توحيد در نهج البلاغه

علامه حاج شيخ محمد تقى شيخ شوشترى (رحمه الله تعالى عليه)

- پى‏نوشت‏ها -
- ۴ -


(1043) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 167.
(1044) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 510.
(1045) - نساء، آيه 103.
(1046) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 510.
(1047) - شرح ابن ميثم، ج 3، ص 385.
(1048) - طه، آيات 53 و 54.
(1049) - زمر، آيه 21.
(1050) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 510.
(1051) - رعد، آيه 2.
(1052) - فصلت، آيه
(1053) - شرح ابن ميثم، ج 3، ص 381.
(1054) - هود، آيه 7.
(1055) - هود، آيه 7.
(1056) - توحيد صدوق، ص 320، ح 2 و عيون، ج 1، ص 110، ح 33.
(1057) - تصحيح الاعتقاد مفيد، ص 29.
(1058) - فاطر، آيه 10.
(1059) - قاموس المحيط، ج 1، ص 202.
(1060) - انعام، آيه 97.
(1061) - توحيد مفضل، ص 134.
(1062) - همان، ص 136.
(1063) - لسان العرب، ج 1، ص 272 مداه جلب.
(1064) - توحيد مفضل، ص 131.
(1065) - فلق، آيه 3.
(1066) - صحاح اللغه، ج 4، ص 1537، ماده غسق.
(1067) - ضحى، آيه 2.
(1068) - لسان العرب، ج 14، ص 371 ماده سجى.
(1069) - صحاح اللغه، ج 4، ص 1659 ماده جلجل.
(1070) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 512.
(1071) - انعام، آيه 59.
(1072) - صحاح اللغه، ج 1، ص 79 ماده نوء.
(1073) - هود، آيه 6.
(1074) - فاطر، آيه
(1075) - لقمان، آيه 34.
(1076) - رعد، آيه 8.
(1077) - بقره، آيه 255.
(1078) - توبه، آيه 129.
(1079) - توحيد صدوق، ص 327، ح 1 و معانى الاخبار، ص 30، ح 2.
(1080) - طه، آيه 5.
(1081) - توحيد صدوق، ص 315، ح 1، 2، 4، 7، كافى، ج 1، ص 127 و 128.
(1082) - اين مضمون را صدوق در خصال، ج 2، ص 407، ح 4 نقل كرده است.
(1083) - خصال، ج 2، ص 407، ح 5.
(1084) - اعتقادات صدوق، ص 10 و
(1085) - مؤمنون، آيه 86.
(1086) - زخرف، آيه 84.
(1087) - الرحمن، آيه 14 - 15.
(1088) - صافات، آيه 180.
(1089) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 513.
(1090) - نحل، آيه 51.
(1091) - يس، آيه 82.
(1092) - اعراف، آيه 143.
(1093) - شورى، آيه
(1094) - طه، آيات 9 - 23.
(1095) - بقره، آيه 115، و حديث را صدوق در توحيد، ص 186، ج 16 نقل كرده است.
(1096) - المستقصى زمخشرى، ج 1، ص 122.
(1097) - ليل، آيات 1 و 2.
(1098) - كافى، ج 3، ص 256، ح 22.
(1099) - سجده، آيه
(1100) - واقعه، آيات 83 - 85.
(1101) - من لا يحضرة الفقيه، ج 1، ص 80، ح 12.
(1102) - اسراء، آيه 85.
(1103) - توحيد مفضل، ص 58.
(1104) - انعام، آيه 98.
(1105) - هود، آيه 61.
(1106) - زمر، آيه 6.
(1107) - توحيد مفضل، ص 57.
(1108) - مؤمنون، آيات 12 و 13.
(1109) - مأمنون، آيه 14.
(1110) - لسان العرب، ج 5، ص 186 مداه مور.
(1111) - نجم، آيه 32.
(1112) - توحيد مفضل، ص 48.
(1113) - نحل، آيه 78.
(1114) - توحيد مفضل، ص 51.
(1115) - الحيوان جاحظ، ج 2، ص 155.
(1116) - يس، آيه 82.
(1117) - بقره، آيه 30.
(1118) - بقره، آيه 33.
(1119) - نحل، آيه 61.
(1120) - توحيد صدوق، ص 374، ح 18.
(1121) - كافى، ج 2، ص 61، ح 7.
(1122) - نحل، آيه 60.
(1123) - احياء العلوم، ج 4، ص 139.
