تعقيبات نماز ظهر

بسم الله الرحمن الرحيم لا اله الا الله العظيم الحليم ، لا اله الا الله رب العرش الكريم الحمدلله رب العالمين اللهم انى اسئلك موجبات رحمتك و عزائم مغفرتك و الغنيمة من كل بر و السلامة من كل اثم ، اللهم لا تدع لى ذنبا الا غفرته و لا هما الا فرجته و لا سقما الا شفيته و لا عيبا الا سترته و لا رزقا الا بسطته و لا خوفا الا امنته ولا سوء الا صرفته ولا حاجة هى لك رضا ولى فيها صلاح الا قضيتها يا ارحم الراحمين ، امين رب العالمين :
(نيست خدايى جز آن خداى يكتاى بزرگ بردبار، نيست خدايى جز آن يكتا خداى پروردگار عرش بزرگوار، ستايش مخصوص پروردگار عالم است . بار خدايا از تو در خواست مى كنم آنچه كه موجب رحمت و آمرزش است و بهره اى از هر كار نيك و سلامتى از هر گناه ، بار خدايا هيچ گناهى بر من مگذار جز آن كه عفو كنى ، و غصه اى بر دلم مگذار جز آن كه بدل به نشاط كنى ، و هيچ مرضى جز آن كه شفا عطا كنى ، و هيچ عيبى جز آن كه بپوشانى ، و هر رزق را بر من فراوان گردانى ، و از هر گونه ترس و بيم امن و امان بخشى ، و هر بدى را از من بگردانى ، و هر حاجتى را كه رضاى تو و صلاح من است همه را برآورده گردانى ، اى خداى ارحم الراحمين ، دعايم را اى پروردگار عالم به كرمت اجابت فرما.)
و مى گويى ده مرتبه :
بالله اعتصمت و بالله اثق و على الله اتوكل :
(به خدا متوسل مى شوم و به او اعتماد دارم و بر او در هر كار توكل مى كنم .)
پس مى گويى :
اللهم ان عظمت ذنوبى فانت اعظم و ان كبر تفريطى فانت اكبر و ان دام بخلى فانت اجود اللهم اغفرلى عظيم ذنوبى بعظيم عفوك و كثير تفريطى بظاهر كرمك واقمع بخلى بفضل جودك اللهم ما بنا من نعمة فمنك لا اله الا انت استغفرك و اتوب اليك :
(خدايا اگر گناهان من عظيم است تو بزرگتر از آنى ، و اگر تفريط و تجاوز من بسيار، تو از آن بزرگترى ، و اگر بخل و حسد من دائم است جود و بخشش تو بى نهايت است . خدايا گناهان بزرگ مرا به عفو و بخشش بزرگ خويش ‍ ببخش ، و تجاوز بسيار مرا به كرم و بزرگوارى آشكارت درگذر، و ظلمت بخلم را به نور فضل و بخشش خود نابود گردان . اى خدا، هر نعمت كه ما بندگان راست همه از توست ، خدايى جز تو نيست و از تو آمرزش مى طلبم و به سوى تو از هر گناه باز مى گردم .)

تعقيبات نماز عصر

بسم الله الرحمن الرحيم استغفر الله الذى لا اله الا هو الحى القيوم الرحمن الرحيم ذوالجلال و الاكرام و اسئله ان يتوب على توبة عبد ذليل خاضع فقير بائس مسكين مستكين مستجير لا يملك لنفسه نفعا و لا ضرا و لا موتا و لا حيوة و لا نشورا:
(طلب آمرزش مى كنم از خداوندى كه جز او خدايى نيست ، اوست زنده و پاينده ابدى ، اوست بخشنده و مهربان ، اوست صاحب جلال و بزرگوارى ، و درخواست مى كنم كه توبه ام را بپذيرى ، توبه اين بنده ذليل پست گداى پريشان روزگار بيچاره زمينگير پناه آورنده به تو، كه از خود داراى هيچ نفع و ضررى نيست و مرگ و زندگى و حشر و نشرش هيچ به اختيار او نيست .)
پس مى گويى :
اللهم انى اعوذ بك من نفس لا تشبع و من قلب لا يخشع و من علم لا ينفع و من صلوة لا ترفع و من دعاء لا يسمع اللهم انى اسئلك اليسر بعد العسر و الفرج بعد الكرب والرخاء بعد الشدة اللهم ما بنا من نعمة فمنك لا اله الا انت استغفرك و اتوب اليك :
(خدايا پناه به تو مى برم از نفسى كه از دنيا سيرى ندارد و از قلبى كه خاشع نباشد و از علمى كه نفع نبخشد و از نمازى كه بالا نرود و از دعايى كه به اجابت نرسد. خداوندا از تو مى طلبم آسانى حال را بعد از عسرت ، و گشايش پس از رنج و مشقت ، و فراوانى نعمت پس از سختى و شدت . اى خداى من ، هر نعمتى كه ما بندگان را است هم از جانب تو مى باشد، خدايى غير از تو نيست ، از تو آمرزش مى طلبم و به سوى تو از گناه باز مى گردم )⁽¹⁵⁶⁾.

