اى فراهم ساخته است .
(نساء، 102)
4 نماز شب  
157 دعوت رسول الله صلى الله عليه و آله وسلم به نام شب للّه
و من اليل فتهجد به نافله لك عسى ان يبعثك ربك مقاما محمودا
(خداوند متعال به پيامبرش مى فرمايد:) پاسى از شب را از خواب برخيزد و قرآن (و نماز) بخوان ، اين يك وظيفه اضافى براى توست تا پروردگارت تو را به مقامى در خور ستايش برانگيزد.
(اسراء، 79)
158 سجده كنندگان  
الذى يريك حين تقوم و تقلبك فى الساجدين
همان كسى كه تو را به هنگامى كه (براى عبادت ) بر مى خيزى مى بيند و حركت تو را در ميان سجده كنندگان مشاهده مى كند.
(شعراء، 218 و 219)
159 طلب استغفار هنگام سحر 
الصابرين و الصادقين و القانتين و المنفقين و المستغفرين بالاسحار.
آنها كه (در برابر مشكلات ، و در مسير اطاعت و ترك گناه ) استقامت مى ورزند راستگو هستند (در برابر خدا) خضوع (در راه او) انفاق مى كنند و در سحر گاهان استغفار مى نمايند.
(آل عمران ، 17)
160 نماز شب از ويژگيهاى عبادالرحمن  
و الذين يبيتون لربهم سجدا و قياما
كسانى كه شب را براى پروردگارشان در حال سجده و قيام بيتوته مى كنند.
(فرقان ، 64)
161 تسبيح خدا در شب  
و من الليل فاسجد له و سبحه ليلا طويلا
و در شبانگاه براى او سجده كن ، و مقدارى طولانى از شب ، او را تسبيح گوى .
162 تسبيح هنگام شب و صبح  
فاصبر على ما يقولون و سبح بحمد ربك قبل طلوع الشمس و قبل الغروب ، و من اليل فسبحه و ادبار السجود.
در برابر آنچه مى گويند شكيبا باش ، و تسبيح و حمد پروردگارت را قبل از طلوع آفتاب و پيش از غروب بجا آور و در بخشى از شب او را تسبيح كن و بعد از سجده ها.
(ق ، 39 و 40)
163 وصف شب زنده داران (دانايان ) 
امن هو قانت اناء الليل ساجدا و قائما يحذر الاخرة و يرجوا رحمة ربه
آيا چنين كسى با ارزش است يا كسى كه در ساعات به عبادت مشغول است و در حال سجده و قيام ، از عذاب آخرت مى ترسد، و به رحمت پروردگارش اميدوار است .
(زمر، 9)
164 نماز شب و نافله صبح  
و اصبر لحكم ربك فانك باعيننا و سبح بحمد ربك حين تقوم . و من الليل فسبحه و ادبار النجوم
165 تجديد قوا به وسيله نماز شب  
ان ناشئه الليل هى اشد و طا و اقوم قيلا ان لك فى النهار سبحا طويلا.
مسلما برنامه (عبادت ) شبانه پابر جاتر و با استقامت تر است و تو در روز تلاش مستمر و طولانى خواهى داشت .
(مزمل ، 6)
166 قيام در دل شب  
قم الليل الا قليلا نصفه او انقص منه قليلا اوزد عليه و رتل القران ترتيلا
شب را، جز كمى ، به پا خيز نيمى از شب را ياد كمى از آن كم كن . يا بر نصف آن بيفزا و قرآن را با دقت و تاءمل بخوان .
(مزمل ، 2 تا 4)
167 اوقات نماز شب  
ان ربك يعلم انك تقوم ادنى من ثلثى الليل و نصفه و ثلثه و طائفة من الذين معك و الله يقدر الليل و النهار
پروردگارت مى داند كه تو و گروهى از كسانى كه با تو هستند نزديك دو سوم از شب يا نصف يا مثلث آن را بپا مى خيزيد و خداوند شب و روز را اندازه گيرى مى كند.