(1124) - صحيفه سجاديه، ص 25، دعا 1.
(1125) - همان، ص 28، دعا 1.
(1126) - كافى، ج 1، ص 102، ح 4.
(1127) - بقره، آيه 255.
(1128) - كافى، ج 1، ص 86، ح 1 و توحيد صدوق، ص 283، ح 1.
(1129) - انعام، آيه 103.
(1130) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 447 و شرح ابن ميثم، ج 3، ص 277.
(1131) - كهف، آيه 49.
(1132) - هود، آيه 56.
(1133) - شرح خوئى، ج 4، ص 238.
(1134) - الرحمن، آيه 41.
(1135) - توحيد صدوق، ص 281، ح‏
(1136) - اسراء، آيات 42 و 43.
(1137) - انبياء، آيات 21 و 22.
(1138) - مؤمنون، آيه 91.
(1139) - فاطر، آيه 40.
(1140) - نمل، آيات 60 - 64.
(1141) - اخلاص، آيه 1.
(1142) - تاريخ ظبرى، ج 2، ص 457.
(1143) - عقد الفريد، ج 5، ص 129.
(1144) - ژتارخ طبرى، ج 4، ص 599 و مروج الذهب، ج 3، ص 104.
(1145) - انبياء، آيه 22.
(1146) - تاريخ طبرى، ج 6، ص 127.
(1147) - حديد، آيه 3.
(1148) - كافى، ج 1، ص 99، ح 11 و توحيد صدوق، ص 113، ح 12.
(1149) - مطول، ص 126، أحول السمند اليه.
(1150) - اوائل دعاى ابوحمزه ثمالى، مصباح المتهجد، ص 524.
(1151) - شرح ابن ابى الحديد، ج 4، ص 28.
(1152) - شرح ابن ابى الحديد، ج 4، ص 350.
(1153) - علل الشرايع، ج 2، ص 604، ح 75، امالى، سيد مرتضى، ج 2، ص 2 و منتخب كنز العمال، ج 1، ص 114 و 116...
(1154) - انفال، آيه 24.
(1155) - امالى صدوق، ص 299، ح 9، مجلسى 58.
(1156) - المجازات النبويه، ص 346، ح 268.
(1157) - عيون ابن قتيبه، ج 3، ص 130.
(1158) - اغانى، ج 3، ص 227.
(1159) - تارخ بغدا، ج 14، ص 264.
(1160) - معجم الادباء، ج 1، ص 186.
(1161) - نازعات، آيات 31 و 32.
(1162) - امالى طوسى، ج 2، ص 296، مجلس 20.
(1163) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 85.
(1164) - شرح ابن ميثم، ج 2، ص 230.
(1165) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 86.
(1166) - شرح ابن ميثم، ج 2 تص 231.
(1167) - همان، ص 231.
(1168) - نساء، آيه 94.
(1169) - هود، آيه 3.
(1170) - نحل، آيات 53 - 54.
(1171) - شرح ابن ميثم، ج 2، ص 231 و آيه 62 از سوره نمل.
(1172) - اعلى، آيات 1 - 5.
(1173) - لقمان، آيه 20.
(1174) - شرح ابن ميثم، ج 2، ص 231.
(1175) - آل عمران، آيه 18.
(1176) - شزح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 86.
(1177) - صحاح اللغه، ج 5، ص 1838 ماده اول.
(1178) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 85 و شرح خوئى، ج 2، ص 240.
(1179) - شرح ابن ميثم، ج 2، ص 232.
(1180) - همان، ص 232.
(1181) - يونس، آيه 71.
(1182) - تارخ طبرى، ج 4، ص 322 سال (61).
(1183) - اين داستان حضرت موسى (عليه السلام) در قرآن مجيد سوره طه آيه 39 آمده است.
(1184) - بيان جاحظ، ج 2، ص 355.
(1185) - شرح ابن ابى الحديد، ج 4، ص 279.
(1186) - بيان جاحظ، ج 2، ص 355.
(1187) - تاريخ طبرى، ج 7، ص 132 و مروج الذهب، ج 3، ص 44.
(1188) - ارشاد مفيد، ص 164.
(1189) - انعام، آيه 45.
(1190) - كافى، ج 2، ص 511، فقيه صدوق، ج 2، ص 39، ح 10 و خصال، ص 160، ح 208.
(1191) - شرح ابن ابى الحديد، ج 4، ص 309.
(1192) - تاريخ بغداد، ج 3، ص 19.