تعقيبات نماز مغرب

بسم الله الرحمن الرحيم اللهم انى اسئلك بوجهك الكريم واسمك العظيم و ملكك القديم ان تصلى على محمد و اله و ان تغفرلى ذنبى العظيم انه لا يغفر العظيم الا العظيم :
(اى خدا، از تو درخواست مى كنم به حق ذات بزرگوار و نام بزرگ و ملك ازلى تو، كه درود بر محمد و آلش فرستى و گناه بزرگ مرا ببخشى كه جرم بزرگ را جز تو بزرگى نتواند بخشيد.)

تعقيبات نماز عشاء

بسم الله الرحمن الرحيم اللهم انه ليس لى علم بموضع رزقى و انما اطلبه بخطرات تخطر على قلبى فاجول فى طلبه البلدان فاءنا فيما اءنا طالب كالحيران لا ادرى افى سهل هو ام فى جبل ام فى ارض ام فى سماء ام فى بر ام فى بحر و على يدى من و من قبل من و قد علمت ان علمه عندك و اسبابه بيدك و انت الذى تقسمه بلطفك و تسببه برحمتك اللهم فصل على محمد و اله واجعل يا رب رزقك لى واسعا و مطلبه سهلا و ماءخذه قريبا و لا تعننى بطلب ما لم تقدر لى فيه رزقا فانك غنى عن عذابى و اءنا فقير الى رحمتك فصل على محمد و اله وجد على عبدك بفضلك انك ذو فضل عظيم :
(اى خدا من ، از جايگاه روزى خودم آگاه نيستم ، تنها رزق خود را به خيالى كه بر دلم وارد مى شود مى طلبم ، و در دور شهرها در طلب روزى مى روم ، پس من در آنچه طالب او هستم مانند شخص متحيرم كه نمى دانم روزى ام در صحرا است يا كوه ، در زمين يا در آسمان است ، در خشكى است يا در دريا، و به دست كيست و پيش كيست ، و مى دانم كه علم آن نزد توست و اسباب روزى من هر چه باشد به دست توست و تو به لطف و كرم قسمت مى كنى آن رزق را به مهربانى خود برمى انگيزى ، خدايا پس درود فرست بر محمد و آل او، و رزقى كه به من عطا مى كنى وسيع فرما، و راه طلب آن را آسان گردان ، و از مآخذ نزديكى مقرر ساز مرا در طلب چيزى كه بر من روزى مقدر نفرموده به مشقت نينداز كه تو از رنج و عذاب من بى نيازى و من محتاج به رحمت نامنتهاى توام ، پس درود فرست بر محمد و آل او، و بخشش فرما بر بنده خود به فضل و رحمت خويش كه فضل و كرم تو بسيار عظيم (و بى نهايت ) است )⁽¹⁵⁷⁾.

بخش سوم : مكروهات نماز

1 - مكروهات لباس نمازگزار

1- مكروه است لباس نمازگزار داراى عكس انسان يا حيوان باشد.
2- پوشيدن لباس سياه و چرك و تنگ .
3- پوشيدن لباس شرابخوار.
4- پوشيدن لباس كسى كه از نجاست پرهيز نمى كند.
5- دست كردن انگشترى كه نقش صورت دارد⁽¹⁵⁸⁾.
6- چيزى بر دهان بستن ، هم براى مرد و هم براى زن ⁽¹⁵⁹⁾.
7- نقاب براى زن .
8- پوشيدن لباس كسى كه پرهيز از غصبى بودن لباسش نمى كند و باكى از پوشيدن لباس غصبى ندارد.
9- پيچيدن جامه بر خود⁽¹⁶⁰⁾.