(مزمل ، 20)
168 نماز شب بهترين زمان براى عبادت  
تتجافى جنوبهم عن المضاجع يدعون ربهم خوفا و طمعا و مما رزقناهم يفقون
پهلوهايشان از بسترها در دل شب دور مى شود (به پا مى خيزند و رو به درگاه خدا مى آورند) پروردگار خود را با بيم و اميد مى خوانند، و از آنچه به آنها روزى داده ايم انفاق مى كنند.
(سجده ، 16)
169 نماز شب نشانه بهشتيان  
كانوا قليلا من الليل ما يهجعون و با لاسحار هم يستغفرون
آنها (پرهيزكاران ) كمى از شبها را مى خوابيدند و در سحر گاهان استغفار مى كردند.
(ذاريات ، 17و18)
بخش هفتم : اهميت دعا 
170 دعا مايه آرامش  
خذ من اموالهم صدقة تطهر هم و تزكيهم بها وصل عليهم ان صلوتك سكن لهم و الله سميع عليم
از اموالشان زكات بگير، تا بدين وسيله پاكشان كنى و(اموالشان را) نمو دهى ، و درباره آنان دعاى خير كن كه دعاى تو مايه آرامش آنان است ، و خدا شنوا و داناست .
(توبه ، 103)
171 هنگام زيان دعا مى كند  
و اذا مس الانسان ضر دعا ربه منيبا
هنگامى كه انسان را زيانى رسد، پروردگار خود را مى خواند و به سوى او باز مى گردد.
(زمر، 8)
172 اجابت از طرف خداوند 
ادعونى استجب لكم ان الذين يستكبرون عن عبادتى سيد خلون جهنم داخرين
مرا بخوانيد كه شما را اجابت خواهم كرد، آنان كه از پرستش من سرباز مى زنند، بزودى در حالى كه خوار باشند وارد دوزخ خواهند شد.
(مؤ من ، 60)
173 پاسخ دعا  
و اذا ساءلك عبادى عنى فانى قريب اجيب دعوة الداع اذا دعان فليستجيبو الى و ليؤ منوا بى لعلهم يرشدون
و هنگامى كه بندگان من از تو درباره من سؤ ال كنند (بگو) من نزديكم ! دعاى دعا كننده را، به هنگامى كه مرا مى خواند، پاسخ مى گويم ! پس بايد دعوت مرا بپذيرد، و به من ايمان آورند، باشد كه راه يابند (و به مقصد برسند).
(بقره ، 186)
174 دعا براى بيماران  
امن يجيب المضطر اذا دعاه و يكشف السوء
آيا جز او كسى هست كه دعاى بيچاره و درمانده را اجابت نمايد و عذاب را بر طرف سازد.
(نمل ، 61)
175 دعا در پنهانى  
ادعو ربكم تضرعا و خفيه انه لا يحب المعتدين
خدا را به تضرع و زارى و در پنهانى بخوانيد (و بر خلق ستم روا مداريد) كه خداوند ستمكاران را دوست ندارد.
(اعراف ، 55)
176 تعقيب نماز  
فاذا قضيتم الصلوة فاذكروا الله قياما و قعودا و على جنوبكم فاذا اطماننتم فاقيموا الصلوة ان الصلوة كانت على المؤ منين كتابا مؤ قوتا
و هنگامى كه نماز را به پايان رسانيديد خدا را ياد كنيد در حال ايستادن و نشستن و به هنگامى كه به پهلو خوابيده ايد، و هرگاه آرامش يافتيد (و حالت خوب زايل گشت ، نماز را به صورت معمول ، انجام دهيد، زيرا نماز وظيفه ثابت و معينى براى مؤ منان است .
(نساء، 103)
بخش هشتم : اهميت و جايگاه مسجد 
177 آبادى مسجد توسط افراد صالح  
ما كان للمشركين ان يعمروا مساجد الله شهدين على انفسهم بالكفر اولئك حبطت اعمالهم و فى النار هم خالدون
مشركان حق ندارند مساجد خدا را آباد كنند در حالى كه به كفر خويش ‍ گواهى مى دهند آنها اعمالشان نابود (و بى ارزش ) شده و در آتش جاودانه خواهند ماند.
(توبه ، 17)