(1193) - توحيد مفضل، ص 78.
(1194) - كافى، ج 3، ص 227، ح 1 و فقيه صدوق، ج 1، ص 112، ح 21.
(1195) - كافى، ج 3، ص 227؛ فقيه صدوق، ج 1، ص 118؛ علل الشرايع، ج 1، ص 229 و خصال، ج 1، ص 112، ح 87.
(1196) - تحف العقول، ص 221.
(1197) - همان.
(1198) - وزراء جهشيارى، ص 227.
(1199) - ارشاد مفيد، ص 159.
(1200) - عيون الاخبار ابن قتيبه، ج 1، ص 26.
(1201) - تاريخ طبرى، ج 6، ص 132، سال 137.
(1202) - مروج الذهب، ج 3، ص 250.
(1203) - تارخ طبرى، ج 6، ص 90، حوادث سال 132.
(1204) - درهم: در حدود 12 قيراط كه مقدار 48 جو باشد اكنون صد درم معادل بست سير يا 1500 گرم است. فرهنگ عميد ج 1، ص 941.
(1205) - شيره خشخاش، ترياك.
(1206) - داروى ملينى كه جزء بيشتر آن صبر بود.
(1207) - دانق: يك ششم درهم.
(1208) - اذكياء ابن جوزى، ص
(1209) - مسكوك نقره.
(1210) - توحيد مفضل، ص 58.
(1211) - حلية الاولياء، ج 3، ص 196، مناقب اين شهر آشوب، ج 4، ص 252، احتجاج طبرسى، ج 2، ص 358.
(1212) - شرح ابن ميثم، ج 5، ص 242.
(1213) - همان، ص 242.
(1214) -

كرد آفريدگار تعالى به فضل خويش   چشمت به هفت پرده و سه آب منقسم
صلب و مشيمه و شبكه زجاج آنگهى جليد   پس عنكبوت و بيض و عنب قرن و ملتحم
(1215) - شرح ابن ابى الحديد، ج 4، ص 244.
(1216) - كافى، ج 1، ص 79، ح 4 و توحيد صدوق، ص 122، ح 1.
(1217) - شرح ابن ميثم، ج 5، 243.
(1218) - توحيد مفضل، ص 62، 79.
(1219) - الرحمن، آيات 3و 4.
(1220) - شرح ابن ميثم، ج 5، ص 243.
(1221) - توحيد مفضل، ص 60.
(1222) - كافى، ج 3، ص 321، ح 1، و تهذيب طوسى، ج 2، ص 79، ح 63.
(1223) - نساء، آيه 28.
(1224) - شرح ابن ميثم، ج 5، ص 243.
(1225) - كافى، ج 1، ص 511، ح 18؛ مناقب اين شهر آشوب، ج 4، ص 433 و كشف اللغمه، ج 3، ص 214.
(1226) - عيون صدوق، ج 2، ص 206، ح 6؛ دلائل الامامه طبرى، ص 171 و مناقب سروى، ج 4، ص 340.
(1227) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 549.
(1228) - رعد، آيه 42.
(1229) - همان، آيه 10.
(1230) - لقمان، آيه 16.
(1231) - كهف، آيه 91.
(1232) - فصلت، آيات 19 - 22.
(1233) - يس، آيه 65.
(1234) - مجادله، آيه 18.
(1235) - تفسير قمى، ج 2، ص 216.
(1236) - فتح، آيه 4.
(1237) - غافر، آيه 19.
(1238) - هود، آيه 5.
(1239) - تحف العقول، ص 155.
(1240) - كافى، ج 5، ص 81، ح‏
(1241) - آل عمران، آيه 58.
(1242) - كافى، ج 5، ص 80، ح 1؛ امالى صدوق، ص 241، ح 1؛ مقنعه مفيد، ص 90 و تهذيب طوسى، ج 6، ص 321، ح 1.
(1243) - كافى، ج 5، ص 81، ح 6 و فقيه صدوق، ج 4، ص 276.
(1244) - كافى، ج 5، ص 81، ح 7 و فقيه صدوق، ج 3، ص 170، ح 13.
(1245) - ثمالى هم از حضرت على بن الحسين (عليه السلام) نقل كرده فرمود: همانا خداى عز و جل فرشته‏اى را براى تعيين نرخ گماشته كه آن را به فرمان خود تدبير مى‏كند. (مترجم).
(1246) - كافى، ج 5، ص 82، ح 10.