2 - مكروهات مكان نمازگزار

1- حمام .
2- زمين نمكزار.
3- مقابل انسان .
4- مقابل درى كه باز است .
5- در جاده و خيابان و كوچه اگر براى كسانى كه عبور مى كنند زحمت نباشد و چنانچه زحمت باشد حرام ولى نماز باطل نيست .
6- مقابل آتش و چراغ .
7- در آشپزخانه و هر جا كه كوره آتش باشد.
8- مقابل چاه و چاله اى كه محل بول باشد.
9- رو به روى عكس و مجسمه و چيزى كه روح دارد، مگر آن كه بر روى آن پرده بكشند.
10- در اطاقى كه جنب در آن باشد.
11- در جايى كه عكس باشد، اگر چه رو به روى نمازگزار نباشد.
12- مقابل قبر، روى قبر، بين دو قبر، در قبرستان ⁽¹⁶¹⁾.

3 - مكروهات نماز

مكروهات نماز آن چيزهايى هستند كه ترك كردن آنها باعث ((ثواب )) مى شود، ولى انجام دادنشان اشكالى ندارد و ضرورى هم به نماز نمى زند.
بعضى از آنها عبارتند از:
1- مكروه است انسان در تمام نمازهاى يك شبانه روز سوره توحيد را نخواند⁽¹⁶²⁾.
2- مكروه است خواندن سوره توحيد به يك نفس ⁽¹⁶³⁾.
3- سوره اى را كه در ركعت اول خوانده مكروه است در ركعت دوم بخواند، ولى اگر سوره توحيد را در هر دو ركعت بخواند مكروه نيست ⁽¹⁶⁴⁾.
4- خواندن قرآن در ركوع و سجود⁽¹⁶⁵⁾.
5- برگرداندن صورت كمى به طرف راست يا چپ ⁽¹⁶⁶⁾.
6- به هم گذاردن چشمها و يا گرداندن آنها به طرف راست و چپ ⁽¹⁶⁷⁾.
7- بازى كردن با ريش و دست خود⁽¹⁶⁸⁾.
8- نگاه كردن به خط قرآن يا كتاب يا خط انگشترى ⁽¹⁶⁹⁾.
9- ساكت شدن براى شنيدن حرف كسى ، در موقع خواندن حمد و سوره و گفتن ذكر⁽¹⁷⁰⁾.
10- انجام دادن هر كارى كه خضوع و خشوع را از بين ببرد⁽¹⁷¹⁾.
11- نماز خواندن در موقع خواب آمدن انسان ، و خوددارى كردن از بول و غايط⁽¹⁷²⁾.
12- پوشيدن جوراب تنگ كه پا را فشار دهد⁽¹⁷³⁾.
13- خميازه كشيدن اختيارى ⁽¹⁷⁴⁾.
14- آب دهان و بينى انداختن از روى اختيار.
15- آه كشيدن يا ناله كردن به يك حرف .
16- گذاردن دست بر كمر.
17- موى ريش يا ناخن را به دندان گرفتن يا بريدن .
18- نگاه كردن به آسمان .
19- مكروه است كه نمازگزار در حال ركوع سرش را پايين اندازد و يا دستهايش را به پهلوهايش بچسباند و يا اين كه دستهايش را در ميان زانوها قرار دهد⁽¹⁷⁵⁾.
20- شكستن انگشتها.
21- بستن چشمها.
22- مقابل آتش ايستادن .
23- مقابل در باز ايستادن .
24- خواب آلوده نماز خواندن .
25- حديث نفس كردن و گرفتاريهاى دنيوى را در نماز از فكر خود گذراندن .
26- تخلى نكردن قبل از نماز⁽¹⁷⁶⁾.
27- مكروه است براى بر طرف كردن گرد و غبار، جاى سجده را فوت كند و اگر در اثر فوت كردن دو حرف از دهان بيرون آيد نماز باطل است ⁽¹⁷⁷⁾.

4 - مكروهات نماز جماعت