(1247) - همان، ص 79، ح 1 و فقيه صدوق، ج 3، ص 100، ح 42.
(1248) - كافى، ج 5، ص 79، ح 1.
(1249) - اعراف، آيه 182.
(1250) - مؤمنون، آيات 55 - 56.
(1251) - توحيد صدوق، ص 400، ح 1 و علل الشرائع، ج 1، ص 12، ح 7.
(1252) - كافى، ج 5، ص 82، ح‏
(1253) - محمد، آيه 26.
(1254) - توبه، آيه 78.
(1255) - طه، آيه 7.
(1256) - نساء، آيه 108.
(1257) - همان، آيه 126.
(1258) - يوسف، آيه 21.
(1259) - بقره، آيه 165.
(1260) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 192.
(1261) - شرح ابن ميثم، ج 3، ص‏
(1262) - توحيد صدوق، ص 313، ح 1، معانى الاخبار، ص 12، ح 1 و كافى، ج 1، ص 116، ح 6.
(1263) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 192.
(1264) - توحيد صدوق، ص 314، ح 2؛ كافى، ج 1، ص 115، ح 5.
(1265) - بقره، آيه 14.
(1266) - منافقون، آيه 1.
(1267) - فتح، آيه
(1268) - آل عمران، آيات 26 و 27.
(1269) - بقره، آيه 5
(1270) - طلاق، آيه 12.
(1271) - كهف، آيه 109.
(1272) - زمر، آيه 67.
(1273) - ابراهيم، آيه 19 و 20.
(1274) - مائده، آيه 3.
(1275) - كمال الدين، ج 1، ص 234 - 241.
(1276) - كافى، ج 2، ص 74، ح 2.
(1277) - بقره، آيه 256.
(1278) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 523.
(1279) - سبأ، آيات 31 - 33.
(1280) - طارق، آيه
(1281) - ذاريات، آيه 22 و 23.
(1282) - لقمان، آيه 12.
(1283) - ابراهيم، آيه 7.
(1284) - جمعه، آيه 10.
(1285) - اعراف، آيه 205.
(1286) - نساء، آيه 131.
(1287) - حجرات، آيه 13.
(1288) - بقره، آيه 183.
(1289) - انعام، آيه 153.
(1290) - ق، آيه 16.
(1291) - انعام، آيه 60.
(1292) - هود، آيه 56.
(1293) - محمد، آيه 19.
(1294) - غافر، آيه 4.
(1295) - فرقان، آيه 6.
(1296) - ممتحنه، آيه 1.
(1297) - نمل، آيه 25.
(1298) - قمر، آيه 53.
(1299) - يس، آيه 12.
(1300) - ق، آيه 18.
(1301) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 522.
(1302) - انعام، آيه 61.
(1303) - انفطار، آيه 10 - 12.
(1304) - ق، آيه 17.
(1305) - كهف، آيه 49.
(1306) - مؤمنون، آيه 5
(1307) - قيامت، آيه 36 - 40.
(1308) - ابراهيم، آيه 34.
(1309) - الجواهر السنيه، ص 61.
(1310) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 539.
(1311) - نساء، آيه 32.
(1312) - توحيد صدوق، ص 180، ح 15.
(1313) - مجادله، آيه 7.
(1314) - منافقون، آيه 7.
(1315) - شورى، آيه 49 - 50.
(1316) - آل عمران، آيه 26.
(1317) - فصلت، آيه 43.
(1318) - صحاح اللغه، ج 5، ص 2093، ماده (جنن).
(1319) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 539.
(1320) - بقره، آيه 186.
(1321) - اعراف، آيه 143.
(1322) - اعلى، آيه 1 - 4.
(1323) - ق، آيه 16.
(1324) - حديد، آيه 3.
(1325) - ابراهيم، آيه 10.
(1326) - اصول كافى، ج 1، ص 95 و توحيد صدوق، ص 125.
(1327) - واقعه، آيات 86 - 87.
(1328) - انبياء، آيه 23.
(1329) - نحل، آيه 13.
(1330) - انعام، آيه 136.
(1331) - شورى، آيه
(1332) - يس، آيه 82.
(1333) - ق، آيه 38.
(1334) - عنكبوت، آيه 62.
(1335) - زخرف، آيه 32.
(1336) - عيون ااخبار الرضا، ج 1، ص 116، ح 41؛ معانى الأخبار، ص 256، ح 1 و خصال، ص 43، ح 36.
(1337) - توحيد صدوق، ص 400، ح 1، علل الشرائع، ج 1، ص 12، ح 7؛ كافى، ج 2 ص 90، ح 4.
(1338) - كافى، ج 2، ص 265، ح 2.
(1339) - غافر، آيه 67.
(1340) - اعراف، آيه 34.
(1341) - طه، آيه 7.
(1342) - نمل، آيه 74.
(1343) - مجادله، آيه 7.
(1344) - كهف، آيه 22.
(1345) - صحاح اللغه، ج 5، ص 1928، ماده رجم.
(1346) - غافر، آيه 19.
(1347) - قصص، آيه 69.
(1348) - لسان العرب، ج 1، ص 655 ماده غيب.
(1349) - بقره، آيه 33.
(1350) - حجر، آيات 16 - 18.
(1351) - صحاح اللغه، ج 5، ص 2062 ماده همم.
(1352) - همان، ص 2104 ماده حنن.
(1353) - طه، آيه 108.
(1354) - لسان العرب، ج 12، ص 526 ماده كمم.
(1355) - مصباح المنير، ج 2، ص 372، ماده ودى.
(1356) - صحاح اللغه، ج 3، ص 1066 ماده بعض.
(1357) - انسان، آيه 2.
(1358) - طارق، آيه 7.
(1359) - صحاح اللغه، ج 1، ص 77، ماده نشأ.
(1360) - بقره، آيه 266.
(1361) - شرح ابن ميثم، ج 2، ص 383.
(1362) - صحاح اللغه، ج 1، ص 209، ماده كثب.
(1363) - شرح خوئى، ج 3، ص 131.
(1364) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 167.
(1365) - مطول، ص 286 (باب الايجاز و الأطناب و المساواة).
(1366) - هود، آيه 6.
(1367) - يونس، آيه 61.
(1368) - كشاف زمخشرى، ج 2، ص 455.
(1369) - نهج البلاغه، ج 1، ص 180 و شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 167.
(1370) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 169 و آيه 26 از سوره الرحمن.
(1371) - انعام، آيه 99.
(1372) - انعام، آيه 59.
(1373) - مؤمنون، آيه 13.
(1374) - صحاح اللغه، ج 3 ص 1292، ماده نقع.
(1375) - مؤمنون، آيه 14.
(1376) - مؤمنون، آيه 12.
(1377) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 167 و شرح ابن ميثم، ج 2، ص 368.
(1378) - ق، آيه 38.
(1379) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 167.
(1380) - بقره، آيه 255.
(1381) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 167، شرح خوئى، ج 3، ص 131.
(1382) - بقره، آيه 255.
(1383) - مريم، آيه 94.
(1384) - مريم، آيه 94.
(1385) - انعام، آيه 5
(1386) - بقره، آيه 251.
(1387) - زمر، آيه 67.
(1388) - انعام، آيه 59.
(1389) - شرح ابن ابى الحديد، ج 2، ص 167.
(1390) - توحيد صدوق، ص 96، ح 1.
(1391) - همان، ص 392، ح 2؛ عيون اخبار الرضا، ج 2، ص 74 و علل الشرائع، ج 1، ص 30، ح 1.
(1392) - شرح ابن ابى الحديد، ج 3، ص 23.
(1393) - توحيد صدوق، ص 377، ح 23 و عيون اخبار الرضا، ج 1، ص 6
(1394) - توحيد صدوق، ص 96، ح 2؛ عيون، ج 1، ص 113، ح 37؛ كنز الفوائد، ص 171 و تحف العقول، ص 411.
(1395) - اصول كافى، ج 1، ص 182 184-، ح 1.
(1396) - زمر، آيه 75.
(1397) - زخرف، آيه 84.
(1398) - اصول كافى، ج 1، ص 192 - 194، ح 7.
(1399) - توحيد صدوق، ص 69، ح 26 و عيون اخبار الرضا، ج 1، ص 99، ح 15.
(1400) - توحيد صدوق، ص 79، ح 27.
(1401) - كافى، ج 8، ص 18، ح 4.
(1402) - تحف العقول، ص 92.
(1403) - كافى، ج 8، ص 31، ح 5.
(1404) - كافى، ج 8، ص 173، ح 194.
(1405) - كافى، ج 8، ص 173، ح 194.
(1406) - اثبات الوصيه، ص 106.
(1407) - صحيفه علويه، ص 32، خطبه 2.
(1408) - فاطر، آيه 45.